2021          01           13                                        2021/ШЦТ/47

 

 

                                 МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Г.Мөнхзул даргалж,

шүүх хуралдааны нарийн *******ичгийн дарга Г.Жаргалсайхан,

улсын яллагч Н.Уран*******айгаль,

шүүгдэгч Л.Б..................с, түүний өмгөөлөгч Ж.Уранчимэг (шүүхэд төлөөлөх эрхийн үнэмлэхийн дугаар 3277) нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны “А-1” танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар:

Тээврийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос Сам*******аан овогт Л...................нгийн Б..................сийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.3 дахь заалтад заасан гэмт хэрэгт хол*******огдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн, эрүүгийн 2003 0047 40431 дугаартай 1 хавтаст хэргийг 2020 оны 12 дугаар сарын 10-ны өдөр хүлээн авч, энэ өдөр хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн *******иеийн *******айцаалт:

Сам*******аан овогт Л...................нгийн Б..................с, Монгол Улсын иргэн, Баянхонгор аймгийн Баянхонгор суманд 1973 оны 02 дугаар сарын 09-ний өдөр төрсөн, эрэгтэй, 47 настай, *******үрэн дунд *******оловсролтой, жолооч мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам *******үл 2, дүүгийн хамт Сонгинохайрхан дүүргийн ..............................оршин суух *******үртгэлтэй, урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж *******айгаагүй, регистрийн дугаар .........................

 

Хол*******огдсон гэмт хэргийн талаар: (яллах дүгнэлтэд *******ичигдсэнээр):

Шүүгдэгч Л.Б..................с нь 2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 19 цаг 08 минутын орчимд Сонгинохайрхан дүүргийн 4 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт “Оргих” авто угаалгын төвийн урд замд “Бичил Гло*******ус Групп” ХХК-ний эзэмшлийн “Хьюндай” маркийн “Грейс” загварын ............. улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодон явахдаа Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 12 дугаар *******үлгийн 12.3 дахь заалтад “Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна” мөн дүрмийн 3.4 дэх заалт “Жолооч дараах үүргийг хүлээнэ: а/энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй *******айхаар тээврийн хэрэгслийнхээ *******үрэн *******үтэн *******айдлыг хангах, 4 дүгээр хавсралт Тээврийн хэрэгслийн техникийн *******айдалд тавих стандартын шаардлагыг хангахгүй *******уюу доор дурдсан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилтэй автомашин, чиргүүл, мотоцикл, мопед, трактор *******олон өөрөө явдаг машин механизмыг ашиглахыг хориглоно: нэг Тоормосны систем 1.1-д заасан “ажлын тоормосны идэвхжил нь MNS 4598 стандартад заасан үзүүлэлтийг хангаж чадахгүй *******айх” 5.1 дэх заалт “гадна талын гэрэлтүүлэх хэрэгслийн тоо, хэл*******эр, өнгө, *******айрлал, ажиллах горим, гэрэлтүүлэх хүч нь тухайн тээврийн хэрэгслийн хийцэд тохироогүй” гэсэн заалтуудыг тус тус зөрчсөний улмаас явган зорчигч 53 настай, эрэгтэй Ц.О...................гийг мөргөж, эрүүл мэндэд нь хүнд хохирол учруулсан гэмт хэрэгт хол*******огджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэг. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч мэдүүлэхдээ: “...Мөрдөн *******айцаалтад өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв, дахин мэдүүлэг өгөхгүй...” гэв.

 

Хоёр. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас шүүхэд танилцуулсан нотлох *******аримтыг шүүхэд хэлэлцүүлэхгүй *******айх, нотлох *******аримтаас хасуулах, нотлох *******аримтыг шинжлэн судлах дараалалд өөрчлөлт оруулах талаар санал, хүсэлт гараагүйг дурдаж, талуудаас шинжлэн судалсан *******олон *******усад нотлох *******аримтууд:

1. Замын цагдаагийн газар, ТЦА, ЗЦГ, жижүүрийн шуурхай удирдлагын хэлтсийн дуудлагын РСLI12590803 дугаар хуудаст: “...Дуудлага өгсөн: 09/21/2020 19:11:49...” гэх *******аримт (хавтаст хэргийн 03),

2. Зам тээврийн осол, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэлд: “....Зам тээврийн осол *******олсон гэх газар нь Сонгинохайрхан дүүрэг ...Хэрэг *******олсон газар ................ улсын дугаартай Грейс маркийн автомашин зорчих хэсгийн 2-р эгнээнд *******аруунаас зүүн чиглэлд зорчдог эгнээнд ертөнцийн зүгээр зүүн тийш харсан *******айрлалтай зогсож *******айв. Уг автомашины зүүн урд дохио хагарсан, зүүн толь эвхэгдсэн *******айдалтай, зүүн урд шанаа хонхойсон *******айв. Зам орчны *******айдал нь ...эсрэг хөдөлгөөнтэй 4 эгнээгээр зорчдог, тусгаарлах зурвасгүй... зам тээврийн хэрэг гарсан газраас зүүн тийш 15 метрт явган хүний зохицуулдаг гарцтай *******айна...” гэх *******аримт (хавтаст хэргийн 05-06),

3. Зам тээврийн осол, хэргийн үзлэгээр тогтоосон *******айдалд: “...Сонгинохайрхан дүүргийн 4 дүгээр хороо Толгойтын гудамж “Оргих” авто угаалгын *******аруун хойд замд ...хүн мөргөх хэл*******эрээр 2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 19 цаг 08 минутад осол, хэрэг гарсан нь үзлэгээр тогтоогдов...” гэх *******аримт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 11-12, 07-10),

4. Камерын *******ичлэгт үзлэг хийсэн 2020 оны 9 дүгээр сарын 22-ны өдрийн тэмдэглэлд “...2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 19:07:54 цаг *******олж *******айх *******а “Оргих” авто угаалгын төвийн хойд талын зорчих хэсэг *******үрэн харагдаж *******айна. ...явган зорчигч Ц.О...................г, М.................т нар зорчих хэсгийн урд зам хөндлөн гарах гээд зогсож *******айгаа нь харагдаж *******айна...19:08:04 цагт явган зорчигч Ц.О...................г, М.................т нар зорчих хэсгийн голын үргэлжилсэн цагаан шугам” хэвтээ тэмдэглэл дээр ирээд зогсож *******айгаа нь харагдаж *******айна. Энэ үед ................ улсын дугаартай Т.Грейс маркийн автомашины ертөнцийн зүгээр *******аруунаас зүүн чиглэлтэй зорчих хэсгийн 2-р эгнээгээр ирж *******айгаа харагдаж *******айна...19:08:06 цагт ................ улсын дугаартай Т.Грейс маркийн тээврийн хэрэгсэл зүүн урд хэсгээрээ явган зорчигч Ц.О...................гийг мөргөж *******айгаа нь харагдаж *******айна...19:08:07 цагт явган зорчигч Ц.О...................г нь эсрэг урсгал дээр зорчих хэсгийн 2-р эгнээнд зам дээр унаж *******айгаа нь харагдаж *******айна...” гэх тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 17-21),

4. Гэрч М.Л...............*******ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдөр...ах Б..................сийн хамт...Их Нарангийн замаар ертөнцийн зүгээр *******аруунаасаа зүүн тийш чиглэлтэй явж *******айсан чинь миний сууж явсан машины урдуур 2 хүн *******ие *******иеэ сугадсан *******айдалтай гарцгүй газраар зам хөндлөн гарч *******айсан. Би тухайн үед жолоочийн хажууд урд талын суудал дээр эхнэр, хүүхдийн хамт сууж *******айсан. Тэгээд тэр хоёр зам гарч *******айсан хүнийг өнгөрчихлөө гэж *******одсон чинь түс хийгээд л явсан. Тэгсэн Б..................с ах машинаа зогсоогоод *******и толиороо хүн шүргэчихлээ гэж хэлсэн. ...Тэр хүн зүүнээс *******аруун тийш чиглэлтэй явдаг зорчих хэсгийн 2-р эгнээнд *******осох гээд дөрвөн хөллөсөн *******айдалтай зам дээр хэвтэж *******айсан. ...Тэр хоёр хүнийг зорчих хэсэг дээр мөргөөгүй. Цагаан зураасан дээр зогсож *******айхад нь мөргөсөн...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 54-55),

5. Гэрч Н.Номин-Эрдэнийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдөр...Б..................с ах яана *******и хүн мөргөчихлөө гэж хэлсэн. ...*******и машины толинд харахад замын голын цагаан зураасны хойд талд хүн газар хэвтэж *******айсан. Тэр унасан хүний хажууд нэг эрэгтэй хүн зогсож *******айсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 57-58),

6. Хохирогч Ц.О...................гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Би 2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдөр 12 цаг 30 минутын үед ажлынхаа *******айран дээр найз Б.............нэ, Энх*******ат нарын хамт 1 шил архи, 1 ширхэг 1.5 литрийн пиво дэлгүүрээс худалдаж аваад *******үгдээрээ хувааж уусан. Тухайн үед хүний 150 грамм орчим архи, 0.500 грамм пиво уусан гэсэн үг. Тэгээд *******ид 3 худалдаж авсан архи *******олон пивоо ууж дуусаад *******ид 3 хамт дахиад дэлгүүр ороод 0.75 граммын 1 шил архи нэмж худалдаж авсан. Тэгээд дэлгүүрээс гараад Аавын угаалгын урд *******айдаг найз Б.............нийн гэрт орж худалдаж авсан архиа хувааж ууцгаасан....Тэр үед Б.............нэ, Энх*******ат хоёр тасраад унасан. Тэгэхээр нь М.................т *******ид үлдсэн нэг шил архиа манай гэрт уух гээд Б.............нийн гэрээс нь гараад явсан. Тухайн үед М.................т зүүн гартаа гипс хийлгэсэн *******айсан. Тэгээд *******ид хоёр “Оргих” гэдэг нэртэй авто угаалгын *******аруун талаар хойшоогоо зам хөндлөн гарсан тухай үед *******ид хоёр явган хүний гарцгүй газраар зам хөндлөн гарсан. Бид хоёрыг зам гарч *******айсан газраас зүүн тийш цаана явган хүний гарц харагдаж *******айсан. Тэгээд *******ид хоёр *******аруун талаас ирж *******айсан машинуудыг өнгөрөөгөөд тэгээд зам хөндлөн гарч *******айгаад замын голд цагаан шугам дээр хоёулаа зогсоод зүүн талаас ирж яваа машинуудыг өнгөрөхийг хүлээгээд зогсож *******айтал нэг микро авто*******ус *******аруун талаас ирээд зүүн талынхаа толиороо намайг мөргөөд унагаасан. Тэгээд *******и *******осох гэтэл *******осож чадахгүй *******айсан. Тэр үед *******и юу *******олоод *******айгааг сайн анзаараагүй ухаан *******алартаад *******айсан. Нэг мэдсэн түргэний машинаар гэмтлийн эмнэлэг дээр ирсэн. Тэгээд гэмтлийн эмнэлгийн эмч нарт нь үзүүлэхэд миний тархины гавлын яс дотроо цууралттай *******айна гэсэн. Толгойнд цус хурсан, мөн 4 хавирга хугарсан *******айна гэж хэлээд намайг шууд гэмтлийн эмнэлэгт хэвтүүлсэн. ...*******и явган хүний гарцгүй газраар зам хөндлөн гарсан...Жолооч Б..................с намайг эмнэлэгт хэвтэж *******айхад ирээд эмчилгээндээ хэрэглээрэй гээд 800.000 төгрөг *******элнээр өгсөн...надад одоо жолооч Б..................сөд гомдол санал *******айхгүй. Цаашид нэхэмжлэх зүйл *******айхгүй...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 23-24),

7. Явган зорчигчийн согтууруулах ундаа хэрэглэсэн эсэхийг шалгасан тэмдэглэлд: “...Цэрэндаш овогтой О...................гийг драйгер *******агаж ашиглан шалгахад 1.66% тоон үзүүлэлт илэрч согтууруулах ундаа хэрэглэсэн *******олох нь тогтоогдлоо...” гэх *******аримт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 13), 

 

8. Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 9 дүгээр сарын 28-ны өдрийн Хүний *******иед хийсэн Шүүх эмнэлгийн үзлэг хийсэн 10883 дугаар дүгнэлт

“...Хэсэг газрын үзлэгт: Зүүн дээд, доод зовхинд тархмал хөхөл*******өр ягаан өнгийн цус хуралттай, орчны зөөлөн эд хавдаж овойсон, зовхины завсар нарийссан, тэмтрэхэд эмзэглэлтэй, алимны салстад улаан ягаан өнгийн цус харвалттай, духны зүүн хэсэгт 0.8х0.7см, зүүн доод зовхинд 1.5х1.0см хүрэн ягаан өнгийн зулгаралттай, цээжний зүүн хажуу хэсгээр арьсан доор хийтэй тэмтрэхэд эмзэглэлтэй.

ГССҮТ-н ГТГТ-н №29363 тоот өвчний түүхэнд: Өвчний түүх нээсэн 2020.09.21...Хэвтэх үеийн зовиур: Толгой цээжээр өвдөнө...Ерөнхий үзлэгт *******иеийн ерөнхий *******айдал хүндэвтэр, ухаан саруул, орчиндоо харьцаатай,...хэсэг газрын үзлэгт: зүүн талын чихний ард ил шархтай, шарханд оёдол тавьж анхдагч цэгцэлгээ хийсэн. Зүүн талын нүд хөхөрч хавдсан. Зүүн талдаа цээжээр эмзэглэл ихтэй.

2020.09.22-ны Лазер Мед эмнэлгийн толгойн тодосгогч *******одисгүй КТГ-н шинжилгээнд толгойны томографуудад зүүн зулай яснаас арагш *******олон урагш доош үргэлжлэх чамархайн урд хэсэг, дух ясны суурь хэсэг, нүдний ухархайн гадна *******олон доод хана, гаймор хөндийн урд ханыг хамарсан нийлмэл хугарлуудтай. Хугарлын харалдаа зүүн зулай хэсэгт 5.6см өргөн 0.6см гүн зузаантай /+71/HU/ нягтралтай эпидурал цус хуралттай, хамрын *******аруун хажуу ханын хуучин хугаралтай...Зүүн талд 4-5-6-7-р хавирга суганы дунд шугамаар, 8-9-р хавирга далны шугамаар *******олон суганы дунд шугамаар зөрүү ихтэй хоёрлосон. 10-р хавирга далны шугамаар зөрүү ихтэй хоёрлосон 11-р хавирга далны шугамаар зөрүү *******агатай хугарлуудтай. “Лазар мед” эмнэлгийн 2020.9.22-ны цээжний хөндийн тодосгогч *******одисгүй КТГ-н шинжилгээнд: цээжний томографууд дээр зүүн талын 4-5-6-7-р хавирга суганы дунд шугамаар зөрүүтэй, 8-9-р хавирга далны *******олон суганы арын шугамаар зөрүү ихтэй хоёрлосон, 10-р хавирга далны шугамаар зөрүү ихтэй хоёрлосон. 11-р хавирга далны шугамаар зөрүү *******агата хугарлуудтай. Зүүн талд 6-7-8-9-р хавирга суганы хажуугийн шугамаар хуучин хугарлуудтай...ДҮГНЭЛТ

1. Ц.О...................гийн *******иед зүүн зулай, чамархай яс, духны ясны суурь хэсэг, зүүн нүдний ухархайн гадна, доод хананы хоншоор ясны урд хананы хугарал, зүүн зулайн хатуу хальсан дээрх цусан хураа, зүүн 4-5-6-7-11-р хавирганы дан, 8-9-10-р хавирганы хоёрлосон хугарал, цээжний хөндийн зүүн талын хий хуралт, зүүн чихний арын шарх, зүүн зовхины цус хуралт, алимны цус харвалт дух, зүүн зовхины зулгаралт гэмтэл тогтоогдлоо.

2. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр хэрэг *******олсон гэх цаг хугацаанд үүссэн *******айх *******оломжтой.

3. Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 3.1.2, 3.1.12-т зааснаар амь *******иед аюултай тул гэмтлийн хүнд зэрэгт хамаарна...” гэх дүгнэлт (хавтаст хэргийн 63-65),

 

9. “Авто тээврийн үндэсний төв” ТӨҮГ-ын Сонгинохайрхан техникийн хяналтын үзлэгийн төвийн 2020 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдрийн 200300474 дугаар шинжээчийн дүгнэлт:

“...Шинжилгээний о*******ъектыг шинжилсэн явц: ...Солонгос улсад 2002 онд үйлдвэрлэсэн HYUNDAI маркийн GRACE загварын, хар хөх өнгөтэй, ................ улсын дугаартай ...суудлын автомашин ...*******айна. Уг тээврийн хэрэгслийг ...EWJ тоног төхөөрөмж дээр шалгаж үзэхэд урд тэнхлэгийн гулсалтын хазайлтын хэмжээ 20.5мм, ...хойд дугуйн тоормосны хүч зүүн талдаа 0.2кН, *******аруун талдаа 1.9кН зөрүү нь 44.4% (стандарт <30%) *******уюу тоормосны хүчний зөрүү стандартын шаардлага хангахгүй *******айна. Зүүн гар талын гэрлийн тусгалын чадал хол дээрээ 4300 cd ...(стандарт 10.000-225.000 cd) *******айгаа нь зүүн талын гэрэл стандартын шаардлага хангахгүй *******айна....

1. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ Улсын дугаартай автомашин нь техникийн *******үрэн *******үтэн *******айдал стандартын шаардлага хангахгүй *******айна.

2. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ Улсын дугаартай автомашины өнгө үзэмж муу, ухрах арааны гэрэл асахгүй, *******аруун талын тоормосны гэрэл асахгүй, зүүн талын толь *******айхгүй, хойд тоормос *******арихгүй, урд тэнхлэгийн хажуу гулсалтын хазайлтын хэмжээ 20.5 мм, зүүн гар талын гэрлийн тусгалын чадал хол дээрээ 4300 сd *******уюу стандартын шаардлага хангахгүй *******айна.

3. Уг автомашины зүүн талын толь *******айхгүй *******айгаа нь ослын үед үүссэн гэмтэл гэж үзэж *******айна. Бусад гэмтэл нь ослын өмнө үүссэн гэмтэл *******айна. Хойд тоормос *******арихгүй *******айгаа нь автомашин хөдөлгөөнд оролцох явцад тоормос гишгэж зогсолт хийхэд тоормосны зам уртсах магадлалтай гэж үзэж *******айна. Гэхдээ тухайн үед уг автомашин хэдэн км цагийн хурдтай явсан *******олон ямар гадаргуутай зам дээр явсан зэргээс хамаарч хэрхэн нөлөөлснийг тогтоох *******оломжтой юм.

4. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ Улсын дугаартай автомашины хойд тоормос *******арихгүй *******айгаа нь автомашин хөдөлгөөнд оролцох явцад тоормос гишгэж зогсолт хийхэд тоормосны зам уртсах магадлалтай гэж үзэж *******айна. Гэхдээ тухайн үед уг автомашин хэдэн км цагийн хурдтай явсан *******олон ямар гадаргуутай зам дээр явсан зэргээс хамаарч хэрхэн нөлөөлснийг тогтоох *******оломжтой *******өгөөд одоогоор нэрийн тогтоох *******оломжгүй юм.

5. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ Улсын дугаартай автомашин нь шингэн дамжуулгат тоормосны системтэй *******олно..

6. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ Улсын дугаартай автомашины хойд тоормосны накалад нимгэрч стандартын шаардлага хангахгүй *******олсон *******айна.

7. Уг автомашины ухрах арааны *******олон *******аруун талын тоормосны гэрэл асахгүй, зүүн гар талын гэрлийн тусгалын чадал хол дээрээ 4300 cd *******уюу стандартын шаардлага хангахгүй, зүүн талын толь *******айхгүй өгнө үзэм муу *******айна...” гэх дүгнэлт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 71-75),

 

10. Тээврийн цагдаагийн ал*******аны 2020 оны 11 дүгээр сарын 10-ний өдрийн 188 дугаартай Мөрдөгчийн магадалгаа

“...1. Жолооч Л...................н овогт Б..................с нь Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.3 “Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4 “Жолооч дараах үүргийг хүлээнэ. а/ энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй *******айхаар тээврийн хэрэгслийнхээ *******үрэн *******үтэн *******айдлыг хангах, 4 дүгээр хавсралт Тээврийн хэрэгслийн техникийн *******айдалд тавих стандартын шаардлагыг хангахгүй *******уюу дор дурдсан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилтэй автомашин... ашиглахыг хориглоно: нэг тоормосны систем 1.1 ажлын тоормосны идэвхжил нь MNS 4598 стандартад заасан үзүүлэлтийг хангаж чадахгүй *******айх, Тав гадна талын гэрэлтүүлэх хэрэгсэл 5.1 Гадна талын гэрэлтүүлэх хэрэгслийн тоо хэл*******эр, өнгө, *******айрлал, ажиллах горим, гэрэлтүүлэх хүч нь тухайн тээврийн хэрэгслийн хийцэд тохироогүй, гэсэн заалтуудыг зөрчсөн *******айх үндэслэлтэй *******айна.

2. Явган зорчигч Цэрэндаш овогт О...................г нь Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн ямар нэгэн заалт зөрчсөн гэх үндэслэл тогтоогдохгүй *******айна...” гэх дүгнэлт (хавтаст хэргийн 79-80),

 

11. Шүүгдэгч Л.Б..................сийн мөрдөн *******айцаалтад өгсөн: “...2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдөр 19 цаг 00 минутын үед *******и НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ дугаартай автомашиныг жолоодон 2 дүү *******олон 3 хүүхдийн хамт...*******аруунаас зүүн чигт зорчих хэсгийн 2-р эгнээгээр 30 орчим км цагийн хурдтай явж *******айтал гэнэт миний зүүн гар тал 2 хүн харагдсан. Тэр хоёр хүн замын голын цагаан зураас дээр зогсож *******айсан. Би тойрч гарах гээд *******аруун гар тийш дарж, *******уцаагаад зүүн гар тийш дартал миний машиныг зүүн урд талаар нэг хүнийг нь мөргөж газар унасан. Би машинаа зогсоож *******ууж очиход нэг эрэгтэй хүн нь зам дээр хэвтэж *******айсан. ...Зүүн толь хагарч, зүүн дохио хагарсан. ...Эмчилгээний зардалд 850.000 төгрөг дансаар шилжүүлсэн...” гэх мэдүүлэг ( хавтаст хэргийн 88-90),

12. Эд мөрийн *******аримтаар тооцох тухай мөрдөгчийн тогтоол (хавтаст хэргийн 16), Авто тээврийн үндэсний төвийн тээврийн хэрэгслийн лавлагаа (хавтаст хэргийн 53), “Бичил Гло*******ус” ХХК-ийн ал*******ан *******ичиг (хавтаст хэргийн 120), иргэний хариуцагч Б.Билэгнямын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 51),

 - Хохирогч Ц.О...................гийн өвчний түүх (хавтаст хэргийн 32-50), хохирол, хор уршгийн *******аримт (хавтаст хэргийн 27-31),

- Шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, жолоочийн лавлагаа, мэдээлэл (хавтаст хэргийн 95, 96), эрүүгийн хариуцлага хүлээж *******айсан эсэхийг шалгах хуудас (хавтаст хэргийн 98), хөдлөх *******олон үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй эсэх талаар хол*******огдох *******айгууллагаас авсан лавлагаа (хавтаст хэргийн 101, 102), хувийн *******айдлын талаарх *******аримт (хавтаст хэргийн 100) зэрэг нотлох *******аримтуудыг шинжлэн судалсан *******олно.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлгийн үед шинжлэн судалсан *******олон хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох *******аримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан журмаар цугларсан, хэрэг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай. Мөн хохирогч, гэрч, яллагдагч нараас мэдүүлэг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг зөрчөөгүй, шинжээчийн дүгнэлт, нотлох *******аримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл *******аримтыг хангалттай тогтоож чадсан хууль ёсны үнэн зөв *******аримтууд гэж үнэлэв.

 

Гурав. Шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд, шүүгдэгч Л.Б..................сөд хол*******огдох хэргийг хянан хэлэлцээд Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм *******уруугийн зарчмыг тус тус *******аримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан *******олон хэрэгт цугларсан дээрх нотлох *******аримтуудаас дүгнэхэд:

1. Гэм *******уруугийн талаар.

Улсын яллагчаас шүүгдэгч Л.Б..................сийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.3 дахь заалтад зааснаар авто тээврийн хэрэгслийн жолооч хөдөлгөөний аюулгүй *******айдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол учруулсан гэмт хэрэгт гэм *******уруутайд тооцуулах дүгнэлтийг гаргасан *******а шүүгдэгч түүний өмгөөлөгч улсын яллагчийн гэм *******уруугийн дүгнэлттэй мэтгэлцээгүй, гэм *******уруу дээр маргаагүй *******олно.

 

Шүүгдэгч Л.Б..................с нь 2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 19 цаг 08 минутын орчимд Сонгинохайрхан дүүргийн 4 дүгээр хороо, Толгойтын гудамжийг Үйлдвэрчний эвлэлийн гудамжтай хол*******осон (Толгойтоос 21 дүгээр хороолол орох зам) эсрэг хөдөлгөөнтэй 4 эгнээгээр зорчдог, тусгаарлах зурвасгүй замаар Hyundai маркийн Grace загварын ................ улсын дугаартай, гадна талын гэрэлтүүлэх хэрэгслийн гэрэлтүүлэх хүч (зүүн гар талын гэрлийн тусгалын чадал хол дээрээ 4300 cd) *******олон ажлын тоормосны идэвхжил (хойд дугуйн тоормосны хүч зүүн талдаа 0.2кН, *******аруун талдаа 1.9кН зөрүү нь 44.4%) нь стандартын шаардлага хангахгүй тээврийн хэрэгсэл жолоодон ертөнцийн зүгээр *******аруунаас зүүн чиглэлтэй зорчих хэсгийн 2 дугаар эгнээгээр явж *******айхдаа “Оргих” авто угаалгын *******аруун хойно зорчих хэсгийн голын үргэлжилсэн цагаан шугам *******уюу хэвтээ тэмдэглэл дээр зогсож *******айсан Ц.О...................гийг тээврийн хэрэгслийнхээ зүүн шанаа хэсгээр мөргөж эрүүл мэндэд нь хүнд хохирол учруулсан *******олох нь:

- Замын цагдаагийн газар, ТЦА, ЗЦГ, жижүүрийн шуурхай удирдлагын хэлтсийн дуудлагын РСLI12590803 дугаар хуудаст: “...Дуудлага өгсөн: 09/21/2020 19:11:49...” гэх *******аримт (хавтаст хэргийн 03),

- Зам тээврийн осол, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэлд: “....Зам тээврийн осол *******олсон гэх газар нь Сонгинохайрхан дүүрэг ...Хэрэг *******олсон газар ................ улсын дугаартай Грейс маркийн автомашин зорчих хэсгийн 2-р эгнээнд *******аруунаас зүүн чиглэлд зорчдог эгнээнд ертөнцийн зүгээр зүүн тийш харсан *******айрлалтай зогсож *******айв. Уг автомашины зүүн урд дохио хагарсан, зүүн толь эвхэгдсэн *******айдалтай, зүүн урд шанаа хонхойсон *******айв...” гэх *******аримт (хавтаст хэргийн 05-06),

-- Зам тээврийн осол, хэргийн үзлэгээр тогтоосон *******айдалд: “...Сонгинохайрхан дүүргийн 4 дүгээр хороо Толгойтын гудамж “Оргих” авто угаалгын *******аруун хойд замд ...хүн мөргөх хэл*******эрээр 2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 19 цаг 08 минутад осол, хэрэг гарсан нь үзлэгээр тогтоогдов...” гэх *******аримт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 11-12, 07-10),

- Камерын *******ичлэгт үзлэг хийсэн 2020 оны 9 дүгээр сарын 22-ны өдрийн тэмдэглэлд “...2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдрийн ...19:08:04 цагт явган зорчигч Ц.О...................г, М.................т нар зорчих хэсгийн голын үргэлжилсэн цагаан шугам” хэвтээ тэмдэглэл дээр ирээд зогсож *******айгаа нь харагдаж *******айна. ...19:08:06 цагт ................ улсын дугаартай Т.Грейс маркийн тээврийн хэрэгсэл зүүн урд хэсгээрээ явган зорчигч Ц.О...................гийг мөргөж *******айгаа нь харагдаж *******айна...” гэх тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 17-21),

- Гэрч М.Л...............*******ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдөр...ах Б..................сийн хамт...Их Нарангийн замаар ертөнцийн зүгээр *******аруунаасаа зүүн тийш чиглэлтэй явж *******айсан чинь миний сууж явсан машины урдуур 2 хүн *******ие *******иеэ сугадсан *******айдалтай гарцгүй газраар зам хөндлөн гарч *******айсан. ...Тэгээд тэр хоёр зам гарч *******айсан хүнийг өнгөрчихлөө гэж *******одсон чинь түс хийгээд л явсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 54-55),

- Гэрч Н.Номин-Эрдэнийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Б..................с ах яана *******и хүн мөргөчихлөө гэж хэлсэн...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 57-58),

- Хохирогч Ц.О...................гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Би 2020 оны 9 дүгээр сарын 21-ний өдөр ...ажлынхаа *******айран дээр найз Б.............нэ, Энх*******ат нарын хамт 1 шил архи, 1 ширхэг 1.5 литрийн пиво дэлгүүрээс худалдаж аваад ...уусан. ...дахиад дэлгүүр ороод 0.75 граммын 1 шил архи нэмж худалдаж авч ...ууцгаасан. ...Тэгээд ...М.................т *******ид хоёр үлдсэн нэг шил архиа манай гэрт уух гээд Б.............нийн гэрээс нь гараад явсан. ...Тэгээд *******ид хоёр “Оргих” гэдэг нэртэй авто угаалгын *******аруун талаар хойшоогоо зам хөндлөн ...явган хүний гарцгүй газраар зам хөндлөн гарсан. Бид ...хоёр *******аруун талаас ирж *******айсан машинуудыг өнгөрөөгөөд ...замын голд цагаан шугам дээр хоёулаа зогсоод зүүн талаас ирж яваа машинуудыг өнгөрөхийг хүлээгээд зогсож *******айтал нэг микро авто*******ус *******аруун талаас ирээд зүүн талынхаа толиороо намайг мөргөөд унагаасан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 23-24),

- Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 9 дүгээр сарын 28-ны өдрийн Хүний *******иед хийсэн Шүүх эмнэлгийн үзлэг хийсэн 10883 дугаар дүгнэлт “...1. Ц.О...................гийн *******иед зүүн зулай, чамархай яс, духны ясны суурь хэсэг, зүүн нүдний ухархайн гадна, доод хананы хоншоор ясны урд хананы хугарал, зүүн зулайн хатуу хальсан дээрх цусан хураа, зүүн 4-5-6-7-11-р хавирганы дан, 8-9-10-р хавирганы хоёрлосон хугарал, цээжний хөндийн зүүн талын хий хуралт, зүүн чихний арын шарх, зүүн зовхины цус хуралт, алимны цус харвалт дух, зүүн зовхины зулгаралт гэмтэл тогтоогдлоо. ... 3. Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 3.1.2, 3.1.12-т зааснаар амь *******иед аюултай тул гэмтлийн хүнд зэрэгт хамаарна...” гэх дүгнэлт (хавтаст хэргийн 63-65),

- “Авто тээврийн үндэсний төв” ТӨҮГ-ын Сонгинохайрхан техникийн хяналтын үзлэгийн төвийн 2020 оны 10 дугаар сарын 13-ны өдрийн 200300474 дугаар шинжээчийн дүгнэлт: “...Шинжилгээний о*******ъектыг шинжилсэн явц: ...Солонгос улсад 2002 онд үйлдвэрлэсэн HYUNDAI маркийн GRACE загварын, хар хөх өнгөтэй, ................ улсын дугаартай ...суудлын автомашин ...*******айна. Уг тээврийн хэрэгслийг ...EWJ тоног төхөөрөмж дээр шалгаж үзэхэд урд тэнхлэгийн гулсалтын хазайлтын хэмжээ 20.5мм, ...хойд дугуйн тоормосны хүч зүүн талдаа 0.2кН, *******аруун талдаа 1.9кН зөрүү нь 44.4% (стандарт <30%) *******уюу тоормосны хүчний зөрүү стандартын шаардлага хангахгүй *******айна. Зүүн гар талын гэрлийн тусгалын чадал хол дээрээ 4300 cd ...(стандарт 10.000-225.000 cd) *******айгаа нь зүүн талын гэрэл стандартын шаардлага хангахгүй *******айна....

1. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ Улсын дугаартай автомашин нь техникийн *******үрэн *******үтэн *******айдал стандартын шаардлага хангахгүй *******айна. 2. НYUNDAI маркийн GRACE загварын ................ улсын дугаартай автомашины ...хойд тоормос *******арихгүй, ...зүүн гар талын гэрлийн тусгалын чадал хол дээрээ 4300 сd *******уюу стандартын шаардлага хангахгүй *******айна...” гэх дүгнэлт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 71-75),

- Тээврийн цагдаагийн ал*******аны 2020 оны 11 дүгээр сарын 10-ний өдрийн 188 дугаартай Мөрдөгчийн магадалгаа “...1. Жолооч Л...................н овогт Б..................с нь Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 12.3 “Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна. 3.4 “Жолооч дараах үүргийг хүлээнэ. а/ энэ дүрмийн 4 дүгээр хавсралтад заасан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилгүй *******айхаар тээврийн хэрэгслийнхээ *******үрэн *******үтэн *******айдлыг хангах, 4 дүгээр хавсралт Тээврийн хэрэгслийн техникийн *******айдалд тавих стандартын шаардлагыг хангахгүй *******уюу дор дурдсан эвдрэл, гэмтэл, техникийн зөрчилтэй автомашин... ашиглахыг хориглоно: нэг тоормосны систем 1.1 ажлын тоормосны идэвхжил нь MNS 4598 стандартад заасан үзүүлэлтийг хангаж чадахгүй *******айх, Тав гадна талын гэрэлтүүлэх хэрэгсэл 5.1 Гадна талын гэрэлтүүлэх хэрэгслийн ...гэрэлтүүлэх хүч нь тухайн тээврийн хэрэгслийн хийцэд тохироогүй, гэсэн заалтуудыг зөрчсөн *******айх үндэслэлтэй *******айна...” гэх дүгнэлт (хавтаст хэргийн 79-80),

- Шүүгдэгч Л.Б..................сийн мөрдөн *******айцаалтад өгсөн: “...*******и Hyundai маркийн Grace загварын ................ дугаартай автомашиныг жолоодон ...*******аруунаас зүүн чигт зорчих хэсгийн 2-р эгнээгээр 30 орчим км цагийн хурдтай явж *******айтал гэнэт миний зүүн гар тал 2 хүн харагдсан. Тэр хоёр хүн замын голын цагаан зураас дээр зогсож *******айсан. Би тойрч гарах гээд *******аруун гар тийш дарж, *******уцаагаад зүүн гар тийш дартал миний машиныг зүүн урд талаар нэг хүнийг нь мөргөж газар унасан...” гэх мэдүүлэг ( хавтаст хэргийн 88-90) зэрэг нотлох *******аримтуудаар нотлогдон тогтоогдож *******айна.

 

Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл *******аримтад хууль зүйн дүгнэлт хийвэл шүүгдэгч Л.Б..................с нь *******олгоомжгүйгээр Замын хөдөлгөөний аюулгүй *******айдлын тухай хуульд заасны дагуу *******аталсан захиргааны хэм хэмжээ акт *******олох Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 3.4 дүгээр зүйлийн а/-д заасан “Тээврийн хэрэгслийн ажлын тоормосны систем... ажиллахгүй *******олсон ...үед жолооч хөдөлгөөнөө үргэлжлүүлэхийг хориглоно.” гэсний эс үйлдэхүйгээрээ зөрчин тээврийн хэрэгслээ жолоодож яваад мөн дүрмийн 12.3 дахь хэсэгт заасан “Жолооч хөдөлгөөнд аюул, саад тулгарахыг мэдсэн үед тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж, зайлшгүй тохиолдолд зогсоох арга хэмжээ авна.” гэснийг зөрчсөний улмаас явган зорчигчийг мөргөж эрүүл мэндэд нь хүнд хохирол учруулсан нь “Авто тээврийн үндэсний төв” ТӨҮГ-ын Сонгинохайрхан техникийн хяналтын үзлэгийн төвийн шинжээчийн дүгнэлт, мөрдөгчийн магадалгаа, шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн дүгнэлт зэргээр тогтоогджээ.

Дээрх нөхцөл *******айдлууд нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.3 дахь заалтад заасан Автотээврийн хэрэгслийн жолооч хөдөлгөөний аюулгүй *******айдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэмж хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол учруулж” гэх гэмт хэргийн шинжийг *******үрэн хангаж *******айна.

Иймд улсын яллагчаас шүүгдэгчийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн дээрх зүйл хэсэг, заалтад зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн нь хууль зүйн үндэслэлтэй *******айх тул тус зүйл, хэсэгт зааснаар гэм *******уруутайд тооцох нь зүйтэй гэж шүүх *******үрэлдэхүүн үзэв.

 

Энэ гэмт хэргийн улмаас хохирогч Ц.О...................г нь *******аримтаар 905.989 төгрөг нэхэмжилснээс (хавтаст хэргийн 28-30) хавтаст хэргийн 28 дахь талд авагдсан 373.000 төгрөгийн *******аримт нь тухайн гэмт хэргийн хохирол, хор уршигт хамаарахгүй *******айх тул тухайн нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй *******олгож хохирогчид учирсан *******одит хохирол, хор уршгийг 532.989 төгрөгөөр тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй *******айна. Гэсэн хэдий ч хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад шүүгдэгч Л.Б..................с нь хохирол, хор уршигт 850.000 төгрөгийг төлсөн *******олох нь хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад тэдний өгсөн мэдүүлэг зэргээр тогтоогдож *******айх тул шүүгдэгчийг энэ тогтоолоор *******усдад төлөх төл*******өргүй гэж үзэх үндэслэлтэй.

Түүнчлэн хэдийгээр шүүгдэгч нь энэ тогтоолоор *******усдад төлөх төл*******өргүй, хохирогч нь мөрдөн шалгах ажиллагаанд нэхэмжлэх зүйлгүй гэж мэдүүлсэн *******айх *******оловч хохирогчийн эрүүл мэндэд олон тооны гэмтэл учирсан *******айх тул хохирогчийн эрх ашгийг хамгаалах үүднээс түүний хор уршгийн талаар нэхэмжлэх эрхийг нээлттэй үлдээж шийдвэрлэв.

 

II. Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар

- Улсын яллагчаас шүүгдэгч Л.Б..................сийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.3 дахь заалтад хэсэгт зааснаар тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 жилийн хугацаагаар хасаж, 1 жилийн хугацаагаар хорих ял оногдуулах, оногдуулсан хорих ялын нээлттэй хорих *******айгууллагад эдлүүлэх дүгнэлтийг,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Л.Б..................с нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар гэм *******уруугаа хүлээн зөвшөөрсөн. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх заалтад зааснаар “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл *******айдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн”, мөн зүйлийн 1.2 дахь заалтад зааснаар “гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид шууд эмнэлгийн, *******усад туслалцаа үзүүлсэн, учруулсан хохирлыг төлсөн, мөн зүйлийн 1.4 дэх заалтад зааснаар “хохирогчийн хууль *******ус үйлдлээс шалтгаалан гэмт хэрэг үйлдсэн” зэрэг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл *******айдлыг харгалзан миний үйлчлүүлэг Л.Б..................сийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар улсын яллагчийн эрүүгийн хариуцлагыг оногдуулахгүйгээр тэнсэж өгнө үү гэх дүгнэлтийг тус тус гаргаж мэтгэлцэв.

Шүүх шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ гэм *******уруутайд тооцсон нотлох *******аримтад үндэслэн түүний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл *******айдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн *******айдал, эрүүгийн хариуцлагын хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл *******айдал зэргийг харгалзан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй *******айна.

Шүүгдэгч Л.Б..................с нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх заалтад зааснаар “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл *******айдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн”, мөн зүйлийн 1.2 дахь заалтад зааснаар “гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид шууд эмнэлгийн, *******усад туслалцаа үзүүлсэн, учруулсан хохирлыг төлсөн, мөн зүйлийн 1.4 дэх заалтад зааснаар “хохирогчийн хууль *******ус үйлдлээс шалтгаалан гэмт хэрэг үйлдсэн” *******айгааг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл *******айдалд тооцсон *******а түүнд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл *******айдал тогтоогдоогүй *******олно.

Эрүүгийн хуулийн шударга ёсны зарчмыг үндэслэн гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн хувийн *******айдал *******олон эрүүгийн хариуцлагын хөнгөрүүлэх нөхцөл *******айдал, гэм *******уруугийн талаар маргаагүй зэрэг нөхцөл *******айдлыг харгалзахын зэрэгцээ улсын яллагчийн эрүүгийн хариуцлагын талаар гаргасан дүгнэлтээс шүүх тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг нэг жилийн хугацаагаар хасах талаар гаргасан дүгнэлтийг Эрүүгийн хуулийн 5.7 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасны дагуу хүлээн авч, *******усад дүгнэлтийг хүлээн авах *******оломжгүй гэж үзэв.

Тодруул*******ал шүүгдэгч Л.Б..................сөд хол*******огдсон эрүүгийн хэрэг нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан хөнгөн гэмт хэргийн ангилалд хамаарах *******а тухайн гэмт хэрэг нь мөн хуулийн 2.3 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар *******олгоомжгүй үйлдэгддэг. Нөгөө талаас тухайн гэмт хэрэг гарах *******олсон шалтгаан нөхцөл нь хохирогч *******уюу явган зорчигчийн хууль *******ус *******уруутай үйлдлийн улмаас гарах *******олсон *******айх тул шүүгдэгчид Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар гэм *******уруугаа хүлээн зөвшөөрсөн, гэмт хэргийн улмаас хохирогч Ц.Отгон*******аатар (хавтаст хэргийн 88-89), учруулсан хохирлоо нөхөн төлж, хор уршгийг арилгасан үндэслэлээр хорих ял оногдуулахгүйгээр 1 жилийн хугацаагаар тэнсэж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.3 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад заасан “оршин суух газар, ажлаа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж *******айгаа эрх *******үхий *******айгууллагад урьдчилан мэдэгдэх” үүргийг хорих ял оногдуулахгүйгээр тэнссэн хугацаанд тогтоож шийдвэрлэв.

Эрүүгийн 2003 0047 40431 дугаар хэрэгт *******итүүмжлэгдсэн *******олон эд мөрийн *******аримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, шүүгдэгч нь энэ хэрэгт цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдаагүй, түүний иргэний хувийн *******ичиг *******аримт шүүхэд шилжиж ирээгүй *******олохыг тус тус дурдаж.

Шүүгдэгч нь тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийн “В C D” ангиллын 45231 дугаартай жолоочийн үнэмлэхтэй *******олох нь жолоочийн лавлагаа, мэдээллээр тогтоогдож *******айгаа тул энэ талаар Нийслэлийн шийдвэр гүйцэтгэх ал*******анд мэдэгдэхийг шүүгчийн туслахад даалгаж, хэрэгт эд мөрийн *******аримтаар хураагдсан CD-г эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасны дагуу хэргийн хадгалах хугацаа дуустал хэрэгт үлдээв.  

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 4 дэх хэсэг, 36.5 дугаар зүйлийн 2, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйл, 36.10 дугаар зүйлийн 4, 36.13 дугаар зүйлийн 4, 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт тус тус заасныг удирдлага *******олгон ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Сам*******аан овогт Л...................нгийн Б..................сийг авто тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй *******айдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол учруулсан *******уюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.3 дахь заалтад заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм *******уруутайд тооцсугай.

2. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.3 дахь заалтад зааснаар шүүгдэгч Л.Б..................сийн тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 (нэг) жилийн хугацаагаар хасаж, хорих ялыг оногдуулахгүйгээр 1 (нэг) жилийн хугацаагаар тэнссүгэй.

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.7 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Л.Б..................сийн тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг хассан ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр *******олсон үеэс эхлэн тоолсугай.

4. Шүүгдэгч Л.Б..................сөд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.3 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад заасан “оршин суух газар, ажлаа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж *******айгаа эрх *******үхий *******айгууллагад урьдчилан мэдэгдэх” үүргийг хорих ял оногдуулахгүйгээр тэнссэн хугацаанд тогтоосугай.

5. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.3 дахь заалтад зааснаар хэрэгт эд мөрийн *******аримтаар тооцогдсон CD-ийг хэргийн хадгалах хугацаа дуустал хэрэгт үлдээсүгэй. 

6. Шүүгдэгч Л.Б..................сийн тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийн “B, C, D” ангиллын 45231 дугаартай жолоочийн үнэмлэх хэрэгт ирээгүйг тэмдэглэж, тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрх хасах ял оногдуулсан талаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр *******олмогц Нийслэлийн шийдвэр гүйцэтгэх ал*******анд мэдэгдэхийг шүүгчийн туслахад даалгасугай.

7. Хэрэгт *******итүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, шүүгдэгч нь энэ тогтоолоор *******усдад төлөх төл*******өргүй, тэрээр цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдаагүй, түүний иргэний *******ичиг *******аримт шүүхэд шилжиж ирээгүйг тэмдэглэж, хохирогч нь өөрт учирсан хор уршгийн зардлыг иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар жич нэхэмжлэх эрхтэй *******олохыг тус тус дурдсугай.

8. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй *******олохыг мэдэгдсүгэй

9. Шийтгэх тогтоолыг, шүүгдэгч, хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч тэдгээрийн өмгөөлөгч, улсын яллагч, дээд шатны прокурор өөрөө гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, эсэргүүцэл *******ичих эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

10. Шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл *******ичигдсэн тохиолдолд тогтоолын *******иелэлтийг түдгэлзүүлж, шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр *******олтол шүүгдэгчид авсан хувийн *******аталгаа авах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй

 

 

 

 

                                    ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                         Г.МӨНХЗУЛ