2021         01            27                                         2021/ШЦТ/112

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС
 

 

 Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Г.Мөнхзул даргалж, шүүгч Т.Алтантуяа, Л.Баатар нарын *******үрэлдэхүүнтэй

шүүх хуралдааны нарийн *******ичгийн дарга Г.Ж.............н,

иргэдийн төлөөлөгч Д.Туяа   

улсын яллагч Т.Мөнхжаргал,

шүүгдэгч Ц.Э...................н, түүний өмгөөлөгч А.Буяндэлгэр (шүүхэд төлөөлөх эрхийн үнэмлэхийн дугаар 1141), Ч.Даваасүрэн (шүүхэд төлөөлөх эрхийн үнэмлэхийн дугаар 2603) нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны А-1 танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар:

 

Сонгинохайрхан дүүргийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос Хашаат овогт Ц.............үүгийн Э...................нийг Э\

рүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан,

Хариад овогт ................................ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт тус тус хол*******огдуулан, яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн 1908 0140 90349 дугаартай 5 хавтаст хэргийг 2020 оны 7 дугаар сарын 07-ны өдөр хүлээн авч, энэ өдөр хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн *******иеийн *******айцаалт:

Хашаат овогт Ц.............үүгийн Э...................н, Монгол Улсын иргэн, Улаан*******аатар хотод 1969 оны 3 дугаар сарын 14-ний өдөр төрсөн, эрэгтэй, 51 настай, *******үрэн *******ус дунд *******оловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам *******үл 1, Сонгинохайрхан дүүргийн ................................ тоотод оршин суух *******үртгэлтэй, хэрэг хариуцах чадвартай, регистрийн дугаар *******........................, урьд

1. Улаан*******аатар хотын шүүхийн 1984 оны 4 дүгээр сарын 02-ны өдрийн таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 1961 оны Эрүүгийн хуулийн 70 дугаар зүйлийн “а”-д зааснаар 7 жилийн хорих ял, мөн хуулийн 169 дүгээр зүйлийн “в”-д зааснаар 2 жилийн хорих ял тус тус шийтгүүлж, Эрүүгийн хуулийн 30 дугаар зүйлд зааснаар хөнгөн ялыг хүндэд нь *******агтаан 7 жилийн хорих ялаар тогтоож, Улаан*******аатар хотын шүүхийн 1988 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдрийн магадлалаар суллагдсан,

2. Октя*******рын (Баянгол) дүүргийн ардын шүүхийн 1993 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдрийн 60 дугаар таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 1986 оны Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар 3 жилийн хорих ял шийтгүүлж, 1995 оны 12 дугаар сарын 09-ний өдөр ялын хугацаа дуусаж  суллагдсан,

3. Хэнтий аймаг дахь сум дундын шүүхийн 1996 оны 6 дугаар сарын 03-ны өдрийн 64******* таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 1986 оны Эрүүгийн хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар 2 жилийн хорих ял шийтгүүлсэн,

4. Сонгинохайрхан дүүргийн шүүхийн 1998 оны 6 дугаар сарын 04-ний өдрийн 236 дугаар таслан шийдвэрлэх тогтоолоор 1986 оны Эрүүгийн хуулийн 123 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар 3 жилийн хорих ял, мөн хуулийн 131 дүгээр зүйлийн 1 дэх зааснаар 20.000 төгрөгөөр торгох ял тус тус шийтгүүлж, Эрүүгийн хуулийн 37 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар хөнгөн ялыг хүндэд нь *******агтааж 3 жилийн хорих ялаар тогтоож, 2001 оны 2 дугаар сарын 21-ний өдөр ялын хугацаа дуусаж суллагдсан.

 

Хариад овогт ................................, Монгол Улсын иргэн, Улаан*******аатар хотод 1975 оны 01 дүгээр сарын 29-ний өдөр төрсөн, эрэгтэй, 44 настай, дээд *******оловсролтой, хүний их эмч мэргэжилтэй, Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвд цээж, хэвлийн мэс заслын тасагт их эмчээр ажиллаж *******айгаад 2020 оны 9 дүгээр сарын 08-ны өдөр нас *******арсан, регистрийн дугаар ............................

 

Хол*******огдсон гэмт хэргийн талаар: (яллах дүгнэлтэд *******ичигдсэнээр)

Шүүгдэгч Ц.Э...................н нь 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хороо, Ханын материалын ком*******инатын 6-4-1 тоотод М.Б...............................нийг нүүрний зүүн шанаа хэсэгт архины шилээр цохисны улмаас зүүн шанаа, хүзүүний дээд хэсгийг хамарсан зүсэгдэж хатгагдсан шарх, зүүн талын шүлсний *******улчирхайн зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнх орчмын зөөлөн эд, залгиур, таглаа мөгөөрс орчмын цусан хураа *******үхий амь насанд аюултай хүнд гэмтэл учруулж хүнийг алсан,

Шүүгдэгч Х.Б...............................х нь 2019 оны 3 дугаар сарын 7-ноос 8-нд шилжих шөнө Гэмтэл Согог Судлалын Үндэсний төвд их эмчээр ажиллаж *******айхдаа иргэн М.Б...............................нийг *******усдад нүүрний зүүн шанаа хэсэгт шилээр цохиулсны улмаас зүүн шанаа, хүзүүний дээд хэсгийг хамарсан зүсэгдэж хатгагдсан шарх, зүүн талын шүлсний *******улчирхайн зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнх орчмын зөөлөн эд, залгиур, таглаа мөгөөрс орчмын цусан хураа *******үхий гэмтлийн улмаас хүргэгдэн ирэхэд нь “Эмчилгээ, оношилгооны түгээмэл стандарт МNS 4621:98-ийн 6.1.5-д заасан “...шархыг хуруугаар *******олон *******агажаар шалгаж гаднын *******иетийг илрүүлж, авах, оношлох” *******уюу эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх үүргээ зохих ёсоор *******иелүүлээгүйгээс өвчтөн М.Б...............................нэ нь амьсгалын цочмог дутагдлын хүндрэл үүсэж нас *******арсан гэмт хэрэгт тус тус хол*******огджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэг: Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Ц.Э...................н мэдүүлэхдээ: “...Мэдүүлэг өгөхгүй, мөрдөн *******айцаалтын шатанд өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв, дахин мэдүүлэг өгөхгүй...” гэв.

 

Хоёр: Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас шүүхэд танилцуулсан нотлох *******аримтыг шүүхэд хэлэлцүүлэхгүй *******айх, нотлох *******аримтаас хасуулах, нотлох *******аримтыг шинжлэн судлах дараалалд өөрчлөлт оруулах талаар санал, хүсэлт гараагүйг дурдаж, талуудаас шинжлэн судалсан *******олон *******усад нотлох *******аримтууд:

1. Гэрч Ч.З..............оогийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр намайг гэртээ *******айж *******айхад 10 цагийн үед гаднаас Ж.............н, Н................р, Л.Х...............аа нар гэрт орж ирсэн. Тэгээд *******ид нар мөнгөө нийлүүлж *******айгаад... дэлгүүрээс 1 шил 0.75 литрийн “Их Монгол” нэртэй архи авсан...тэгээд *******и юу *******олсныг мэдэхгүй тасарчихсан *******айсан *******а нэг мэдсэн намайг цагдаа сэрээж *******айсан. ...Намайг сэрэхэд манай *******айшингийн шал нэл цус *******олсон *******айдалтай, цагдаа нар ирчихсэн зураг аваад *******айсан *******а манай гэрт Ж.............н, Н................р *******ид гурав *******айсан...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 85)

2. Гэрч О.Ж.............ны мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт *******айрлах 6-н *******айрны 4 дүгээр *******айрны 1 дүгээр орцны 1 тоотод амьдардаг З..............оогийн гэрт З..............оо, Н................р, Л.Х...............аа нарын хамтаар архи хуваагаад уугаад сууж *******айтал З..............оо, Н................р хоёр тасраад уначихсан. ...З..............оо ахын гэрт гаднаас Б................аа, Э...................н нар нэлээн согтуу *******айдалтай орж ирсэн. Тухайн үед Б................аа, Э...................н нар хоорондоо маргалдсан *******айдалтай орж ирээд хэрүүл хийгээд *******айсан. Тэгтэл гэнэт гахайн хоншоор хочит Э...................н З..............оогийн гэрт *******айсан архины шилийг *******арьж *******айгаад Б................аагийн нүүр хэсэг рүү цохчихсон. Тэгтэл Б................аагийн толгойн хэсгээс их хэмжээний цус гараад өрөөнд их хэмжээний цус гарсан...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 80-81),

3. Гэрч Б.Н................рын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр...унтаж *******айтал намайг цагдаа сэрээхээр нь *******и яасан *******э гэж хэлээд *******осоод иртэл М.Б...............................нэ газар хэвтчихсэн нэл цус *******олчихсон *******айсан *******а эмч нар толгойг нь маарлаар *******оочихсон дусал хийж *******айгаа харагдсан...М.Б...............................нийн *******иед Э...................н ах гэмтэл учруулсан гэсэн. Би яг юу *******олсныг мэдээгүй унтаж *******айхад л *******олсон асуудал *******айгаа юм...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 82-83)

4. Гэрч Л.Х...............аагын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр *******и гадуур архи уугаад халамцуу *******айдалтай 16-17 цагийн орчим ханын материалд 6-р *******айранд З..............оогийн гэрт орсон юм...Тэгээд нэг сэртэл Э...................н том өрөөний цонхны зүүн талд зогсож *******айсан. Талийгаач Б...............................нэ өрөөний үүд рүү тонгойгоод явж *******айсан, шалаар *******өөн цус гарсан,... шилний хагархайнууд шалан дээр тарсан *******айхаар нь *******и Э...................нийг Б...............................нийг цохчихлоо гэж *******одоод, шууд Э...................н рүү чи яаж *******айгаа юм *******э түргэн дуудсан юм уу гэсэн чинь Э...................н дуудсан гэсэн...тэгтэл эмч нэг хүн дагаж явна шүү гэхээр нь *******и Б...............................нийг 103-н машинтай хамт дагаад явсан, тэгээд гэмтлийн эмнэлэг дээр очоод үзүүлээд оёдол тавиулж *******айхад эмч нар нь чи гэр орноос хүн дууд гэхээр нь...Сонгинохайрхан дүүргийн 30 дугаар хороонд *******айдаг гэрт шууд очоод Б...............................нийн ээж М...............гт Б...............................нэ гэмтлийн эмнэлэг дээр *******айгаа хагалгаанд орох гэж *******айгаа, Э...................н ах цохчихсон гэж хэлээд тэндээсээ гараад Ор*******итод дүүгийнхээ гэрт очиж хоносон...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 87)

4. Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Л.М...............гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...манай хүү Б...............................нийн найз Л.Х...............аа гэх залуу халамцуу *******айдалтай орж ирээд Б................аагийн *******ие нь муу *******айна, Гэмтлийн эмнэлэг дээр хагалгаанд орох гээд очсон *******айгаа, ханын эцэс дээр айлд Түвшөө гэдэг хүн толгой руу нь шилээр цохичихсон гэж хэлхээр нь...гэмтлийн эмнэлэг дээр очсон. ...хүлээн авахын 02 тоот өрөөнд манай хүү Б...............................нэ ямар ч хувцасгүй нүцгэн *******айдалтай, нүүрний зүүн шанаа хэсэг *******осоо хэл*******эртэй урд оёдолтой, зүүн гарын чигчий хурууны үений хэсэгт шал*******арсан *******айсан. Манай хүү ухаангүй *******айдалтай *******айсан тэгээд нэлээн *******айсны дараа манай хүү “ээжээ ус ууя” гээд *******айсан, тэгтэл эмч нар “ус өгч *******олохгүй, танай хүүгийн зүүн шанаанд  10 удаа *******оолт хийлээ, өөрөө авч хаяад *******айна” гэсэн. Тэгээд эмч нар нь “та нар хүүхдээ 1 дүгээр эмнэлэг рүү авч яваад томографт харуул” гэхээр ...03 цагийн орчим 1 дүгээр эмнэлэг орж... хүлээн авахын эмчээр өвчний түүхийг нь нээлгээд, томографын зураг авхуулаад *******айсаар *******айгаад 04 цаг өнгөрч 05 цаг *******олсон. 05 цагийн орчмоос хүүгийн шархнаас цус гараад олгойдоод гоожоод *******айсан. Яг крантнаас цус гарч *******айгаа юм шиг цус гараад *******айсан, шарх нь зүгээр *******айж *******айгаад өөрөө задарсан юм. Тэгээд дахин 1 дүгээр эмнэлгийн эмч нар оёдол тавьсан. Хүлээн авахын өрөөнөөс сэхээн амьдруулах өрөө рүү явж *******айх замдаа миний хүү амьсгал хураасан. ...*******и маш их гомдолтой *******айна...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 75-77),

5. Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч М.Н...............ллийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Манай ээж М...............г 2019 оны 6 дугаар сарын 10-ны орчим Турк улс руу ажлаар явсан учир *******и энэ хэрэгт хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгчөөр оролцож *******айна. ...Би хэрэг гарах үед ажил дээрээ *******уюу Өмнөговь аймгийн Хан*******огд сумын Цагаан хад гэх газар *******айсан. ...ээж над руу залгаад манай дүү Б...............................нийг хүнд алуулчихлаа гэж ярихаар нь ...Улаан*******аатар хотод ирсэн. ...Манай дүүгийн хүзүүг шилээр гэмтээсэн гэх хүн нь манай холын хамаатны хүн гэсэн *******и сайн мэдэхгүй *******айгаа. Харж *******айгаагүй хүн шиг *******айна лээ. ...Надад Э...................нээс нэхэмжлэх зүйл гомдол санал *******айхгүй. Тэртээ тэргүй манай дүү угаасаа тухайн үед их согтуу *******айсан эмч нар манай дүүд эмнэлгийн тусламжаа зохих ёсоор үзүүлсэн гэж *******одож *******айна. Эмч нар *******олон Э...................нд ямар нэг гомдол санал *******айхгүй, нэхэмжлэх зүйл *******айхгүй...” гэх мэдүүлэг (3-р хавтаст хэргийн 42-43, 4-р хавтаст хэргийн 49, 97),

6. Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэлд “...Хэрэг учрал *******олсон гэх газар нь Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хороо...4 дүгээр *******айрны 1 дүгээр орцны 1 тоотод...урд зүг рүү харсан хаалгаар ороход 1 давхарт зүүн тийш харсан ногоон өнгийн төмөр хаалга нээлттэй *******айв...Тасалгааны зүүн хойд *******улан хэсэгт шалан дээр *******олон хана хэсэгт 2х3 метр орчим тал*******айд цус мэт улаан хүрэн өнгийн зүйлээр *******охирлогдсон, зүүн *******уланд 50х35 см орчим өтгөрсөн цус мэт шингэн, хойд хананаас урагш зайд 20х30 см орчим хэмжээтэй өтгөрсөн цус мэт шингэн зүйл, түүний *******аруун талд хойд хананаас 1,3 метр, зүүн хананаас 50 см зайд 40х40 см өтгөрсөн цус мэт зүйл *******айв...” гэх *******аримт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (1 хавтаст хэргийн 4-7),

7. Яаралтай тусламжийн 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдрийн 23 цаг 35 минутын хуудаст: “...асуумж авсан хүний овог, нэр: 103 эмч Бат*******улган.... Яаралтай тусламжийн тасгийн эмчийн анхны үзлэг:...Одоогийн өвчний түүх: 2019.03.07-нд *******усдад хагархай шилээр зүсүүлж гэмтсэн гэнэ...” гэх *******аримт (1-р хавтаст хэргийн 161),

8. Цогцост үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт (1 хавтаст хэргийн 11-14),

9. Цогцост хийсэн шүүх эмнэлгийн 2019 оны 4 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 679 дугаар дүгнэлтэд:

“...Шүүх эмнэлгийн задлан шинжилгээний явц: ...Цогцосны гадна үзлэгээр тогтоогдсон гэмтэл, эмгэг өөрчлөлтүүд содон тэмдэг: ...Зүүн шанаа, хүзүүний зүүн дээд хэсэгт *******айх шархыг шалгах явцад 4х4см,4х3.5см, 1х0.5см, 1х0.5см хэмжээтэй 4 ширхэг тунгалаг өнгийн шил гарсан тул эд мөрийн *******аримтаар авлаа...ДҮГНЭЛТ

1. Талийгаач М.Б...............................нийн цогцост зүүн шанаа, хүзүүний дээд хэсгийн хамарсан /8.5х0.1см, 7см гүн/ эрүүний зүүн *******уланд хүрч төгссөн зүсэгдэж хатгагдсан шарх, зүүн талын шүлсний *******улчирхайн зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнх орчмын зөөлөн эд, залгиур, таглаа мөгөөрс орчмын цусан хураа, хаван, зүүн шуу, сарвууны гадна чигчий хурууны угийн үенд няцарсан шарх, зүүн *******угалга, зүүн сарвуу, *******аруун шил*******энд зулгаралт, хүзүүний зөөлөн эд дэх гадны *******иет /шил/ зэрэг гэмтэл учирчээ... 5. Талийгаач М.Б...............................нэ нь үүн шанаа, хүзүүний дээд хэсгийн хамарсан /8.5х0.1см, 7см гүн/ эрүүний зүүн *******уланд хүрч төгссөн зүсэгдэж хатгагдсан шарх, зүүн талын шүлсний *******улчирхайн зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнх орчмын зөөлөн эд, залгиур, таглаа мөгөөрс орчмын цусан хураа, хаван, зүүн шуу, сарвууны гадна чигчий хурууны угийн үенд няцарсан шарх, зүүн *******угалга, зүүн сарвуу, *******аруун шил*******энд зулгаралт, хүзүүний зөөлөн эд дэх гадны *******иет /шил/ зэрэг гэмтлийн улмаас амьсгалын дээд зам хавагнаж амьсгалын хурц дутагдалд орж нас *******аржээ...” гэх дүгнэлт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (1-р хавтаст хэргийн 121-126),      

10. Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 5 дугаар сарын 06-ны өдрийн Хэргийн материалаар хийсэн шүүх эмнэлгийн 561 дугаар дүгнэлт:

“...1. 2. Хохирогч М.Б...............................нийн *******иед учирсан зүүн шанаа, хүзүүний зүүн дээд хэсгийг хамарч зүүн талын шүлсний *******улчирхайг гэмтээсэн хатгагдаж зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнхийн орчмын цусан хураа нь ердийн явцаараа амьсгалын цочмог дутагдлын хүндрэл үүсгэж үхэлд хүргэсэн тул шүүх эмнэлэгт гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 3.3.7-д зааснаар гэмтлийн хүнд зэрэгт хамаарна. Дээрх гэмтэл нь учрах үедээ амь насанд аюултай *******айдал илрээгүй *******өгөөд цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнхийн орчимд үүссэн цусан хурааны улмаас амьсгалын зам дарагдаж амьсгалын цочмог дутагдалд орсон *******айна.

...3. Эмч Х.Б...............................х нь хохирогч М.Б...............................нийг Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн хүлээн авах тасагт 23 цаг 35 минутад хүлээн авч ...шархыг хуруугаар *******олон *******агажаар шалгаж гаднын *******иетийг илрүүлж оношлох шаардлагатай *******айжээ...

4. Хохирогч М.Б...............................нийг Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн хүлээн авах тасагт 23 цаг 35 минутад хүлээн авч эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх үед ...амьсгалын хурц дутагдлын шинж илрээгүй *******айсан *******айна.

5. Хохирогчийн зүүн шанаанд *******айсан гаднын *******иетийг аваагүй нь амьсгалын хурц дутагдал үүсэхэд нөлөөлсөн *******өгөөд эмчилгээ, оношилгооны түгээмэл үйлдлийн стандартыг зөрчсөн *******айна.

6. Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн Яаралтай тусламжийн тасагт эмч Ж.Уламсайхан нь хохирогч М.Б...............................нийг 03 цаг 25 минутад хүлээн авах үед ...амьсгалын хурц дутагдлын шинж илрээгүй *******айна.

...9. УНТЭ-ийн эмч Ж.Уламсайхан нь хохирогч М.Б...............................нийг 03 цаг 25 минутад хүлээн авч үзлэг хийх үед амин үзүүлэлтүүд тогтвортой, амьсгалын хурц дутагдалтын шинж тэмдгүүд илрээгүй *******айсан *******а 06:00 цагт өвчтөн хөхөрч амьсгал зогсож амь тэнссэн нөхцөл *******айдал үүссэн *******айна.

...17. Талийгаач М.Б...............................нийн *******иед учирсан гэмтлийн цаг алдалгүй зөв оношилж гаднын *******иетийг авч, цус тогтоох мэс заслыг эрүү нүүрний *******олон судасны мэс заслын эмч нарын *******үрэлдэхүүнтэй хийсэн тохиолдолд ам нас аврагдах *******оломжтой *******айжээ...” гэх дүгнэлт (4-р хавтаст хэргийн 197-211),

 

11. Ц.Э...................ний мөрдөн шалгах ажиллагаанд

- Гэрчээр 2019 оны 03 дугаар сарын 08-ны өдөр өгсөн: “...Би өчигдөр *******уюу 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр 16-17 цагийн орчим Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хороо Ханын материалын эцэст *******айрлах зургаан *******айрны 4 дүгээр *******айранд амьдардаг танил З..............оогийн гэрт очсон. Намайг тэднийд ортол зүс таних Б................аа, Хуманаа, З..............оо, Ням*******ар нар архи уугаад сууж *******айсан. Намайг орох үед З..............оо тасарчихсан Хум*******анаа, Б................аа хоёр архи хувааж уугаад сууж *******айсан. Тэгтэл миний урдаас хамаатны залуу *******олох М...............гийн Б...............................нэ *******уюу Б................аа гэж *******ид нарын дууддаг залуу агсам тавиад дайраад *******айхаар нь цонхны тавцан дээр *******айсан “Их Монгол” нэртэй архины хагарсан шилийг аваад түүний зүүн хацар, шанаа орчим руу нэг удаа хүчтэй цохичихсон юм. Тэгтэл Б...............................нийн шанаа орчмоос нэлээн их хэмжээний цус гарч харагдсан. Тэр үед З..............оогийн гэрээс сандарч гараад гудамжинд тааралдсан танихгүй хүний гар утсыг гуйж аваад өөрөө 102 дугаар луу залгаад “Энд хүн цус алдаад үхэх гэж *******айна” гэсэн дуудлага өгөөд ...*******уцаж З..............оогийн гэрт ороод цагдаа ирэхийг хүлээгээд сууж *******айсан. Тухайн үед Б...............................нийн зүүн шанаа орчмоос их хэмжээний цус гараад тогтохгүй *******айсан. ...Тэгтэл хэсэг хугацааны дараа цагдаа *******олон түргэн тусламжийн машин ирээд намайг цагдаа нар авч яваад, Б...............................нийг эмнэлгийн машинд суулгаад явсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 79),  

- Сэжигтнээр 2019 оны 03 дугаар сарын 09-ний өдөр өгсөн: “...Б...............................нэ согтуурхаад намайг “чи энд суу гэснээ *******ос гээд *******айхаар нь уур хүрээд цонхны тавцан дээр “Их Монгол” архины шилний толгой /архины шилний хүзүү хэсэг гэх/ хэсгийн хагархай *******айхаар нь тэрийг *******аруун гартаа аваад Б...............................нийг *******осоод ирэхээр нь зүүн шанаа руу нь шилтэй гараараа цохисон, тэгтэл их цус гоожсон...” гэх мэдүүлэг (2-р хавтаст хэргийн 138-139), 

- Яллагдагчаар 2019 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдөр өгсөн: “...Би 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр Ханын материалын ...6-н *******айрны 4 дүгээр *******айрны 1 дүгээр орцны 1 тоотод З..............оогийн хаалгыг нүдэхэд Л.Х...............аа хаалга онгойлгож өгсөн. ...Тэгтэл Б...............................нэ над руу агсраад “наашаа ийшээ суу” гээд чанга дугараад *******айхаар нь *******и “чи яагаа *******айгаа юм *******э?” гээд хажууд нь очоод суутал Б...............................нэ “яасан ч яадаг юм” гээд *******осчхоод намайг “*******осоод ир чамайг яасан ч яадаг юм *******андиа” гэхээр нь намайг цохих гэж *******айна гэж *******одоод цонхны тавцан дээр архины хагархай шил *******айсан уу *******үтэн *******айсан уу, мэдэхгүй ямар ч *******айсан архины шилийг *******аруун гартаа *******ариад Б...............................нийн зүүн шанаа хэсэг рүү нэг удаа цохисон тэгээд цаашаа унаад *******осоод ирэхэд хацраас нь цус нэлээн гарахаар нь *******олохоо *******айлаа гэж *******одоод гүйж гараад гудамжнаас танихгүй хүний утсыг гуйж *******айгаад 102 руу залгаад энд хүн цус алдаад гэтэл хэн цохисон юм гэхээр нь *******и өөрөө тэр хүний толгой руу цохисон гэж хэлээд өөрийнхөө нэрийг хэлсэн...” гэх мэдүүлэг (2 хавтаст хэргийн 148-149),

9. Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн 2019 оны 4 дүгээр сарын 09-ний өдрийн Шүүх сэтгэц эмгэг судлалын 586 дугаар дүгнэлтэд:

“...Болсон хэргийн талаар:...Б...............................нэ миний холын хамаатан, Б...............................нэ намайг орсон цагаас хойш суу, *******ос, яв гээд янз *******үрээр хэлээд агсам согтуу тавиад *******айсан. Агсам тавиад *******айхаар нь цонхны тавцан дээр *******айсан “Их Монгол” нэртэй архины хагарсан шилийг аваад Б...............................нийн зүүн шанаа орчим нэг удаа хүчтэй цохичихсон. Б...............................нийн зүүн шанаанаас их хэмжээний цус гарч *******айсан. Би З..............оогийнхоос гарч гүйгээд гадаа танихгүй хүний гар утсаар өөрөө 102-руу залгаж дуудлага өгсөн...ДҮГНЭЛТ

1. Үзүүлэгч Ц.Э...................н нь сэтгэцийн ямар нэгэн эмгэггүй *******олно.

2. Ц.Э...................н нь гэмт хэрэг үйлдэх үедээ сэтгэцийн өвчтэй *******айгаагүй *******айна.

3. Ц.Э...................н нь мэдүүлэг өгөх чадвартай *******айна.

4. Ц.Э...................н нь өөрийн хийсэн үйлдлээ удирдан жолоодох чадвартай *******айна.

5. Ц.Э...................н нь хэрэг хариуцах чадвартай *******айна...” гэх дүгнэлт (1-р хавтаст хэргийн 207-208)

10. Цагдаагийн ерөнхий газрын Мэдээлэл, шуурхай удирдлагын төвийн дуудлагын лавлагааны PCKC18498417 дугаар хуудаст “...Дуудлага мэдээлэл: ...Хүлээн авсан хугацаа: 2019-03-07 22:37:04, ...Мэдээлэл өгөгчийн нэр: Э...................н, ...Дуудлагын утга: Би Б................аа гэх залууг зодчихлоо цус алдаад үхэж *******айна гэх...” *******аримт (2-р хавтаст хэргийн 183),

11. Гэрч М.Дөлгөөн*******аярын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Намайг 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ний өдрийн орой 22 цагийн орчим Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хороо Ханын материалын хуучин *******айрны тэнд...авто*******усны *******уудлаас холгүй зүүн талд нь *******айдаг *******айрны гадаа найзтайгаа зогсож *******айтал 45-50 орчим насны шаргалдуу урт куртиктэй ах гүйж ирээд “ах нь хүн алчихлаа гар утсаар чинь цагдаа руу дуудлага өгөх хэрэгтэй *******айна” гэхээр нь гар утсаа тэр ахад гаргаж өгөөд яриултал тэр ах 102 дугаар луу залгаад “*******и хүн зодчихлоо тэр хүн цус алдаад үхэж *******айна.” гээд гэрийн хаягаа зааж өгөөд *******айх шиг *******айсан. Тэгээд тэр ах миний утсыг өгчхөөд яваад өгсөн...” гэх мэдүүлэг (4-р хавтаст хэргийн 10)

13. Сэжигтнийг шүүхийн зөвшөөрөлгүй 2019 оны 3 дугаар сарын 09-ний өдөр *******аривчилсан мөрдөгчийн тогтоол (1-р хавтаст хэргийн 137), цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсан шүүхийн шийдвэрүүд (1-р хавтаст хэргийн 121, 125-126, 132-133, 2-р хавтаст хэргийн 220, 3-р хавтаст хэргийн 03, 04, 10, 26, 139, 236, 4-р хавтаст хэргийн 20, 52, 66, 71-72, 119, 129-130, 165, 172, 5-р хавтаст хэргийн 56-57, 100, 120, 151),

14. Гэрч Ж.Уламсайхан (1-р хавтаст хэргийн 93-95), Ч.Зориг (1-р хавтаст хэргийн 85, 3-р хавтаст хэргийн 69-70), П.Энхтөрийн мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 103), С.Энхтуул (2-р хавтаст хэргийн 247) нарын мэдүүлэг,

- Шинжээч эмч Ц.Ган*******олдын (2-р хавтаст хэргийн 91-92), Г.Ундармаа (2-р хавтаст хэргийн 93-94, 248-250), Б.Ариунзул (2-р хавтаст хэргийн 95-99, 246-247), Г.Энх*******аатар (4-р хавтаст хэргийн 212-214), С.Одончимэг (4-р хавтаст хэргийн 215-217), Т.Амартүвшин (4-р хавтаст хэргийн 219-220), Ц.Ган*******ат (4-р хавтаст хэргийн 221-222) нарын мэдүүлэг,

- Шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, оршин суугаа хорооны тодорхойлолт (2 хавтаст хэргийн 154,), урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж *******айсан эсэхийг шалгах хуудас (2 хавтаст хэргийн 156), хөдлөх *******олон үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй эсэх талаар хол*******огдох *******айгууллагаас авсан лавлагаа, мэдээлэл (2 хавтаст хэргийн 174, 180), шийтгэх тогтоолын хуул*******ар (2 хавтаст хэргийн 159-172) зэрэг нотлох *******аримтуудыг шинжлэн судалсан *******олно.

Шүүхийн хэлэлцүүлгийн үед шинжлэн судалсан *******олон хавтаст хэрэгт цугларсан нотлох *******аримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан журмаар цугларсан, хэрэг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай. Мөн шүүгдэгчийг яллагдагчаар, хохирогч, гэрч нараас мэдүүлэг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хууль зөрчөөгүй, нотлох *******аримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл *******аримтыг хангалттай тогтоож чадсан *******айх тул хууль ёсны үнэн зөв *******аримтууд гэж үнэлэв.

 

Гурав. Шүүхээс шүүгдэгч Ц.Э...................нд хол*******огдох хэргийг хянан хэлэлцээд Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм *******уруугийн зарчмыг тус тус *******аримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан *******олон хэрэгт цугларсан дээрх нотлох *******аримтуудаас дүгнэхэд:

 

I. Гэм *******уруугийн талаар.

Улсын яллагчаас: Шүүгдэгч Ц.Э...................нг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм *******уруутайд тооцуулж, шүүгдэгч нь *******усдад төлөх төл*******өргүй...” гэх дүгнэлтийг,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч нар: “...Миний үйлчлүүлэгч Ц.Э...................нг нь Сонгинохайрхан дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар зүйлчилж ирснийг хүлээн зөвшөөрөхгүй *******айна. Харин манай үйлчлүүлэгч Ц.Э...................н нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад заасан гэмт хэргийн үйлдсэн *******а гэмт хэргийн зүйлчлэлийг хүлээн зөвшөөрч *******айна. Иймд гэмт хэргийн зүйлчлэлийг өөрчилж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад зааснаар гэм *******уруутайд тооцуулах саналтай *******айна...” гэх дүгнэлтийг тус тус гаргаж мэтгэлцэв.

 

Шүүгдэгч Ц.Э...................н нь 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдрийн 23 цаг орчим Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хороо, 4 дүгээр *******айр, 1 дүгээр орцны 1 тоотод иргэн Ч.З..............оогийн гэрт О.Ж.............н, Б.Н................р, Л.Х...............аа, М.Б...............................нэ нарын хамт согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн *******айна. Улмаар тухайн цаг хугацаанд М.Б...............................нэ нь Ц.Э...................нд агсам тавьж “чи энд суу гэснээ *******ос, наашаа ийшээ суу, *******осоод ир чамайг яасан ч яадаг юм *******андиа” гэх зэргээр доромжлон *******асамжилж хоорондоо маргалдахад шүүгдэгч нь цонхны тавцан дээр *******айсан архины хагархай шилний хүзүү хэсгийг *******аруун гартаа *******арьж *******айгаад амь хохирогчийн зүүн шанаа орчим газар нэг удаа цохисны улмаас амь хохирогчийн эрүүл мэндэд зүүн шанаа, хүзүүний зүүн дээд хэсгийг хамарч зүүн талын шүлсний *******улчирхайг гэмтээсэн хатгагдаж зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнхийн орчмын цусан хураа *******үхий амь насанд аюултай хүнд гэмтэл учруулсан *******олох нь

- Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэлд “...Хэрэг учрал *******олсон гэх газар нь Сонгинохайрхан дүүргийн 6 дугаар хороо...4 дүгээр *******айрны 1 дүгээр орцны 1 тоотод...урд зүг рүү харсан хаалгаар ороход 1 давхарт зүүн тийш харсан ногоон өнгийн төмөр хаалга нээлттэй *******айв...” гэх *******аримт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (1 хавтаст хэргийн 4-7),

- Яаралтай тусламжийн 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдрийн 23 цаг 35 минутын хуудаст: “...2019.03.07-нд *******усдад хагархай шилээр зүсүүлж гэмтсэн гэнэ...” гэх *******аримт (1-р хавтаст хэргийн 161),

- Гэрч О.Ж.............ны мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...З..............оогийн гэрт З..............оо, Н................р, Л.Х...............аа нарын хамтаар архи хувааж ...уусан. ...З..............оо ахын гэрт гаднаас Б................аа, Э...................н нар нэлээн согтуу *******айдалтай орж ирсэн. Тухайн үед Б................аа, Э...................н нар хоорондоо маргалдсан *******айдалтай орж ирээд хэрүүл хийгээд *******айсан. Тэгтэл гэнэт гахайн хоншоор хочит Э...................н З..............оогийн гэрт *******айсан архины шилийг *******арьж *******айгаад Б................аагийн нүүр хэсэг рүү цохчихсон. Тэгтэл Б................аагийн толгойн хэсгээс их хэмжээний цус гараад өрөөнд их хэмжээний цус гарсан...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 80-81),

- Гэрч Б.Н................рын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...М.Б...............................нийн *******иед Э...................н ах гэмтэл учруулсан гэсэн. Би яг юу *******олсныг мэдээгүй унтаж *******айхад л *******олсон асуудал *******айгаа юм...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 82-83),

- Гэрч Л.Х...............аагийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...нэг сэртэл Э...................н том өрөөний цонхны зүүн талд зогсож *******айсан. Талийгаач Б...............................нэ өрөөний үүд рүү тонгойгоод явж *******айсан, шалаар *******өөн цус гарсан,... шилний хагархайнууд шалан дээр тарсан *******айхаар нь *******и ...Э...................н рүү чи яаж *******айгаа юм *******э түргэн дуудсан юм уу гэсэн чинь Э...................н дуудсан гэсэн...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 87)

- Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Л.М...............гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...манай хүү Б...............................нийн найз Л.Х...............аа гэх залуу халамцуу *******айдалтай орж ирээд Б................аагийн *******ие нь муу *******айна, Гэмтлийн эмнэлэг дээр хагалгаанд орох гээд очсон *******айгаа, ханын эцэс дээр айлд Түвшөө гэдэг хүн толгой руу нь шилээр цохичихсон гэж хэлхээр нь...гэмтлийн эмнэлэг дээр очсон. ...хүлээн авахын 02 тоот өрөөнд манай хүү Б...............................нэ ямар ч хувцасгүй нүцгэн *******айдалтай, нүүрний зүүн шанаа хэсэг *******осоо хэл*******эртэй урд оёдолтой, зүүн гарын чигчий хурууны үений хэсэгт шал*******арсан *******айсан. ...эмч нар нь “та нар хүүхдээ 1 дүгээр эмнэлэг рүү авч яваад томографт харуул” гэхээр ...03 цагийн орчим 1 дүгээр эмнэлэг орж... хүлээн авахын эмчээр өвчний түүхийг нь нээлгээд, томографын зураг авхуулж *******айсаар *******айгаад 04 цаг өнгөрч 05 цаг *******олсон. 05 цагийн орчмоос хүүгийн шархнаас цус гараад олгойдоод гоожоод *******айсан. ...Хүлээн авахын өрөөнөөс сэхээн амьдруулах өрөө рүү явж *******айх замдаа миний хүү амьсгал хураасан...” гэх мэдүүлэг (1-р хавтаст хэргийн 75-77),

- Цогцост хийсэн шүүх эмнэлгийн 2019 оны 4 дүгээр сарын 04-ний өдрийн 679 дугаар дүгнэлтэд:

“...Шүүх эмнэлгийн задлан шинжилгээний явц: ...Цогцосны гадна үзлэгээр тогтоогдсон гэмтэл, эмгэг өөрчлөлтүүд содон тэмдэг: ...Зүүн шанаа, хүзүүний зүүн дээд хэсэгт *******айх шархыг шалгах явцад 4х4см,4х3.5см, 1х0.5см, 1х0.5см хэмжээтэй 4 ширхэг тунгалаг өнгийн шил гарсан тул эд мөрийн *******аримтаар авлаа...ДҮГНЭЛТ... 5. Талийгаач М.Б...............................нэ нь зүүн шанаа, хүзүүний дээд хэсгийн хамарсан /8.5х0.1см, 7см гүн/ эрүүний зүүн *******уланд хүрч төгссөн зүсэгдэж хатгагдсан шарх, зүүн талын шүлсний *******улчирхайн зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнх орчмын зөөлөн эд, залгиур, таглаа мөгөөрс орчмын цусан хураа, хаван, зүүн шуу, сарвууны гадна чигчий хурууны угийн үенд няцарсан шарх, зүүн *******угалга, зүүн сарвуу, *******аруун шил*******энд зулгаралт, хүзүүний зөөлөн эд дэх гадны *******иет /шил/ зэрэг гэмтлийн улмаас амьсгалын дээд зам хавагнаж амьсгалын хурц дутагдалд орж нас *******аржээ...” гэх дүгнэлт, гэрэл зургийн үзүүлэлт (1-р хавтаст хэргийн 121-126),     

- 10. Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 5 дугаар сарын 06-ны өдрийн Хэргийн материалаар хийсэн шүүх эмнэлгийн 561 дугаар дүгнэлт:

“...1. 2. Хохирогч М.Б...............................нийн *******иед учирсан зүүн шанаа, хүзүүний зүүн дээд хэсгийг хамарч зүүн талын шүлсний *******улчирхайг гэмтээсэн хатгагдаж зүсэгдсэн шарх, цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнхийн орчмын цусан хураа нь ердийн явцаараа амьсгалын цочмог дутагдлын хүндрэл үүсгэж үхэлд хүргэсэн тул шүүх эмнэлэгт гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 3.3.7-д зааснаар гэмтлийн хүнд зэрэгт хамаарна. Дээрх гэмтэл нь учрах үедээ амь насанд аюултай *******айдал илрээгүй *******өгөөд цагаан мөгөөрсөн хоолой, залгиур, төвөнхийн орчимд үүссэн цусан хурааны улмаас амьсгалын зам дарагдаж амьсгалын цочмог дутагдалд орсон *******айна.

...3. Эмч Х.Б...............................х нь хохирогч М.Б...............................нийг Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн хүлээн авах тасагт 23 цаг 35 минутад хүлээн авч ...шархыг хуруугаар *******олон *******агажаар шалгаж гаднын *******иетийг илрүүлж оношлох шаардлагатай *******айжээ...

4. Хохирогч М.Б...............................нийг Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн хүлээн авах тасагт 23 цаг 35 минутад хүлээн авч эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх үед ...амьсгалын хурц дутагдлын шинж илрээгүй *******айсан *******айна.

5. Хохирогчийн зүүн шанаанд *******айсан гаднын *******иетийг аваагүй нь амьсгалын хурц дутагдал үүсэхэд нөлөөлсөн *******өгөөд эмчилгээ, оношилгооны түгээмэл үйлдлийн стандартыг зөрчсөн *******айна.

6. Улсын нэгдүгээр төв эмнэлгийн Яаралтай тусламжийн тасагт эмч Ж.Уламсайхан нь хохирогч М.Б...............................нийг 03 цаг 25 минутад хүлээн авах үед ...амьсгалын хурц дутагдлын шинж илрээгүй *******айна.

...9. УНТЭ-ийн эмч Ж.Уламсайхан нь хохирогч М.Б...............................нийг 03 цаг 25 минутад хүлээн авч үзлэг хийх үед амин үзүүлэлтүүд тогтвортой, амьсгалын хурц дутагдалтын шинж тэмдгүүд илрээгүй *******айсан *******а 06:00 цагт өвчтөн хөхөрч амьсгал зогсож амь тэнссэн нөхцөл *******айдал үүссэн *******айна.

...17. Талийгаач М.Б...............................нийн *******иед учирсан гэмтлийн цаг алдалгүй зөв оношилж гаднын *******иетийг авч, цус тогтоох мэс заслыг эрүү нүүрний *******олон судасны мэс заслын эмч нарын *******үрэлдэхүүнтэй хийсэн тохиолдолд ам нас аврагдах *******оломжтой *******айжээ...” гэх дүгнэлт (4-р хавтаст хэргийн 197-211),

- Ц.Э...................ний мөрдөн шалгах ажиллагаанд

Гэрчээр 2019 оны 03 дугаар сарын 08-ны өдөр өгсөн: “...танил З..............оогийн гэрт очсон. ...Намайг орох үед З..............оо тасарчихсан Хум*******анаа, Б................аа хоёр архи хувааж уугаад сууж *******айсан. Тэгтэл миний урдаас хамаатны залуу *******олох М...............гийн Б...............................нэ *******уюу Б................аа гэж *******ид нарын дууддаг залуу агсам тавиад дайраад *******айхаар нь цонхны тавцан дээр *******айсан “Их Монгол” нэртэй архины хагарсан шилийг аваад түүний зүүн хацар, шанаа орчим руу нэг удаа хүчтэй цохичихсон юм. Тэгтэл Б...............................нийн шанаа орчмоос нэлээн их хэмжээний цус гарч харагдсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 79), 

Сэжигтнээр 2019 оны 03 дугаар сарын 09-ний өдөр өгсөн: “...Б...............................нэ согтуурхаад намайг “чи энд суу гэснээ *******ос гээд *******айхаар нь уур хүрээд цонхны тавцан дээр “Их Монгол” архины шилний толгой /архины шилний хүзүү хэсэг гэх/ хэсгийн хагархай *******айхаар нь тэрийг *******аруун гартаа аваад Б...............................нийг *******осоод ирэхээр нь зүүн шанаа руу нь шилтэй гараараа цохисон, тэгтэл их цус гоожсон...” гэх мэдүүлэг (2-р хавтаст хэргийн 138-139), 

Яллагдагчаар 2019 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдөр өгсөн: “...Б...............................нэ над руу агсраад “наашаа ийшээ суу” гээд чанга дугараад *******айхаар нь *******и “чи яагаад *******айгаа юм *******э?” гээд хажууд нь очоод суутал Б...............................нэ “яасан ч яадаг юм” гээд *******осчхоод намайг “*******осоод ир чамайг яасан ч яадаг юм *******андиа” гэхээр нь намайг цохих гэж *******айна гэж *******одоод цонхны тавцан дээр архины хагархай шил *******айсан уу *******үтэн *******айсан уу, мэдэхгүй ямар ч *******айсан архины шилийг *******аруун гартаа *******ариад Б...............................нийн зүүн шанаа хэсэг рүү нэг удаа цохисон...” гэх мэдүүлэг (2 хавтаст хэргийн 148-149) зэрэг нотлох *******аримтаар тогтоогдож *******айна.

Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл *******аримтад хийсэн хууль зүйн дүгнэлт  

Шүүгдэгч Ц.Э...................н нь хувийн таарамжгүй сэдэлтээр, хохирогчийн зүй *******ус үйлдлийг зогсоох зорилгоор, шууд санаатай үйлдлээр, хохирогчийн нүүрэн тус газар зэвсгийн чанартай эд зүйл *******олох архины хагархай шилээр цохиж хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол санаатай учруулсан нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад заасан “Хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг зэвсэг, тусгайлан *******элтгэсэн зэвсгийн чанартай зүйл хэрэглэсэн” гэх гэмт хэргийн шинжийг хангасан *******айна.

Тодруул*******ал хэрэгт авагдсан *******аримтаас үзвэл шүүгдэгч нь амь хохирогчийг 2019 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдрийн 23 цагийн орчим архины хагархай шилээр цохисон *******айх *******өгөөд амь хохирогч нь эмнэлгийн анхан шатны тусламжийг мөн өдрийн 23 цаг 35 минутаас эхлэн авсан *******оловч Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн эмч Х.Б...............................х нь амь хохирогчийн *******иед учирсан шархыг хуруугаар *******олон эмнэлгийн тусгай *******агажаар шалгаж гаднын *******иетийг илрүүлж оношлох үүргээ *******иелүүлээгүйн улмаас тэрээр 06 цаг 00 минутад амьсгал зогсож нас *******арсан *******айна.

Мөн Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 561 дугаар дүгнэлт “...3. Эмч Х.Б...............................х нь хохирогч М.Б...............................нийг Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн хүлээн авах тасагт 23 цаг 35 минутад хүлээн авч ...шархыг хуруугаар *******олон эмнэлгийн тусгай *******агажаар шалгаж гаднын *******иетийг илрүүлж оношлох шаардлагатай *******айжээ... 4. ...эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ үзүүлэх үед ...амьсгалын хурц дутагдлын шинж илрээгүй *******айсан *******айна... 6. ...М.Б...............................нийг 03 цаг 25 минутад хүлээн авах үед ...амьсгалын хурц дутагдлын шинж илрээгүй *******айна... 17. Талийгаач М.Б...............................нийн *******иед учирсан гэмтлийн цаг алдалгүй зөв оношилж гаднын *******иетийг авч, цус тогтоох мэс заслыг эрүү нүүрний *******олон судасны мэс заслын эмч нарын *******үрэлдэхүүнтэй хийсэн тохиолдолд ам нас аврагдах *******оломжтой *******айжээ...” гэх дүгнэлт (4-р хавтаст хэргийн 197-211) зэргээс үзвэл шүүгдэгч Ц.Э...................ний үйлдлээс М.Б...............................нэ нь амь хохирсон гэж үзэх үндэслэлгүй.

 

Нөгөө талаас улсын яллагч шүүгдэгч Ц.Э...................нийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Хүнийг алах” гэмт хэрэгт, шүүгдэгч асан Х.Б...............................хийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан “Эмнэлгийн мэргэжилтэн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх үүргээ зохих ёсоор *******иелүүлээгүйн улмаас хохирогч нас *******арсан” гэмт хэрэгт тус тус хол*******огдуулан яллах дүгнэлт үйлдсэн *******өгөөд М.Б...............................нийг үхэлд хүргэсэн хохирлыг энэ гэмт хэргийн шүүгдэгч нар өөр өөрсдийн үйлдэл эс үйлдэхүйгээр нэг үр дагаварт хүргэсэн гэж дүгнэсэн нь хууль зүйн үндэслэлгүй юм.

Өөрөөр хэл*******эл Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар “Энэ хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас хүний амь насанд... шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохиролд тооцно.” гэж хуульчилжээ.

Тиймээс улсын яллагчаас шүүгдэгч Ц.Э...................нийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт хол*******огдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэлийг хөнгөрүүлэн мөн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалт *******олгон өөрчлөх нь хууль зүйн үндэслэлтэй гэж шүүх *******үрэлдэхүүн үзэв.

Түүнчлэн шүүгдэгч Ц.Э...................ний өмгөөлөгч нарын гаргасан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад зааснаар зүйлчилж өгнө үү гэх дүгнэлт үндэслэлгүй *******олох нь дээрх шүүхээс тогтоосон хууль зүйн дүгнэлтээр үгүйсгэгдэн няцаагдаж *******айна.

Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад энэ гэмт хэргийн шүүгдэгч *******олох Х.Б...............................х нь 2020 оны 9 дүгээр сарын 08-ны өдөр нас *******арсан (5-р хавтаст хэргийн 150) *******олох нь тогтоогдсон тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулж *******олохгүй тохиолдол үүсэж улмаар түүнд хол*******огдох Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 15.1 дүгээр зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасан гэмт хэргийг тус шүүхийн 2020 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн 100 дугаар тогтоолоор Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.3 дахь заалтад заасан “шүүгдэгч нас *******арсан” үндэслэлээр хэрэгсэхгүй *******олгож шийдвэрлэсэн *******өгөөд шүүхийн шийдвэрт шүүгдэгч асны өмгөөлөгч, гэр *******үлийн гишүүн, төрөл садны хүн гомдол гаргаагүй хууль хүчин төгөлдөр *******олсныг тэмдэглэх нь зүйтэй.

Энэ гэмт хэргийн улмаас амь хохирогч М.Б...............................нэд учирсан хохирол, хор уршгийг түүний хууль ёсны төлөөлөгч нь нэхэмжлэхгүй, гомдолгүй гэх тул шүүгдэгчийг энэ тогтоолоор *******усдад төлөх төл*******өргүй гэж үзэв.

 

II. Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар

Улсын яллагчаас Шүүхээс шүүгдэгч Ц.Э...................нг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад зааснаар гэм *******уруутайд тооцсон тул шүүгдэгч Ц.Э...................нг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад зааснаар 6 жилийн хорих ял оногдуулж, оногдуулсан хорих ялыг хаалттай хорих ангид эдлүүлэх, дүгнэлтийг,

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч нараас Манай үйлчлүүлэгч Ц.Э...................н нь Эрүүгийн хуулийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх заалтад заасан “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл *******айдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн”, мөн хэсгийн 1.2 дахь заалтад заасан “гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид шууд эмнэлгийн туслалцаа үзүүлсэн” зэрэг хөнгөрүүлэх нөхцөл *******айдал *******айна. Иймд шүүгдэгч Ц.Э...................нг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад зааснаар 5 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ял оногдуулж, оногдуулсан хорих ялыг нээлттэй хорих *******айгууллагад эдлүүлж өгнө үү гэх дүгнэлтийг тус тус гаргаж мэтгэлцэв.

 

Иймд шүүхээс шүүгдэгч Ц.Э...................нийг гэм *******уруутайд тооцсон нотлох *******аримтад үндэслэн Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны *******олон шударга ёсны түүнчлэн эрүүгийн хариуцлага гарцаагүй *******айх зарчмыг *******аримтлан уг гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийн хувийн *******айдал, учруулсан хор уршгийн шинж чанар зэргийг харгалзан ял оногдуулах нь зүйтэй *******айна.

Шүүгдэгч Ц.Э...................н нь Эрүүгийн хуулийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх заалтад заасан “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл *******айдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн”, мөн хэсгийн 1.2 дахь заалтад заасан “гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид шууд эмнэлгийн туслалцаа үзүүлсэн”, мөн хэсгийн 1.4 дахь заалтад заасан “хохирогч зүй *******ус үйлдлээс шалтгаалан гэмт хэрэг үйлдсэн”  мөн хэсгийн 1.5 дахь заалтад заасан “өөрийгөө илчилсэн” зэргийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл *******айдалд тооцсон *******а түүнд Эрүүгийн хуулийн 6.6 дугаар зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл *******айдал тогтоогдоогүй *******олно.

Тиймээс шүүгдэгчийн хувийн *******айдал *******уюу гэм *******уруугаа хүлээн зөвшөөрсөн, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл *******айдлыг харгалзан ял оногдуулах талаар гаргасан улсын яллагчийн эрүүгийн хариуцлагын дүгнэлтийг хүлээн авах хууль зүйн үндэслэлтэй *******айна.

Өөрөөр хэл*******эл шүүгдэгч Ц.Э...................нийг Эрүүгийн хуулийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад зааснаар 6 жилийн хорих ял оногдуулж, түүний гэм *******уруугаа хүлээн зөвшөөрсөн, тохиолдлын шинжтэй нөхцөл *******айдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэгт хол*******огдсон зэрэг хувийн *******айдлыг харгалзан Эрүүгийн хуулийн 5.6 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан дээрх ялыг нээлттэй хорих *******айгууллагад эдлүүлэхээр тогтоов.

Харин түүний өмгөөлөгчийн хорих ялыг 5 жил 6 сарын хугацаагаар тогтоож өгнө үү гэх дүгнэлтийг хүлээн авах хууль зүйн үндэслэлгүй. Учир нь шүүгдэгчийн гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл *******айдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар зэргийг харгалзан улсын яллагчийн эрүүгийн хариуцлагын дүгнэлт үндэслэлтэй гэж шүүх үзсэн *******олно.

 

Шүүгдэгч Ц.Э...................н нь шүүхийн зөвшөөрөлгүйгээр 2020 оны 3 дугаар сарын 09-ний өдрөөс 2020 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдрийн хүртэл 2 хоног, 2020 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдрөөс 2021 оны 01 дүгээр сарын 28-ны өдрийг хүртэл нийт 326 (гурван зуун хорин зургаа) хоног (1-р хавтаст хэргийн 121, 125-126, 132-133, 2-р хавтаст хэргийн 220, 3-р хавтаст хэргийн 03, 04, 10, 26, 139, 236, 4-р хавтаст хэргийн 20, 52, 66, 71-72, 119, 129-130, 165, 172, 5-р хавтаст хэргийн 56-57, 95, 100, 120, 151)  цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдсан *******айна.

Иймд дээрх цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдсан нийт 326 хоногийг Эрүүгийн хуулийн 6.10 дүгээр зүйлд заасны дагуу шүүгдэгч Ц.Э...................нгийн эдлэх ялд оруулан тооцож, түүний эдлэх ялаас хасах нь хууль зүйн үндэслэлтэй гэж үзэв.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4 дэх заалтад зааснаар хэрэгт эд мөрийн *******аримтаар тооцогдож ирсэн архины шилний хагархай, амь хохирогчийн шархнаас гаргасан шилний хагархай, хохирогчийн өмсөж *******айсан цус мэт зүйлээр *******охирлогдсон ягаан өнгийн орны *******үтээлэг, хар өнгийн цамц, цагаан өнгийн майк, хөх өнгийн дотоож, цэнхэр өнгийн жинсэн өмд, цагаан өнгийн хос оймс, хар өнгийн *******үс, пүүзэн гутал 1 хос хар *******ор өнгийн савхин хүрэм зэргийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр *******олмогц устгахыг эд мөрийн *******аримт устгах комисст даалгасугай

Эрүүгийн 1908014090349 дугаар энэ хэрэгт *******итүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, хэрэгт шүүгдэгчийн иргэний *******ичиг *******аримт шүүхэд шилжиж ирээгүйг *******олон хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй *******олохыг тус тус дурдах нь зүйтэй *******айна.

 

   Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 2, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 4, 36.5, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлийн 1, 4, 36.10 дугаар зүйлийн 4, 36.13 дугаар зүйлийн 1, 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт тус тус заасныг удирдлага *******олгон ТОГТООХ нь:

1. Сонгинохайрхан дүүргийн прокурорын газрын хяналтын прокуророос шүүгдэгч Боржигин овогт Ц.............үүгийн Э...................нийг хүнийг алах *******уюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт хол*******огдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэлийг мөн хуулийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалт *******олгон  хөнгөрүүлэн өөрчилсүгэй.

2. Шүүгдэгч Боржигин овогт Ц.............үүгийн Э...................нийг хүний эрүүл мэндэд хүнд хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг зэвсгийн чанартай зүйл хэрэглэж үйлдсэн *******уюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм *******уруутайд тооцсугай.

3. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4 дэх заалтад зааснаар шүүгдэгч Ц.Э...................нийг 6 (зургаа) жилийн хугацаагаар хорих ял шийтгэсүгэй.

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар Ц.Э...................нд оногдуулсан 6 жилийн хорих ялыг нээлттэй хорих *******айгууллагад эдлүүлсүгэй.

5. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.10 дугаар зүйлийн 1, 2 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.Э...................ний *******аривчлагдсан, цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдсан 326 (гурван зуун хорин зургаа) хоногийг түүний эдлэх ялд оруулан тооцож, эдлэх ялаас хассугай.

6. Энэ хэрэгт *******итүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч нь гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй, шүүгдэгч нь энэ тогтоолоор *******усдад төлөх төл*******өргүй, шүүгдэгчийн иргэний хувийн *******ичиг *******аримт шүүхэд шилжиж ирээгүй *******олохыг тус тус дурдсугай.

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4 дэх заалтад зааснаар хэрэгт эд мөрийн *******аримтаар тооцогдож ирсэн архины шилний хагархай, амь хохирогчийн шархнаас гаргасан шилний хагархай, хохирогчийн өмсөж *******айсан цус мэт зүйлээр *******охирлогдсон ягаан өнгийн орны *******үтээлэг, хар өнгийн цамц, цагаан өнгийн майк, хөх өнгийн дотоож, цэнхэр өнгийн жинсэн өмд, цагаан өнгийн хос оймс, хар өнгийн *******үс, пүүзэн гутал 1 хос хар *******ор өнгийн савхин хүрэм зэргийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр *******олмогц устгахыг эд мөрийн *******аримт устгах комисст даалгасугай.

8. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй *******олох *******өгөөд шүүгдэгч Ц.Э...................ний эдлэх ялыг 2021 оны 01 дүгээр сарын 27-ны өдрөөс эхлэн тоолсугай.

9. Шийтгэх тогтоолыг шүүгдэгч, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, улсын яллагч, дээд шатны прокурор гардан авсан эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл гаргах эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

10. Шийтгэх тогтоолд гомдол, эсэргүүцэл гаргасан *******ол шүүхийн шийдвэрийн *******иелэлтийг түдгэлзүүлж, шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр *******олтол Ц.Э...................нд авсан цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

      

 

 

                           ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                     Г.МӨНХЗУЛ

 

                                                  ШҮҮГЧ                                     Т.АЛТАНТУЯА

                                                              

                                                                                                   Л.БААТАР