МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

******* дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч П.Туяа даргалж шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар:

Нэхэмжлэгч: ******* дүүргийн ******* дугаар хороо, ******* ******* ******* дүгээр гудамжны ******* тоотод оршин суух, Боржигон овогт ******* ******* нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: дүүргийн дугаар хороо, ******* дугаар байрны тоотод оршин суух, Тайж овогт холбогдох хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулах тухай нэхэмжлэлийг 0*******7 оны 03 дугаар сарын -ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд нэхэмжлэгч Л.*******, хариуцагч Б., нарийн бичгийн дарга Э.Шинэхүү нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ нь

 

Нэхэмжлэгч Л.******* шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл, шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбартаа: Миний бие Б.ой 0*******3-0*******4 онд үерхэж, дотно харьцаатай байх үедээ жирэмслэж 0*******4.*******.09-ний өдөр охин ******* г төрүүлсэн. Б. нь намайг жирэмсэн болсныг мэдээд, хүүхэдтэй болохоос татгалзаж надаас харьцаагаа тасалсан. Би хүүхдээ төрүүлснээс хойш өөрөө өсгөж байгаа. Охиноо төрөх үед эцэг нь хамт байгаагүй, мөн бид гэрлэлтээ батлуулаагүй байсан учир би охин гээ өөрөөрөө овоглосон. Б. нь хүүхэдтэйгээ нэг ч удаа уулзаж байгаагүй. Хүүхэддээ юу ч авч өгдөггүй. Цаашид хүүхэд томрох тусам хэрэгцээ нь нэмэгдэх нь тодорхой учир эцгээр нь тэжээн тэтгүүлэх нь зөв гэж бодож байна. Иймд оор охин ******* г тэжээн тэтгүүлж өгнө үү гэв.

Хариуцагч Б. шүүх хуралдаанд өгсөн хариу тайлбартаа: Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч байна. Охин дээ хүүхдийн тэтгэлэг төлнө, маргах зүйлгүй гэв.

ҮНДЭСЛЭХ нь :

Нэхэмжлэгч Л.******* нь хариуцагч Б. холбогдуулан охин Х.д хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүхэд гаргажээ.

Шүүх зохигчдын шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбар, хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангах үндэслэлтэй гэж үзэв. Учир нь:

Нэхэмжлэгч Л.*******, хариуцагч Б. нар нь 0*******3-0*******4 онд үерхэж байх хугацаанд 0*******4 оны ******* дугаар сарын 09-ний өдөр охин Х.г төрүүлсэн, охин нь одоо эрүүл саруул өсөн бойжиж байгаа бөгөөд хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас хамтран амьдраагүй болох нь зохигчдын шүүх хуралдаанд өгсөн тайлбар, хүүхдийн төрсний гэрчилгээний хуулбар, өрхийн эмнэлгийн тодорхойлолт зэргээр тогтоогдож байна.

Үерхэж байх хугацаанд гэрлэлтээ батлуулаагүй талаар зохигчид тайлбараа өгчээ.

Гэр бүлийн тухай хуулийн ******* дүгээр зүйлийн *******.******* дэх хэсэгт хүүхэд төрснөөр эцэг, эх, хүүхдийн хооронд эрх, үүрэг үүснэ *******.******* дахь хэсэгт гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхэд нь гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил эрх эдэлж үүрэг хүлээнэ гэж тус тус зааснаар зохигчид гэрлэлтээ албан ёсоор батлуулаагүй хэдий ч охин г төрснөөр түүнийг тэжээн тэтгэх үүрэг хуулийн дагуу зохигчдод үүсчээ.

Хариуцагч нь охин ******* г өөрийн хүүхэд гэдгийг хүлээн зөвшөөрч тэтгэлэг төлөх нэхэмжлэлийн шаардлагын хувьд маргаагүй болно.

Түүнчлэн хариуцагч Б.ыг охин Х.гийн эцэг мөн болохыг тогтоосон Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 0*******7.04.8-ны өдрийн 334 тоот дүгнэлт гарчээ.

Иймд Гэр бүлийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.******* дэх хэсэгт эцэг, эх нь насанд хүрээгүй болон насанд хүрсэн боловч хөдөлмөрийн чадваргүй хүүхдээ тэжээн тэтгэх үүрэгтэй, 38.3 дахь хэсэгт эцэг, эх харилцан тохиролцож гэрээ байгуулаагүй бол тэтгэлгийг шүүх тогтооно гэж заасны дагуу Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.*******.*******, 40.*******. дахь хэсэгт зааснаар эцэг Б. сар бүр тэтгэлэг гаргуулж охин Х.г тэжээн тэтгүүлэх нь зүйтэй байна.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.4 дэх хэсэгт гэр бүл, нялхас, хүүхдийн ашиг сонирхолыг төр хамгаална, 4.******* дахь хэсэгт хүүхдийг гэр бүлийн дотор эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, түүний эрх, ашиг сонирхолыг нь нэн тэргүүнд хамгаалахыг эрхэмлэнэ, дугаар зүйлийн . дахь хэсэгт эцэг эх хүүхдээ хүмүүжүүлэхэд тэгш эрх эдэлж адил үүрэг хүлээнэ, . дахь хэсэгт хүүхдээ эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, сэтгэхүйн хувьд төлөвшүүлэх, хүүхдээ асран хамгаалах тэжээн тэтгэх, хүүхдээ үндэсний ёс заншил, уламжлалаа дээдлэх үзлээр хүмүүжүүлэх, түүнд суурь боловсрол эзэмшүүлэх, хөдөлмөрийн анхны дадлага олгох, хүүхдийн эрхийг хамгаалж үүргээ биелүүлэхэд туслах зэрэг үүргийг эцэг эх хүлээнэ, гэж тус тус заажээ.

Талууд гэрлэлтээ батлуулаагүй хэдий ч хуулинд заасан дээрх эрх, үүрэг зохигчдод хэвээр үлдэх бөгөөд хүүхэд эцэг эхээс тусдаа амьдарснаар хүүхдийн эрх ашиг хамгийн ихээр хөндөгддөг байна.

Хүүхдийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн ******* дугаар зүйлийн *******. дахь хэсэгт Хүүхэд эрүүл өсч бойжих, аюулгүй орчинд амьдрах, аливаа хүчирхийллээс ангид байх эрхтэй. *******.3 дахь хэсэгт хүүхэд эцэг эхтэйгээ амьдрах, тэдний анхаарал халамжид байх, эцэг эхээсээ буюу хэн нэгнээс нь тусдаа амьдрах үед тэдэнтэй байнгын харилцаатай байх, эцэг, эх нь гэрлэлтээ цуцлуулсан, тусдаа амьдрах үед хэнтэй нь амьдрах тухай үзэл бодол, саналаа илэрхийлэх эрхтэй гэж заажээ.

Дээрх хуулийн заалтаас дүгнэж үзэхэд охин Х.д эцэг Б.ой байнгын харилцаатай байх эрхийг хуулиар олгосон байна.

Хүүхдийн эрх ашиг сонирхолд харшлахааргүй бол хамт амьдрахгүй байгаа эцэг эхийн хэн нэг нь нөгөөдөө хуулиар хүлээсэн дээрх эрх, үүргээ хэрэгжүүлэхэд нь саад учруулахыг хориглосон болохыг дурьдах нь зүйтэй.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.*******, *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.******* дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хураамжинд төлсөн 70.00 төгрөгнөөс 3*******.33 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, илүү төлсөн 38.97 төгрөгийг улсын төсвөөс буцаан гаргуулж нэхэмжлэгч Л.*******д олгож, хариуцагчаас тэтгэлэг тогтоох нэхэмжлэлд улсын тэмдэгтийн хураамжийг 0*******7 оны 0 дугаар сарын 0-ны өдрөөс эхлэн мөрдөгдөж эхэлсэн амьжиргааны баталгаажих доод түвшин *******8*******.300 төгрөгийг *******0 хувиар тооцож, Б. нэг жилийн хугацаанд ******* хүүхдэд төлвөл зохих тэтгэлэг *******.*********************.800 төгрөгт оногдох тэмдэгтийн хураамж 3*******.33 төгрөгийг гаргуулж, нэхэмжлэгч Л.*******д олгохоор шийдвэрлэв.

Хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтууд нь Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу цуглуулсан байх тул хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой баримтууд гэж дүгнэлээ.

 

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн ********************* дугаар зүйлийн *********************..*******, **************, **************8 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

ТОГТООХ нь :

*******. Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.*******.*******, 40.*******. дахь хэсэгт зааснаар 0*******4 оны ******* дугаар сарын 09-ний өдөр төрсөн охин ******* г ************** нас хүртэл тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн *******0 хувиар, ******* нас хүртэл /суралцаж байгаа бол *******8 нас хүртэл/ амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр тэтгэлгийг тогтоон эцэг Тайж овогт сар бүр гаргуулж тэжээн тэтгүүлсүгэй.

. Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40. дахь хэсэгт зааснаар Б. гаргуулах тэтгэлгийн хэмжээ нь цалин хөлснөөс өөр орлогогүй бол түүний сарын цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын *******0 хувиас хэтэрч болохгүйг дурдсугай.

3. Гэр бүлийн тухай хуулийн 38 дугаар зүйлийн 38.******* дахь хэсэгт зааснаар тэтгэлгийг гагцхүү хүүхдүүдийн хэрэгцээнд зарцуулахыг эх Л.*******д даалгасугай.

4. Нэхэмжлэгч Л.******* нь хүүхдийн эрх ашиг сонирхолд харшлахааргүй тохиолдолд хариуцагч Б. Гэр бүлийн тухай хуулийн дугаар зүйлийн . дахь хэсэгт заасан эрх, үүргээ хэрэгжүүлэхэд саад учруулахыг хориглосугай.

*******. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******7 дугаар зүйлийн *******7.*******, *******8 дугаар зүйлийн *******8.*******, 3 дугаар зүйлийн 3.*******.*******, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.*******.******* дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч Б. улсын тэмдэгтийн хураамж 3*******.33 төгрөгийг гаргуулж, илүү төлсөн улсын тэмдэгтийн хураамж 38.97 төгрөгийг улсын төсвөөс буцаан гаргуулж тус тус нэхэмжлэгч Л.*******д олгосугай.

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******0 дугаар зүйлийн *******0. дахь хэсэгт зааснаар зохигч нь анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авсан өдрөөс хойш *******4 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

7. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************9 дүгээр зүйлийн **************9., **************9.4, **************9.7 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэрийг танилцуулан сонсгомогц хүчинтэй болох бөгөөд зохигч 7 хоног өнгөрснөөс хойш *******4 хоногийн дотор шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гардан авах үүрэгтэй бөгөөд дээрх хугацаанд шүүхийн шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүйг дурдсугай.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ П.ТУЯА