МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Сүхбаатар аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн ерөнхий шүүгч С.Насанбуян даргалж,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Э.Ганжууржав,

Улсын яллагч М.Ханджав /цахимаар/,

Шүүгдэгч Э.О нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны Б танхимд нээлттэй явуулсан эрүүгийн шүүх хуралдаанаар Сүхбаатар аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор С.Сугараас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Э.О-т холбогдох 2130001270127 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2021 оны 06 дугаар сарын 29-ний өдөр хүлээн авч, хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалтын талаар:

 

Монгол Улсын иргэн, 19... оны ... дүгээр сарын ...-ны өдөр төрсөн, .... настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, нийгмийн ажилтан мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхлэх, ам бүл ..., эхнэр .... хүүхдийн хамт Сүхбаатар аймгийн Баруун-Урт сумын .... дугаар баг залуус хотхоны ................. тоотод оршин суух, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, РД:.............., Э.О

 

Холбогдсон хэргийн талаар /яллах дүгнэлтээр/:

 

Шүүгдэгч Э.О нь 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өглөөний 05 цагийн орчимд согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ хохирогч Ц.А-н зодож эрүүл мэндэд нь “зүүн нүдний дээд доод зовхинд цус хуралт, доод зовхинд цус хуралт зулгаралт, дээд эрүүний 24 дүгээр шүдний эмтрэлт бүхий” хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.Үүнд:

 

- Шүүгдэгч Э.О шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: Би гэртээ хэвтэж байсан чинь манай хөдөөний хэд ирсэн байна гэсэн. Тэгэхээр нь би залгасан чинь У утсаа авсан. Та хэд юу хийж байна манай руу хүрээд ир гэхэд  У, М нар өөр 2 хүнтэй ирсэн. Ц.А гэдэг хүн нь У-с уучлалт гуйх гээд ирсэн байсан. Тэр 2 гадаа гарахаар нь би араас нь очсон. А нь миний нуруу руу өшиглөхөөр нь би гараараа нэг цохисон чинь  хамраас нь цус гараад хэвтээд өгсөн...гэв.

 

• Э.О-н яллагдагчаар өгсөн: Ц.А-н дүүтэй юунаас болж маргалдсанаа мэдэхгүй байна. Ямар байсан дүүтэй нь маргалдаж байхад ардаас Ц.А өшиглөхөөр нь “үгийн учир ойлгохгүй ямар учиртай хүн бэ” гэж хэлээд шууд Ц.А-н нүүр лүү нэг удаа гараараа цохиход Ц.А газар унасан...” гэх мэдүүлэг/хх-ийн 96-97 дугаар хуудас/,

 

 

• Хохирогч Ц.А-н: 2021 оны 05 дугаар сарын 25-ны орой 22 цаг 20 минутын үед эхнэр Мөнхзулын хамт Сүхбаатар аймгийн Баруун-Урт сумын ..... дүгээр баг ............ тоотод байх найз Г-н гэрт очоод Г, М, Н нартай 5 ширхэг сэрүүн нэртэй 2.5 литрийн пиво ууж байх үед манай найз У  01 цагийн үед ирсэн. У, Н хоёр надтай маргалдаад, хоорондоо зууралдсан чинь Г, М нар бид гурвыг салгасан. Би эхнэр хүүхдээ аваад гэр рүүгээ алхаад явсан чинь араас У “ чи миний нүдийг цохичихлоо, адилхан би чиний нүдийг цохино ” гээд бахираад үлдсэн. Би эхнэр хүүхдээ гэртээ хүргэж өгчихөөд “найзынхаа нүдийг цохичихлоо уучлалт гуйна “ гээд дүү А, найз Б нарыг дагуулаад Г-н гэрт буцаад очсон чинь бүгд тараад явчихсан байсан. Уын гар утас руу нь залгасан чинь Баруун-Урт сумын 7 дугаар багт ........... тоотод байна гэхээр нь хоёр дүүгээ гэрийнх нь хаалганы хажууд үлдээгээд өөрөө орсон. Тэнд Н, Г хоёр унтаж байсан, харин У, О нар пиво уугаад сууж байхаар нь хажууд суусан чинь О “ чи яагаад манай дүүтэй мууддаг юм, судсыг чнь ханана “ гээд хутга, савх гаргаж ирээд хүзүүнд тулгаад “ чамайг алчихаад 27 сая төгрөг төлөөд 3-н жилийн тэнсэн аваад гараад ирнэ, манай дүү У 10 гаран эр үхэр өгөөд гаргачихна”  гэсэн чинь У нь “ тэгнээ өгнө “ гэж хэлсэн. Тэр үед миний бие “ У-тай муудаж маргалдсан зүйл байхгүй “ гэсэн чинь О нь “ У та хоёр гараад эр хүн шиг зодолдчих “ гэхээр нь гараад зугтаасан чинь Онцгой байдлын газрын баруун талд У нь араас ирж дэгээдэж унагаагаад О нь намайг нүүр рүү цохиод толгой дээрээс хоёулаа дэвсээд байсан. Тэр үед миний 2 дүү ирээд салгаад цагдаад дуудлага өгөөд 103-т очиж үзүүлсэн...” гэх /хх-ийн 28-29 дүгээр хуудас/,

“...Э.О нь хэдэн хоногийн өмнө нь ирээд надаас уучлалт гуйгаад бид хоёр сайн дурын үндсэн дээр эвлэрсэн учраас тухайн хүнд холбогдуулан гаргах гомдол санал нэхэмжлэх зүйл байхгүй. Э.О нь эмчилгээ хийлгээрэй гэж хэлээд 500.000 мянган төгрөг өгсөн. Би шүүх хуралд суухгүй...” гэх /хх-ийн 31 дүгээр хуудас/ мэдүүлэг,

 

• Гэрч Э.Б-н: 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өглөөний 04-05 цагийн хооронд гэртээ унтаж байхад гаднаас ах Ц.А, түүний төрсөн дүү Ц.А нар орж ирсэн. Ц.А ах надад хэлэхдээ “хэдэн хүмүүстэй хамт архи уугаад уусан архиндаа согтоод хоорондоо маргалдаж муудаж байгаад ирлээ, дүү гурвуулаа хамт айлынд очоод уучлалт гуймаар байна” гэсэн. Баруун-Урт сумын ............. тоотын гадаа ирээд Ц.А “та хоёр наанаа байж бай, би ганцаараа орохгүй бол энд байгаа хүмүүс та хоёрыг хараад дүү нараа дагуулж ирээд бид нарыг зодуулах гэж байгаа юм байна гэж бодно” гээд тухайн айл руу ганцаараа орсон. Тэгээд эдгээр хүмүүс нь хоорондоо маргалдаж муудаж байгаад Ц.А ах тухайн айлаас гараад ирсэн. Араас нь Б.У, Э.О нар гарч ирсэн. Тухайн хүмүүс түрүүлээд гараад явсан. Араас нь Ц.А бид хоёр байрны орцноос гарахад ах Ц.А Залуус хорооллын хойд талын засмал замын хойшоо гүйхэд Б.У ардаас нь гүйгээд барьж авсан. Ц.А, Э.О бид нар араас нь очиход Ц.А, Б.У нар хоорондоо зууралдаж байхаар нь “ахаа та боль л доо” гэсэн. Ах Ц.А-г газар унасан байхад Б.О нь нэг удаа гараараа цохиж, толгой руу нь нэг удаа өшиглөсөн. Тэгэхэд Ц.А нь “та яагаад ахыг зодож байгаа юм” гээд Ц.А-г газраас татаж босгоход ахын нүүрнээс их хэмжээний цус гарч байсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 36-37 дугаар хуудас/

 

• Гэрч Ц.А-н: 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өглөөний 04 цагийн үед ах Ц.А, түүний эхнэр Э.М нар гэртээ согтуу ирсэн. Ц.А нь “ ах нь сая айлд хүмүүстэй пиво ууж байгаад хүнтэй муудсан, тухайн айлд очиж уучлалт гуйхгүй бол болохгүй. Би 6 цаг гээд хөдөө явах гээд байна “ гэсэн. Тэгээд ах бид хоёр Э.Б-н гэр лүү очиж Э.Б-г дагуулаад бид гурав гэрээс нь гарсан. Гэрээс нь гараад ах Ц.А нь найз Б.У гэх хүнээс уучлалт гуйгаад Б.У-н байгаа газар болох Баруун-Урт сумын .............. тоотын гадаа ирсэн. Тухайн айлын гадаа бид хоёрыг “түр эндээ байж бай, тэгэхгүй бол та хоёрыг хараад хүмүүс бид нарыг зодох гэж байгаа юм байна гэж бодно” гээд тухайн айл руу орсон. Бид хоёр тухайн айлын хаалганы гадна талаас дотор байгаа хүмүүсийн яриаг сонсоход Ц.А ах найз У-с уучлалт гуйгаад хоорондоо учраа олж байхад голоор нь өөр нэг эрэгтэй хүн чамайг ална гэх мэтээр орилж хашхираад байсан. Тэгээд хоорондоо хэрэлдэж, маргалдаж, муудаж байгаад Ц.А ах тухайн айлаас гараад ирсэн. Араас нь У, танихгүй нэг ах гарч ирсэн. Тухайн хүмүүс нь түрүүлээд гараад явахаар нь ардаас нь Э.Б бид хоёр байрны орцоос гарахад ах Ц.А ............ хойд талын засмал замын хойшоо гүйхэд Б.У нь ардаас нь гүйгээд бариад авсан. Тэгэхэд Э.О нь “наадахаа зод” гэхэд нь ах Ц.А газрын албаны байрны зүүн тийшээ зугтсан. Тэгсэн Э.О нь Б.У-т хандаж “чи Ц.А-г зодож чадахгүй байгаа бол би зодлоо шүү, наадахаа бариад ав” гэхэд нь араас нь гүйж очоод газрын албаны зүүн хойд талд дахин барьж авсан. Тэгээд эдгээр хүмүүс нь зууралдаж байгаад Б.У нь ах Ц.А-г удаа дараалан цохиход ах газар унаж босож ирээд буцаад зугтаад Онцгой байдлын баруун талд байдаг байрны гол руу гүйгээд явсан. Ардаас нь Э.О, Э.Б бид нар очиход Ц.А, Б.У нарын хүмүүс хоорондоо зууралдаж байхаар нь “ахаа та боль л доо”  гээд Э.Б бид хоёр Б.У-г салгаад байж байтал Э.О нь Б.У-г “чи зодож чадахгүй байгаа бол би өөрийнхөө мөнгөндөө тааруулаад зодлоо” гээд ах Ц.А-г газар унасан байхад нь нэг удаа  гараараа цохиж, толгой руу нь нэг удаа өшиглөсөн... гэх мэдүүлэг /хх-ийн 39-40 дүгээр хуудас/,

 

• Гэрч Б.У-н: 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны шөнө 03 цагийн үед Баруун-Урт сумын ............. байх Г гэдэг айлд очиход  Г, А, М, Н нар эхнэрүүдийн хамт пиво уугаад хүүхдүүдтэйгээ сууж байсан. Гэтэл А намайг үгээр идээд “чи их овортой, яагаад ирдэггүй юм” гээд байсан. Би гар утсаа цэнэглэх гээд тонгойсон чинь нуруун дээр нэг удаа цохихоор нь “чи хөгшөө давраад байгаа юм биш үү” гэж хэлэхэд “чи их овортой юм” гэсэн. Бид хоёр хоорондоо маргалдахад миний цамцны энгэрээс татаж зулгаахаар нь “миний хувцсыг урлаа” гэж хэлсэн чинь тавьсан. Бид хоёрыг учраа олох гээд байж байхад А-н эхнэр З нь дундуур орж ирээд “чи согтуу хүнийг ойлгохгүй, юундаа овортоод байгаа юм, муусайн баячуудын хүүхдүүд” гэж хэлэхэд А гэнэт босож ирээд намайг баруун гараараа цохисон. Тэгээд өшиглөх гээд дайрахад хамт байсан хүмүүс салгасан. Би гэртээ орж ирээд байж байхад О ах над руу залгаад “найзуудтай хамт байгаа бол хүрээд ир” гэхээр нь Н, М, Г бид 4 очиж хоол идсэн. Тэнд О ах, эхнэр нь, бэр эгч нар нь байсан. Н, О хоёртой хамт би 2.5 литрийн 3 ширхэг пиво ууж байхад А утсаар залгаад “хаана байгаа юм, яваад очъё, уулзах хэрэг байна” гэхээр нь “уулзах хэрэггүй чигээрээ мөр, мөрөөрөө явъя” гэсэн чинь “би чамайг цохисон байна, хоёулаа муудаад яах вэ уучлалт гуйх гэсэн юм” гэхээр нь О-н гэрийг зааж өгөхөд тэднийх рүү ирсэн. А намайг зодох гэж ирсэн байна гэж бодоод А-г зам дээр түлхэж унагаагаад зүүн, баруун хөлөөрөө нэг удаа өшиглөсөн чинь А босоод гүйсэн. Гэтэл дүү нь “У ахаа, А ах тантай муудах гэж ирээгүй учраа олно гэж ирсэн” гэхээр нь араас нь дахиж очоод тэврээд “учраа ольё” гэж хэлсэн чинь намайг унагаах гэж оролдохоор нь би толгойгоороо Аын толгой  руу мөргөсөн. Тэр үед хамт байсан О, М, хамт байсан 2 дүү нь хүрээд ирсэн.  Тэгээд М намайг тэврээд холдуулсан чинь А бархирахаар нь эргээд харсан чинь А-н хамраас нь цус гарсан сууж байсан. Хажууд нь О ах зогсож байсан...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 42-43 дугаар хуудас/,

 

• Гэрч М.М-н: 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өглөөний 05 цагийн орчимд Э.О-нд пиво ууж байхад гаднаас Ц.А орж ирсэн. Тэгээд Ц.А нь Б.У-с “хоёулаа юунаас болоод маргалдаж, муудсан гэдгээ мэдэхгүй байна, намайг уучлаарай ” гэж хэлээд уучлалт гуйсан. Тэгээд хэн нь гадагшаа гаръя гэснийг мэдэхгүй байна. Ямар ч байсан Ц.А тухайн айлаас түрүүлээд гарахад ардаас нь Б.У, Э.О нар гараад явсан. Удалгүй ардаас гарахад Э.О гэрийнхээ орцын үүдэнд хөл нүцгэн байсан. Ц.А, Б.У нар Залуус хорооллын засмал замын хойд талд хоорондоо зууралдаад байж байсан. Хажууд нь Ц.А-н төрсөн дүү Ц.А, Н.Б нар байсан. Тэгээд Ц.А газрын албаны байр луу гүйгээд явахад нь Б.У ардаас нь очиж барьж аваад хоорондоо зууралдаж байгаад Б.У нь Ц.А-г удаа дараалан нүүр лүү нь гараараа цохихоор нь Б.Уыг салгаад байж байтал Э.О нь ирээд Б.У-г “Ц.А-н араас гүйгээд очоод бариад ав, чи зодож чадахгүй байгаа бол би өөрөө зодно” гэж хэлээд явуулсан. Харин намайг өмсөж байгаа гутлаа өгчих гэхээр нь өөрийнхөө гутлыг тайлж өгөөд газрын албаны зүүн хойд талд тухайн хүмүүсийг хүлээгээд байж байтал хэсэг хугацааны дараа Э.О, Б.У нар байрны голоор явж байхаар нь хараад очсон. Тэгэхэд О нь Ц.А-г нэг удаа цохисон гэж ярьж байсан...” гэх мэдүүлэг/хх-ийн 48-49 дүгээр хуудас/,

 

• Гэрч Э.М-н: Миний санаж байгаагаар гэрт ирэхэд өглөөний 04 цаг өнгөрч байсан. Ц.А нь дүү Ц.А-г унтаж байхад нь дуудаж сэрээгээд гэрээсээ аваад гараад явсан. Хашаа явсан талаар мэдэхгүй. Тэгээд 06 цагийн үед нөхөр гэртээ ирсэн. Ц.А нь хүнд зодуулсан шинжтэй байхаар нь ямар учраас хүнд зодуулсан талаар асуухад Б.У-н хамт явж байсан хүнд зодуулсан гэж хэлсэн...” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 54-55 дугаар хуудас/,

 

• Гэрч Б.А-н: 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өдөр 15 цагийн орчимд манай нөхөр цагдаагийн газраас ирлээ гээд ирэхэд нь ямар учраас эрүүлжүүлэх байранд хоноод ирж байгаа юм гэж асуухад хүний шүд цохиод хугалаад эрүүлжүүлэх саатуулах байранд байж байгаад ирлээ гэсэн...гэх мэдүүлэг /хх-ийн 57-58 дугаар хуудас/,  

 

• Яаралтай тусламжийн хуудас /хх-ийн 61 дүгээр хуудас/

 

• Сүхбаатар аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2021 оны 05 дугаар сарын 27-ны өдрийн 272 дугаартай “...1.Ц.А-н биед зүүн нүдний дээд доод зовхинд цус хуралт, доод зовхинд цус хуралт зулгаралт, дээд эрүүний 24-р шүдний эмтрэлт, хүзүүнд болон баруун гарын бугалгад цус хуралт  бүхий  гэмтэл  учирчээ. 2. Учирсан  гэмтэл  нь  мохоо  хүчин  зүйлийн  үйлчлэлээр  үүсгэгдсэн  байна.       3. Учирсан зүүн нүдний дээд доод зовхинд цус хуралт, доод зовхинд цус хуралт зулгаралт, дээд эрүүний 24-р шүдний эмтрэлт бүхий гэмтлүүд нь ШЭГЗТЖ-ын 2.6-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сариулсан хөнгөн зэргийн гэмтэлд, хүзүүнд болон баруун гарын бугалгад цус хуралт бүхий гэмтлүүд нь ШЭГЗТЖ-ын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сариулахгүй тул гэмтлийн зэрэгт хамаарахгүй...” гэх дүгнэлт /хх-ийн 62-63 дугаар хуудас/,

 

• Сүхбаатар аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2021 оны 05 дугаар сарын 27-ны өдрийн 274 дугаартай “1. Б.У-н биед зүүн нүдний дээд зовхинд цус хуралт бүхий гэмтэл тогтоогдлоо. 2. Учирсан  гэмтэл  нь  мохоо  хүчин  зүйлийн  үйлчлэлээр  үүсгэгдсэн  байна. 3. Учирсан гэмтэл нь ШЭГЗТЖ-ын 2.6-д зааснаар эрүүл  мэндийг сарниулахгүй тул гэмтлийн зэрэгт хамаарахгүй...” гэх /хх-ийн 70-71 дүгээр хуудас/

 

• Сүхбаатар аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2021 оны 05 дугаар сарын 27-ны өдрийн 273 дугаартай “...Э.О-н биед гэмтэл  тогтоогдсонгүй...” гэх /хх-ийн 77 дугаар хуудас/ дүгнэлт,

 

• Шүүгдэгч Э.О-н Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 99 дүгээр хуудас/

 

• Шүүгдэгч Э.О-н Байнга оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт /хх-ийн 103 дугаар хуудас/

 

• Шүүгдэгч Э.О-н иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /хх-ийн 104 дүгээр хуудас/

 

• Согтуурсан мансуурсан хүнийг саатуулах тухай тогтоол /хх-ийн 105 дугаар хуудас/

 

• Ц.А-т оногдуулсан Шийтгэлийн хуудас /хх-ийн 107 дугаар хуудас/

 

• Б.У-т оногдуулсан Шийтгэлийн хуудас /хх-ийн 108 дугаар хуудас

 

• Шүүгдэгч Э.О-н Эмнэлгийн хяналтын картын хуулбар /хх-ийн 110-117 дугаар хуудас/

 

• Цагдаагийн Ерөнхий газрын цахим сангийн мэдээлэл /хх-ийн 118-120 дугаар хуудас/

 

• Хохирогч Ц.А-н Прокурорын газарт гаргасан хүсэлт /хх-ийн 126 дугаар хуудас/
• Шүүгдэгч Э.О-н Сүхбаатар аймгийн Прокурорын газарт гаргасан хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэх тухай хүсэлт /хх-ийн 127 дугаар хуудас/

 

• Яллагдагчид оногдуулах ялын төрөл, хэмжээ, ялаас чөлөөлөх, ял оногдуулахгүй тэнсэж, албадлагын арга хэмжээ хэрэглэх тухай Прокурорын 2021 оны 06 дугаар сарын 25-ны өдрийн 67 дугаартай санал /хх-ийн 129 дүгээр хуудас/ зэрэг болно.

 

Гэм буруугийн талаар:

 

Шүүгдэгч Э.О нь 2021 оны 05 дугаар сарын 26-ны өглөөний 05 цагийн орчимд согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Сүхбаатар аймгийн Баруун- Урт сумын 5 дугаар багийн нутаг Онгцгой байдлын газрын баруун талд хохирогч Ц.А-н зодож эрүүл мэндэд нь “зүүн нүдний дээд доод зовхинд цус хуралт, доод зовхинд цус хуралт зулгаралт, дээд эрүүний 24 дүгээр шүдний эмтрэлт бүхий ” хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь түүний мөрдөн байцаалт болон шүүх хуралдаанд гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч мэдүүлсэн “...дүүтэй нь маргалдаж байхад ардаас Ц.А өшиглөхөөр нь “үгийн учир ойлгохгүй ямар учиртай хүн бэ” гэж хэлээд шууд Ц.А-н нүүр лүү нэг удаа гараараа цохиход Ц.А газар унасан...” гэх

хохирогч Ц.А-н “...Онцгой байдлын газрын баруун талд У нь араас ирж дэгээдэж унагаагаад О нь намайг нүүр рүү цохиод толгой дээрээс хоёулаа дэвсээд байсан...” гэх,

гэрч Э.Б-н “Ц.А-г газар унасан байхад Б.О нь нэг удаа гараараа цохиж, толгой руу нь нэг удаа өшиглөсөн... ” гэх,

гэрч Ц.А-н “ Ц.А-г газар унасан байхад нь нэг удаа  гараараа цохиж, толгой руу нь нэг удаа өшиглөсөн... гэх

гэрч Б.У-н “ М намайг тэврээд холдуулсан чинь А бархирахаар нь эргээд харсан чинь Аын хамраас нь цус гарсан сууж байсан. Хажууд нь О ах зогсож байсан...” гэх

гэрч М.М-н “...Тэгэхэд О нь Ц.А-г нэг удаа цохисон гэж ярьж байсан...” гэх

гэрч Б.А-н “...манай нөхөр цагдаагийн газраас ирлээ гээд ирэхэд нь ямар учраас эрүүлжүүлэх байранд хоноод ирж байгаа юм гэж асуухад хүний шүд цохиод хугалаад...” гэх мэдүүлгүүд,

шинжээчийн 272 дугаартай “...Ц.А-н биед зүүн нүдний дээд доод зовхинд цус хуралт, доод зовхинд цус хуралт зулгаралт, дээд эрүүний 24-р шүдний эмтрэлт, хүзүүнд болон баруун гарын бугалгад цус хуралт  бүхий  гэмтэл  учирчээ. 2. Учирсан  гэмтэл  нь  мохоо  хүчин  зүйлийн  үйлчлэлээр  үүсгэгдсэн  байна.       3. Учирсан зүүн нүдний дээд доод зовхинд цус хуралт, доод зовхинд цус хуралт зулгаралт, дээд эрүүний 24-р шүдний эмтрэлт бүхий гэмтлүүд нь ШЭГЗТЖ-ын 2.6-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сариулсан хөнгөн зэргийн гэмтэлд, хүзүүнд болон баруун гарын бугалгад цус хуралт бүхий гэмтлүүд нь ШЭГЗТЖ-ын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сариулахгүй тул гэмтлийн зэрэгт хамаарахгүй...” гэх дүгнэлт,

Яаралтай тусламжийн хуудас зэрэг тухайн хэрэгт хамааралтай бөгөөд ач холбогдол бүхий, хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлэн, шүүх хуралдаанаар хэлэлцсэн нотлох баримтуудаар нотлогдож байна.

 

Хэргийн баримтаар тогтоогдож буй дээрх үйл явдлыг дүгнэхэд Э.О нь согтуурсан үедээ хохирогч Ц.А-г “ У-тай муудлаа “ гэх шалтгаанаар түүнийг цохиж зодон эрүүл мэндэд хөнгөн гэмтэл учруулсан үйл баримт хөдөлбөргүй нотлогдсон хийгээд шүүгдэгч нь гэмт хэргийг гэм буруугийн шууд санаатай хэлбэрээр үйлджээ.

Тэрээр бусдын эрх, эрх чөлөөнд хууль бусаар халдаж болохгүй, өөрийн үйлдлийн хууль бус шинжтэйг буюу бусдыг цохисноор эрүүл мэндэд нь гэмтэл, хохирол учирч болохыг ухамсарлаж мэдсээр атлаа ялимгүй асуудлаас  шалтаглан хохирогчийн нүүр хэсэгт цохиж зодож эрүүл мэндэд нь зориуд хохирол учруулжээ.

 

Шүүгдэгч Э.О-н, хохирогч Ц.А-г гараараа цохиж биед нь хөнгөн гэмтэл учруулсан дээрх үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг буюу хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийн шинжийг агуулах бөгөөд прокуророос яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл зөв, шүүгдэгч гэм буруугийн талаар маргаагүй байх тул түүнийг дээрх гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэстэй гэж шүүх дүгнэв.

 

Э.О-н үйлдлийн улмаас хохирогч Ц.А-н эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан бөгөөд тэрээр эмчилгээний зардалд 500,000 төгрөгийг нөхөн төлсөн, хохирогч нь гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй талаараа хэрэгт мэдүүлж, гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй гэх хүсэлтээ прокурорт гаргасан байх тул шүүгдэгч Э.О нь энэ тогтоолоор бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзнэ.

 

Эрүүгийн хариуцлагын талаар:

 

Шүүгдэгч Э.О-т эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид учруулсан хохирлыг нөхөн төлсөн нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1.2 дугаар зүйлд заасан хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болох бөгөөд мөн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

 

Прокуророос Э.О-т холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлэх саналтайгаар ирүүлсэн ба түүний холбогдсон Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн гэмт хэрэг нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17 дугаар бүлэгт заасан хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэх хэрэгт хамаарах, мөн Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.3, 17.4 дүгээр зүйлүүдэд заасан эрүүгийн хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэх нөхцөл байдлууд бүрэн хангагдсан гэж шүүх үзлээ.

 

Тухайлбал, шүүгдэгч Э.О-н үйлдсэн хэрэг нотлох баримтаар нотлогдсон, тэрээр гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн, хэргийн зүйлчлэл, гэм буруугийн талаар маргаагүй, тэрээр өөрт холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэх хүсэлт гаргаж, түүнд хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлага буюу прокурорын сонгосон ялыг хүлээн зөвшөөрсөн, хохирогч Ц.А “бид хоёр сайн дурын үндсэн дээр эвлэрсэн учраас тухайн хүнд холбогдуулан гаргах гомдол санал нэхэмжлэх зүйл байхгүй. Э.О нь эмчилгээ хийлгээрэй гэж хэлээд 500.000 мянган төгрөг өгсөн” /хх-31/ гэж мэдүүлсэн, “Э.О-с нэхэмжлэх зүйлгүй” /хх-126/ гэх хүсэлтээ ирүүлсэн зэрэг нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан нотлох баримтуудаар тогтоогдсон байна.

Иймд Э.О-т холбогдох хэрэгт прокуророос яллах дүгнэлт үйлдэж, ялын төрөл хэмжээний талаар гаргасан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулах санал нь Эрүүгийн хуулийг буруу хэрэглээгүй, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх хуулийг зөрчөөгүй байх тул шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт “Шүүх хялбаршуулсан журмаар хэргийг хянан шийдвэрлэх үндэслэл тогтоогдвол шүүгдэгчийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэг, 5.4 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэг, 5.5 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэг, 6.7 дугаар зүйлд заасныг баримтлан прокурорын саналын хүрээнд шүүгдэгчийн эрх зүйн байдлыг дордуулахгүйгээр эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх тухай шийдвэр гаргана” гэж заасны дагуу хэргийг хянан шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзлээ.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.6 дахь заалтад “гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдэд торгох ял оногдуулах, ... бол ямар хугацаанд, ямар хэмжээгээр хийх”-ийг шүүхийн шийтгэх тогтоолын тогтоох хэсэгт тусгана” гэжээ.

 

Э.О-н зүгээс торгох ялыг хэсэгчлэн төлөх талаар хүсэлт, нотлох баримт гаргаагүй тул Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 160 дугаар зүйлийн 160.1-т “ Ялтан торгох ял оногдуулсан шийдвэрт өөрөөр заагаагүй бол тухайн шийдвэрийг хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 90 хоногийн дотор, хэрэв хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоосон бол тогтоосон хугацаанд биелүүлэх үүрэгтэй” гэж зааснаар төлүүлэхээр тогтоолоо.

 

Шүүгдэгч Э.О энэ хэргийн улмаас цагдан хоригдоогүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн эд зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардлын баримт ирээгүй, шүүхийн шатанд түүнд таслан сэргийлэх арга хэмжээ аваагүй болно.

 

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэг, 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Э.О-г хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.О-т 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.6,  Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн 160 дугаар зүйлийн 160.1-т зааснаар шүүгдэгч Э.О нь дээрх торгох ялыг энэ шийдвэрийг хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 90 хоногийн дотор биелүүлэх үүрэгтэйг мэдэгдсүгэй.

 

4. Шүүхийн шатанд шүүгдэгч Э.О-т авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол үргэлжлүүлсүгэй.

 

5. Шүүгдэгч Э.О энэ хэргийн улмаас цагдан хоригдоогүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан болон битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, иргэний хувийн бичиг баримт, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардлын баримт ирээгүй ба шүүгдэгч Э.О бусдад төлөх төлбөргүй буюу хохирогч Ц.А-т эмчилгээний зардалд 500,000 төгрөг төлсөн, хохирогч гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй гэснийг тус тус дурдсугай.

 

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг мэдэгдсүгэй.

 

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, түүний хууль ёсны төлөөлөгч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, улсын яллагч, дээд шатны прокурор шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл гардан авсан болон хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Сүхбаатар аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг тайлбарласугай.

 

8. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар энэ тогтоолд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл гаргасан тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлсүгэй.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                      С.НАСАНБУЯН