| Шүүх | Ховд аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ |
|---|---|
| Шүүгч | Өркений Бахытбек |
| Хэргийн индекс | 178/2020/0107/Э |
| Дугаар | 2021/ШЦТ/118 |
| Огноо | 2021-09-16 |
| Зүйл хэсэг | 27.10.4.1., |
| Улсын яллагч | Ш.Сувд-Эрдэнэ |
Ховд аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол
2021 оны 09 сарын 16 өдөр
Дугаар 2021/ШЦТ/118
МОНГОЛ*******УЛСЫН*******НЭРИЙН*******ӨМНӨӨС:
*******Ховд*******аймаг*******дахь*******сум*******дундын*******эрүүгийн*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******Ө.Бахытбек*******даргалж,*******
*******шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Л.Мөнхцоож,
*******улсын*******яллагч*******Ш.Сувд-Эрдэнэ,*******
*******хохирогчийн*******өмгөөлөгч*******Н.Оюунчимэг,
*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ,*******
*******шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч*******Б.Мөнхзаяа*******нарыг*******оролцуулан*******тус*******шүүхийн*******танхимд*******нээлттэй*******хийсэн******* шүүх*******хуралдаанаар,*******Ховд*******аймгийн*******Прокурорын*******газраас*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-д*******зааснаар*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж*******ирүүлсэн,*******шүүгдэгч*******Тавинт*******ургийн*******овогт**************д*******холбогдох*******2136000000150*******дугаартай*******эрүүгийн*******хэргийг*******2021*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******10-ны*******өдөр*******хүлээн*******авч,*******2021*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******16-ны*******өдөр*******хянан*******хэлэлцэв.
*******Шүүгдэгчийн*******биеийн*******байцаалт:
*******Монгол*******Улсын*******иргэн,*******1990*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдөр*******Ховд*******аймгийн*******Зэрэг*******суманд*******төрсөн, *******31*******настай,*******эрэгтэй,*******ам*******бүл*******5,*******эхнэр,*******3*******хүүхдийн*******хамт*******амьдардаг,*******дээд*******боловсролтой,*******багш*******мэргэжилтэй,*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Ерөнхий*******боловсролын*******сургуульд*******дүрслэх*******урлаг,*******дизайны*******багш*******ажилтай,*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багт*******оршин*******суудаг,*******урьд*******ял*******шийтгэгдэж*******байгаагүй,*******хэрэг*******хариуцах*******чадвартай*******гэх,*********************регистрийн*******дугаартай,*******Тавинт*******ургийн*******овогт**************,
*******Шүүгдэгчийн*******холбогдсон*******хэргийн*******талаар:*******/яллах*******дүгнэлтэд*******бичигдсэнээр*******/
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багийн*******нутаг*******дэвсгэр*******“Шар*******тохойн*******эхэн*******ангис” *******гэх*******газраар*******дамжин*******өнгөрөх*******засмал*******зам*******дээр*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******“Приус-20”*******маркийн*******цагаан*******өнгийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******жолоодон*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******явахдаа*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******акт*******болох*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******холбогдох*******заалтыг*******зөрчиж,*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргасны*******улмаас*******уг*******тээврийн*******хэрэглсээр*******зорчиж*******явсан*******иргэн**************ийн*******амь*******насыг*******хохироосон,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-д*******заасан*******гэмт*******хэрэгт*******холбогджээ.*******
ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:
******* *******Шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******талуудын*******хүсэлтээр*******дараах*******нотлох*******баримтуудыг*******шинжлэн*******судлав.*******Үүнд:*******
Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******мэдүүлэхдээ:*******Би*******мөрдөн*******байцаалтын*******шатанд*******бүх*******мэдүүлгээ*******үнэн*******зөвөөр*******өгсөн*******байгаа*******гэв.*******
******* *******2136000000150*******дугаартай*******эрүүгийн*******хавтаст*******хэргээс:
*******1.*******Жолоочийн*******согтуурлыг*******шалгасан*******тэмдэглэл*******/хавтаст*******хэргийн*******44-р*******хуудас/,
*******2.*******Хүний*******биеэс*******биологийн*******дээж*******авсан*******тэмдэглэл*******/хавтаст*******хэргийн*******45-р*******хуудас/,
*******3.Яллагдагч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******өгсөн*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******117-119-р*******хуудас/,
*******4.Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч**************ийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******өгсөн*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******132-133-р*******хуудас/,
*******5.*******Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч**************ийн*******гаргасан*******хүсэлт******* /хавтаст*******хэргийн*******153-154-р*******хуудас/,
*******6.*******Зам*******тээврийн*******ослын*******газарт*******үзлэг*******хийсэн*******тухай*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт, *******ослын*******акт*******/хавтаст*******хэргийн*******24-25-р*******хуудас/,
*******7.*******Шинжээчийн*******Ховд*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******30-ны*******өдрийн*******48*******дугаартай *******дүгнэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******135-р*******хуудас/,
*******8.*******Яллагдагч*******Х.Сүх-Эрдэнэ,*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.Мөнхзаяа*******нарын*******хэргийг*******хялбаршуулсан*******журмаар*******шийдвэрлүүлэхийг*******хүсэж*******Ховд*******аймгийн*******Прокурорын*******газарт*******гаргасан*******хүсэлт******* /хавтаст*******хэргийн*******168-р*******хуудас/*******болон*******хавтаст*******хэрэгт*******цугларсан*******бусад*******нотлох*******баримтуудыг*******шинжлэн*******судлав.
*******Хэргийн*******үйл*******баримтын*******талаар:*******
*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуульд*******заасан*******үндэслэл,*******журмын*******дагуу*******цуглуулж*******бэхжүүлсэн*******шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******хэлэлцэгдсэн*******гэрч,*******хохирогч,*******яллагдагч,*******шүүгдэгч*******нарын*******мэдүүлэг,*******хэргийн*******газрын*******үзлэг*******хийсэн*******талаархи*******тэмдэглэл *******болон*******хэрэгт*******цугларсан*******нотлох*******баримтуудаар*******дараах*******үйл*******баримт*******тогтоогдож*******байна. *******
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багийн*******нутаг*******дэвсгэрээр*******дамжин*******өнгөрөх*******засмал*******зам*******дээр*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******“Приус-20”*******маркийн*******цагаан*******өнгийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******жолоодож*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцох*******явцад*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргасны*******улмаас*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгслээр*******хамт*******зорчиж*******явсан*******зорчигч **************ийн*******амь*******насыг*******хохироожээ.*******Амь*******хохирогч*********************нь*******М.Дэлгэрмөрөнгийн*******хамт*******хоол*******идэх*******зорилгоор*******мотоциклээр*******шүүгдэгчийн*******гэрт*******нь*******ирсэн.*******Улмаар*******гэрт*******байсан*******1*******шил*******архийг*******шүүгдэгч*******болон*******талийгаач*******нар*******нь*******хувааж*******уугаад*******архи*******дууссан*******учраас*******машинаар*******явж*******дэлгүүрээс*******архи*******авчрахаар*******болсон.*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******эзэмшлийн*******Приус-20*******маркийн*******машиныг*******шүүгдэгч*******жолоодож*******талийгаачийн*******хамт*******зорчиж*******яваад*******тус*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багийн*******нутаг*******дэвсгэр*******“Шар*******тохойн*******эхэн”*******гэх*******газраар*******дамжин*******өнгөрөх*******засмал*******зам*******дээр*******зам*******тээврийн*******осолд*******орсон*******байна.*******Зам*******тээврийн*******осолд*******болсон*******газраар*******өнгөрч*******явсан*******жолооч*******нар*******дуудлага*******өгч,*******цагдаагийн*******байгууллагад*******мэдэгдсэнээр*******түргэн*******тусламж*******ирэхэд*******амь*******хохирогч*******нас*******барсан*******байдалтай*******байжээ.*******Тухайн*******үед*******шүүгдэгч*******нь*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******байсан*******ба*******шинжээчийн*******дүгнэлтээр*******согтолтын*******хүнд*******зэрэг*******зэрэгт*******хамаардаг*******болох*******нь*******тогтоогдсон*******зэрэг*******үйл*******баримт,*******хэргийн*******нөхцөл*******байдал*******тогтоогдож*******байна.*******
*******Нэг.*******Шүүгдэгчийн*******гэм*******буруугийн*******талаар
Шүүх*******прокуророос*******шилжүүлсэн*******эрүүгийн*******хэргийн*******хүрээнд*******шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******тогтоогдсон*******үйл*******баримт,*******хэрэгт*******цугларсан,*******шинжлэн*******судалсан*******нотолгооны*******ач*******холбогдол*******бүхий*******доорхи*******нотлох*******баримтуудыг*******тал*******бүрээс*******нь*******бүрэн*******гүйцэд,*******бодит*******байдлаар*******нь*******хянаж*******харьцуулан*******судалсны*******үндсэн*******дээр*******үнэлж,*******дүгнэхэд*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багийн*******нутаг*******дэвсгэрээр*******дамжин*******өнгөрөх*******засмал*******зам*******дээр*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******“Приус-20”*******маркийн*******цагаан*******өнгийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******жолоодож*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцохдоо*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******акт*******болох*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн *******3.7 *******“жолоочид*******дараах*******зүйлийг*******хориглоно*******а/*******тухайн*******ангиллын*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******эрхгүй*******эсхүл*******согтууруулах*******ундаа*******...*******хэрэглэсэн,*******мөн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг*******хангаж*******чадахааргүй*******өвчтэй*******буюу*******ядарсан*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох”,*******11.3*******“эсрэг*******хөдөлгөөнтэй*******хоёр*******эгнээгээр*******зорчдог*******замд*******гүйцэж*******түрүүлэх*******буюу*******саадыг*******тойрон*******гарахаас*******бусад*******тохиолдолд*******эсрэг*******урсгал*******сөрөхийг*******хориглоно”,*******12.3*******“жолооч*******хөдөлгөөнд*******аюул,*******саад*******тулгарахыг*******мэдсэн*******үед*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хурдыг*******хасаж,*******зайлшгүй*******зогсоох*******арга*******хэмжээ*******авна.”*******гэх*******заалтыг*******тус*******тус*******зөрчсөний*******улмаас*******зам*******тээврийн*******осол*******гарган,*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгслээр*******зорчиж*******явсан*******зорчигч**************ийн*******амь*******насыг*******хохироосон*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******болох*******нь*******дараах*******нотлох*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогдож*******байна.*******
Үүнд:*******
Хэргийн*******газрын*******үзлэг*******хийсэн*******талаарх*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдрийн*******“...Хэрэг*******учрал*******болсон*******гэх*******газар*******нь*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багийн*******нутаг*******дэвсгэр*******“Шар*******тохойн*******эхэн”*******гэх*******газар*******байв.”*******гэх*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт******* /хавтаст*******хэргийн*******3-15-р*******хуудас/,*******
Зам*******тээврийн*******осол,*******хэргийн*******газартүзлэг*******хийсэн*******талаар*******болон*******зам*******тээврийн*******осол*******гарсан*******байдлын*******тухай*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдрийн*******“...Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багийн*******нутаг*******дэвсгэрт*******жолооч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Toyota*******pruis*******20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******согтуугаар*******жолоодож*******яваад*******зам*******тээврийн*******осол*******гарган*******зорчиж*******явсан*******иргэн*********************нас*******барсан*******гэх*******хэрэгт*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Toyota*******pruis*******20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодож*******явсан*******жолооч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******дараах*******заалтыг*******зөрчсөн*******байна.*******Үүнд:*******3.7*******“жолоочид*******дараах*******зүйлийг*******хориглоно*******а/*******тухайн*******ангиллын*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******эрхгүй*******эсхүл*******согтууруулах*******ундаа,*******мансууруулах*******эм,*******сэтгэцэд*******нөлөөлөх*******бодис*******хэрэглэсэн,*******мөн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг*******хангаж*******чадахааргүй*******өвчтэй*******буюу*******ядарсан*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох”,*******11.3*******“эсрэг*******хөдөлгөөнтэй*******хоёр*******эгнээгээр*******зорчдог*******замд*******гүйцэж*******түрүүлэх*******буюу*******саадыг*******тойрон*******гарахаас*******бусад*******тохиолдолд*******эсрэг*******урсгал*******сөрөхийг*******хориглоно”,*******12.3*******“жолооч*******хөдөлгөөнд*******аюул,*******саад*******тулгарахыг*******мэдсэн*******үед*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хурдыг*******хасаж,*******зайлшгүй*******зогсоох*******арга*******хэмжээ*******авна.”*******гэсэн*******заалтуудыг*******тус*******тус*******зөрчсөн*******байна.*******Уг*******зам*******тээврийн*******осол*******гарах*******болсон*******шалтгаан*******нөхцөл*******нь*******жолооч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодсон,*******хөдөлгөөнд*******аюул*******саад*******тулгарахыг*******мэдсэн*******үед*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хурдыг*******хасаж,*******зайлшгүй*******тохиолдолд*******зогсоох*******арга*******хэмжээ*******аваагүйгээс*******болж*******уг*******зам*******тээврийн*******осол*******гарсан*******байна*******гэж*******үзэж*******акт*******тавилаа.”*******гэх*******тэмдэглэл,*******ослын*******акт*******/хавтаст*******хэргийн*******24-25-р*******хуудас/,*******
Жолоочийн*******согтуурлыг*******ALCOTEST*******7510”*******багажаар*******шалгасан*******тухай*******“Жолооч*******Х.Сүх-Эрдэнийг*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдрийн*******19*******цаг*******43*******минутад*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******эсэхийг*******шалгах*******зорилгоор*******багажаар*******шалгахад*******2,21*******хувийн*******согтууруулах*******ундаа*******хэрэглэсэн*******болох*******нь*******тогтоогдсон.”*******гэх*******тэмдэглэл*******/хавтаст*******хэргийн*******344-р*******хуудас/,
Гэрч*******М.Уламбаярын*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******мэдүүлсэн*******“...2021оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******19*******цагийн*******үед*******эрхлэгч*******эмч*******Ж.Алтангэрэлээс*******автотээврийн*******осол*******гаргасан*******байна*******гэсэн*******дуудлага*******ирсэн.*******Тэгэхээр*******нь*******би*******жолоочоо*******дуудаж *******нийгмийн*******эрүүл*******мэндийн*******ажилтан*******н.Хандмаагийн*******хамт*******осол*******болсон*******гэх*******газарт*******очиход*******2*******цагдаа*******байсан.*******Хэргийн*******газарт*******очиход*******1*******хүн*******ар*******талын*******суудал*******дээр*******сууж*******байсан.*******Хамт*******зорчиж*******явсан*******гэх*******хүн*******нь*******жолоочийн*******эсрэг*******талын*******суудал,*******зүүн*******урд*******хаалганы*******дундуур*******нугарсан*******байдалтай*******нас*******барсан*******байсан.*******Үзэхэд*******амин*******үзүүлэлтүүд*******бүгд*******зогссон*******байсан.”*******гэх*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******47-49-р*******хуудас/,
Насанд*******хүрээгүй*******гэрч*******М.Дэлгэрмөрөнгийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******мэдүүлсэн *******“...Би*******өчигдөр*******Монхор*******буюу*******Даваадорж*******ахтай*******хамт*******сумын*******төвөөс*******гэрлүүгээ*******явахаар*******хамт*******мотоциклтой*******явсан.*******Монхор*******ах*******явж*******байгаад*******гүүрээр*******гараад*******гол*******дээр*******толгойгоо*******угаачихаад*******явж*******байгаад*******хоёулаа*******гуанзанд*******орж*******хоол*******хийлгэж*******идье*******гэж*******хэлээд*******ороход*******машины*******жолооч*******ах*******гэртээ*******ганцаараа*******0,5*******литрийн*******“Ерөөл”*******нэртэй*******архи*******уугаад*******сууж*******байсан.*******Монхор*******ахын*******ууж*******байсан*******архинаас*******нь*******3*******удаа*******уусан.*******...Машины*******жолооч*******ах*******сум*******руу*******явж*******1*******шил*******архи*******авч*******ууя*******гэсэн.*******Тэр*******хоёр*******хувцсаа*******өмсөөд*******намайг*******“хамт*******явах*******уу”*******гэж*******асуусан.*******Тэгэхээр*******нь*******“би*******байж*******байя”*******гэж*******хэлсэн*******чинь*******тэр*******жолооч*******ах*******машинаа*******бариад*******хурдтай*******явсан.*******...Машины*******эзэн*******жолооч*******ах*******өөрөө*******барьж*******явсан.”*******гэх*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******50-53-р*******хуудас/,
Гэрч*******Д.Саруулын*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******мэдүүлсэн *******“...Би*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******18*******цагийн*******үед*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Ботгон*******багт*******байх*******ээжиндээ*******очоод*******3*******хүүхдээ*******аваад*******буцаад*******явж*******байхад*******Тахилт,*******Улаан*******хүрээ*******багийн*******дундах*******салдаг*******замын*******доод*******талд*******явж*******байхад*******миний*******машины*******урд*******талд*******Соната-7*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэл*******явж*******байгаад*******зогссон.*******Тэгээд*******би*******хажууд*******нь*******очоод*******зогсоход*******замын*******хажуу*******талд*******цагаан*******өнгийн*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэл*******онхолдчихсон*******байсан. *******Тэгэхээр*******нь*******би*******зам*******чөлөөлж*******зогсоод*******бууж*******ирээд*******Соната-7*******маркийн*******машины*******жолоочтой*******уулзаад*******машин*******дотор*******хүн*******байна*******уу *******гэж*******асуухад*******2*******хүн*******байна*******гэж*******хэлсэн. *******...*******Машин*******дотроосоо*******хараад*******сууж*******байхад*******тухайн*******онхолдсон*******машины*******жолооч*******болох*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******/тухайн*******үед*******таниагүй,/*******арын*******суудал*******дээрээ*******хэвтэж*******байгаад*******босоод *******өндийгөөд*******суухад*******би*******“чи*******эрүүл*******саруул*******байна*******уу,*******наад*******урд*******талын*******хүнээ*******авраад*******өгөөч*******ээ”*******гэж*******орилоход*******огт*******хариу*******хэлээгүй*******нүдээр*******харахад*******босч*******суугаад*******байсан.*******...*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******уг*******автомашины*******арын*******суудалд*******хэвтсэн*******байдалтай*******байсан.*******Талийгаач*******Даваадорж*******нь*******жолоочийн*******эсрэг*******талын*******суудлын*******цонхоор*******хоёр*******хөл*******нь*******гадаа*******гарчихсан,*******цээж*******хэсэг*******нь*******уг*******машины*******дотор*******талын*******суудалд*******хавчуулагдсан*******байдалтай*******байсан.*******”*******гэх*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******56-57-р*******хуудас/,
Ховд*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******27-ний*******өдрийн*******395*******дугаартай*******“...1.*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******биед*******гэмтэл*******тогтоогдлоо.*******2.*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******биед*******зүүн*******чихний*******ар*******хэсгийн*******зулгаралтууд,*******зүүн*******шанаа*******хэсгийн*******зулгаралтууд,*******духны*******зүүн*******хэсгийн*******зулгаралтууд,*******баруун*******хацар*******хэсгийн*******зулгаралтууд,*******бүсэлхий*******нурууны*******хэсгийн*******зулгаралтууд,*******хоёр*******гарын*******сарвууны*******ар*******хэсгийн*******зулгаралтууд*******гэмтэл*******тогтоогдлоо.*******3.*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******биед*******учирсан*******дээрх*******гэмтлүүд*******нь*******тухайн*******хэрэг*******учралын*******үед*******үүссэн*******байх*******боломжтой.*******4.Х.Сүх-Эрдэнийн*******биед*******учирсан*******дээрх*******гэмтлүүд*******нь*******“Шүүх*******эмнэлгийн*******гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоох*******журам”-ын*******2.4.1-д*******зааснаар*******гэмтлийн*******хөнгөн*******зэрэгт*******хамаарна...”*******гэх*******дүгнэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******66-68-р*******хуудас/,*******
Ховд*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдрийн*******93*******дугаартай*******“...1.*******Х.Сүх-Эрдэнээс*******авсан*******цус*******шинжилгээнд*******тэнцэнэ.*******2.*******Цусанд*******3.8*******промилли*******спиртийн*******зүйл*******илэрч*******байгаа*******ба*******согтолтын*******хүнд*******зэрэгт*******хамаарна.”*******гэх*******дүгнэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******73-74-р*******хуудас/,*******
Ховд*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******30-ны*******өдрийн*******48*******дугаартай*******“...1.**************ийн*******цогцосонд*******тархины*******суурийн*******хойд*******холбогч*******артерийн*******цүлхэн,*******цүлхэнгийн*******хагарал,*******духны*******зүүн*******дээд*******хэсгээс*******зулайн*******зүүн*******доод*******хэсэг*******хүртэл*******үргэлжилсэн*******арьсны*******язарсан*******шарх,*******духны*******гол*******хэсгийн*******цус*******хуралт,*******зулгаралт,*******хамрын*******нурууны*******зулгаралт,*******цус*******хуралт,*******баруун*******гарын*******бугалганы*******доод*******1/3*******хэсгийн*******ташуу*******далд*******хугарал,*******дотор*******дунд*******хэсгийн*******хар*******хүрэн*******өнгийн*******цус*******хуралт,*******зулгаралт,*******зүүн*******гарын*******тохойн*******үений*******дээд*******хэсгийн*******цус*******хуралт,*******зулгарлт,*******биеийн*******зүүн*******хажуу*******доод*******хэсгийн*******цус*******хуралт,*******зүүн*******гуяны*******дээд*******хэсгийн*******цус*******хуралт,*******доод*******хэсгийн*******тав*******тогтсон*******зулгарлт,*******зүүн*******шилбэний*******дунд*******хэсгийн*******зулгаралт,*******баруун*******хөлийн*******шилбэний*******дотор*******дээд*******хэсгийн*******цус*******хуралт,*******цээжний*******зүүн*******талд*******4,5,6-р*******хавирганы*******суганы*******урд*******шугамаар*******ташуу*******сэлтэрхийт*******шууд*******хугарал,*******7,8,9-р*******хавирганы*******суганы*******дунд*******шугамаар*******ташуу*******шууд*******хугарал,*******11,12-р*******хавирганы*******нурууны*******хажуугийн*******шугамаар*******хөндлөн *******сэлтэрхийт*******шууд*******хугарал*******гэмтэл*******тогтоогдлоо.*******2.*******Уг*******гэмтэл*******нь*******мохоо*******хүчийн*******зүйлийн*******олон*******удаагийн*******цохих,*******дарах,*******үрэх*******механизмаар*******үүссэн*******байна.*******3.*******Дээрхи*******гэмтэлд*******гэмтлийн*******зэрэг*******тогтоох*******боломгүй.*******4.*********************нь*******хэрэг*******учрал*******болсон*******хугацаанд*******тархины*******суурийн*******хойд*******холбогч*******артерийн*******цүлхэн*******хагарч,*******төвийн*******гаралтай*******амьсгал*******зүрх*******судасны*******хурц*******дутагдалд*******орж*******нас*******баржээ.”*******гэх*******дүгнэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******102-104-р*******хуудас/,*******
Яллагдагч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******мэдүүлсэн*******“...Би*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******гэртээ*******ганцаараа*******байж*******байтал*******гэрийн*******гадна*******мотоциклтой*******хүн*******ирээд*******зогссон.*******Тухайн*******үед*******би*******гэрийн*******хаалга*******цоожилсон*******байсан*******ба*******ирээд*******гэрийн*******хаалга*******цохихоор*******нь*******онгойлгож*******өгсөн*******чинь*******Монхор*******буюу*********************бага*******насны*******1*******хүүхдийн*******хамт*******байсан.*******Хоол*******хийж *******байгаа*******юм*******уу*******гэх*******асуухаар*******нь*******хоол*******хийхгүй*******байгаа*******гэж*******хэлсэн*******чинь*******Монхор*******хоол*******идмээр*******байна*******гэх*******хэлээд*******манай*******гэрлүү*******орсон.*******Тухайн*******үед*******би*******1*******шил*******архи*******ууж*******байсан.*******Тэгээд*******бид*******хоёр*******архиа*******хувааж*******ууж*******дуусгаад*******Монхор*******“Хар*******үзүүр”-ийн*******гүүр*******орж*******1*******шил*******архи*******авч*******ууя*******гэж*******хэлэхээр*******нь*******би*******согтуу*******учраас*******явахгүй*******гэхэд*******дахин*******ярилцаж*******байгаад*******хамт*******архинд*******явахаар*******болоод*******би*******машинаа*******бариад*******Хар*******үзүүрийн*******гүүр*******лүү*******архинд*******явж*******байтал*******гүүр*******гараад*******машин*******гэнэт*******руль*******булаагаад*******тэнцвэр*******алдаж*******машинаа*******унагасан. *******...Амь*******хохирогч*******бид*******хоёр*******явж*******байсан.*******Өөр*******хүн*******байгаагүй.*******Амь*******хохирогч*******жолоочийн*******эсрэг*******талын*******суудал*******дээр*******сууж*******явсан.”*******гэх*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******117-119-р*******хуудас/,*******
Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч**************ийн*******/*******1981*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******08-нд*******төрсөн,*******40*******настай,*******эмэгтэй,*******ам*******бүл*******3,*******2*******хүүдийн*******хамт*******амьдардаг,*******бүрэн*******бус*******дунд*******боловсролтой,*******мэргэжилгүй,*******малчин,*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******Баянгол*******багт*******оршин*******суудаг,*******Надамбаагийн*******Отгонбулаг/*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******мэдүүлсэн*******“...Талийгаач*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******11*******цагийн*******үед*******Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******нутаг*******дэвсгэрт*******байрлах*******Улаанбулаг*******зуслангийн*******газраас*******Манхан*******сумын*******төв*******рүү*******өөрийн*******мотоциклтойгоо*******миний*******төрсөн*******дүүгийн*******хүүхэд*******М.Дэлгэрмөрөнгийн*******хамт*******явсан.*******Талийгаачийн*******төрсөн*******дүү*******Б.Даваасүрэн*******гэр*******бүлээрээ*******Манхан*******сумын*******төвд*******ирж*******байна*******гэхээр*******нь*******уулзахаар*******явсан.*******Орой*******19*******цагийн*******үед*******Саруул*******гэх*******хүн*******утсаар*******надруу*******залгаад*******талийгаачийг*******зам*******тээврийн*******осолд*******орсон*******байна*******гэж*******хэлсэн.*******Тэгэхээр*******нь*******би*******...Манхан*******сумын*******төвд*******ирэхэд*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******гэх*******залуугийн*******машинд*******явж*******байгаад*******зам*******тээврийн*******осолд*******орж*******өөд*******болсон*******байсан.*******...Бид*******хоёр*******2010*******онд*******гэр*******бүл*******болсон.*******...Манайх*******2*******хүүхэдтэй*******том*******нь*******11*******настай,*******бага*******хүүхэд*******6*******настай.*******...Надад*******гомдол,*******санал,*******хүсэлт*******алга*******байна.*******Нэхэмжлэх*******зүйл*******байхгүй.”*******гэх*******мэдүүлэг*******/хавтаст*******хэргийн*******132-133-р*******хуудас/,*******
Мөрдөгчийн*******2021*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийн*******07/03*******дугаартай*******“...*******Яллагдагч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцохдоо*******согтуугаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******хөдөлгөөнд*******оролцсон,*******хурд*******хэтрүүлсэн,*******зогсоох*******арга*******хэмжээ*******аваагүйгээс*******шалтгаалан*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж*******хүний*******амь*******нас*******хохироосон*******байна.”*******гэх*******магадлагаа*******/хавтаст*******хэргийн*******134-136-р*******хуудас/,
Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******эзэмшлийн,*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргах*******үед*******жолоодож*******явсан*******гэх*******8174*******ХОҮ*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэлд*******үзлэг*******хийсэн*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт *******/хавтаст*******хэргийн*******16-23-р*******хуудас/,*******
2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******Цогцост*******үзлэг*******хийсэн*******талаархи*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт *******/хавтаст*******хэргийн*******27-35-р*******хуудас/,
Амь*******хохирогч**************ийн*******хувцасанд*******үзлэг*******хийсэн*******талаархи*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдрийн*******тэмдэглэл,*******гэрэл*******зургийн*******үзүүлэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******36-43-р*******хуудас/,
Автотээврийн*******хэрэгсэлд*******үнэлгээ*******тогтоосон*******талаарх*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******ХВ21/13*******дугаартай*******“*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэл,*******үнэлгээгээр*******тогтоогдсон*******дүн*******11300000*******төгрөг”*******гэх*******дүгнэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******96-95-р*******хуудас/,*******
Ховд*******аймгийн*******Манхан*******сумын*******улсын*******бүртгэгчээс*******олгосон*******“...*******Болд*******овогтой*******Даваадорж*******33*******настайдаа*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******14-ний*******өдөр*******ослын*******улмаас *******нас*******барсныг*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******20-ны*******өдөр*******нас*******барсны*******бүртгэлийн*******07-д*******бүртгэж*******гэрчилгээ*******олгов.”*******гэх*******нас*******барсны*******гэрчилгээний*******хуулбар*******/хавтаст*******хэргийн*******155-р*******хуудас/, *******
8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэл*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******эзэмшилд*******бүртгэлтэй*******талаархи*******03247823*******дугаартай*******автотээрийн*******хэрэгслийн*******гэрчилгээний*******хуулбар*******/хавтаст*******хэргийн*******161-р*******хуудас/, *******
******* “**************В,*******С*******ангиллын*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийн*******795338*******дугаартай*******жолоочийн*******үнэмлэхтэй.”*******гэх*******Цагдаагийн*******Ерөнхий*******Газрын*******жолоочийн*******мэдээллийн*******лавлагаа*******/хавтаст*******хэргийн*******26-р*******хуудас/,*******
*******Яллагдагч*******Х.Сүх-Эрдэнэ,*******түүний*******өмгөөлөгч*******Б.Мөнхзаяа*******нарын*******хэргийг*******хялбаршуулсан*******журмаар*******шийдвэрлүүлэхээр*******2021*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******27-ны*******өдөр*******Ховд*******аймгийн*******Прокурорын*******газарт*******гаргасан*******“...Миний*******бие*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруугаа*******сайн*******дураар*******хүлээн*******зөвшөөрч*******байгаа*******ба*******хохирогчид*******учруулсан*******хохирлыг*******бүрэн*******нөхөн*******төлж*******барагдуулсан.*******Прокуророос*******сонсгосон*******ялыг*******бүрэн*******хүлээн*******зөвшөөрч*******байна.*******Иймд*******надад*******холбогдох*******хэргийг*******хялбаршуулсан*******журмаар*******шийдвэрлэж*******өгнө*******үү.”*******гэх*******хүсэлт*******/хавтаст*******хэргийн*******188-р*******хуудас/*******шүүгдэгчийн*******шүүх*******хуралдаанд*******гэм*******буруугаа*******хүлээн*******зөвшөөрч*******өгсөн*******мэдүүлэг*******болон*******хэрэгт*******цугларсан*******бусад*******нотлох*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогдож*******байна.*******
*******Шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******шинжлэн*******судалсан*******нотлох*******баримтууд*******энэ*******хэрэгт*******хамааралтай,*******хуульд*******заасан*******үндэслэл,*******журмаар*******цуглуулж*******бэхжүүлсэн,*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийг*******зөрчөөгүй,*******агуулгын*******хувьд*******зөрүүгүй,*******үйл*******баримтыг*******хангалттай*******тогтоож*******чадсан*******байх*******тул*******хууль*******ёсны*******гэж*******үзэж*******нотлох*******баримтаар*******үнэлэв. *******
*******Замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.2.1-д*******зааснаар*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийг*******сахин*******биелүүлэх*******нь*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******буй*******иргэний*******үүрэг*******юм.
Ховд*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******21-ний*******өдрийн*******93*******дугаартай*******дүгнэлтээр*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******цуснаас*******3.8*******промилли*******этилийн*******спирт*******илэрсэн*******нь*******/хавтаст*******хэргийн*******73-74-р*******хуудас/*******тогтоогдож*******байх*******тул*******шүүгдэгчийг*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргах*******үед*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн,*******согтолтын*******хүнд*******зэрэгтэй*******байсан*******гэж*******үзнэ.
*******Мөн*******амь*******хохирогчийн*******цусанд*******хийсэн*******шинжилгээ*******хийсэн *******Ховд*******аймгийн*******Шүүхийн*******шинжилгээний*******албаны*******шинжээчийн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрийн*******98*******дугаартай *******дүгнэлтээр*******/хавтаст*******хэргийн*******79-80-р*******хуудас/*******4.4*******промилли*******этилийн*******спирт*******илэрсэн*******байна.
Амь*******хохирогч*********************нь*******1988*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******15-ны*******өдөр*******төрсөн,*******2010*******оны*******09*******дүгээр*******сарын*******25-ны*******өдөр**************тай*******гэрлэсэн*******болох*******нь*******төрсний*******гэрчилгээ*******болон*******гэрлэсний*******гэрчилгээний*******хуулбараар*******/хавтаст*******хэргийн*******154-р*******хуудас/ *******тогтоогдож*******байгаа*******бөгөөд*******эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагаанд*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчөөр*******эхнэр*******нь*******болох**************ийг*******оролцуулжээ.
*******Жолооч*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үед*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцохгүй*******байж*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг *******хангах,*******зам*******дээрх*******аюул*******саад*******нь*******янз*******бүрийн*******шинж*******чанартай*******байж*******болох*******учраас*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрэмд*******зааснаар*******түүнд*******тохирсон*******арга*******хэмжээг*******авах*******нь*******хуулиар*******хүлээсэн*******түүний*******үүрэг*******бөгөөд*******аюул*******саад*******тулгарч*******болзошгүй*******үед*******хөдөлгөөний*******хурдыг*******хасах,*******зогсоох*******арга*******хэмжээ*******авах*******нь*******зам*******тээврийн*******ослоос*******урьдчилан*******сэргийлэх,*******түүнээс*******гарах*******хохирлыг*******багасгахад*******ач*******холбогдолтой.*******
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцохдоо*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******3.7 *******“жолоочид*******дараах*******зүйлийг*******хориглоно*******а/*******тухайн*******ангиллын*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******эрхгүй*******эсхүл*******согтууруулах*******ундаа*******...*******хэрэглэсэн,*******мөн*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг*******хангаж*******чадахааргүй*******өвчтэй*******буюу*******ядарсан*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох”,*******11.3*******“эсрэг*******хөдөлгөөнтэй*******хоёр*******эгнээгээр*******зорчдог*******замд*******гүйцэж*******түрүүлэх*******буюу*******саадыг*******тойрон*******гарахаас*******бусад*******тохиолдолд*******эсрэг*******урсгал*******сөрөхийг*******хориглоно”,*******12.3*******“жолооч*******хөдөлгөөнд*******аюул,*******саад*******тулгарахыг*******мэдсэн*******үед*******тээврийн*******хэрэгслийн*******хурдыг*******хасаж,*******зайлшгүй*******зогсоох*******арга*******хэмжээ*******авна.”*******гэх*******заалтыг*******тус*******тус*******зөрчиж*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргасны*******улмаас*******тухайн*******тээврийн*******хэрэгслээр*******зорчиж*******явсан*******зорчигч*********************тархины*******суурийн*******хойд*******холбогч*******артерийн*******цүлхэн*******хагарч,*******төвийн*******гаралтай*******амьсгал*******зүрх*******судасны*******хурц*******дутагдалд*******орж*******нас*******барсан*******болох*******нь*******ослын*******акт,*******шинжээчийн*******дүгнэлт*******зэрэг*******хэрэгт*******цугларсан*******нотлох*******баримтуудаар*******тогтоогдож*******байна. **************
*******Иймээс*******жолооч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үед*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******хөдөлгөөнд*******оролцож,*******замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлыг*******хангаагүй*******нь*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийг*******зөрчиж*******осол*******гаргахад *******хүргэсэн*******байна*******гэж*******дүгнэлээ.
*******Шүүгдэгч*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийг*******зөрчсөний*******улмаас*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж,*******иргэн**************ийн*******амь*******насыг*******хохироосон******* үйлдэл *******нь*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-д *******заасан*******гэмт*******хэргийн*******шинжийг*******бүрэн*******хангасан,*******прокурорын*******яллах*******дүгнэлт*******нь*******үндэслэлтэй,*******хэргийн*******зүйлчлэл*******тохирсон*******байна.
*******Шүүгдэгч*******нь*******согтуурсан*******үедээ*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******болохгүй*******гэдгийг*******мэдсээр*******байж*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодсон*******нь*******санаатай*******үйлдэл*******бөгөөд*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******явахдаа*******болгоомжгүйгээр*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж,*******хүний*******амь*******насыг*******хохироож*******хохирол,*******хор*******уршигт*******хүргэсэн*******байх*******тул*******гэм*******буруугийн*******холимог*******хэлбэрээр*******гэмт*******хэрэг*******үйлдэгдсэн *******гэж*******үзнэ.
*******Иймд*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийг*******согтууруулах*******ундааны*******зүйл*******хэрэглэсэн*******үедээ*******8174*******ХОҮ*******улсын*******дугаартай,*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодож*******замын*******хөдөлгөөнд*******оролцож*******Замын*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль,*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******акт*******буюу*******Монгол*******Улсын*******Замын*******хөдөлгөөний*******дүрмийн*******3.7*******а,*******11.3,*******12.3*******дахь*******заалтыг*******тус*******тус*******зөрчиж*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж,*******иргэн**************ийн*******амь*******насыг*******хохироосон*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцох*******нь*******үндэслэлтэй******* байна.
*******Прокуророос*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэд*******холбогдох*******хэргийг*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******17.2*******дугаар*******зүйлийн*******2-т*******зааснаар*******хялбаршуулсан*******журмаар*******хянан*******шийдвэрлүүлэхээр*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж*******ирүүлсэн,*******шүүгдэгчийн*******үйлдсэн*******гэмт*******хэрэг*******нь*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******шүүхийн*******хэлэлцүүлгээр*******хэлэлцэгдсэн*******нотлох*******баримтаар*******нотлогдсон,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруугаа*******сайн*******дураар*******хүлээн*******зөвшөөрсөн,*******прокурорын*******сонсгосон*******ял,*******албадлагын*******арга*******хэмжээг*******хүлээн*******зөвшөөрсөн,*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хор*******уршгийг*******төлж*******барагдуулсан*******зэрэг*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******17.4*******дүгээр*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******нөхцөл*******байдал*******шүүх*******хуралдаанд*******тогтоогдсон*******тул *******мөн*******хуулийн*******17.4*******дүгээр*******зүйлийн*******5*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******шүүх*******хэргийг*******хялбаршуулсан*******журмаар*******хянан*******шийдвэрлэсэн*******болно.*******
Шүүхийн*******хэлэлцүүлэгт*******хэлэлцэгдсэн*******шүүгдэгчид*******холбогдох*******эрүүгийн*******хэрэг*******нь*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******16.2*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******нотолбол*******зохих*******байдлуудыг*******шалгаж*******тогтоосон,*******улсын*******яллагчийн*******гэм*******буруугийн*******талаархи*******дүгнэлт*******нь*******хэргийн*******үйл*******баримттай*******тохирсон,*******шүүгдэгч*******гэм*******буруугаа*******хүлээн*******зөвшөөрсөн,*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчийн*******нэхэмжилсэн*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хор*******уршгийг*******төлж*******барагдуулсан******* гэж*******дүгнэлээ.*******
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******үйлдсэн*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******хүний*******амь*******нас*******хохирсон******* бөгөөд*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*********************нь*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хор*******уршигт*******5000000*******төгрөг*******нэхэмжилсэн*******боловч*******шүүгдэгч*******нь*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчид*******12*******эм*******хонь,*******100*******төлөг,*******6*******сая*******төгрөг*******нөхөн*******төлсөн*******нь*******2021*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******08-ны*******өдрийн*******мал*******хүлээж*******авсан*******баримт,*******Хаан*******банкны*******2021*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******10-ны*******өдрийн*******шилжүүлгийн*******мэдээлэл*******/хавтаст*******хэргийн*******154,*******169-р*******хуудас/*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчийн*******“Гомдол,*******санал,*******нэхэмжлэх*******зүйл*******байхгүй”*******гэх*******мэдүүлэг*******болон*******шүүгдэгчийн*******мэдүүлгээр*******/хавтаст*******хэргийн*******113-р*******хуудас/*******тус*******тус*******нотлогдож*******байх*******тул*******түүнийг*******энэ*******шийтгэх*******тогтоолоор*******бусдад*******төлөх*******хохирол,*******төлбөргүй*******гэж*******үзлээ. *******
*******Харин*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******хор*******уршиг*******учирсан*******гэж*******үзвэл*******цаашид*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******нотлох*******баримтаа*******бүрдүүлэн*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг*******дурдах*******нь*******зүйтэй.
*******Хоёр.*******Шүүгдэгчид*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэх*******эсэх*******талаар:*******
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******урьд*******ял*******шийтгүүлж*******байгаагүй*******болох*******нь*******“Ял*******шийтгэгдсэн*******эсэхийг*******шалгах*******хуудас”-аар*******/хавтаст*******хэргийн*******140-р*******хуудас/*******нотлогдож*******байна.
*******Шүүгдэгчид*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэхдээ*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******6.5*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.1-д*******заасан*******“тохиолдлын*******шинжтэй*******нөхцөл*******байдлын*******улмаас*******анх*******удаа*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн”*******эрүүгийн*******хариуцлагыг*******хөнгөрүүлэх*******нөхцөл*******байдал*******тогтоогдож,*******эрүүгийн*******хариуцлагыг*******хүндрүүлэх*******нөхцөл*******байдал*******тогтоогдоогүй*******болно.
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийн*******хувийн*******байдлын*******талаар*******гэрч*******Ц.Шүрэнцэцэгийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******өгсөн*******“...Манай*******хүү*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******1999*******оноос*******2009*******оны*******хооронд*******Манхан*******сумын*******ерөнхий*******боловсролын*******10*******жилийн*******сургуулийг*******суралцаж*******төгссөн.*******Мөн*******2009*******оноос*******2013*******оны*******хооронд*******Ховд*******Их*******Сургуулийг*******суралцаж*******төгссөн. *******2014*******оноос*******2020*******оны*******хооронд*******хөдөө*******мал*******маллаж*******байгаад*******2020*******оноос*******Манхан*******сумын*******12*******жилийн*******сургуульд*******технологийн*******багш*******хийж*******байгаа.*******Одоо*******3*******хүүхэд,*******эхнэрийн*******хамт*******Манхан*******сумын*******Тахилт*******багт*******амьдарч*******байгаа.”*******гэх*******мэдүүлэг, *******гэрч*******Х.Цэсмаагийн*******мөрдөн*******шалгах*******ажиллагаанд*******өгсөн*******“...Манай*******ах*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******ажилч,*******хөдөлмөрч,*******ямар*******нэгэн*******илүү*******дутуу*******зан*******байхгүй,*******даруухан*******хүнлэг*******сэтгэлтэй,*******хүнд*******тусархуу*******хүүхэд*******байгаа*******юм.”*******гэх*******мэдүүлэг,*******Ховд*******аймгийн*******Улсын*******бүртгэлийн*******хэлтсийн*******2021*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******743*******дугаартай*******албан*******бичиг,*******төрсний*******бүртгэлийн*******лавлагаа,*******иргэний*******үнэмлэхний*******лавлагаа,*******байнга*******оршин*******суугаа*******хаягийн*******тодорхойлолт*******/хавтаст*******хэргийн*******121-125,*******148-151-р*******хуудас/*******зэрэг*******нотлох*******баримтыг*******шинжлэн*******судлав.*******
Гэм*******буруугийн*******болон*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэх*******шүүх*******хуралдаанд *******улсын*******яллагч*******гаргасан*******хууль*******зүйн*******дүгнэлтэндээ*******“Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******Приус-20*******маркийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******согтуугаар*******жолоодож*******хүний*******амь*******насыг*******хохироосон*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******болох*******нь*******хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******нотлох*******баримтууд*******болон*******шүүх*******хуралдааны*******явцад*******шинжлэн*******судалсан*******нотлох*******баримтуудаар*******нотлогдон*******тогтоогдож*******байна*******гэж*******үзэж*******байна.*******Шүүгдэгчид*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэх*******санал*******гаргахдаа*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******6.7*******дугаар*******зүйлд*******зааснаар*******гэм*******буруугаа*******сайн*******дураараа*******хүлээн*******зөвшөөрсөн*******хүнд*******оногдуулах*******ялаас*******чөлөөлөх,*******албадлагын*******арга*******хэмжээ*******хэрэглэх*******ялын*******санал*******гаргасан.*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэ*******нь*******зам*******тээврийн*******осол*******гаргаж*******нэг*******хүний*******амь*******насыг*******хохироосон*******нь*******Эрүүгийн*******хуулийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4.1-д*******заасан*******гэмт*******хэргийн*******шинжийг*******агуулсан*******байгаа.*******Прокуророос*******шүүгдэгчийг*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруугаа*******сайн*******дураараа*******хүлээн*******зөвшөөрсөн*******байдал,*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хор*******уршгийг*******нөхөн*******төлсөн*******байдлыг*******харгалзан*******үзэж*******яллах*******дүгнэлт*******үйлдэж*******шүүхэд*******шийлжүүлсэн.*******Шүүгдэгч*******нь*******Х.Сүх-Эрдэнийг*******Эрүүгийн*******хуулийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4.1-д*******заасан*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцож,*******хохирогчид*******хор*******уршгийн*******зардал*******23,000,000*******төгрөгийг*******төлсөн*******болохыг*******дурдах*******саналтай*******байна.*******эрүүгийн*******хариуцлагын*******хувьд*******Эрүүгийн*******хуулийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4.1-д*******заасан*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******бол*******2-8*******жил*******хүртэл*******хорих*******ял,*******2-5*******жилийн*******хугацаагаар*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******эрхийг*******хасах*******санкцтай*******байдаг.*******Шүүгдэгч*******гэм*******буруугаа*******сайн*******дураараа*******хүлээн*******зөвшөөрсөн,*******хор*******уршгийн*******зардлыг*******нөхөн*******төлсөн,*******тохиолдлын*******шинжтэй*******нөхцөл*******байдлын*******улмаас*******анх*******удаа*******гэмт*******хэрэг*******үйдсэн*******шүүгдэгчийн*******хувийн*******байдал,*******дээд*******боловсролтой,*******багш*******мэргэжилтэй*******гэдэг*******нөхцөл*******байдлыг*******харгалзан*******үзсэн.*******Иймд*******шүүгчдэгчид*******хорих*******ялын*******доод*******хэмжээ*******буюу*******хорих*******ялын*******2/1-ээс*******багагүй*******ял*******буюу*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******5*******жилийн*******хугацаагаар*******хасаж,*******1*******жилийн*******хугацаагаар*******хорих*******ял*******оногдуулах*******саналтай*******байна.*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн *******5.6*******дугаар*******зүйлийн*******4-д*******зааснаар*******оногдуулсан*******хорих*******ялыг*******нээлттэй*******хорих*******ангид*******эдлүүлэх*******саналтай,*******уг*******хэрэгт*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зардалгүй,*******битүүмжилсэн*******эд*******хөрөнгө*******байхгүй,*******бусдад*******төлөх*******төлбөргүй*******болохыг*******дурдаж,*******шүүгдэгчид*******2021*******оны*******8*******дугаар*******сарын*******5-ны*******өдөр*******хувийн*******баталгаа*******авах*******таслан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээ*******авсныг*******энэ*******өдрөөс*******эхэлж*******өөрчлөн*******цагдан*******хорих*******саналыг*******гаргаж*******байна”*******гэв.*******
Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгчийн*******өмгөөлөгч*******гэм*******буруугийн*******болон*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэх*******шүүх*******хуралдаанд*******“23*******сая*******төгрөгийн*******хохирлыг*******төлж*******барагдуулсан,*******гэм*******буруутайд*******тооцуулах*******саналтай”*******гэх*******дүгнэлт,*******шүүгдэгчийн*******өмгөөлөгч *******“гэм*******буруутайд*******тооцож,*******улсын*******яллагчаас*******санал*******болгосон*******ялыг*******оногдуулж*******өгнө*******үү”*******гэх*******дүгнэлтийг*******тус*******тус*******гаргасан*******болно.*******
*******Шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийг*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцсон*******тул*******эрүүгийн*******хариуцлага*******гарцаагүй*******байх,*******тухайн*******хүний*******үйлдсэн*******гэмт*******хэрэг,*******гэмт*******хэргийн*******нийгмийн*******аюулын*******шинж*******чанар,*******хэр*******хэмжээ,*******гэм*******буруугийн*******хэлбэрт*******тохирсон*******байх *******шударга*******ёсны*******зарчмыг*******баримтлан*******шүүх*******хуралдаанаар*******шинжлэн*******судлагдаж,*******шүүхийн*******шийдвэрийн*******үндэслэл*******болгосон*******дээрх*******нотлох*******баримтуудыг*******үндэслэн******* шүүгдэгчид*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэхдээ*******урьд*******ял*******шийтгүүлж*******байгаагүй*******хувийн*******байдал,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******нөхцөл*******байдал,*******учруулсан*******хохирол,*******хор*******уршиг,*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хөнгөрүүлэх*******нөхцөл*******байдал*******тогтоогдсон,*******хохирол,*******төлбөрийг*******төлж*******барагдуулсан,*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруугаа*******сайн*******дураар*******хүлээн*******зөвшөөрсөн,*******прокурорын*******сонсгосон*******ялыг*******хүлээн*******зөвшөөрсөн, *******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруугаа*******хүлээн*******зөвшөөрсний*******улмаас*******үүсэх*******хууль*******зүйн*******үр*******дагаврыг*******ойлгосон*******байдал,*******шүүгдэгч,*******хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******нарын*******өмгөөлөгчийн*******санал*******зэргийг*******тус*******тус*******харгалзан*******шүүх*******хуралдаанд*******улсын*******яллагчийн*******гаргасан*******саналын*******хүрээнд*******шүүгдэгчийн*******эрх*******зүйн*******байдлыг*******дордуулахгүйгээр*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэж*******шийдвэрлэх*******нь*******үндэслэлтэй*******байна. *******
*******Шүүгдэгч*******нь*******гэм*******буруугаа*******хүлээн*******зөвшөөрч,*******хохирол,*******төлбөрийг*******нөхөн*******төлсөн*******нөхцөл*******байдал*******тогтоогдсон*******тул*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******6.7*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.3-т*******заасныг *******журамлан,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-д*******заасан*******хорих*******ялын*******доод*******хэмжээний*******хоёрны*******нэгээс*******багагүй*******ял*******буюу*******хорих*******ялыг*******хөнгөрүүлж*******оногдуулах*******нь*******үндэслэлтэй*******байна.
*******Иймд*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнийг*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******6.7*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.3-т*******заасныг *******журамлан,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-д*******зааснаар*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******5*******жилийн*******хугацаагаар*******хасаж,*******1*******жилийн*******хугацаагаар*******хорих*******ял*******оногдуулж*******шийдвэрлэлээ.
*******Мөн*******шүүгдэгчид*******оногдуулсан*******хорих*******ялыг*******нээлттэй*******хорих*******байгууллагад*******эдлүүлэхээр*******шийдвэрлэж,*******тээврийн*******хэрэгсэл*******жолоодох*******эрхийг*******5*******жилийн*******хугацаагаар*******хасах*******ялыг*******хорих*******ялыг*******эдэлж*******дууссан*******үеэс*******тоолохоор*******тогтоов.
*******Хэрэгт*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******хураагдсан*******зүйлгүй,*******битүүмжилсэн*******хөрөнгөгүй,*******шүүгдэгч*******цагдан*******хоригдсон*******хоноггүй,*******түүнээс*******гаргуулах*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зардалгүй,*******энэ*******шийтгэх*******тогтоолоор*******бусдад*******төлөх*******төлбөргүй,*******иргэний*******баримт*******бичиг******* шүүхэд*******шилжиж*******ирээхгүй*******болохыг*******тус*******тус*******дурдах*******нь*******зүйтэй.
******* Шүүгдэгчид*******шүүхийн*******дуудсан*******цагт*******хүрэлцэн*******ирэхгүй,*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагаанд*******саад*******учруулахгүй*******байх*******зорилгоор*******урьд*******авсан*******хувийн*******баталгаа*******гаргах*******таслан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээг*******өөрчилж*******өнөөдрөөс*******эхлэн*******цагдан*******хорих*******талсан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээ*******авч*******шийдвэрлэв.*******
Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******17.4*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******5*******дахь*******хэсэг,*******36.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******36.2*******дугаар*******зүйлийн*******1,*******2,*******4*******дэх*******хэсэг,*******36.6,*******36.7*******дугаар*******зүйл,*******36.8*******дугаар*******зүйлийн*******1,*******2,*******4,*******5*******дахь*******хэсэг,*******36.10*******дугаар*******зүйлд*******заасныг*******тус*******тус*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:*******
*******1.*******Шүүгдэгч*******Тавинт*******ургийн*******овогт*******Хаянхярваагийн*******Сүх-Эрдэнийг*******автотээврийн*******хэрэгслийн*******жолооч*******согтуурсан*******үедээ*******хөдөлгөөний*******аюулгүй*******байдлын*******тухай*******хууль*******түүнд*******нийцүүлэн*******гаргасан*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөний*******улмаас*******хүний*******амь*******насыг******* хохироосон,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-д*******заасан*******гэмт*******хэрэг*******үйлдсэн*******гэм*******буруутайд*******тооцсугай. *******
2.*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******6.7*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсгийн*******1.3-т*******заасныг*******журамлан,*******Эрүүгийн*******хуулийн*******тусгай*******ангийн*******27.10*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсгийн*******4.1-*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Хаянхярваагийн*******Сүх-Эрдэнийн*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******эрхийг*******5*******/тав/*******жилийн*******хугацаагаар*******хасаж,*******1*******/нэг/*******жил*******хугацаагаар*******хорих*******ялаар*******шийтгэсүгэй.
3.*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******5.6*******дугаар*******зүйлийн*******4*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэд*******оногдуулсан*******1*******жилийн*******хугацаагаар*******хорих*******ялыг*******нээлттэй*******хорих*******байгууллагад*******эдлүүлсүгэй.
4.*******Эрүүгийн*******хуулийн*******ерөнхий*******ангийн*******5.7*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэд*******оногдуулсан*******тээврийн*******хэрэгслийг*******жолоодох*******эрхийг*******5*******жилийн*******хугацаагаар*******хасах*******ялыг*******хорих*******ялыг*******эдэлж*******дууссан*******үеэс*******эхлэн*******тоолсугай.*******
5.*******2136000000150*******дугаартай*******эрүүгийн*******хэрэгт*******эд*******мөрийн*******баримтаар*******хураагдсан*******зүйлгүй,*******битүүмжилсэн*******хөрөнгөгүй,*******шүүгдэгч*******цагдан*******хоригдсон*******хоноггүй,*******түүнээс*******гаргуулах*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******зардалгүй,*******энэ*******шийтгэх*******тогтоолоор*******бусдад*******төлөх*******төлбөргүй,*******иргэний*******баримт*******бичиг*******шүүхэд*******шилжиж*******ирээгүй*******болохыг*******тус*******тус*******дурдсугай.
6.*******Хохирогчийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч*******гэмт*******хэргийн*******улмаас*******учирсан*******хор*******уршгийг*******иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******журмаар*******нэхэмжлэх*******эрхтэйг*******дурдсугай.
*******7.*******Шийтгэх*******тогтоол*******уншиж*******сонсгосноор*******хүчин*******төгөлдөр*******болох*******бөгөөд*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******36.12*******дугаар*******зүйлийн*******1-д*******зааснаар*******шүүгдэгч*******Х.Сүх-Эрдэнэд*******авсан*******хувийн*******баталгаа*******гаргах*******таслан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээг*******өөрчилж*******энэ*******өдрөөс*******эхлэн*******цагдан*******хорих*******таслан*******сэргийлэх*******арга*******хэмжээ*******авсугай. *******
*******8.*******Эрүүгийн*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******38.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1,*******38.2*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******шийтгэх*******тогтоолыг*******гардан*******авсан*******мөн*******хуулийн*******11.9*******дүгээр*******зүйлд*******заасны*******дагуу*******хүргүүлснээс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор *******шүүгдэгч,*******хохирогч,*******иргэний*******нэхэмжлэгч,*******тэдгээрийн*******хууль*******ёсны*******төлөөлөгч,*******өмгөөлөгч*******нар*******Ховд*******аймгийн*******Эрүү,*******Иргэний*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхэд*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргах,*******улсын*******яллагч,*******дээд*******шатны*******прокурор*******эсэргүүцэл*******бичих*******эрхтэйг*******дурдсугай. *******
ДАРГАЛАГЧ,*******ШҮҮГЧ *******Ө.БАХЫТБЕК