МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Гантөгс лж

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн Ө.Мөнхтуул

Улсын яллагч Э.Ууганзаяа

Хохирогчийн өмгөөлөгч Ж.Энхжаргал  / онлайнаар/

Шүүгдэгч нарын өмгөөлөгч Л.Данзанноров, Т.Баасанжаргал  /онлайнаар/, Б.Батсүх, М.Эрдэнэ-Оюун, Л.Эрдэнэцэцэг, Г.Батзаяа

Шүүгдэгч Д.*******, П.*******, Н.*******, Ч.*******, Д.*******, Б.*******, Б.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулсан шүүх хуралдаанаар

аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Э.Ууганзаяагаас 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн дугаар зүйлийн .5, 6 дугаар зүйлийн 6.-т заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Д.*******, П.*******, Н.*******, Ч.*******, Д.*******,  Б.*******, 205 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2.2, 2002 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн дугаар зүйлийн .5, 6 дугаар зүйлийн 6.-т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Б.******* нарт холбогдох эрүүгийн 20200000 дугаартай хэргийг  202 оны 0 дугаар сарын 5-ны   өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт:

.Монгол улсын иргэн, ******* оны 05 дугаар сарын 5-ны өдөр аймгийн ******* суманд төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, цахилгааны инженер мэргэжилтэй,“ ” ХХК-ний захирал ажилтай, ам бүл 5, эхнэр хүүхдүүдийн хамт аймгийн сумын багийн - тоотод оршин суух, регистрийн дугаартай, овогт ийн ******* / хочтой/

2.Монгол улсын иргэн, оны 0 дугаар сарын 08-ны өдөр аймгийн суманд төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, төрийн удирдлага арга зүйч, эрх зүйч мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг,гэмт хэрэгт холбогдох үедээ аймгийн ар ажиллаж байсан, ам бүл-4, эхнэр хүүхдүүдийн хамт аймгийн сумын багийн 4-р айлын тоотод оршин суух, Ардын хувьсгалын , 90 жилийн ойн медаль, Их Монгол улс байгуулагдсаны 0 жилийн ойн медаль, Алтан гадас одон, Хөдөлмөрийн гавьяаны одон зэргээр шагнагдаж байсан, ПН68 регистрийн дугаартай, овогт ийн ******* / хочтой/

.Монгол улсын иргэн, оны 02 дугаар сарын 2-ны өдөр аймгийн суманд төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, нягтлан бодогч мэргэжилтэй, аймгийн сумын 2 жилийн -р сургуульд нягтлан бодогч ажилтай,гэмт хэрэгт холбогдох үедээ аймгийн засаг даргын ын газрын Санхүү, сангийн хэлтсийн ар ажиллаж байсан, ам бүл 5,эхнэр хүүхдүүдийн хамт аймгийн сумын багийн 2-р айлын тоотод оршин суух, ПВ 79022 регистрийн дугаартай, овогт гийн ******* / хочтой/

4.Монгол улсын иргэн, 978 оны 0 дүгээр сарын 2-ны өдөр төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, нягтлан бодогч, эдийн засагч мэргэжилтэй, аймгийн даргын ын газрын захиргаа удирдлагын хэлтэст мэргэжилтэн ажилтай,гэмт хэрэгт холбогдох үедээ аймгийн даргын ын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн орлого, хөрөнгө оруулалт хариуцсан мэргэжилтнээр ажиллаж байсан, ам бүл 5, эхнэр хүүхдүүдийн хамт аймгийн сумын багийн ын айлын орон сууцны тоотод оршин суух, ПЮ72 регистрийн дугаартай, овогт гын *******

5.Монгол улсын иргэн, 954 оны 0 дүгээр сарын 05-ны өдөр төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой,сантехникийн инженер мэргэжилтэй, өндөр насны тэтгэвэрт байдаг, гэмт хэрэгт холбогдох үедээ аймгийн харилцаа, , хот байгуулалтын газрын ар ажиллаж байсан, ам бүл 2, эхнэрийн хамт аймгийн сумын багийн -р айлын тоотод оршин суух, Алтангадас одон, Ойн медалиудаар шагнагдаж байсан, ПИ54008 регистрийн дугаартай, овогт гийн *******

6.Монгол улсын иргэн, ******* оны дүгээр сарын 07-ны өдөр төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой,барилгын инженер мэргэжилтэй,хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, гэмт хэрэгт холбогдох үедээ аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газрын Барилгын техник хариуцсан мэргэжилтнээр ажиллаж байсан, ам бүл , эхнэр хүүхдийн хамт аймгийн сумын багийн ы айлын 2 тоотод оршин суух, ПЕ8407 регистрийн дугаартай, овогт гийн *******

7.Монгол улсын иргэн, 964 оны 05 дугаар сарын -ны өдөр төрсөн, настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, барилгын инженер мэргэжилтэй, ХХК-ний захирал ажилтай, ам бүл , эхнэр хүүхдийн хамт аймгийн сумын багийн Алтайн 2-р 2 айлын орон сууцны 4 тоотод оршин суух, аймаг дахь Сум дундын шүүхийн 999 оны 02 дугаар сарын 09-ний өдрийн шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн26 дугаар зүйлийн 26.-т зааснаар жилийн хорих ялаар шийтгүүлж байсан гэх, ПЮ640 регистрийн дугаартай, овогт гийн *******

Холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэнд  дурдсанаар/

.Яллагдагч Б.******* нь Нийслэлийн Баянгол дүүргийн 9 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Хас” авто угаалгын гадна талд 205 оны 05 дугаар сарын -ний өдөр хохирогч Д.ийн өмчлөлийн эд хөрөнгө буюу - УБИ улсын дугаартай Тоёото Приус-20 маркийн тээврийн хэрэгслийг “ надад зарчих би аймагт очоод мөнгийг нь шилжүүлье” хэмээн түүнийг хуурч мэхлэн, итгэл эвдэх аргаар залилж Д.т 000000 төгрөгний хохирол, улмаар 205 оны 05 дугаар сарын 22-ны өдөр аймгийн сумын нутаг дэвсгэрт иргэн Д.ийн өмчлөлийн - УБИ улсын дугаартай Тоёото Приус-20 маркийн тээврийн хэрэгслийг хохирогч Т.д “ энэ машиныг хотоос авчирсан. Та 2000000 төгрөгөөр авч болно” хэмээн хуурч мэхлэн, итгэл эвдэх аргаар залилж түүнд 2 000000 төгрөгний хохирол,

Мөн аймгийн Манхан сумын Зэрэг гол багийн нутаг дэвсгэрт 205 оны 06 дугаар сарын 2-ны өдөр хохирогч Э.т “ Домбот хотхонд байрлах 2 өрөө байр зарна” хэмээн түүний 48 тооны эр төлөг, 89 тооны сэрхийг хуурч мэхлэн итгэл эвдэх аргаар залилан авч, Э.т 5.0.000 төгрөгний хохирол буюу бусдад онц их хэмжээний хохирол тус тус учруулсан.

Мөн яллагдагч “ “ ХХК-ний захирал Б.Жадзандамба нь Барилга хот байгуулалтын сайдын тушаалын дагуу улсын төсвийн хөрөнгө оруулалттай аймгийн Зэрэг сумын төвийн тохижилт, хашаажуулалтыг хийж гүйцэтгүүлэх эрхийг аймгийн д 20 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 2/7 дугаартай албан бичиг, сайдын даалгавраар шилжүүлж, улмаар аймгийн Д.******* “ ” ХХК-ний захирал Б.*******тай “ Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд 20 оны 09 дүгээр сарын -ны өдөр Зэрэг сумын тохижилт хашаажуулалтын ажлыг 9.000.000 төгрөгөөр хийж гүйцэтгэх гэрээг бичгээр байгуулсан. Үүний дагуу “ ” ХХК-ний захирал Б.******* нь Зэрэг сумын төвд хийгдэх тохижилт хашаажуулалтын ажлыг хийж гүйцэтгэлгүйгээр “Алтайн ” ХХК-ний захирал Н.*******тай бүлэглэн ажлын хуурамч гүйцэтгэл хийж, аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газрын Ч.*******, тус газрын мэргэжилтэн Д.*******, аймгийн даргын ын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн П.*******, тус хэлтсийн мэргэжилтэн Б.*******, аймгийн Д.******* нараар гарын үсэг зуруулж баталгаажуулан улсын төсвөөс 9.000.000 төгрөгийн санхүүжилт авч, Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан,

2.Яллагдагч “Алтайн ” ХХК-ний захирал Н.******* нь “ ” ХХК-ний захирал Б.Жавзандамбын “Зэрэг суманд хийгдэх тохижилт хашаажуулалт”-ын ажлыг  хийж гүйцэтгээгүй байхад хийсэн мэтээр ажлын хуурамч гүйцэтгэл хийж улмаар аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газрын Ч.*******, тус газрын мэргэжилтэн Д.*******, аймгийн даргын ын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн П.*******, тус хэлтсийн мэргэжилтэн Б.*******, аймгийн Д.******* нараар гарын үсэг зуруулж баталгаажуулан улсын төсвөөс 9.000.000 төгрөгийн санхүүжилт авч, Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан,

.Яллагдагч аймгийн харилцаа хот байгуулалтын газарт барилгын техникийн хяналт хариуцсан мэргэжилтэн Д.******* аймгийн Д.*******гийн 20 оны 0 дугаар сарын -ний өдрийн А/54 дүгээр захирамжаар, мөн Сангийн сайдын 202 оны 290 дүгээр тушаалын хэрэгжилтийг хангах ажлын явцын гүйцэтгэлийн санхүүжилтийг олгохдоо аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтэс, явцын гүйцэтгэлийн талаар аймгийн харилцаа хот байгуулалтын газар хариуцахаар тусгасан байтал хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, “ “ ХХК нь Зэрэг сумын төвд тохижилт хашаажуулалтын ажлыг хийж гүйцэтгээгүй байхад ажлын хуурамч гүйцэтгэлд гарын үсэг зурж баталгаажуулснаар “ ” ХХК-д 9.000.000 төгрөг олгож, Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан,

4.Яллагдагч аймгийн харилцаа хот байгуулалтын газрын ар ажиллаж байхдаа Ч.******* нь аймгийн Д.*******гийн 20 оны 0 дугаар сарын -ний өдрийн А/54 дүгээр захирамжаар, мөн Сангийн сайдын 202 оны 290 дүгээр тушаалын хэрэгжилтийг хангах ажлын явцын гүйцэтгэлийн санхүүжилтийг олгохдоо аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтэс, явцын гүйцэтгэлийн талаар аймгийн харилцаа хот байгуулалтын газар хариуцахаар тусгасан байтал хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, “ “ ХХК нь Зэрэг сумын төвд тохижилт хашаажуулалтын ажлыг хийж гүйцэтгээгүй байхад ажлын хуурамч гүйцэтгэлд гарын үсэг зурж баталгаажуулснаар “ ” ХХК-д 9.000.000 төгрөг олгож, Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан,

5.Яллагдагч Д.******* нь аймгийн ар ажиллаж байхдаа хуулиар хүлээсэн хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй, албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж “ ” ХХК-ний захирал Б.*******тай 20 оны 09 дүгээр сарын -ны өдөр “ Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд тохижилт, хашаажуулалтын ажлын 9.000.000 төгрөгөөр хийж гүйцэтгэх гэрээг шууд байгуулах ажлыг зохион байгуулсан,

Улмаар “ ” ХХК-ний захирал Б.******* Зэрэг сумын төвд хийгдэх тохижилт хашаажуулалтын ажлыг гүйцэтгээгүй байхад 20 оны 0 дугаар сарын 0-ны өдрийн /2492 тоот “ Санхүүжилт хүсэх тухай” албан бичгээр 2.88. төгрөгий, мөн өдрийн /249 тоот албан бичгээр эхний санхүүжилт 85.4.7 төгрөгий, 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн /68 тоот албан бичгээр тохижилт хашаажуулалтын ажлын үлдэгдэл санхүүжилт .8.694 төгрөгийг “ ” ХХК-д тус тус олгуулахаар Сангийн яамны төсвийн бодлого, төлөвлөлтийн газарт хандан санхүүжилтийг бүрэн олгож, улсын төсвөөс 9.000.000 төгрөг гаргуулан Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан,

6.Яллагдагч Б.******* нь аймгийн даргын ын газар хөрөнгө оруулалт хариуцсан мэргэжилтнээр ажиллаж байхдаа хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, аймгийн Д.*******гийн 20 оны 0 дугаар сарын -ний өдрийн А/54 дүгээр захирамжаар, мөн Сангийн сайдын 202 оны 290 дүгээр тушаалын хэрэгжилтийг хангах ажлын явцын гүйцэтгэлийн санхүүжилтийг олгохдоо аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтэс, явцын гүйцэтгэлийн талаар аймгийн харилцаа хот байгуулалтын газар хариуцахаар тусгасан байтал хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, “ “ ХХК нь Зэрэг сумын төвд тохижилт хашаажуулалтын ажлыг хийж гүйцэтгээгүй байхад ажлын хуурамч гүйцэтгэлд гарын үсэг зурж баталгаажуулснаар “ ” ХХК-д 9.000.000 төгрөг олгож, Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан,      

7.Яллагдагч П.******* нь аймгийн даргын ын газрын Санхүү төрийн сангийн хэлтсийн ар ажиллаж байхдаа  хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, аймгийн Д.*******гийн 20 оны 0 дугаар сарын -ний өдрийн А/54 дүгээр захирамжаар, мөн Сангийн сайдын 202 оны 290 дүгээр тушаалын хэрэгжилтийг хангах ажлын явцын гүйцэтгэлийн санхүүжилтийг олгохдоо аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтэс, явцын гүйцэтгэлийн талаар аймгийн харилцаа хот байгуулалтын газар хариуцахаар тусгасан байтал хийвэл зохих ажил үүргээ биелүүлэхгүй албаны эрх мэдэл буюу албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, “ “ ХХК нь Зэрэг сумын төвд тохижилт хашаажуулалтын ажлыг хийж гүйцэтгээгүй байхад ажлын хуурамч гүйцэтгэлд гарын үсэг зурж баталгаажуулснаар “ ” ХХК-д 9.000.000 төгрөг олгож, Монгол улсын төсөвт онц их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт оролцогчдоос гаргасан мэдүүлэг, талуудын судалсан эд мөрийн баримтууд болон бичгийн нотлох баримтуудад үндэслэн

                                          ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэг. Гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай эсэх талаар:

Шүүх хэргийн бодит байдлыг тогтоох зарчмын дагуу Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .7 дугаар зүйлийн -т зааснаар талуудын мэтгэлцээний үндсэн дээр  шүүхийн хэлэлцүүлгээр дараах нотлох баримтыг шинжлэн судлав.

.Шүүгдэгч Б.Жавзандамба нь 205 оны 5 дугаар сарын -ний өдөр хохирогч Д.ийн өмчлөлийн эд хөрөнгө буюу - УБИ улсын дугаартай Тоёото Приус-20 маркийн тээврийн хэрэгслийн өмчлөх эрхийг хуурч мэхлэх, итгэл эвдэх аргаар залилан мэхэлж, түүнд  000 000 төгрөгийн хохирол учруулсан болох нь:

- Хохирогч овогт гийн ийн /ПБ72876 регистрийн дугаартай, настай, дээд боловсролтой, Улаанбаатар хотын -ийн -р хороо, 7-4 тоотод оршин суух, хувиараа ажилладаг/ мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн...би 205 оны 02 сарын 09-нд Япон улсаас Тоёото приус-20 маркийн машин оруулж ирээд 205 оны 05 сарын -ний өдөр хамаатны ах Энхтүвшингийн нэр дээр - УБИ улсын дугаар авсан. 205 оны 05 дугаар сарын 0-ны өдөр Б.******* гэх хүн ирээд “ таныг таньдаг хүнээсээ машин зардаг гэж сонсоод ирлээ, машинаа зээлээр өгчихөөч, 9 хоногийн дотор мөнгийг нь өгье “ гээд ярилцаж байгаад урьдчилгаа 8 сая төгрөгийг өгье, үлдсэнийг нь од очиж байгаад өгье гэсэн.Тэгээд маргааш нь 8 сая төгрөгийг Замын үүд рүү шилжүүлээд барилгын материал аваад, мөнгөгүй болчихлоо  зээлээр өгөөч, од очоод 05 сарын 20-ны дотор шилжүүлье гэсэн. Тухайн үед урьдчилгаа өгөөгүй болохоор 000000 төгрөгөөр зарахаар тохиролцоод тэр залуу тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээ аваад явсан.Тэрнээс хойш  нэлээд таг болж байгаад 205 оны 6,7-р сард удаа нийт 6 сая төгрөгийг миний данс руу шилжүүлсэн, дахиад холбогдоогүй алга болсон... гэх мэдүүлэг /5-р хх-66/

-Гэрч Ж.Энхтүвшиний мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн...Манай ээжийн төрлийн хүүхэд болох  Д. японоос машин оруулж ирээд 205 оны 05 сарын -ний өдөр машинаа хүнд зарах гэж байна,тэр хүн зээлээр авч байгаа, мөнгөө өгөхөөр нь нэр дээр нь шилжүүлж өгөхөөр тохирсон. Таны хаяг Улаанбаатарынх болохоор таны нэр дээр гэрчилгээ гаргуулчихъя гээд миний нэр дээр - УБИ улсын дугаартай Тоёото приус-20 маркийн машины гэрчилгээ гаргуулсан... гэх мэдүүлэг/ 5-р хх69-р хуудас/

-Гэрч Б.Долгорсүрэнгийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн... Ж.Сүмбэ-Эрдэнэ гэдэг хүн над руу яриад урьдчилгаа өгөөгүй болохоор машиныг саяар танай нөхөр тохиролцож авсан гэсэн.Манай нөхөр 4 сая төгрөг, дараа нь 2 сая төгрөг хийсэн... гэх мэдүүлэг / 5-рхх 59-р хуудас/

-Гэрч Ж.Сүмбэ-Эрдэнийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн... Д. бид хоёр хамтарч наймаа хийдэг, Д. Приус-20 машинаа ын Б.******* гэх хүнд зээлээр өглөө гэж байсан. Д.ийн дансанд 6 сая төгрөг л орж ирсэн. Миний дансанд Б.Долгорсүрэн гэдэг хүнээс мөнгө орж ирээгүй... гэх мэдүүлэг /5-рхх-99-р хуудас/

2.205 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдөр аймгийн сумын нутаг дэвсгэрт иргэн Д.ийн өмчлөлийн - УБИ улсын дугаартай Тоёото Приус-20 маркийн тээврийн хэрэгслийг хохирогч Т.Айсэвлээг  хуурч мэхлэн, итгэл эвдэх аргаар залилан мэхэлж, түүнд 2000000 төгрөгийн хохирол учруулсан болох нь:

-Хохирогч Наянмана овогт Турсанбекийн гийн /ЧЛ850 регистрийн дугаартай,6 настай, бүрэн дунд боловсролтой, эмэгтэй,хувиараа ажилладаг/ мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн...Надтай хамт зах дээр наймаа хийдэг Б.******* гэх залуу хот яваад ирэхдээ улаан өнгөтэй Приус-20 маркийн машин унаж ирсэн.Би уг машиныг нь сонирхоод байсан чинь 2 хоногийн дараа надад ” миний машиныг авчих, бид хоёрын хооронд 7 сая төгрөгийн асуудал байгаа, одоо надад 5 саяыг өгөөд авчих “ гэхээр нь би зөвшөөрөөд авсан. Машины гэрчилгээ нь өөр хүний нэр дээр байсан ба Б.******* ” манай ахын нэр дээр байгаа, санаа зоволтгүй, би ажлаа дуусгаж байгаад шилжүүлээд өгье” гэсэн.205 оны 9 дүгээр сарын сүүлээр ын цагдаа зогсоогоод өөр хүний нэр дээр байна гээд машиныг журамлахаар нь би түлхүүрээ аваад явсан... гэх мэдүүлэг /5-р хх-68-р хуудас/

. аймгийн Манхан сум Зэрэг гол багийн нутаг дэвсгэрт 205 оны 6 дугаар сарын 2-ны өдөр хохирогч Э.т “Домбот хотхонд байрлах 2 өрөө байрыг зарна” хэмээн түүний 48 тооны хонь /эр төлөг/, 89 тооны сэрхийн өмчлөх эрхийг хуурч мэхлэх, итгэл эвдэх аргаар залилан мэхэлж, улмаар түүнд 5 0 000 төгрөгийн хохирол буюу бусдад онц их хэмжээний хохирол учруулсан болох нь :

-Хохирогч Э.ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн...500 хонь, 70 сэрхээр Б.*******тай байрыг нь сольж авахаар тохиролцоод би “байрны чинь бичиг баримт байгаа биз дээ гэхэд “ байгаа, 205 оны 06 сарын 2-ны өдөр малыг чинь очиж үзнэ бэлдэж байгаарай” гэсэн. 06 сарын 2-нд хүний хамт Б.******* ирээд 500 төлгийг тууж яваад 70 сэрхийг үлдээгээд Я.Мөнхтүвшин гэдэг хүнд өртэй , ирэхээр нь өгчихөөрэй гэж хэлээд явсан. Би 6 сарын 28-ны үеэр аймагт ирээд Б.*******тай яриад байрныхаа бичиг баримтыг авъя гэхэд “ банкны барьцаанд байгаа,  7 сарын 20 гэхэд авчихна” гэсэн. 7 сарын 20-нд ирээд асуухад хэд хоног хүлээж байгаач гэхээр нь би “ угаасаа бүтэхгүй юм байна малаа буцааж авъя “ гэхэд найдвартай ,2 сар хүлээж байгаач гэсэн. ******* сумын хүнээс асуухад уг малаа өрөндөө өгөөд дуусгасан гэж байсан. 8 сарын 20-ны үеэр ирэхэд “ байрандаа ороод байж бай, удахгүй бичиг баримтыг нь авч өгнө” гээд байраа суллаад өгсөн. Уг байр сумын Домбот хотхоны -р 48 айлын 2 тоот байр.Тэрнээс хойш хааяа утсаа авч байгаад сүүлдээ таг болсон. Манайх одоо уг байранд байгаа боловч ХААН банкнаас манайхыг гар гэж шаардаад байгаа ... гэх мэдүүлэг / 5-р хх -6-р хуудас/

Гэрч Я.Мөнхтүвшингийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн...Манай төрсөн дүү Я.Мөнхбат Б.*******д машинаа зараад оронд нь 70 сэрх авахаар болсон байсан. Тэгээд би Э.ийнхаас 70 сэрхийг очиж авсан... гэх мэдүүлэг /5-р хх -р хуудас/

Гэрч М.Дашзэвэгийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн...Б.******* 20 оны сарын 20-ны өдөр өөрийн эзэмшлийн сумын Домбот хотхоны 48 айлын 2 тоотын 2 өрөө байрыг барьцаалж манай банкнаас 49 сая төгрөгний зээл авсан.Тухайн үед өөрийн бизнестээ зориулж зээл авсан. 206 оны 2 сарын -ны өдөр байраа зарж зээлээ барагдуулсан. Б.******* нь зээлээ хэсэг хугацаанд төлж байгаад төлөхөө байчихаад хугацаа хэтрэлт болохоор нь ХААН банктай байгуулсан гэрээний дагуу тухайн байрыг зарж борлуулаад зээлийг нь хаасан... гэх мэдүүлэг /5-р хх --р хуудас/

Гэрч Н.Бямбаагийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн... 205 оны 06 сарын 2-ны өдөр Б.******* Манхан сумаас мал туугаад ******* сум оруулаад өгөөч гэхээр нь дүү Ц.Магсар, жолооч Болдоо Б.******* бид дөрөв Манхан сумын Э. гэдэг айлд очиж 48 төлөг, 9 ямааг тоолж аваад би дүүгийн хамт туугаад ******* сум оруулж Б.******* түүний дүү Б.Баатарчимэд нарт хүлээлгэж өгсөн... гэх мэдүүлэг /5-рхх-47-р хуудас/

Гэрч Н.Ядамсүрэнгийн Н.Бямбаагийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн "... Би Манхан сумын Зэрэг гол багийн малчин Э.аас очиж 70 сэрх авсан. Б.******* тэднийхээс очиж мал авахдаа үлдээгээд явсан байсан. Би 205 оны 7 дугаар сарын сүүлээр очиж авч байсан. Би Б.*******ас нэгийг нь 00000 мянган төгрөгөөр бодож авч байсан.... гэх мэдүүлэг /5 хх- хуудас/,

аймагт дахь ХААН банкны 20 оны 4 дүгээр сарын 8-ны өдрийн №85 дугаартай  "Б.******* нь зээлээ хугацаандаа төлөөгүйн улмаас 206 оны 2 дугаар сарын -ны өдөр барьцаа хөрөнгийг борлуулж зээл хаагдсан болно..." гэх тодорхойлолт, мөн зээлийн гэрээ /5 дугаар хавтасны 9-98 хуудас/,

Мал үнэлсэн тухай тайланд... сэрх 70 толгой- 7.000.000 төгрөг, эр төлөг 500 толгой -47.500.000 төгрөг,нийт 54.500.000 төгрөг гэх /5-рхх -6-р хуудас/

Орон сууц үнэлсэн тухай тайланд... 55.589. төгрөг гэх /5-р хх-66-70/

Эд зүйл үнэлсэн тухай тайланд... гал тогооны стенк-720.000 төгрөг, он шкаф ш-405000 төгрөг, үүдний өлгүүр ш-000 төгрөг, зурагтын тавиур-6900 төгрөг, буйдан-0.000 төгрөг, нийт 500 төгрөг гэх, уг байранд Б.Жавзандамбын үлдээсэн тавилгын гэрэл зураг / 5-р хх-7-75-р хуудас/

Орон сууц худалдах худалдан авах гэрээ /5-р хх--р хуудас/ зэрэг нотлох баримтууд болно.

4.Шүүгдэгч Б.******* ,Ч.*******, Д.*******, П.*******, Б.*******, Д.*******, Н.******* нарт холбогдох 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-д заасан гэмт хэргийн тухай:

-Сумын төвийн шинэчлэл төслийн хүрээнд аймгийн Зэрэг суманд хийгдэх тохижолт, хашаажуулалтын ажлын гэрээ, төсөвт өртөгийн товчоо, тооцоо /-р хх-5-24х/

-хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хх-х/

-Зэрэг сумын төвийн гудамж талбайн тохижилтын зураг төсөл боловсруулах гэрээ /хх-6

- Сумын төвийн шинэчлэл төслийн хүрээнд шинээр хийгдэх Зэрэг сумын төвийн хашаажуулалт, тохижилтын ажлын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах ажлын хэсгийн хурлын тэмдэглэл/хх-6х/

- Аймгийн Санхүү, төрийн сангийн 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн  09 дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр " Барс" ХХКомпанийн ХААН банкан дахь 5845520079 тоот данс руу 85..7 төгрөг,

20 оны дүгээр сарын 07-ны өдрийн №2 дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр 2.88. төгрөг,

20 оны 2 дугаар сарын -ны өдрийн № дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр 8694 төгрөг тус тус шилжүүлсэн тухай баримтын хуулбар /-р хх 70-72-р хуудас/

-Аймгийн Д.*******. " Барс" ХХКомпанийн захирал Б.******* нарын 205 оны 4 дүгээр сарын 28-ны өдрийн №ТШ/20/A5 дугаартай "Сумын төвийн шинэчлэл" төслийн хүрээнд аймгийн Зэрэг суманд хийгдэх тохижилт, хашаажуулалтын ажлыг "205 оны 8 дугаар сарын -ний өдөр" хүртэл сунгасан тухай гэрээний хуулбар /-р хх 75-77-р хуудас/

-Барилга угсралтын ажлын үе шатны хуваарь, гүйцэтгэлээр хийсэн, Барилга угсралтын ажлын гүйцэтгэл, төсөвт өртөгийн товчоо /-рхх-7--р/

-Зам, Тээвэр, Барилга хот байгуулалтын сайдын 200 оны 4 дүгээр сарын 2 ны өдрийн №06 дугаартай "Үлгэрчилсэн дүрэм" батлах тухай тушаал, түүний хавсралт /2 хх 27-4 хуудас/

-Монгол Улсын Сангийн сайдын 290 дугаартай “Төсвийн хөрөнгө оруулалтын санхүүжилтийн журам”-ыг баталсан тушаал /2-р хх-229-2-р/

- Хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч аймгийн даргын ын газрын Хууль зүйн хэлтсийн Н.Ганзоригийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Би аймгийн даргын ын газрын хууль ёсны төлөөлөгчийн хувьд уг албан тушаалтнуудын хууль бус үйлдлээс учруулсан 9 сая төгрөгийг буруутай этгээдүүдээс гаргуулах саналтай байна... гэх мэдүүлэг /0хх-05х/

 -Хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Б.Мөнхбатын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: Монгол улсын засгийн газрын 20 оны 09 дүгээр сарын 8-ны өдрийн 9 дүгээр тогтоолоор “Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд хийгдэх ажлыг баталж, байнгын хяналт тавьж ажиллахыг аймгийн нарт үүрэг болгосон. 20 оны 0 дугаар сарын 0-наас удаагийн албан бичгийг санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн төсвийн хөрөнгө оруулалт хариуцсан мэргэжилтэн Б.******* төлөвлөж Аймгийн гарын үсэг зурж баталгаажуулж, мөн өдрүүдэд Сангийн яаманд хүргүүлсэн байдаг. болон орон нутгийн хөрөнгөөр бараа, ажил үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.-т ... гэрээний хувийг уг аргыг хэрэглэх болсон үндэслэлийн хамт төсвийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллагад хүргүүлнэ” гэж заасан байхад шууд гэрээ байгуулах болсон үндэслэлийг Сангийн яаманд хүргүүлээгүй байна.Аймгийн засаг нь журмыг мөрдөхгүй, үнэлгээний хороо байгуулж ажиллаагүй байсан. Хохиролыг төлүүлж өгнө үү гэх мэдүүлэг хх-75х/

-Гэрч Д.Идэрбатын  өгсөн "...Би энэ компаний захирал нь гэх залуу гэрээнд гарын үсэг зуруулаад явж байсан. Гэрээнд гарын үсэг зурагдсаны дараа гэрээний санхүүжилт нь даргын ын газрын санхүү төрийн сангийн хэлтэст шилжилтэнд шилждэг, гэрээнд хяналт тавих нь аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газар хариуцахаар заасан. " Барс" ХХК гэрээ ёсоор Зэрэг сумын тохижилт. хашаажуулалтын ажлыг 205 оны 4 дүгээр сарын 0-ний өдөр хийж дуусган хүлээлгэж өгөхөөр заасан боловч энэ хугацаандаа ажлаа хийж гүйцэтгээгүй тэгээд гэрээ хэдэн сараар сунгагдсан шиг санагдаж байна, сунгагдсан хугацаа нь тухайн ондоо багтаж байсан.Тэгээд гэрээний хугацаа дуусахад уг компани ажлаа хийж гүйцэтгээгүй байсан ба захирал Д.******* руу залгахад утас нь холбогдох боломжгүй эхнэр лүү нь залгахаар Завхан аймагт байна нөхрөөсөө салсан, наад хүн чинь одоо хаана байгааг мэдэхгүй гэсэн хариулт өгдөг байсан. Тэгээд Хөгжлийн бодлогын хэлтсийн ар томилогдсон Б.Бат-Очир тай ярьж байгаад цагдаад хандахаар болж цагдаад өгч шалгуулсан байгаа..." гэх мэдүүлэг /-рхх 0-06-р хуудас/

-Гэрч Ж.Октябрийн өгсөн "...аймгийн удирдлагуудаас танай суманд 9.000.000 төгрөгөөр хийгдэх тохижилт, хашаажуулалтын ажлыг " Барс" ХХК-иар хийлгүүлэхээр боллоо, гэрээ байгуулж байгаа гэж хэлээд та нар энэ компаний удирдлагуудыг сайн шахаж байгаад ажлаа хийлгээрэй гэсэн. Гэрээ нь 20 оны 9 сарын -нд байгуулагдсан байсан бөгөөд гэрээ байгуулагдсаны дараа " Барс" ХХК-ний захирал Д.******* суманд ирээд бид нартай уулзаад хаана хашаа татуулах гэж байгаа талаар асуугаад бид хашаа татуулах газраа зааж өгөөд ажлаа эхлээд хашааны шонгийн нүх ухаад шон суулгаад ажил эхэлж байсан. Тэгээд яасан ч мэдэгдэхгүй алга болсон, компаний захирлын утас руу нь залгахаар холбогдохгүй байсан. Энэ талаар Д.*******д танилцуулж байсан..." гэх мэдүүлэг /-р хх 07--р хуудас/

-Гэрч Б.Баатарчимэдийн өгсөн ...Миний том ах Д.******* намайг 20 оны 06 сараас 07 сарын хугацаанд сар шон суулгах, хашаа барих ажил хийлгэсэн. Би тухайн компанид инженерээр ажилласан гэдгээ саяхан мэдсэн. Ах над руу яриад инженерээр чиний оруулсан манай компианд ажиллаж байгаа шүү чамайг дуудаж асууж магадгүй гэсэн. Би өөр зүйл мэдэхгүй...” гэх мэдүүлэг /-рхх-64-рх/

-Гэрч Б.доржийн өгсөн...Би Д.Жавзандамбыг танихгүй. Манай захирал Н.*******тай 2- удаа ирж уулзаж байсан. Зэрэг сумын төвийн тохижилтын ажлыг авахаар гэрээ байгуулсан байна. Чи ажлын гүйцэтгэлийг хийгээд өг гээд байсан. Анх ирэхдээ ажил гүйцэтгэх гэрээ, тендерт батлагдсан төсөв 2-ийг авч ирж үзүүлсэн. Би 2 орой сууж байж гүйцэтгэлийг хийж өгсөн. Хөлсөнд нь 500.000 төгрөг авсан. Өөр мэдэх зүйлгүй...” гэх мэдүүлэг /-рхх-66-рх/

- аймгийн МХГ-ын БОГГЗЗ-ын хяналтын улсын байцаагчийн 0 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт /-рхх-68-рх/

- аймгийн даргын 20 оны 0 дугаар сарын 0-ний өдрийн  /2462 дугаартай “” ХХК-нд 9,0 сая төгрөгөөр ажил гүйцэтгэхийг зөвшөөрсөн албан бичиг  /-рхх-22-рх/

- аймгийн даргын 20 оны 0 дугаар сарын 0-ны өдрийн  /249 дугаартай  Сангийн яамны төсвийн бодлого, төлөвлөлтийн газарт эхний санхүүжилт болох 85..7 төгрөгийг хөрөнгө оруулалтын дансанд шилжүүлэх тухай албан бичиг  /-рхх--рх/

- аймгийн засаг даргын 20 оны 0 дугаар сарын 0-ны өдрийн  /2492 дугаартай  Сангийн яамны төсвийн бодлого, төлөвлөлтийн газарт явцын санхүүжилт болох 2.88. төгрөгийг хөрөнгө оруулалтын дансанд шилжүүлэх тухай албан бичиг  /хх-08х/

- аймгийн засаг даргын 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн  /2658 дугаартай Сангийн яамны төсвийн бодлого, төлөвлөлтийн газарт үлдэгдэл санхүүжилт болох .8.694 төгрөгийг хөрөнгө оруулалтын даснсанд шилжүүлэх тухай албан бичиг  /хх-8х/

-Монгол улсын Засгийн газрын 9 дугаартай “Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд хийгдэх ажлын жагсаалт батлах тухай тогтоол, хавсралтын хамт /-рхх-62-68-рх/

- аймгийн даргын 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн  А/54 дугаартай  “Улсын болон орон нутгийн төсөв, орон нутгийн сангийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлж буй бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах, түүний гүйцэтгэлийг санхүүжүүлэх журам”-г баталсан тухай захирамж хавсралтын хамт /4хх-х,85-87х/ зэрэг баримтууд болно.

Хэрэг авагдсан болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дээрхи баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, Эрүүгийн хэрэг хянан шиийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн байх бөгөөд өөр хоорондоо агуулгын зөрүүгүй, шүүгдэгчээс яллагдагчаар болон гэрч, хохирогч нараас мэдүүлэг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам, шаардлага зөрчөөгүй, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны оролцогчдын хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан буюу хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул шүүх тэдгээр баримтыг хэрэг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой, хамаарал бүхий талаас нь үнэлж прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүгдэгч нарын гэм буруугийн талаар дүгнэлт хийж хэргийг хянан хэлэлцэв.

.Шүүгдэгч Д.******* нь 205 оны 5 дугаар сарын -ний өдөр Д.ийн өмчлөлийн эд хөрөнгө буюу - УБИ улсын дугаартай Тоёото Приус-20 маркийн тээврийн хэрэгслийн өмчлөх эрхийг хуурч мэхлэх, итгэл эвдэх аргаар залилан мэхэлж, түүнд  000 000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь хохирогч Д., гэрч Ш.Энхтүвшин, Б.Долгорсүрэн, Ж.Сүмбэ-Эрдэнэ Т. нарын мэдүүлэг, шүүгдэгчийн шүүх хуралдаанд өгсөн мэдүүлгүүдээр,

 2. Шүүгдэгч Д.******* нь 205 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдөр аймгийн сумын нутаг дэвсгэрт иргэн Д.ийн өмчлөлийн - УБИ улсын дугаартай Тоёото Приус-20 маркийн тээврийн хэрэгслийг Т.Айсэвлэд хуурч мэхлэн, итгэл эвдэх аргаар залилан мэхлэж, түүнд 2 000 000 төгрөгийн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн нь хохирогч Т.Айсэвлээ, хохирогч Д. болон шүүгдэгчийн мэдүүлгүүдээр,

.Шүүгдэгч Б.******* нь 205 оны 6 дугаар сарын 2-ны өдөр    аймгийн Манхан сум Зэрэг гол багийн нутаг дэвсгэрт Э.т “Домбот хотхонд байрлах 2 өрөө байрыг зарна” хэмээн түүний 48 тооны хонь /эр төлөг/, 89 тооны сэрхийг хуурч мэхлэх, итгэл эвдэх аргаар залилан мэхлэж, улмаар түүнд 50000 төгрөгийн хохирол  учруулсан нь  хохирогч Э.ийн мэдүүлэг, гэрч Н.Ядамсүрэн, Ц.Магсар, Я.Мөнхтүвшин, М.Дашзэвэг, Н.Бямбаа нарын мэдүүлэг, шүүх хуралдаанд өгсөн шүүгдэгчийн мэдүүлэг, эд хөрөнгө үнэлсэн тайлан... зэрэг баримтуудаар тус тус тогтоогдож байна.

-Шүүгдэгч Д.******* нь  хохирогч Э.Ганхуягийн эд хөрөнгийн өмчлөх эрхийг өөртөө хууль бусаар авахын тулд худал үгээр буюу “205 оны 7 дугаар сарын 20 гэхэд банкнаас гэрчилгээгээ аваад өгнө” хэмээн бодит байдлыг гуйвуулж, “ Та байрандаа орж бай би банкнаас танд ямар ч байсан бичиг баримтыг авч өгнө” гэж зохиомол байдлыг зориудаар бий болгож, хоёр талын буюу худалдах худалдан авах ам  хэлцэлд үндэслэгдэж өмчлөгчийг удаа дараа худал хэлж төөрөгдөлд оруулж, хариу төлбөрийг хэлбэрийн төдий /Байранд нь оруулж/ хагас гүйцэтгэж, Э.ийн өмчлөгчийн эд хөрөнгийг /малыг/ өөртөө  хууль бусаар авч,  хуурч залилсан,

-Хохирогч Д.ийнн автомашиныг бодит байдлыг нуух замаар төөрөгдөлд оруулж,зохиомол байдлыг зориудаар бий болгож / сая төгрөгийн машиныг сая төгрөгт  тооцож өгнө/ гэж залилсан,

-Хохирогч Т.гийн урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглаж ” миний машиныг авчих, бид хоёрын хооронд 7 сая төгрөгийн асуудал байгаа, одоо надад 5 саяыг өгөөд авчих,машины гэрчилгээ манай ахын нэр дээр байгаа, санаа зоволтгүй, би ажлаа дуусгаж байгаад шилжүүлээд өгье” гэж бусдын эд хөрөнгийг итгэл төрүүлж хуурсан үйлдлүүд нь шунахайн сэдэлтээр, шууд санаатайгаар залилах гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн гэж шүүх дүгнэв.

2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-д зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн тухай:

Хэрэгт 20 оны 09 дүгээр сарын 8-ны өдрийн Монгол Улсын засгийн газрын 9 дугаартай “Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд хийгдэх ажлын жагсаалтанд аймгийн Зэрэг сумыг хамруулж баталсан тогтоол /хх-62х/

Улмаар  20 оны 09 дүгээр сарын -ны өдөр Сумын төвийн шинэчлэл төслийн хүрээнд аймгийн Зэрэг суманд хийгдэх тохижилт, хашаажуулалтын ажлын гэрээг захиалагчийг төлөөлж аймгийн Хөгжлийн бодлогын хэлтсийн З.Эрхбаяр, Хөгжлийн бодлогын хэлтсийн дэд бүтэц хариуцсан мэргэжилтэн Д.Идэрбат, нийлүүлэгчийг төлөөлж  “ Барс” ХХК-ны инженер Б.Баатарчимэд, хянасан аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтсийн П.*******, төсвийн орлого, хөрөнгө оруулалтын асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Б.******* гээд аймгийн Д.*******, “ Барс” ХХК-ны захирал Б.******* нар батлав гэсэн гэрээний хуулбар/хх-5х/.

аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газрын Ч.*******, тус газрын мэргэжилтэн Д.*******, аймгийн даргын ын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн П.*******, тус хэлтсийн төсвийн орлого, хөрөнгө оруулалтын асуудал хариуцсан мэргэжилтэн Б.******* нар нь Барилга угсралтын ажлын үе шатны хуваарь, 9 000 000 төгрөгийн хийж гүйцэтгээгүй ажлын гүйцэтгэлд гарын үсэг зурж улмаар Аймгийн засаг Д.*******гаар баталгаажуулж Сангийн яамны төсвийн бодлого, төлөвлөлтын газарт явуулсан албан бичгийн дагуу Аймгийн төрийн санд шилжиж ирсэн 9 сая төгрөгийг Аймгийн Санхүү, төрийн сангийн 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн  09 дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр " Барс" ХХК-ны ХААН банкан дахь 5845520079 тоот данс руу 85..7 төгрөг, 20 оны дүгээр сарын 07-ны өдрийн №2 дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр 2.88. төгрөг, 20 оны 2 дугаар сарын -ны өдрийн № дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр .8.694 төгрөг тус тус шилжүүлсэн /хх 70-72 хуудас/ зэрэг баримтууд хэрэгт авагдсан болно.

- Шүүгдэгч  " Барс" ХХК-ны захирал Б.******* нь 20 оны 09 дүгээр сарын -ны өдөр аймгийн засаг Д.*******тай аймгийн Зэрэг суманд хийгдэх тохижилт, хашаажуулалтын ажлын ТШ/20/А/5 дугаартай /50/20 харьцаагаар төлөгдөхөөр 9000000 төгрөгийн санхүүжүүлэлттэй, 205 оны дүгээр сарын 0-ний өдөр ашиглалтанд оруулахаар гэрээ байгуулсан./хх-65х/ Мөн 205 оны дүгээр сарын 29-нд уг гэрээг 205 оны 08 дугаар сарын 0-ний өдөр хүртэлх хугацаагаар сунгах гэрээг байгуулсан. /хх-75х/

Гэтэл ажлын гүйцэтгэлийн хувь ч / аймгийн МХГ-ын БОГГЗЗ-ын хяналтын улсын байцаагчийн 0 дугаартай 206 оны 09 дүгээр сарын -нд аймгийн Зэрэг сумын хөндлөн багийн нутаг дэвсгэр хийсэн шинжээчийн дүгнэлт.-р хх68-р/  хийгдээгүй атал сангийн 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн  09 дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр " Барс" ХХК-ны ХААН банк дахь 5845520079 тоот дансанд 87 төгрөг, 20 оны дүгээр сарын 07-ны өдрийн №2 дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр 288 төгрөг, 20 оны 2 дугаар сарын -ны өдрийн № дугаартай төлбөрийн хүсэлтээр 8694 төгрөг тус тус шилжин орсон гэмт хэргийн үйл баримт тогтоогдсон.  /хх 70-72 хуудас/.

-Шүүгдэгч Б.*******, Н.******* нар нь хийж гүйцэтгээгүй ажлыг хийж гүйцэтгэсэн мэтээр хуурамчаар үйлдсэн нь гэрч Б.доржийн: “...Би Д.Жавзандамбыг танихгүй. Манай захирал Н.*******тай 2- удаа ирж уулзаж байсан. Захирал Н.******* надад энэ хүн Зэрэг сумын төвийн тохижилтын ажлыг авахаар гэрээ байгуулсан байна, чи ажлын гүйцэтгэлийг нь хийгээд өг гээд байсан. Анх ирэхдээ ажил гүйцэтгэх гэрээ, тендерт батлагдсан төсөв хоёрыг авч ирсэн. Би 2 орой сууж байж гүйцэтгэлийг хийж өгсөн. Хөлсөнд нь 500000 төгрөг авсан, өөр мэдэх зүйлгүй...” гэх мэдүүлгээр /-р хх 66-р/ тогтоогдсон. Мөн Барилга усралтын ажлын хуваарь, Барилга усралтын ажлын хуваарь гүйцэтгэлээр №2, Барилга усралтын ажлын гүйцэтгэл №2, төсөвт өртөгийн нэгдсэн товчоо зэрэг хийж гүйцэтгээгүй ажлыг хийж гүйцэтгэсэн мэтээр хуурамчаар үйлдэж шүүгдэгч Н.*******тай хамтран шүүгдэгч Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.******* нараар баталгаажуулж гарын үсэг зуруулж төсвийн 9 сая төгрөгийг өөрийн " Барс" ХХК-ны дансанд шилжүүлэн авсан.

-Шүүгдэгч Ч.******* тухайн үед аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газрын ар /4-р-94х/ ажиллах хугацаандаа Ажлын байрны буюу албан тушаалын тодорхойлолтод заасан /4хх-97х/ Ажлын байрны дүгээр зорилтын хүрээнд “Эрх бүхий байгууллагаас эрх олгосон ААН, иргэнтэй угсралт, өргөтгөл, их завсарын ажлын гүйцэтгэлийн гэрээ байгуулан батлуулах, гүйцэтгэлийг хангуулах” г.м, аймгийн даргын А/59 дугаартай “Ажлын хэсэг байгуулсан” ажлын хэсгийн ахлагчийн хувьд хүлээлгэсэн үүргээ, мөн Зам тээвэр хот байгуулалтын сайдын 06 дугаартай “Үлгэрчилсэн дүрэм”-ийн .2, .-т заасан ажлыг тус тус хийж гүйцэтгэхгүйгээр, шүүгдэгч Б.*******, Н.******* нарын  гуйлтаар Зэрэг сумыг жишиг сум болгочих зорилгоор хуурамч гүйцэтгэлд/хх-78-8х/  гарын үсэг зурж баталгаажуулсан.

- Шүүгдэгч Д.******* нь аймгийн харилцаа, хот байгуулалтын газрын мэргэжилтнээр /4хх-85/ажиллаж байх хугацаандаа Ажлын байрны буюу албан тушаалын тодорхойлолтод заасан /4хх-87х/ ”Барилга байгууламжийн ашиглалтанд хяналт тавих, Барилгын ажлын хяналтын мэдээг гарган... ажлын гүйцэтгэлийн тайланг батлан, санхүүжилтийн санал дүгнэлт гаргах” Зам тээвэр хот байгуулалтын сайдын 06 дугаартай “Үлгэрчилсэн дүрэм”ийн .2, .-т заасан ажлын байрны гол үйл ажиллагааг хэлбэрийн төдий хэрэгжүүлж хийж гүйцэтгээгүй ажлыг мэдсээр байж уг ажлын гүйцэтгэлийг /-р хх78-8х/  хийсэн гэж гарын үсэг зурж баталгаажуулсан.

-Шүүгдэгч П.******* нь аймгийн даргын ын газрын Санхүү, төрийн сангийн хэлтсийн ар /4хх-75х/ ажиллах хугацаандаа Ажлын байрны буюу албан тушаалын тодорхойлолт, Аймгийн засаг даргын 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн А/54 дүгээр захирамжийн /4хх-х/2., 2.2,2.-ын б-д тус тус заасан гүйцэтгэлийн санхүүжүүлэлтийг хэрхэн, ямар ямар баримт бичиг бүрдүүлсний үндсэнд олгох тухай журмыг зөрчсөн,  мөн Монгол Улсын Сангийн сайдын 290 дугаартай “Төсвийн хөрөнгө оруулалтын санхүүжилтийн журам-”ын  /2хх-229-2х/ .4,.28,.29-т заасны дагуу хийж гүйцэтгээгүй ажлын  гүйцэтгэлийг баталгаажуулж/хх-78-8х/,   удаагийн үйлдлээр 9000000 төгрөгийн санхүүжилтийг " Барс" ХХК-ны дансанд шилжүүлсэн.

-Шүүгдэгч Б.******* нь аймгийн Санхүү төрийн сангийн хэлтсийн Хөрөнгө оруулалт, орлого хариуцсан мэргэжилтнээр/4хх-09х/ ажиллах хугацаандаа Ажлын байрны буюу албан тушаалын тодорхойлолт, Аймгийн засаг даргын 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдрийн А/54 дүгээр захирамжийн /4хх-х/,2., 2.д, 2.2, 2.-т заасан гүйцэтгэх ажлын санхүүжилт хийгдэхэд дагах журмыг баримтлаагүй, мөн Монгол Улсын Сангийн сайдын 290 дугаартай “Төсвийн хөрөнгө оруулалтын санхүүжилтийн журам-”ын  /2хх-229-2х/.,., заасны дагуу өөрт хариуцуулсан ажлыг хийж гүйцэтгэхгүйгээр хуурамч ажлын гүйцэтгэлд /хх-78-8х/ гарын үсэг зурж баталгаажуулсан.

-Шүүгдэгч Д.******* нь аймгийн ар ажиллах хугацаандаа /4хх-6,62х/ болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4..5-д зааснаар Засгийн газрын хуралдаанаас “Сумын төвийн шинэчлэл төсөл”-ийн хүрээнд шууд гэрээ байгуулж ажиллахыг Барилга, хот байгуулалтын сайд болон Аймгийн засаг нарт даалгасан /хх-х/байх ба уг хуулиар захиалагч тал тендерийн урилгыг орон нутгийн хэвлэл мэдээллээр зарлаагүй, үнэлгээний хороо байгуулалгүй гэрээг баталж, мөн хуулийн  46 дугаар зүйлд заасан эрх, үүргийг хэрэгжүүлээгүй. Мөн Төсвийн тухай хуулийн .2 дугаар зүйлийн 2.2, 2.-т заасан бүрэн эрхийг зөрчсөн, Монгол Улсын Сангийн сайдын 290 дугаартай “Төсвийн хөрөнгө оруулалт санхүүжилтийн журам”-ын  /2хх-229-2х/ .-т заасан “Төсвийн ерөнхийлөн захирагч өөрийн эрхлэх асуудлын хүрээнд хийгдэх угсралт... албан тушаалтныг томилж Сангийн яаманд хүргүүлнэ.” 4.4-т  ”Төсвийн хөрөнгөөр хэрэгжүүлж буй хөрөнгө оруулалтын ажлын гүйцэтгэлийг үнэн зөв гаргах... төсвийн ерөнхийлөн захирагч бүрэн хариуцна.” гэж тус тус заасан. Шүүгдэгч Д.******* нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт “.. тухайн үед гадаадад ажилтай явсан, ажлын ачаалал их байсан, доод шатны албан тушаалтнуудын хариуцлагагүй үйл ажиллагаанаас үүдэн улсад хохирол учруулсан гэж мэдүүлдэг ч дээрх холбогдох хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээг зөрчиж хийж гүйцэтгээгүй ажлын гүйцэтгэлийг баталж /хх-78,79х/ Сангийн яаманд явуулсан албан бичгийн дагуу “Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд хийгдэх ажлын хөлс / удаагийн хүсэлтээр хх-,8,8х/олгогдсон болно.

-Шүүгдэгч Н.******* нь шүүгдэгч Б.Жавзандамбын “Сумын төвийн шинэчлэл” төслийн хүрээнд аймгийн Зэрэг сумын төвд хийгдэх тохижилт, хашаажуулалтын ажлын гүйцэтгэлийг хийж гүйцэтгээгүйг мэдсээр байж өөрийн “Алтайн Буйлааст” ХХК-ны нягтлан бодогч Б.доржоор хуурамч ажлын гүйцэтгэлийг хийлгүүлж, /гэрч Б.доржийн мэдүүлэг хх-66х, гүйцэтгэлийн баримт хх-78-8х/ уг гүйцэтгэлийн баримтуудад өөрийн нутгийн дүү гэх шүүгдэгч Д.*******, нутгийн ах гэх Ч.******* нараар “өөрийн сонгогдсон нутаг Зэрэг суманд тохижилтын ажил хийгдэж байгаа тул дэмжих зорилгоор” гарын үсэг зуруулж баталгаажуулсан үйлдлүүд нь хэрэгт авагдсан гэрч нарын мэдүүлэг болон бусад бичгийн баримтаар тогтоогдсон тул шүүгдэгч нарыг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох үндэслэл  болно.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .0 дугаар зүйлийн 2-т “ Гэмт хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацааг гэмт хэрэг үйлдсэн өдрөөс эхлэн яллагдагчаар татах хүртэл тоолно” гэж заасан.

Шүүгдэгч нар нь 20 оны 0 дугаар сард хуурамч гүйцэтгэл хийгдсэн ажиллагааны дагуу 20 оны 0 дугаар сарын -ны өдөр эхний 85 сая төгрөгийн санхүүжилт орж ирснээр гэмт хэрэг үйлдэгдсэн гэж үзэх бөгөөд 206 оны 0 дугаар сарын -нд уг үйлдэлд эрүүгийн 20620006 дугаартай хэрэг үүсгэж, 20 оны 02 дугаар сарын 02-ноос эхлэн яллагдагчаар татсан нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмыг зөрчөөгүй хууль зүйн үндэслэлтэй, шүүгдэгч нарын өмгөөлөгчдөөс “хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаагаар хэрэгсэхгүй болгох” саналыг хүлээн авах үндэслэлгүй  байна.

Эрүүгийн хуулийн .9 дүгээр зүйлд хууль буцаан хэрэглэх үндэслэлийг буюу шүүгдэгч нарын эрх зүйн байдлыг дээрдүүлсэн, оногдуулах ялыг хөнгөрүүлсэн хуулийг буцаан хэрэглэхийг хуульчилсан ба Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг буцаан хэрэглэх талаар ямар нэгэн зохицуулалтгүй тул 2002 оны Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийг буцаан хэрэглэж хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай шүүгдэгч нарын  өмгөөлөгч Б.Батсүхийн саналыг хүлээн аваагүй болно.

Шүүгдэгч нарт холбогдох 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т заасан гэмт хэрэг нь “... уг хэргийн улмаас их хэмжээний хохирол...учирсан бол тодорхой албан тушаал эрхлэх, үйл ажиллагаа явуулах эрхийг таван жил хүртэл хугацаагаар хасч хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг тавин нэгээс нэг зуу дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох,  эсхүл таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ”. Харин 205 оны Эрүүгийн хуулийн 22.дүгээр зүйлийн 2-т ”... их хэмжээний хохирол учруулсан бол нийтийн албанд томилогдох эрхийг хоёр жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар хасаж таван мянга дөрвөн зуун нэгжээс хорин долоон мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл нэг жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ”гэж тус тус заасан байна.

Шүүх шүүгдэгч нарын эрх зүйн байдлыг дээрдүүлсэн хуулийг хэрэглэхэд 2002 оны болон 205 оны Эрүүгийн хуулийн холбогдох заалтыг харьцуулан дүгнэхэд 2002 оны Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т нэмэгдэл ял “таван жил хүртэл хугацаагаар хасахаар” үндсэн ял болох торгох ял хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг тавин нэгээс нэг зуу дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний буюу 9792000 төгрөгнөөс 9200000 төгрөгөөр торгох, таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэхээр заасан, харин 205 оны Эрүүгийн хуулийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т “нийтийн албанд томилогдох эрхийг хоёр жилээс таван жил хүртэл хугацаагаар хасаж таван мянга дөрвөн зуун нэгжээс хорин долоон мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл нэг жилээс таван жил хүртэл хугцаагаар хорих ялаар шийтгэхээр заасан нь нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2 жилээс эхэлж хасаж байгаа хэдий ч үндсэн ял болох хорих ялын хэмжээ ижил торгох ялын доод хэмжээ багассан байгаа тул шүүгдэгч нарын эрх зүйн байдлыг дээрдүүлсэн хууль гэж үзнэ.

Иймд шүүгдэгч Б.*******гийн өмгөөлөгч Т.Баасанжаргалын 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн  26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар зүйлчлэх саналыг хүлээн авах үндэслэлгүй.

Эрүүгийн хуулийн .9 дүгээр зүйлийн -т зааснаар шүүгдэгч нарын эрх зүйн байдлыг дээрдүүлсэн, оногдуулах ялыг хөнгөрүүлсэн хуулийг буцаан хэрэглэх нь зүйтэй.

Мөн шүүгдэгч Б.*******, Н.******* болон тэдгээрийн өмгөөлөгчдөөс ”үйлчлүүлэгч нар нь төрийн ямар нэгэн албан тушаал эрхэлдэггүй, төрөөс цалин хөлс авдаггүй, шүүгдэгч Н.*******ын “хувьдаа ямар нэгэн мөнгө төгрөг аваагүй тул 2002 оны Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар зүйлчилснийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү” гэх саналыг хүлээн авах үндэслэлгүй болно.

Учир нь: Эрүүгийн хуулийн . дүгээр зүйлийн -т ” гэмт хэргийг үйлдэх талаар урьдчилан үгсэн тохиролцсоныг, эсхүл урьдчилан үгсэн тохиролцоогүй боловч үйлдлээрээ санаатай нэгдсэнийг гэмт хэрэгт хамтран оролцсонд тооцно.” гэж тодорхойлсон. Шүүгдэгч Н.******* нь аймгийн Иргэдийн төлөөлөгчдийн хуралд Зэрэг сумаас төлөөлөгчөөр сонгогдсон, аймгийн Зэрэг сумын төвд хийгдэх тохижилт, хашаажуулалтын ажлыг хийлгэх зорилгоор  шүүгдэгч Б.*******д ажлын гүйцэтгэлийг хуурамчаар хийлгүүлж, шүүгдэгч Д.*******, Ч.******* нартай биечлэн уулзаж хуурамч гүйцэтгэлд гарын үсэг зуруулж баталгаажуулсан, шүүгдэгч Б.*******  нь хуурамч ажлын гүйцэтгэлийг хуурамчаар үйлдүүлж, шүүгдэгч Н.*******аар дамжуулан Д.*******, Ч.******* нараар гарын үсэг зуруулж баталгаажуулсан, мөн аймгийн сангийн мэргэжилтэн, нар болох  шүүгдэгч Б.*******, П.*******, аймгийн болох шүүгдэгч Д.******* нараар гарын үсэг зуруулж баталгаажуулж, өөртөө 9000000 төгрөгийн санхүүжүүлэлт авсан нь урьдчилан үгсэн тохиролцоогүй боловч  уг гэмт хэрэгт хамтран оролцож үйлдсэн гэж үзнэ.  

Иймд шүүгдэгч Б.Жавзандамбыг бусдыг залилсан үйлдэлд нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2.2-т заасан залилах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд, мөн 205 оны Эрүүгийн хуулийн .9 дүгээр зүйлийн -т заасныг баримтлан 2002 оны Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлснийг өөрчилж Эрүүгийн хуулийн . дүгээр зүйлийн -д заасныг журамлан 205 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т заасан эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, өөртөө давуу байдал бий болгосон гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд,

Шүүгдэгч Д.*******, Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Н.******* нарыг мөн 205 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн .9 дүгээр зүйлийн -т заасныг баримтлан, 2002 оны Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлснийг өөрчилж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн -д заасныг журамлан 205 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т заасан эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж, бусдад давуу байдал бий болгосон гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцов.

Нийтийн албан тушаалтан гэж Авилгын эсрэг тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4..-т төрийн улс төрийн, захиргааны, тусгай албаны удирдах болон гүйцэтгэх албан тушаалтанг, албаны тухай хуулийн дугаар зүйлийн ..2-т “төрийн албан хаагч” гэж төрийн албан тушаалыг эрхэлж, эрх, үүргээ хэрэгжүүлсний төлөө төрөөс цалин хөлс авч, ажиллах нөхцөл, баталгаагаар хангагдан ажиллаж байгаа этгээдийг ойлгох ба шүүгдэгч Д.******* нь аймгийн , шүүгдэгч Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.******* нар нь даргын тамгын газрын  хэлтэс, газарт албан тушаал эрхэлж байсан нь нийтийн албан тушаалтанд тус тус хамаарах болно.

Авилгын эсрэг хуулийн дугаар зүйлийн ..-т “албан тушаалын эрх мэдлээ урвуулан ашиглах” гэж албан тушаалын эрх мэдлийг албаны эрх ашгийн эсрэг буюу хувийн ашиг сонирхлоо гүйцэлдүүлэх зорилгод ашиглаж хийх ёстой үйлдлийг хийхгүй байх, хийх ёсгүй үйлдэл хийхийг гэж хуульчилсан бөгөөд нийтийн албан тушаалтан буюу шүүгдэгч Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.******* нар нь албан үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдлаараа хийх ёсгүй үйлдэл буюу хуурамч гүйцэтгэлд гарын үсэг зурж баталгаажуулж бусдад давуу байдал бий болгосон үйлдэл нь нийтийн ашиг сонирхолыг зөрчиж албанд хууль дээдлэх, шу ёс, төрийн албанд олон нийтийн итгэлийг алдагдуулж, нийтийн ашиг сонирхолыг хамгаалж ажиллах зарчмыг ноцтой зөрчсөн, шүүгдэгч Б.*******, Н.******* нар нь  төрийн үйл ажиллагаанд шу, хууль ёсны байх зарчмыг алдагдуулж, бусад иргэд, аж ахуйн нэгжийн хууль ёсны ашиг сонирхолыг алдагдуулж, хувийн ашиг сонирхолыг гүйцэтгүүлэх зорилгоор төрийн албан тушаалтнуудтай хамтран оролцсон ба шүүгдэгч нарыг уг гэмт хэргийг гэм буруугийн санаатайгаар үйлдсэн байна.

Мөн шүүгдэгч нар нь  дээрх харилцааг зохицуулахад чиглэсэн төрийн үйл ажиллагааны хууль ёсны байдалд хор уршиг учруулсан байх тул эрх мэдэл, албан тушаалын гэмт хэргийн шинжийг хангасан гэж үзэв.

Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаар:

Шүүгдэгч Б.Жавзандамбын өмгөөлөгч Л.Эрдэнэцэцэг хохирол төлбөр төлөх талаас санал гаргаж, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 4.5 дугаар зүйлийн .2-т зааснаар шүүх хуралдааныг завсарлуулах хүсэлт гаргасныг хүлээн авч, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 4. дүгээр зүйлийн ,4,5-д  заасныг үндэслэн шүүх хуралдааныг 202 оны 0 дугаар сарын 22-ны өдрийн 0:00 хүртэл завсарлуулсан болно.

Шүүгдэгч Б.******* нь хохирогч Д., Т. нарт хохирол төлбөргүй болох нь хохирогч  Д.ийн ...Б.*******ас миний машиныг авсан гэх эгч надтай ирж уулзаад Б.Жавзандамбын надад өгөх ёстой байсан үлдэгдэл мөнгийг өгөөд “би өөрөө Б.*******тай учраа олъё” гээд машины бичиг баримтыг шилжүүлж аваад явсан,Одоо нэхэмжлэх зүйлгүй... гэх мэдүүлэг,хохирогч Т.гийн анхан шатны шүүхэд шүүгдэгч  Д.*******ас ямар нэгэн авлага байхгүй, гомдол саналгүй, шүүх хуралдаанд оролцохгүй  гэсэн бичиг /6хх-9х/ ирүүлсэн тул хохирогч Д., Т. нарт төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

Мал үнэлсэн тухай 20 оны 05 дугаар сарын 2-ны өдрийн тайланд... сэрх 70 толгой- 7000000 төгрөг, эр төлөг 500 толгой -47500000 төгрөг,нийт 54.500.000 төгрөг /5-рхх -6-р х/ гэх  боловч шүүх хуралдаанд оролцсон хохирогчийн өмгөөлөгчийн зүгээс үнэлгээгээр бус анх  тохирсноор 5 сая 0 мянган төгрөгөө нэхэмжилж байна гэх. Шүүгдэгч Д.******* болон түүний өмгөөлөгч, хохирогчийн өмгөөлөгчдийн зүгээс мөнгөн дүн дээр ямар нэгэн маргаангүй байгаа тул шүүгдэгч Б.*******ас Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497., 50 дугаар зүйлийн 50.-т зааснаар 50000 төгрөгийг гаргуулж хохирогч Э.т, шүүгдэгч “ Барс” ХХК-ны захирал Б.*******ас 9000000 төгрөг гаргуулж, аймгийн даргын ын газарт олгохоор тус тус шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.******* нарыг бусдад төлөх хохирол төлбөргүй гэж үзнэ.

2.Шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

Шүүгдэгч Б.*******, Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.******* нар нь анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь “Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудсаар / 4хх-х,7х,8х,9х,05х,5хх-8х / шүүгдэгч Н.******* нь аймгийн Сум дундын шүүхийн 999 оны 02 дугаар сарын 09-ний өдрийн шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн26 дугаар зүйлийн 26.-т зааснаар жилийн хорих ялаар шийтгүүлж, 2000 оны 07 дугаар сарын -ны өдөр Өршөөл үзүүлэх тухай хуулиар суллагдсан болох нь /4хх-х/ “Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас”-аар тус тус  тогтоогдож байна.

Шүүгдэгч Д.*******г аймгийн ар томилсон тухай 202 оны дүгээр сарын -ны өдрийн 5 дугаартай Монгол улсын Ерөнхий сайдын захирамж,206 оны 07 дугаар сарын 26-ны өдрийн 24 дугаартай ас чөлөөлсөн тухай захирамж, шүүгдэгч П.*******ыг аймгийн даргын ын газрын Санхүү, төрийн сагийн хэлтсийн ар томилсон тухай 20 оны дүгээр сарын 2-ны өдрийн Б/50 дугаартай тушаал, 206 оны 09 дүгээр сарын -ны өдрийн Б/ дугаартай “П.*******ыг албан тушаалаас чөлөөлөх тухай” захирамж, П.*******ын ажил байдлын тодорхойлолт, шүүгдэгч Д.*******ыг техникийн ажил хариуцсан мэргэжилтнээр томилсон 205 оны 08 дугаар сарын 2-ний өдрийн Б/ дугаартай тушаал, ажлын байрны тодорхойлолт, шүүгдэгч Ч.*******ийг Аймгийн харилцаа,  хот байгуулалтын газрын ар томилсон 20 оны 0 дугаар сарын -ний өдрийн Б/2 дугаар захирамж, 205 оны 02 дугаар сарын -ны өдрийн Б/0 дугаартай ажлаас чөлөөлсөн тухай захирамж,ажлын байрны тодорхойлолт,Ч.*******ийн ажил байдлын тодорхойлолт, шүүгдэгч Б.*******ын Санхүү төрийн сангийн хэлтсийн мэргэжилтэн-оператороор томилсон 20 оны дүгээр сарын 2-ны өдрийн Б/ дугаартай тушаал, Б.*******ыг Санхүү төрийн сангийн хэлтсийн Хөрөнгө оруулалт, орлого хариуцсан мэргэжилтнээр томилсон 20 оны 2 дугаар сарын 05-ны өдрийн Б/ дугаартай тушаал,Б.*******ын ажил байдлын тодорхойлолт,шүүгдэгч Н.*******ын ажил байдлын тодорхойлолт,шүүгдэгч нарын иргэний үнэмлэхний лавлагаа зэрэг баримтууд ,

,Шүүгдэгч Б.Жавзандамбын хувийн байдлын талаар гэрч Б.Батнасангийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн... Б.******* нь ийн том хүү, дороо 4 дүүтэй, одоо эхнэр Б.Долгорсүрэн 2 хүүхдийн хамт амьдардаг.******* сумын 0 жилийн сургууль төгсөж, ШУТИС-ийн цахилгааны инженер мэргэжлээр төгссөн. Архи тамхи хэрэглэдэггүй, элдэв муу зуршилгүй, хүнд тусархуу хүн ... гэх мэдүүлэг /5-р хх-9/

Гэрч Б.Баатарчимэдийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн... 2008 онд Б.Долгорсүрэнтэй гэрлэсэн. Аминдаа 2 давхар байр, хашаа, гэрийн хөрөнгөтэй. Ах маань түргэн ууртай, уур нь хурдан гардаг, хүнд тусархуу нийтэч хүн байгаа юм... гэх мэдүүлэг, /5-р хх-40/зэрэг баримтууд хэрэгт авагдсан байна.

Шүүгдэгч нарт оногдуулах ял, эрүүгийн хариуцлагыг хэлэлцэх шүүх хуралдаанаар улсын яллагчаас: шүүгдэгч Б.*******д 205 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2.2-т зааснаар  2 жил 8 сарын хугацаагаар хорих ял мөн хуулийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар жил 8 сарын хугацаагаар хорих ял, нийт эдлэх ялыг нэмж 4 жил 6 сарын хугацаагаар хорих ял, Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.*******. Н.******* нарт Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн  22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг 4 жилийн хугацаагаар хасаж, жил 2 сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэх, шүүгдэгч нарт оногдуулах ялыг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугааар зүйлийн -д зааснаар нээлттэй хорих ангид эдлүүлэх санал, шүүгдэгч Б.*******ас 5.0.000 төгрөг гаргуулж хохирогч Э.т, 9 сая төгрөг гаргуулж аймгийн даргын тамгын газарт олгуулах саналтай байна гэх санал, дүгнэлт,

Хохирогч Э.ийн өмгөөлөгч Ж.Энхжаргал шүүх хуралдаанд: Шүүгдэгч Б.Жавзандамбын үйлдсэн хэрэгт эрх зүйн байдлыг нь дээрдүүлэх үүднээс хуулийг буцаан хэрэглэх боломжтой боловч хохирогч Э.ийн хохирлыг төлөөгүй  байгаа тул ялыг хөнгөрүүлэх нөхцөл үүсээгүй, тиймээс  хорих ялыг оногдуулах прокуорын саналыг дэмжиж байна гэх  санал,

Шүүгдэгч Б.Жавзандамбын өмгөөлөгч Л.Эрдэнэцэцэг шүүх хуралдаанд: ...шүүгдэгч Б.******* нь хохирогч Д., Т. нарт төлөх төлбөргүй, хохирогч Э.т учруулсан 5.0.000 төгрөгний хохирлыг төлөхөө илэрхийлж байгаа, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч  байгаа зэрэг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал байгаа. Д.*******д хорих ял оногдуулж, цагдан хориход, хохирлыг төлөгдөх, хэн нэгэнд ач холбогдолтой байдал үүсэхгүй. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-дахь хэсэгт заасан ялын хувьд тодорхой хэд хэдэн сонголттой ялын санкцитай. Үүнд хорих, торгох, зорчих эрхийг хязгаарлах гэсэн ялын сонголттой байгаа. Өнөөдөр зорчих эрхийг хязгаарлах ял Монгол улсад хэрэгжиж эхэлсэн, багаж хэрэгслүүд орж ирээд тодорхой хэмжээнд хэрэглэж эхэлсэн байгаа тул дээрх зүйл анги дээр Б..*******д зорчих эрхийг хязгаарлах ялыг оногдуулж өгнө үү гэх санал,

Өмгөөлөгч Б.Батсүх шүүх хуралдаанд: Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь торгох, хорих, зорчих эрхийг хязгаарлах ялын санкцитай байгаа. Торгохдоо 5400000 төгрөгөөс 000000 төгрөгийн хооронд торгох, нийтийн албанд томилогдох эрх нь 2-оос 5 жил байгаа. Иймд хамгийн доод нэмэгдэл ял буюу 2 жилээр нийтийн албанд томилогдох эрхийг хязгаарлаж, хамгийн доод буюу 5400000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулж өгнө үү.гэх санал,

Өмгөөлөгч Г.Батзаяа: Б.*******ын хувьд ямар нэг ашиг хонжоо олсон, мөнгө авсан зүйл харагдахгүй байгаа. 205 оны Эрүүгийн хуулийг хэрэглэнэ гэж үзвэл нэмэгдэл болон үндсэн ялын хамгийн бага хэмжээгээр нь ялыг оногдуулж өгнө үү. Шүүгдэгчийн хувьд эрх зүйн байдлыг дээрдүүлж байгаа бол өмнөх эрүүгийн хуулийг бүрэн хэрэглэж, хөөн хэлэлцэх хугацаагаар хэргийг хэрэгсэхгүй болгох боломжтой. Үүнийг хэрэглэж өгнө үү гэх санал,

Өмгөөлөгч Л.Данзанноров шүүх хуралдаанд: Шүүгдэгчид холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгох үндэслэлтэй байна гэсэн өмгөөлөгч нарын саналтай санал нэг байна. Түүнээс гадна Д.*******ын үйлдэлд ямар нэгэн хүндрүүлэх нөхцөл байдал харагдахгүй байгаа. Прокурорын зүгээс битүүмжлэгдсэн Д.*******ын эд хөрөнгийг битүүмжлэлээс чөлөөлөхийг дэмжиж байна. Мөн Эрүүгийн хуульд заасан хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан тул хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэх санал,

Өмгөөлөгч Т.Баасанжаргал шүүх хуралдаанд: Эрүүгийн хариуцлага оногдуулах эсэх шүүх хуралдаан үргэлжилж байгаа тул би шүүх хуралдаанд хандаж өмгөөллийн үгийг ойлгомжтой болгох үүднээс бичгээр үйлчлүүлэгчдээ хүргүүлсэн. Миний үйлчлүүлэгч гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл хийгээгүй. Хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссаныг анхааран үзэж эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлж  өгнө үү гэх санал,

Өмгөөлөгч М.Эрдэнэ-Оюун шүүх хуралдаанд: шүүгдэгчийн гэм буруугийн асуудлыг улсын яллагч өөрөө нотлох үүрэгтэй. 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлд заасан гэмт хэргийг журамласан үйлдлээр Ч.*******ийн үйлдэл нотлогдож байна гэдгийг нотлохыг хүсч байна.  Шүүхээс Ч.*******ид холбогдох үйлдлийг цагаатгаж өгнө үү гэх санал,

 Шүүхээс шүүгдэгч Б.******* нь хохирогч Д.т .000.000 төгрөгний, хохирогч Т.д 2.000.000 төгрөгний, хохирогч Э.т 5.0.000 төгрөгний буюу нийт бусдад 77.0.000 төгрөг, аймгийн даргын ын газарт 9.000.000 төгрөгийн хохирол учруулсан нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.5 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсгийн 4.-д заасан “их хэмжээний хохирол гэж тавин мянган нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөг, түүнээс дээш хэмжээг “ гэж заасанд хамаарч байна.

Шүүхээс: Шүүгдэгч Б.Жавзандамбыг гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, хохирогч Д., Т. нарт хохирлоо төлж барагдуулсан, хохирогч Э.т 5.0.000 төгрөгийг төлөхөө илэрхийлсэн, гэм буруугаа сайн дураараа хүлээн зөвшөөрсөн болон хувийн байдлуудыг харгалзан түүнийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.2-т зааснаар 02 / хоёр/ жил 0/ нэг/ сарын хугацаагаар хорих ял, Эрүүгийн хуулийн . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2/хоёр/ жилийн хугацаагаар хасаж /нэг/ жил /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн -т заасныг журамлан шүүгдэгч Б.*******д оногдуулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2 дах хэсгийн 2.2-т зааснаар 02 / хоёр/ жил 0/ нэг/ сарын хугацаагаар хорих ял дээр, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар /нэг/ жил /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялыг нэмж нэгтгэн, нийт эдлэх ялыг /гурав/ жил 2 /хоёр/ сарын хугацаагаар тогтоож, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 4-д зааснаар шүүгдэгчид оногдуулсан /гурав/ жил 2 /хоёр/ сарын хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлэхээр тогтоов.

Шүүгдэгч нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд оролцсон оролцоо, албан тушаалын болон хувийн байдлыг харгалзан шүүгдэгч Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.******* Н.******* нарт Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар тус бүрийг нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хасаж, шүүгдэгч тус бүрийг таван мянга дөрвөн зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 5400000 /таван сая дөрвөн зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулах, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5. дугаар зүйлийн 4,5-т зааснаар шүүгдэгч нарт оногдуулсан торгох ялыг 2 жилийн хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлж, торгох ялыг шүүхээс  тогтоосон хугацаанд төлөөгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 5 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгч нарт тайлбарлаж шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч Б.******* 209 оны 0 дүгээр сарын 28-ны өдрөөс 209 оны 05 сарын 20-ны өдөр хүртэл нийт 00 хоног цагдан хоригдсон тул Эрүүгийн хуулийн 6.0 дугаар зүйлийн -т зааснаар уг хоногийг эдлэх ялд нь оруулан тооцож, Д.*******, Ч.*******, Б.*******, П.*******, Д.******* Н.******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүйг тус тус дурдаж, Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497., 50 дугаар зүйлийн 50.-д зааснаар шүүгдэгч Б.*******ас 5.0.000 төгрөг гаргуулж хохирогч Э.т, “ Барс” ХХК буюу шүүгдэгч Б.*******ас 9000000 төгрөг гаргуулж, аймгийн даргын ын газарт тус тус олгуулах, хохирогч Д., Т. нарт төлөх төлбөргүйг дурдах, шүүгдэгч Б.Жавзандамбын өмчлөлийн аймгийн сумын 4-р баг, багийн - тоотод байрлах Г-0229 дугаартай 879.2 м.кв газар, Ү-0220 дугаартай 4 м.кв граж,Ү-5 дугаартай 69. м.кв хувийн сууцыг битүүмжилсэн 20 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдрийн мөрдөн байцаагчийн тогтоолыг төлбөр төлөгдөх хүртэл хэвээр үлдээж,

Шүүгдэгч Д.*******гийн өмчлөлийн аймгийн сумын багийн айлын тоот 2 өрөө, Ү-085 дугаартай орон сууц битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 0-ны өдрийн, Д.*******ын Тоёото королло маркийн 72-7 ХОҮ улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 дугаар сарын 0-ны өдрийн, П.*******ын Мицубиши пажеро маркийн 28-76 ХОҮ улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 0-ны өдрийн, Б.*******ын Тоёото приус-20 маркийн 09- ХОҮ улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 0-ны өдрийн,Ч.*******ийн Мицубиши пажеро маркийн -48 ХОА улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын -ны өдрийн, Н.*******ын Lexus 470 маркийн 44-99 ХОА улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 20-ны өдрийн мөрдөн байцаагчийн тогтоолуудыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц цуцлах нь зүйтэй.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн .9 дүгээр зүйлийн , 4. дүгээр зүйлийн , 4., 4.9 дүгээр зүйлийн -ийн ., 6.2, 6.6-6.8 дугаар зүйлүүдэд заасныг  тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ  нь:

.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 4. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар шүүгдэгч Б.*******, Н.*******, Д.*******, П.*******, Б.*******,Ч.******* Д.******* нарт аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокурор Э.Ууганзаяагаас Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн дугаар зүйлийн .5,6 дугаар зүйлийн 6.-т заасныг журамлан 2002 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 26 дугаар зүйлийн 26.2-т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлснийг 205 оны Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2 болгон өөрчилсүгэй.

2.Шүүгдэгч овогт ийн Жавзандамбыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.2-т заасан бусдад их хэмжээний хохирол учруулж залилах гэмт хэрэг, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн  . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т заасан эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж өөртөө давуу байдал бий болгож их хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн

Шүүгдэгч овогт гийн *******, овогт ийн *******, овогт гийн *******, овогт гын *******, овогт гийн *******, овогт гийн ******* нарыг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т заасан эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж бусдад давуу байдал бий болгосон гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

.Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2 дах хэсгийн 2.2-т зааснаар шүүгдэгч овогт ийн *******д 02 / хоёр/ жил 0/ нэг/ сарын хугацаагаар хорих ял, Эрүүгийн хуулийн . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2/хоёр/ жилийн хугацаагаар хасаж /нэг/ жил /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэсүгэй.

4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн . дүгээр зүйлийн -т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар шүүгдэгч Н.*******, Д.*******, П.*******, Б.*******, Ч.*******, Д.******* нарын тус бүрийг нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хасаж, шүүгдэгч тус бүрийг таван мянга дөрвөн зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 5400000 /таван сая дөрвөн зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

5.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.8 дугаар зүйлийн -т зааснаар шүүгдэгч Б.*******д оногдуулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дугаар зүйлийн 2 дах хэсгийн 2.2-т зааснаар 02 / хоёр/ жил 0/ нэг/ сарын хугацаагаар хорих ял дээр, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22. дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар /нэг/ жил /нэг/ сарын хугацаагаар хорих ялыг нэмж нэгтгэн, нийт эдлэх ялыг /гурав/ жил 2 /хоёр/ сарын хугацаагаар тогтоосугай.

6.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 4-д зааснаар шүүгдэгч Б.*******д оногдуулсан /гурав/ жил 2 /хоёр/ сарын хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүлсүгэй.

7.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5. дугаар зүйлийн 4,5-т зааснаар шүүгдэгч Н.*******, Д.*******, П.*******, Б.*******, Ч.*******, Д.******* нарт оногдуулсан торгох ялыг 2 жилийн хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлж, торгох ялыг шүүхээс  тогтоосон хугацаанд төлөөгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 5 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгч нарт мэдэгдсүгэй.

8.Эрүүгийн хуулийн 5.7 дугаар зүйлийн 2,-т зааснаар шүүгдэгч Б.*******д оногдуулсан нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хасах нэмэгдэл ялыг хорих ял эдэлж дууссанаар, шүүгдэгч Н.*******, Д.*******, П.*******, Б.*******, Ч.*******, Д.******* нарт оногдуулсан нийтийн албанд томилогдох эрхийг 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хасах нэмэгдэл ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болох үеэс эхлэн тоолсугай.

9.Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497., 50 дугаар зүйлийн 50.-д зааснаар шүүгдэгч Б.*******ас 50000 /тавин нэгэн сая гурван зуун мянган/ төгрөг гаргуулж хохирогч Э.т, “Барс” ХХК-ны захирал шүүгдэгч Б.*******ас,  9000000 /хоёр зуун далан есөн сая/ төгрөг гаргуулж аймгийн даргын ын газарт олгуулсугай.

0.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.0 дугаар зүйлийн -т зааснаар шүүгдэгч Б.******* нь цагдан хоригдсон 00 хоногийг эдлэх ялд нь оруулан тооцсугай.

.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.8 дугаар зүйлийн .8-д зааснаар  Б.Жавзандамбын өмчлөлийн аймгийн сумын 4-р баг, багийн - тоотод байрлах Г-0229 дугаартай 879.2 м.кв газар, Ү-0220 дугаартай 4 м.кв граж,Ү-5 дугаартай 69. м.кв хувийн сууцыг битүүмжилсэн 20 оны 02 дугаар сарын 22-ны өдрийн тогтоолыг төлбөр төлөгдөх хүртэл хэвээр үлдээсүгэй.

2.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 2.2 дугаар зүйлийн -д  зааснаар хадгалах үүрэг хүлээлгэсэн шүүгдэгч Д.*******гийн өмчлөлийн аймгийн сумын багийн айлын тоот 2 өрөө, Ү-085 дугаартай орон сууц битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 0-ны өдрийн, шүүгдэгч Д.*******ын Тоёото Королло маркийн 72-7 ХОҮ улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 дугаар сарын 0-ны өдрийн, шүүгдэгч П.*******ын Мицубиши пажеро маркийн 28-76 ХОҮ улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 0-ны өдрийн, шүүгдэгч Б.*******ын Тоёото Приус-20 маркийн 09- ХОҮ улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 0-ны өдрийн, шүүгдэгч Ч.*******ийн Мицубиши пажеро маркийн -48 ХОА улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын -ны өдрийн, шүүгдэгч Н.*******ын Lexus 470 маркийн 44-99 ХОА улсын дугаартай автомашин битүүмжилсэн 20 оны 02 сарын 20-ны өдрийн тогтоолуудыг цуцалж, хэрэгт эд мөрийн баримтаар болон шүүгдэгч нарын бичиг баримт шүүхэд ирээгүйг тус тус дурдсугай..

.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.2 дугаар зүйлийн -т зааснаар шүүгдэгч Б.*******д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хүчингүй болгож, энэ өдрөөс эхлэн цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсугай.

.Шүүгдэгч Д.*******, П.*******, Н.*******, Б.*******, Ч.*******, Д.******* нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр хэрэглэсүгэй.

5. Шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгомогц хүчинтэй болох ба Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэг, .2 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг гардан авсан буюу хүргүүлснээс хойш хоногийн дотор  шүүгдэгч ,  хохирогч нар гомдол,  улсын яллагч дээд шатны прокурор  эсэргүүцлээ аймгийн Эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд  гаргах эрхтэй  ба гомдол, эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргахыг тайлбарласугай.

 

 

 

            ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                            Б.ГАНТӨГС