2021            9              23                                       2021/ШЦТ/978

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Сонгинох*******йрх*******н дүүргийн Эрүүгийн хэргийн *******нх*******н ш*******тны шүүхийн шүүх хур*******лд**************ныг шүүгч Г.Мөнхзул д*******рг*******лж,

шүүх хур*******лд**************ны н*******рийн бичгийн д*******рг******* О.Ж*******вхл*******н,

улсын ялл*******гч Н.Улсболд (томилолтоор)

шүүгдэгч Т.Э...............н н*******рыг оролцуул*******н тус шүүхийн хур*******лд**************ны “А-1” т*******нхимд нээлттэй хийсэн шүүх хур*******лд**************н**************р:

Сонгинох*******йрх*******н дүүргийн прокурорын г*******зрын хян*******лтын прокуророос Дондовоо овогт Т................гийн Э...............нийг Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н гэмт хэрэгт холбогдуул*******н ялл*******х дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн, эрүүгийн 2108 0112 41132 дуг**************рт*******й 1 х*******вт*******ст хэргийг 2021 оны 8 дуг**************р с*******рын 20-ны өдөр хүлээн *******вч, энэ өдөр хян*******н хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн биеийн б*******йц**************лт:

Дондовоо овогт Т................гийн Э...............н, Монгол Улсын иргэн, Дорноговь *******ймгийн Хөвсгөл сум*******нд 1985 оны 11 дуг**************р с*******рын 04-ний өдөр төрсөн, 36 н*******ст*******й, эмэгтэй, дээд боловсролтой, эдийн з*******с*******гч мэргэжилтэй, “...................... *******м бүл 2, нөхрийн х*******мт *******мьд*******рд*******г, Б*******янгол дүүргийн .......................... тоотод оршин сууд*******г гэх, урьд эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээж б*******йс*******н, регистрийн дуг**************р .........................

 

Холбогдсон гэмт хэргийн т*******л**************р: (ялл*******х дүгнэлтэд бичигдсэнээр)

Шүүгдэгч Т.Э...............н нь 2020 оны 4 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр Б.М................я*******г дээд сургуулийн диплом г*******рг*******ж өгнө гэж хуурч, зохиомол б*******йдлыг зориуд бий болгон Сонгинох*******йрх*******н дүүргийн 29-дүгээр хорооны нут*******г дэвсгэр Др*******гон үйлчилгээний төвд эгч Б.М................гээр д*******мжуул*******н б*******нкны д*******нс**************р 2.500.000 төгрөг шилжүүлснийг з*******лил*******н *******вч Б.М................я*******д 2.500.000 төгрөгийн хохирол учруулс*******н гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэг. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч Т.Э...............н мэдүүлэхдээ: “...Мэдүүлэг өгөхгүй мөрдөн б*******йц**************лт*******д өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв...” гэв.

 

Хоёр. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт т*******лууд**************с шүүхэд т*******нилцуулс*******н нотлох б*******римтыг шүүхэд хэлэлцүүлэхгүй б*******йх, нотлох б*******римт**************с х*******суул*******х, нотлох б*******римтыг шинжлэн судл*******х д*******р**************л*******лд өөрчлөлт оруул*******х т*******л**************р с*******н*******л, хүсэлт г*******р**************гүйг дурд*******ж, т*******лууд**************с шинжлэн суд*******лс*******н болон бус*******д нотлох б*******римтууд;

1. Хохирогч Б.М................я*******гийн мөрдөн ш*******лг*******х *******жилл*******г**************нд өгсөн: “...Миний бие төрсөн *******х Б.М................рын х*******мт**************р 2009 оноос 2013 оны хооронд Оросын Холбооны Улсын Ул**************н Үд хотод б*******йрл*******х Дорнод Сибирийн технологийн сургуульд г**************лийн б*******йц**************гч, т*******тв*******рын мэргэжлээр сур*******лц*******ж б*******йг**************д хоёул************** төлбөр төлөх боломжгүй болоод 4 дүгээр курсээсээ г*******р**************д буц**************д Монголдоо ирсэн. Түүнээс хойш хуви*******р************** *******жилл*******ж б*******йг**************д 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 10-д**************р н*******д*******д дипломтой болох хэрэг г*******р**************д **************вын б*******г******* дүү болох М................г эгчтэй холбогдож *******суух*******д “Чи бид хоёрын яри*******г н*******дт*******й х*******мт явж б*******йс*******н зүс т*******них эмэгтэй Т.Э...............н сонсоод “Н*******д*******д т*******ньд*******г хүн б*******йг************** *******сууж өгье” гэж б*******йн*******” гэхээр нь би тэр Т.Э...............нтэй ярьж б*******йг**************д б*******гшийн дээдийн ойролцоо уулз**************д “Би өмнө нь г*******д**************д*******д сургуульд сурч б*******йг**************д 4 дүгээр курсээсээ г*******рчихс*******н юм. Т*******нд дүн дүйцүүлж үлдсэн жилдээ сур**************д төгсчих т*******ньд*******г, мэддэг сургууль б*******йн******* уу? М*******н*******й *******х м**************нь б*******с н*******дт*******й яг *******дилх*******н ш*******лтг**************нт*******й б*******йг************** учир б*******с дипломоо г*******ргуул*******х хэрэгтэй б*******йг**************” гэж *******суут*******л “Ер нь бол ям*******р ч *******сууд*******л б*******йхгүй. Бүх зүйл болно. Н*******д*******д т*******ньд*******г, мэддэг хувийн сургуулиуд б*******йг**************. Дүн дүйцүүлээд үлдсэн хичээлээ т*******нхим**************р эсвэл ц*******хим**************р *******вн*******. Нэг хүний 2.500.000 төгрөг, нийт 5.000.000 төгрөг болно. Тэгэхээр одоо н*******д*******д сурч б*******йс*******н дүнгээ Монгол хэл дээр орчуул**************д, нот*******ри*******т**************р б*******т*******лг**************жуул**************д ирээрэй. Эхний ээлжид нэг хүний нь л дипломын мөнгийг *******въя. Үлдсэн 2.500.000 төгрөгөө диплом г*******р*******х**************р *******въя” гэж хэлэхээр нь би итгээд өөрийн 2.500.000 төгрөгийг “Ар*******й *******хим*******г н*******сны хүнээр мөнгөө шилжүүлбэл зүгээр б*******йх” гэж бодоод эгч Б.М................гийн “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************рын д*******нс руу 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр 14 ц*******г 03 минут*******д “Охиноо” гэх утг******* бичээд шилжүүлж өгсөн. Тэгээд тэрнээс хойш ойролцоогоор 2 с*******рын д*******р************** буюу 2021 оны 06 дуг**************р с*******рын 02-ны өдөр М................г эгч н*******дт*******й холбогдоод “Нөгөө Т.Э...............н гэх эмэгтэй чинь диплом г*******рс*******н гэж б*******йн*******” гэхээр нь би “Дүн дүйцүүлж нэмж сур*******лц**************д диплом г*******рн******* гэж бодож б*******йс*******н шүү дээ. Юу болоод б*******йн*******” гэж бодоод М................г эгчийн х*******мт дипломоо ш*******лгуулж үзтэл ям*******р ч бүртгэлгүй, хуур*******мч дипломын дуг**************рт*******й б*******йх**************р нь тус дипломыг *******в*******х************** болиод мөнгөө *******в*******х**************р болсон. Гэтэл тэр өдрөөс хойш огт өгөлгүй “Мөнгийг чинь өгнө” гэж хойшлуулс**************р б*******йг**************д өдийг хүрсэн. 2021 оны 06 дуг**************р с*******рын 27-ны өдөр Т.Э...............нөөс 1.000.000 төгрөгийг д*******нс**************р хүлээж *******вс*******н. Одоо хохирлын үлдэгдэл болох 1.500.000 төгрөгийг нэхэмжилж б*******йн******* ...” гэх мэдүүлэг (х*******вт*******ст хэргийн 11),

2. Гэрч Б.М................гийн мөрдөн ш*******лг*******х *******жилл*******г**************нд өгсөн: “...2021 оны 04 дүгээр с*******рын 10-ны өдрийн орчим н*******м*******йг Т.Э...............нтэй *******жл**************р ...х*******мт явж б*******йх*******д м*******н*******й дүү М................я******* з*******лг**************д “Эгчээ би Оросын Холбооны Улсын сургуульд сурч б*******йг**************д төгсөлгүй ирснийг т******* мэдэж б*******йг**************. Одоо Монголд *******ль нэг сургуульд дүн дүйцүүлээд төгсөх боломжтой сургууль б*******йн******* уу? Б*******йг************** бол т******* нэг судл**************д өгөөч” гэж ярьс*******н. Энэ яри*******г Т.Э...............н сонсоод “Н*******д*******д *******сууж өгөх боломжтой хувийн сургуулиуд б*******йг**************” гэхээр нь би “Тэгвэл чи нэг судл**************д өгөөч “ гэж хэлээд өнгөрсөн. Тэгээд тэр өдрөөс ойролцоогоор 5 хоногийн д*******р************** Т.Э...............н з*******лг**************д “Дүн дүйцүүлээд төгсгөж өгөх боломжтой хувийн сургуулиуд б*******йн*******. Жилийн төлбөрөө *******вн******* гэж б*******йн*******.” гэхээр нь би Т.Э...............нийг М................я*******т*******й холбож өгөөд орхисон. Гэтэл уд*******лгүй 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр М................я******* миний д*******нс руу 2.500.000 төгрөгийг шилжүүлээд “Би Т.Э...............нтэй ярьж тохирсон. М................р *******х бид хоёр хоёул************** х*******мр*******гд*******х**************р болсон. Сургуулийн төлбөр гэж 2.500.000 төгрөг болно гэсэн. Т******* миний с*******я шилжүүлсэн мөнгийг Т.Э...............н эгч лүү шилжүүлээд өгөөрэй. Сургуули******* дүйцүүлээд төгссөний д*******р************** М................р *******хын 2.500.000 төгрөгийг шилжүүлэхээр боллоо” гэхээр нь би 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 17-ны өдрийн 14 ц*******г 43 минут*******д Сонгинох*******йрх*******н дүүргийн 29-р хороо... Др*******гон төвийн “ХААН” б*******нкн**************с өөрийн “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************рын д*******нсн**************с************** Т.Э...............ний “ХААН” б*******нкны 5374....29 дуг**************рын д*******нс руу шилжүүлж өгсөн. Тэрнээс хойш ойролцоогоор 2 с*******рын д*******р************** буюу 2021 оны 06 дуг**************р с*******рын 02-ны өдөр Т.Э...............н н*******д руу холбогдоод “З******* хоёр хүүхдийн диплом г*******рс*******н шүү. Одоо үлдэгдэл 2.500.000 төгрөгөө шилжүүлээрэй” гэхээр нь би дипломынх нь зургийг ч*******т**************р *******вч б*******йг**************д ш*******лгуулж үзтэл ям*******р ч бүртгэлгүй, хуур*******мч диплом б*******йс*******н. Тэгэхээр нь би Т.Э...............нтэй эргэж холбогдоод “Анхн**************с************** нэг ч сургуульд сур*******лгүй ийм диплом *******вн******* гэж яри*******гүй шүү дээ. Тэглээч ийм хууль бус юм *******в*******хгүй. Мөнгөө буц**************ж *******въя” гэж хэлсэн. Гэтэл тэрнээс хойш одоог хүртэл 2.500.000 төгрөгөө М................я******* дүү м**************нь *******вч ч*******д**************гүй б*******йг************** ....” гэх мэдүүлэг (х*******вт*******ст хэргийн 15),

3. Т.Э...............нийн “ХААН” б*******нкны 5374....29 дуг**************р депозит д*******нсны хуулг*******д: “...гүйлгээний огноо: 04/17/2020... х*******рьцс*******н д*******нс: 5270....20..., ц*******г: 14:43..., хуулгын *******гуулг*******: Muugi dip..., орлого: 2.500.000...” гэх б*******римт (х*******вт*******ст хэргийн 35),

- Б.М................гийн “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************р депозит д*******нсны хуулг*******д: “...гүйлгээний огноо: 04/17/2020... х*******рьцс*******н д*******нс: 5374....29..., ц*******г: 14:43..., хуулгын *******гуулг*******: Muugi dip..., з*******рл*******г*******: 2.500.000...” гэх б*******римт (х*******вт*******ст хэргийн 07),

 

4. Шүүгдэгч Т.Э...............нийн мөрдөн б*******йц**************лт*******д өгсөн: “...Миний бие Б*******нзр*******гчийн М................г гэх хүнтэй хөдөлмөр зуучл*******лын *******жл**************р явж б*******йг**************д т*******нилц*******ж б*******йс*******н. 2021 оны 04 дүгээр с*******рд М................г н*******д**************с “М*******н*******й нэг х*******м**************тны хоёр дүү б*******йг**************. Тэр хоёр г*******д**************д*******д сурч б*******йг**************д сургуули******* төгсөж ч*******д**************гүй ирсэн. Одоо тэр хоёрыг дүн дүйцүүлээд, мэргэжлийн дипломтой болгомоор б*******йн*******. Ч*******мд т*******ньд*******г хүн б*******йн******* уу?” гэхээр нь би “ям*******р ч б*******йс*******н т*******ньд*******г боломжтой хүмүүсээсээ *******сууж сур*******гл*******ж өгье” гэж хэлсэн. Тэгээд тэр өдрөөс 10-**************д хоногийн д*******р************** М................гт “Дүн дүйцүүлээд, мэргэжлийн дипломтой болгох боломж бол б*******йг**************. Чи ям*******р ч б*******йс*******н нэг хүний 1.250.000 төгрөгийн урьдчилг**************, нийлээд хоёр хүний 2.500.000 төгрөгийг шилжүүлчих” гэсэн. Тэгээд М................г өөрийнхөө “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************рын д*******нсн**************с************** миний эзэмшлийн “ХААН” б*******нкны 5374....29 дуг**************рын д*******нс руу 2.500.000 төгрөгийг 2020 оны 4 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр 14 ц*******г 43 минут*******д шилжүүлж өгсөн. Авс*******н мөнгөө болохоор М................г, М................я******* хоёрт дипломыг чинь г*******ргуулж өгөхөд *******шигл*******н******* гэж хэлж *******вс*******н. ...Мөнгөө *******всн**************с... хойш г*******нц, хоёр т*******ньд*******г хүмүүсээс диплом дүйцүүлж г*******ргуул*******х т*******л**************р *******сууж сур*******гл*******ж бүтэх боломжгүй болсон. Тэгэхээр нь 2020 оны 5 дуг**************р с*******рд Facebook дээрээс х*******йж б*******йг**************д “Диплом г*******рг*******н*******.” гэсэн з*******рын д*******гуу Мөнх-Эрдэнэ гэх хүнтэй холбогдоод... “Н*******йдв*******рт*******й диплом г*******рг*******ж өгнө...” гэхээр нь би итгээд тэр эрэгтэйд 800.000 төгрөг шилжүүлсэн...” гэх мэдүүлэг (х*******вт*******ст хэргийн 26),

- Шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэх, оршин сууг************** х*******ягийн л*******вл*******г************** (х*******вт*******ст хэргийн 52, 53), эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээж б*******йс*******н эсэхийг ш*******лг*******х хууд*******с (х*******вт*******ст хэргийн 45), хөдлөх болон үл хөдлөх эд хөрөнгөтэй эсэх т*******л**************р холбогдох б*******йгуулл*******г**************с *******вс*******н л*******вл*******г************** (х*******вт*******ст хэргийн 55, 56), хувийн б*******йдлын т*******л**************рх б*******римт (х*******вт*******ст хэргийн 54, 57), хөдөлмөр эрхлэлтийг нотлох “ХААН” б*******нкны депозит д*******нсны хуулг******* (х*******вт*******ст хэргийн 61-81), хохирол төлсөн б*******римт (х*******вт*******ст хэргийн 50-51) зэрэг нотлох б*******римтуудыг шинжлэн суд*******лс*******н болно.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлгийн үед шинжлэн суд*******лс*******н болон х*******вт*******ст хэрэгт цугл*******рс*******н нотлох б*******римтууд нь энэ хэрэгт х*******м**************р*******лт*******й, хуульд з**************с*******н журм**************р цугл*******рс*******н, хэрэг хян*******н шийдвэрлэхэд х*******нг*******лтт*******й. Хохирогч, гэрч, ялл*******гд*******гч н*******р**************с мэдүүлэг *******в*******хд************** Эрүүгийн хэрэг хян*******н шийдвэрлэх тух*******й хуулийг зөрчөөгүй, мөрдөн ш*******лг*******х *******жилл*******г**************г**************р цуглуулж бэхжүүлсэн нотлох б*******римтууд нь тух*******йн хэрэгт х*******м**************р*******лт*******й, *******гуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл б*******римтыг х*******нг*******лтт*******й тогтоож ч*******дс*******н б*******йх тул дээрх нотлох б*******римтуудыг хууль ёсны үнэн зөв б*******римтууд гэж үнэлэв.

 

Гур*******в. Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл б*******римт болон хууль зүйн дүгнэлт

Шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд шүүгдэгч Т.Э...............нд холбогдох хэргийг хян*******н хэлэлцээд Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шуд*******рг******* ёсны, гэм буруугийн з*******рчмыг тус тус б*******римтл*******н шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн суд*******лс*******н болон хэрэгт цугл*******рс*******н дээрх нотлох б*******римтууд**************с үзэхэд:

I. Гэм буруугийн т*******л**************р

Шүүгдэгч Т.Э...............н нь 2021 оны 4 дүгээр с*******рд Б.М................гээр д*******мжуул*******н Б.М................я*******т*******й т*******нилц*******н “...дүн дүйцүүлж ...дипломоо г*******ргуул*******х ...бол ям*******р ч *******сууд*******л б*******йхгүй. Бүх зүйл болно. Н*******д*******д т*******ньд*******г, мэддэг хувийн сургуулиуд б*******йг**************. Дүн дүйцүүлээд үлдсэн хичээлээ т*******нхим**************р эсвэл ц*******хим**************р *******вн*******. ...сурч б*******йс*******н дүнгээ Монгол хэл дээр орчуул**************д, нот*******ри*******т**************р б*******т*******лг**************жуул**************д ирээрэй.” гэж итгэл төрүүлж Б.М................я*******гийн мөнгийг 2021 оны 4 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр Сонгинох*******йрх*******н дүүргийн 29 дүгээр хороо, Др*******гон үйлчилгээний төвд б*******йрл*******х “ХААН” б*******нкны с*******лб*******р**************с Б.М................гийн д*******нс**************р шилжүүлэн *******вч 2.500.000 төгрөгийн хохирол учруулс*******н болох нь

- Хохирогч Б.М................я*******гийн мөрдөн ш*******лг*******х *******жилл*******г**************нд өгсөн: “...Би... 2009 оноос 2013 оны хооронд Оросын Холбооны Улсын Ул**************н-Үд хотод б*******йрл*******х Дорнод Сибирийн технологийн сургуульд г**************лийн б*******йц**************гч, т*******тв*******рын мэргэжлээр сур*******лц*******ж б*******йг**************д ...төлбөр төлөх боломжгүй болоод 4 дүгээр курсээсээ г*******р**************д ...Монголдоо ирсэн. Түүнээс хойш хуви*******р************** *******жилл*******ж б*******йг**************д ...н*******д*******д дипломтой болох хэрэг г*******рс*******н. Тэгээд **************вын б*******г******* дүү болох М................г эгчтэй холбогдож *******суух*******д ...өөрийн зүс т*******них ...Т.Э...............нтэй холбож өгсөн. ...Тэгээд би тэр Т.Э...............нтэй ярьж б*******йг**************д б*******гшийн дээдийн ойролцоо уулз**************д “Би өмнө нь г*******д**************д*******д сургуульд сурч б*******йг**************д 4 дүгээр курсээсээ г*******рчихс*******н юм. Т*******нд дүн дүйцүүлж үлдсэн жилдээ сур**************д төгсчих т*******ньд*******г, мэддэг сургууль б*******йн******* уу? М*******н*******й *******х м**************нь б*******с н*******дт*******й яг *******дилх*******н ш*******лтг**************нт*******й б*******йг************** учир б*******с дипломоо г*******ргуул*******х хэрэгтэй б*******йг**************” гэж *******суут*******л “Ер нь бол ям*******р ч *******сууд*******л б*******йхгүй. Бүх зүйл болно. Н*******д*******д т*******ньд*******г, мэддэг хувийн сургуулиуд б*******йг**************. Дүн дүйцүүлээд үлдсэн хичээлээ т*******нхим**************р эсвэл ц*******хим**************р *******вн*******. Нэг хүний 2.500.000 төгрөг, нийт 5.000.000 төгрөг болно. Тэгэхээр одоо н*******д*******д сурч б*******йс*******н дүнгээ Монгол хэл дээр орчуул**************д, нот*******ри*******т**************р б*******т*******лг**************жуул**************д ирээрэй. Эхний ээлжид нэг хүний нь л дипломын мөнгийг *******въя. Үлдсэн 2.500.000 төгрөгөө диплом г*******р*******х**************р *******въя” гэж хэлэхээр нь би итгээд өөрийн 2.500.000 төгрөгийг “Ар*******й *******хим*******г н*******сны хүнээр мөнгөө шилжүүлбэл зүгээр б*******йх” гэж бодоод эгч Б.М................гийн “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************рын д*******нс руу 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр 14 ц*******г 03 минут*******д “Охиноо” гэх утг******* бичээд шилжүүлж өгсөн. Тэгээд тэрнээс хойш ойролцоогоор 2 с*******рын д*******р************** буюу 2021 оны 06 дуг**************р с*******рын 02-ны өдөр М................г эгч н*******дт*******й холбогдоод “Нөгөө Т.Э...............н гэх эмэгтэй чинь диплом г*******рс*******н гэж б*******йн*******” гэхээр нь би “Дүн дүйцүүлж нэмж сур*******лц**************д диплом г*******рн******* гэж бодож б*******йс*******н шүү дээ. Юу болоод б*******йн*******” гэж бодоод М................г эгчийн х*******мт дипломоо ш*******лгуулж үзтэл ям*******р ч бүртгэлгүй, хуур*******мч дипломын дуг**************рт*******й б*******йх**************р нь тус дипломыг *******в*******х************** болиод мөнгөө *******в*******х**************р болсон...” гэх мэдүүлэг (х*******вт*******ст хэргийн 11),

- Гэрч Б.М................гийн мөрдөн ш*******лг*******х *******жилл*******г**************нд өгсөн: “...2021 оны 04 дүгээр с*******рын 10-ны өдөр...өөс ойролцоогоор 5 хоногийн д*******р************** Т.Э...............н з*******лг**************д “Дүн дүйцүүлээд төгсгөж өгөх боломжтой хувийн сургуулиуд б*******йн*******. Жилийн төлбөрөө *******вн******* гэж б*******йн*******.” гэхээр нь би Т.Э...............нийг М................я*******т*******й холбож өгөөд орхисон. Гэтэл уд*******лгүй 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр М................я******* миний д*******нс руу 2.500.000 төгрөгийг шилжүүлээд “Би Т.Э...............нтэй ярьж тохирсон. М................р *******х бид хоёр хоёул************** х*******мр*******гд*******х**************р болсон. Сургуулийн төлбөр гэж 2.500.000 төгрөг болно гэсэн. Т******* миний с*******я шилжүүлсэн мөнгийг Т.Э...............н эгч лүү шилжүүлээд өгөөрэй. Сургуули******* дүйцүүлээд төгссөний д*******р************** М................р *******хын 2.500.000 төгрөгийг шилжүүлэхээр боллоо” гэхээр нь би 2021 оны 04 дүгээр с*******рын 17-ны өдрийн 14 ц*******г 43 минут*******д Сонгинох*******йрх*******н дүүргийн 29-р хороо... Др*******гон төвийн “ХААН” б*******нкн**************с өөрийн “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************рын д*******нсн**************с************** Т.Э...............ний “ХААН” б*******нкны 5374....29 дуг**************рын д*******нс руу шилжүүлж өгсөн. Тэрнээс хойш ойролцоогоор 2 с*******рын д*******р************** ...Т.Э...............н н*******д руу холбогдоод “З******* хоёр хүүхдийн диплом г*******рс*******н шүү. Одоо үлдэгдэл 2.500.000 төгрөгөө шилжүүлээрэй” гэхээр нь би дипломынх нь зургийг ч*******т**************р *******вч б*******йг**************д ш*******лгуулж үзтэл ям*******р ч бүртгэлгүй, хуур*******мч диплом б*******йс*******н...” гэх мэдүүлэг (х*******вт*******ст хэргийн 15),

- Т.Э...............нийн “ХААН” б*******нкны 5374....29 дуг**************р депозит д*******нсны хуулг*******д: “...гүйлгээний огноо: 04/17/2020... х*******рьцс*******н д*******нс: 5270....20..., ц*******г: 14:43..., хуулгын *******гуулг*******: Muugi dip..., орлого: 2.500.000...” гэх б*******римт (х*******вт*******ст хэргийн 35),

- Б.М................гийн “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************р депозит д*******нсны хуулг*******д: “...гүйлгээний огноо: 04/17/2020... х*******рьцс*******н д*******нс: 5374....29..., ц*******г: 14:43..., хуулгын *******гуулг*******: Muugi dip..., з*******рл*******г*******: 2.500.000...” гэх б*******римт (х*******вт*******ст хэргийн 07),

- Шүүгдэгч Т.Э...............нгийн мөрдөн б*******йц**************лт*******д өгсөн: “...М................г өөрийнхөө “ХААН” б*******нкны 5270....20 дуг**************рын д*******нсн**************с************** миний эзэмшлийн “ХААН” б*******нкны 5374....29 дуг**************рын д*******нс руу 2.500.000 төгрөгийг 2020 оны 4 дүгээр с*******рын 17-ны өдөр 14 ц*******г 43 минут*******д шилжүүлж өгсөн. Авс*******н мөнгөө болохоор М................г, М................я******* хоёрт дипломыг чинь г*******ргуулж өгөхөд *******шигл*******н******* гэж хэлж *******вс*******н. ...Мөнгөө *******всн**************с... хойш г*******нц, хоёр т*******ньд*******г хүмүүсээс диплом дүйцүүлж г*******ргуул*******х т*******л**************р *******сууж сур*******гл*******ж бүтэх боломжгүй болсон. Тэгэхээр нь 2020 оны 5 дуг**************р с*******рд Facebook дээрээс х*******йж б*******йг**************д “Диплом г*******рг*******н*******.” гэсэн з*******рын д*******гуу Мөнх-Эрдэнэ гэх хүнтэй холбогдоод... “Н*******йдв*******рт*******й диплом г*******рг*******ж өгнө...” гэхээр нь би итгээд тэр эрэгтэйд 800.000 төгрөг шилжүүлсэн...” гэх мэдүүлэг (х*******вт*******ст хэргийн 26) зэрэг нотлох б*******римтууд**************р нотлогдон тогтоогдож б*******йн*******.

Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл б*******римт**************с дүгнэвэл шүүгдэгч Т.Э...............н нь хууль зүйн хувьд боловсролын б*******римт бичиг /гэрчилгээ, үнэмлэх, диплом/-ийг олгох, г*******рг*******х эрхгүй б*******йж шун*******х*******йн сэдэлтээр, хялб*******р *******рг**************р мөнгө олох зорилгоор, шууд с*******н**************т*******йг**************р, Б.М................я*******г хуурч, бодит б*******йдлыг нуух з*******м**************р бусдыг төөрөгдөлд оруулж, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн *******вс*******н болох нь хохирогч, гэрч, шүүгдэгч н*******рын мэдүүлэг болон “ХААН” б*******нкны депозит д*******нсны хуулг******* зэрэг нотлох б*******римт**************р тогтоогджээ. Дээрх нөхцөл б*******йд*******л нь Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н “хуурч, ...бодит б*******йдлыг нуух з*******м**************р бусдыг төөрөгдөлд оруулж, өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн *******вс*******н...” гэмт хэргийн шинжийг бүрэн х*******нг*******с*******н гэж үзнэ.

Тиймээс улсын ялл*******гч**************с шүүгдэгч Т.Э...............нийг Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н гэмт хэрэгт гэм буруут*******йд тооцуул*******х дүгнэлт г*******рг*******сныг хүлээн *******вч эрүүгийн хуулийн тус зүйл, хэсэгт з**************сн**************р гэм буруут*******йд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй б*******йн******* гэж шүүх дүгнэв.

Энэ гэмт хэргийн улм**************с шүүгдэгч Т.Э...............н нь хохирогч Б.М................я*******д 2.500.000 төгрөгийн хохирол учруулс*******н б*******йх боловч тэрээр мөрдөн ш*******лг*******х *******жилл*******г**************ны явц*******д хохирогчид учруулс*******н хохирлыг бүрэн төлж б*******р*******гдуулс*******н (х*******вт*******ст хэргийн 50-51) б*******йх тул шүүгдэгчийг энэ тогтоолоор бусд*******д төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

 

II. Эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэх т*******л**************р

- Улсын ялл*******гч**************с Т.Э...............нийг Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************сн**************р 600 нэгж буюу 600.000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулж, оногдуулс*******н ялыг 2 с*******рын хуг*******ц**************нд хэсэгчлэн төлүүлэх дүгнэлтийг,

- Шүүгдэгчийн Т.Э...............н нь улсын ялл*******гчийн эрүүгийн х*******риуцл*******гын дүгнэлттэй мэтгэлцээгүй болно.

Шүүх шүүгдэгчид эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэхдээ гэм буруут*******йд тооцсон нотлох б*******римт*******д үндэслэн түүний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл б*******йд*******л, учирс*******н хохирол, хор уршгийн шинж ч*******н*******р, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн б*******йд*******л, эрүүгийн х*******риуцл*******гын хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл б*******йд*******л зэргийг х*******рг*******лз*******н эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэх нь зүйтэй б*******йн*******.

Шүүгдэгч Т.Э...............н нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий *******нгийн 6.5 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх з**************лт*******д з**************с*******н “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл б*******йдлын улм**************с *******нх уд************** гэмт хэрэг үйлдсэн;”, мөн хэсгийн 1.2 д*******хь з**************лт*******д з**************с*******н “гэмт хэрэг үйлдсэний д*******р************** хохирогчид учруулс*******н хохирлыг төлсөн;” б*******йг**************г эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хөнгөрүүлэх нөхцөл б*******йд*******лд тооцсон б******* түүнд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий *******нгийн 6.6 дуг**************р зүйлд з**************с*******н эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хүндрүүлэх нөхцөл б*******йд*******л тогтоогдоогүй болно. 

Иймд улсын ялл*******гчийн эрүүгийн х*******риуцл*******гын т*******л**************р г*******рг*******с*******н дүгнэлтийг хүлээн *******в*******х нь зүйтэй б*******йн*******.

Гэсэн хэдий ч Эрүүгийн хуулийн 1.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Эрүүгийн х*******риуцл*******г******* нь тух*******йн хүний..., үйлдсэн гэмт хэрэг, гэмт хэргийн нийгмийн *******юулын шинж ч*******н*******р, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон б*******йн*******.”, 5.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Эрүүгийн х*******риуцл*******гын зорилго нь “...хохирлыг нөхөн төлүүлэх... оршино.”, 6.7 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх з**************лт*******д “энэ хуулийн тусг*******й *******нгид хорих ялын дээд хэмжээг гурв*******н жил хүртэл, түүнээс б*******г******* хуг*******ц**************г**************р тогтоосон гэмт хэрэг үйлдсэн хүн тух*******йн гэмт хэргийн улм**************с учруулс*******н хохирлоо нөхөн төлсөн... бол ял**************с чөлөөлж...;” болно гэж тус тус хуульчилс*******н б*******йн*******.

Иймд шүүгдэгч Т.Э...............нийн гэм бурууг************** хүлээн зөвшөөрсөн, эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хөнгөрүүлэх дээрх нөхцөл б*******йд*******л, Koвид-19 ц*******р т*******х*******л өвчин, хохирогч нь гомдолгүй нэхэмжлэх зүйлгүй зэргийг х*******рг*******лз*******н Эрүүгийн хуулийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт оногдуулс*******н дээрх ял**************с мөн хуулийн 6.7 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх з**************лт*******д з**************сны д*******гуу чөлөөлж шийдвэрлэх нь эрүүгийн хуулийн шуд*******рг******* ёсны з*******рчим болон эрүүгийн х*******риуцл*******гын зорилгод нийцнэ гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзэв.

Эрүүгийн 2108 0112 41132 дуг**************рт*******й дуг**************р хэрэгт битүүмжлэгдсэн болон эд мөрийн б*******римт**************р хур**************гд*******ж ирсэн эд хөрөнгө үгүй, хэрэг хян*******н шийдвэрлэх *******жилл*******г**************ны з*******рд*******лгүй, шүүгдэгч нь энэ хэрэгт ц*******гд*******н хорих т*******сл*******н сэргийлэх *******рг******* хэмжээ *******в*******гд**************гүй, түүний иргэний хувийн бичиг б*******римт шүүхэд шилжиж ирээгүй болохыг тогтоолд дурд*******х нь зүйтэй б*******йн*******.

Эрүүгийн хэрэг хян*******н шийдвэрлэх тух*******й хуулийн 36.2 дуг**************р зүйлийн 1, 2, 4, 36.6, 36.7, 36.8 дуг**************р зүйлийн 1, 3, 4, 36.10 дуг**************р зүйлийн 4, 36.13 дуг**************р зүйлийн 1, 37.1 дүгээр зүйлийн 2 д*******хь хэсэгт тус тус з**************сныг удирдл*******г******* болгон ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Дондовоо овогт Т................гийн Т.Э...............нийг бусдыг хуурч, бодит б*******йдлыг нуух з*******м**************р бусдыг төөрөгдөлд оруулж өмчлөгчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн *******вс*******н буюу Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н з*******лил*******х гэмт хэрэг үйлдсэн буруут*******йд тооцсуг*******й.

2. Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************сн**************р шүүгдэгч Т.Э...............нийг 600 (зург**************н зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 600.000 (зург**************н зуун мянг*******) төгрөгөөр торгох ял шийтгэсүгэй.

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий *******нгийн 6.7 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1 дэх з**************лт*******д з**************сныг жур*******мл*******н шүүгдэгч Т.Э...............нд Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 17.3 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************сн**************р оногдуулс*******н торгох ял**************с чөлөөлсүгэй.

4. Энэ хэрэгт битүүмжлэгдсэн болон эд мөрийн б*******римт**************р хур**************гд*******ж ирсэн зүйлгүй, хэрэг хян*******н шийдвэрлэх *******жилл*******г**************ны з*******рд*******лгүй, хохирогч нь гомдолгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй, шүүгдэгч нь энэ тогтоолоор бусд*******д төлөх төлбөргүй, тэрээр энэ хэрэгт ц*******гд*******н хорих т*******сл*******н сэргийлэх *******рг******* хэмжээ *******в*******гд**************гүй, түүний иргэний хувийн бичиг б*******римт шүүхэд шилжиж ирээгүй болохыг тус тус дурдсуг*******й.

5. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг мэдэгдсүгэй.

6. Шийтгэх тогтоолыг шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, улсын ялл*******гч, дээд ш*******тны прокурор өөрөө г*******рд*******н *******вс*******н эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн д*******вж з**************лд*******х ш*******тны шүүхэд гомдол г*******рг*******х, эсэргүүцэл бичих эрхтэйг мэдэгдсүгэй.

7. Шийтгэх тогтоолд д*******вж з**************лд*******х гомдол г*******рг*******с*******н, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгчид *******вс*******н хувийн б*******т*******лг************** г*******рг*******х т*******сл*******н сэргийлэх *******рг******* хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                            Г.МӨНХЗУЛ