| 2023 оны 09 сарын 27 өдөр | Дугаар 221/МА2023/0616 | Улаанбаатар хот |
Т.Ж-ын нэхэмжлэлтэй
захиргааны хэргийн тухай
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн давж заалдах журмаар хэргийг шийдвэрлэсэн
Шүүх бүрэлдэхүүн:
Шүүх хуралдаан даргалагч О.Оюунгэрэл
Бүрэлдэхүүнд оролцсон шүүгч Н.Хонинхүү
Илтгэсэн шүүгч Т.Энхмаа
Давж заалдах гомдол гаргасан хэргийн оролцогч: Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ө.Э
Нэхэмжлэгч: Т.Ж
Хариуцагч: Дотоодын цэргийн штабын дарга,
Хариуцагч: Дотоодын цэргийн штабын Захиргааны удирдлагын хэлтсийн дарга,
Хариуцагч: Цагдаагийн ерөнхий газрын дарга,
Нэхэмжлэлийн шаардлага: “Дотоодын цэргийн штабын Захиргаа, удирдлагын хэлтсийн даргын 2022 оны 4 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 2-02/7** тоот албан бичгээр өгсөн татгалзлыг хууль бус болохыг тогтоож, шаардагдах захиргааны, акт буюу Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т заасан Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшил олгох шийдвэр гаргахыг даалгуулах” тухай;
Давж заалдах гомдол гаргасан шүүхийн шийдвэр: Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 07 дугаар сарын 06-ны өдрийн 128/ШШ2023/0589 дугаар шийдвэр
Давж заалдах шатны шүүх хуралдааны оролцогчид:
Нэхэмжлэгч Т.Ж,
Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ө.Э,
Хариуцагч Дотоодын цэргийн штабын захиргааны удирдлагын хэлтсийн даргын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.Б, Д.Б,
Хариуцагч Цагдаагийн ерөнхий газрын даргын итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Э.Б, Х.Н нар;
Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Энхжин
Хэргийн индекс: 128/2022/0605/З
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
1. Нэхэмжлэгч Т.Ж-аас “Дотоодын цэргийн штабын Захиргааны удирдлагын хэлтсийн даргад холбогдуулан Дотоодын цэргийн штабын Захиргаа, удирдлагын хэлтсийн даргын 2022 оны 4 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 2-02/7** тоот албан бичгээр өгсөн татгалзлыг хууль бус болохыг тогтоож, шаардагдах захиргааны, акт буюу Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т заасан Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшил олгох шийдвэр гаргахыг даалгуулах” -аар маргасан байна.
2. Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 07 дугаар сарын 06-ны өдрийн 589 дүгээр шийдвэрээр: Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.1, 106.3 дахь хэсэг, 106.3.14 дэх заалтад тус тус заасныг удирдлага болгон, Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.2, Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч Т.Ж-аас “Дотоодын цэргийн штабын Захиргааны удирдлагын хэлтсийн даргад холбогдуулан гаргасан Дотоодын цэргийн штабын Захиргаа, удирдлагын хэлтсийн даргын 2022 оны 4 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 2-02/7** тоот албан бичгээр өгсөн татгалзлыг хууль бус болохыг тогтоож, шаардагдах захиргааны, акт буюу Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т заасан Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшил олгох шийдвэр гаргахыг даалгуулах” нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэжээ.
3. Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Ө.Э давж заалдах гомдолдоо: Шийдвэрийг дараах үндэслэлээр хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй байх тул давж заалдах гомдол гаргаж байна.
3.1. Хүчин төгөлдөр хуулийг хэрэглэхээс татгалзсан. Шүүхийн шийдвэрийн үндэслэх хэсгийн 8-д дугаарласан хэсэгт “Нэхэмжлэгч Т.Ж Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 36.1-т заасны дагуу Цагдаагийн албаны тухай хуулиар цагдаагийн албан хаагчид олгосон баталгаа нэгэн адил хамаарах үндэслэлтэй хэдий ч уг харилцааг зохицуулсан хуулийн нарийвчилсан зохицуулалт 2023 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр батлагдахаас өмнө Дотоодын цэргийн алба хаагчдад Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89.2-т “Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшууллыг 5 жил тутамд олгох Дотоодын цэргийн алба хаагчид олгох” хууль, эрх зүйн орчин бүрдээгүй байсан гэж үзэхээр байна” гэжээ. Тус дүгнэлт хууль зүйн алдаатайгаас гадна логикийн зөрчилтэй байна. Учир нь хуулиар дотоодын цэргийн албан хаагчид цагдаагийн алба хаагчдад олгох баталгаа нэгэн адил хамаарах үндэслэлтэй байна гэсэн атлаа мөн өгүүлбэртээ 89.2-т заасан баталгаа хамаарах хууль зүйн үндэслэл бүрдээгүй байна хэмээн өмнөх дүгнэлтээ үгүйсгэсэн.
3.2. Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 2017 оны 02 дугаар сарын 09-ний өдөр батлагдсан хувилбараар тус хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.1-д “Энэ хуулийн 11.1-д заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлж байгаа дотоодын цэргийн алба хаагчид Цагдаагийн албаны тухай хуулиар цагдаагийн алба хаагчид олгосон баталгаа нэгэн адил үйлчилнэ” гэж заасан. Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 84-р зүйлд цагдаагийн алба хаагчийн “Улс төрийн баталгаа”, 85-р зүйлд “Хууль зүйн баталгаа”, 86-р зүйлд “Нийгмийн баталгаа”, 87-р зүйлд “Эдийн засгийн баталгаа”, 89-р зүйлд “Бусад баталгаа” зэрэг төрлүүдийн баталгааг эдлүүлэхээр заасан. Үүнээс Дотоодын цэргийн албан хаагчдад дээрх бүх баталгаа нэгэн адил үйлчлэхээр байна. Өөрөөр хэлбэл, логикийн дедукци аргаар дүгнэлт хийхэд хуульд зааснаар Дотоодын цэргийн алба хаагчдад Цагдаагийн алба хаагчдад Цагдаагийн албаны тухай хуулиар олгосон баталгаа нэгэн адил үйлчилнэ гэдэг баталгаа үйлчилнэ. Цагдаагийн албан хаагчдад олгож буй бусад баталгаа болох “суманд ажилласан 5 жил тутамд олгох 30 сарын цалинтай тэнцэх олговор” нь “баталгаа” мөн учраас дотоодын цэргийн албан хаагчдад тус баталгааг олгоно гэх энгийн логик дүрмийг зөрчсөн дүгнэлтийг шүүхээс хийжээ.
3.3. Т.Ж тус хуулийн хэрэгжилтийг хангуулахаар шүүхэд нэхэмжлэл гарган шийдвэрлүүлж байх хугацаанд Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 2023 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр орсон нэмэлт өөрчлөлтөөр мөн хуулийн 36.6-д “Дотоодын цэргийн алба хаагч Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 87.3. 89.2-т заасан баталгаагаар цагдаагийн алба хаагчийн нэгэн адил хангагдана” гэж заасан шинэ заалт нэмэлтээр орсон. Үүгээр өмнө байсан зохицуулалтыг нэмж дэлгэрүүлж тодорхой болгосон болохоос өөр шинэ зохицуулалтыг хийж баталгааг явцууруулаагүй. Мөн хуулийн 36.1-т заасан заалтад өөрчлөлт ороогүй хэвээр байгаа болно. Үүнээс Дотоодын цэргийн алба хаагчид 2017 онд Дотоодын цэргийн хууль батлагдсанаас эхлэн Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89-р зүйлд заасан бусад баталгаа болох “суманд тасралтгүй ажилласан 5 жил тутамд олгох 30 сарын цалинтай тэнцэх хэмжээний баталгаа” нэгэн адил үйлчлэхээр зохицуулалттай байсаар байна. Гэтэл шүүх тус хуулийн заалтыг хэрэглэхээс хууль зүйн болон логик үндэслэлгүйгээр татгалзсан нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11.1-т “Шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэхэд Монгол Улсын Үндсэн хууль. Монгол Улсын олон улсын гэрээ, бусад хууль тогтоомжийг хэрэглэнэ” гэж заасан, мөн хуулийн 11.4-т “Шүүх тухайн маргаантай харилцааг зохицуулсан тухайлсан хууль байхгүй бол ерөнхийлөн зохицуулсан хуулийг хэрэглэнэ. Хэрэв тийм хууль байхгүй бол шүүх Монгол Улсын Үндсэн хуулийн агуулга, ерөнхий үндэслэл, үзэл санаанд нийцүүлэн шийдвэрлэнэ”, мөн хуулийн 11.6-д “Шүүх тухайн маргаантай харилцааг зохицуулсан эрх зүйн хэм хэмжээ байхгуй, эсхүл байгаа нь тодорхой бус гэсэн үндэслэлээр хэргийг хянан шийдвэрлэхээс татгалзах эрхгүй” гэх заалтуудыг тус тус зөрчсөн байна.
3.4. Мөн Т.Ж нэхэмжлэл гаргах үедээ “суманд 5 жил ажилласан” нөхцөлийг хангасан тул нэхэмжлэл гаргаж Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 36.1-д зааснаар шаардлага гаргасан. Гэтэл шүүхээс нэхэмжлэл гаргаж хэрэг шийдвэрлэх явцад батлагдсан 2023 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдрийн хуулийн өөрчлөлтийн 36.6 дахь заалтыг баримталж нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн нь үйл баримтаас хойно батлагдсан хуулиар маргааныг шийдвэрлэсэн буюу захиргааны эрх зүйн салбарт хориглогдох хууль буцаан хэрэглэсэн үйлдлийг гаргасан ноцтой алдаа юм. Тус тохиолдолд Т.Ж-ын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгох хууль зүйн үндэслэлгүй байна
3.5. Иймд Нийслэл дэх захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 07 дугаар сарын 06-ны өдрийн 589 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хангаж өгнө үү” гэжээ.
ХЯНАВАЛ:
- Анхан шатны шүүх маргааныг хууль зүйн үндэслэлтэй хянан шийдвэрлээгүй, шүүхийн шийдвэр нь Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 106 дугаар зүйлийн 106.2-д заасан “шийдвэр хууль ёсны бөгөөд үндэслэл бүхий байх” шаардлага хангаагүй байна.
- Дараах үндэслэлээр анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгчийн давж заалдах гомдлыг хангаж шийдвэрлэв.
- Талуудын маргааны зүйл нь Дотоодын цэргийн алба хаагчдад Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т заасан “Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшууллыг олгох” эсэх талаар байна.
- Нэхэмжлэгч Т.Ж-аас нэхэмжлэлийн шаардлагын үндэслэлээ “Тусгай салбарын хамгаалалтад байгаа Чөлөөт бүс нь Монгол Улсын баруун хойд хэсэгт Баян-Өлгий аймгийн Ногооннуур сумын ** дүгээр багийн нутаг дэвсгэр Цагааннуур тосгоны төвд ... аймгийн төвөөс 70 км, улсын хилээс дотогш 28 км зайд оршдог. ...Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 2 дугаар зүйлийн 2.1, 11 дүгээр зүйлийн 11.1, мөн хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.1, Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшлыг олгох талаар дээрх хуулиудаар зохицуулсан. Иймд миний бие дээрх дээрх урамшууллыг авах эрхтэй” гэж, хариуцагч нараас “...Засгийн газрын баталсан ... журамд дотоодын цэргийн албан хаагч гэж байхгүй зөвхөн цагдаагийн албан хаагчид олгоно ...Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.1 дэх хэсэгт заасныг баримтлан аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа дотоодын цэргийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшлыг 5 жил тутам олгох эрх зүйн зохицуулалт байхгүй” гэж эс зөвшөөрч маргажээ.
- Маргааны үйл баримтын талаар:
- Хавтаст хэрэгт авагдсан баримтаас үзвэл, нэхэмжлэгч Т.Ж нь 2005 оноос цагдаагийн анхан шатны сургалтад суралцаж, 2006 оны 03 дугаар 06-ны өдрийн 12 дугаар тушаалаар Цагдаагийн академийн 2005-2006 оны хичээлийн жилийн цагдаагийн анхан шатны 3 сарын сургалтад хамрагдсан тул нийслэлийн цагдаагийн газарт хуваарилж, цагдаагийн бүрэлдэхүүнд оруулж, 2006 оны 05 дугаар сарын 01-ний өдрөөс цагдаагаар томилж, Чингэлтэй дүүргийн цагдаагийн хэлтэс болон Нийслэлийн хөдөлгөөнт эргүүлийн газарт эргүүлийн цагдаа, Увс аймаг дахь цагдаагийн газарт Өмнөговь сум болон Наранбулаг сум дахь хэсгийн төлөөлөгчөөр ажиллаж байгаад 2017 оны 09 дүгээр сарын 01-ний өдрийн Б/380 дугаар тушаалаар Баян-Өлгий аймаг дахь цагдаагийн газрын Олон нийтийн аюулгүй байдлыг хангах /гэрээт/ хэсэгт эргүүлийн офицероор, Дотоодын цэргийн командлагчийн 2017 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн Б/01 тушаалаар Баян-Өлгий аймаг дахь “Цагааннуур” чөлөөт бүсийг хамгаалах тусгай салаа /гэрээт/ харуулын даргаар томилогдон ажилласан байна.
- Баян-Өлгий аймаг дахь цагдаагийн газрын Олон нийтийн аюулгүй байдлыг хангах /гэрээт/ хэсэгт эргүүлийн офицер ажилтай байсан Т.Ж-ыг Цагдаагийн ерөнхий газрын даргын 2017 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн Б/493 дугаар тушаалаар ажлаас чөлөөлж, Дотоодын цэргийн штабын мэдэлд шилжүүлснийг Дотоодын цэргийн командлагчийн 2017 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдрийн Б/01 дугаар тушаалаар Баян-Өлгий аймаг дахь “Цагааннуур” чөлөөт бүсийг хамгаалах тусгай салаа /гэрээт/-ны харуулын даргаар томилжээ.
- Дээрх захиргааны тушаалд баримталсан хуулийн заалт буюу Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.1 дэх хэсэгт “Цагдаагийн алба хаагчийг ашиг сонирхлын зөрчил үүсэхээс урьдчилан сэргийлэх болон албан ажлын шаардлага, алба хаагчийн хүсэлт, ажлын байр, албан тушаал нь цомхотгогдсон, тухайн албан тушаалыг урьд өмнө эрхэлж байсан алба хаагчийг эгүүлэн тогтоох тухай эрх бүхий албан тушаалтны шийдвэр гарсан, эсхүл эрүүл мэндийн байдлыг үндэслэн нэг нэгжээс нөгөө нэгжид ажиллуулахаар шилжүүлэн томилж болно” гэж заасны дагуу албан ажлын шаардлагаар хуулийн байгууллага хооронд шилжүүлсэн байна.
- Нэхэмжлэгч нь шилжүүлэн томилогдсоноос хойш Баян-Өлгий аймаг дахь Цагдаагийн газраар уламжлуулан 2022 оны 03 дугаар сарын 29-ний өдөр Дотоодын цэргийн штабын дарга, хурандаа Р.Ч-т хандан “...Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т ... 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшууллыг хуулийн дагуу олгож өгнө үү” гэх хүсэлтийг гаргасныг Дотоодын цэргийн штабын Захиргааны удирдлагын хэлтсийн дарга 2022 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 2-02/7** дугаар албан бичгээр “...Дотоодын цэргийн тухай хуульд мөнгөн урамшуулал олгох тухай тусгагдаагүй ба албан хаагчдын эрх зүйн байдлыг сайжруулах үүднээс уг урамшууллыг олгуулахаар Дотоодын цэргийн тухай хуулинд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар ажиллаж байна ...” гэх хариу өгч татгалзсан нь хууль бус байна.
- Монгол Улсын Их Хурлын 2005 оны 12 дугаар сарын 01-ний өдрийн “Цагааннуур” чөлөөт бүс байгуулах тухай” 74 дүгээр тогтоолоор нэхэмжлэгчийн ажиллаж буй Баян-Өлгий аймгийн Цагааннуур чөлөөт бүс байгуулагдаж, Монгол Улсын Засгийн газрын 2017 оны 09 дүгээр сарын 26-ны өдрийн “Цагдаа дотоодын цэргийн хамгаалалтад авах улсын онц чухал объектын жагсаалт батлах тухай” 281 дугаар тогтоолын хавсралтын “IY.Дотоодын цэргийн гэрээт хамгаалалтад байх обьект”-ын 2-т “Цагааннуур” худалдааны чөлөөт бүс хамаарч байна.
- Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 11 дүгээр зүйлийн 11.1-т “Дотоодын цэрэг нь дараахь чиг үүргийг хэрэгжүүлнэ”, 11.1.1-т “Улсын онц чухал объектыг хамгаалах”, 11.1.6-т “гэрээт харуулын болон хувийн хамгаалалтын үйл ажиллагаанд хяналт тавих, холбогдох хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг хангах;”, мөн хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.1-т “Энэ хуулийн 11.1-д заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлж байгаа дотоодын цэргийн алба хаагчид Цагдаагийн албаны тухай хуулиар цагдаагийн алба хаагчид олгосон баталгаа нэгэн адил үйлчилнэ”, Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 87 дугаар зүйл. “Эдийн засгийн баталгаа”, 89 дүгээр зүйл “Бусад баталгаа”, мөн зүйлийн 89.2-т “Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшлыг 5 жил тутам олгох бөгөөд мөнгөн урамшил олгох журмыг Засгийн газар батална” гэж тус тус заажээ.
- Дээрх хуулийн зохицуулалтын дагуу нэхэмжлэгч Т.Ж нь Дотоодын цэргийн тухай хуульд заасны дагуу цагдаагийн байгууллагын чиг үүргийг гүйцэтгэж, улсын онц чухал объект болох Баян-Өлгий аймгийн Цагааннуур сум дахь Цагааннуур худалдааны чөлөөт бүсийг хамгаалах тусгай салаа /гэрээт/-ны харуулын даргаар 2017 оноос хойш тасралтгүй ажиллаж байх тул тэрээр маргаж буй мөнгөн урамшил авах хуулийн шаардлага хангасан болох нь тогтоогдож байна.
- Энэ талаар нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгчийн гаргасан “...Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 2017 оны 02 дугаар 09-ий өдөр батлагдсан хувилбараар тус хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.1-д “Энэ хуулийн 11.1-д заасан чиг үүргийг хэрэгжүүлж байгаа дотоодын цэргийн алба хаагчид Цагдаагийн албаны тухай хуулиар цагдаагийн алба хаагчид олгосон баталгаа нэгэн адил үйлчилнэ” гэж заасан. Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 84-р зүйлд цагдаагийн алба хаагчийн “Улс төрийн баталгаа”, 85-р зүйлд “Хууль зүйн баталгаа”, 86-р зүйлд “Нийгмийн баталгаа”, 87-р зүйлд “Эдийн засгийн баталгаа”, 89-р зүйлд “Бусад баталгаа” зэрэг төрлүүдийн баталгааг эдлүүлэхээр заасан. Үүнээс Дотоодын цэргийн албан хаагчдад дээрх бүх баталгаа нэгэн адил үйлчлэхээр байна. ... Мөн Т.Ж нэхэмжлэл гаргах үедээ “суманд 5 жил ажилласан” нөхцөлийг хангасан” гэх гомдол үндэслэлтэй.
- Дээрхээс дүгнэн үзвэл, Цагдаагийн албаны тухай хуулиар цагдаагийн албан хаагчид олгосон “Улс төрийн баталгаа”, “Хууль зүйн баталгаа”, “Нийгмийн баталгаа”, “Эдийн засгийн баталгаа”, “Бусад баталгаа” зэрэг баталгаанууд нь дотоодын цэргийн алба хаагчид мөн нэгэн адил үйлчлэх бөгөөд хариуцагчийн мөнгөн урамшил олгохоос татгалзсан шийдвэрийн улмаас нэхэмжлэгчийн дээрх хуульд заасны дагуу “...30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшил авах эрх” хөндөгдсөн байна.
- Иймд анхан шатны шүүх хэргийг шийдвэрлэхдээ хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг буруу үнэлсэн, хуулийг буруу хэрэглэсэн байх тул анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгчийн давж заалдах гомдлыг хангах нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзлээ.
- Хэргийг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад 2023 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдөр хуулиар Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 36 дугаар 36.6-д “Дотоодын цэргийн алба хаагч Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 87.3. 89.2-т заасан баталгаагаар цагдаагийн алба хаагчийн нэгэн адил хангагдана” гэсэн нэмэлт орсон болохыг дурдав.
Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 121 дүгээр зүйлийн 121.1.2 дахь заалтыг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
- Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2023 оны 07 дугаар сарын 06-ны өдрийн 128/ШШ2023/0589 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, Дотоодын цэргийн тухай хуулийн 36 дугаар зүйлийн 36.1, Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дугаар зүйлийн 89.2 дахь хэсэгт заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч Т.Ж-ын нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж, Дотоодын цэргийн штабын Захиргаа, удирдлагын хэлтсийн даргын 2022 оны 4 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 2-02/7** тоот албан бичгээр өгсөн татгалзлыг хууль бус болохыг тогтоож, шаардагдах захиргааны акт буюу Цагдаагийн албаны тухай хуулийн 89 дүгээр зүйлийн 89.2-т заасны дагуу Аймгийн төвөөс бусад суманд тасралтгүй ажиллаж байгаа цагдаагийн алба хаагчид 30 сарын үндсэн цалинтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн урамшил олгох шийдвэр гаргахыг даалгасугай.
- Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1, 48.3-т заасныг баримтлан нэхэмжлэгчээс давж заалдах гомдол гаргахдаа улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 70 200 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, нэхэмжлэл гаргахдаа урьдчилан төлсөн 70200 төгрөгийг хариуцагч нараас хувь тэнцүүлэн гаргаж нэхэмжлэгчид буцаан олгосугай.
Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр дугаар зүйлийн 119.5 дахь хэсэгт зааснаар шүүхийн хууль хэрэглээний зөрүүг арилгах, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны ноцтой зөрчил гаргасан нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, хуулийг Улсын дээд шүүхийн тогтоол, тайлбараас өөрөөр хэрэглэсэн, эрх зүйн шинэ ойлголт, эсхүл хууль хэрэглээг тогтооход зарчмын хувьд нийтлэг ач холбогдолтой гэж хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар үзвэл магадлалыг гардан авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй.
ШҮҮГЧ О.ОЮУНГЭРЭЛ
ШҮҮГЧ Н.ХОНИНХҮҮ
ШҮҮГЧ Т.ЭНХМАА
