2016 оны 9 сарын 28 өдөр

Дугаар 221/МА2016/0637

Улаанбаатар хот

“Г” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй

захиргааны хэргийн тухай

 

Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч С.Мөнхжаргал даргалж, шүүгч Б.Тунгалагсайхан, шүүгч Д.Баатархүү нарын бүрэлдэхүүнтэй, нарийн бичгийн дарга Б.Наранцэцэг, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ц.Ц, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Р.Э нарыг оролцуулан хийж Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 6 дугаар сарын 08-ны өдрийн 436 дугаар шийдвэрийг эс зөвшөөрч нэхэмжлэгчийн гаргасан давж заалдах гомдлоор, “Г” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, Ашигт малтмалын газрын Кадастрын хэлтсийн даргад холбогдох захиргааны хэргийг шүүгч Д.Баатархүүгийн илтгэснээр хянан хэлэлцээд 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 06 дугаар сарын 22-ны өдрийн 459 дүгээр шийдвэрээр: Ашигт малтмалын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1, 34 дүгээр зүйлийн 34.2, 34.4, 35 дугаар зүйлийн 35.12, 56 дугаар зүйлийн 56.1.2 дахь хэсэгт заасныг тус тус баримтлан Ашигт малтмалын газрын Кадастрын хэлтсийн даргын 2013 оны 11 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 507 дугаар шийдвэрийн “Г” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгож, 13401А дугаартай ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрлийн эрхийг сэргээлгэх шаардлага бүхий “Г” ХХК-ийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгожээ.

Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан гомдолдоо: “... “Гðàâåë ñòîóí" ÕÕÊ-èéí èòãýìæëэãäñýí òөëөөëөã÷èä øүүõ õóðàëäààíû òîâûã ìýäýãäýýãүé áөãөөä øүүõ õóðàëäààíä èòãýìæëýãäñýí òөëөөëөã÷ îðîëöîõãүé òóõàé õүñýëòèéã àâàëãүéãýýð øүүõ õóðàëäààíûã õèéæ Çàõèðãààíû õýðýã øүүõýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 20 äóãààð çүéëèéí 20.1.2-т çààñàí "...øүүõ õóðàëäààíä îðîëöîõ" íýõýìæëýã÷èéí ýðõèéã ýäëýõ áîëîìæ îëãîëãүé øүүõ õóðàëäààíûã õèéñýí.

Àøèãò ìàëòìàëûí ãàçðààñ èðүүëýõýýð øèéäâýðëýñýí íîòëîõ áàðèìòûã ãàðãóóëæ àâààãүé áàéõäàà øүүõ õóðàëäààíûã õèéñýí áөãөөä õýðãèéí îðîëöîã÷èä õýðãèéí ìàòеðèàëòàé òàíèëöàõ, òýìäýãëýë, õóóëáàð õèéõ ýðõèéã ýäëýõ áîëîëöîîã ìөí îëãîîãүé.

Íýõýìæëýã÷èéí õóâüöàà ýçýìøèã÷èéí áàéäàëä өөð÷ëөëò îðñîí áөãөөä öààøèä өìãөөëөã÷èéã ñîëèõ, èòãýìæëýгäñýí òөëөөëөã÷èéí ýðõèéã äóóñãàâàð áîëãîõ ýñâýë үðãýëæëүүëýõ ýñýõ òàëààð øèéäâýð ãàðààãүé áàéõàä øүүõ õóðàëäààíûã õèéñýí.

"Ãðàâåë ñòîóí" XXK íü 2007 îíû 11 дүãýýð ñàðûí 07-íû өäөð àíõ îëãîëò õèéãäñýí 12920À òóñãàé çөâøөөðëèéã 2008 îíû 364 òîîò øèéäâýðýýð õóâààí Òөâ àéìãèéí Àëòàíáóëàã ñóìûí íóòàã äýâñãýðò Òàòàì-3 íýðòýé ãàçàðò 25 ãà òàëáàé áүõèé àøèãò ìàëòìàëûí àøèãëàëòûí 13401À äóãààðòàé òóñãàé зөâøөөðëèéã 2037 îíû 11 äүãýýð ñàðûí 07-íû өäðèéã хүðòýë ýçýìøèõ áîëñîí áàéäàã.

   “Ãðàâåë ñòîóí” ÕÕÊ-èéí àøèãò ìàëòìàëûí àøèãëàëòûí 13401A äóãààðòàé òóñãàé çөâøөөðөë áүõèé òàëáàé íü 2016 îíû 6 äóãààð ñàðûí 8-íû өäðèéí 436 äóãààðòàé øèéäâýðèéí ҮÍÄÝÑËÝÕ HЬ õýñýãò "...Íýõýìæëýã÷èéí àøèãëàëòûí òóñãàé çөâøөөðëèéí òàëáàé Ãîë ìөðíèé óðñàö áүðäýõ ýõ, óñàí ñàí áүõèé ãàçðûí хàìãààëàëòûí áүñ, îéí ñàí áүõèé ãàçàðò àøèãò ìàëòìàë õàéõ, àøèãëàõûã õîðèãëîõ òóõàé õóóëèàð õÿçãààðëàñàí òàëáàéòàé äàâõöàëòàé ãýæ áүðòãýãäñýí..." ãýæ øүүõ áүðýëäýõүүí òîãòîîñîí áîëîâ÷ òóñãàé çөâøөөðëèéã үíäýñëýëãүйãýýð õү÷èíãүé áîëñíîîñ õîéø ãàðñàí ýðõ çүéí àêò áîëîõ Ìîíãîë Óëñûí Çàñãèéí Ãàçðûí 2015 îíû 7 äóãààð ñàðûí 7-íû өäðèéí "Òîãòîîëûí õàâñðàëòàä өөð÷ëөëò îðóóëàõ òóõàé 289 äүãýýð òîãòîîëîîð òóñãàé çөâøөөðөë íü õү÷èíòýé áàéãàà êîìïàíиóä àøèãëàëòûí òàëáàéí äàâõöààãүé õýñýãòýý үéë àæèëëàãàà ÿâóóëàõ áîëîìæòîé áîëñîí" ãýæ үíäýñëýëãүéãýýð äүãíýñýí áàéíà.

   Èéìä õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõäýý íîòëîõ áàðèìòûã áóðóó үíýëæ õóóëü áóðóó õýðýãëýñýí òóë Çàõèðãààíû õýðýã øүүõýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 121 äүãýýð çүéëèéí 121.1.4 äàõü õýñãèéã үíäýñëýí "øүүõèéí øèéäвýðèéã áүõýëä íü õү÷èíãүé áîëãîæ, àíõàí øàòíû øүүõýýð äàõèí õýëýëöүүëýõýýð áóöààí" øèéäâýðëýæ өãíө үү.” гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

   Анхан шатны шүүх хэрэгт авагдсан баримтуудад үндэслэл бүхий дүгнэлт хийлгүйгээр нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн байх тул шийдвэрийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзэв.

Ашигт малтмалын газрын Кадастрын хэлтсийн даргын 2013 оны 11 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 507 дугаар шийдвэрээр нэхэмжлэгч “Г” ХХК-ийн МҮ-013401 дугаар бүхий ашигт малтмалын ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийг Ашигт малтмалын тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.2 дахь хэсэгт заасан хугацаанд тусгай зөвшөөрлийн ээлжит жилийн төлбөрийг урьдчилан төлөөгүй гэсэн үндэслэлээр цуцалсан байна.

Хариуцагчаас “...тусгай зөвшөөрөл цуцлагдах үндэслэл бүрдсэн талаархи мэдэгдлийг 2013 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдөр хүргүүлсэн, тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч нь төлбөр төлсөн тухайгаа нотлох баримтыг ирүүлээгүй...” хэмээн гаргасан шийдвэрийнхээ үндэслэлийг тайлбарлажээ.

Ашигт малтмалын тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.2-т зааснаар нэхэмжлэгч ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн төлбөрийг 2013 оны 11 дүгээр сарын 07-ны өдрөөс өмнө төлөх ёстой байсан боловч 2013 оны 12 дугаар сарын 04-ны өдөр төлжээ.

Хэрэгт авагдсан “М” ТӨХК-ийн лавлагаа, Ашигт малтмалын газрын “Баримт бичиг хүлээлцэх дэвтэр” дэх явуулсан бичгийн бүртгэлд тэмдэглэгдсэнээр Ашигт малтмалын газрын 2013 оны 11 дүгээр сарын 12-ны өдрийн 6-6279 дугаартай албан бичгээр Ашигт малтмалын тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1.2 дахь хэсэгт заасны дагуу тусгай зөвшөөрлийг цуцлах үндэслэл бүрдсэн болохыг мэдэгдсэн мэдэгдэл хүргүүлсэн гэх боловч уг мэдэгдэл нь тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн хуучин хаягт хүргэгдэж, тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид очоогүй болох нь тогтоогдож байна.

Ашигт малтмалын тухай хуулийн 56 дугаар зүйлд тусгай зөвшөөрлийг цуцлах үндэслэл бүрдсэн тохиолдолд төрийн захиргааны байгууллага тухайн тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн хуулиар олгогдсон эрхийг хангах зорилгоор эхлээд цуцлах үндэслэл бүрдсэн болохыг тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид мэдэгдэл хүргүүлж мэдэгдэх, улмаар тухайн этгээдээс хариу тайлбар, нотлох баримт ирүүлсэн тохиолдолд уг тайлбар баримтыг судалж үзсэний үндсэн дээр тусгай зөвшөөрлийг цуцлах эсэхийг шийдвэрлэхээр зохицуулсан.

Мөн хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.2-т “Төрийн захиргааны байгууллага тусгай зөвшөөрлийг цуцлах үндэслэл тогтоогдсоноос хойш ажлын 5 өдөрт багтаан тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид энэ тухай мэдэгдэл өгөх бөгөөд түүнд тусгай зөвшөөрлийг цуцлах болсон үндэслэлийг тодорхой заана” гэж зааснаас үзэхэд /шийдвэр гаргах үед үйлчилж байсан хуулийн заалт/ мэдэгдэл өгөх гэснийг эрх бүхий этгээдийн шийдвэрийг тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид гардуулж, түүнийгээ баримтжуулсан байхыг ойлгох бөгөөд мэдэгдэл хүргүүлэх үүргийг хариуцагч хүлээхээр байна.

Энэ тохиолдолд хариуцагч мөн хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.3-т заасан нэхэмжлэгчийн тусгай зөвшөөрлөө ямар шалтгаанаар хугацаанд нь төлөөгүй болох, хуульд заасан хугацаа хожимдуулан төлөх хүндэтгэн үзэх шалтгаан байсан эсэх талаарх тайлбар, нотлох баримт гаргах эрхийг хэрэгжүүлэх боломжийг олгоогүй байна.

Хариуцагчаас тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн хаягаар явуулсан хэмээн тайлбарлаж байгаа боловч нэхэмжлэгч тусгай зөвшөөрөл цуцлах шийдвэр гаргахаас өмнө буюу 2013 оны 02 дугаар сарын 11-ний өдөр хуулийн этгээдийн хаягийн өөрчлөлт болон хувьцаа эзэмшигчийн талаар тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн мэдээлэлд өөрчлөлт оруулахыг хүссэн албан бичгийг Ашигт малтмалын газарт хүргүүлсэн байх бөгөөд хариуцагчаас энэ талаар анхан шатны шүүхээс тодруулахаар явуулсан албан бичигт үгүйсгэсэн баримт болон тайлбарыг ирүүлээгүй, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчөөс шүүх хуралдаанд “...мэдээллийн санд байсан хаягаар мэдэгдэл хүргүүлсэн, цааш нь хүргүүлсэн эсэхийг бид мэдэхгүй...” хэмээн тайлбарлаж байгаагаас дүгнэхэд цуцлах үндэслэл бүрдсэн талаарх мэдэгдэл тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид хүргэгдээгүй, хариуцагч тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн хаягийн мэдээллийг шинэчлэн бүртгээгүй, хуучин хаягаар хүргүүлсэн болох нь нотлогдож байна.

Ашигт малтмалын тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлийн 34.7, 35 дугаар зүйлийн 35.12 дахь заалтуудыг 2014 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдрийн хуулиар нэмсэн тул тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийг хаягийн өөрчлөлтөө тухайн үед буюу 2013 онд цуцлагдахаасаа өмнө хариуцагчид мэдэгдээгүй, хуулиар хүлээсэн үүргээ хэрэгжүүлээгүй нь тусгай зөвшөөрлийг цуцлах үндэслэл болсон гэж нэхэмжлэгчийг буруутгасан анхан шатны шүүхийн дүгнэлт үндэслэлтэй биш байна.

Нөгөөтэйгүүр, Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуучлалын яамны 2016 оны 04 дүгээр сарын 06-ны өдрийн 04/1864 дүгээр албан бичгээр нэхэмжлэгч хуулийн этгээдийн ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн талбай нь Монгол Улсын Засгийн газрын 2012 оны 194 дүгээр тогтоолоор батлагдсан усан сан бүхий газрын энгийн хамгаалалтын бүстэй бүтэн давхцалтай байгаа болохыг нотлох баримт, зурган мэдээллийн хамт ирүүлсэн байгаа хэмээн нэхэмжлэгчээс тайлбарлах хэдий ч энэ нь маргаан бүхий актаар цуцлагдсан үндэслэлтэй хамааралгүй байна.

Дээрх нөхцөл байдлыг дүгнэхэд Ашигт малтмалын газрын кадастрын хэлтсийн дарга ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийг цуцалсан шийдвэр гаргахдаа Ашигт малтмалын тухай хуульд заасан журмыг баримтлаж ажиллаагүйгээс тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн тусгай зөвшөөрлөө хүчинтэй байлгах хуулиар олгогдсон эрхийг хангаагүй гэж үзэх үндэслэлтэй байх ба нэхэмжлэгчээс тусгай зөвшөөрлийн төлбөрийг төлсөн болох нь тогтоогдож байх тул нэхэмжлэгчийн гомдлыг хангаж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж шүүх бүрэлдэхүүн үзэв.                                                                                                                                           

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.1, 121 дүгээр зүйлийн 121.1.2 дахь хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1. Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 06 дугаар сарын 08-ны өдрийн 436 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож, Ашигт малтмалын тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.1, 56 дугаар зүйлийн 56.2, 56.3, 56.4 дэх хэсэгт заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч “Г” ХХК-ийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хангаж, Ашигт малтмалын газрын Кадастрын хэлтсийн даргын 2013 оны 11 дүгээр сарын 29-ний өдрийн 507 дугаар шийдвэрийн “Г” ХХК-д холбогдох хэсгийг хүчингүй болгож, нэхэмжлэгчийн давж заалдах гомдлыг хангасугай.

2. Çàõèðãààíû õýðýã шүүхэд õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 48 äóãààð ç¿éëèéí 48.1, 50 дугаар зүйлийн 50.3 дахь õýñýãò çààñíûã тус тус áàðèìòëàí íýõýìæëýã÷ýýñ óëñûí òýìäýãòèéí õóðààìæèä òºëñºí 70200 òºãðºãèéã óëñûí îðëîãîä õýâýýð ¿ëäýýж, хариуцагчаас 70200 төгрөг гаргуулж нэхэмжлэгчид олгож, давж заалдах гомдол гаргахдаа төлсөн 70.200 төгрөгийг нэхэмжлэгчид буцаан олгосугай.

Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.5 дахь хэсэгт зааснаар хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч давж заалдах шатны шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөн, хууль буруу хэрэглэсэн гэж үзвэл магадлалыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Улсын дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй.

 

ШҮҮХ БҮРЭЛДЭХҮҮН:

ШҮҮГЧ                                                           С.МӨНХЖАРГАЛ    

ШҮҮГЧ                                                           Б.ТУНГАЛАГСАЙХАН     

ШҮҮГЧ                                                           Д.БААТАРХҮҮ