| Шүүх | Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүх |
|---|---|
| Шүүгч | Доржгочоогийн Баатархүү |
| Хэргийн индекс | 128/2016/0130/З |
| Дугаар | 221/МА2016/0633 |
| Огноо | 2016-09-28 |
| Маргааны төрөл | Ашигт малтмал, |
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал
2016 оны 09 сарын 28 өдөр
Дугаар 221/МА2016/0633
| 2016 оны 9 сарын 28 өдөр | Дугаар 221/МА2016/0633 | Улаанбаатар хот |
“Г” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй
захиргааны хэргийн тухай
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч С.Мөнхжаргал даргалж, шүүгч Б.Тунгалагсайхан, шүүгч Д.Баатархүү нарын бүрэлдэхүүнтэй, Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 06 дугаар сарын 22-ны өдрийн 459 дүгээр шийдвэрийг эс зөвшөөрч нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нарын гаргасан давж заалдах гомдлоор, “Г” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, Ашигт малтмалын газрын Кадастрын хэлтэст холбогдох захиргааны хэргийг шүүгч Д.Баатархүүгийн илтгэснээр хянан хэлэлцээд
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2016 оны 06 дугаар сарын 22-ны өдрийн 459 дүгээр шийдвэрээр: Ашигт малтмалын тухай хуулийн 10 дугаар зүйлийн 10.1, 10.1.2-т заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгожээ.
Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч давж заалдах гомдолдоо: “...Ìàíàé "Ãîâüõàíãàé өðөì" XXK íü Àøèãò ìàëòìàëûí ãàçðûí êàäàñòðûí õýëòñýýñ 2015 оны 10 дугаар сарын 18-наас 2015 оны 11 дүгээр сарын 18-íû өäөð õүðòýë çàðëàñàí Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Õîíãîð, Øàðûí ãîë ñóìäûí íóòàã Áóðõàíò íýðòýé 69,76 ãà òàëáàéä àøèãò ìàëòìàëûí òóñãàé çөâøөөðөë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàíä îðîëöîõîîð 2016 оны 11 дүгээр сарын 18-íû өäөð êîìïàíèàñ ãàðãàñàí ñàíàë /ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ìàòåðèàë/-ûã өãөõөөð èðñýí áîëîâ÷ ìàíàé ìàòåðèàëûã áèòүүìæëýýãүé ãýñýí øàëòãààíààð õүëýýí àâ÷ áүðòãýýãүé. Òèéìýýñ ýíý àñóóäëààð Íèéñëýë äýõ çàõèðãààíû õýðãèéí àíõàí øàòíû øүүõýä íýõýìæëýë ãàðãàñàí áîëîâ÷ ìàíàé íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûã áүõýëä íü õýðýãñýõãүé áîëãîæ øèéäâýðëýñýíä ãîìäîëòîé áàéíà.
Tyc øүүõèéí øèéäâýðèéí үíäýñëýõ õýñýãò ß.Öýâýëèéí "Ìîíãîë õýëíèé òîâ÷ òàéëáàð òîëü"-ä áèòүүìæëýõ ãýäýã үãèéí óòãà íü ñàâ çýðãèéí àì àìñàð, íүõ ñүâèéã íýýëãýõãүéí òóë áèòүүëýõ íààõ áà ëàöäàõ çàõèäàë áèòүүìæëýõ ãýæ òàéëáàðëàæýý...” ãýñíèéã үíäýñëýæ øèéäâýðëýñýí íü Çàõèðãààíû õýðýã øүүõýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 11 äүãýýð çүéëèéí 11.1-èéã çөð÷ñөí. Õýðýâ áèòүүìæëýõ ãýäãèéã äýýðõ áàéäëààð òîäîðõîéëæ îéëãîæ áàéãàà áîë ìàíàé êîìïàíèéн èòãýìæëýãäñýí òөëөөëөã÷èéí өãñөí ìàòåðèàëûí õàâòàñíû àìûã ñêî÷дîîä íààãààä өãüå ãýõýä үүíèéã áèòүүìæëýë ãýæ îéëãîõãүé ãýæ õýëýýä ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ìàòåðèàëûã õүëýýí àâààãүé íü үíäýñëýëãүé þì.
Ìөí Óóë óóðõàéí ñàéäûí 2015 îíû 10 äóãààð òóøààëûí íýãäүãýýð õàâñðàëò áîëîõ "Òóñãàé çөâøөөðөë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí æóðàì"-ä áèòүүìæëýë ãýäãèéã õýðõýí îéëãîæ òîäîðõîéëñîí çààâàð, òîäîðõîéëîëò, òàéëáàð áàéõãүé áàéõàä ìàíàé ìàòåðèàëûã õүëýýí àâààãүé íü үíäýñëýëãүé þì.
Tyc çàõèðãààíû õýðãèéí àíõàí øàòíû øүүõèéí øèéäâýðèéí үíäýñëýõ õýñãèéí “Íýõýìæëýã÷ "Ãîâü õàíãàé өðөì" ÕÕÊ íü äýýðõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòàä îðîëöîõ ñàíàëûí ìàòåðèàëàà 2015 оны 11 дүгээр сарын 18-íы өäðèéí 16 öàã 50 ìèíóòàä ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí êîìèññò өãñөí áîëîâ÷ ìàòåðèàëàà áèòүүìæëýýãүé ãýõ үíäýñëýëýýð õүëýýí àâààãүé, óëìààð 17:00 öàã áîëæ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûã õààñàí íü õóóëü çүéí үíäýñëýëòýé áàéíà” ãýñýí íü ìàíàé òàëààñ ãàðãàñàí íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûí үíäýñëýëèéã ãóéâóóëæ áóðóó îéëãîñîí áàéíà. Ó÷èð íü òóñ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ìàòåðèàëûã өãөõөөð 2015 оны 11 дүгээр сарын 18-íы өäөð äàðààëëûí äàãóó çîãñîæ áàéãààä ìàòåðèàë өãөõөä áèòүүìæëýë áàéõãүé òóë àâàõ áîëîìæãүé ãýñýí. Tyc õóãàöààíä òýäãýýðèéí øààðäñàí áîð õàâòñàíä õèéõ áîëîìæãүé áàéñàí, íөãөө òàëààñ öàã 16 цаг 50 минут áîëæ áàéñàн òóë 2 õàâòàñòàé ìàòåðèàëûã ñêî÷äîîä áèòүүìæëýýä өãüå ãýòýë àâààãүé.
Õàðèóöàã÷èéí ãýð÷ Ñ.Ïүðýâäîðæ øүүõ õóðàëäààíä өãñөí ìýäүүëýãòэý “ñîíãîí øàëãàðóóëàëò äóóñàõ ãýýä î÷åð èõòýé áàéõàä íýã êîìïàíè îðæ èðñýí 2 òîðîíä ýõ õóâü, õóóëáàð õóâü ãýñýí ìàòåðèàëûã çàäãàéãààð àâ÷ îðæ èðñýí. Òóõàéí үåä à÷ààëàë èõòýé ó÷ðààñ óã ìàòåðèàëûã áèòүүìæëýýä àâààä èðýõ þì áîë õүëýýí àâàõ áîëîìæòîé ãýñýí. Èíãýýä өðөөíөөñ ãàðààä ÿâñàí áà ýðãýæ îðæ èðýýãүé øàëòãààí íü îî÷åð èõòýé áàéñíààñ ë áîëñîí þì øèã áàéíà ëýý...” ãýñýí òóõàéä мàíàé êîìïàíèéн ìàòåðèàëûã áèòүүìæëýýãүé ãýäýã үíäýñëýëýýð áүðòãýæ õүëýýæ àâààãүé òóë ìàíàé èòãýìæëýãäñýí òөëөөëөã÷ íýãýíò õóãàöàà äóóñàõ äөõñөí áàéñàí, òүүíýýñ ãàäíà áèòүүìæëýë ãýäãèéã ÿã òîäîðõîéëñîí çүéë áàéõãүé áàéñàí ó÷ðààñ ýõ áîëîí õóóëáàð áүõèé 2 õàâòñûã ñêî÷äîîä өãüå ãýõýä үүíèéã áèòүүìæëýë ãýæ îéëãîõãүé ãýæ õýëýýä àâààãүé íü өөðөө õóóëü áóñ ãýæ үçýæ áàéíà.
Ìөí òóñ ãýð÷èéí ìýäүүëýãò “Áèòүүìæèëñýí ñàíàë èðүүëíý ãýæ æóðàì äýýð çààñàí áîëîâ÷ áèòүүìæëýë ãýäýã íü ÿã òýðèéã îéëãîíî ãýñýí çүéë áàéõãүé. Îäîîãîîð îéëãîæ áàéãàà íü ÿìàð íýãýí ýõ õóâü áîëîí õóóëáàð õóâü ãýñýí õî¸ð õàâòàñ áàéõ þì áàéíà. Õàâòàñ íü ÿìàð íýã áàéäëààð øóóä îíãîéõ áîëîìæãүé" ãýæ òàéëáàðëàñàí áàéäàã. Ãýòýë òóõàéí ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ìàòåðèàëûã ìàíàé çүãýýñ 2 õàâòàñ áүõèé ýõ áîëîí õóóëáàð ìàòåðèàëûã ñêî÷äîîä өãüå ãýõýä àâààãүé íü өөðөө үíäýñëýëãүé þì.
Áèòүүìæëýë ãýäãèéã òîäîðõîéëñîí àëáàí ¸ñíû òîäîðõîéëîëò òàéëáàð íýãýíò áàéõãүé áөãөөä õàðèóöàã÷èéг ãýð÷èéí òàéëáàðëàñíààð îéëãîâîë ñêî÷äîîä өãөõ, áîð õàâòñàíä õèéãýýä өãөõ 2 íü àäèëõàí Õàâòàñ íü ÿìàð íýã áàéäëààð øóóä îíãîéõ áîëîìæãүé áîëæ áàéäàã.
Äýýðõ øүүõèéí øèéäâýðèéí үíäýñëýõ õýñýãò "Íýõýìæëýã÷èéí èòãýìæëýãäñýí òөëөөëөã÷ ìàíàé êîìïàíèàñ өãñөí ìàòåðèàëûã õóëýýæ àâààä çөð÷èë äóòàãäàë áàéõ þì áîë ýíý òàëààð òýìäýãëýë, ïðîòîêîëûã õөòөëæ, ìàíàé èòãýìæëýãäñýí òөëөөëөã÷өөð ãàðûí үñýã çóðóóëæ áóöààí өãөõ үүðãýý çөð÷ñөн ãýж òàéëáàðëàõ áîëîâ÷ õàðèóöàã÷ óã үүðãýý áèåëүүëýýãүé íü íýõýìæëýã÷èéг ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí ìàòåðèàëûã õүëýýæ àâàõ үíäýñëýë áîëîõãүé þì” ãýæ íýõýìæëýã÷èéí íçõýìæëýëèéí øààðäëàãûã áүõýëä íü õýðýãñýõãүé áîëãîí øèéäâýðëýñýí íü үíäýñëýëãүé þì.
Èéìä Óóë óóðõàéí ñàéäûí 2015 îíû 10 äóãààð òóøààëûí íýãäүãýýð õàâñðàëò áîëîõ "Òóñãàé çөâøөөðөë îëãîõ ñîíãîí øàëãàðóóëàëòûí æóðàì"-ûí 5.5, 5.6, Çàõèðãààíû õýðýã шүүõýä õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 11 äүãýýð çүéëèéí 11.1, Àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé õóóëèéí 11 äүãýýð çүéëèéí 11.1.16-ä çààñíûã òóñ òóñ үíäýñëýí Íèéñëýë äýõ çàõèðãààíû õýðãèéí àíõàí øàòíû øүүõèéí 2016 îíû 06 äóãààð ñàðûí 22-íû өäðèéí 459 äóãààð øèéäâýðèéã õү÷èíãүé áîëãîæ ìàíàé íýõýìæëýëèéí øààðäëàãûã õàíãàæ øèéäâýðëýæ өãíө үү.” гэжээ.
ХЯНАВАЛ:
Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 118 дугаар зүйлийн 118.3 дахь хэсэгт зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг хянаад шийдвэрт өөрчлөлт оруулж, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нарын гомдлыг хангахгүй орхиж шийдвэрлэв.
Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нараас давж заалдах гомдолдоо “...манай компанийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгчийн өгсөн материалын хавтасны амыг скочтойд наагаад өгье гэхэд үүнийг битүүмжлэл гэж ойлгохгүй гэж хэлээд сонгон шалгаруулалтын материал хүлээн аваагүй нь үндэслэлгүй...” гэсэн байна.
Уул уурхайн сайдын 2015 оны 10 дугаар тушаалаар батлагдсан “Тусгай зөвшөөрөл олгох сонгон шалгаруулалтын журам”-ын 5.5-д “Битүүмжилсэн сонгон шалгаруулалтын саналын хавтасны гадна талын зүүн дээд буланд ... бичсэн байна.” гэж зааснаар сонгон шалгаруулалтад оролцох хуулийн этгээд нь сонгон шалгаруулалтын материалаа битүүмжилсэн байдлаар хүлээлгэн өгөхөөр заасан бөгөөд нэхэмжлэгч талаас материалаа битүүмжлээгүй, задгайгаар авч ирсэн, уг задгай баримтуудаа скочтойд өгөх талаар материал хүлээн авагчид хэлэхэд битүүмжлээд дахиад өгч болно гэж хэлсэн талаар нэхэмжлэгч талаас үгүйсгээгүй, мөн энэ талаарх үйл баримт хэрэгт авагдсан гэрчийн мэдүүлгээр тогтоогджээ.
Захиргааны байгууллагаас сонгон шалгаруулалтын материалыг “Тусгай зөвшөөрөл олгох сонгон шалгаруулалтын журам”-д зааснаар битүүмжилсэн байдлаар хүлээн авах үүрэгтэй бөгөөд үүний дагуу нэхэмжлэгч хуулийн этгээдээс гадна сонгон шалгаруулалтад оролцож байгаа бусад оролцогчдод нэгэн адил тавьж байгаа шаардлага гэж ойлгоно.
Уг журамд битүүмжлэл гэдгийг тодорхойлон заагаагүй гэж маргах бөгөөд битүүмжлэл ямар байх талаар тодорхойлон дурдаагүй гэдгээр захиргааны байгууллагаас тавьсан шаардлагыг биелүүлэхгүй байх, эсхүл сонгон шалгаруулалтад оролцогч бүр саналын материалаа өөр өөр байдлаар (скочоор наасан, хавтасласан гэх мэт) битүүмжилсэн хэмээн өгөхийг зөвтгөх үндэслэл болохгүй. Өөрөөр хэлбэл журамд битүүмжилсэн гэдэгт баримт бичгийг хэрхэх талаар тодорхой дурдаагүй ч Ашигт малтмалын газрын Кадастрын хэлтэс журамд зааснаар баримт бичигт нэгдсэн байдлаар шаардлага тавьж байгаа нь журамд нийцсэн байна.
Мөн нэхэмжлэгчээс “манай компанийн баримт бичгийг хүлээж аваагүй тухай тэмдэглэл хөтөлж, гарын үсэг зуруулан буцааж өгөх байсан“ гэж маргаж байгаа ч энэ нь журамд заасан шаардлага хангаагүй материалыг хариуцагчаас хүлээн аваагүйг буруутгах, битүүмжлээгүй материал өгсөн нэхэмжлэгчийн үйлдлийг зөвтгөх боломжгүй юм. Иймд нэхэмжлэлийн шаардлагыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн анхан шатны шүүхийн шийдвэр үндэслэлтэй байна.
Харин анхан шатны шүүхээс шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсэгт нэхэмжлэгчийн шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг дурдалгүй шийдвэрлэсэн байх тул шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсгийн 1 дэх заалтад өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэж үзлээ.
Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.1, 120 дугаар зүйлийн 120.3 дахь хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
Захиргааны хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.5 дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах шатны шүүх хэрэглэвэл зохих хуулийг хэрэглээгүй, хэрэглэх ёсгүй хуулийг хэрэглэсэн, хуулийг буруу тайлбарлаж хэрэглэсэн, төсөөтэй харилцааг зохицуулсан хуулийг буруу хэрэглэсэн, хуулиар тогтоосон хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэр гарахад нөлөөлсөн гэж хэргийн оролцогч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар үзвэл магадлалыг гардан авсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Улсын дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй.
ШҮҮХ БҮРЭЛДЭХҮҮН:
ШҮҮГЧ С.МӨНХЖАРГАЛ
ШҮҮГЧ Б.ТУНГАЛАГСАЙХАН
ШҮҮГЧ Д.БААТАРХҮҮ