2022         03           29                                    2022/ШЦТ/38

 

                            

                           МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

 Багануур дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг тус шүүхийн шүүгч С.Өлзий-Отгон даргалж,

Нарийн бичгийн дарга                     Б.Н,   

Улсын яллагч                                    Г.Б

Шүүгдэгч                                            С.Э нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар,

Нийслэлийн Багануур дүүргийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар С.Э-д холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж, ердийн журмаар хянан шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэн эрүүгийн 2204000000006 дугаартай хэргийг 2022 оны 3 дугаар сарын 07-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Монгол улсын иргэн, 1988 оны 11 дүгээр сарын 27-ны өдөр Улаанбаатар хот Багануур дүүрэгт төрсөн, 32 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, хүнсний технологич мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5, эхнэр 3 хүүхдийн хамт Багануур дүүргийн 1 дүгээр хороо, ..... тоотод оршин суух,  улсаас авсан гавьяа шагналгүй, урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй, Д  овгийн С-н Э /РД:УЮ/.

     Үйлдсэн хэргийн талаар:

Шүүгдэгч С.Э нь 2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны оройн 18:00 цагийн орчимд согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Нийслэлийн Багануур дүүргийн 3 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулах “Гэр хүрээ” хоолны газрын гадна хамтран амьдрагч М.З төрсөн дүү болох М.Б-ын өөрт нь итгэмжлэн хариуцуулан өгсөн “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг Б.Э-т зарж борлуулахаар тохиролцон улмаар тухайн өдрөө Багануур дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Хэрлэн” худалдааны төвийн урд талын зогсоол дээр “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг 2,700,000 төгрөгөөр зарж завшсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

                                        ТОДОРХОЙЛОХ нь:

            Шүүхийн хэлэлцүүлэгт хэрэгт авагдсан дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

            Шүүгдэгч С.Э шүүхийн хэлэлцүүлэгт болон мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ: “ 2021 оны 10 дугаар сарын дундуур манай эхнэрийн төрсөн дүү М.Б нь өөрийн нэр дээр байдаг “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг эхнэр бид хоёрт ойр зуураа унаж  бай гээд өгсөн юм. Тэгээд эхнэр З бид хоёр уг машиныг унаж Багануур дүүрэгт манай аав, ээжийнд ирсэн. Багануурт ирсэн хойноо ч бид хоёр ойр зууртаа унаж байсан. Тэгээд 2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр би өөрийн найзууд болох Х, Дхоёртой архи ууж байгаад уг автомашиныг зарахаар шийдээд тэр хоёроос авах хүн байна уу гэхэд Д нэг хүнтэй яриад байсан. Тэгээд 18 цагийн үед Улаанбаатар хотоос Д-н яриад байсан Н гэх залуу эхнэртэйгээ цуг машин авахаар ирсэн. Тэгээд үзэж ярьж байгаад 2,700,000 төгрөгөөр авахаар тохироод Хэрлэн худалдааны төвийн АТМ-с бэлэн мөнгө гаргаж надад өгсөн. Би Улаанбаатар хот явж өвчтэй байсан найзыгаа эргээд, үлдсэн мөнгөөр нь архи уусан. Машин зарна гэдэг нь миний согтуудаа гаргасан шийдвэр.” гэх мэдүүлэг /шүүх хуралдааны тэмдэглэл, хх-ийн 53-54-р хуудас/,

            Хохирогч М.Б-н мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...11-78 УБО улсын дугаартай “Ниссан Икстрайл” маркийн тээврийн хэрэгсэл надад байдаг юм.  Уг автомашин нь миний нэр дээр байдаг бөгөөд би уг машинаа 12 сарын эхээр өөрийн төрсөн эгч М.З болон нөхөр С.Э нарт ойр зуураа унаж байгаарай гээд өгөөд явуулсан юм. Тэгтэл С.Э нь надад хэлэлгүйгээр машиныг маань согтуу байхдаа зарсан байна. Машинаа буцааж авсан болохоор надад ямар нэгэн гомдол санал байхгүй” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 9-10-р хуудас/,

            Иргэний нэхэмжлэгч Б.Э-ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр манай нөхрийн найз Д залгаад “Багануур дүүрэгт манай найз машинаа хямдхан зарах гээд байна, ирж үзэх үү” гэхээр нь нөхөр бид хоёр ...18 цагийн үед Багануурт орж ирээд байхад манай нөхөр рүү Д залгаад “нөгөө машины чинь эзэн машинтайгаа “Гэр хүрээ” дээр ирчихсэн байна. Энд ирээд үзчих” гэхээр нь бид хоёр очиж үзсэн. Биднийг очиход машины эзэн С.Э, найзууд нь Д, Х хоёр байсан. Тэгээд нөхөр бид хоёр С.Э-тай ярьж тохирч байгаад машиныг нь 2,700,000 төгрөгөөр авахаар тохирсон. С.Б гэдэг хүний нэр дээр уг машин байсан ба С.Э нь “би найзаасаа өрөндөө авсан юм, манай найз Оюутолгойд ажилладаг 20 хоногийн дараа ирнэ, тэгэхээр нь нэрийг нь шилжүүлж өгье” гэхээр нь нөхөр бид хоёр итгээд мөнгийг нь бэлэн өгсөн. Нөхөр бид хоёр хотоос Багануур дүүрэгт ирэхдээ 150,000 төгрөгөөр машин хөлсөлсөн, 120,000 төгрөгөөр авсан машинд бензин хийсэн, масло 15,000 төгрөгөөр сольсон, нийт 2,985,000 төгрөг болсон. Бид С.Э-с 2,950,000 төгрөг авсан тул одоо гомдол санал, нэхэмжлэх зүйл байхгүй” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 16, 63-р хуудас/,

            Гэрч М.З-н мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр уг машиныг 73 дугаар байрны гадна үлдээгээд С.Э бид хоёр хүүхдүүдээ дагуулаад Багануур дүүргийн 2 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт салхинд гарч байхад С.Э орой 17 цагийн үед алга болчихсон. Тэгээд 19 цагийн үед гэртээ ирэхэд машин байхгүй байсан. Тухайн үед сүртэй юм бодоогүй. Ойр зуур л унаад явсан байх гэж бодсон.  Тухайн өдрөө С.Э гэртээ ирээгүй. Тэгээд 2021 оны 12 дугаар сарын 13-ны өглөө манай дүү С.Б над руу залгаад “эгчээ сая над руу хүн залгаад машиныхаа нэрийг шилжүүлье гээд байна” гэхээр нь ийм хэрэг болсон талаар мэдсэн. Тухайн машин нь манай дүү М.Б-ын нэр дээр байдаг, ойр зууртаа унаж бай гээд бидэнд өгсөн юм” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 24-р хуудас/,    

            Гэрч Б.Н-ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр 11 цаг өнгөрч байхад манай найз Д над руу залгаад “манай найз хямдхан машин зарах гэж байна” гэхээр нь Улаанбаатар хотоос 150,000 төгрөгөөр такси бариад Багануур дүүрэгт ирсэн. Тухайн машиныг үзээд уг машины эзэн гэх С.Э нь “миний машин байгаа юм, үндсэн эзэмшигч нь манай найз М.Б гэх залуу өрөндөө өгсөн юм, Оюутолгойд ажилладаг 20 хоногийн дараа ирнэ, тэгэхээр нь нэрийг нь шилжүүлээд өгье” гэсэн. Тэгээд эхнэр бид хоёр бэлэн 2,700,000 төгрөг өгөөд уг машиныг авсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 26-р хуудас/,    

 “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлийн гэрчилгээний хуулбарт: “...өмчлөгч нь М-н Б” гэжээ.  /хх-ийн 4-р хуудас/,

“Сэлэнгэ Эстимэйт” ХХК-ийн 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 24 дугаартай үнэлгээнд: “...“Ниссан Икстрайл” автомашин 2004 онд үйлдвэрлэсэн, 2012 онд Монголд орж ирсэн, хуучин, өнөөгийн зах зээлийн дундаж үнийг 8,000,000 төгрөгөөр тогтоов” гэжээ /хх-ийн 37-р хуудас/,

2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн Эд зүйл хүлээн авсан тэмдэглэлд: “Иргэн Б.Э-с “Ниссан Икстрайл” автомашины төмөр оосортой 1 ширхэг төмөр түлхүүрийг 16 цаг 05 минутад хураан авав” гэжээ. /хх-ийн 34-р хуудас/,

2021 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн тэмдэглэлд “11 цагт журмын хашаанаас 11-78 УБО улсын дугаартай “Ниссан Икстрайл” автомашин хүлээн  авав М.З” гэжээ /хх-ийн 35-р хуудас/,

            Шүүгдэгч С.Э-ын хувийн байдалтай холбогдох баримт бичиг /хх-ийн 54-60-р хуудас/,

            2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдөр иргэний нэхэмжлэгч Б.Э-т шүүгдэгч С.Э-с гэм хорын хохиролд 2,950,000 төгрөг төлсөн баримт /хх-ийн 66-67-р хуудас/,

С.Э-н эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгасан хуудас /хх-ийн 51-р хуудас/ зэрэг нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дээрх нотлох баримтууд болон хэрэгт авагдсан бусад бичгийн нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитой хянаад хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн байх бөгөөд шүүх түүнийг хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, үнэн зөвд тооцож шийтгэх тогтоолын үндэслэл болголоо.

 

              1. Гэм буруугийн талаар

              Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Энэ хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйг гэмт хэрэгт тооцно.”, 2 дахь хэсэгт “Энэ хуулийн тусгай ангид заасан тохиолдолд гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцно.” гэж тус тус заасан.

            С.Э нь 2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны оройн 18:00 цагийн орчимд согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Нийслэлийн Багануур дүүргийн 3 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулах “Гэр хүрээ” хоолны газрын гадна хамтран амьдрагч М.З-ийн төрсөн дүү болох М.Б-ын өөрт нь итгэмжлэн хариуцуулан өгсөн “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг Б.Э-т зарж борлуулахаар тохиролцон улмаар тухайн өдрөө Багануур дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах “Хэрлэн” худалдааны төвийн урд талын зогсоол дээр “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг 2,700,000 төгрөгөөр зарж завшсан гэмт хэрэгт тус тус холбогдожээ.

“Итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрх” гэдэг нь өмчлөгч өөрөө эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг өөрөө хүсч түр хугацаагаар шилжүүлж өгсөн эд хөрөнгө, эд юмс, эрхийг ойлгоно.

Шүүгдэгч С.Э нь М.Б-ын эзэмшлийн “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг тодорхой хугацаанд итгэмжлэн хариуцах эрхтэй байсан болох нь:

            -  Хохирогч М.Б-ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...11-78 УБО улсын дугаартай “Ниссан Икстрайл” маркийн тээврийн хэрэгсэл надад байдаг юм.  Уг автомашин нь миний нэр дээр байдаг бөгөөд би уг машинаа 12 сарын эхээр өөрийн төрсөн эгч М.З болон нөхөр С.Э нарт ойр зуураа унаж байгаарай гээд өгөөд явуулсан юм.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 9-10-р хуудас/,

            - Гэрч М.З-н мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Тухайн машин нь манай дүү М.Б-ын нэр дээр байдаг, ойр зууртаа унаж бай гээд бидэнд өгсөн юм” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 24-р хуудас/,   

            - “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлийн гэрчилгээний хуулбарт: “...өмчлөгч нь М-н Б” гэжээ.  /хх-ийн 4-р хуудас/,

- шүүх хуралдаанд өгсөн шүүгдэгчийн мэдүүлэг зэрэг баримтаар тогтоогдож байна.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.5 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсгийн 4.3 дахь заалтад “”бага хэмжээний хохирол” гэж гурван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөг, түүнээс доош хэмжээг” ойлгохоор заажээ.

Шүүгдэгч нь бусдын итгэмжлэн хариуцуулсан эд хөрөнгийг завшиж, бусдад бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн хэлэлцэгдсэн:

            - Хохирогч М.Б-н мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...11-78 УБО улсын дугаартай “Ниссан Икстрайл” маркийн тээврийн хэрэгсэл надад байдаг юм.  Уг автомашин нь миний нэр дээр байдаг бөгөөд би уг машинаа 12 сарын эхээр өөрийн төрсөн эгч М.З болон нөхөр С.Э нарт ойр зуураа унаж байгаарай гээд өгөөд явуулсан юм. Тэгтэл С.Э нь надад хэлэлгүйгээр машиныг маань согтуу байхдаа зарсан байна. Машинаа буцааж авсан болохоор надад ямар нэгэн гомдол санал байхгүй” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 9-10-р хуудас/,

            - Иргэний нэхэмжлэгч Б.Э-н мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр манай нөхрийн найз Д залгаад “Багануур дүүрэгт манай найз машинаа хямдхан зарах гээд байна, ирж үзэх үү” гэхээр нь нөхөр бид хоёр ...18 цагийн үед Багануурт орж ирээд байхад манай нөхөр рүү Д залгаад “нөгөө машины чинь эзэн машинтайгаа “Гэр хүрээ” дээр ирчихсэн байна. Энд ирээд үзчих” гэхээр нь бид хоёр очиж үзсэн. Биднийг очиход машины эзэн С.Э, найзууд нь Д, Х хоёр байсан. Тэгээд нөхөр бид хоёр С.Э-тай ярьж тохирч байгаад машиныг нь 2,700,000 төгрөгөөр авахаар тохирсон. С.Б гэдэг хүний нэр дээр уг машин байсан ба С.Э нь “би найзаасаа өрөндөө авсан юм, манай найз Оюутолгойд ажилладаг 20 хоногийн дараа ирнэ, тэгэхээр нь нэрийг нь шилжүүлж өгье” гэхээр нь нөхөр бид  хоёр итгээд мөнгийг нь бэлэн өгсөн.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 16, 63-р хуудас/,

            - Гэрч М.З-ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр уг машиныг 73 дугаар байрны гадна үлдээгээд С.Э бид хоёр хүүхдүүдээ дагуулаад Багануур дүүргийн 2 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт салхинд гарч байхад С.Э орой 17 цагийн үед алга болчихсон. Тэгээд 19 цагийн үед гэртээ ирэхэд машин байхгүй байсан. Тухайн үед сүртэй юм бодоогүй. Ойр зуур л унаад явсан байх гэж бодсон.  Тухайн өдрөө С.Э гэртээ ирээгүй. Тэгээд 2021 оны 12 дугаар сарын 13-ны өглөө манай дүү С.Б над руу залгаад “эгчээ сая над руу хүн залгаад машиныхаа нэрийг шилжүүлье гээд байна” гэхээр нь ийм хэрэг болсон талаар мэдсэн.” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 24-р хуудас/,   

            - Гэрч Б.Н-ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2021 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр 11 цаг өнгөрч байхад манай найз Д над руу залгаад “манай найз хямдхан машин зарах гэж байна” гэхээр нь Улаанбаатар хотоос 150,000 төгрөгөөр такси бариад Багануур дүүрэгт ирсэн. Тухайн машиныг үзээд уг машины эзэн гэх С.Э нь “миний машин байгаа юм, үндсэн эзэмшигч нь манай найз М.Б гэх залуу өрөндөө өгсөн юм, Оюутолгойд ажилладаг 20 хоногийн дараа ирнэ, тэгэхээр нь нэрийг нь шилжүүлээд өгье” гэсэн. Тэгээд эхнэр бид хоёр бэлэн 2,700,000 төгрөг өгөөд уг машиныг авсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 26-р хуудас/,    

 - “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлийн гэрчилгээний хуулбарт: “...өмчлөгч нь М-н Б” гэжээ.  /хх-ийн 4-р хуудас/,

- “Сэлэнгэ Эстимэйт” ХХК-ийн 2022 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 24 дугаартай үнэлгээнд: “...“Ниссан Икстрайл” автомашин 2004 онд үйлдвэрлэсэн, 2012 онд Монголд орж ирсэн, хуучин, өнөөгийн зах зээлийн дундаж үнийг 8,000,000 төгрөгөөр тогтоов” гэжээ /хх-ийн 37-р хуудас/,

-шүүгдэгчийн шүүх хуралдаанд өөрийн гэм бурууг хүлээн зөвшөөрсөн мэдүүлэг зэрэг баримтуудаар нотлогдож байна.

Шүүгдэгч С.Э нь өөрийн үйлдэлдээ шунахайн сэдэлтээр шууд санаатай хандсан гэж дүгнэлээ. 

Иймд шүүхээс шүүгдэгч С.Э-ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан бусдын хөрөнгө завших гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутай гэж дүгнэв.

 

2. Хохирол, хор уршгийн талаар

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Энэ хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас хүний амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгө, бусад эрх, эрх чөлөө, нийтийн болон үндэсний ашиг сонирхол, аюулгүй байдалд шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохиролд тооцно.”, 2 дахь хэсэгт “Энэ хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэрэг үйлдэж хохирол учруулсны улмаас үүссэн үр дагаврыг гэмт хэргийн хор уршигт тооцно.” гэж заасан.

Хууль бусаар санаатай буюу болгоомжгүй үйлдэл /эс үйлдэхүй/-ээр бусдын амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгөд гэм хор учруулсан этгээд уг гэм хорыг хариуцан арилгах, гэм хор учруулсантай холбогдон гарсан зайлшгүй бүх зардлыг хохирогчид нөхөн төлөх үүрэгтэй бөгөөд шүүгдэгч С.Э нь дээрх гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохиролд “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг нэг бүрийн шинжээр нь хохирогч М.Б-д буцаан өгсөн, 2,950,000 төгрөгийг иргэний нэхэмжлэгч Б.Э-т төлж барагдуулсан,  хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч нар нь цаашид нэхэмжлэх хохирол төлбөргүй, гомдол, саналгүй тухайгаа мөрдөн шалгах ажиллагаанд илэрхийлсэн /хх-ийн 35, 63-р хуудас/ нь тогтоогдож байх тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 

3. Эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар

Шүүгдэгчид ял шийтгэл оногдуулахдаа Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5, 6.6 дугаар зүйлд заасан хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдсон эсэх талаар дүгнэж үзэв.

Улсын яллагч шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: “...С.Э нь бусдын итгэмжлэн хариуцуулж өгсөн эд хөрөнгийг завшиж, бусдад бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан нь нотлогдож байх тул шүүгдэгчийг хөрөнгө завших гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах, шүүгдэгч С.Э-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 300 /гурван зуу/-н цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулах саналтай байна” гэв.

Шүүгдэгч С.Э шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: “Хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна, миний буруу, өөр хэлэх зүйлгүй.”  гэв.

Шүүгдэгч нь гэмт хэргийн улмаас бусдад учруулсан хохирол, хор уршгийг бүрэн төлж барагдуулсан, анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөлийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцсон ба шүүгдэгчид холбогдох эрүүгийн хэрэгт хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.

Иймд улсын яллагчаас шүүгдэгчид оногдуулвал зохих эрүүгийн хариуцлагын талаар гаргасан саналыг хянаад, шүүгдэгч С.Э-д эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ түүний үйлдсэн гэмт хэргийн нөхцөл байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал, шүүгдэгчийн хувийн байдал зэргийг тус тус харгалзан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 240 /хоёр зуун дөч/-н цагийн нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулж шийдвэрлэх нь зүйтэй.

Энэ хэрэгт битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, шүүгдэгчид холбогдох иргэний баримт бичиг шүүхэд шилжиж ирээгүй, эд мөрийн баримтаар хурааж ирүүлсэн зүйлгүй, шүүгдэгчээс гаргуулбал зохих эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал төлбөргүй, шүүгдэгч нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг дурдаж, шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр болох хүртэлх хугацаанд С.Э-д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхээр шийдвэрлэлээ.

 

  Монгол улсын Шүүхийн тухай хуулийн 22 дугаар зүйлийн 22.1, 22.4 дүгээр зүйлийн 22.4.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай 36.2 дугаар зүйлийн 1-4 дэх хэсгүүд, 36.6 дугаар зүйл, 36.7 дугаар зүйл, 36.8 дугаар зүйл, 36.10 дугаар зүйлд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Д овгийн С-ын Э-ыг Монгол Улсын Эрүүгийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хөрөнгө завших гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар Д овгийн С-ын Э-д 240 /хоёр зуун дөч/-н цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулсугай.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч С.Э нь шүүхээс оногдуулсан 240 /хоёр зуун дөч/-н цагийн нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг биелүүлээгүй бол нийтэд тустай ажил хийлгэх ялын найман цагийн ажлыг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг тайлбарласугай.
4. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1 дэх хэсэг, 510 дугаар зүйлийн 510.1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар шүүгдэгч С.Э нь гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохиролд “Ниссан Икстрайл” маркийн 11-78 УБО улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг нэг бүрийн шинжээр нь хохирогч М.Б-д буцаан өгсөн, 2,950,000 /хоёр сая есөн зуун тавин мянга/ төгрөгийг иргэний нэхэмжлэгч Б.Э-т төлж барагдуулсан, хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч нар нь цаашид нэхэмжлэх зүйлгүй, гомдол, саналгүй гэсэн болохыг дурдсугай.
5. Шийтгэх тогтоол нь уншин сонсгосноор хүчинтэй болох ба тогтоол хүчин төгөлдөр болтол С.Э-д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
6. Энэ хэрэгт битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгө үгүй, шүүгдэгчид холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, эд мөрийн баримтаар хурааж ирүүлсэн зүйлгүй, шүүгдэгчээс гаргуулбал зохих эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал төлбөргүй, шүүгдэгч нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг дурдсугай.
7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг, 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол гаргах,  прокурор, түүний дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй ба гомдол эсэргүүцлийг шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхээр дамжуулан Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гаргах журамтайг мэдэгдсүгэй.
8. Эрүүгийн  хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол, эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, С.Э-д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 

 

                   ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                       С.ӨЛЗИЙ-ОТГОН