Шүүх | Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Цэндийн Цогт |
Хэргийн индекс | 221/2014/0000/3 |
Дугаар | 221/МА2014/0245 |
Огноо | 2014-06-19 |
Маргааны төрөл | Татвар, |
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал
2014 оны 06 сарын 19 өдөр
Дугаар 221/МА2014/0245
2014 оны 06 сарын 19 өдөр Дугаар 245 Улаанбаатар хот
“М” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй
захиргааны хэргийн тухай
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Э.Збаатар даргалж, шүүгч П.Соёл-Эрдэнэ, шүүгч Ц.Цогт нарын бүрэлдэхүүнтэй, нарийн бичгийн дарга Г.Урангуа, нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ч.Э, Э.Б***, тэдгээрийн өмгөөлөгч Б.Х, хариуцагч А.Т, Т.Б, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Б.У*** нарыг оролцуулан хийж, Захиргааны хэргийн анхан шатны 20 дугаар шүүхийн 2014 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдрийн 60 дугаар шийдвэрийг эс зөвшөөрч нэхэмжлэгчийн төлөөлөгчийн гаргасан давж заалдах гомдлоор, “М” ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй, Хан-Уул дүүргийн Татварын хэлтэст холбогдох захиргааны хэргийг, шүүгч Ц.Цогтын илтгэснээр хянан хэлэлцээд
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: “Хан-Уул дүүргийн Татварын хэлтсийн татварын улсын байцаагчийн 2012 оны 232171 тоот акт, Татварын ерөнхий газрын Татварын маргаан таслах зөвлөлийн 2013 оны 26 дугаар тоот тогтоолыг тус тус хүчингүй болгож өгөхийг хүсье” гэжээ.
Нэхэмжлэгч нэхэмжлэлийн шаардпага өөрчлөхдөө: “Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 19 дүгээр зүйлийн 19.1.1-д заасны дагуу 'хэрэг маргааныг түргэн шуурхай, нэг мөр хянан шийдвэрлүүлэх зорилгоор дээрх нэхэмжлэлийн "Татварын ерөнхий газрын Татварын маргаан таслах зөвлөЛийн 2013 оны 26 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгуулах тухай" гэж бичсэн шаардлагаа өөрчилж, уг тогтоолын 1 дүгээр заалтын сүүлчийн хэсэг болох ,",... 256339.6 мянган төгрөгийн эөрчилд ногдох 79487.2 мянган төгрөгийн торгууль, 44584,6 мянган төгрөгмйн алданги, нийт 124071 8 мянган төгрөгийн төлбөрийг төлүүлэхээр өөрчлөн тогтоосугай" гэсэн хэсгийг хүчиигүй болгож өгөхийг хүсч байна” гэжээ
Хариуцагч шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбартаа: “М” ХХК-ййн
Захиргааны хэргийн анхан шатны 20 дугаар шүүхийн 2014 оны 02 дугаар
сарын 05-ны өдрийн 60-р шийдвэрт: “Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.1, 4.1.4, 4.1.8, 7 дугаар зуйлийн 7.1.4, 7.5.2-т тус тус заасныг баримтлан нэхэмжпэгч “М” ХХК-аас Хан-Уул дуүргийн Татварын упсын байцаагчийн 2012 оны 7 дугаар сарын 10-ны өдриин 232171 тоот актаар төлбөр ногдуулсан үнийн дүнгээс Татварын ерөнхий газрын дэргэдэх Татварын маргаан таслах зөвлөлийн 2013 оны 5 дугаар сарын 15-ны өдрийн 26 дугаар тогтоолоор хүчингүй болгосноос бусад хэсгийг хүчинзүй бопгуупах"-ыг хүссэн нэхэмжлэлийг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгосугай” болгож шийдвэрлэжээ.
Нэхэмжлэгч давж заалдах гомдолдоо: “'М" ХХК-ийн нэхэмжлэлтэй Хан-Уул дүүргийн татварын хэлтэст холбогдох эахиргааны хэрэгт Захиргааны хэргийн анхан шатны 20-р шүүхийн 2014 оны 02 сарын 05-ний өдрийн 60 дугаар шийдвэрийг эс зөвшөөрч дараахи гомдлыг гаргаж байна.
"Борлуулалт" нь барааг бусдын өмчлөлд төлбөртэйгөөр шилжүүлэх, ажил үйлчилгээгтөпбөртэйгээр гүйцэтгэсэн байхаар хуульчилжээ.
Хуулийн дээрхи заалтаас харахад НӨАТ ногдох бараа, ажил үйлчилгээ нь хариу төлбөр төлбөртэй /ажил үйлчилгээ үзүүлсэн, хариу төлбөр төлсөн/. орлого олсон байхыг шаардаж байна
“К" ХХКомпаниас түүхий эдийг охин компаниуд руугаа хариу төлбөргүй шилжүүлж, тухайн компани/д нь түүхий эдийг эохих дамжлагуудад боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэж эргэн "К" ХХКомпани руу эцсийн бэлэн бүтээгдэхүүн болгон хүлээлгэн өгөхдөө ямарч хариу төлбөр авдаггүй юм. Өөрөөр хэлбэл М ХХК нь бие да«
компани болох 'Кашмер холдинг" ХХК-ийн |
ео |
тодорхой харагдаж байна.
Гэтэл анхан шатны шүүх М ХХК-ийг НӨАТ ногдох үйлчилгээ үзүүлсэн, "К" ХХКомпаниас хариу төлбөр авсан, ашиг орлого олсон мэтээр дүгнэсэн пь НӨАТ-ийн тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1 Т.: 7 дугэар зүйлийн 7.1.4 дэх заалтуудыг буруу тайлбарлаж хэрэглэсэн гэж үээхээр байна.
.« 11 |
Иргэний хуупийн 203 дугаар зүйлийн 203.2 дахь хэсэгт эаасны дагуу гуравдагч этгээдийн буюу "М" ХХК-ийн ажилчдын эрх үүрэг нь уг гэрээний агуулгаар тодорхойлогдож байгаа бөгөөд өөрөөр хэлбэл уг гэрээний харилцаа нь “М” ХХК-ийн ажилчин албан хаагчдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхолыг шууд хөндөхөөр хэлцэл хийгджээ.
Нөгөө талаас "М" ХХК нь "К" ХХК-тай байгуупсан гэрээний хариу төлбөр болгож ямар нэгэн орлого хүлээж авдаггүй бөгөөд "К' ХХК нь шууд "М" ХХК-ийн ажилчдын дансанд тэдэнд оногдох цалинг бодож олгодог нь хавтаст хэрэгт авагдсан "М" ХХК-ийн санхүүгийн тайлангийн орлого үр дүнгийн тайлангийн хэсгээс харагдана.
"М" ХХК-д нь нэгэнт бодит байдлаар орлого орж ирээгүй, түүнчлэн “К" ХХК-аас ажилчдын дансанд шмлжүүлсэн тэдний цалин хөлс урамшууллын мөнгийг захиран зарцуулах эрхгүй учир уг гүйлгээнд холбогдуулан НӨАТ тооцсон нь хууль зүйн үндэслэлгүй байна.
Анхан шатны шүүх толгой компани бопох К ХХК-иас ажилчдын цалинг Голомт банк, Төрийн банкны картын төвийн дансаар дамжуулан олгодог буюу М ХХК-ийн дансаар орсон орлого байхгүй гэдгийг тогтоосон хэрнээ М ХХК-ийн өрийн толгой компани болох "К" ХХК-ийн захиапгат бүтээгдэхүүнийг сар бүр гэрээний дагуу үйлдвэрлэж НӨАТ-ын тухай хуулийн 4.1.8-д заасан үйлчилгээг үзүүлж орлого олж байна гэж дүгнэсэн нь хоёрдмол утга санааг илэрхийпсэн хоорондоо зөрчилдсөн дүгнэлтүүд болжээ.
Мөн анхан шатны шүүхээс санхүү, нягтлан бодох, татвар. тооцооплын чиглэлээр нарийн мэргэшсэн мэргэжпийн шинжээчийн дүгнэлт гаргуупах шаардлагатай хэмээн үзэж дүгнэлт гаргуулсан боловч уг шинжээчийнхээ дүгнэлтийг хэрхэн ямар үндэслэлээр үндэслэлгүи гэж дүгнэснээ тайлбарпаагүй нь ойлгомжгүй байна. ' ■’■'■
Иймд Захиргааны хэргийн анхан шатны 20-р шүухийн 2014 оны 02 сарын 05- ний өдрийн 60 дугаар шийдвэрийг хүчингүй болгож нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж өгнө үү.” гэжээ.
Хариуцагч давж заалдах гомдолд гаргасан хариу тайлбартаа: “М ХХК-ийн 2014 оны 03 дугаар сарын 25-ны өдрийн Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гаргасан гомдолд дараах тайлбар хийж байна. Үүнд:
Нэг. Татварын хяналт шалгалтаар 2117719.2 мянган төгрөгийн1 Монгол Улсын Татварын ерөнхий хуулийн 18 дугаар зүйлийн 18.1.1-д зүйл, татвараа үнэн зөв тодорхойлж. тогтоосон хугацаанд төлөх, гэсэн заалт болон татварын бусад хуулийн холбогдох заалтыг дараахь байдлаар зөрчсан байсан.Үүнд:
/татвар ногдох |
бөгөөд уг алдангийн хэмжээ нь нөхөн төлөх татварын үнийн дүнгийн 50 хувиас
-!; ;|Т '. Т'!
хэтрэхээргүй байна, Монгол Улсын Засгийн Газрын 2011 оны 35 дугаар тогтоолоор тоггоосон /Хуулиар тогтоосон хугацаанд төлөөгүй болон татварт тооцох алдангийн хэмжээг хоног тутамд 0.056 хувь байхаар тоггоосугай./, 2012 оны 06 дугаар тогтоолоор / Хуулиар тогтоосон хугацаанд төлөөгүй болон “....татварт тооцох алдангийн хэмжээг хоног тутамд 0.047 хувь байхаар тогтоосугай” гэсэн заалтыг үндэслэн хуулийн хугацаанд төлөөгүй 2010 онд 46954,1 мянган төгрегийн НӨАТ-т 11199,0 мянган төгрогийн торгууль, 6286.3 мянган төгрөгийн алданги. 2011 онд 189668,5 (нган төгрөгийн НӨАТ-т 66868Д мянган төгрөгийн торгууль, 37446,2 мянган төгрөгийн алданги тоггоосон.
Хоёр: Тус компани нэмэгдсэн өртгийн албан татвараар 2010 онд 1741910.8 мянган төгрөгийн нэмэгдсэн өртгийн албан татвар ногдох орлоготой, 66249.5 мянган төгрөгийн нэмэгдсэн өртгийн албан татварын падаантай худалдан авалттай, 167565.9 мянгаг төгрөгийн татвар Төсөвт төлөхөөр, 2011 онд 105939.5 мянган төгрөгийн нэмэгдсэн өртгийн албан татвар Ногдох борлуулалтын орлоготой, 18842.2 мянган Төгрөгийн нэмэгдсэн өртгийн албан татварын падаантай худалдан аваттай. 8709.7 мянган төгрөгийн татвар төлөхөөр тайлагнасан.
мөн аж ахуин нэгжиин орлогын албан татвараар 2010 онд 2010 онд 1741910.8 мянган төгрөгийн борлуулалтын орлоготой, 1849078.5 мянган төгрөгийн хасагдах зардалтай, 107167,7 мянган төгрөгийн алдагдалтай тайлагнаж, орлого, зарлагаа хүлээн зөвшөөрсөн байдаг.
Хувь хүний орлогын албан татвараар 2010 онд 1504661,4 мянган төгрөгийн цалин хөлсний орлогоос 119426.9 мянган төгрөгийн татвар. 2011 онд 1723971.0 мянган төгрөгийн цалин хөлсний орлогоос 136267.2 мянган төгрөгийн татвар ногдуулж тайлагнасан байдаг.
Татвар төлөгчийн дээрхи тайлан нь хуулинд заасан эрх үүргээ биелүүлсэн. Гэтэл М ХХК нь актаар тогтоосон торгууль, алдангийг эс зөвшөөрч, хүчингүй болгуулах нэхэмжлэлийг Захиргааны хэргийн анхан шатны шүухэд гаргасан.
Уг нэхэмжлэлийн дагуу 2014 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдөр Захиргааны хэргийн анхан шатны 20 дугаар шүүх хурал хуралдаж, 60 дугаар шийдвэрээр нэхэмжлэлийг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн.
М ХХК нь уг шийдвэрийг эс зөвшөөрч захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргасан. Үүнд: М ХХК нь КХХК-ийн захиалгаар үйлдвэрлэсэн бүтээгдхүүнээ цех дамжпагын үйл ажиллагаа явуулсан гэж тайлбарлаж, ажилчдад шилжүүлсэн цалингаа М ХХК-ийн орлого, зарлага биш мэтээр тайлбарлаж гомдол гаргасан. М ХХК
нь: |
мэт 629940277.44 төгрөгийн хөрөнгөтэй тайлагнасан байдаг. Нэмэгдсэн өртгийн
албан татварын тухай хуулийн 4.1.7-д "хуулийн этгээд" гэж Хуулийн эҮгээдййн
;
бүртгэлийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлд заасны дагуу бүргүүлж, мөн хуулийн 17.4-т
зааснаар хуулийн этгээдийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээ авсан этгээдийг:/ гэж
заасан байдаг. М ХХК-ийн дүрмийн сангийн 100 хувийг КХХК эзэмшдэг учраас харилцан хамаарал бүхий этгээдүүд юм. Үүнийг доорхи хуулинд дараах байдлаар заасан байдаг.
,йн орлогьШ албан |
татварын хуулийн ,1-д / Албан татвар төлөгчгэй дор дурдсан харилцаатай бол "харилцан хамаарал бүхий этгээд гэж үзнэ, 6.1.1-д / Энгийн хувьцааных нь 20 буюу түүнээс дээш хувийг эзэмшдэг./, ,1.2-д ногдол ашиг, ашгийн хуваарилалтынх нь 20 буюу түүнээс дээш хувийг авах эрхтэй, 1.3-д /аж ахуйн нэгжийн удирдлагын 20 буюу түүнээс дээш хувийг томилох эрхтэй, эсхүл үйл ажиллагааных нь бодлого чиглэлийг тодорхойлдог” гэж зааснаар дээрхи 2 компани харилцан хамаарал бүхий этгээд юм.
;•,
үүрэгтэй.
ХЯНАВАЛ
Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 85 дугаар зүйлийн 85.3 дахь хэсэгт заасныг үндэслэн “М” ХХК -ийн нэхэмжлэлтэй хэргийг хянан хэлэлцэхэд, нэхэмжлэгчийн гомдлыг үндэслэж анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг
хүчингүй болгох хууль зүйн болон бодит үндэслэл тогтоогдохгүй |
и баина. |
Хэргийн маргааны үйл баримт нь: Татварын улсын байцаагчид “2010 оны 46.954,100, 2011 оны 189.668,500 төгрөгийн нэмэгдсэн өртгийн албан татварыг" хугацаанд нь төлөөгүй зөрчил гаргасан гэж дүгнэж, 124.071,800 төгрөгийн төлбөр тогтоосон акт үйлдсэнтэй холбоотой байна.
Нэхэмжлэгчийн зүгээс актаар хугацаа хэтрүүлсэн гэж зөрчилд тооцсон үндсэн үйлчилгээ нь “өөрөө нэмэгдсэн өртгийн албан татвар ногдох ёсгүй дүн байсан" гэж нэхэмжлэлийнхээ шаардлагын үндэслэлийг тодорхойлсон байна.
Нэхэмжлэгч хуулийн этгээд болон “К” ХХК -ууд нь харилцан хамаарал бүхий этгээдүүд болох талаар анхан шатны шүүх зөв дүгнэсэн байна. Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1,1-д “... ажил үйлчилгээг төлбөртэйгээр гүйцэтгэх" гэж зааснаар нэхэмжпэгч хуулийн этгээд “захиалгат бүтээгдэхүүнийг гэрээний дагуу үйлдвэрлэх үйл ажиллагаа1 явуулсан” нь өөрийнх нь тайлбараар тодорхойлогдож байгаа бөгөөд ийм тохиолдолд татвар тооцох үнэлгээг тогтоохдоо Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.2.3-т заасныг баримтлах талаар тусгайлан зохицуулсан байна.
Ашиг олох болон тийм зорилгогүйгээр, аж ахуйн үйл ажиллагааны хүрээнд, нэмэгдсэн өртгийн албан татвар төлөгч бөгөөд харилцан хамаарал бүхий хоёр этгээдийн хооронд хийгдсэн гэрээний төлбөр нь Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.4, 4.1.8, 7 дугаар зүйлийн 7.1.4, 7.5, 9 дүгээр зүйлийн 9.2.3 —д зааснаар татвар ногдох ажил, үйлчилгээ байна.
Давж заалдах гомдлын шүүх шинжээчийн дүгнэлтийг үнэлээгүй гэх үндэслэлд: Шинжээч талуудын дээрх маргаж буй харилцааг “цалин, хөдөлмөрийн хөпс, нэмэгэл, тэтгэвэр тэтгэмж, шагнал урамшил” -д нэмэгдсэн өртгийн албан татвар ногдуулахгүй гэсэн хуулийн зохицуулалтыг үндэслэн “нэмэгдсэн өртгийн албан татвар ногдуулахгүй” гэж дүгнэжээ. Юуны түрүүнд, шүүх шинжээчээс татварын хуулийг хэрхэн хэрэглэх талаар асуулт тавиагүй бөгөөд энэ хэрэгт томилогдсон шинжээч нарт хууль хэрэглээний бус харин санхүү эдийн засгийн
асуудлаар тусгаи мэдлэг мэргэшил эзэмшсэн гэдэг үндэслэлээр дүгнэлт
„
гаргуулахаар томилсон, шүүх өөрөө хууль хэрэглээнии талаар дүгнэлт хиих эрхтэи. Тиймээс шинжээчийн дүгнэлтийг үнэлээгүй гэх гомдлыг хүлээж авахааргүй ба.йна.
Дээрх төлбөрийг аль нэг хуулийн этгээд нь ажилчиддаа олгосон цалин хөлс
гэж нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх үндэсгүй, учир нь эдгээр харилцан
; у :> <:!;>
хамаарал бүхий хоёр хуулийн этгээдүүдийн хооронд гэрээний дагуу хийгдсэн ажил үйлчилгээний төлбөр байх бөгөөд хөлс авч буй гэх ажилчид болон “Кашмер
Нэхэмжлэлийн өргөдөлд тайлбарласанчлан, хэргийн 1-р хавтасны 1-2-рт
дээр үүссэн ажил олгогч, ажилтаны харилцаа үүсээгүи, тиимээс уг төлбөрииг
V' ' '
нэхэмжпэгчийн маргаж буй шиг ажилчиддаа олгосон цалин, хөлс гэж үзэхгүй болно.
Нэхэмжлэгч хуулийн этгээдээс анх гаргасан нэхэмжлэлдээ Татварын маргаан таслах зөвлөлд холбогдуулан тодорхой шаардлага гаргаж, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад түүнийгээ өөрчилсөн[1] [2] [3] байгаа ч захиргааны хэрэг үүсгэсэн захирамжид уг шаардлагад холбогдуулж хэрэг үүсгэсэн агуулга байхгүй, мөн хүлээн авахаас татгалзах зэрэг өөр бусад байдлаар шийдвэрлэсэн, буцаасан (эсхүл хариуцагчаар татан оролцуулах) ажиллагаа хийгдээгүй байгааг тэмдэглэв.
Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 86 дугаар зүйлийн 86.1, 87 дугаар зүйлийн 87.1 дэх хэсгийг удирдлага болгон
ТОГТООХ нь
1. Захиргааны хэргийн анхан шатны 20 дугаар шүүхийн 2014 оны 02 дугаар сарын 05-ны өдрийн 60 дугаар шийдвэрийг хэвээр үлдээж, нэхэмжлэгчийн гаргасан давж заалдах гомдлыг хангахгүй орхисугай.
Захиргааны хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 86 дугаар зүйлийн 86.5 дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах шатны шүүх хэрэг хянан шийдвэрлэх
ажиллагааны журам зөрчсөн, хууль буруу хэрэглэсэн гэж нэхэмжпэгч, хариуцагч, тэдгээрийн төлөөлөгч, өмгөөлөгч нар үзвэл магадлалыг гардан авсан өдрөөс хойш
14 хоногийн дотор Улсын Дээд шүүхийн Захиргааны хэргийн танхимд хяналтын журмаар гомдол гаргах эрхтэй.
[1] Анхан шатны шүүх нэхэмжлэлийн энэ шаардлагаа"өөрЧил<
шүүхийн шийдвэрийн тогтоох хэсэгт “т^рорхойлсон” -ТОЙ I
шатны шүүх энэ талаар дүгнэлт хийгээп