МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

хонгор аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн  шүүгч Ч.Байгалмаа даргалж

Улсын яллагч: *******

Нарийн бичгийн дарга *******

Шүүгдэгч *******, *******, тэдгээрийн өмгөөлөгч ******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Аймгийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийг журлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2.1-т зааснаар шүүгдэгч *******т,

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 18.6 дугаар зүйлийн 1-т зааснаар шүүгдэгч ******* нарт тус тус холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн ******* дугаартай хэргийг 2022 оны 3  дугаар сарын 04-ний өдөр хүлээн авч хянан  хэлэлцэв.

  Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт

1.Монгол Улсын иргэн, эрэгтэй, боловсролгүй, мэргэжилгүй, ******* овогтой *******ийн *******, регистрийн дугаар 

2.Монгол Улсын иргэн, эрэгтэй, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, овогтой ын , регистрийн дугаар 

Үйлдсэн хэргийн талаар

Шүүгдэгч Г.******* нь 2021 оны 10 дугаар сарын 15-наас 16-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 1 дүгээр багийн нутаг “ ” г газраас иргэн гийн 1 тооны адууг хулгайлан авч түүнд 900,00 төгрөгийн хохирол учруулсан,

 2021 оны 10 дугаар сарын 15-наас 16-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 1 дүгээр багийн нутаг “” г газраас иргэн ы 4 тооны адуу буюу олон тооны малыг хулгайлан авч, иргэн д 3,800,000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 11 дүгээр сарын 13-наас 14-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн нутаг “ ” г газраас иргэн ын эзэмшил, өмчлөлийн 7 тооны үхэр буюу олон тооны малыг хулгайлан авч өөрийн эзэмшлийн хүрэн мориороо тууж авч яван, иргэн Г.тай цуг нядлан бусдад болон өөрийнхөө идшинд хэрэглэж иргэн  од 7,900,000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Шүүгдэгч ******* нь Г.*******ын бусдын олон тооны мал хулгайлах гэмт хэрэг үйлдэж олсон 7 тооны үхэр гэдгийг мэдсээр байж түүнтэй хт уг үхрүүдийг нядалж, 2021 оны 11 дүгээр сарын 14-ний шөнө хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн “ ” г газарт халиун зүсмийн үнээ буюу 1 тооны үхрийг өөрийн идшинд авч хэрэглэж мөнгөн угаах гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ. / яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Талуудын хүсэлтээр хэрэгт авагдсан яллах болон хөнгөрүүл, цагаатгах талын нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн бодитойгоор шинжлэн судалж, хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв. Үүнд:

Шүүгдэгч *******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлдээ

Шүүх хуралдаанд мэдүүлэг өгөхгүй, урьд үнэн зөв мэдүүлэг өгсөн, хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна. яллах дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрч байна гэв. Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

 Би хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн “ ”  г газарт 2021  оны 11 дүгээр сарын 13-ны шөнө гэртээ унтаж байхад 03-04 цагийн үед манайд ******* хүрч ирээд ахаа дээшээ өгсөөд айлд очоод ирье гээр  нь цуг  *******ын хтаар “” г газарт очсон чинь хашаанд хашсан 7 тооны үхэр байсан. Энэ юун үхэр гэд хүнээс авсан банкны өрний мөнгө дарах гэж байгаа юм. Та дүүдээ тус болоод гаргалцаад өгөөч гээр нь за гэж хэлээд бид хоёр буцаад манай гэрт очсон. Өглөө нь босоод ирж үхэр байсан газар очоод 5 тооны  үхрийг ******* бид хоёр гаргачихаад үхрийнхээ махыг тэр газарт үлдээчихээд сүүлд 2 үхрийг туугаад манайд очсон. ******* бид хоёр тууж очсон 2 үхрийг гэрийн гадаа гаргасан. Тухайн үед ******* надад хэлдээ та нэг үхрийг нь аваа дүүдээ мөнгийг нь өгөөрэй, банкны өр дарах гэж байгаа гээр нь за тэр үхрийг нь авчихаад чиний банкны мөнгө хийх үед нь өгнө шүү гэж хэлсэн. Нөгөө үхрийг нь ******* идшиндээ авсан. Тухайн үед манай гэрт хүн байгаагүй, манайхан сумын төв явсан байсан. Би *******аас авсан үхрийнхээ мөнгийг өгөөгүй байгаа. Тухайн үед *******ын тууж ирсэн үхрийг нь хулгайн үхэр гэдгийг нь би мэдээгүй. Надад хэлдээ би хүнээс авсан байсан үхрээ аваад ирсэн юм гэж хэлсэн. Сүүлд нь хулгайн үхэр гэдгийг мэдсэн.  ... г мэдүүлэг /3-р хх-ийн 112-113, 114-115/

Шүүгдэгч *******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлдээ

Шүүх хуралдаанд мэдүүлэг өгөхгүй, урьд үнэн зөв мэдүүлэг өгсөн, хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна. яллах дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрч байна гэв.

Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Би 2021 оны 10 дугаар сарын 15-ны орой хонгор аймгийн сумаас гэрээсээ 00 цагийн үед хонгор аймгийн сум руу өөрийн хүрэн зүсмийн мориороо ойролцоогоор шөнийн 01 цагаас 02 цагийн үед гараад хонгор аймгийн сумын төвийн урдхан талд байдаг өндөр хар уулын хажууд очсон. Тэгсэн тэнд адуунаас тасарсан 4 тооны адуу байсан. Тухайн үед миний морины хөл нь доголсон байсан учраас тэнд байсан адуунаас нэг тооны хонгор зүсмийн морийг барьж авч унаад өөрийн морийг хөтөлж, адуунаас тасарсан байсан 4 тооны адууг туугаад сумын 5 дугаар багийн нутаг дэвсгэрийн “ ” г газарт орхиод гэртээ ирсэн. Хулгай хийснээс хойш 2-3 хоногийн дараа ахын гэрт нь очсон Болбаатар ахаас  азарга, үрээ авах юм уу гэд авна гээр нь би доороос нэг хүнээс азарган үрээ авсан гээр нь мөнгийг өгчихөө гэж хэлэд өгсөн. Би ахаас өмнө  нь бяруу зарна гэж хэлээд 300,000 төгрөг авсан байсан. ахад хонгор морийг нь 1,000,000 төгрөгөөр бодож өгсөн. ах надаас авах байсан бярууны мөнгийг суутгаад надад 700,000 төгрөг бэлнээр өгсөн. Банкнаас малчны зээл төлөх хугацаа болоод хулгай хийсэн. хонгор аймгийн сумын төвөөс урдхан талд Өндөр хар уулын бэлд бэлчиж байсан адуунаас Хонгор зүсмийн 1 тооны адууг хулгай хийсэн. Хулгайн морийг эзэнд нь хүлээлгэж өгсөн....

ахад 2  тооны адуу зарсны маргааш тууж авч очсон адууг дурандахад харагдахгүй байсан. Би адууг хайхад ахын адуунд нийлсэн байхаар танай адуу цуг байж байг гэж хэлсэн. ах надад хэлдээ чи адуугаа зарах юм уу гээр нь  би зарна гэсэн чинь алаг зүсмийн морийг ах нь авна 700-800 мянган төгрөгөөр авах уу гэж хэлсэн. Тухайн үед ах өөрийнгөө буугаараа морийг чинь тулах уу гээр  нь би бууг нь аваад ахад алаг морийг барьж өгөөд явуулсан. Би ахын гэрт нь хоносон. Маргааш өгөө нь босож ирээд Шарга зүсмийн гүү барьж аваад хөтлөөд гэр рүүгээ явж байгаад гэдэг айлын хажууханд ахтай таарч уулзахад чи надад морийг авсан юм уу гээр зарна гэд нь авна гээд бид хоёр цуг гэрт нь очсон. морийг 900,000 төгрөгөөр зарсан.  Би хулгай хийсэн адуугаа зарахдаа хүнээс авсан юм гэж хэлээд зарсан, би гэдэг хүнд морийг зарах үедээ банкны өр төлөх хугацаа хэтрээд мөнгөний хэрэгтэй болоод зарна гэж хэлсэн. хонгор аймгийн сумын төвөс урдхан талд Өндөр хар уулын бэлд бэлчиж байсан адуунаас алаг, шарга, хар цагаан хээр, хээр зүсмийн 4 тооны адууг хулгай хийсэн. Би хулгай хийсэн адуунуудаа эзэнд нь хүлээлгэж өгсөн ...

 Би хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн “ ” г газраас 2021 оны 11 дүгээр сарын 13-ны 22 цагийн үед өөрийн хүрэн зүсмийн мориор яваад г газарт очиход хэсэг үхэр байхаар нь захаас нь 7 тооны үхрийг нь туугаад “ ”  г газар очоод галын бурга руу шахаж үлдээчихэд *******ын гэр рүү яваад 3-4 цагийн үед очиход ******* ах чи найг юун дээр аваад ирэв гээр нь би хүнээс авлагаа авсан. Банкны зээл дарах гэж байгаа гээд та гаргалцаад өгөөч гэж хэлсэн. Бид хоёр тэр газарт 5 тооны  үхрийг нь гаргаж байхад өглөө болсон. Гаргасан үхрийнхээ махыг тар газарт үлдээчихээд 2 тооны үхрийг нь туугаад ******* ахын гэрийн гадаа гаргачихаад нэг үхрийг ******* ахад өгөхдөө мөнгийг нь авна шүү, банкны зээлээ дарна, та хямдхан авчих гээд өгсөн. Нөгөө нэгийг нь гэдэг хүнд 600,000 төгрөгийн өрөнд өгсөн. Гаргасан үхрийнхээ махыг мотоциклоор зөөгөөд сумын төв рүү 4 тооны үхрийн махыг оруулж гэдэг хүнд нэг тооны үхрийн махыг, т 3 тооны үхрийн махыг нь өгсөн. Үлдсэн нэгийг нь би өөрийн идшиндээ хэрэглэсэн. т өгсөн үхрийн махыг 600,000 төгрөгөөс зарсан. аас би 2 жилийн өмнө нь үхэр өгөн гээд мөнгийг нь авсан байсан. Тэр өгөх ёстой үхрийнхээ оронд нь өгсөн. ын 7 тооны үхрийг г газарт байхад нь авсан.... Хохирлыг малаар өгөх гэд мал авахгүй мөнгө авна гэсэн. Би малаа зараад мөнгийг нь өгч хохирлыг нь бүрэн барагдуулсан.... г мэдүүлэг /1-р хх-ийн 71-72, 2-р хх-ийн 91-93, 3-р хх-ийн 104-105, 106-107/

Хохирогч ы мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Манайх 2021 оны 10 дугаар сарын 15-наас 16-нд шилжих шөнө 4 тооны адуугаа сумын Н толгой 1 дүгээр багийн нутаг “” г газраас алдсан. Миний алдсан г 4 тооны адууны содон шинж тэмдэг гэвэл шарга халзан гүү зөв талын гуяндаа загасан тгатай, буруу талын гуяндаа дөлтэй нар сарын тгатай, хар цагаан сартай хээр гүү зөв талын далан дээрээ загасан тгатай, зөв талын гуян дээрээ цэцгэн тгатай, буруу талын гуян дээр дөлтэй нар саран тгатай, хээр азарга зөв талын гуя дээрээ цэцгэн тгатай, хээр алаг байдас буруу талын гуян дээрээ дөлтэй нар саран тгатай 4 тооны адуу алдсан... г мэдүүлэг /2-р хх-ийн 9-10, 13-14 /,

Хохирогч гийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Манайх 2021 оны 10 дугаар сарын 15-наас 16-нд шилжих шөнө 1 тооны адуугаа сумын Н толгой 1 дүгээр багийн нутаг “ ” г газраас алдсан. Миний алдсан г 1 тооны адуу хонгор зүсмийн хязаалан насны үрээ, эм тгагүй байгаа... Миний алдсан адуу мөн байна. Энэ наад болно гээд уяж байгаад наад болохгүй гээр нь тавьсан үрээ байгаа юм. Надад гомдол, санал байхгүй... г мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 7-8, 15-16 /,

Хохирогч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Миний эзэмшлийн 7 тооны үхэр 2021 оны 11 дүгээр сарын 13-наас 14-нд шилжих шөнө сумын 5 дугаар багийн “ ”-наас алга болсон юм. Тухайн үед алдуул малаар сумын цагдаагийн хэсгийн байранд 2021 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдөр ирж бүртгүүлчихээд 11 дүгээр сарын 20-ны өдөр цагдаагийн хэсгийн төлөөлөгч болон хэсгийн цагдаа нарын хтаар сумын 5 дугаар баг “Их , ”-ын уудаар хайсан. Тухайн үед ямар нэгэн сураг ажиг гараагүй. Харин үхэр туусан г ул мөр байсан. Тэр мөр нь 6-7 тооны үхэр туусан шинжтэй байсан. Тэгээд тухайн үхрүүдээ сумын 5 дугаар баг “ ” г газар луу давуулсан байсан. Тухайн үед уг 6-7 тооны үхрийг туухдаа 2 адууны мөр давхар гарсан байсан. Тэрнээс хойш ямар нэгэн сураг ажиг гараагүй. Бор алаг үнээ, халиун үнээ, сүү цагаан үнээ, сартай хар үнээ, халиун үнээ, тарлан үнээ, бор бяруу гэсэн нийт 7 тооны сарлагийн үхэр байсан. Тухайн 7 тооны үхэр нь бүгд буруу талын чихэн дээрээ урдаасаа ухмал имтэй байсан. Тухайн үхрүүдийг алдахад би хариулж явж байсан юм. Тухайн үхрүүдийг алдсан шөнө би гэртээ унтаж байсан. Үхрүүдийг бөөгнүүлж гэрийнхээ ойролцоо хурааж тавьсан байсан... г мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 25-26 /,

Иргэний нэмжлэгч С.ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Надад Г.******* банкны өр төлөх болчихоод байна адуу авах уу гээр нь би 2 адуу авахаар тохиролцсон. Тэгээд 1 адууг нь 1000000 төгрөгөөр бодоод надаас зун бяруу аваад явсан мөнгийг нь өгөөгүй байсан. Тэгээд тэр бярууныхаа мөнгийг суутгаад *******т нийт 1.700.000 төгрөг өгсөн. Надад 2 тооны адуу өгсөн. 1 нь хээр зүсмийн азарга, 1 нь хонгор зүсмийн морь өгсөн би тгыг нь сайн анзаараагүй. Манай багийн айлуудад хээр алаг гүү нь г хүнд, хар цагаан сартай хээр гүү , шарга гүү нь н. г хүмүүст тус тус зарсан гэж сонсогдсон ...1.700.000 төгрөгийг нэмжилж байна. Гаргаж өгөх баримт байхгүй. Тухайн үед мөнгийг бэлнээр тоолж өгсөн ... Миний хохирлыг барагдуулчих юм бол надад гомдол, санал нэмжл зүйл байхгүй .... г мэдүүлэг /1-р хх-ийн 29-36, 2-р хх-ийн 31-32 /,

Иргэний нэмжлэгч Г.ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн нутагт байрлах г газарт гэртээ хүү ын хтаар байхад 2021 оны 11 дүгээр сарын ээр ******* ганцаараа морьтой, хажуу хөтөлгөө нэг морьтой ирээр нь  чи хаа хүрээд ирж байгаа юм гэд Их Устаар гарчихаад гэр рүүгээ явж байна гэж хэлсэн. Тэгсэн ******* бид хоёрт хэлдээ энэ шарга халзан гүүг зарах гэж байгаа юм гээр *******аас яагаад зарах гэж байгаа талаар асуухад банкнаас мөнгө зээлээд хүнээс адуу авсан байсан. Тэрийгээ цуглуулж явна энэ алах гэж байгаа гэж хэлсэн. Манай хүү морийг сонирхоод байхаар нь худалдаж авсан. *******аас худалдаж авсан гүү нь шарга халзан зүстэй байсан, 900,000 төгрөгөөр худалдаж авсан. Надад худалдсан морины мөнгийг өгөөгүй байгаа, худалдаж авсан морийг эзэн нь ирээд аваад явсан .... г мэдүүлэг /2-р хх-ийн 37-39/

Гэрч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

.Г.******* надад хар цагаан сартай хээр гүүг 800.000 төгрөгөөр зарахаар тохирч би бэлэн 50.000 төгрөгийг өгсөн. Үлдсэнийг нь дараа өгье гэж ярилцсан. Г.******* нь зарсан адуугаа миний өөрийн адуу гэж байсан... г мэдүүлэг /2-р хх-ийн 41-42 дугаар хуудас/,

Гэрч О.ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Г.******* нь манай дүүгийн бууг зарна гийг хүнээс сонсоод ирсэн байсан. Тэгээд манай дүүгийн бууг авъя гээр нь чи ямар үнээр авах юм гэд танд адуу өгье гээр нь би тохирсон. эр адуугаа Эрдэнэбатад үлдээчихье. Та очоод авчихаарай гэсэн. Тэгээд би тэр орой нь Эрдэнэбатынхаас алаг зүсмийн буруу талын гуяндаа сар, нар, дөл тгатай гүү очиж авсан. Тэгээд 6-7 хоногийн дараа би нөгөө дүүгийнхээ бууг “ ” г газарт үүрээд явж байгаад Г.*******тай таараад өгсөн. Надад зарсан алаг байдас хэнийх юм гэж би асуугаагүй. Өөрийнх нь л юм байх гэж бодсон...г мэдүүлэг /2-р хх-ийн 48- 49 /,

Гэрч Б.ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Г.******* нь 2019 оны 02 дугаар сард надтай сумын төвд уулзаад би чд 3 тооны шүдлэн үхэр зарна гээд чи мөнгийг нь өгөөч гээр нь 1000000 төгрөг бэлнээр өгсөн. Тэгээд 2021 оны 11 дүгээр сарын 09-ний өдөр Г.*******тай утсаар яриад нөгөө авах ёстой үхрээ авъя гэд 3 тооны үхэр гаргаж янзалчихаад авч ирж өгсөн... г мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 40-41 /,

Гэрч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Г.*******аас аав 600.000 төгрөгөөр шүдлэн насны шийр цагаан хар зүсмийн үхэр авсан худалдаж авсан үхрээ идшинд хэрэглэсэн... г мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 43- 44 /,

Гэрч ийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн

Би ******* г хүнээс 750.000 төгрөгөөр үхэр худалдаж авсан. Өөрийнхөө хотноос өгч байгаа юм болов уу л гэж бодсон... г мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 47-48 /,

 хонгор аймгийн “Энх-Нахиа” ХХК-ийн 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн 369 дугаар шинжээчийн ... хонгор зүсмийн хязгаарлан үрээ 900,000  төгрөг... г дүгнэлт /1-р хх-ийн 48/

хонгор аймгийн “Энх-Нахиа” ХХК-ийн 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн 368 дугаар шинжээчийн ... Шарга халзан гүү 900,000 төгрөг, хар цагаан сартай хээр гүү 900,000 төгрөг, хээр азарга 1,200,000 төгрөг, хээр алаг байдас 800,000 төгрөг .. г дүгнэлт /2-р хх-ийн 68/

хонгор аймгийн “Энх-Нахиа” ХХК-ийн 2021 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 379 дугаар шижнээчийн ... сарлагын нас гүйцсэн үнээ 7,200,000 төгрөг, бор зүсмийн шүдлэн үхэр 700,000 төгрөг ... г дүгнэлт /3-р хх-ийн 64/

 “Ашид билгүүн” ХХК-ийн 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн ТХҮ-921/2811 дугаар шинжээчийн ... хар халзан зүсмийн хонь /шүдлэн/ 900,000 төгрөг, шар халзан зүсмийн хонь /шүдлэн/ 900,000 төгрөг... г дүгнэлт /3-р хх-ийн 72-73/

“Ашид билгүүн” ХХК-ийн 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн ТХҮ-921/2808 дугаар шинжээчийн ... манг маркийн мотоцикл 2,500,000 төгрөг... г дүгнэлт /3-р  хх-ийн 76-77/           

“Ашид билгүүн” ХХК-ийн 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн ТХҮ-921/2810 дугаар шинжээчийн ... хүрэн зүсмийн бүдүүн морь 1,500,000 төгрөг ... г дүгнэлт /3-р хх-ийн 80-81/

- Гэмт хэргийн талаарх гомдол мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хх-ийн 01-02, 2-р хх-ийн 01-02, 3-р хх-ийн 01-02, 97-98/, Эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татах тухай тогтоол / 2-р хх-ийн 82-83, 3-р хх-ийн 93-94/, эд мөрийн баримтыг хураан авах тухай прокурорын зөвшөөрөл /1-р хх-ийн 18-19, 3-р хх-ийн 09-13/, эд мөрийн баримтаар тооцох тухай мөрдөгчийн тогтоол /1-р хх-ийн 20-22, 2-р хх-ийн 18-20, 21-23/, эд хөрөнгө битүүмжл тухай прокурорын тогтоол, тэмдэглэл /2-р хх-ийн 25-26, 3-р хх-ийн 04-06, 07-08, 15-17, 19-20/, эрүүгийн хэргийг нэгтгэсэн прокурорын тогтоолууд/ 1-р хх-ийн 98-99, 2-р хх-ийн 126-127 / шүүгдэгч нарын оршин суугаа газрын засаг даргын тодорхойлолт / хх-ийн 2-р хх-ийн 97, 3-р хх-ийн 130, 135/, шүүгдэгч нарын эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсийг шалгах хуудас /3-р хх-ийн 116-117/, депозит дансны хуулганууд /хх-ийн 126-130/, эд хөрөнгөтэй эс лавлагаа / хх-ийн 120/, иргэний үнэмлийн лавлагаа /хх-ийн 121-122/, шүүгдэгч *******ын, ******* нарын мал, тэжээвэр ьтад, хашаа, худгийн 2020, 2021 оны тооллогын баримтууд /1-р хх-ийн 75-90, 2-р хх-ийн 99-114, 3-р хх-ийн 135-138/, хохирогч ы хохирлын баримтууд /2-р хх-ийн 116-117/, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинээр гарган өгсөн  нотлох баримтуудыг шинжлэн судалсан болно.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хааралтай, хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу хэрэгт цугларч бжүүлсэн, шүүгдэгч, хохирогч, гэрч нараас мэдүүлэг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл ажиллагааны жур, шаардлага зөрчөөгүй, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хэрэг хянан шийдвэрл ажиллагааны оролцогчийн хуулиар хгаалагдсан эрхийг хассан буюу хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул шүүх тэдгээр баримтыг хэрэг хянан шийдвэрлэд ач холбогдолтой, хаарал бүхий талаас нь үнэлж прокурорын шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар дүгнэлт хийж холбогдох хэргийг хянан шийдвэрл боломжтой.

Хавтаст хэрэгт авагдсан баримтуудад тулгуурлан хэргийн газар болсон г үйл баримтад дүгнэлт хийхэд гэмт хэрэг гарсан байдал, гэмт хэрэг гарах болсон шалтгаан, хэн үйлдсэн, гэмт хэргийн сэдэлт, гэм буруугийн хэлбэр зэргийг хангалттай тогтоож ирүүлсэн гэж үзэж хэргийг шийдвэрлэлээ.

Шүүх Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1 д хэсэгт зааснаар “хэрэг хянан шийдвэрл ажиллагааг тухайн шүүгдэгчийн хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд” хянан хэлэлцлээ.

Шүүгдэгч Г.******* нь 2021 оны 10 дугаар сарын 15-наас 16-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 1 дүгээр багийн нутаг “ ” г газраас иргэн гийн 1 тооны адууг хулгайлан авч түүнд 900,00 төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 10 дугаар сарын 15-наас 16-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 1 дүгээр багийн нутаг “” г газраас иргэн ы 4 тооны адуу буюу олон тооны малыг хулгайлан авч, иргэн д 3,800,000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

2021 оны 11 дүгээр сарын 13-наас 14-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн нутаг “ ” г газраас иргэн ын эзэмшил, өмчлөлийн 7 тооны үхэр буюу олон тооны малыг хулгайлан авч өөрийн эзэмшлийн хүрэн мориороо тууж авч яван, иргэн Г.тай цуг нядлан бусдад болон өөрийнхөө идшинд хэрэглэж иргэн  од 7,900,000 төгрөгийн хохирол учруулсан,

Шүүгдэгч ******* нь Г.*******ын бусдын олон тооны мал хулгайлах гэмт хэрэг үйлдэж олсон 7 тооны үхэр гэдгийг мэдсээр байж түүнтэй хт уг үхрүүдийг нядалж, 2021 оны 11 дүгээр сарын 14-ний шөнө хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн “ ” г газарт халиун зүсмийн үнээ буюу 1 тооны үхрийг өөрийн идшинд авч хэрэглэж мөнгөн угаах гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь мөрдөн байцаалт болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт үйлдсэн хэргээ хүлээн мэдүүлсэн шүүгдэгч *******ын мэдүүлэг /3-р хх-ийн 112-113, 114-115/, шүүгдэгч *******ын мэдүүлэг /1-р хх-ийн 71-72, 2-р хх-ийн 91-93, 3-р хх-ийн 104-105, 106-107/, хохирогч ы мэдүүлэг /2-р хх-ийн 9-10, 13-14 /, хохирогч гийн мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 7-8, 15-16 /,  хохирогч ын мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 25-26 /, иргэний нэмжлэгч С.ын мэдүүлэг /1-р хх-ийн 29-36, 2-р хх-ийн 31-32 /, иргэний нэмжлэгч Г.ын мэдүүлэг /2-р хх-ийн 37-39/, гэрч ын мэдүүлэг /2-р хх-ийн 41-42 дугаар хуудас/, гэрч О.ын мэдүүлэг /2-р хх-ийн 48- 49 /, гэрч ын мэдүүлэг / 2-р хх-ийн 52-53/, гэрч Б.ын мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 40-41 /, гэрч ын мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 43- 44 /, гэрч ийн мэдүүлэг / 3-р хх-ийн 47-48 /, хонгор аймгийн “Энх-Нахиа” ХХК-ийн 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн 369 дугаар шинжээчийн дүгнэлт /1-р хх-ийн 48/,хонгор аймгийн “Энх-Нахиа” ХХК-ийн 2021 оны 12 дугаар сарын 14-ний өдрийн 368 дугаар шинжээчийн дүгнэлт /2-р хх-ийн 68/,хонгор аймгийн “Энх-Нахиа” ХХК-ийн 2021 оны 12 дугаар сарын 23-ны өдрийн 379 дугаар шижнээчийн дүгнэлт /3-р хх-ийн 64/, “Ашид билгүүн” ХХК-ийн 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн ТХҮ-921/2811 дугаар шинжээчийн дүгнэлт /3-р хх-ийн 72-73/, “Ашид билгүүн” ХХК-ийн 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн ТХҮ-921/2808 дугаар шинжээчийн дүгнэлт /3-р  хх-ийн 76-77/, “Ашид билгүүн” ХХК-ийн 2022 оны 1 дүгээр сарын 20-ны өдрийн ТХҮ-921/2810 дугаар шинжээчийн дүгнэлт /3-р хх-ийн 80-81/ зэрэг хэрэгт авагдсан бусад бичгийн нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна

Аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсгийг журлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2.1-т зааснаар шүүгдэгч *******т, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 18.6 дугаар зүйлийн 1-т зааснаар шүүгдэгч ******* нарт тус тус холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйчлэл тохирсон байх тул шүүгдэгч *******ыг бусдын олон тооны малыг хулгайлсан, шүүгдэгч *******ыг гэмт хэргийн улмаас олсон хөрөнгө гэдгийг мэдсээр байж түүний авч ашиглан  мөнгө угаах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.2 дугаар зүйлийг 1-д заасныг баримтлан, мөн хуулийн ерөнхий ангийн 1.4 дүгээр зүйлийн 1-д заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлг зарчимд тулгуурлан, хуульд заасан хариуцлага оногдуулах үндэслэлтэй гэж шүүх дүгнэв.

Шүүгдэгч Г.******* нь нийт 3 удаагийн үйлдлээр дэр дурдсан нэр бүхий хохирогч нарын олон тооны малыг хулгайлсан байх бөгөөд түүний үйлдлүүд нь Монгол Улсын Үндсэн хуулиар хгаалагдсан үндэсний баялаг болох мал сүрэгт халдсан субъектив шинжтэй тул үргэлжилсэн үйлдэлтэй гэмт хэрэг гэж үзэж сүүлийн үйлдлээр буюу 2021 оны 11 дүгээр сарын 13-наас 14-нд шилжих шөнө хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн нутаг “ ” г газраас иргэн ын эзэмшил, өмчлөлийн 7 тооны үхэр буюу олон тооны малыг хулгайлан авч 7900000 төгрөгийн хохирол учруулснаар гэмт хэрэг үйлдсэн хугацааг төгссөнд тооцох нь хууль зүйн үндэслэлтэй юм.

Шүүгдэгч ******* нь шүүгдэгч Г.*******ыг иргэн ын эзэмшил, өмчлөлийн 7 тооны үхрийг гэмт хэргийн улмаас олсон хөрөнгө гэдгийг мэдсээр байж түүний хууль бус үүсвэрийг нь нуун далдлах, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдийг хуулийн хариуцлагаас зайлсхийхэд туслах зорилгоор зарж шилжүүлсэн нь мөнгө угаах гэмт хэргийн шинжийн хангаж байна.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.8 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт... гэмт хэргийн хор уршиг хэзээ илэрснээс үл хаарна энэ хуульд заасан  гэмт үйлдэл, эс үйлдгүй төгссөн үеийн гэмт хэрэг үйлдсэн хугацаагаар тоолно...гэж, 3 дахь хэсэгт...гэмт үйлдэл, эс үйлдүй тодорхой хугацаанд үргэлжилсэн бол гэмт хэрэг үйлдэгдэж дууссан, эсхүл таслан зогсоогдсон үеийг гэмт хэрэг үйлдсэн хугацаанд хааруулна... гэж тус тус хуульчилсан тул шүүгдэгч Г.*******ын үйлдлийг гэм буруугийн санаатай хэлбэртэй шунахай сэдэлттэй, өөртөө эдийн ашигтай байдал бий болгох ашиг сонжоо олох зорилгоор өөрийн үйлдлийн улмаас учрах хор уршгийг мэдсээр байж зориуд хүсэж үйлдсэн буюу бусдын өмчлөх эрхэд хууль бусаар халдсан гэж,

Түүнчлэн шүүгдэгч ******* нь бусдын олон тооны мал хулгайлах гэмт хэргийг шүүгдэгч Г.*******тай бүлэглэн үйлдэгдсэн нь нотлогдохгүй байх бөгөөд тэрээр Г.*******тай хт хонгор аймгийн сумын 5 дугаар багийн нутаг “ ” г газар луу яваагүй, алдагдсан гэж үхрүүдийг туулцаагүй, харин Г.*******ыг үхэр хулгайлсны дараа буюу мал хулгайлах гэмт хэрэг үйлдэгдэж төгссөний дараа түүнд хулгайлсан малаа борлуулахад нь дэмжлэг үзүүлж, гэмт хэрэг үйлдэж олсон хөрөнгө гэдгийн мэдсээр байж худалдан авч өөрийн хэрэгцээндээ зарцуулсан болон шүүгдэгч нарыг анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн байх боловч тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдал гэж үз үндэслэлгүй,

Мөн шүүгдэгч Г.******* нь  гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлыг эд зүйлийг буцаан өгсөн байх боловч тухайн гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол буюу халдлагын зүйл болсон малыг шүүгдэгч хохирогч , нарт биет байдлаар хураан авч хохирогчид хүлээлгэсэн өгсөн буюу буцаан өгөх хэлбэрээр барагдуулсан, шүүгдэгч ******* нь шүүгдэгч Г.*******аас авсан үхрийн үнэ буюу учирсан хохирлыг төлж барагдуулахаа илэрхийлж байгаа нөхцөл байдал болон шүүгдэгч Г.*******, ******* нарыг гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлыг нөхөн төлсөн гэж үз буюу Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1.1, 1.2-д заасан эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүл үндэслэл тогтоогдохгүй байна.

 Эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүл нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байна.

Шүүгдэгч Г.*******, ******* нар нь гэмт хэрэг үйлдсэн нь тогтоогдсон тул гэм буруутай хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлг гэм буруугийн зарчим, эрүүгийн хариуцлага нь гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байх шударга ёсны зарчимд нийцүүлэн, гэмт хэрэг үйлдэгдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, шүүгдэгч нарын гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол хор уршгийг нөхөн төлж арилгасан, эрүүгийн хариуцлагын хүндрүүл болон хөнгөрүүл  нөхцөл байдал, гэмт хэрэг үйлдэд гүйцэтгэсэн үүрэг, оролцсон оролцоо зэргийг харгалзан ялыг ялгжтай оногдуулсан болно.

Иймд шүүгдэгч Г.*******т Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3-т заасныг журлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2.1-т зааснаар, шүүгдэгч *******т Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 18.6 дугаар зйүлийн 1-т тус тус зааснаар зүйлчлэн уг зүйл хэсэгт заасан хорих ялыг оногдуулж, шүүгдэгч нарын хувийн байдал болон гэм буруудаа хандах хандлага зэргийг харгалзан ялыг нээлттэй хорих байгууллагад эдлүүл нь зүйтэй гэж үзлээ.

Уг гэмт хэргийн хохирогч , , нарын бог малыг  үнэлсэн эд зүйлийн үнэлгээ баримт хэрэгт авагдсан ба уг үнэлгээний талаар хохирогч, шүүгдэгч нарын хэн аль нь маргаагүй, шүүгдэгч ******* бусдын бог малыг хулгайлж авсан, шүүгдэгч ******* гэмт хэргийн улмаас олсон хөрөнгийг мэдсээр байж түүний авч, ашиглаж мөнгө угаах гэмт хэрэг үйлдсэн өөрсдийн үйлдэл болон авсан эд зүйлийн тоо, хэмжээ болон  хэргийн үйл баримтад маргаагүй, түүнчлэн шүүгдэгч нар, тэдгээрийн өмгөөлөгч нь хэргийн зүйлчлэл, гэм буруугийн талаар маргаагүй, өөрийн гэм бурууг хүлээн зөвшөөрсөн болохыг тус тус тэмдэгл нь зүйтэй.

Харин хохирогч нь  шүүгдэгч Г.*******аас хохирлоо бүрэн төлүүлж авсан, одоо нэмжл зүйлгүй, гомдол саналгүй талаар бичгээр илэрхийлсэн,  мөн хохирогч , нарын малыг биет байдлаар буцаан өгсөн тул  шүүгдэгч *******, ******* нарыг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

Шүүгдэгч *******, ******* нар нь ял шийтгэгдсэн эсийг шалгах хуудсанд Цагдаагийн Ерөнхий газрын МСТ-ийн ял шийтгэлийн мэдээллийн санд бүртгэгдээгүй тул анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзэв.

Хавтас хэрэгт авагдсан гэмт хэргийн улмаас хохирогч хохиролд нийт 702126 төгрөгийг нэмжилсэн бөгөөд хохирогчийн гаргасан нэмжлэлийн шаардлага болох малаа эрж хайсан зардалд баримтаар тогтоогдсон 448426 төгрөгийн шаардлагыг хангаж, харин нэмжлэлээс малаа хүлээн авснаас хойшхи зарцуулсан бензин болон өөрийн хэрэгцээндээ зарцуулсан хүнсний зардал нийт 253700 төгрөгийг хохирлыг гэмт хэргийн улмаас учирсан шууд хохирол гэж үз боломжгүй тул нэмжлэлийг хэрэгсгүй болгож шийдвэрлэлээ.

Харин хохирогч нь хулгайд алдсан морио эрж хайсан бензин  болон бусад зардлаа цаашид нотлох баримтаар бүрдүүлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл журмаар журмаар нэмжлэл гаргах эрхтэй болохыг дурдаж шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч *******аас гэмт хэрэг үйлддээ ашигласан морины үнэ болох 1,500,000 төгрөгийг гаргуулж, улсын орлого болгож,

Хэрэгт эд мөрийн баримтын хураагдсан  18 ширхэг үхрийн ширийг гуулахаар хонгор аймаг дахь Шүүхийн тгын газар даалгаж, *******ын эзэмшлийн ... манг маркийн мотоцикль нэг ширхэг.., шүүгдэгч *******ын эзэмшлийн ...10 тооны хонь...., хохирогч гийн ... хонгор зүсмийн 1 тооны хязаалан үрээ морь нэг ширхэгийг... битүүмжилсэн эд хөрөнгө битүүмжл прокурорын тогтоолуудыг хүчингүй болгож, хэрэгцээний дагуу эзэмшигч *******, *******, хохирогч нарт тус тус буцаан олгож шийдвэрлэлээ.

Шүүгдэгч *******, ******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, тэдгээрийн бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, гаргавал зохих хэрэг хянан шийдвэрл ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдав.

Монгол Улсын Шүүхийн тухай 22.4 дүгээр зүйлийн 22.4.1, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн  36.2 дугаар зүйлийн 1,2,3,4 д хэсэг,  36.3, 36.4, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10, 36.13, 38.1 д хэсэгт  тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 1. Шүүгдэгч ******* овогт *******ийн Сумьяабазарыг бусдын олон тооны малыг хулгайлсан,

овогт ын ыг гэмт хэргийн улмаас олсон хөрөнгийг мэдсээр байж түүний авч ашиглан мөнгө угаах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

2.  Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3-т заасныг журлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.12 дугаар зүйлийн 2.1-т зааснаар шүүгдэгч *******ыг 2 жил 8 сарын хугацаагаар хорих ялаар,

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 18.6 дугаар зүйлийн 1-т зааснаар шүүгдэгч *******ыг 6 сарын хугацаагаар хорих ялаар тус тус шийтгэсүгэй.

3.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 3, 4-т зааснаар шүүгдэгч *******т оногдуулан 2 жил 8 сарын хугацаагаар хорих ял, шүүгдэгч ******* оногдуулсан 6 сарын хугацаагаар хорих ялыг нээлттэй хорих байгууллагад тус тус эдлүүлсүгэй.

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлийн 1, 4-т зааснаар шүүгдэгч *******аас гэмт хэрэг үйлддээ ашигласан морины үнэ болох 1,500,000 төгрөгийг гаргуулж, улсын орлого болгосугай.

5. Шүүгдэгч шүүгдэгч *******, ******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, тэдгээрийн бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, гаргавал зохих хэрэг хянан шийдвэрл ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдсугай.

6. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 1, 505 дугаар зүйлийн 505.1-т зааснаар шүүгдэгч *******аас 448,426 төгрөг гаргуулж, хохирогч д олгож, нэмжлэлийн шаардлагаас 253700 төгрөгийг хэрэгсгүй олгосугай.

7. Хохирогч нь хулгайд алдсан морио эрж хайсан болон бусдын зардлын баримтаа цаашид нотлох баримтаар бүрдүүлэн Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрл журмаар журмаар нэмжлэл гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

8.  Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1.4-т зааснаар хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан 18 ширхэг үхрийн ширийг гуулахаар хонгор аймаг дахь Шүүхийн тгын газар даалгасугай.

9. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрл тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1.1-т зааснаар шүүгдэгч *******ын эзэмшлийн ... манг маркийн мотоцикль нэг ширхэг.., шүүгдэгч *******ын эзэмшлийн ...10 тооны хонь...., хохирогч гийн ... хонгор зүсмийн 1 тооны хязаалан үрээ морь нэг ширхэгийг... битүүмжилсэн эд хөрөнгө битүүмжл прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож, хэрэгцээний дагуу эзэмшигч *******, *******, хохирогч нарт буцаан олгосугай.

10. Шүүгдэгч *******, ******* нарт урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийл арга хэмжээг өөрчилж, цагдан хорьж, тэдгээрийн эдл ялыг 2022 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдрөөс лэн тус тус тоолсугай

11. Шийтг тогтоол уншиж  сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдаж, шийтг тогтоолыг улсын яллагч, шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч өөрөө гардан авснаас буюу хүргүүлснээс хойш эс зөвшөөрвөл 14 хоногийн дотор   хонгор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

12. Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах буюу эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүл хүртэл шүүгдэгч *******, ******* нарт хэрэглэсэн цагдан хорих таслан сэргийл арга хэмжээг тус тус  хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ  Ч.БАЙГАЛМАА