Баянхонгор аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол

2022 оны 02 сарын 18 өдөр

Дугаар 2022/ШЦТ/036

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Баянхонгор аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Батцэнгэл даргалж,

Улсын яллагч: *******,

Нарийн бичгийн дарга: *******,

Хохирогч: , түүний өмгөөлөгч *******,

Шүүгдэгч: *******, түүний өмгөөлөгч *******

Шүүгдэгч: *******, түүний өмгөөлөгч *******,

Шүүгдэгч *******, түүний өмгөөлөгч *******,

Шүүгдэгч , түүний өмгөөлөгч: нарыг оролцуулан тус шүүхийн эрүүгийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Баянхонгор аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.6 дугаар зүйлийн 1, 11.6 дугаар зүйлийн 1-т тус тус зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн дугаартай эрүүгийн хэргийг 2021 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт:

1. Шүүгдэгч, Монгол Улсын иргэн, х хариуцах чадвартай, овогт . / Регистрийн дугаар: /,

2. Шүүгдэгч, Монгол Улсын иргэн, урьд ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, х хариуцах чадвартай, овогт . / Регистрийн дугаар: /,

3. Шүүгдэгч, Монгол Улсын иргэн, урьд ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, х хариуцах чадвартай, овогт . / Регистрийн дугаар: /,

4. Шүүгдэгч, Монгол Улсын иргэн, улсаас авсан гавьяа шагналгүй. х хариуцах чадвартай, овогт , / Регистрийн дугаар:ВЖ87080819

Холбогдсон хэргийн талаар:

1. Шүүгдэгч ******* нь 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны шөнө Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг гэх газарт өөрийн гэртээ нүүрэн тус газар нь шаазан аягаар цохиж, зүүн хацрын зүсэгдсэн шарх гэмтэл буюу хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэргийг,

Шүүгдэгч нь *******, ******* нартай бүлэглэн 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр ын гэх газарт байрлах *******ын гэрээс, бие махбодод нь осголт явагдаж эхэлсэн байсан -22.30с - 23.10с градусын хүйтэнд Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг гэх газарт байх руу хүргэхээр дан цамц, өмдтэйн *******ын эзэмшлийн улсын дугаартай “ниссан навара” маркийн тээврийн хслийн задгай тэвшин дээр ачиж, өвлийн хүйтэнд тээвэрлүүлэх боломжийг бүрдүүлсэн,

Уг үйлдлийн улмаас нь осгож нас барах боломжтой болохыг ухамсарласан хэдий ч “архи нь гарна, осгохгүй” гэж найдсан болгоомжгүй үйлдлийн улмаас нь осгож нас барсан буюу хүний амь насыг болгоомжгүйгээр хохироосон гэмт хэргийг,

Шүүгдэгч ******* нь , ******* нартай бүлэглэн 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр ын гэх газарт байрлах *******ын гэрээс,бие махбодод нь осголт явагдаж эхэлсэн байсан -22.30с - 23.10с градусын хүйтэнд Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг гэх газарт байх руу хүргэхээр дан цамц, өмдтэйн өөрийн эзэмшлийн улсын дугаартай ниссан навара маркийн тээврийн хслийн задгай тэвшин дээр ачуулж, тээвэрлэж явсан,

Уг үйлдлийн улмаас нь осгож нас барах боломжтой болохыг ухамсарласан хэдий ч “архи нь гарна, осгохгүй” гэж найдсан болгоомжгүй үйлдлийн улмаас нь осгож нас барсан буюу хүний амь насыг болгоомжгүйгээр хохироосон гэмт хэргийг,

Шүүгдэгч ******* нь хувийн таарамжгүй харилцааны улмаас цээжин тус газар дэвсэх, өшиглөж, нүүрэн тус газар нь гараар цохих мэтээр цохиж зодон, биед толгойн хуйхны дотор гадаргуу дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хөмсөг, чамархай, чих, хамар, мөр цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул, чих шуу, хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар цээжинд цус хуралт дээд уруул, баруун нүдний дээд, доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл буюу эрүүл мэнд хөнгөн хохирол учруулсан үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар,

Шүүгдэгч ******* нь 2018 оны 12 дугаар сарын 30-наас 31-нд шилжих шөнө Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр ын гэх газарт байрлах *******ын гэрийн гадна -22.30с-23.10с градусын хүйтэнд гадаа гарган нүүр, гарыг нь хүйтэн усаар угаасны улмаас 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны шөнө бие махбодод осголт явагдаж эхлэх нөхцөлийг бүрдүүлж,

Мөн үргэлжилсэн үйлдлээр , ******* нартай бүлэглэн 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр ын гэх газарт байрлах *******ын гэрээс, бие махбодод нь осголт явагдаж эхэлсэн байсан -22.30с - 23.10с градусын хүйтэнд Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг гэх газарт байх руу хүргэхээр дан цамц, өмдтэйн *******ын эзэмшлийн улсын дугаартай ниссан навара маркийн тээврийн хслийн задгай тэвшин дээр ачиж, өвлийн хүйтэнд тээвэрлүүлэх боломжийг бүрдүүлсэн,

Уг үйлдлийн улмаас нь осгож нас барах боломжтой болохыг ухамсарласан хэдий ч “архи нь гарна, осгохгүй” гэж найдсан болгоомжгүй үйлдлийн улмаас нь осгож нас барсан буюу хүний амь насыг болгоомжгүйгээр хохироосон гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн...гэх гэмт хт холбогджээ. / Яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр /

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Талуудын хүсэлтээр хт авагдсан яллах болон цагаатгах талын нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн бодитойгоор шинжлэн судалж, хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцэв. Үүнд:

1. Шүүгдэгч гийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

  ...******* бид 2 хүмүүсийг нь тарааж өгчхөөд гэртээ харьсан, гэрт ороход ******* талийгаачийг *******ын эхнэр лүү дайраад байхаар нь 2 удаа цохиж авлаа гээд байж байсан, би *******г унт гээд би өөрөө унтсан, шөнө нэг сэрэхэд нуруу, бөхөс, хөл, хавирга руу нь ******* өшигчөөд байхаар нь би боль гээд болиулсан, дахиж унтаж байгаад сэрэхэд ******* талийгаачийг цээжин дээр дэвсээд, толгой, тархи руу өшиглөөд байхаар нь би болиулаад унтаад өгсөн, дахиж шөнө гэрээс дагуулаад явж байхаар нь би араас явж авчраад гэрт оруулаад унтаад өгсөн, өглөө босоод би мал услах гээд худаг руу явсан, худаг дээр байж байтал *******, ******* нар ирээд нас барчихлаа гэж хэлсэн. Баруун талын нүд доод талд хагараад цус болсон ирсэн, нүдийг ******* аяга шидээд хагалсан, биеийн байдал зүгээр байсан. бид нар унтаад өгсөн шөнө сэрэхэд нуруу, бөхөс, хөл, хавирга руу нь өшигчөөд байхаар нь би болиулсан 5-6 удаа өшиглөсөн байх, дахиж унтаж байгаад сэрэхэд талийгаачийн цээжин дээр дэвсээд, толгой, тархи руу өшигчөөд байсан, толгой руу 5-6 удаа өшиглөөд цээжин дээр нь 3 удаа дэвссэн, дараа нь гадаа дагуулаад явж байхаар би очиж дагуулж орж ирж унтуулсан... аяга авч шидээд нүүрэнд нь цохисон. Цагаан өнгийн аяга шидсэн гэрийнхээ баруун талын хоймор хэсэгт сууж байгаа аяга шидсэн, талийгаач зүүн талын баганын хажууд сууж байсан. ” гэх мэдүүлэг /1 дүгээр хавтаст хэргийн 170-171, 190-192 дугаар тал/, Яллагдагч *******гийн “...талийгаач цуг орж ирээд 16 ямаа, 2 хонийг хулгай хийгээд идчихлээ гээд над руу дайраад байсан, би газар суулгаад цай уулгасан, тэр үед нүүр ам нь хавдсан байсан, намайг ах ******* дараад унтуул гэхээр дарж аваад унтуулах гэсэн орилоод байсан, манайд ирсэн хүмүүс 0.75л архи уусан талийгаач орилоод байсан, 0.5 литртэй архийг ууж дуусах хүртэл орилж байснаа унтаад өгсөн, манайд байсан хүмүүсийг ******* ах хүргэж өгөх гээд явсан, тэр хооронд нь талийгаач сэрээд ******* ахын эхнэр лүү орилоод дайраад байсан, би шээх гээд гарчхаад ирэхэд эгчийн үсдээд цохих гэж байхаар нь би зөрүүлээд зүүн талын хацар луу цохиод, хөл рүү нь өшиглөсөн, над руу агсраад байхаар нь би дахиж дарж унтуулах гэж байтал, нүүрнээс нь шүүс гоожоод байсан би гэрт оруулж ирээд унтуулсан, нэг мэдсэн өглөө болсон байсан, талийгаачийг өглөө ******* ах ахынд хүргэж өгсөн. Зүүн талын зовхины доод талд хагарсан байсан, баруун талын чамархайд хагарсан байсан. 1 удаа хөл рүү өшиглөөд нүүр лүү нь цохисон.

 .....******* бид 2 хүмүүсийг нь тарааж өгчхөөд гэртээ харьсан, гэрт ороход ******* талийгаачийг *******ын эхнэр лүү дайраад байхаар нь 2 удаа цохиж авлаа гээд байж байсан, би *******г унт гээд би өөрөө унтсан, шөнө нэг сэрэхэд нуруу, бөхөс, хөл, хавирга руу нь ******* өшигчөөд байхаар нь би боль гээд болиулсан, дахиж унтаж байгаад сэрэхэд ******* талийгаачийг цээжин дээр дэвсээд, толгой, тархи руу өшиглөөд байхаар нь би болиулаад унтаад өгсөн, дахиж шөнө гэрээс дагуулаад явж байхаар нь би араас явж авчраад гэрт оруулаад унтаад өгсөн, өглөө босоод би мал услах гээд худаг руу явсан, худаг дээр байж байтал *******, ******* нар ирээд нас барчихлаа гэж хэлсэн. Баруун талын нүд доод талд хагараад цус болсон ирсэн, нүдийг ******* аяга шидээд хагалсан, биеийн байдал зүгээр байсан. бид нар унтаад өгсөн шөнө сэрэхэд нуруу, бөхөс, хөл, хавирга руу нь өшигчөөд байхаар нь би болиулсан 5-6 удаа өшиглөсөн байх, дахиж унтаж байгаад сэрэхэд талийгаачийн цээжин дээр дэвсээд, толгой, тархи руу өшигчөөд байсан, толгой руу 5-6 удаа өшиглөөд цээжин дээр нь 3 удаа дэвссэн, дараа нь гадаа дагуулаад явж байхаар би очиж дагуулж орж ирж унтуулсан... аяга авч шидээд нүүрэнд нь цохисон. Цагаан өнгийн аяга шидсэн гэрийнхээ баруун талын хоймор хэсэгт сууж байгаа аяга шидсэн, талийгаач зүүн талын баганын хажууд сууж байсан...гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 168--171, 190-192 /

2. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч мэдүүлэхдээ: Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна. Мэдүүлэг өгөхгүй гэв.

3. Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...2018 оны 12 сарын 30-нд Баянхонгор аймаг яваад орой 18-н цагийн үед гэртээ ирэхэд манай хажуу талын айл эхнэрийн хамт, эхнэрийн хамт, талийгаач , манай эхнэр, А.ын эхнэр нар хоол унд идээд, пиво уугаад байж байсан, намайг ороход 2 том пиво уусан байсан, би ороод пивоноос 3 удаа аягаар уугаад манайх руу орж байтал *******, нар ирээд манайд орсон ******* ирэхдээ 1 литрийн Соёрхол архи авчраад ууцгаасан тэгтэл талийгаач гэрт байсан хүмүүсээс хэрүүл нэхээд байсан, манай эхнэр талийгаачийг та боль хүмүүсээс хэрүүл гуйгаад гэхэд зүүн талын орны урд сууж байснаа босож ирээд манай эхнэрийг цохиод авсан, А.ын эхнэр боль гээд салгасан, би уур хүрээд аяга аваад шидэхэд талийгаачийн зүүн хацарт цохисон, хацрын доод талд нь зүссэн юм шиг шалбарсан байсан, гэрт байсан хүмүүс больцгоо гээд эргэж сууцгаагаад архиа тойруулж ууж дуусгасан ******* манайд очъё гээд гэрт байсан хүмүүс *******ын машинд суугаад явсан, араас нь А. бид 2 мотоциклоор очсон, *******ынд очиход нэг шил архи задалсан талийгаач *******ын малчин ******* рүү танайх миний 16 ямааг идсэн гэж дайраад байсан. 2018 оны 12 сарын 31-ны өглөө усгүй болчихлоо гээд А. бид 2 *******ын очиход талийгаачийг гэрийн баруун талаар дээлийг нөмрүүлсэн цээж нүцгэн хэвтэж байсан, харахад уруул нь хагарсан баруун талын нүд нь хөхөрсөн байхаар нь яасан юм вэ гэхэд *******ын эхнэр шөнө агсан тавиад унтуулаагүй, рүү дайраад байхаар нь *******г зодсон гэж хэлж байсан, талийгаачийг *******, нар хувцсыг нь өмсүүлэх гэхэд хөдөлгөөнгүй байсан, нэг нь түшсэн, нэг нь хувцсыг нь өмсүүлэх гээд байсан А. зүгээр юм уу гэхэд, архи нь гараагүй унтаж байгаа юм гэж хэлээд байсан тэгээд А. бид 2 буцаад гэр лүүгээ яваад өгсөн, 1 цаг гарангын дараа ******* эхнэрийн хамт талийгаачийг машины тэвшин дээрээ ачсан, цээж нүцгэн шалдан, дээлийг нь нөмрүүлсэн байсан, машинаас А., нар буулгаад гэрт оруулаад баруун талд орны урд талд тавьсан, тэгтэд А. зүгээр юм уу гэхэд *******ын эхнэр зүгээр гээд байсан, талийгаач яраглаад дуугараад, 2 гар нь тэрүүхэндээ хөдлөөд байснаа дуугарахаа байхаар нь бид нар юу болов гэж сандраад хойд айлын ахыг дуудаад ирж үзүүлсэн өнгөрсөн байна гэж хэлсэн, ******* эхнэрээ машинаар гэр лүүгээ явуулсан, араас ******* бид 2 мотоциклоор очиход *******, нар гэртээ байхгүй худаг руу явсан байхаар нь худаг дээр очиход 2-уулаа байсан, бид 2 буугаад талийгаачийг та 2 яасан юм гэхэд , *******г чи л зодоод байсан гэж хэлж байсан...гэх мэдүүлэг /2-р хх-ийн 116-118 /,

....Уг тогтоолыг 2021 оны 12 дугаар сарын 02-ны өдөр мөрдөгч уншиж танилцуулсан. Уг тогтоолыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Учир нь 2018 оны 12 дугаар сарын 30-наас 2018 оны 12 дугаар сарын 31-нд шилжих шөнө *******ын гэрт ******* өөрөө, эхнэр , *******, бид хэд хоносон. Тэгээд 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өглөө би хамгийн түрүүнд боссон бөгөөд намайг босоход нь баруун талын авдрын урдуур унтаж байгаа бололтой хэвтэж байсан. Тэгээд гадаа тэмээ орилоод байхаар нь гарч бие засчихаад тэмээн дээрээ оччихоод буцаад гэрт орж ирэхэд *******, , ******* нар босчихсон байсан. Харин байсан газраа хэвтэж байсан. Удаагүй А., ******* нар мотоциклтой ирсэн бөгөөд А. нь яагаад босохгүй байгаа юм, шартчихсан байх, манайд тал шил архи 5айгаа манайд аваад ирээрэй гэж хэлсэн. Тэгээд машин руу оруулах гээд ******* бид хоёр өргөөд гарсан бөгөөд *******, тэдний эхнэр хоёр - наадах чинь өмдөндөө шээчихсэн байна, машины тэвшин дээр тавьчих гэхээр нь бид хоёр тэвшин дээр тавьсан. ******* машинаа жолоодоод, эхнэрийнхээ хамт аваад руу явсан, ******* бид хоёр үлдсэн. Дараа нь нас барсан гэж сонссон...гэх мэдүүлэг /5-р хх-ийн 26-27/,

4. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч ******* мэдүүлэхдээ:Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна. Мэдүүлэг өгөхгүй гэв.

5. Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Уг тогтоолыг 2021 оны 12 дугаар сарын 02-ны өдөр мөрдөгч надад уншиж танилцуулсан. Мөн өмгөөлөгч сая дахин танилцуулсан. Миний хувьд уг тогтоолыг хүлээн зөвшөөрч байна. нь 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрөөс 2018 оны 12 дугаар сарын 31-нд шилжих шөнө манайд хоносон. Тэгээд 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өглөө намайг босоход *******, хоёр босохгүй байна гээд өндийлгөөд суулгачихсан хувцсыг нь өмсүүлээд байж байсан. Тэгтэл удаагүй манай саахалт айлын А., ******* нар ирсэн. Тэгээд А. нь яагаад босохгүй байгаа юм, шартчихсан юм байгаа биз, манайд тал шил архи байгаа, манайд аваад оч гэж хэлчхээд *******ын хамт гэр лүүгээ явсан. Тэгээд руу явахаар болж *******, хоёр аваад түрүүлээд гэрээс гарсан бөгөөд би араас нь гарсан чинь машины тэвшин дээр тавьчихсан байхаар нь би тэр хоёроос- Кабин дотор оруулахгүй яасан юм гэхэд тэр хоёр- Өмдөндөө шээж, баачихсан байна гэж хэлсэн. Тэгээд би машинаа жолоодоод эхнэрийн хамт очиж гэрт нь оруулсан. Гэрт байхдаа тэрээр янцаглаад өмд рүүгээ гараа хийгээд байсан. Тэгээд бид нар хоол идчихээд А.ын эхнэр бантан хийгээд д өгөх гэхэд түүний гар нь хөрчихсөн, сонин болчихсон байна гээд саахалт айлын гэх хүнийг дуудаж үзүүлэхэд нас барчихсан байна гэж хэлсэн...гэх мэдүүлэг/ 5-р хх-ийн 16-17 /

6. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч ******* мэдүүлэхдээ: Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна. Мэдүүлэг өгөхгүй гэв.

7. Шүүгдэгч *******гийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны 00 цагийн орчим эхнэрийн хамт ******* эхнэрийн хамт, А., эхнэрийн хамт, , , талийгаач нар орж ирсэн. Бүгдээрээ согтууруулах нудаа хлэсэн байдалтай орж ирсэн, талийгаач над руу 19 тооны ямаа авлаа, танай хотныхон идлээ гээд байхаар нь би унт гээд дарж хэвтсэн, тэгтэл , ******* нар иртэл байж гээд ******* аяга авч шидэх гээд байсан нь би дарсаар байгаад унтуулсан, ирсэн хүмүүс бууз идээд 2 шил архи уугаад хүмүүс харихаар болоод ах хүргэж өгөхөөр болтол гэрээс гарах гэтэл талийгаачийг аваад яв гэтэл авч явалгүй үлдээгээд явцгаасан. Талийгаач нь зүүн талын зовхины доод талд хагарсан толгойн баруун талын чамархайн хэсэгт хагараад шилэн хүзүү рүү урссан байсан. Талийгаач унтаж байгаад сэрээд эгч Цэдэнсодном руу дайраад байхаар ах хэрэлдээд яахав гээд нүүр гараа угаа гэхэд чамархайнаас цус гараад урссан байсан. Талийгаач надаас хэн намайг ийм болгочив гэхэд би мэдэхгүй гэж хэлээд гэр дотор толгой дээрээс нь ус хийж өгөөд өөрийнхөө хажуу талаар унтуулсан. Унтахдаа дээлээ нөмрөөд унтаж байхад нь өөрийнхөө хөнжлийг нөмрүүлээд унтуулсан. Өглөө босоод байж байхад Галбадрах ус авчраад өг гээд ах руу утасдаад байсан. удалгүй Галбадрах ******* нар манайд ирээд талийгаачийг нударгаараа цохиж аваад хэзээ сэрсэн юм пизда минь гээд байсан мөн манай гэрт шээсэн байсан. Талийгаач хувцсаа өмсөж байхад ******* нударгаараа цохиход 2 тийшээ татаж очоод байсан. ******* нар нь цай уу гэж хэлээд яваад өгсөн. ах эхнэртэйгээ *******ынх рүү явахад талийгаач босоод машины ард суулгаад яваад өгсөн...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 193-198/

...Би уг тогтоолтой танилцлаа. Би уг тогтоолыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Учир нь Миний хувьд шөнө гэрээс гаргаж гадаа нүүр гарыг угаагаагүй, гэрт түүний нүүр гарыг угаасан *******д толгой руугаа аягаар цохиулаад цус гарчихсан байсан болохоор би нүүр гарыг нь угаасан юм. Тэгээд өглөө босоод байж байхад А., ******* нар ус авах гэж ирээд тэр хоёр өмдөндөө шээчихсэн байна гэж хэлсэн. Тэгээд руу авч явахаар болсон бөгөөд *******ын эхнэр Шинэ машин авчихсан, суудал . завааруулчихна гэж хэлж байсан. Тэгээд бид хоёр өргөөд гэрээс гарсан чинь тэнд байсан хүмүүс машины тэвшин дээр тавьчих, ойрхон юм чинь гайгүй байх гэж хэлэхээр нь түүнийг машины тэвшин дээр тавьсан. Тухайн үед *******, эхнэр , А., ******* нар бүгд байсан. Бүгдээрээ л машины тэвшин дээр тавчих, ойрхон юм чинь гайгүй байх гэж хэлж байсан. бид хоёр машины тэвшин дээр тавьчихаад тэндээ үлдсэн ******* машинаа жолоодоод, эхнэр нь хажууд нь суугаад явсан. А., ******* нар мотоцикльтой дагаад явсан. Тиймээс миний хувьд уг тогтоолыг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна...гэх мэдүүлэг / 5-р хх-ийн 37-39 /

             8. Шүүгдэгч *******гийн мөрдөн байцаалтын шатанд сэжигтнээр өгсөн:

....2018 оны 12 сарын 30-нд хонио услаад 19-н цагийн үед худгаас гаргаад би хонио урьд өвөлжөөн дээр хонио хураачхаад гэртээ 19-н цаг өнгөрөөгөөд ирсэн, ирээд галаа түлээд сууж байтал саахалт айлын залгаад танайх ирж цай уу гэж хэлхээр нь Ц байхгүй аймагт байгаа гэж хэлсэн тэгтэл ах дахиж залгаад байсан. удалгүй ******* ах яриад аймаг дээр байна одоо гарах гэж байна гэж ярьсан, цаг гараны дараа ******* ах гэртээ ирсэн, дахиж О.Бадрах ах залгаад ирж цай уу гэж хэллээ гээд ******* ах, ах 2 айл руу явсан, явахдаа би айлын хүмүүс дагуулаад ирж магадгүй, гэрээ цэвэрлээд байж байгаарай гэж хэлсэн, шөнө 00 цагийн үед бүгдийг нь машиндаа суулгаад, ах, ах 2 мотоциколтой явж байгаад, эвдэрсэн гээд хүрээд ирсэн манайхаас 1 шил архи задалж өгөөд уугаад сууж байтал гаднаас талийгаач П Эр цуг орж ирээд 16 ямаа, 2 хонийг хулгай хийгээд идчихлээ гээд над руу дайраад байсан, би газар суулгаад цай уулгасан, тэр үед нүүр ам нь хавдсан байсан, намайг ах ******* дараад унтуул гэхээр дарж аваад унтуулах гэсэн орилоод байсан, манайд ирсэн хүмүүс 0.75л архи уусан талийгаач орилоод байсан, 0.5 литртэй архийг ууж дуусах хүртэл орилж байснаа унтаад өгсөн,манайд байсан хүмүүсийг ******* ах хүргэж өгөх гээд явсан. тэр хооронд нь талийгаач сэрээд ******* ахын эхнэр лүү орилоод дайраад байсан би шээх гээд гарчхаад ирэхэд эгчийн үсдээд цохих гэж байхаар нь би зөрүүлээд зүүн талын хацар луу цохиод, хөл рүү нь өшиглөсөн, над руу агсраад байхаар нь би дахиж дарж унтуулах гэж байтал, нүүрнээс нь шүүс гоожоод байсан би гэрт оруулж ирээд унтуулсан, нэг мэдсэн өглөө болсон байсан, талийгаачийг өглөө ******* ах ахынд хүргэж өгсөн...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 168-169/

9. Хохирогч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

..зах орж хөдөө явах юм аваад 14-н цагийн үед гэр лүүгээ ороход саахалт айлын танай хүнд айлд ухаан алдчихлаа хурдан ир, хурдан ир гэж хэлэхээр нь яасан бэ гэхэд хурдан ир гэж хэлээд утсаа тасалсан би хадам ээж аав руу талийгаачийг ухаан алсдан гэж байна гэж хэлчхээд төрсөн 2 дүүд нь хэлчхээд 2 дүүгийнхэн хамт сум руу явж ухаан алдсан гэх гэх айлд нь ирсэн, ирэхэд талийгаачийн байгаа гэр өрх нь бүтээлттэй байсан, тухайн гэр лүү нь ороход талийгаач баруун талын орон дээр дээшээ харсан нүд нь хараагаараа зүүн талын хацар хэсэгт шалбархай баруун талын хацар хэсэгт шалбархай, нүд хөхөрсөн, уруул нь хавдсан цээжний өвчүү хэсгээр хөхөрсөн нь цамцны ярагдсан байхаар нь харчхаад гарахад хажуу талын айлаас гарч ирэхээр нь та нар даанч яав аа гэж хэлчихэд юу ч дуугараагүй араас нь гарч ирэхээр нь та нар түргэн тусламж дуудаад үзүүлэхгүй гэхэд зөв зүгээр хүн энэ айлд авчирч өгсөн гэж хэлчхээд яваад өгсөн....гэх мэдүүлэг / 1–р хх-ийн 43-45 /,

....Талийгаач нөхөр маань зүрхний булчингийн эмгэгшил, архаг өвчинтэй байгаагүй ер нь бол бие өвдөөд байдаггүй юм. Дээрх өвчнөөр эмчилгээ хийлгэж эмнэлэгт хэвтэж байгаагүй. Талийгаачийн хувьд 2017 онд Баянхонгор аймгийн суманд байхдаа толгойгоо хагалуулж сумын эмнэлэгт хэвтэж байсан дараа нь буюу 2017 оны 10 дугаар сарын үед аймгийн дотрийн эмнэлэгт 7 хоног эмчилгээ хийгээд гарч байсан юм...гэх мэдүүлэг /3-р хх-ийн 207-208/

10. Хохирогч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

... 2018 оны 12 сарын 31-нд манай бэр нөхөр ухаан алдсан юм шиг байна гэж хэлэхээр хүүхдүүдийн хамт сумын нутаг гэх газар *******, А. гэх айл очоод өрх бүтээлттэй айл байхаар нь орж талийгаач хүүгээ харахад нүүр ам хөхөрсөн, цээжин хэсэг нь хүрэн улаан, хонхойж, цөмөрсөн юм шиг, дагзны ар хэсэг цус болсон юм шиг, нэг нүд хөхөрсөн хавдартай нүдний доод хэсэг хагарсан байсан, бид тэр гэрээс гараад хажуу талын гэрт ороход 10-д хүн байсан, би ороод миний хүүхдийг хэн алчхав, нэг доорын хүмүүс байж, ядаж хөл гарыг нь хугалчхаад голтой, эмнэлгийн бараа харуулчихгүй гэж хэлсэн, ******* би 2-3 удаа цохисон, ******* болохоор би аяга шидсэн гэж хэлж байсан, мөн , ******* рүү гараараа заагаад байсан...гэх мэдүүлэг / 2-р хх-ийн 153-155 /

.....Миний хувьд шинжээчийн дүгнэлттэй танилцлаа, дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна, ямар шалтгаанаар гэхээр миний хүүгийн хувьд ямар нэг өвчин хууч гэх зүйл байгаагүй, архины ямар нэг хордлогонд орсны улмаас нас барсан гэж бодохгүй байна, өмнөх шинжилгээгээр нам хэмийн осголтоор нас барсан гэж дүгнэлт гарсан мөртлөө саяны шинжилгээгээр архины хордлого улмаас зүрх судасны хурц дутагдалд орж нас барсан гэж дүгнэлт гаргасан байгааг ойлгохгүй байна, хүлээн зөвшөөрөхгүй байна...гэх мэдүүлэг /3-р хх-ийн 206-207/

11. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт хохирогч мэдүүлэхдээ:

.... 2018 оны 12 дугаар сарын 30-нээс 2018 оны 12 дугаар сарын 31-нд шилжих шөнө энэ хүмүүстэй архидан согтуурсан. Малаа алдсан хүн хүмүүсээс сураглаж байсан байх. Миний хүүгийн амь насанд хүртэл зодож амь насыг нь бүрлэгсэн. Ингэхдээ бүлэглэн алсан гэж үзэж байгаа. Миний хүүг тамлаж алсан. Зодчихоод цусыг нь угаагаад гадаа гэргүй чирээд хүний ёсоор хандаагүй. Гэрчээр шөнө унтаж байгаад нэг сэрэхээр цээж, нуруу, толгой хэсэг рүү хөлөөрөө өшигчиж байсан гэдэг. 12 дугаар сарын 30-ны оройноос эхлээд нүдсээр байгаад алсан гэж бодож байна. Үхэж буй мал хүртэл хөл нь тийчилж байж үхдэг. 40-50 шархтай байсан энэ гэмтлийг хэн учруулсан бэ. Ийм их гэмтэл учруулсан эзнийг нь олж өгнө үү. Шинжээчийн дүгнэлтээр осголт гэж гарсан. Тэр айлд байсан ганцхан хүн осгосон гэхээр итгэхгүй байна. Миний хүү миний хөрөнгө байсан. Нэр төртэй сайхан амьдарч байсан. Маш их гомдолтой байна. Хохирогчийн биеэ хамгаалж чадахгүй байдлыг ашиглаж алсан. Шүүхээс үнэн зөв шийдэж өгнө гэж итгэж байна. Миний хүү ээж аавынхаа хайртай хүү, алаг үрийнхээ сайн аав байсан. Миний хань сэтгэл санаагаар цочирдож нас барсан. Маш их гомдолтой байна гэв.

12. Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд гэрчээр өгсөн:

..... нь малчин болох гэх залуугийн хамтаар машинтайгаа ирсэн. ирэхээс өмнө нэг шил Ерөөл нэртэй 0,75-тай Сэруүн нэртэй 2,5 литрийн пиво 3 ширхгийг уусан байсан. ирэхдээ нэг том шилтэй Соёрхол нэртэй 1 литрийн архи, нэг кола нэртэй ундаатай ирсэн. Ингээд ын авч ирсэн архийг уугаад байж байхад талийгаач ах манай эхнэр Мөнхшүртэй хэрэлдээд унасан, юунаас болж хэрэлдэх болсныг нь мэдэхгүй байна. Тэгээд талийгаач ах гэрээс гарах гэж байснаа манай эхнэр толгойн тус газарт нь гараараа цохиод нь авахыг нь би хараад өмнөө байсан /шаазан/ цайны аяга байсныг аваад талийгаач ах руу шидсэн. Тэгэхэд миний шидсэн шаазан цайны аяга талийгаач ахын зүүн хацарт оноод цааш орны модон толгой дээр очиж цохиод уг аяга хагарсан...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 54-57/

13. Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Манайх Баянхонгор аймгийн сумын 3 дугаар багийн “Таван элс” гэх газар эхнэр 1 хүүхдийн хамт оршин суудаг юм. 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрийн өглөө 10 цагийн үед эхнэр хүүхдийн хамт гэртээ байж байтал утсаар ярьж эхнэр бид 2-ийг ирж цай уу шинэ жилээ хамт тэмдэглэхээр болоод орой 18 цагийн үед би эхнэр бид 2 өөрийн эзэмшлийн мустанг 5 маркийн мотоциклтой ын гэр лүү яваад орой 18 цаг өнгөрөөгөөд ын гэрт очих үед гэрт эхнэрийн хамт гэртээ байсан бөгөөд утсаар хүмүүсийг дуудсан чинь эхнэр болох хамт ирсэн мөн талийгаач ганцаараа мотоциклтой ирсэн тэгээд байж байтал машинтайгаа ирсэн бөгөөд гэх залуутай цуг ирсэн мөн эхнэрийн хамт ирсэн. Тэгээд бид нар ын гэрт , , эхнэрийн хамт, талийгаач , эхнэрийн хамт ирээд бид нар нийлж 0.75 гр-ийн Ерөөл нэртэй архи 2 шил, наана 2.5 гр-ийн том пиво 5-ийг цуг шөнийн 22 цаг хүртэл хувааж уусан бөгөөд архи ууж байх үед нь талийгаач тай худаг уснаас болж маргалдаад байсан нь цай ууж байсан цайны жижиг цагаан өнгийн шаазан аягыг аваад шидсэн чинь талийгаач гийн зүүн доод талын хацрыг оноод хагалсан цус гарч байсан тэнд байсан хүмүүс одоо боль гээд болиулсан. Тэгээд байж байтал манайд очиж цай ууя гээд тэр гэрт байсан эхнэртэйгээ, эхнэртэйгээ, , , эхнэртэйгээ талийгаач нарын хамт гэр болох сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэрт байх гэр лүү явцгааж бид нар гэрт очиж 0.5 Охь гэсэн нэртэй архи мөн 0.75 гр-ийн Соёрхол нэртэй архи, 2.5 гр-ийн хэмжээтэй пиво-ийг бөөнөөрөө хувааж уусан. Архи ууж байх үед ямар нэгэн маргалдсан зүйл байгаагүй архи дуусгаад бид нарыг гэр гэрт нь машинаараа хүргэж өгсөн бөгөөд эхнэр бид 2-ийг ын гэрт хүргэж өгөөд эхнэр бид 2 ын гэрт хоносон харин нь эхнэр бид 2-ийг хүргэж өгсөн эхнэр бид 2 ын гэрт хоносон. Тэгээд маргааш өдөр нь болох 2018 оны 12 дугар сарын 31-ны өдөр 12-13 цагийн үед би эхнэрийн хамт ын гэрт байж байсан чинь нь эхнэрийн хамт талийгаач г цуг аваад ирсэн бөгөөд тухайн талийгаач нь ямар нэгэн үг дуугарахгүй нүүр ам нь хавдаж хөхөрсөн, уруул орчимд хавдсан байсан байдалтай цээж хэсэгтээ улайсан босохгүй байдалтай ирэхээр нь юу болсон талаар аас асуусан чинь нь би мэдэхгүй байна би гэртээ очоод унтаад өгсөн гэж надад хариу хэлсэн тэгээд бид 2 талийгаач г өргөж ын гэр лүү өргөж оруулсан харин талийгаач юм ярихгүй хэвтэж байгаад 13 цагийн үед нас барсан байсан бөгөөд бид нар сандарсан байсан учир цагдаа эмнэлэг дуудсан. Тухайн үед талийгаач нь архи нэлээн уусан юм шиг харагдаж байсан...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 51-53/

14. Гэрч А.ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

....Талийгаач нь гэх залууг чи миний 16 ямаа идчихлээ гээд дайраад байхаар нь гэх залуу нь ах унт унт гээд дарж хэвтүүлээд орны урд талаар унтаад өгсөн харин бид нар архи ууж дуусгаад гэр гэр лүү нь хүргэж өгнө гээд машинд суусан харин гэрт гэх залуу эхнэр талийгаач нь унтаад үлдсэн. Тэгээд бид нарыг бүгдийг гэрт буулгаж манай гэрт эхнэр бид 2 буусан мөн манайд хонохоор нь эхнэрийн хамт бууж манай гэрт орж Нямлхагвын эхнэрийн хамт бид 4 орж унтаад өгсөн...маргааш нь буюу 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн өглөө 10 цагийн үед босоод ус байхгүй байхаар нь х руу утсаар яриад танайд ус байна уу гэж асуутал байгаа гэхээр нь гэр лүү бид 2 мотоциклтой явсан гэрт очтол эхнэр 2 хүүхдийн хамт мөн гэх залуу талийгаач нар гэрт байсан бөгөөд талийгаач орны урд талаар дээшээ хараад хэвтэж байсан нар нь талийгаач гийн цамцыг өмсүүлэх гээд байж байсан нь дээшээ хараад хэвтсэн юм ярихгүй хөл гараа хэвийн хөдөлгөж байсан бөгөөд нь талийгаач г манайх руу авчирна гэхээр нь за за тэгвэл машинтайгаа усаа аваад ирээрэй гэж хэлчхээд бид 2 гэр лүүгээ явсан гэртээ очоод эхнэр, хүүхэд бид нар байж байтал машинтайгаа ирсэн хажуу талд нь цуг ирсэн байсан бөгөөд ямар нэгэн үйл хөдлөл үг яриа ярихгүй байхаар нь яагаад юм ярихгүй байна вэ зүгээ рүү гээд аас асуусан чинь архи нь гараагүй байхаа жаахан унтаж байгаад сэргэх байх гэхээр нь бид 2 машинаас г өргөж гэр лүү оруулж орны урд талаар тавьсан бид нарыг өргөж гэр лүү оруулах үед ямар нэгэн үг яриа байхгүй унтаж байгаа юм шиг байгаад байсан бөгөөд талийгаач гийн нүүр ам нь хөхөрч хавдсан улайсан байсан тэгээд бид нар бууз идчихээд бантан хийж өгье гээд бантан хийгээд талийгаач г сэрээх гэтэл сэрэхгүй нэг сонин болсон байхаар нь сэрэхгүй сонин байна гэхээр айлын хүмүүсийг дуудаж сумын түрэн дуудсан талийгаач г өргөх гэтэл нас барсан юм шиг байсан. Намайг ын хамт гэрт очих үед нь орны урд талд дээшээ хараад хэвтсэн унтаж байгаа шиг хэвтэж байсан нүүр ам уруул хэсэг нь хавдсан байсан.,.2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдөр манайд байх үед тай маргалдаж шаазан аяга шидэж талийгаач г оносон талийгаач нь ын эхнэрийг өшиглөсөн гэсэн гэхдээ өшиглөж байхыг хараагүй...Би гэх залуу нараас хэн нь зодсон бэ гээд асуутал нь би 2 удаа цохиж авсан нь зодсон байх би мэдэхгүй байна гээд байсан... Талийгаачийг нас барсны дараа , ******* нар мал услах гээд явсан байсан ******* худгаас авчраад хэн талийгаачийг хэн зодсон талаар асуухад нь *******г зодсон талаар хэлсэн тэгтэл ******* нь би ганц, нэг цохиод дэвссэн, мөн шөнө эрүү нь зуурсан байсан, толгойг нь угаасан талаар ярьж мөн д чи шургаж байгаад цохиулаа биз дээ гэж хэлээд байсан...Талийгаач гэрт байсан хүмүүст 16 ямаа алга болсон гэж хэлж байсан, яг хэн нэгэнд хандаж хэлээгүй, би баруун талаар баганын хажууд сууж байсан, талийгаач зүүн талд орны хажууд сууж байгаад цохилоо гээд эргээд хартал ******* аяга аваад шидсэн, талийгаачийн зүүн талын хацар дээр цохиод бага з цус гарсан байсан, би *******ыг суу гээд суулгасан, талийгаачийг манай эхнэр, Э.Мөнхшүр нар авч гараад аргадаж байгаад оруулж ирээд, *******ын авчирсан архийг ууж дуусгаад *******ынд бүгдээрээ очсон...” гэх мэдүүлэг/1 дүгээр хавтаст хэргийн 46-49, 82-84 дүгээр тал/, Дахин 2019.03.29-ний өдөр өгсөн “...талийгаачийг өнгөрсний дараа *******, ******* нар , нарыг худгаас авчраад ******* та 2 зодож нүдсэн бол үнэнээ хэлээд хэргээ хүлээ гэж хэлсэн, тэгтэл цохиод дэвссэн болохоор би цохиогүй гэж хэлэхэд чи цохио биз дээ гэж хэлээд байсан...” гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 46-49, 82-84, 4-р хх-ийн 174-176 /,

15. Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр 13 цагийн үед эхнэр бид 2 ын гэрт байж байтал машинтайгаа эхнэр, талийгаач нарын хамт ирсэн тухайн үед гийн цээж хэсэгт улайсан уруул нүүр хэсэгтээ улайж хавдсан байдалтай ямар ч юу ч ярихгүй нэг сонин болсон байсан бөгөөд машинаас бид 2 өргөж буулгаж ын гэр лүү оруулсан тухайн үед талийгаач ухаантай юм ярихаар ойлгохгүй байсан бөгөөд тэрнээс хойш 30 минутын дараа талийгаач чимээ ч үгүй болж нас барсан юм шиг байхаар нь амьсгалыг нь үзтэл амьсгалгүй байхаар нас барсан байна гэж бодсон....бадралын гэрт бөөнөөр архи ууж байх үед талийгаач тай худаг уснаас болж маргалдаж улмаар нь талийгаач руу цагаан өнгийн жижиг цайны аяга авч шидсэн чинь талийгаачийн зүүн хацрыг онож хагалсан цус гарч байсан бид нар тэр 2-ыг салгасан....гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 50-53 /,

16. Гэрч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Талийгаач гийн хувьд духны хэсэгтээ шалбарсан юм шиг нүүр нил цус болсон байдалтай байсан бөгөөд манайд орж ирээд талийгаач нь , нарыг та нар манай 16 ямаа, 2 хонийг идсэн гээд дайраад байсан Тэгэхэд нь манай нөхөр ах та юу яриад байгаа унт гэхэд ах гэрийн зүүн хойд талд авдрын хажууд хэвтээд өгсөн...Талийгаач архинаас уугаагүй учир нь талийгаач унтаад өгсөн...Тэгтэл талийгаач нь босож ирээд ус ууя гээд ус уусан. Тэгж байхдаа өмнө нь ярьж байсан хонь ямааны талаар тэй яриад чи манай ямааг идсэн хулгайлсан гэж ярьж байсан. Би орондоо орсон хүүхдийнхээ хажуугаар хэвтсэн унтах гэж байсан. Талийгаач ус уугаад нөгөө хэвтэж байсан газраа буцаад хэвтсэн чинь талийгаачийг нүүр ам нь цус болсон бурхан тахилын өмнө хэвтээд байна ийш нь болгочих уу эгчээ гэхэд нь би тэг тэг гэсэн чинь талийгаач г 2 сугаар нь өргөөд гэрийн баруун талд хураалттай барааны өмнө хэвтүүлсэн чинь талийгаач нь газарт хэвтсэн байдалтай байхдаа пиздагууд чинь яагаад байгаа юм бэ гэхэд жирэмсэн эгч унтуулахгүй яах гээд байгаа юм бэ гээд талийгаачийг өшиглөж авч байсан....Би д чи дахиж хүн зодож болохгүй шүү гэж хэлээд орондоо орсон...Тэгэхэд гэрийн баруун талаар , , талийгаач нар нөгөө хонь малаа яриад юм яриад хоорондоо маргалдаад байх шиг байсан би аймгаас ирсэн учир ядраад унтаад өгсөн. Намайг босоод гал түлсэн чинь , нар сэрээд урд өмнө ах бид 2-оос үг гуйгаад байхаар нь 2 улаа цохиж авсан талаараа хэлж байсан бөгөөд тэр 2 хоёулаа цохиж авсан талаар яриад байхаар нь би юу яриад солиороод байгаа юм та 2 чинь хоёулаа хүн цохиж авсан юм уу гэж хэлсэн чинь эгчээ 2-оос илүү цохиж аваагүй энэ хүн чинь өөрөө ямаа шаасан гээд байсан гэж ярьсан. Хэн нь яг хаана цохисон талаар яриагүй. Талийгаач борлохоор хэвтээд байсан бид нар босоод ор дэрээ хураагаад байж байтал нар ирсэн бөгөөд гэрт усгүй болчихлоо гэж байсан бөгөөд ахыг хараад ах чинь босоогүй юм уу архины шоконд орсон юм байхдаа гэж ярьж байсан. Тэгэхэд ах өөрийнхөө дээлийг нөмөрсөн байдалтай байсан бөгөөд өмдөндөө шээсэн байхыг нь мэдсэн...Энэ үед талийгаач босохгүй мөртлөө ийш тийшээ хөрвөөгөөд хөдлөөд байсан боловч юм ярихгүй басан. Тэгээд ахаа босоорой гэхэд босохгүй байсныг нар дээлийг цээжин биеийг нь босгоод ирсэн...Гэрт оруулахад талийгаач ийш тийшээ хөрвөөгөөд янцаглаад юм ярихгүй байсан. Тэгээд бантан хийж дууссан чинь , нар нь харснаа энэ хүн чинь өнгөрсөн юм биш биз дээ гээд гар нь хөхөрсөн байна гээд эмнэлэг дуудахаар болж явсан...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 59-62 /,

..Нөхөр бид хоёр өөрийн эзэмшлийн навара гэх ардаа кузовтой машинаар хүргэж өгсөн, талийгаач манайд байхдаа шээсэн байсан, тэгэхээр нь *******, нарыг машинд оруулаадах гэсэн машин дээр тавьсан байхаар нь тэр чигтээ л ынд очсон...” гэх мэдүүлэг / 4-р хх-ийн 166 /,

17. Гэрч Э. мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

 ...Манай гэрт талийгаач Эр нь хүн болгоноос хэрүүл гуйхаар байснаа намайг цохиод авахаар нь манай нөхөр аяга шидээд хацар дээр цохисон.,.2018 оны 12 сарын 31-ний өдөр 13-н цагийн үед эхнэрийн хамт талийгаачийг авчирсан талийгаачийг харахад нүд ам нь хөхөрсөн дамжлуулаад ахынд оруулаад орны урдуур нь тавьсан, энэ хүн чинь зүгээр үү нүд ам нь яасан юм ийм хүн хүргэж өгөөгүй гэхэд архи нь гараагүй баашилж байгаа юм шөнөжингөө дэглээд гээд байсан. ын эхнэр бантан хийгээд талийгаачид өгөх гэсэн сонин байдалтай ухаан алсдан юм шиг байхаар нь бид нар сандралдаад сум руу дуудлага өгсөн... Өмдөндөө шээсэн байсныг мэдээгүй, ******* өмдөндөө шээгээд, өмд нь хөлдсөн гэж ярьж байсан, талийгаачийг дамжилж оруулж ирэхэд хамаг бие нь хөхөрсөн юм шиг харагдаж байсан, оруулж ирээд гэрийн баруун талд газар тавьсан, талийгаач ямар нэг хөдөлсөн зүйл байгаагүй, хэвтээд байсан... Уруул нь хавдсан, баруун нүд хөхрөөд тагларсан, цээж юмаар ороолгосон юм шиг хүрэн болсон харагдаж байсан, өөр ямар нэг хавдаж, хөхөрсөн зүйл харагдаагүй, би очиж үзээгүй...” гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 63-65, 79 /

18. Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...талийгаач хүн хүнээс хэрүүл гуйгаад байснаа гэнэт 2 цохиод авахаар нь ******* яаж байгаа юм гээд аяга аваад шидсэн зүүн талын хацар дээр оноод, аяга нь хагарсан, Э.Мөнхшүр бид 2 талийгаачийг авч гарч, аргадсан, ах нь зүгээр эргэж ороод зүгээр гэж хэлээд, эргэж гэрт ороод *******ын машинд суугаад явсан, очоод цай хоол унд идсэн, талийгаач *******ынд байгаа *******гээс хэрүүл гуйгаад байсан...бид нар явахаар болоод *******, гийнд хамт хүргэж өгсөн, талийгаачийг аваад явъя гэхэд унтаж байгаа юм чинь өглөө аваачаад өгье гэж хэлсэн, бид нар гэртээ хүргүүлсэн, ******* бид нарыг хүргэж өгөхдөө машинаасаа тал шил Ерөөл архи авч гарч ирээд манай нөхөртэй 2-уулаа асгаж байгаад уугаад дуусгасан *******, гийн хамт гэр лүүгээ яваад өгсөн, бид нар унтаад өгсөн, өглөө болоод талийгаачийг ирж мотоциклоор ирж авах юм болов уу гээд хүлээгээд байсан ирээгүй, 13-н цагийн үед ******* машинаараа манай гадаа ирээд нохойгоо гэхээр нь манай нөхөр гарсан удалгүй ******* манай нөхөр 2 талийгаачийг 2 талаас нь дамжлаад өргөж оруулж ирээд манай орны өмнө тавьсан, талийгаачийг харахад нүд, уруул, ам хавдсан цээж нь хөхөрсөн байхаар нь би талийгаачийг манайхаас явахдаа зүв зүгээр явсан гэж хэлсэн тэгтэл талийгаач яриглаж 2 удаа дуугарсан энэ хүн яриглаад байна яасан юм вэ, нүүр ам, цээж нь хөхөрсөн байна гэхэд *******, эхнэртэйгээ хамт хэлэхдээ шөнөжингөө унтаагүй юм, архи нь гараагүй байх гэж байсан, би бантан хийгээд манай нөхөр очоод толгойг нь өндийлгөхөд манай нөхөр хачин болсон байна гэж хэлхээр нь *******ыг саахалтын айл болох ахын руу явуулсан, ах ирж үзээд байхгүй болчхож гэж хэлсэн. Харахад нүүр, ам нь хөхөрсөн, 2 талаас нь дамжилж оруулж ирсэн, толгой, гар, хөлөө өндийлгөх чадалгүй орж ирээд, 2 удаа яригласан. Баруун талын нүүр болон уруул хэсгээр хөхөрсөн, уруул нь хавдсан байсан, цээж нь хөхөрсөн, дээлийг нь тайлсан цамцтай ирсэн... Э.Мөнхшүр гал тогоогоо бариад зуухны өмнө байхад нь гараараа толгой хэсэг рүү нь 2 удаа цохиод авсан тэгтэл ******* хоймрын зүүн талд сууж байгаад шууд аяга аваад шидсэн талийгаачийн зүүн хацар дээр нь онохоор нь талийгаачийг би барьж авсан, тэгтэл Э.Мөнхшүр нөхрийгөө болиоч гээд барьж аваад байсан...3үүн хацрын хагалсан хэсэгт бага з цус болсон байсан, өөр ямар нэг цус гарсан газар байгаагүй, нүүрээ угааж цусаа арилгаагүй *******ынд очсон...Талийгаачийн нүүрэнд ямар нэг цус гэх зүйл байгаагүй, нүүр, ам нь хөхөрсөн, хавдсан зүйл байсан...гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 69-71, 85-87 /,

29. Шүүгдэгч *******ын мөрдөн байцаалтын шатанд гэрчээр өгсөн:

... Би 1 литр соёрхол гэх архитай очсон, тухайн хүмүүс намайг очихоос өмнө архи уусан бүгдээрээ согтсон байдалтай байсан. Намайг байхад талийгаач , цохиод авахаар нь ынг эхнэр , Э.Мөнхшүр 2 талийгаачийг эргүүлийн хажуу тал руу унагаасан байсан. Араас нь , ******* 2 очсон ухас ухас хийгээд байсан, , , бид нар очиж салгаад босгож ирээд байж байтал ******* аяга авч шидсэн, талийгаачийн хацар хагараад цус гойжсон, чихнийхэн урд хойд талаар нь цус урссан гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 72-75/

20. Гэрч ийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Талийгаач *******ын эхнэр хэрэлдэж байгаа харагдсан юуны талаар юунаас болж хэрэлдсэн талаар мэдээгүй, талийгаач зүүн талын орны өмнө сууж байсан, Э.Мөнхшүр зуухны өмнө хоолоо хийгээд зогсож байтал талийгаач алгадсан 2- уулаа орон дээр унасан, талийгаачийг А. очиж салгаад сэргэ, сэргэ гээд зөөлөн алгадаад байсан, А. гадагш авч гарч байгаа харагдсан, араас нь Э.Мөнхшүр, нар гарсан. Талийгаач хэрэлдээд, алгадсаны дараа ******* аяга авч шидээд аяга нь зүүн талын хацар хэсэгт цохисон байсан, хацар хэсэгт нь халцарсан шарх байсан, Хацар хэсгийн халцархайнаас цус бага з гарсан байсан, тэр цустайгаа шууд *******ынд очсон. А.ын баруун талын орон дээр цахилгаантай цамцтай, цээж хэсгээр нь ярьсан байдалтай байсан, гүрээний судсыг дараад үзэхэд ямар ч цохилох зүйл байгаагүй. Баруун талын нүд хавдсан, уруул хавдсан, зүүн талын хацарт халцарсан гэмтлүүд байсан. *******ынд үлдэхдээ *******ын аягаар цохиж халцалснаас өөр гэмтэл гэх зүйл байгаагүй...” гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 88-89, 97-99/,

21. Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

....Би нэг гадуур гарч бие засчхаад ороод ирэхэд талийгаачийн зүүн талын хацар хэсгээс цус гараад байсан, юу болсон талаар асуухад ******* аяга шидсэн гэж ярьж байсан, намайг гарах хооронд цохиод, ******* аяга шидсэн юм шиг байна лээ, би талийгаачийг хэнтэй хэрүүл, маргаан хийж хэнд цохиулсан талаар бол нүдээр хараагүй. маргааш өглөө нь 14-н цагийн орчим ******* ирээд талийгаачийг хачин болсон байна очоод үзээдхээч гэж хэлэхээр нь нөхөртэйгөө цуг очсон, нөхөр талийгаачийн гүрээний судсан дээр гараад тавьсан байгаа харагдсан, яасан байна гэхэд өнгөрсөн юм шиг байна гэж хэлэхээр нь эмнэлэг рүү яриарай гэж хэлсэн...*******ынд байж байгаад би гадаа гарч бие засчхаад ороод ирэхэд талийгаач ийн хацраас цус гарсан байсан, юу болсон талаар асуухад Мөнхшүрийг алгадахаар н нөхөр ******* уурлаад аяга авч шидэж, зүүн талын хацар дээр цохисон гэж байсан...гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 90-91, 95-96 /,

22. Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...гээс асуухад би 2 цохисон гэж хэлж байсан, тухайн хүмүүсээс талийгаачийн нүүрийг хэн хагалсан бэ гэхэд би хагалсан юу шидсэн вэ гэхэд аяга шидсэн гэж хэлж байсан...” гэх мэдүүлэг / 1-р хх-ийн 93 /,

23. Шинжээч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

..Тухайн шархнууд гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна. Учир нь шарх гэдэг, арьсны бүх давхаргийг гэмтээдэг учир талбай хэмжээнээс үл хамааран гэмтлийн хөнгөн зт хамаардаг. Талийгаачийн зүүн хацарт байгаа шарх гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 105 /

... Нам хэмийн үйлчлэлийн осголт нь тухайн хүний хувцаслалт, хоол
ундны байдал, тухайн орчны температураас болон архи уусан эсэх зэргээс хамаарч осгож нас барах хугацаа нь харилцан адилгүй, мөн яг хэдэн градусын үед болон тодорхой хугацаанд осгож нас барахыг тогтоосон зүйл байхгүй, ер нь хүний биеийн температур 35 ба түүнээс доош градус болохыг осголт гэж хэлдэг, 25-28 градусын хэм болоход зүрх бүрэн зогсож нас барна гэж үздэг юм, осголтын зонхилох шалтгаан нь хүйтэн сэрүүн нөхцөл байдлыг хэлж байгаа юм. Шинжилгээ болон эдийн шинжилгээний хариунаас харахад нойр булчирхайн цус дүүрэлт, ходоодны салстын цус харвалт, гуурсан хоолойн авчилт, элэгний эдийн гликогенгүйжилт зэргээс харахад осголт удаан хугацаанд үргэлжилсэн үед дээрхи өөрчлөлтүүд үүсдэг, мөрдөн шалгах туршилтаар тогтоогдсон хугацаанд буюу талийгаачийг , *******ын гэрээс буюу А.ын гэр хүрэх буюу 5 минут 45 секундэд машины тэвшин дээр ачиж явах хугацаанд осголт явагдсан эсэхийг тогтоох боломжгүй юм...гэх мэдүүлэг /3-р хх-ийн 216-217 /,

24. Шинжээч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:.... Талийгаач нь нас барахад маш их хэмжээний архи согтууруулах зүйл хлэсэн, түүний согтолтын нөлөө зүрхэнд үйлчилдэг, тийм учраас угаасаа зүрх муутай. Зүрхний архаг дутмагшилтай байсан нь шууд зүрх зогсоход хүргэсэн...гэх мэдүүлэг /4-р хх-ийн 07-08/

25. Шинжээч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

...Архи бол бүх эрхтэнд нөлөөлдөг тэр тусмаа зүрхэнд маш их нөлөөлдөг. Зүрхний булчингийн эмгэших өвчин нь архи согтууруулах ундаа хлэдэг байснаар үүсдэг өвчин. Энэ өвчны улмаас зүрхний архаг дутмагшилд орсон зүрхний олон өвчний улмаас зүрхний архаг дутмагшил үүсдэг. Талийгаач ийн цогцост хийсэн шинжилгээгээр цусанд 2.3 промил ходоодны шингэнд 5.5 промил, шээсэнд 3.2 промил илэрсэн нь талийгаачийн зүрхний архаг дутмагшил өвчинд шууд нөлөөлж үхэлд хүргэсэн...гэх мэдүүлэг /4-р хх-ийн 09-10/

26. Шүүхийн Шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2019 оны 02 дугаар сарын 28-ны өдрийн 248 дугаар:

1. Цогцост хийсэн шүүх эмнэлгийн шинжилгээ №08 тоот дүгнэлт үндэслэлтэй байна. Шүүх эмнэлгийн цогцост шинжилгээ хийх журмын дагуу шинжилгээ хийж дүгнэлтийг гаргасан байна.

2. Талийгаач -н цогцост толгойн хуйхны дотор гадаргуу дух, дагзанд цус хуралт, дух, зүүн хацарт шарх, дух, зүүн хөмсөг, баруун чамархай, баруун чих, хамар, зүүн мөр, цээж, хүзүү, зүүн сарвуунд зулгаралт, хоёр нүдний зовхи, дух, зүүн хацар, баруун чамархай, дээд уруул, баруун чих, баруун шуу, баруун сарвуу, хоёр гуя, хоёр өвдөг, зүүн шилбэ, цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтлүүд учирчээ. Дээрх гэмтлүүд нь нас барахаас өмнө х болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой байна. Гэмтлийн з тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна.

3. Дээрх гэмтлүүд нь мохоо зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэх ба алгадах, цохих, өшиглөх, гадны биетээр цохих, мөргөх зэргийн аль, алинд нь үүсч болно.

4. Талийгаач нь тархины аалзан хальсны шүүдэст үрэвсэл, улаан хоолойн үрэвсэл өвчтэй байсан нь үхэлд хүргээгүй байна.

5. Талийгаач нь нам хэмийн үйлчлэлийн улмаас осгож нас барсан байна. Энэ нь осголтын үед илэрдэг элэгний эдийн гликогенгүйжилт, ходоодны салстын цус харвалт /Вишневскийн толбо/, бронхын авчилт, зүрхний булчингийн ширхгийн голомтлог нягтрал, цайварталт з шинж тэмдгүүдээр батлагдаж байна.

6. Талийгаачийн нас барсан цаг хугацааг хэргийн материалаар тогтоох боломжгүй. Цогцост анх гадна үзлэг хийсэн эмч тогтоох боломжтой.

7. Осголт хэдий үеэс эхэлснийг тогтоох боломжгүй. Осгож нас барахад гадаад орчны температур, салхины хурд, гэмтэл, тухайн хүний хувцаслалт, спиртийн хлээ, хоол хүнсний хлээ, биеийн өөхөн эдийн хөгжил, архаг хууч өвчин, нас, хүйс з хүчин зүйлүүд нөлөөлдөг болно. Талийгаач нь осгож нас барахад гадаад орчны температур, спиртийн хлээ /дунд зэргийн согтолт/, хоол хүнсний хлээ, биеийн өөхөн эдийн хөгжил /сул/ з хүчин зүйлүүд нөлөөлсөн..гэх дүгнэлт /2-р хх-ийн 66-72 /,

27. Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 04 дүгээр сарын 24-ны өдрийн 370 дугаар:

Нам хэмийн үйлчлэл. Осголт: Элэгний эдийн гликогенгүйжилт, ходоодны салст дахь Вишневскийн толбо.

2.Тархины хаван, дотор эрхтнүүдийн цусны эргэлтийн алдагдалт, гуурсан хоолойн авчилт, зүрхний булчингийн ширхгийн нягтрал, голомтот цус харвалт. 3.Тархины аалзан хальсны шүүдэст үрэвсэл, улаан хоолойн үрэвсэл, толгойн хуйхны дотор гадаргуу дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хацарт шарх, дух, хөмсөг, чамархай, чих, хамар, мөр, цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул, чих, шуу, хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар, цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний дээд доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал.

Дунд зэргийн согтолт. ДҮГНЭЛТ:

1.Талийгаач ийн биед толгойн хуйхны дотор гадаргуу дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хацарт шарх, дух, хөмсөг, чамархай, чих, хамар, мөр, цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул, чих, шуу, хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар, цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний дээд доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтлүүд нь мохоо хүчин зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ.

2. Дээрх гэмтлүүд нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн з тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна. Уг гэмтлүүд нь үхлийн шалтгаанд нөлөөлөхгүй болно.

3. Талийгаач нь хэмийн үйлчлэлийн улмаас нас барсан байна.

4.Талийгаач нь цогцост хийсэн шүүх эмнэлгийн задлан шинжилгээгээр тархины аалзан хальсны шүүдэст үрэвсэл, улаан хоолойн үрэвсэлт өвчинтэй байсан ба уг өвчнүүд үхлийн шалтгаанд нөлөөлөхгүй болно.

5.Талийгаачид тухайн цаг хугацаанд эмнэлгийн анхан шатны тусламж үзүүлсэн ч амь насыг аврах боломж багатай.

6.Талийгаачид хийсэн химийн шинжилгээгээр цусанд 2.3% промилли,
ходоодны шингэнд 5.5% промилли, шээсэнд 3.2% промилли спирт илэрсэн ба энэ нь согтолтын дунд зт хамаарна.     

7.Талийгаачийн цус нь О(I) бүлгийн харьяалалтай байна...гэх дүгнэлт /3-р хх-ийн 226-235/

28. Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2020 оны 06 дугаар сарын 30-ны өдрийн 836 дугаар:

1. Урьд гаргасан 2019 оны 01 дүгээр сарын 23-ны өдрийн 08, 2019 оны 02 дугаар
сарын 28-ны өдрийн 248, 2020 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдрийн 370 дугаартай
шинжээчийн дүгнэлтүүдэд дурдагдсан талийгаач д учирсан
гэмтлүүдийн гэмтлийн зэргийг зөв тогтоосон байна.

2. 15. 16. ийн биед үүссэн хуйхны дотор гадаргуу, дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хацарт шарх, дух хөмсөг, чамархай, чих хамар, мөр цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул, чих хуруу, өвдөг,
шилбэ, гар цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний дээд доод зовхинд
зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл нь Шүүх эмнэлэгт гэмтлийн з тогтоох журмын
2.4.1-д зааснаар гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна. Дээрх гэмтлүүд х болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой ба амьд үед үүсгэгдсэн шинэ гэмтлүүд
байна.

3. Дээрх учирсан гэмтлүүд нь хатуу мохоо зүйлийн тус бүр нэг удаагийн үйлчлэлээр
цохигдох,унах үед үүсэх боломжтой.

4. нь зүрхний булчин эмгэгших өвчин, зүрхний архаг дутмагшилтай байсан нь үхэлд нөлөөлсөн байна.

5. 9.10.11.12.13.15-21 д нам хэмийн үйлчлэлийн шинжүүд илэрсэн
хэдий ч үхлийн шалтгаан болоогүй, архины хордлогын улмаас нас баржээ.

6. Амь хохирогчийн нас барсан цаг хугацааг цогцост хийгдсэн анхны үзлэгээр тогтоох
боломжтой, хэргийн материалын шинжилгээгээр тогтоох боломжгүй.

7. Тархины хажуугийн ховдолд болон гурав дөрөвдүгээр ховдолд бага з цайвар
ягаан өнгийн шингэн агууламж илэрсэн, судсан багцын байдал нь тархины гэмтэл
биш тул гэмтлийн з тогтоохгүй...гэх дүгнэлт /3-р хх-ийн 250, 4-р хх-ийн 1-4/

29. Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 04-ны өдрийн 747 дугаар:

1. Урьд гаргасан 2019,01.23-ны өдрийн 08, 2019.02.28-ны өдрийн 248, 2020.04.24-ны өдрийн 370 дугаартай шинжээчийн дүгнэлтүүдэд дурдагдсан талийгаач д учирсан гэмтлүүдийг тогтоосон заалт нь үндэслэлтэй байна.

2. 13.14.15.16. биед үүссэн хуйхны дотор гадаргуу, дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хацарт шарх, дух хөмсөг, чамархай, чих хамар, мөр, цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул. чих хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний дээд. доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл нь Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн з тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна. Дээрх гэмтлүүд х болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой, амьд үед үүсгэгдсэн шинэ гэмтлүүд байна.

 3.4. Дээрх учирсан гэмтлүүд нь хатуу мохоо зүйлийн тус бүр нэг удаагийн үйлчлэлээр цохигдох, унах үед үүсэх боломжтой.

5. нь зүрхний булчин эмгэгших өвчин, зүрхний архаг дутмагшил өвчтэй байсан ба энэ нь үхэлд нөлөөлсөн байна.

6. Амь хохирогч нь нам хэмийн үйлчлэл буюу осголтын улмаас нас барсан байна. Талийгаачид осголтын өвөрмөц шинжүүд болох элэгний эдийн гликогенгүйжилт, ходоодны салстын голомтлог цус харвалт /См Вишневский/, гуурсан хоолойн авчилт, зүрхний булчингийн ширхгийн голомтлог нягтрал тогтоогдож байна.

7. Амь хохирогчийн нас барсан цаг хугацааг цогцост хийгдсэн анхны үзлэгээр тогтоох боломжтой.

9. Амь хохирогч цаг агаарын нам хэмийн гадна орчинд тээвэрлэсэн нь биеийн дулаан алдалтыг нэмэгдүүлсэн байна. Осголтын шинж тэмдгүүд нь 2018.12,30-ны шөнөөс эхэлж явагдсан байх боломжтой.

10. Амь хохирогчид учирсан тархины аалзан хальсны шүүдэст үрэвсэл, улаан хоолойн үрэвсэл өвчин нь гадны хүчин зүйлийн үйлчлэлээр үүсэхгүй.

17. Тархины хажуугийн ховдолд болон гурав дөрөвдүгээр ховдолд бага з цайвар ягаан өнгийн шингэн агууламж илэрсэн нь гэмтлийн өөрчлөлт биш бөгөөд осголт болон спиртийн цочмог хордлогын үед тархи хавагнаж төвийн гаралтай ухаан алдалтын шинж илэрч болно.

Хавтаст хэргийн 30-31 дүгээр тал, 33,34,36-р зургийн үзүүлэлтэнд гэмтлийн өөрчлөлтүүд дурдагдаагүй байна. Гэрэл зургийн үзүүлэлтэнд гавлын яс, тархины орой болон суурин хэсэг, тархины хажуу ховдолд байрлах судсан багцыг харуулсан.

18. нь зүрхний булчин эмгэгших өвчин, зүрхний архаг дутмагшил өвчтэй байсан нь эд эсийн шинжилгээгээр тогтоогдсон ба хэр удаан өвчилснийг нарийвчлан тогтоох боломжгүй.

20.21.22.370, 830 дугаартай дүгнэлтэд тусгагдсан спиртийн цочмог хордлогын шинжүүд болох дунд зэргийн согтолт, тархины, уушгины хаван, бичил цус эргэлтийн хямрал илэрсэн боловч үхлийн шалтгаан болоогүй, харин үхлийн шалтгаанд нөлөөлсөн байна. Зүрхний булчингийн эмгэгшил өвчтэй хүн архи согтууруулах ундаа хлэсэн тохиолдолд уг суурь өвчний хүндрэлээр нас барах эрсдэлтэй байдаг.....гэх дүгнэлт/ 4-р хх-ийн 225-235 /

30. Баянхонгор аймгийн Шүүхийн Шинжилгээний албаны 2019 оны 01 дүгээр сарын 23-ны өдрийн 08 дугаартай шинжээчийн:

1. Талийгаач биед толгойн хуйхны дотор гадаргуу дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хацар шарх, дух хөмсөг, чамархай, чих, хамар, мөр, цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух хацар, чамархай, дээд уруул, чих, шуу, хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар, цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний дээд доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтлүүд нь мохоо хүчин зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ.

2. Дээрх гэмтлүүд нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн з тогтоох журмын 2.4.1- т зааснаар гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна. Уг гэмтлүүд нь үхлийн шалтгаанд нөлөөлөхгүй болно.

3. Талийгаач нь нам хэмийн үйлчлэлийн улмаас осгож нас барсан байна.

4. Талийгаач нь цогцост хийсэн шүүх эмнэлгийн задлан шинжилгээгээр тархины аалзан хальсны шүүдэст үрэвсэл, улаан хоолойн үрэвсэлт өвчинтэй байсан ба уг өвчнүүд үхлийн шалтгаан нөлөөлөхгүй болно.

5. Талийгаачид тухайн цаг хугацаанд эмнэлгийн анхан шатны тусламж үзүүлсэн ч амь насыг аврах боломж багатай.

6. Талийгаачид хийсэн химийн шинжилгээгээр цусанд 2.3% промилли, ходоодны шингэнд 5.5% промилли, шээсэнд 3.2% промилли спирт илэрсэн ба энэ нь согтолтын дунд зт хамаарна.

7. Талийгаачийн цус нь О (I) бүлгийн харьяалалтай байна...гэх дүгнэлт / 1-р хх-ийн 115-119 /, хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл /1-р хх-ийн 2-8/, хувцсанд үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зураг /1-р хх-ийн 9-10/, гэрэл зургийн үзүүлэлт /1-р хх-ийн 11-31/, Баянхонгор аймаг дахь сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны 2019 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдрийн 2019/ЦХШЗ/03 дугаартай цагдан хорих шүүгчийн захирамж /1-р хх-ийн 152-153 163-166/, шүүгдэгч *******, нарын урьд ял шийтгэлтэй байсан эсэхийг шалгах хуудас, *******гийн иргэний үнэмлэхний хуулбар /1-р хх-ийн 203-205/, шүүгдэгч *******ын гэрлэлтийн бүртгэлийн лавлагаа, иргэний үнэмлэхний хуулбар, төрсний гэрчилгээний хуулбар, урьд ял шийтгэлтэй байсан эсэхийг шалгах хуудас / 2-р хх-ийн 128-129, 134-135, 136, 138 /, Баянхонгор аймгийн ус, цаг уур, орчны шинжилгээний төвийн тодорхойлолт /2-р хх-ийн 213 /, Монголын өмгөөлөгчдийн холбооны гишүүн өмгөөлөгч *******гийн хүсэлт / 3-р хх-ийн 55 /, шүүгдэгч *******гийн Өвөрхангай аймгийн бүсийн оношилгоо, эмчилгээний төв дүрс оношилгооны тасгийн дүгнэлт, Эрүүгийн шийдвэр гүйцэтгэх ажиллагааг дуусгавар болгосон тухай тогтоол / 3-р хх-ийн 68-69 /, мэдүүлгийг газар дээр нь шалгасан тэмдэглэл /3-р хх-ийн 180-183 /, мөрдөн шалгах туршилт хийсэн тэмдэглэл / 3-р хх-ийн 188-189/, цогцсыг оршуулсан газраас гарган үзлэг хийсэн тэмдэглэл / 3-р хх-ийн 200-202 /, талийгаач оршуулсан гэх газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл / 3-р хх-ийн 203-205/, химийн шинжилгээний хариу /3-р хх-ийн 237-239 / шүүгдэгч гийн өмгөөлөгч шинээр 1 хуудас нотлох баримтыг гаргасан өгсөн з нотлох баримтуудыг шинжлэн судалсан болно.

Дээрх нотлох баримтууд нь тухайн хт хамааралтай, мөрдөн байцаалтын шатанд Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн, Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд зааснаар нотолбол зохих байдлыг нотолсон байна гэж үзлээ.

Шүүгдэгч ******* нь 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны шөнө Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг гэх газарт өөрийн гэртээ талийгаач болон О., нарын хамт архидан согтуур улмаар талийгаач өөрийн эхнэрийг цохисон гэж шалтаглан талийгаач Д.Эр руу нүүрэн тус газар нь шаазан аягаар цохиж, зүүн хацрын зүсэгдсэн шарх гэмтэл буюу хөнгөн хохирол санаатай учруулсан үйл баримт болсон,

Мөн 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ний шөнө шүүгдэгч ******* нь *******ын гэрт талийгаач ын эхнэр лүү дайрсан гэж шалтаглан түүний цээжин тус газар дэвсэх, өшиглөж, нүүрэн тус газар нь гараар цохих мэтээр цохиж зодон, биед толгойн хуйхны дотор гадаргуу дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хөмсөг, чамархай, чих, хамар, мөр цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул, чих шуу, хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар цээжинд цус хуралт дээд уруул, баруун нүдний дээд, доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл буюу эрүүл мэнд хөнгөн хохирол учруулсан үйл баримт болсон,

Шүүгдэгч *******, ******* нар нь бүлэглэн 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэр “ын ” гэх газарт байрлах *******ын гэрээс, бие махбодод нь осголт явагдаж эхэлсэн байсан -22.30с - 23.10с градусын хүйтэнд Баянхонгор аймгийн сумын 4 дүгээр багийн нутаг гэх газарт байх руу хүргэхээр дан цамц, өмдтэйн *******ын эзэмшлийн улсын дугаартай “ниссан навара” маркийн тээврийн хслийн задгай тэвшин дээр ачиж, өвлийн хүйтэнд тээвэрлэсэн үйлдлийн улмаас нь осгож нас барсан буюу хүний амь насыг болгоомжгүйгээр хохироосон үйл баримтууд тус тус болсон нь хавтаст хт авагдсан гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн “...Манайх Баянхонгор аймгийн сумын 3 дугаар багийн “Таван элс” гэх газар эхнэр 1 хүүхдийн хамт оршин суудаг юм. 2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдрийн өглөө 10 цагийн үед эхнэр хүүхдийн хамт гэртээ байж байтал утсаар ярьж эхнэр бид 2-ийг ирж цай уу шинэ жилээ хамт тэмдэглэхээр болоод орой 18 цагийн үед би эхнэр бид 2 өөрийн эзэмшлийн мустанг 5 маркийн мотоциклтой ын гэр лүү яваад орой 18 цаг өнгөрөөгөөд ын гэрт очих үед гэрт эхнэрийн хамт гэртээ байсан бөгөөд утсаар хүмүүсийг дуудсан чинь эхнэр болох хамт ирсэн мөн талийгаач ганцаараа мотоциклтой ирсэн тэгээд байж байтал машинтайгаа ирсэн бөгөөд гэх залуутай цуг ирсэн мөн эхнэрийн хамт ирсэн. Тэгээд бид нар ын гэрт , , эхнэрийн хамт, талийгаач , эхнэрийн хамт ирээд бид нар нийлж 0.75 гр-ийн Ерөөл нэртэй архи 2 шил, наана 2.5 гр-ийн том пиво 5-ийг цуг шөнийн 22 цаг хүртэл хувааж уусан бөгөөд архи ууж байх үед нь талийгаач тай худаг уснаас болж маргалдаад байсан нь цай ууж байсан цайны жижиг цагаан өнгийн шаазан аягыг аваад шидсэн чинь талийгаач гийн зүүн доод талын хацрыг оноод хагалсан цус гарч байсан тэнд байсан хүмүүс одоо боль гээд болиулсан. Тэгээд байж байтал манайд очиж цай ууя гээд тэр гэрт байсан эхнэртэйгээ, эхнэртэйгээ, , , эхнэртэйгээ талийгаач нарын хамт гэр болох сумын 4 дүгээр багийн нутаг дэвсгэрт байх гэр лүү явцгааж бид нар гэрт очиж 0.5 Охь гэсэн нэртэй архи мөн 0.75 гр-ийн Соёрхол нэртэй архи, 2.5 гр-ийн хэмжээтэй пиво-ийг бөөнөөрөө хувааж уусан. Архи ууж байх үед ямар нэгэн маргалдсан зүйл байгаагүй архи дуусгаад бид нарыг гэр гэрт нь машинаараа хүргэж өгсөн бөгөөд эхнэр бид 2-ийг ын гэрт хүргэж өгөөд эхнэр бид 2 ын гэрт хоносон харин нь эхнэр бид 2-ийг хүргэж өгсөн эхнэр бид 2 ын гэрт хоносон. Тэгээд маргааш өдөр нь болох 2018 оны 12 дугар сарын 31-ны өдөр 12-13 цагийн үед би эхнэрийн хамт ын гэрт байж байсан чинь нь эхнэрийн хамт талийгаач г цуг аваад ирсэн бөгөөд тухайн талийгаач нь ямар нэгэн үг дуугарахгүй нүүр ам нь хавдаж хөхөрсөн, уруул орчимд хавдсан байсан байдалтай цээж хэсэгтээ улайсан босохгүй байдалтай ирэхээр нь юу болсон талаар аас асуусан чинь нь би мэдэхгүй байна би гэртээ очоод унтаад өгсөн гэж надад хариу хэлсэн тэгээд бид 2 талийгаач г өргөж ын гэр лүү өргөж оруулсан харин талийгаач юм ярихгүй хэвтэж байгаад 13 цагийн үед нас барсан байсан бөгөөд бид нар сандарсан байсан учир цагдаа эмнэлэг дуудсан. Тухайн үед талийгаач нь архи нэлээн уусан юм шиг харагдаж байсан...гэх мэдүүлэг,

 Гэрч А.ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн”....Талийгаач нь гэх залууг чи миний 16 ямаа идчихлээ гээд дайраад байхаар нь гэх залуу нь ах унт унт гээд дарж хэвтүүлээд орны урд талаар унтаад өгсөн харин бид нар архи ууж дуусгаад гэр гэр лүү нь хүргэж өгнө гээд машинд суусан харин гэрт гэх залуу эхнэр талийгаач нь унтаад үлдсэн. Тэгээд бид нарыг бүгдийг гэрт буулгаж манай гэрт эхнэр бид 2 буусан мөн манайд хонохоор нь эхнэрийн хамт бууж манай гэрт орж Нямлхагвын эхнэрийн хамт бид 4 орж унтаад өгсөн...маргааш нь буюу 2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн өглөө 10 цагийн үед босоод ус байхгүй байхаар нь х руу утсаар яриад танайд ус байна уу гэж асуутал байгаа гэхээр нь гэр лүү бид 2 мотоциклтой явсан гэрт очтол эхнэр 2 хүүхдийн хамт мөн гэх залуу талийгаач нар гэрт байсан бөгөөд талийгаач орны урд талаар дээшээ хараад хэвтэж байсан нар нь талийгаач гийн цамцыг өмсүүлэх гээд байж байсан нь дээшээ хараад хэвтсэн юм ярихгүй хөл гараа хэвийн хөдөлгөж байсан бөгөөд нь талийгаач г манайх руу авчирна гэхээр нь за за тэгвэл машинтайгаа усаа аваад ирээрэй гэж хэлчхээд бид 2 гэр лүүгээ явсан гэртээ очоод эхнэр, хүүхэд бид нар байж айтал машинтайгаа ирсэн хажуу талд нь цуг ирсэн байсан бөгөөд ямар нэгэн үйл хөдлөл үг яриа ярихгүй байхаар нь яагаад юм ярихгүй байна вэ зүгээ рүү гээд аас асуусан чинь архи нь гараагүй байхаа жаахан унтаж байгаад сэргэх байх гэхээр нь бид 2 машинаас г өргөж гэр лүү оруулж орны урд талаар тавьсан бид нарыг өргөж гэр лүү оруулах үед ямар нэгэн үг яриа байхгүй унтаж байгаа юм шиг байгаад байсан бөгөөд талийгаач гийн нүүр ам нь хөхөрч хавдсан улайсан байсан тэгээд бид нар бууз идчихээд бантан хийж өгье гээд бантан хийгээд талийгаач г сэрээх гэтэл сэрэхгүй нэг сонин болсон байхаар нь сэрэхгүй сонин байна гэхээр айлын хүмүүсийг дуудаж сумын түрэн дуудсан талийгаач г өргөх гэтэл нас барсан юм шиг байсан. Намайг ын хамт гэрт очих үед нь орны урд талд дээшээ хараад хэвтсэн унтаж байгаа шиг хэвтэж байсан нүүр ам уруул хэсэг нь хавдсан байсан.,.2018 оны 12 дугаар сарын 30-ны өдөр манайд байх үед тай маргалдаж шаазан аяга шидэж талийгаач г оносон талийгаач нь ын эхнэрийг өшиглөсөн гэсэн гэхдээ өшиглөж байхыг хараагүй...Би гэх залуу нараас хэн нь зодсон бэ гээд асуутал нь би 2 удаа цохиж авсан нь зодсон байх би мэдэхгүй байна гээд байсан... Талийгаачийг нас барсны дараа , ******* нар мал услах гээд явсан байсан ******* худгаас авчраад хэн талийгаачийг хэн зодсон талаар асуухад нь *******г зодсон талаар хэлсэн тэгтэл ******* нь би ганц, нэг цохиод дэвссэн, мөн шөнө эрүү нь зуурсан байсан, толгойг нь угаасан талаар ярьж мөн д чи шургаж байгаад цохиулаа биз дээ гэж хэлээд байсан...Талийгаач гэрт байсан хүмүүст 16 ямаа алга болсон гэж хэлж байсан, яг хэн нэгэнд хандаж хэлээгүй, би баруун талаар баганын хажууд сууж байсан, талийгаач зүүн талд орны хажууд сууж байгаад цохилоо гээд эргээд хартал ******* аяга аваад шидсэн, талийгаачийн зүүн талын хацар дээр цохиод бага з цус гарсан байсан, би *******ыг суу гээд суулгасан, талийгаачийг манай эхнэр, Э.Мөнхшүр нар авч гараад аргадаж байгаад оруулж ирээд, *******ын авчирсан архийг ууж дуусгаад *******ынд бүгдээрээ очсон...” гэх мэдүүлэг/1 дүгээр хавтаст хэргийн 46-49, 82-84 дүгээр тал/, Дахин 2019.03.29-ний өдөр өгсөн “...талийгаачийг өнгөрсний дараа *******, ******* нар , нарыг худгаас авчраад ******* та 2 зодож нүдсэн бол үнэнээ хэлээд хэргээ хүлээ гэж хэлсэн, тэгтэл цохиод дэвссэн болохоор би цохиогүй гэж хэлэхэд чи цохио биз дээ гэж хэлээд байсан...” гэх мэдүүлэг,

Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:”...2018 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр 13 цагийн үед эхнэр бид 2 ын гэрт байж байтал машинтайгаа эхнэр, талийгаач нарын хамт ирсэн тухайн үед н цээж хэсэгт улайсан уруул нүүр хэсэгтээ улайж хавдсан байдалтай ямар ч юу ч ярихгүй нэг сонин болсон байсан бөгөөд машинаас бид 2 өргөж буулгаж ын гэр лүү оруулсан тухайн үед талийгаач ухаантай юм ярихаар ойлгохгүй байсан бөгөөд тэрнээс хойш 30 минутын дараа талийгаач чимээ ч үгүй болж нас барсан юм шиг байхаар нь амьсгалыг нь үзтэл амьсгалгүй байхаар нас барсан байна гэж бодсон....бадралын гэрт бөөнөөр архи ууж байх үед талийгаач тай худаг уснаас болж маргалдаж улмаар нь талийгаач руу цагаан өнгийн жижиг цайны аяга авч шидсэн чинь талийгаачийн зүүн хацрыг онож хагалсан цус гарч байсан бид нар тэр 2-ыг салгасан....” гэх мэдүүлэг,

 Гэрч ын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн”...Талийгаач н хувьд духны хэсэгтээ шалбарсан юм шиг нүүр нил цус болсон байдалтай байсан бөгөөд манайд орж ирээд талийгаач нь , нарыг та нар манай 16 ямаа, 2 хонийг идсэн гээд дайраад байсан Тэгэхэд нь манай нөхөр ах та юу яриад байгаа унт гэхэд ах гэрийн зүүн хойд талд авдрын хажууд хэвтээд өгсөн...Талийгаач архинаас уугаагүй учир нь талийгаач унтаад өгсөн...Тэгтэл талийгаач нь босож ирээд ус ууя гээд ус уусан. Тэгж байхдаа өмнө нь ярьж байсан хонь ямааны талаар тэй яриад чи манай ямааг идсэн хулгайлсан гэж ярьж байсан. Би орондоо орсон хүүхдийнхээ хажуугаар хэвтсэн унтах гэж байсан. Талийгаач ус уугаад нөгөө хэвтэж байсан газраа буцаад хэвтсэн чинь талийгаачийг нүүр ам нь цус болсон бурхан тахилын өмнө хэвтээд байна ийш нь болгочих уу эгчээ гэхэд нь би тэг тэг гэсэн чинь талийгаач г 2 сугаар нь өргөөд гэрийн баруун талд хураалттай барааны өмнө хэвтүүлсэн чинь талийгаач нь газарт хэвтсэн байдалтай байхдаа пиздагууд чинь яагаад байгаа юм бэ гэхэд жирэмсэн эгч унтуулахгүй яах гээд байгаа юм бэ гээд талийгаачийг өшиглөж авч байсан....Би д чи дахиж хүн зодож болохгүй шүү гэж хэлээд орондоо орсон...Тэгэхэд гэрийн баруун талаар , , талийгаач нар нөгөө хонь малаа яриад юм яриад хоорондоо маргалдаад байх шиг байсан би аймгаас ирсэн учир ядраад унтаад өгсөн. Намайг босоод гал түлсэн чинь , нар сэрээд урд өмнө ах бид 2-оос үг гуйгаад байхаар нь 2 улаа цохиж авсан талаараа хэлж байсан бөгөөд тэр 2 хоёулаа цохиж авсан талаар яриад байхаар нь би юу яриад солиороод байгаа юм та 2 чинь хоёулаа хүн цохиж авсан юм уу гэж хэлсэн чинь эгчээ 2-оос илүү цохиж аваагүй энэ хүн чинь өөрөө ямаа шаасан гээд байсан гэж ярьсан. Хэн нь яг хаана цохисон талаар яриагүй. Талийгаач борлохоор хэвтээд байсан бид нар босоод ор дэрээ хураагаад байж байтал нар ирсэн бөгөөд гэрт усгүй болчихлоо гэж байсан бөгөөд ахыг хараад ах чинь босоогүй юм уу архины шоконд орсон юм байхдаа гэж ярьж байсан. Тэгэхэд ах өөрийнхөө дээлийг нөмөрсөн байдалтай байсан бөгөөд өмдөндөө шээсэн байхыг нь мэдсэн...Энэ үед талийгаач босохгүй мөртлөө ийш тийшээ хөрвөөгөөд хөдлөөд байсан боловч юм ярихгүй басан. Тэгээд ахаа босоорой гэхэд босохгүй байсныг нар дээлийг цээжин биеийг нь босгоод ирсэн...Гэрт оруулахад талийгаач ийш тийшээ хөрвөөгөөд янцаглаад юм ярихгүй байсан. Тэгээд бантан хийж дууссан чинь , нар нь харснаа энэ хүн чинь өнгөрсөн юм биш биз дээ гээд гар нь хөхөрсөн байна гээд эмнэлэг дуудахаар болж явсан...гэх мэдүүлэг /1-р хх-ийн 59-62 /,

...Нөхөр бид хоёр өөрийн эзэмшлийн навара гэх ардаа кузовтой машинаар хүргэж өгсөн, талийгаач манайд байхдаа шээсэн байсан, тэгэхээр нь *******, нарыг машинд оруулаадах гэсэн машин дээр тавьсан байхаар нь тэр чигтээ л ынд очсон...” гэх мэдүүлэг,

Гэрч Э. мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн”...Манай гэрт талийгаач Эр нь хүн болгоноос хэрүүл гуйхаар байснаа намайг цохиод авахаар нь манай нөхөр аяга шидээд хацар дээр цохисон.,.2018 оны 12 сарын 31-ний өдөр 13-н цагийн үед эхнэрийн хамт талийгаачийг авчирсан талийгаачийг харахад нүд ам нь хөхөрсөн дамжлуулаад ахынд оруулаад орны урдуур нь тавьсан, энэ хүн чинь зүгээр үү нүд ам нь яасан юм ийм хүн хүргэж өгөөгүй гэхэд архи нь гараагүй баашилж байгаа юм шөнөжингөө дэглээд гээд байсан. ын эхнэр бантан хийгээд талийгаачид өгөх гэсэн сонин байдалтай ухаан алсдан юм шиг байхаар нь бид нар сандралдаад сум руу дуудлага өгсөн... Өмдөндөө шээсэн байсныг мэдээгүй, ******* өмдөндөө шээгээд, өмд нь хөлдсөн гэж ярьж байсан, талийгаачийг дамжилж оруулж ирэхэд хамаг бие нь хөхөрсөн юм шиг харагдаж байсан, оруулж ирээд гэрийн баруун талд газар тавьсан, талийгаач ямар нэг хөдөлсөн зүйл байгаагүй, хэвтээд байсан... Уруул нь хавдсан, баруун нүд хөхрөөд тагларсан, цээж юмаар ороолгосон юм шиг хүрэн болсон харагдаж байсан, өөр ямар нэг хавдаж, хөхөрсөн зүйл харагдаагүй, би очиж үзээгүй...” гэх мэдүүлэг,

Гэрч мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн”...талийгаач хүн хүнээс хэрүүл гуйгаад байснаа гэнэт 2 цохиод авахаар нь ******* яаж байгаа юм гээд аяга аваад шидсэн зүүн талын хацар дээр оноод, аяга нь хагарсан, Э.Мөнхшүр бид 2 талийгаачийг авч гарч, аргадсан, ах нь зүгээр эргэж ороод зүгээр гэж хэлээд, эргэж гэрт ороод *******ын машинд суугаад явсан, очоод цай хоол унд идсэн, талийгаач *******ынд байгаа *******гээс хэрүүл гуйгаад байсан...бид нар явахаар болоод *******, гийнд хамт хүргэж өгсөн, талийгаачийг аваад явъя гэхэд унтаж байгаа юм чинь өглөө аваачаад өгье гэж хэлсэн, бид нар гэртээ хүргүүлсэн, ******* бид нарыг хүргэж өгөхдөө машинаасаа тал шил Ерөөл архи авч гарч ирээд манай нөхөртэй 2-уулаа асгаж байгаад уугаад дуусгасан *******, гийн хамт гэр лүүгээ яваад өгсөн, бид нар унтаад өгсөн, өглөө болоод талийгаачийг ирж мотоциклоор ирж авах юм болов уу гээд хүлээгээд байсан ирээгүй, 13-н цагийн үед ******* машинаараа манай гадаа ирээд нохойгоо гэхээр нь манай нөхөр гарсан удалгүй ******* манай нөхөр 2 талийгаачийг 2 талаас нь дамжлаад өргөж оруулж ирээд манай орны өмнө тавьсан, талийгаачийг харахад нүд, уруул, ам хавдсан цээж нь хөхөрсөн байхаар нь би талийгаачийг манайхаас явахдаа зүв зүгээр явсан гэж хэлсэн тэгтэл талийгаач яриглаж 2 удаа дуугарсан энэ хүн яриглаад байна яасан юм вэ, нүүр ам, цээж нь хөхөрсөн байна гэхэд *******, эхнэртэйгээ хамт хэлэхдээ шөнөжингөө унтаагүй юм, архи нь гараагүй байх гэж байсан, би бантан хийгээд манай нөхөр очоод толгойг нь өндийлгөхөд манай нөхөр хачин болсон байна гэж хэлхээр нь *******ыг саахалтын айл болох ахын руу явуулсан, ах ирж үзээд байхгүй болчхож гэж хэлсэн. Харахад нүүр, ам нь хөхөрсөн, 2 талаас нь дамжилж оруулж ирсэн, толгой, гар, хөлөө өндийлгөх чадалгүй орж ирээд, 2 удаа яригласан. Баруун талын нүүр болон уруул хэсгээр хөхөрсөн, уруул нь хавдсан байсан, цээж нь хөхөрсөн, дээлийг нь тайлсан цамцтай ирсэн... Э.Мөнхшүр гал тогоогоо бариад зуухны өмнө байхад нь гараараа толгой хэсэг рүү нь 2 удаа цохиод авсан тэгтэл ******* хоймрын зүүн талд сууж байгаад шууд аяга аваад шидсэн талийгаачийн зүүн хацар дээр нь онохоор нь талийгаачийг би барьж авсан, тэгтэл Э.Мөнхшүр нөхрийгөө болиоч гээд барьж аваад байсан...3үүн хацрын хагалсан хэсэгт бага з цус болсон байсан, өөр ямар нэг цус гарсан газар байгаагүй, нүүрээ угааж цусаа арилгаагүй *******ынд очсон...Талийгаачийн нүүрэнд ямар нэг цус гэх зүйл байгаагүй, нүүр, ам нь хөхөрсөн, хавдсан зүйл байсан...гэх мэдүүлэг, Шүүхийн Шинжилгээний Үндэсний хүрээлэнгийн шинжээч нарын     30. Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 04-ны өдрийн 747 дугаар: “1. Урьд гаргасан 2019,01.23-ны өдрийн 08, 2019.02.28-ны өдрийн 248, 2020.04.24-ны өдрийн 370 дугаартай шинжээчийн дүгнэлтүүдэд дурдагдсан талийгаач д учирсан гэмтлүүдийг тогтоосон заалт нь үндэслэлтэй байна.

2. 13.14.15.16. биед үүссэн хуйхны дотор гадаргуу, дух, дагзны хэсгийн цус хуралт, дух, хацарт шарх, дух хөмсөг, чамархай, чих хамар, мөр, цээж, хүзүү, хуруунд зулгаралт, зовхи, дух, хацар, чамархай, дээд уруул. чих хуруу, гуя, өвдөг, шилбэ, гар цээжинд цус хуралт, дээд уруул, баруун нүдний дээд. доод зовхинд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл нь Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн з тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар гэмтлийн хөнгөн зт хамаарна. Дээрх гэмтлүүд х болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой, амьд үед үүсгэгдсэн шинэ гэмтлүүд байна.

3.4. Дээрх учирсан гэмтлүүд нь хатуу мохоо зүйлийн тус бүр нэг удаагийн үйлчлэлээр цохигдох, унах үед үүсэх боломжтой.

5. нь зүрхний булчин эмгэгших өвчин, зүрхний архаг дутмагшил өвчтэй байсан ба энэ нь үхэлд нөлөөлсөн байна.

6.8.12- Амь хохирогч нь нам хэмийн үйлчлэл буюу осголтын улмаас нас барсан байна. Талийгаачид осголтын өвөрмөц шинжүүд болох элэгний эдийн гликогенгүйжилт, ходоодны салстын голомтлог цус харвалт /См Вишневский/, гуурсан хоолойн авчилт, зүрхний булчингийн ширхгийн голомтлог нягтрал тогтоогдож байна.

 7. Амь хохирогчийн нас барсан цаг хугацааг цогцост хийгдсэн анхны үзлэгээр тогтоох боломжтой.

 9. Амь хохирогч цаг агаарын нам хэмийн гадна орчинд тээвэрлэсэн нь биеийн дулаан алдалтыг нэмэгдүүлсэн байна. Осголтын шинж тэмдгүүд нь 2018.12,30-ны шөнөөс эхэлж явагдсан байх боломжтой.

10. Амь хохирогчид учирсан тархины аалзан хальсны шүүдэст үрэвсэл, улаан хоолойн үрэвсэл өвчин нь гадны хүчин зүйлийн үйлчлэлээр үүсэхгүй.

 17. Тархины хажуугийн ховдолд болон гурав дөрөвдүгээр ховдолд бага з цайвар ягаан өнгийн шингэн агууламж илэрсэн нь гэмтлийн өөрчлөлт биш бөгөөд осголт болон спиртийн цочмог хордлогын үед тархи хавагнаж төвийн гаралтай ухаан алдалтын шинж илэрч болно.

Хавтаст хэргийн 30-31 дүгээр тал, 33,34,36-р зургийн үзүүлэлтэнд гэмтлийн өөрчлөлтүүд дурдагдаагүй байна. Гэрэл зургийн үзүүлэлтэнд гавлын яс, тархины орой болон суурин хэсэг, тархины хажуу ховдолд байрлах судсан багцыг харуулсан.

18. нь зүрхний булчин эмгэгших өвчин, зүрхний архаг дутмагшил өвчтэй байсан нь эд эсийн шинжилгээгээр тогтоогдсон ба хэр удаан өвчилснийг нарийвчлан тогтоох боломжгүй.

20.21.22.370, 830 дугаартай дүгнэлтэд тусгагдсан спиртийн цочмог хордлогын шинжүүд болох дунд зэргийн согтолт, тархины, уушгины хаван, бичил цус эргэлтийн хямрал илэрсэн боловч үхлийн шалтгаан болоогүй, харин үхлийн шалтгаанд нөлөөлсөн байна. Зүрхний булчингийн эмгэгшил өвчтэй хүн архи согтууруулах ундаа хлэсэн тохиолдолд уг суурь өвчний хүндрэлээр нас барах эрсдэлтэй байдаг....” гэх дүгнэлт з нотлох баримтаар нотлогдон тогтоогдсон байна гэж дүгнэлээ.

  Шүүх Шүүхийн Шинжилгээний Үндэсний хүрээлэнгийн 2021 оны 11 дүгээр сарын 04-ны өдрийн 747 дугаар дүгнэлтийг үнэлж, талийгаач нь архи уусаны улмаас спиртийн хордлогод орсон, энэ хордлоготой байх үед талийгаачийг задгай тэвшин дээр авч явсан осголт түргэн явагдаж амь насаа алдахад нөлөөлсөн гэж дүгнэсэн дүгнэлтийг үндэслэл бүхий гарсан гэж үзэж үнэлж шийдвэрлэлээ.

Иймд шүүгдэгч *******ыг талийгаач нүүрэн тус газар аяга шидэж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан, шүүгдэгч *******г талийгаач гараар цохих, өшиглөх зэргээр биед нь гэмтэл шарх учруулсан буюу хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан,

Шүүгдэгч *******, *******, нар нь талийгаач нь архины хордлого болон гэмтэлтэй байхад ачааны машин дээр дан хувцастай суулгаж машинаар айл руу зөөвөрлөснөөс талийгаач нь осгож нас барсан буюу болгоомжгүй үйлдлийн улмаас хүний амь насыг хохироосон гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцлоо.

Өөрөөр хэлбэл шүүгдэгч *******, *******, нар нь талийгаач осгож даарна үүний улмаас амь нас эрсдэлд орох аюултай гэдгийг мэдэх боломжтой байсан боловч мэдэлгүй ачааны машины тэвш дээр ачиж явснаас болгоомжгүй үйлдлийн улмаас хүний амь насыг хохироосон байна гэж үзлээ.

Дээрх үйл баримт нь шүүгдэгч *******, ******* нарын хувьд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-д заасан гэмт хэргийн шинжийг тус тус, шүүгдэгч *******, *******, нарын хувьд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.6 дугаар зүйлийн 1-д заасан гэмт хэргийн шинжийг тус тус агуулж байна гэж дүгнэлээ.

Шүүхийн хэлэлцүүлэг эхлэхийн өмнө шүүгдэгч *******ын өмгөөлөгч ******* нь шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэг явуулж хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан үндэслэлээр хсэхгүй болгох хүсэлтийг гаргасан бөгөөд шүүх яллагдагч нарыг 2021 оны 12 дугаар сарын 28-ний өдөр шүүхэд шилжүүлж шүүх хуралдааныг товлосны дараа гаргасан, Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 33.1 дүгээр зүйлийн 6 дахь заалтыг зөрчсөн үндэслэлээр хүсэлтийг хангахаас татгалзаж шийдвэрлэлээ.

Мөн хохирогч нь хэргийг Улсын мөрдөн байцаах газрын онц хүнд газарт шилжүүлж дахин шалгуулах хүсэлтийг Улсын Ерөнхий Прокурорын газраар дамжуулж хүсэлт гаргасаныг харьяаллын дагуу шилжүүлж ирүүлсэн гомдлыг хянан үзээд Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 1-д заасан “анхан шатны журмаар х хянан шийдвэрлэх ажиллагаа нь тухайн шүүгдэгчийн хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд явагдана” гэж заасныг баримтлан хавтаст хт авагдсан нотлох баримтыг үнэлснээр Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд зааснаар нотолбол зохих байдлыг нотолсон байна гэж үзэж хэргийг эцэслэн шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж дүгнэлээ.

Ийм учраас хохирогчийн бичгээр гаргасан хүсэлтийг хангахаас татгалзаж шийдвэрлэв.

Хт шүүгдэгч нар нь талийгаач зодож алсан гэх нотлох баримт авагдаагүй, тэднийг хүнийг алсан гэх нотлох баримт цуглараагүй байгаа тул шүүх хавтаст хэргийн хүрээнд авагдсан нотлох баримтыг шинжлэн үнэлж хэргийг эцэслэн шийдвэрлэлээ.

Харин шүүгдэгч *******, ******* нарын талийгаачийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан үйлдэл буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугар зүйлийн 1-д заасан гэмт х үйлдсэнээс хойш нэг жилийн хугацаа өнгөрсөн буюу энэ гэмт х үйлдэгдсэнээс хойш 3 жил өнгөрсөн байх тул шүүгдэгч *******, ******* нарыг хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан үндэслэлээр хэргийг хсэхгүй болгож шийдвэрлэлээ.

Өөрөөр хэлбэл Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1.1-д заасан “энэ хуулийн тусгай ангид хорих ялын дээд хэмжээг нэг жил, түүнээс бага хугацаагаар тогтоосон, эсхүл зорчих эрхийг хязгаарлах ялын дээд хэмжээг нэг жил түүнээс бага хугацаагаар тогтоосон гэмт х үйлдсэнээс хойш нэг жил өнгөрсөн” гэсэн үндэслэл тогтоогдсон гэж үзлээ.

Мөн шүүгдэгч *******, *******, нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.6 дугаар зүйлийн 1-д заасан эрүүгийн хариуцлагаас өршөөн хэлтрүүллээ.

Учир нь Монгол Улсын Их Хурлаас 2021 оны 07 дугаар сарын 02-ний өдөр баталж 07 дугаар сарын 06-ний өдрөөс дагаж мөрдсөн Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.1.2-д заасан “2021 оны 06 дугаар сарын 24-ний өдрийн 24 цаг 00 минутаас өмнө 2015 оны 12 дугаар сарын 03-ний өдөр баталсан Эрүүгийн хуульд заасан гэмт х үйлдсэн хүн хамаарна” гэж заасан хуулийн заалтад багтаж байна гэж дүгнэлээ.

Уг Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 6 дугаар зүйл ялаас өршөөн хасах, 7 дугаар зүйл хорих ялыг зорчих эрхийг хязгаарлах ялаар дүйцүүлэн солих, 9 дүгээр зүйл өршөөлд хамааруулахгүй гэмт х, эрүүгийн хариуцлагын төрөл гэсэн заалтад Эрүүгийн хуулийн 10.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэг хамаарахгүй байгаа тул шүүгдэгч *******, *******, нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.6 дугаар зүйлийн 1-д заасан эрүүгийн хариуцлагаас өршөөн хэлтрүүллээ.

Хохирогч зүгээс мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт оршуулгын зардал 7.348.170 төгрөг нотлох баримтаар нэхэмжилсэн бөгөөд шүүх шүүгдэгч *******, *******, нараас хувь тэнцүүлэн буюу шүүгдэгч тус бүрээс 2.449.390 төгрөг гаргуулж шийдвэрлэлээ.

Харин шүүгдэгч *******ыг хохирогчид төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 Учир нь шүүгдэгч *******ын талийгаачийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан үйлдлийн улмаас ямар зардал гарсан талаарх нотлох баримт хт авагдаагүй гэж үзлээ.

Мөн хохирогч зүгээс сэтгэл санааны хохирол нэхэмжлэх талаар шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлсэн боловч сэтгэл санааны хохирол хичнээн төгрөг нэхэмжилж байгаа талаар мөнгөн дүн болон нотлох баримтыг гаргаж өгөөгүй тул хохирогч сэтгэл санааны хохирол нэхэмжилсэн нэхэмжлэлийг хэлэлцэхгүй орхиж, хохирогч нь нотлох баримтаа дахин бүрдүүлж шүүгдэгч *******, *******, *******, нараас иргэний х шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэлээ дахин гаргах эрхтэй болохыг дурдаж шийдвэрлэлээ.

Шүүхийн хэлэлцүүлэг гэм буруу эрүүгийн хариуцлага гэсэн хоёр шаттай явагдсан бөгөөд шүүгдэгч нарыг гэм буруутайд тооцсоны дараа шүүгдэгч *******, *******, болон улсын яллагчийн зүгээс хохирол нөхөн төлүүлэх талаар шүүх хуралдааныг 1 цагийн хугацаагаар завсарлуулах хүсэлт гаргасаныг шүүх хүлээн авч шүүх хуралдааныг завсарлуулж, уг завсарлагын хугацаа дууссаны дараа шүүх хуралдааныг үргэлжлүүлэн явуулав.

 Шүүх хуралдаан эхлэх үед шүүгдэгч *******, ******* нарын зүгээс хохирогч д 2.449.390 төгрөгийг тус тус нөхөн төлж, шүүгдэгч 1 сая төгрөгийг нөхөн төлж барагдуулсан бөгөөд шүүх шүүгдэгч *******, ******* нарыг хохирогчид төлөх төлбөргүй гэж дүгнэж, шүүгдэгч гээс 1.449.390 төгрөг гаргуулж хохирогч д олгохыг Баянхонгор аймаг дахь Шүүхийн Шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгаж шийдвэрлэлээ.

Хт эд мөрийн баримтаар хэргийн газрын үзлэг хийсэн бичлэг бүхий СД 3 ширхэг, талийгаачийн цайвар ногоон дээл 1 ширхэг, цэнхэр өнгийн хантааз 1 ширхэг, хар цоохор дээл 1 ширхэг, шар өнгийн дурдан бүс 1 ширхэг, 0.75 граммын “Ерөөл” архины шил 1 ширхэг, “сэрүүн” пивоны хуванцар сав 2 ширхэг, цагаан өнгийн шаазан аяганы хагархай зэргийг хураан авсан Прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож СД-ийг хэргийг хадгалах хугацаа дуустал хт хавсаргаж, талийгаачийн цайвар ногоон дээл 1 ширхэг, цэнхэр өнгийн хантааз 1 ширхэг, хар цоохор дээл 1 ширхэг, шар өнгийн дурдан бүс 1 ширхэг, 0.75 граммын “Ерөөл” архины шил 1 ширхэг, “сэрүүн” пивоны хуванцар сав 2 ширхэг, цагаан өнгийн шаазан аяганы хагархай зэргийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсоны дараа устгахыг Шүүхийн тамгын газарт даалгаж шийдвэрлэв.

Мөн хт шүүгдэгч *******ын эзэмшлийн “бонго жи-3” маркийн ачааны авто машиныг битүүмжилсэн Прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож уг авто машиныг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсоны дараа эзэмшигч *******од хцээний дагуу буцаан олгож шийдвэрлэв.

Хт шүүгдэгч ******* нь 30 хоног, шүүгдэгч 6 хоног цагдан хоригдсон, шүүгдэгч *******, ******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг дурдаж шийдвэрлэв

Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

            ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч овогт , овогт нарыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус,

Шүүгдэгч овогт , овогт , овогт нарыг болгоомжгүй үйлдлийн улмаас хүний амь насыг хохироосон гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

2. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1.1, Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2, 34.19 дүгээр зүйлийн 1.2-д зааснаар овогт , овогт нарт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-д зааснаар тус тус яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийг хсэхгүй болгосугай.

3. 2021 оны Өршөөл үзүүлэх тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1-д зааснаар шүүгдэгч овогт , овогт , овогт нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.6 дугаар зүйлийн 1-д заасан эрүүгийн хариуцлагаас тус тус өршөөн хэлтрүүлсүгэй.

4. Иргэний хуулийн 508 дугаар зүйлийн 508.1-д зааснаар шүүгдэгч гээс 1.449.390 төгрөг гаргуулж хохирогч д олгохыг Баянхонгор аймаг дахь Шүүхийн Шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай.

5. Шүүгдэгч *******, *******, ******* нар нь хохирогчид төлөх төлбөргүй, шүүгдэгч ******* нь энэ хэргийн учир 30 хоног, 6 хоног цагдан хоригдсон болохыг тус тус дурдсугай.

6. Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.4 дүгээр зүйлийн 2-д зааснаар хохирогч гээс нэхэмжилсэн сэтгэл санааны нэхэмжлэлийг хэлэлцэхгүй орхиж хохирогч нь сэтгэл санааны хохирлын нэхэмжлэлийг иргэний х шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар дахин гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

7. Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1.1, 1.4-д зааснаар хт СД 3 ширхэг, талийгаачийн цайвар ногоон дээл 1 ширхэг, цэнхэр өнгийн хантааз 1 ширхэг, хар цоохор дээл 1 ширхэг, шар өнгийн дурдан бүс 1 ширхэг, 0.75 граммын “Ерөөл” архины шил 1 ширхэг, “сэрүүн” пивоны хуванцар сав 2 ширхэг, цагаан өнгийн шаазан аяганы хагархай зэргийг хураан авсан Прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож СД-ийг хэргийг хадгалах хугацаа дуустал хт хавсаргаж, талийгаачийн цайвар ногоон дээл 1 ширхэг, цэнхэр өнгийн хантааз 1 ширхэг, хар цоохор дээл 1 ширхэг, шар өнгийн дурдан бүс 1 ширхэг, 0.75 граммын “Ерөөл” архины шил 1 ширхэг, “сэрүүн” пивоны хуванцар сав 2 ширхэг, цагаан өнгийн шаазан аяганы хагархай зэргийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсоны дараа устгахыг Шүүхийн тамгын газарт даалгасугай.

8. Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 1.1-д зааснаар хт шүүгдэгч *******ын эзэмшлийн “бонго жи-3” маркийн ачааны авто машиныг битүүмжилсэн Прокурорын тогтоолыг хүчингүй болгож уг авто машиныг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсоны дараа эзэмшигч *******од хцээний дагуу буцаан олгосугай.

9. Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1.5-д зааснаар шүүгдэгч *******, *******, *******, нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол тус тус хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

10. Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4-д зааснаар шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдаж, Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1- д зааснаар гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд шийтгэх тогтоолыг гардаж авсан буюу энэ хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд зааснаар шүүхийн захиргааны ажилтан хүлээн авах хүнд биечлэн гардуулж, эсхүл шуудангийн хаягаар нь хүргүүлснээс хойш шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл 14 хоногийн дотор Баянхонгор аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол эсэргүүцлээ шийдвэр гаргасан анхан шатны шүүхэд бичгээр гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

11. Эрүүгийн х хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дугаар зүйлийн 2-д зааснаар давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах буюу эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүлэх хүртэл шүүгдэгч *******, *******, *******, нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг тус тус хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ Д.БАТЦЭНГЭЛ