МÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí Эð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ *******.Өсөхбаяр äàðãàëæ,

Шүүх хуралдааны нàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.Билгүүн,

Уëñûí ÿëëàã÷ А.*******айнбаяр,

Хохирогч Х.Баяраа,

Ш¿¿ãäýã÷ Э.*******íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí хуралдааны “Ж” òàíõèìä íýýëòòýé õèéñýí шүүх õóðàëäààíààð:

Баянзүрх дүүргийн Пðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñàí ãýìò õýðýãò ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ, хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх саналтай èð¿¿лсэн Э.*******үхбатад õîëáîãäîõ 1806 00762 0397 дóãààðòàé 1 хавтаст ýð¿¿ãèéí õýðãèéã 2018 îíû 04 äүгээð ñàðûí 04-íий өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалтын товч мэдээлэл:

Монгол Улсын иргэн, Говь-Алтай аймгийн Жаргалант суманд 1997 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдөр төрсөн, 20 настай, эрэгтэй бүрэн дунд боловсролтой, Үндэсний батлан хамгаалахын их сургуулийн Аюулгүй байдлын сургуулийн холбоо электроникийн 3 дугаар курсийн оюутан, ам бүл 4, ах, эхнэр, хүүхдийн хамт Баянзүрх дүүргийн 27 дугаар хороо, Дунд Дарь-Эхийн 43 дугаар гудамжны 2172 тоотод оршин суух, ял шийтгүүлж байгаагүй, Г овогт Эгийн *******/РД: /,

Шүүгдэгчийн холбогдсон гэмт хэргийн товч агуулга:

Э.*******нь 2018 оны 01 дүгээр сарын 16-ны шөнө Баянзүрх дүүргийн 16 дугаар хороо, “Д” баарны гадна иргэн Х.Баярааг зодож эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан ãýìò õýðýãò õîëáîãäæýý. /Прокурорын яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/,

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò яллах болон өмгөөлөх талын хүсэлтээр äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã òàë á¿ðýýñ íü á¿ðýí гүйцэд, áîäèò байдлаар нь харьцуулж øèíæëýí ñóäëààä ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ш¿¿ãäýã÷ Э.*******үхбатын өгсөн: “... 2018 оны 01 дүгээр сарын 15-16-ны шилжих шөнө 01 цагийн өнгөрч байхад том ахтайгаа цуг гэртээ унтаж байхад дунд ах маань шөнө зодуулсан байдалтай гэрт орж ирсэн. Гэрт орж ирээд утас алга болсон байна гээд муудалцсан, хүмүүсээсээ утсаа авах гээд нэг найз руугаа ярьсан чинь “Д” пабад байна гэхээр нь том ах, дунд ах бид 3 тэр паб руу явсан. Тухайн пабад очоод том, ах дунд ах хоёр маань ороод гарч ирэхгүй байхаар нь би араас нь орсон. Тухайн пабад ÿâæ очтол хохирогч Х.Баяраа гэх энэ залуу намайг хэл амаар доромжлоод гарч ирээд пабын гадаа маргалдаж байгаад би хохирогч Баяраагийн баруун талын шанаа руу нь нэг удаа гараа цохисон. Хохирогч Х.Баяраа тухайн үед унаад Баянзүрх дүүргийн цагдаа нар ирж бид хоёрыг авч явсан гэв.” гэх мэдүүлэг,

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò хохирогч Х.Баяраагийн өгсөн: “... 2018 оны 01 дүгээр сарын 15-16-ны шилжих шөнө өөрийн найзуудтайгаа уулзаад тухайн хэрэг болсон “Д” пабад орж суусан. Шөнийн 02 цаг 40 минутанд гаднаас нэг залуу “Д” пабад орж ирээд хэрүүл хийгээд, хүн амьтантай маргалдаад байсан. Тэгээд хэсэг хугацааны дараа дараас нь шүүгдэгч залуу орж ирсэн. “Д” пабад орж ирэхдээ үүдэнд зогсож байсан жижиг хөл муутай залууг мөрлөөд тэр залуутай муудалцаад байсан. Тэгэхээр нь би очоод чи наагуураа багтахгүй байгаа юм уу гээд энэ залуутай маргалдсан. Тэгээд пабаас гараад пабын үүдэнд энэ залуутай хэрэлдээд энэ залуу намайг хоёулаа зодолдъё гэж санал тавьсан. Би болно хоёулаа зодолдъё, зодолдохдоо хоёулаа амаар ярилцаж байхаар сүүлд нь гомдол саналгүй гэсэн бичиг хийж байгаад зодолдсон дээр байх гэсэн чинь энэ залуу хувцасаа тайлсан. Би мөн хувцасаа тайлах гэж байтал ахынхаа араас гарч ирээд миний шанаа руу цохисон. Баруун талын шанаа гэж ярьж байна. Миний зүүн талын шанаа руу цохисон. Миний хөмсөг язарч 4 оёдол 2-3 хоногийн дараа тавиулсан. Өөр нүүр хавдаж, шархи сорви үүссэн байсан. Би Э.*******үхбатаас сорви арилгах эмчилгээний зардлын мөнгө нэхэмжилж байна” гэх мэдүүлэг,

Мөрдөн байцаалтад хохирогч Х.Баяраагийн өгсөн: “Би 2018 оны 01 дүгээр сарын 15-ны өдөр 10-н жилийн найзууд болох Бөхзориг, Даваадорж, Ууган-Эрдэнэ, Жамсранжав нартай уулзаад Баянзүрх дүүргийн 19-р хороо “Д” нэртэй караоке бааранд 22 цаг өнгөрөөгөөд орсон юм. Тэр кароаке баар нийтийнх бөгөөд бид нар хүн тус бүрийн 3-4 шил пиво уусан байсан юм. Шөнө 02 цагийн үед хойд талынх нь зааланд ороод байж байтал гаднаас 3 хүн орж ирсэнээ суулгүй нэг залуу нь 1 жижигхэн залуутай мөрлөлцөөд маргалдаад байхаар нь би ширээн дээрээ сууж байхдаа чи наагуураа багтахгүй байгаа юм уу гэж хэлтэл над руу дайраад муудалцаад хамт гадаа гарсан. Үүдэнд гадаа гарсанаа муудалцаж байтал тэр залуу хувцасаа тайлж шидээд би бас хувцасаа тайлах гээд байж байтал нүүр рүү зүүн тал руу нэг удаа цохиход нь би газар унасан. Унахдаа газар баруун талаараа унаад хацар хамар, дух зэрэг хэсгүүдэд шалбарсан. Миний хувьд тэр залууд гар хүрсэн зүйл байхгүй. Намайг цохиод дөнгөж байж байхад машинтай цагдаа нар хүрч ирээд биднийг цагдаа дээр авчираад би өргөдлөө өгөөд явсан. Баарны хяналтын камерт бас бичигдсэн байсныг нь би тухайн үедээ гар утсаараа бичиж авсанаа дискэнд буулгаад аваад ирсэн. Тэр залууг сүүлд сонсоход цэргийн сургуулийн сонсогч юм билээ. Тэр залуу өөрөө уг нь эрүүл байсан. Анх бааранд орж ирж муудалöаад байсан жижигхэн залуу нь тэр залуугийн ахтай нь муудалцсан болохоор өмөөрч ирж байсан бололтой юм билээ. Тэр жижигхэн залууг нь би бол танихгүй. Намайг ахтайгаа маргалдсан хүн гэж андуурсан байх. Шинжээчийн дүгнэлттэй танилцлаа. *******анал хүсэлт байхгүй. Эм тарианы мөнгө нэхэмжилнэ, баруун талын хацар, хөмсгөө сорвигүй эдгээмээр байна. 14 хоногийн акттай ажилдаа явж чадаагүй байгаа. Энэ бүх зардлаа тогтоож нэхэмжилнэ...” гэх мэдүүлэг /хх.16-17/,

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн Шүүх эмнэлгийн шинжилгээний газрын шинжээчийн 2018 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 1619 дугаартай дүгнэлтэд:

“1. Х.Баяраагийн биед тархи доргилт, баруун хөмсөгт шарх, дух, баруун нүдний дээд, доод зовхи, гадна булан, хацар, хамар, эрүү, уруулын баруун талд зулгаралт, цус хуралт, зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл тогтоогдлоо.

2. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр хэрэг болсон цаг хугацаанд үүсэх боломжтой.

4. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна.

5. Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтанд нөлөөлөхгүй” гэх дүгнэлт /хх.25/ çýðýã болно.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан эдгээр нотлох баримтыг уг хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, нөхцөл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авагдсан, тус хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүх үнэлэв.

Мөрдөн байцаалтын явцад хэргийн талаар нотолбол зохих байдлыг бүрэн шалгаж тогтоосон, хэргийн оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хязгаарлах замаар эсхүл бусад хэлбэрээр ø¿¿õýýñ õýðãèéã á¿õ òàëààð õýëýëöýõ ÿâäàëä ñààä áîëæ, õóóëü ¸ñíû áà ¿íäýñëýë á¿õèé òîãòîîë ãàðãàõàä ñºð㺺ð íºëººëæ áîëîõóéöààð Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí øààðäëàãûã íîöòîé çºð÷ººã¿é, Ýð¿¿ãèéí õóóëèéã áóðóó õýðýãëýýã¿é байна.

Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар анхан шатны журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг тухайн шүүгдэгчийн хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд явуулсан болно.

Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:

Э.*******нь 2018 оны 01 дүгээр сарын 16-ны шөнө Баянзүрх дүүргийн 16 дугаар хороо, “Д” баарны гадна иргэн Х.Баярааг зодож эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь:

Мөрдөн байцаалтад хохирогч Х.Баяраагийн өгсөн: “... Үүдэнд гадаа гарсанаа муудалцаж байтал тэр залуу хувцасаа тайлж шидээд би бас хувцасаа тайлах гээд байж байтал нүүр рүү зүүн тал руу нэг удаа цохиход нь би газар унасан. Унахдаа газар баруун талаараа унаад хацар хамар, дух зэрэг хэсгүүдэд шалбарсан... Эм тарианы мөнгө нэхэмжилнэ, баруун талын хацар, хөмсгөө сорвигүй эдгээмээр байна. 14 хоногийн акттай ажилдаа явж чадаагүй байгаа. Энэ бүх зардлаа тогтоож нэхэмжилнэ...” гэх мэдүүлэг /хх.16-17/,

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн Шүүх эмнэлгийн Шинжилгээний газрын шинжээчийн 2018 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 1619 дугаартай дүгнэлт /хх.25/;

Ø¿¿хийн хэлэлцүүлэгт хохирогч Х.Баяраагийн өгсөн мэдүүлэг,

Шүүгдэã÷ Э.*******үхбатын гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн мэдүүлэг зэрэг шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан íîòëîõ áàðèìòóóäààð тогтоогдлоо.

Прокуророос Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дóãààð зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñан гэмт хэрэгт Э.*******үхбатыг õîëáîãäóóëàí ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ, түүнд 240 цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулах ñàíàëòàé, õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð хянан øèéäâýðë¿¿ëýõýýð хэргийг шүүхэд èð¿¿ëжээ.

Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 17.5 дугаар зүйлд зааснаар хэргийг õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð хянан øèéäâýðëэх боломжтой, хэргийн зүйлчлэл зөв байна.

Иймд Э.*******үхбатыг Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дóãààð зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэргийн үндсэн шинжийг агуулсан үйлдэлд нь ãýì áóðóóòàéд тооцсон болно.

Хохирогч Х.Баяраа нь эмчилгээний зардал нэхэмжилнэ гэх боловч ямар зардалд хэдэн төгрөг нэхэмжилж байгаа нь тодорхойгүй, нотлох баримтгүй байх тул гэмт хэргийн улмаас өөрт учирсан эрүүл мэндийн хохирол, хор уршгийн зардлыг холбогдох нотлох баримтаа бүрдүүлж Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу гэм буруутай этгээд болох Э.*******үхбатаас жич нэхэмжлэх эрхтэйг тэмдэглэх нь зүйтэй.

             Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

Э.*******үхбатын “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь тогтоогдож байх тул Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ялын төрөл, хэмжээний дотор шүүгдэгчийн үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон эрүүгийн хариуцлага түүнд хүлээлгэх үндэслэлтэй байна.   

Шүүхээс эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Э.*******үхбатын үйлдсэн гэмт хэргийн нөхцөл байдал, хохирол, хор уршгийн шинж чанар, хэр хэмжээ, ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал, их сургуульд сурдаг оюутан, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч буй шүүгдэгчийн хувийн байдал зэргийг тал бүрээс нь харгалзан үзэж, түүнд хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын талаарх прокурорын саналд тусгасан Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх õýñýãò çààñíààð 240 цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг оногдуулах шаардлагагүй байх тул шүүгдэгчид мөн хуулийн зүйл, хэсэгт зааснаар 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох ял оногдуулахаар øèéдвэрлэв.

Э.*******үхбатад эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй бөгөөд Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí ерөнхий ангийн 6.5 äóãààð ç¿éëèéí 1 дэх хэсгийн 1.1, 1.4 дэх заалтад тус тус çààñаí тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирогчийн зүй бус үйлдлийн улмаас гэмт хэрэг үйлдсэн зэргийг ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцлоо.

Шүүгдэгч Э.*******үхбатад оногдуулсан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр òîðãîõ ÿëûã 3 сарын хугацаанд, сар тутамд хувь тэнцүүлж хэсэгчлэн төлүүлэхээð òîãòîîж, торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид сануулж байна.

Э.*******нь öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, шүүгдэгчээñ гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт áèò¿¿ìæëýãäсýí õºðºíãºã¿é болохыг тус тус äóðäаж, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирүүлсэн *******иди 1 ширхэгийг хэрэг хадгалах хугацаа дуустал хавтаст хэрэгт нь үлдээвэл зохино.

Ìîíãîë Óëñûí Шүүхийн тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.3.1 дэх заалт, Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 17.5 дугаар зүйлийн 1, 5, 9 дэх хэсэг, 36.2 дóãààр зүйлийн 1, 4 дэх хэсэг, 36.6, 36.7, 36.8 äóãààð з¿éëд тус тус заасныг óäèðäëàãà áîëãîí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Г овогт Эгийн *******үхбатыг Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” ãýìò õýðэã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä тооцсугай.

2. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñíààð шүүгдэгч Э.*******үхбатад 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 төгрөгөөр торгох ял øèéòãýñ¿ãýé.

3. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí ерөнхий ангийн 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 4 дэх хэсэгт çààñíààð Э.*******үхбатад оногдуулсан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 òºãðºãººð òîðãîõ ÿëûã 3 сарын хугацаанд, сар тутамд хувь тэнцүүлж хэсэгчлэн төлүүлэхээð òîãòîîñóãàé.

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар, Э.*******үхбатад оногдуулсан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 òºãðºãººð òîðãîõ ÿëûã шүүхээс тогтоосон 3 сарын хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид сануулсугай.

5. Э.*******нü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, шүүгдэгчээñ гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт áèò¿¿ìæëýãäсýí õºðºíãºã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

6. Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 21.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирүүлсэн *******иди 1 ширхэгийг хэрэг хадгалах хугацаа дуустал хавтаст хэрэгт нь үлдээсүгэй.

7. Хохирогч Х.Баяраа нь гэмт хэргийн улмаас өөрт учирсан эрүүл мэндийн хохирол, хор уршгийн зардлыг холбогдох нотлох баримтаа бүрдүүлж Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу гэм буруутай этгээд болох Э.*******үхбатаас жич нэхэмжлэх эрхтэйг тэмдэглэсүгэй.

8. Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 38.1 дүãээр зүйлд заасан äàâæ çààëäàõ ýðõ á¿õèé ýòãýýä нь шийтгэх тогтоолыг ãàðäàí àâñаí, ýñõ¿ë õ¿ðã¿¿ëñэíýýñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Íèéñëýëèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýéг мэдэгдсүгэй.

9. Шийтгэх тогтоол уншин сонсгосноор хүчинтэй болох ба давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичсэн бол шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, Э.*******үхбатад авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 

 

 

ÄÀÐÃÀËÀÃ×,

د¯Ã×                                             *******.Ө*******ӨХБАЯР