МÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí Эð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿ã÷ С.Өсөхбаяр äàðãàëæ,

Шүүх хуралдааны нàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Б.Билгүүн,

Уëñûí ÿëëàã÷ Ч.Алтансүх,

Ш¿¿ãäýã÷ Э.Ж íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí хуралдааны “А” òàíõèìä íýýëòòýé õèéñýí шүүх õóðàëäààíààð:

Баянзүрх дүүргийн Пðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñàí ãýìò õýðýãò ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ, хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх саналтай èð¿¿лсэн Э.Жд õîëáîãäîõ 1806 02221 0490 дóãààðòàé 1 хавтаст ýð¿¿ãèéí õýðãèéã шүүхийн харъяаллын дагуу 2018 îíû 04 äүгээð ñàðûí 06-íы өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалтын товч мэдээлэл:

Монгол Улсын иргэн, Сүхбаатар аймгийн Баруун-Урт суманд 1990 оны 06 дугаар сарын 07-ны өдөр төрсөн, 27 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, цахилгааны инженер мэргэжилтэй, ам бүл 3, эхнэр, охины хамт Баянзүрх дүүргийн 27 дугаар хороо, Дунд Дарь-Эхийн 39-1982 тоотод оршин суудаг, Орон сууц нийтийн аж ахуйн удирдах газрын харъяа Хэрэглэгчдэд үйлчлэх 2 дугаар төвд ээлжийн цахилгаанчин ажилтай, ял шийтгүүлж байгаагүй, Я овогт Эын Ж /РД: /,

Шүүгдэгчийн холбогдсон гэмт хэргийн товч агуулга:

Э.Ж нь согтуурсан үедээ 2018 оны 03 дугаар сарын 20-ны шөнийн 01 цагийн орчим Баянзүрх дүүргийн 7 дугаар хороо 24 дүгээр байрны гадаа иргэн Б.Алтанзулыг “орхиж явлаа” гэсэн шалтгааны улмаас түүнийг нүүрэн тус газар нь цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан ãýìò õýðýãò õîëáîãäæýý. /Прокурорын яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò яллах болон өмгөөлөх талын хүсэлтээр äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã òàë á¿ðýýñ íü á¿ðýí гүйцэд, áîäèò байдлаар нь харьцуулж øèíæëýí ñóäëààä ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ш¿¿ãäýã÷ Э. Э.Жгийн өгсөн: “... ãýì áóðóóãàà õ¿ëýýí çºâøººð÷ áàéíà, ìºðäºí áàéöààëòàíä ¿íýí çºâ ìýä¿¿ëýã ºãñºí, íýìæ ìýä¿¿ëýã ºãºõã¿é” гэх мэдүүлэг,

Мөрдөн байцаалтад хохирогч Б.Алтанзулын “2018 оны 03 дугаар сарын 19-20-нд шилжих шөнө ... Баагий бид 2 уг караокеноос гараад хажууд нь байх Поникс нэртэй караокед 1 шил пиво уугаад гараад би байрныхаа гадна Баагийтай хамт гараад иртэл Золоо гэх найз нь хүрч ирээд та 2 намайг орхиод явчихлаа гэсэн шалтгаанаар миний нүүр рүү зөндөө олон удаа цохьсон. Тэгээд миний шүд хугарсан байна. Мөн миний хамар хавдсан...” гэх мэдүүлэг /хх.5-9/,

Мөрдөн байцаалтад гэрч А.Бааяагийн өгсөн: “... Ж бааранд үйлчлүүлж байсан үл таних залуутай маргалдаж хэрэлдээд байхаар нь Алтанзул бид хоёр Жг орхиод Аптанзулыг гэрт нь хүргэж өгөхөөр гарч явах замдаа Поникс нэртэй караоке бааранд ороод 5 литрийн Сэнгүр пиво 1 ширхэгийг авч хуваан ууж 1 цаг дуулаад тэндээсээ гарч 1 дүгээр байрны гадаа Алтанзулыг оруулж өгөх гэж байтал Жтай гудамжинд таарч Ж намайг орхиж явлаа гээд Алтанзул бид хоёр руу уурлаж агсараад байхаар нь Алтанзул намайг өмөөрч Алтанзул Жгийн өвдөг рүү өвдөглөх шиг болж Ж уурлаж зөрүүлэн гараараа нүүрэн тус газар нь алгадаж би боль гэж дундуур нь орж салгахад Ж над руу агсарч Алтанзул чи намайг алгадлаа гээд хөлөөрөө хөл рүү нь 3-4 удаа өшиглөж Жгийн баруун гарыг маажсан тул Ж дахин Алтанзулын нүүр рүү нь нэг удаа алгадсан...” гэх мэдүүлэг /хх.13-14/,

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн Шүүх эмнэлгийн шинжилгээний газрын шинжээчийн 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 3908 дугаартай дүгнэлтэд:

“1. Б.Алтанзулын биед хамар ясны хугарал, зөөлөн эдийн няцрал, зүүн гуянд цус хуралт, баруун дээд 2-р шүдний хугарал гэмтэл тогтоогдлоо.

2. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр, хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүсэх боломжтой.

4. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна.

5. Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтанд нөлөөлөхгүй” гэх дүгнэлт /хх.18/,

Мөрдөн байцаалтад Э.Жгийн яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /хх.43-46/ çýðýã болно.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан эдгээр нотлох баримтыг уг хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл, нөхцөл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авагдсан, тус хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүх үнэлэв.

Мөрдөн байцаалтын явцад хэргийн талаар нотолбол зохих байдлыг бүрэн шалгаж тогтоосон, хэргийн оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хязгаарлах замаар эсхүл бусад хэлбэрээр ø¿¿õýýñ õýðãèéã á¿õ òàëààð õýëýëöýõ ÿâäàëä ñààä áîëæ, õóóëü ¸ñíû áà ¿íäýñëýë á¿õèé òîãòîîë ãàðãàõàä ñºð㺺ð íºëººëæ áîëîõóéöààð Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí øààðäëàãûã íîöòîé çºð÷ººã¿é, Ýð¿¿ãèéí õóóëèéã áóðóó õýðýãëýýã¿é байна.

Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 34.14 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар анхан шатны журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааг тухайн шүүгдэгчийн хувьд прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд явуулсан болно.

Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:

Э.Ж нь согтуурсан үедээ 2018 оны 03 дугаар сарын 20-ны шөнийн 01 цагийн орчим Баянзүрх дүүргийн 7 дугаар хороо 24 дүгээр байрны гадаа иргэн Б.Алтанзулыг “орхиж явлаа” гэсэн шалтгааны улмаас түүнийг нүүрэн тус газар нь цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь:

Мөрдөн байцаалтад хохирогч Б.Алтанзулын “2018 оны 03 дугаар сарын 19-20-нд шилжих шөнө ... Баагий бид 2 уг караокеноос гараад хажууд нь байх Поникс нэртэй караокед 1 шил пиво уугаад гараад би байрныхаа гадна Баагийтай хамт гараад иртэл Золоо гэх найз нь хүрч ирээд та 2 намайг орхиод явчихлаа гэсэн шалтгаанаар миний нүүр рүү зөндөө олон удаа цохьсон. Тэгээд миний шүд хугарсан байна. Мөн миний хамар хавдсан...” гэх мэдүүлэг /хх.5-9/,

Мөрдөн байцаалтад гэрч А.Бааяагийн өгсөн: “... Ж намайг орхиж явлаа гээд Алтанзул бид хоёр руу уурлаж агсараад байхаар нь Алтанзул намайг өмөөрч Алтанзул Жгийн өвдөг рүү өвдөглөх шиг болж Ж уурлаж зөрүүлэн гараараа нүүрэн тус газар нь алгадаж би боль гэж дундуур нь орж салгахад Ж над руу агсарч Алтанзул чи намайг алгадлаа гээд хөлөөрөө хөл рүү нь 3-4 удаа өшиглөж Жгийн баруун гарыг маажсан тул Ж дахин Алтанзулын нүүр рүү нь нэг удаа алгадсан...” гэх мэдүүлэг /хх.13-14/,

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн Шүүх эмнэлгийн шинжилгээний газрын шинжээчийн 2018 оны 03 дугаар сарын 26-ны өдрийн 3908 дугаартай дүгнэлт /хх.18/,

Мөрдөн байцаалтад Э.Жгийн яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /хх.43-46/,

Шүүгдэгч Э.Жгийн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн мэдүүлэг зэрэг хавтаст хэрэгт авагдаж, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан íîòëîõ áàðèìòóóäààð тогтоогдлоо.

Э.Жгийн үйлдсэн дээрх гэмт хэрэг нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.3 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар өөрийн үйлдлийг хууль бус шинжтэй болохыг ухамсарлаж түүнийг хүсч үйлдсэн, хохирол, хор уршигт зориуд хүргэсэн гэм буруугийн санаатай хэлбэртэй байна.

Прокуророос Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дóãààð зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñан гэмт хэрэгт Э.Жг õîëáîãäóóëàí ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ, түүнд 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох ял оногдуулах ñàíàëòàé, õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð хянан øèéäâýðë¿¿ëýõýýð хэргийг шүүхэд èð¿¿ëжээ.

Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 17.5 дугаар зүйлд зааснаар хэргийг õÿëáàðøóóëñàí æóðìààð хянан øèéäâýðëэх боломжтой, хэргийн зүйлчлэл зөв байна.

Иймд Э.Жг Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дóãààð зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэргийн үндсэн шинжийг агуулсан үйлдэлд нь ãýì áóðóóòàéд тооцсон болно.

Э.Ж нь гэмт хэрэг үйлдэж хохирогчид учруулсан эрүүл мэндийн хохиролд нийт 2.582.000 төгрөг нөхөн төлсөн, бусдад төлөх төлбөргүй, хохирогч Б.Алтанзул нь гомдол саналгүй, шүүх хуралд оролцохгүй гэжээ.

             Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

Э.Жгийн “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь тогтоогдож байх тул Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ялын төрөл, хэмжээний дотор шүүгдэгчийн үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон эрүүгийн хариуцлага түүнд хүлээлгэх үндэслэлтэй байна.          

Шүүхээс эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Э.Жгийн үйлдсэн гэмт хэргийн нөхцөл байдал, хохирол, хор уршгийн шинж чанар, хэр хэмжээ, ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал, шүүгдэгчийн хувийн байдал, түүнд хүлээлгэх эрүүгийн хариуцлагын талаарх прокурорын санал зэргийг тал бүрээс нь харгалзан үзэж, Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх õýñýãò çààñíààð шүүгдэгчид 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох ял оногдуулахаар øèéдвэрлэв.

Э.Жд эрүүгийн хариуцлага оногдуулахад ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй бөгөөд Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí ерөнхий ангийн 6.5 äóãààð ç¿éëèéí 1 дэх хэсгийн 1.1, 1.2, 1.4 дэх заалтад тус тус çààñаí тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, учруулсан хохирлоо нөхөн төлсөн, хохирогчийн зүй бус үйлдлийн улмаас гэмт хэрэг үйлдсэн зэргийг ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцлоо.

Шүүгдэгч Э.Жд оногдуулсан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр òîðãîõ ÿëûã 3 сарын хугацаанд, сар тутамд хувь тэнцүүлж хэсэгчлэн төлүүлэхээð òîãòîîж, торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид сануулах нь зүйтэй.

Э.Ж нь öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, шүүгдэгчээñ гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, áèò¿¿ìæëýãäсýí õºðºíãºã¿é болохыг тус тус äóðäвал.

Ìîíãîë Óëñûí Шүүхийн тухай хуулийн 31 дүгээр зүйлийн 31.3.1 дэх заалт, Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 17.5 дугаар зүйлийн 1, 5, 9 дэх хэсэг, 36.2 дóãààр зүйлийн 1, 4 дэх хэсэг, 36.6, 36.7, 36.8 äóãààð з¿éëд тус тус заасныг óäèðäëàãà áîëãîí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Я овогт Эын Жг Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñан “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” ãýìò õýðэã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä тооцсугай.

2. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 äэх хэсэгт çààñíààð шүүгдэгч Э.Жд 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 төгрөгөөр торгох ял øèéòãýñ¿ãýé.

3. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí ерөнхий ангийн 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 4 дэх хэсэгт çààñíààð Э.Жд оногдуулсан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 òºãðºãººð òîðãîõ ÿëûã 3 сарын хугацаанд, сар тутамд хувь тэнцүүлж хэсэгчлэн төлүүлэхээð òîãòîîñóãàé.

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар, Э.Жд оногдуулсан 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 òºãðºãººð òîðãîõ ÿëûã шүүхээс тогтоосон 3 сарын хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид сануулсугай.

5. Э.Ж нü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, хохиролд нийт 2.582.000 төгрөг нөхөн төлсөн, бусдад төлөх төлбөргүй, хохирогч Б.Алтанзул нь гомдол саналгүй гэсэн, шүүгдэгчээñ гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, áèò¿¿ìæëýãäсýí õºðºíãºã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

6. Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 38.1 дүãээр зүйлд заасан äàâæ çààëäàõ ýðõ á¿õèé ýòãýýä нь шийтгэх тогтоолыг ãàðäàí àâñаí, ýñõ¿ë õ¿ðã¿¿ëñэíýýñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Íèéñëýëèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýéг мэдэгдсүгэй.

7. Шийтгэх тогтоол уншин сонсгосноор хүчинтэй болох ба давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичсэн бол шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, Э.Жд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 

 

 

ÄÀÐÃÀËÀÃ×,

د¯Ã×                                             С.ӨСӨХБАЯР