Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол

2016 оны 09 сарын 12 өдөр

Дугаар 139

 

            МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

           

 

Сонгинохайрхан дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Г.Алтанцэцэг даргалж,

нарийн бичгийн дарга Х.Дашням,

улсын яллагч А.Ганзориг,

шүүгдэгч Э.Даваадорж, түүний өмгөөлөгч О.Баярбаясгалан нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар Сонгинохайрхан дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн 201626011315 дугаартай хэргийг 2016 оны 8 дугаар сарын 25-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

            Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Монгол улсын иргэн, 1993 оны 05 дугаар сарын 24-ний өдөр Дорнод аймгийн Гурванзагал суманд төрсөн, 23 настай, эрэгтэй, халх, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 4, аав, ээж, эгч нарын хамт амьдардаг, Дорнод аймгийн Гурванзагал сумын 2 дугаар баг, Цагаан хошуу гэх газарт оршин суух хаягтай, одоо Сонгинохайрхан дүүргийн 30 дугаар хороо, Чулуутын 5-3 тоотод оршин суух, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, хэрэг хариуцах чадвартай, ял шийтгэл үгүй, Зээрд овогт Эрдэнэсувдын Даваадорж, Регистрийн дугаар /ЖД93052417/

 

Холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэд дурдсанаар/

Шүүгдэгч Э.Даваадорж нь 2016 оны 05 дугаар сарын 07- ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн 30 дугаар хороо, Чулуутын 5 дугаар гудамжны 1 тоотод оршин суух иргэн Н.Анхтуяагийн эзэмшлийн монгол гэрт сэм нэвтэрч, цүнх, Самсунг Эс-2 маркийн гар утас, гар утасны цэнэглэгч, нүүрний шингэн цэвэрлэгч, нүүрний тос, пүдр, уруулын будаг, хөмсөгний харандаа, бэлэн мөнгө 1.000.000 /нэг сая/ төгрөг зэрэг эд зүйлүүдийг хулгайлж, бусдад нийт 1.140.000 /нэг сая нэг зуун дөчин мянга/ төгрөгийн буюу бага бус хэмжээний хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүх тухайн хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан нотлох баримтуудыг  судлахад; шүүгдэгч Э.Даваадорж нь 2016 оны 05 дугаар сарын 07- ны өдөр Сонгинохайрхан дүүргийн 30 дугаар хороо, Чулуутын 5 дугаар гудамжны 1 тоотод оршин суух иргэн Н.Анхтуяагийн эзэмшлийн монгол гэрт сэм нэвтэрч, цүнх, Самсунг Эс-2 маркийн гар утас, гар утасны цэнэглэгч, нүүрний шингэн цэвэрлэгч, нүүрний тос, пүдр, уруулын будаг, хөмсөгний харандаа, бэлэн мөнгө 1.000.000 /нэг сая/ төгрөг зэрэг эд зүйлүүдийг хулгайлж, бусдад нийт 1.140.000 /нэг сая нэг зуун дөчин мянга/ төгрөгийн буюу бага бус хэмжээний хохирол учруулсан болох нь:

 

  1. Хэргийн газарт үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /хх-ийн 5-8 х/
  2. Эд зүйл хураан авсан тэмдэглэл /хх-ийн 14, 16 х/
  3. Эд зүйл хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл /хх-ийн 15, 17 х/
  4. Эд зүйлийн үнэлгээ /хх-ийн 13, 44 х

        Мэдүүлгийг газар дээр нь шалгах ажиллагааны тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /хх-ийн 42-43 х/

 

  1.  Хохирогч Н.Анхтуяагийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “...Э.Даваадорж манайхтай 8-9 жил хөрш явсан. Урьд өмнө манайхыг эзгүй байхад орж гарч байгаагүй. Хүнтэй үед л орж ирдэг байсан. Э.Даваадоржид манай гэрийг эзгүй үед орох эрх байхгүй. Миний эд зүйлийг захиран зарцуулах эрхгүй хүн. Миний цүнхэнд Самсунг Эс-2 маркийн гар утас, бэлэн 1 сая төгрөг, гар утасны цэнэглэгч, нүүрний шингэн цэвэрлэгч, тос, пүдр, уруулын будаг, хөмсөгний харандаа байсан. Би эхлээд алдагдсан 1 сая төгрөгөөсөө 930.000 төгрөгийг, мөн Самсунг Эс-2 маркийн гар утсаа цагдаагаас хүлээн авсан. Дараа нь Э.Даваадорж надад 1 сая төгрөгөөс дутсан 70.000 төгрөгийг буцаан өгсөн. Одоо миний цүнх, гоо сайхны 60.000 төгрөгийг барагдуулаагүй...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 45 х/

 

  1.  Гэрч М.Энх-Амгалангийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “...Шөнө дунд болж байхад манай гэрт Даваадорж цагдаа нартай орж ирээд Анхаа эгчийн гэрээс мөнгө хулгай хийсэн, тэр хулгайлсан мөнгөө манай амбаарт нуучихсан гэсэн. Тэгээд нуусан мөнгөө гаргаж өгөөд цагдаа нартай хамт явсан. Тухайн үед би Даваадоржийг хулгай хийснийг мэдээгүй байсан...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 46 х/

 

  1.  Гэрч Б.Ганцолмонгийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “...2016 оны 05 дугаар сарын 07-ноос 08-ны өдөр би жижүүрийн мөрдөн байцаагчийн үүрэг гүйцэтгэж байсан ба үүрэг гүйцэтгэж байх хугацаанд оройн 23 цаг 30 минутын үед Сонгинохайрхан дүүргийн 30-р хороо, Чулуутын 5-1 тоотод хулгай орсон талаар дуудлага мэдээлэл ирсэн бөгөөд дуудлага мэдээллийн дагуу очиж хойшлуулшгүй ажиллагаа явуулахад Даваадорж нь уг айлаас хулгай хийснээ хүлээж алдагдсан эд зүйлс болох бэлнээр 930.000 төгрөг, Самсунг Эс-2 маркийн гар утсыг 2016 оны 05 дугаар сарын 08-ны шөнийн 01 цагийн үед хураан авч, хохирогчид тус өдөр хүлээлгэн өгсөн...” гэсэн мэдүүлэг /хх- ийн 49 х/

 

  1. Шүүгдэгч Э.Даваадоржийн мөрдөн байцаалтын шатанд яллагдагчаар өгсөн: “...Тухайн үед би Анхаа эгчээс нэгжийн мөнгө гуйх гэж байсан ба гэрийн хаалга нь хаалттай, цоожгүй болохоор онгойлгоод дотогш ороход хүнгүй, зүүн талын орон дээр нь саарал өнгийн эмэгтэй хүний гар цүнх байхаар нь шууд авч гарсан. Би цүнхэнд нь мөнгө байгаа байх гэж бодоод цүнхийг авсан. Тэгээд Анхаа эгчийн гэрээс гарч яваад холгүй, урд талд байдаг жалганд очиж цүнхийг нээж үзэхэд боодолтой бэлэн мөнгөнүүд, мөн цагаан өнгөтэй маркийг нь мэдэхгүй гар утас, гоо сайхны хэрэгсэл байсан. Тэгэхээр нь би гар утас, боодолтой бэлэн мөнгөнүүдийг аваад цүнхийг нь бусад эд зүйлтэй нь тэр дор нь шатаасан. Мөнгөнөөс 70.000 төгрөг аваад үлдсэнийг, гар утасны хамт уутанд хийгээд шороонд булсан. Гэрт ирэхэд Анхаа эгчийнд цагдаа ирээд явсан байдалтай байсан. Манай ээж надаас чи хүний цүнх авсан уу гэж асуухаар нь үгүй гэж хэлээд цагдаа руу би ганцаараа ирээд хулгай хийснээ хэлсэн. Тэгээд цагдаад хулгайлсан мөнгө, гар утсыг зааж өгөөд Анхаа эгчид буцаан өгсөн. Би хулгайлсан цүнхнээс гар утас, мөнгө авсан болохоор бусад зүйлүүдийг нууж далдлах гэж шатаасан...” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 51 х/

 

  1. Шүүгдэгч Э.Даваадоржийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “Мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв, нэмж ярих зүйл байхгүй” гэсэн мэдүүлэг /шүүх хуралдааны тэмдэглэл/

 

  1. Иргэний үнэмлэхний лавлагаа /хх-ийн 32 х/
  2. Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 33 х/ зэргээр нотлгодсон байна.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дээрхи нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан, хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай гэж шүүх үзсэн болно. Өөрөөр хэлбэл шүүгдэгч Э.Даваадорж хулгайн гэмт хэрггийг орон байранд нэвтэрч үйлдсэн болох нь дээрх шинжлэн судалсан нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдсон байна.

 

Иймд шүүгдэгч Э.Даваадоржийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлсан гэмт хэргийг орон байранд нэвтэрч үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар ял шийтгэлийг оногдуулах үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

 

Хохирол төлбөрийн тухайд:

Шүүгдэгч Э.Даваадорж нь гэмт хэргийн улмаас учирсан хохиролд 1.140.000 төгрөгийг сайн дураараа нөхөн төлсөн болох нь хохирогч Н.Анхтуяагийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн мэдүүлэг /хх-ийн 45 х/, эд зүйл хүлээлгэн өгсөн тэмдэглэл /хх-ийн 15, 17 х/, шүүх хуралдаанд шүүгдэгчийн өмгөөлөгчийн гаргаж өгсөн хохирогч Н.Анхтуяад 60.000 төгрөг хүлээлгэн өгсөн 1 хуудас баримт зэргээр тогтоогдсон. Иймд шүүгдэгч Э.Даваадоржийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ. 

 

Шүүхээс шүүгдэгч Э.Даваадоржийн хүндэвтэр гэмт хэрэг анх удаа үйлдсэн /хх-ийн 33 х/, үйлдсэн гэмт хэрэгтээ чин санаанаасаа гэмшиж, шударгаар хүлээн мэдүүлсэн, гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлыг сайн дураараа нөхөн төлсөн, хохирогчийн гомдол санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэсэн зэрэг нөхцөл байдлуудыг харгалзан түүнд оногдуулсан ялыг биечлэн эдлүүлэх шаардлагагүй гэж үзэв.

 

Шүүгдэгчийн иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйл, битүүмжлэгдсэн хөрөнгө үгүй, шүүгдэгч цагдан хоригдсон хоноггүй болно.

 

Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 283, 286, 290, 294, 295, 296, 297, 298 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон

       ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Э.Даваадоржийг бусдын эд хөрөнгийг хулгайлах гэмт хэргийг орон байранд нэвтэрч үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 145 дугаар зүйлийн 145.2 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.Даваадоржийг эд хөрөнгө хураахгүйгээр 2 /хоёр/ жил 2 /хоёр/ сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.Даваадоржийн эдлэх 2 жил 2 сарын хугацаагаар хорих ялыг жирийн дэглэмтэй эрэгтэйчүүдийн хорих ангид эдлүүлсүгэй.

  

4. Шүүгдэгч Э.Даваадоржид холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй, бусдад төлөх төлбөргүй, эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдэн ирсэн зүйлгүй болохыг дурдсугай.

 

5. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1, 61.4 дэх хэсэгт заасныг баримтлан шүүгдэгч Э.Даваадоржид оногдуулсан 2 жил 2 сарын хугацаагаар хорих ялыг тэнсэж, хянан харгалзах хугацааг 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар тогтоож, түүнд хяналт тавихыг Сонгинохайрхан дүүргийн Цагдаагийн хэлтэст даалгасугай.

 

6. Шүүхийн шийтгэх тогтоол танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд тогтоолыг эс зөвшөөрвөл шийтгэх тогтоол гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд ялтан, өмгөөлөгч, хохирогч нар давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

 

7. Давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хүчин төгөлдөр болтол Э.Даваадоржид урьд авсан бусдын батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

 

 

 

              ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                 Г.АЛТАНЦЭЦЭГ