2018.02.13

 

 

 

 

 

 

 

                                           ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

Áàÿíç¿ðõ ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Ò.Øèíýáàÿð äàðãàëæ,

íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Д.Тунгалаг,

óëñûí ÿëëàã÷  Э.Оюунтунгалаг,

шүүгдэгч Х.З, түүний өмгөөлөгч С.Энх-Эрдэнэ нарыг оролцуулан òóñ ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíû òàíõèìä íýýëòòýй õèéñýí ø¿¿õ õóðàëäààíààð Нийслэлийн Баянзүрх дүүргийн ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Эрүүгийн хуулийн 20.4 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт Найдан овогт Хишигжаргалын Х.Зд õîëáîãäóóëæ яллах дүгнэлт үйлдэж èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 1706 0232 00356 äóãààðòàé õýðãèéã 2018 îíû 01 äүгээð ñàðûí 19-íий ºäºð õ¿ëýýí àâ÷ õÿíàí õýëýëöýâ.

Ø¿¿ãäýã÷ Монгол Улсын иргэн Найдан овогт Хишигжаргалын Х.З, 1967 оны 01 дүгээр сарын 08-ны өдөр Булган аймгийн Булган суманд төрсөн, 51 настай, эрэгтэй, дээд боловсролтой, биеийн тамирын багш мэргэжилтэй, Булган айгийн цэргийн штабын дарга ажилтай, Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо, “Тайм тауэр” хотхоны *********************** òîîòîä оршин суух хаягтай,  урьд ял шийтгэлгүй, хэрэг хариуцах чадвартай /РД:******************/,

Шүүгдэгч Х.З нь 2017 оны 9 дүгээр сарын 13-ны өдөр Баянзүрх дүүргийн 19 дүгээр хороо, ***************** тоотод оршин суух гэртээ 1.784 ширхэг байлдааны болон тусгай ажиллагаанд зориулсан сум, дохионы пуужин буюу галт хэрэгсэл хууль бусаар хадгалсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлсэн яллах, цагаатгах нотлох баримтыг шинжлэн судаëæ ТОДОРХОЙЛБОЛ:

Шүүгдэгч Х.З шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “Би àíãèäàà тэмцээн уралдаан зохион байгуулдаг. Булган аймаг руу өөр ажилд шилжиж очих болсон. Би ýнэ ñóìíóóäûг өөрөө гарын үсэг зурж хүлээлцэж авсан учраас Булган аймаг руу аваад явах боломж байхгүй учраас гэртээ аваачсан. Буцааж хураалгана гэсэн юм байхгүй. Яагаад үлдсэн бэ гэхээр тэмцээн, óðàëäààíд орîõ хүмүүс дутуу ирäýã, ñóì èë¿¿ ãàðäàã òîõèîëäîëä ¿ëäсэн ñóì þì. Ирсэн тамирчид нь галын сахилга алдаад òýìöýýíýýñ хасагдах тохиолдол гардаг. Ангийн дарга нар ирээд буудах сонирхолтой байдаг тул авахдаа илүү нөөц ñóì авдаг. Тэгээд үлдсэн ñóìíóóä байгаа. Ýäãýýð ñóìíóóäûã áуцааж өгөх зохицуулалт òýìöýýíèé æóðàìä байхгүй. Áóöààæ өгвөл тушаал шийдвэр гаргаад авах л байх .Харуул хамгаалалттай сэфэнд ñóì хадгалдаг. Энэ хэрэгтээ гэмшиж байна. Гэртээ аваачсандаа гэмшиж байна, ìèíèé áóðóó” гэв.

Гэрч П.Дэлгэр мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Өнөөдөр өдөр Х.Зтай утсаар ярьж манайд сум байсан эсэхийг асуухад уралдаан, тэмцээнд  хэрэглэхээр хүмүүсээс авсан сум  байсан гэж хэлсэн. “...Тухайн сумнуудыг манай нөхөр Х.З байшинд аваачиж тавьсан гэсэн яг хэзээ аваачиж тавьсан талаар мэдэхгүй байна...” гэх мэдүүлэг. /хх22-23/,

Шинжээч М.Соронзонболд мэдүүлэхдээ: “...Шинжилгээнд хүргүүлсэн зүйлүүд бүгд Галт зэвсгийн тухай хуулийн 3.1.3-т тодорхойлсноор байлдааны болон тусгай ажиллагаанд ашигладаг галт хэрэгсэл юм. Дээрх галт хэрэгслийг байлдааны болон тусгай ажиллагаанд ашиглах бөгөөд худалдаанд гаргахыг хориглосон байдаг. “...хүний буюу амь биед хохирол учруулах бүрэн чадвартай...” гэх мэдүүлэг. /хх68-69/,

Гэрч Ц.Батсайхан мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Зөвхөн Зэвсэгт хүчин жанжин штабын даргын тушаалаар галт хэрэгсэл нөөцөөс гаргадаг...галт хэрэгслийг тэмцээнд хэрэглэсэн эсэх талаар гэвэл  тэмцээн уралдаанд оролцохоор олгогдсон галт хэрэгсэлд нэг удаагийн тушаалаар мөн сум нь тэмцээндээ зарцуулагдаад дуусдаг учраас энэ талаар зохицуулсан ямар нэгэн журам байхгүй...” гэх мэдүүлэг. /хх85-87/,

Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл /хх6-13/, эд зүйлд үзлэг хийсэн тэмдэглэл /хх28-33/, гэрч Д.Дэлгэрийн мэдүүлэг /хх34-36/, гэрч Х.Згийн мэдүүлэг /хх37-39/, шинжээчийн №5278 дугаартай дүгнэлт /хх41-42/,  хувийн байдлыг тогтоосон баримтууд /хх45-62/, шинжээч М.Соронзонболдын мэдүүлэг /хх68-69/, гэрч Ц.Батсайханы мэдүүлэг /хх85-86/ çýðýã íîòëîõ áàðèìòóóäûã ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò øèíæëýí ñóäàëñàí áà ýäãýýð íîòëîõ áàðèìò íü ýíý õýðýãò õàìààðàëòàé, õóóëüä çààñàí æóðìààð öóãëàðñàí, õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõýä õàíãàëòòàé ãýæ ¿íýëýâ.

Шүүх дээрх баримтуудыг дүгнэвэл øүүгдэгч Х.З нь 2017 оны 9 дүгээр сарын 13-ны өдөр Баянзүрх дүүргийн 19 дүгээр хороо, Дэнжийн 1 дүгээр гудамжны 2 тоотод оршин суух гэртээ 1.784 ширхэг байлдааны болон тусгай ажиллагаанд зориулсан сум, дохионы пуужин буюу галт хэрэгсэл хууль бусаар хадгалсан áîëîõ íü ø¿¿ãäýã÷èéí ìýä¿¿ëñýí ìýä¿¿ëýã, øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëò áîëîí õàâòàñò õýðýãò àâàãäñàí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ àæèëëàãààíû ÿâöàä öóãëàðñàí áè÷ãèéí íîòëîõ áàðèìòóóäààð íîòëîãäîí òîãòîîãäëîî.

 

1. Ø¿¿ãäýã÷ Х.Згийн ãýì áóðóóãèéí òàëààð:

Óëñûí ÿëëàã÷ Э.Оюунтунгалаг íü ø¿¿ãäýã÷ Х.Зг Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 20.4 дүгээр зүйлийн 1-т çààñàí ãýì áóðóóòàé áîëîõûã íîòîëñîí íîòëîõ áàðèìòûã ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò øèíæëýí ñóäëàæ, ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöîõ ñàíàëûã ãàðãàñàí áà ø¿¿ãäýã÷ Х.З íü ãýì áóðóóä ìàðãàõã¿é õ¿ëýýí çºâøººð÷ áàéíà ãýæ ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ìýòãýëöñýí áîëíî.

Ø¿¿õ õàâòàñò õýðýãò àâàãäñàí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ àæèëëàãààíèé ÿâöàä öóãëóóëæ áýõæ¿¿ëñýí äýýðõ íîòëîõ áàðèìòààð ø¿¿ãäýã÷ Х.Зã Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 20.4 дүгээр зүйлийн 1-т çààñàí ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàé ãýæ ¿çýæ øèéäâýðëýâ.

 

2. Ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãûí òàëààð:

Óëñûí ÿëëàã÷ ø¿¿ãäýã÷ Х.Зг байлдааны, хууль сахиулах зориулттай галт хэрэгсэл хууль бусаар хадгалсан ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàé áàéõ òóë õóóëüä çààñàí ÿë øèéòãýõ íü ç¿éòýé ãýæ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 20.4 дүгээр зүйлийн 1-т çààñíû äàãóó 2 æèëийн õóãàöààãààð õîðèõ ÿë îíîãäóóëæ, óã ÿëûã íýýëòòýé õîðèõ áàéãóóëëàãàä ýäë¿¿ëýõ ñàíàëòàé òàëààð ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãûí ø¿¿õ õóðàëäààíä ñàíàë ãàðãàñàí áîëíî.

 

Ø¿¿õ ø¿¿ãäýã÷ Х.Зд ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãà îíîãäóóëàõäàà анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн нь ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал ãýæ ¿çñýí бөгөөд түүнд ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй ãýæ ¿çëýý.

Ø¿¿õ ø¿¿ãäýãчид ÿë øèéòãýë îíîãäóóëàõäàà ãýìò õýðãèéí øèíæ ÷àíàð, õýð õýìæýý, àíõ óäàà ãýìò õýðýã ¿éëäñýí, үйлдсэн хэрэгтээ дүгнэлт өгсөн, гэм буруутай этгээдийн хувийн байдал çýðýã íºõöºë áàéäëûã õàðãàëçàí ¿çýæ ø¿¿õýýñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 7.1 дүгээр зүйлд зааснаар хорих ял оногдуулахгүйгээр 1 жилийн хугацаагаар тэнсэн хянан харгалзахаар øèéäâýðëýâ.

Шүүх эíý õýðýãò ýä ìºðèéí áàðèìòаар хураагдсан Нийслэлийн Цагдаагийн газрûí ãàëò çýâñýã õàäãàëàõ òàñàãò хадгалагдаж байгаа 14 ширхэг дохионы пуужин, 1770 ширхэг сумыг зохих журàм, õóóëüä çààñíû дагуу шийдвэрлэхийг Нийслэлийн Цагдаагийн газарт даалгахаар шийдвэрлэлээ.

Ýð¿¿ãèéí хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай õóóëèéí 36.4 дүгээр зүйлийн 2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10, 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт çààñíûã òóñ òóñ óäèðäëàãà áîëãîí ÒÎÃÒÎÎÕ íü:

1. Найдан овогт Хишигжаргалын Х.Зг байлдааны, хууль сахиулах зориулттай галт хэрэгсэл хууль бусаар хадгалсан ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.
2. Ìîíãîë Óëñûí Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг журамлан, ̺í õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 20.4 дүгээр зүйлийн 1-т çààñíààð Х.Зд õîðèõ ÿë îíîãäóóëàõã¿éãýýð 1 /íýã/ æèëèéí õóãàöààãààð òýíñýæ, ò¿¿íä õÿíàëò òàâèõûã ø¿¿õèéí øèéäâýð ã¿éöýòãýõ áàéãóóëëàãàä äààëãàñóãàé.
3. Ýíý õýðýãò ýä ìºðèéí áàðèìòаар хураагдсан Нийслэлийн Цагдаагийн газрûí ãàëò çýâñýã õàäãàëàõ òàñàãò хадгалагдаж байгаа 14 ширхэг дохионы пуужин, 1770 ширхэг сумыг зохих журàм, õóóëüä çààñíû дагуу шийдвэрлэхийг Нийслэлийн Цагдаагийн газарт даалгасугай.

4. Хýðýãò áèò¿¿æëýãäýí èðñýí õºðºíãºã¿é, Х.З íü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, áóñäàä òºëºõ òºëáºðã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

5. Øèéòãýõ òîãòîîëûã óëñûí ÿëëàã÷, ø¿¿ãäýã÷, õîõèðîã÷, òýäãýýðèéí ºì㺺ëºã÷ ãàðäàí àâñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýé áîëîõûã äóðäñóãàé.

6. Øèéòãýõ òîãòîîë íü óíøèæ ñîíñãîñíîîð õ¿÷èíòýé áîëîõ áà ãîìäîë, ýñýðã¿¿öýë ãàðãàñàí áîë ø¿¿õèéí øèéäâýðèéí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿ëæ, øèéòãýõ òîãòîîë õóóëèéí õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë Х.Зд óðüä àâñàí õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ òóõàé òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã õýâýýð ¿ðãýëæë¿¿ëñ¿ãýé.

 

 

 

 

            ÄÀÐÃÀËÀÃ× Ø¯¯Ã×                                  Ò.ØÈÍÝÁÀßÐ