МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Хөвсгөл аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч М.Эрдэнэ-Очир даргалж,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Г.Буянжаргал,

Улсын яллагч Д.Оюунбилэг,

Шүүгдэгч ****************нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Аймгийн Прокурорын газрын хяналтын

прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж, хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэн Мягмарын ****************ад холбогдох эрүүгийн 1938007360435 дугаартай хэргийг 2019 оны 12 дугаар сарын 11 -ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч ****************нь 2019 оны 10 дугаар сарын 06-ны өдөр Хөвсгөл аймгийн Улаан-Уул сумын Төгөл багт архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Э.Ууганбаярыг зодож эрүүл мэндэд нь зүүн талын хэнгэргэн хальсны цооролт, баруун хэнгэрэг хальсны цууралт бүхий хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэнд холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүгдэгч ****************нь 2019 оны 10 дугаар сарын 06-ны өдөр Хөвсгөл аймгийн Улаан-Уул сумын Төгөл багт согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ Э.Ууганбаярыг зодож эрүүл мэндэд нь зүүн талын хэнгэргэн хальсны цооролт, баруун хэнгэрэг хальсны цууралт бүхий хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэнд холбогдуулан Аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж, эрүүгийн 1938007360435 дугаартай хэргийг шүүхэд ирүүлжээ.

2

Шүүхийн хэлэлцүүлгээр яллах, цагаатгах болон бусад нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд: Хохирогч ****************мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: ...Би 2019 оны 10 дугаар сарын 06-ны орой сумын төвд Орнобиш багшийн гэрт багшийн баяр тэмдэглэж байтал гаднаас Нансалмаа захирал **************** нар ирсэн. Би Нансалмаа багшаас хашаа байшин авахаар өмнө тохиролцож

0.  төгрөгний урьдчилгаа өгсөн байсан ба би одоо тэр хашаа байшинг нь худалдаж авах боломжгүй тийм зүйл ярьсан. Тэр үед Нансалмаагийн нөхөр **************** уурлаж босож ирээд миний зүүн талын чих рүү нэг удаа алагдаад дараа нь гэрээс гараад баруун талын чих рүү нэг удаа гараараа цохисон...гэх мэдүүлэг /хх- ийн 7-10-р тал/

Гэрч Н.Мөнхзулын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн:..2019 оны 10 дугаар сарын 06-ны орой манай нөхөр Ууганбаяр багш нарын баяр тэмдэглээд явсан. Тэгээд орой 22 цагийн үед гэртээ ирэхдээ **************** ах зодчихлоо гэсээр хамраас нь цус гарчихсан ирсэн. Тэгээд босоод харахад хамарнаас нь цус гарчихсан байсан би өөрөө чихний минь хэнгэрэг цоорчихлоо гэсэн. Ууганбаяр хамраа дараад үлээхэд чих сийгэж байсан...гэх мэдүүлэг /хх-ийн 14-р тал/

Шүүгдэгч М.****************ын мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад өгсөн: ...Тэр үед Ууганбаяр согтуу сууж байсан. Би Ууганбаяртай өмнө хашаагаа зарахаар болоод

0.  төгрөг авсан байсан ба Ууганбаяраас чи үлдэгдэл мөнгөө өгч чадахгүй бол хашааг минь суллаж өг гэхэд Ууганбаяр манай эхнэр Нансалмаад хандаж захирлаа би танай хашааг авахад ийм нэг гаргалгаа байна гээд та миний эхнэрийг ажилд ав гэж дарамтлаад байхаар нь би уурлаад Ууганбаярыг баруун гараараа зүүн чихэн тус газарт нэг удаа алгадсан. Мөн гэрээс гараад нэг удаа баруун талын чих рүү алгадсан. Би Ууганбаярын биед өөр гар хүрээгүй...гэх мэдүүлэг /хх-ийн 30- 31-р тал/

Хөвсгөл аймаг дахь Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээчийн 2019 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн 539 дугаартай: ****************биед зүүн талын хэнгэргэн хальсны цооролт, баруун хэнгэргэн хальсны цууралт бүхий гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтлүүд нь мохоо зүйлийн хэд хэдэн удаагийн үйлчлэлээр хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүсгэгджээ. ****************биед үүссэн гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөхгүй... гэх дүгнэлт /хх-ийн 20-р тал/

Гэмт хэргийн талаархи гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /хх-ийн 2-р

тал/

3

Шүүгдэгчийн хувийн байдлыг тогтоосон иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, Хөвсгөл аймгийн Улаан-Уул сумын Төгөл багийн Засаг даргын тодорхойлолт, ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 24-26-р тал/ зэрэг нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.

Дээрх нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн байх тул хэргийг шийдвэрлэхэд хамааралтай, ач холбогдолтой гэж үнэллээ.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд нотолбол зохих байдлуудыг бүрэн шалгаж тогтоосон, хэргийн оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хязгаарлах замаар эсхүл бусад хэлбэрээр шүүхээс хэргийг бүх талаар хэлэлцэхэд саад болж, хууль ёсны ба үндэслэл бүхий тогтоол гаргахад сөргөөр нөлөөлж болохуйцаар Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн шаардлагыг ноцтой зөрчөөгүй, Эрүүгийн хуулийг буруу хэрэглээгүй байна гэж шүүх үзлээ.

Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:

Шүүгдэгч ****************нь 2019 оны 10 дугаар сарын 06-ны өдөр Хөвсгөл аймгийн Улаан-Уул сумын Төгөл багт согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ

Э.Ууганбаярыг хашаа, байшин худалдаж аваагүй гэх шалтгааны улмаас алгадаж түүний эрүүл мэндэд нь зүүн талын хэнгэргэн хальсны цооролт, баруун хэнгэрэг хальсны цууралт бүхий хөнгөн хохирол учруулсан гэм буруутай үйлдэл тогтоогдсон байна.

Шүүгдэгчийн гэмт үйлдэл нь шүүгдэгчийн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн мэдүүлэг, гэмт хэрэг гарсан нөхцөл байдал, тогтоогдсон үйл баримтын талаар агуулгын хувьд зөрөөгүйгээр нотлон мэдүүлсэн хохирогч, гэрчийн мэдүүлгээр батлагдсан. Хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан хохирлын шинж байдлыг тогтоосон тусгай мэдлэг бүхий шинжээчийн дүгнэлт, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан дээрх нотлох баримтуудаар нотлогдож байна гэж шүүх үзлээ.

Шүүгдэгч нь хохирогч ****************эрүүл мэндэд халдсан гэмт үйлдэл нь хууль бус шинжтэй, уг ухамсарлагдсан идэвхтэй үйлдлээрээ хохирол, хор уршиг үүсэхийг зориуд хүсэж үйлдсэн гэм буруугийн санаатай хэлбэртэй, эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэргийн шинжийг хангасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзэх үндэслэлтэй байна.

Иймд шүүх нотлох баримтаар тогтоогдсон хэргийн нөхцөл байдалд үндэслэн шүүгдэгч М.****************ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцов.

4

Прокурорын үйлдсэн яллах дүгнэлт нь үндэслэлтэй, хэргийн зүйлчлэл зөв байна гэж шүүх дүгнэв.

Шүүгдэгч, хохирогч нарын согтуурсан байдал, шүүгдэгчийн хууль, эрх зүйн мэдлэг дутмаг байдал нь гэмт хэрэг гарахад нөлөөлсөн гэж үзлээ.

Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирлын хувьд:

Шүүгдэгч ****************нь хохирогч ****************эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан бөгөөд хохирогч нь шүүгдэгчээс хохирол нэхэмжлэхгүй, гомдол саналгүй болсон тухай эвлэрлийн гэрээ хэрэгт авагдсан байх тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

Шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдсан дээрх нотлох баримтуудыг үндэслэн шүүгдэгч М.****************ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэнд гэм буруутайд тооцсон тул гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан үзэж эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэлээ.

Шүүгдэгч ****************нь урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй болох нь ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн 26-р тал/-аар тогтоогдож байна.

Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ шүүгдэгч нь анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэрэг үйлдсэний дараа хохирогчид учруулсан хохирлыг төлж, эвлэрлийн гэрээ байгуулсныг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцов.

Шүүгдэгч М.****************ын гэмт хэрэг үйлдсэн нь нотлогдсон, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн, түүний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учруулсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, хувийн байдлыг харгалзан, прокурорын санал, дүгнэлтийн хүрээнд шүүгдэгч М.****************ад Эрүүгийн хуулийн тусгай 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар таван зуун нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулав.

Шүүгдэгч ****************нь шүүхэд "....шүүх хуралд өмгөөлөгчгүйгээр орох хүсэлттэй...." гэх хүсэлт гаргасан байх тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар хэргийг шүүх хуралдаанаар хэлэлцсэн болно.

Эрүүгийн 1938007360435 дугаартай хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан эд зүйлгүй, битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдоогүй,