2017.11.30

 

 

 

 

 

                              ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

Õýðãèéí инäåêñ: 166/2017/0338/Э

 

Äàðõàí-Óóë àéìàã äàõü Ñóì äóíäûí Эрүүгийн хэргийн анхан шатны ø¿¿õèéí Еðºíõèé ø¿¿ã÷ Я.Туул äàðãàëæ,  

Ш¿¿õ õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Á.Áèëã¿¿í,

Улñûí ÿëëàã÷аар Аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Í.Èäýð,

Ø¿¿ãäýã÷èéí ºì㺺ëºã÷ Í.Áàÿðìàà,

Íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷ Î.Ä,

Íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷èéí õóóëü ¸ñíû òºëººëºã÷ Ý.Î,

Ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí òàíõèìä хаалттай хèéсэн шүүх хуралдаанааар Дархан-Уул аймгийн Пðîêóðîðын газрааñ Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2 дахь хэсэгò çààñàí гэмт хэрэгт холбогдуулан ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí Ö.Ë õîëáîãäîõ 1718002630107 дугаартай ýð¿¿ãèéí õýðãèéã 2017 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 17-íû ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, хянан õýëýëöëýý.

 

Ø¿¿ãäýã÷ийí биеийн áàéöààëò:

 

Монгол Улсын иргэн, Ö.Ë,  òºðñºí, 47 íàñòàé, ýðýãòýé, áàãà áîëîâñðîëòîé, ìýðãýæèëã¿é, ýðõýëñýí òîäîðõîé àæèëã¿é, àì á¿ë 5, ýõíýð, 3 õ¿¿õäèéí õàìò îðøèí ñóóõ á¿ðòãýëòýé, óëñààñ àâñàí ãàâüÿà øàãíàëгүй, ÿë øèéòãýëã¿é.

 

Холбогдсон хэргийн талаар:

 

Ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë íü ñîãòóóðñàí ¿åäýý 2017 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 26, 29-íèé ºäð¿¿äýä Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Äàðõàí сум тºðñºí õ¿¿ 7 íàñòàé Î.Ä áèåý õàìãààëæ ÷àäàõã¿é, áàãà íàñíû õ¿¿õýä áîëîõûã ìýäñýýð áàéæ, ãýð á¿ëèéí õ¿÷èðõèéëýë ¿éëäýæ ýð¿¿ë ìýíäýä íü õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëñàí гэмт хэрэгт õîëáîãäæýý. /ÿëëàõ ä¿ãíýëòýä áè÷èãäñýí áàéäëààð/

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

1.Гэм буруугийн талаар:

                                            

Ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë íü ñîãòóóðñàí ¿åäýý 2017 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 26, 29-íèé ºäð¿¿äýä Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Äàðõàí ñóì òºðñºí õ¿¿ 7 íàñòàé Î.Ä áèåý õàìãààëæ ÷àäàõã¿é, áàãà íàñíû õ¿¿õýä áîëîõûã ìýäñýýð áàéæ, ãýð á¿ëèéí õ¿÷èðõèéëýë ¿éëäýæ ýð¿¿ë ìýíäýä íü õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëæ, 2015 оны Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дóãààр зүйлийн 2 дàхü хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь:

 

-Ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ºãñºí: “…Би 2017 оны 09 дүгээр сарын 29-ны өдөр согтуу гэртээ ороод хүүхдээ алгадаж, цохисон. Би хийсэн үйлдэлдээ харамсаж байна, хөнгөн ял оногдуулж өгнө үү.” ãýõ ìýä¿¿ëýã,

 

-Íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷ Î.Ä ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò áîëîí ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “…Тэр өдөр íàìàéã õè÷ýýëäýý ÿâàõààñ ºìíº 13 öàãèéí ¿åä ìàíàé ààâ Ë íàìàéã õè÷ýýë õèéæ áàéõàä íàìàéã “õè÷ýýë õèéãýýã¿é áàéíà” ãýýä  ýýæèéã áàéõàä ø¿¿ðíèé èøýýð í¿¿ð ð¿¿  îðîîëãîæ çîäñîí. Ýýæ íàìàé㠺캺ð÷ õàìãààëñàí þì. Ìàíàé ààâ íàìàéã îëîí óäàà öîõèæ çîääîã.” ãýõ ìýä¿¿ëýã,

 

-Íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷èéí õóóëü ¸ñíû òºëººëºã÷ Ý.Î ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ºãñºí: “…Би эмнэлэгээр яваагүй, өөрөө ажиглаад байхад толгойдоо гэмтэл авсан юм шиг байна. Аавынхаа байдлыг яг л дуурайж байгаа, хичээл дээрээ муухай ааш гаргаад асуудалтай болоод байгаа. Гадны хүмүүс болон багш нь хүртэл тархинд нь нэг асуудал байна гээд байгаà. Цаашид хамт амьдрах хүсэлгүй байна. Надад дараа болохгүй, надаас хол байгаасай гэж л хүсч байна. Бидний аль аль нь хоосон тул өөр нэхэмжлэх зүйл байхгүй.” ãýõ ìýä¿¿ëýã,

 

-Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээллийг хүлээн авсан тэмдэглэл /хэргийн 5/,

-Íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷ Î.Ä ãýðýë çóðãèéí ¿ç¿¿ëýëò /õýðãèéí 6-7/,

-ªðõèéí àìüæèðãààíû íºõöºë áàéäëûí ¿íýëãýýíèé õóóäàñ /õýðãèéí 9-10/,

-Õ¿÷èðõèéëýëä ºðòñºí õ¿¿õäèéí àþóëûí çýðãèéí ¿íýëãýýíèé ìàÿãò /õýðãèéí 12-13/,

-Äàðõàí-Óóë àéìãèéí õàìòàðñàí áàãèéí õóðëûí òýìäýãëýë /õýðãèéí 14-15/,

-Íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷ Î.Ä òîäîðõîéëîëò /õýðãèéí 16/,

-Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Íýãäñýí ýìíýëýãèéí òîäîðõîéëîëò /õýðãèéí 31/,

 

-“…Î.Ä áèåä áàðóóí, ç¿¿í õàöàð, áàðóóí í¿äíèé çîâõè, áàðóóí ìºð, á¿ñýëõèé íóðóóíû öóñ õóðàëò, äàãçíû õóéõ, áàðóóí ÷èõ, õàöàð, õ¿ç¿¿, áàðóóí, ìºðíèé çóëãàðàëòòàé, äóõàíä öóñ õóðàëò, 纺ëºí ýäèéí íÿöðàë, áàðóóí ÷àìàðõàé, äàãçíû õóéõ, ñàðâóóíû 纺ëºí ýäèéí íÿöðàë á¿õèé øèíý ãýìòýë, áàðóóí øàíàà, áàðóóí, ç¿¿í áóãàëãà, ç¿¿í òîõîé, áàðóóí øóóíû õóó÷èí öóñ õóðàëò, çóëãàðàëò, çóëàéí õóéõ, áàðóóí äàëàíä õóó÷èí ñîðâè á¿õèé ãýìòë¿¿ä òîãòîîãäëîî. Óã ãýìòýë íü õàòóó ìîõîî ç¿éëèéí îëîí óäààãèéí õ¿÷èí ¿éë÷ëýëýýð ¿¿ñãýãäýõ áîëîìæòîé. Î.Ä áèåä ¿¿ññýí ãýìòë¿¿äèéã öàã õóãàöààíû õóâüä íàðèéâ÷ëàí òîãòîîõ áîëîìæã¿é. Ø¿¿õ ýìíýëýãèéí ãýìòëèéí çýðýã òîãòîîõ æóðìûí 2.4.1-ò çààñíààð ýð¿¿ë ìýíäèéã ò¿ð õóãàöààíä ñàðíèóëàõ ãýìòëèéí õºíãºí çýðýãò õàìààðíà. Öààøèë ýð¿¿ë ìýíä, åðºíõèé õºäºëìºðèéí ÷àäâàðûí òîãòîíãè àëäàëòàíä íºëººëºõã¿é.” гэх 2017 оны 10 дугаар сарын 11-íèé ºäðèéí 1013 äóãààðтай øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëò /õýðãèéí 33/,

 

-“…ìàãàäëóóëàã÷ Ý.Î ñýòãýöèéí õóâüä оþóíû õºíãºí õîìñäîë /F70/ ºâ÷èíòýé ñýòãýöèéí ýì÷èéí õÿíàëòàä áàéäàã áîëíî. Ìàãàäëóóëàã÷ Ý.Î ñýòãýöèéí õóâüä оþóíû õºíãºí õîìñäîë ºâ÷èíòýé ó÷èð ¿éëäýãäñýí õýðãèéí òàëààð çºâ òàéëáàðëàõ, ìýä¿¿ëýõ ÷àäâàðòàé áîëíî.” ãýõ ø¿¿õ ñýòãýö ýìãýã ñóäëàëûí ýìíýëýãèéí 58/17 дугаартай ìàãàäëàãàà /õýðãèéí 37/ болон хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар нотлогдож байх тул шүүгдэгч Ц.Л гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэстэй.

 

Õîõèðîã÷èéí õóóëü ¸ñíû òºëººëºã÷ Ý.Î íü õîõèðëûí òàëààð íýõýìæëýë ãàðãààã¿é бөгөөд шүүхийн хэлэлцүүлэгт “нэхэмжлэх зүйлгүй” гэсэн мэдүүлэг өгч байх òóë шийтгэх тогтоол гарах үед шүүгдэгчээс гаргуулах төлбөргүй байна.

 

2.Ял, эрүүгийн хариуцлага, бусад асуудлын талаар:

Шүүгдэгч Ö.Ë нь бусдыг áèåý õàìãààëæ ÷àäàõã¿é, áàãà íàñíû õ¿¿õýä áîëîõûã ìýäñýýð áàéæ, ãýð á¿ëèéí õ¿÷èðõèéëýë ¿éëäýæ, хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь хавтаст хэрэгт авагдаж, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан шүүгдэгч, хохирогч нарын мэдүүлэг, ºðõèéí àìüæèðãààíû íºõöºë áàéäëûí ¿íýëãýýíèé õóóäàñ /õýðãèéí 9-10/ õ¿÷èðõèéëýëä ºðòñºí õ¿¿õäèéí àþóëûí çýðãèéí ¿íýëãýýíèé ìàÿãò /õýðãèéí 12-13/, Äàðõàí-Óóë àéìãèéí õàìòàðñàí áàãèéí õóðëûí òýìäýãëýë /õýðãèéí 14-15/, íàñàíä õ¿ðýýã¿é õîõèðîã÷ Î.Ä òîäîðõîéëîëò /õýðãèéí 16/, Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Íýãäñýí ýìíýëýãèéí òîäîðõîéëîëò /õýðãèéí 31/, 2017 оны 10 дугаар сарын 11-íèé ºäðèéí 1013 äóãààðтай øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëò /õýðãèéí 33/ болон хавтаст хэрэгт авагдсан бусад бичгийн баримтуудаар нотлогдож байх тул хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

 

Эрүүгийн хариуцлага нь эрүүгийн хуульд заасан ял, албадлагын арга хэмжээнээс бүрддэг ба шүүгдэгч Ö.Ë нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх насанд хүрсэн, хэрэг хариуцах чадвартай байна.

 

Ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë óрьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудаст урьд шүүхээр ял шийтгүүлж байгаагүй, Цагдаагийн Ерөнхий газрын мэдээлэл нэгтгэн боловсруулах газрын лавлагааны санд бүртгэгдээгүй áîëîõûã тодорхойлсон баримт хэрэгт авагдсан /хэргийн 51/ байх тул àíõ óäàà ãýìò õýðýã ¿éëäñýí гэж үзнэ.

 

Шүүгдэгч Ö.Ë нь анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, хохирогчид төлөх төлбөргүй байгаа нь эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болж байгаа бөгөөд эрүүгийн хариуцлага хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдсонгүй.

 

Шүүгдэгч Ö.Ë нь хохирогчид төлөх төлбөргүй, хураасан болон битүүмжилсэн эд хөрөнгөгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаæ èðñýí зүйлгүé áîëîõûã òóñ òóñ äóðäаад, энэ хэрэгт 2017 îíû 10 äóãààð ñàðûí 25-íû ºäðººñ 2017 оны 11 дүгээр сарын 30-ны өдрийг хүртэл öàãäàí õîðèãäñîí 36 õîíîãèéг ÿë ýäýëñýí õóãàöààíä îðóóëан тооцох íü ç¿éòýé ãýæ ¿çëýý.  

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  36.1, 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасíыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1.Ш¿¿ãäýã÷ Ö.Ë гэр бүлийн хамаарал бүхий хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан “хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.

2.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2 äаõь õýñýãò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë 280 öàãèéí õóãàöààãààð íèéòýä òóñòàé àæèë õèéëãýõ ÿë øèéòãýñ¿ãýé.

3.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 6.10 äóãààð ç¿éëèéí 1, 2 дахь хэсэгт çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë íü ýíý õýðýãò öàãäàí õîðèãäñîí 36 õîíîãèéã ýäëýõ ÿëä îðóóëàí òîîöîæ, öàãäàí õîðèãäñîí íýã õîíîãèéã íèéòýä òóñòàé àæèë õèéлгэх ялын найман цагтай тэнцүүлэí òîîöîæ, шүүгдэгч Ц.Л 280 öàãèéí õóãàöààãààð íèéòýä òóñòàé àæèë õèéëãýõ ÿëûã ýäýëñýíä òîîöñóãàé.

4. Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1.7, 1.8-ò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ íü õîõèðîã÷èä òºëºõ òºëáºðã¿é, õóðààñàí áîëîí áèò¿¿ìæèëñýí ýä õºðºíãºã¿é, ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàæ èðñýí ç¿éëã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

 

5.Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1.5-ò çààñíààð øèéòãýõ òîãòîîë õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë ø¿¿ãäýã÷ Ö.Ë àâñàí цагдан хорих òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã өөрчилæ, õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýý àâñóãàé.

6.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч,  өмгөөлөгч òîãòîîëûã ýñ çºâøººðâºë тогтоолыг ãàðäóóëñан буюу хүргүүлснээс õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бè÷èõ ýðõòýéã äóðäñóãàé.

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар дàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàñàí, ýñýðã¿¿öýë áè÷èãäñýí òîõèîëäîëä шийтгэх òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿лсүгэй.

 

 

ДАРГАЛАГЧ,ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                             Я.ТУУЛ