ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

Õýðãèéí инäåêñ: 171/2017/0340/Ý

 

Äàðõàí-Óóë àéìàã äàõü Сóì äóíäûí Эрүүгийн хэргийн анхан шатны ø¿¿õèéí Åðºíõèé ø¿¿ã÷ ß.Òóóë äàðãàëæ,

Ш¿¿õ õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Á.Íàíäèíöýöýã,  

Улñûí ÿëëàã÷аар Аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Î.Äîðæìàà,

Ø¿¿ãäýã÷èéí ºì㺺ëºã÷ Í.Áàÿðìàà,

Ø¿¿ãäýã÷ Á.Á íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí òàíõèìä íýýëòòýé хèéсэн шүүх хуралдаанаар Дархан-Уул аймгийн Пðîêóðîðын газрааñ Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí гэмт хэрэгт холбогдуулан ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí Á.Á õîëáîãäîõ 1718002640124 дугаартай ýð¿¿ãèéí õýðãèéã хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлүүлэх хүсэлтэй ирүүлснийг 2017 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûí 21-íèé ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, хянан õýëýëöëýý.

 

Ø¿¿ãäýã÷ийí биеийн áàéöààëò:

Монгол Улсын иргэн, Á.Á, òºðñºí, 25 íàñòàé, ýðýãòýé, á¿ðýí äóíä áîëîâñðîëòîé, òîíîã òºõººðºìæèéí îïåðàòîð÷èí ìýðãýæèëòýé, ýðõýëñýí òîäîðõîé àæèëã¿é, àì á¿ë 3, ýõíýð, õ¿¿õäèéí õàìò, ñóóõ á¿ðòãýëòýé, óëñààñ àâñàí ãàâüÿà øàãíàëã¿é, óðüä:

-2017 оны 5 дугаар сарын 17-íû ºäðèéí 143 äóãààðтай øèéòãýõ òîãòîîëîîð Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 98 äóãààð ç¿éëèéí 98.1-ò çààñíààð 350 öàã àëáàäàí àæèë õèéëãýõ ÿëààð øèéòã¿¿ëж байсан.

 

Холбогдсон хэргийн талаар:

 

Шүүгдэгч Á.Á íü 2017 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû ºäºð Äàðõàí ñóìûí 7 äóãààð áàãèéí íóòàã äýâñãýð óðä òàëä àðõèäàí ñîãòóóðñàí ¿åäýý À.Ä ìàðãàëäàн çîäîæ, ýð¿¿ë ìýíäýä íü õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëñàí гэмт хэрэгт холбогджээ. /Яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

   ТÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

1.Гэм буруугийн талаар:

Шүүгдэгч Á.Á íü 2017 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû ºäºð Äàðõàí ñóìûí 7 äóãààð

 

D:\2017 Goomaral\Sh.Ts togtool\7.3\Hyalbar\Shiitgeh togtool-Bilguun 17.6.docx

áàãèéí íóòàã äýâñãýð óðä òàëä àðõèäàí ñîãòóóðñàí ¿åäýý À.Д ìàðãàëäàн çîäîæ, ýð¿¿ë ìýíäýä íü õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëæ,  Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь:

-Шүүгдэгч Á.Á ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò ºãñºí: “...2017.09.27-ны өдөр хүүхдээ авсан. Д ахынх нь охин манай охинтой нэг ангид сурдаг þì. Д ахын охиныг охинтойгоо хамт хичээлээс  аваад явж байгаад Д уулзсан. Намайг Д уулзахад Д архи уусан байсан. Эхнэр бид хоёр Ширээ нуруу руу манай эцэг, эхийнх рүү явах гээд Д “Танайх руу явах таксины мөнгө алга. Хүүхдийг íü чи хүргээд өгчих. Чи дүүгээ аваад яв”  гэх хэлэхэд Д “Чи өөрийнхөө шээсийг өөрөө аваад яв. Зайл пизда минь” гэж хэлсэн. Түүнээс болж би уурлаад Д хоёр удаа цохисон.

…Гэм буруугийн тал дээр маргах зүйл байхгүй.” гэх мэдүүлэг,

 

-Хохирогч À.Ä Цагдаагийн газарт гаргасан өргөдөл /хэргийн 6/,

 

-Õîõèðîã÷ À.Ä ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “...Á ìàíàé ýã÷ Í öîõèæ õýë àìààð äîðîìæèëæ ãàðààðàà òîëãîé ðóó íü öîõèõ øèã áîëîõîîð íü “áîëèî÷ ýý” ãýæ õýëñýí ÷èíü õ¿ðãýí Á íàìàéã “÷àìä ÿìàð õàìààòàé þì” ãýæ õýëýýä íàä äýýð õ¿ð÷ èðýýä ìèíèé í¿¿ð ð¿¿ ìºðãºж, áè ãàçàð óíàñàí. Òýãýýä áîñîîä èðñýí ÷èíü Áèëã¿¿í íàìàéã çààìäàæ í¿¿ð, òîëãîé ðóó 2-3 óäàà öîõèîä авсан. Тэгээд намайг чирээд õóäàëäààíû òºâèéí òýíä î÷îîä ìèíèé öýýæ ð¿¿ õýä õýä öîõèæ, õºë ð¿¿ õàâñàð÷ óíàãààä òîëãîé ò¿ð¿¿ã¿é ºøèã뺺ä áàéñàí.

...миний хамар халзарч, хавдаж хөхөрсөн. Толгой доргиж өвдсөн, миний бие үе үе шилэн хүзүү рүү зангирч өвдөж байгаа.” гэх мэдүүлэг /õýðãèéí 10-11/,

 

-Ãýð÷ Ì.Í ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “… Ä ò¿ëõýýä óíàãààñàí ÷èíü Ä áîñîîä èðýõýýð íü Á í¿¿ð ð¿¿ íü 2-3 óäàà öîõèîä àâñàí þì. Ò¿¿íýýñ Ä ãàçàð óíàãààæ áàéãààä òîëãîé ò¿ð¿¿ã¿é äýâñýæ ºøèãëºñºí ç¿éë áîëîîã¿é þì.” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õýðãèéí 14-15/,

 

-Äàðõàí-Óóë àéìãèéí  òîäîðõîéëîëò /õýðãèéí 17/,

 

-“…À.Д áèåä òàðõè äîðãèëò, õàìðûí çóëãàðàëò, 纺ëºí ýäèéí íÿöðàë ãýìòýë òîãòîîãäëîî. Äýýðõ ãýìòýë íü õàòóó ìîõîî ç¿éëèéí ¿éë÷ëýëýýð ¿¿ñãýãäýõ áîëîìæòîé. Ø¿¿õ ýìíýëýãèéí ãýìòëèéí çýðýã òîãòîîõ æóðìûí 2.4.1-ò çààñíààð ýð¿¿ë ìýíäèéã ò¿ð õóãàöààíä ñàðíèóëàõ òóë ãýìòëèéí õºíãºí çýðýãò õàìààðíà.  Öààøèä ýð¿¿ë ìýíä, åðºíõèé õºäºëìºðèéí ÷àäâàðûí òîãòîíãè àëäàëòàíä íºëººëºõã¿é.” ãýõ 2017 оны 9 дүгээр сарын 28-íû ºäðèéí 964 äóãààðтай øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëò /õýðãèéí 18/ áîëîí хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь нотлогдож байгаа ба шүүгдэгч нь ямар нэгэн дарамт шахалтгүйгээр хэргээ хүлээн мэдүүлж, зүйлчлэл, гэм буруугийн талаар маргаагүй байна.

 

 Иймд шүүгдэгч Б.Б гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

 

Гэмт хэргийн улмаас хохирогч À.Ä хөнгөн гэмтэл учирсан бөгөөд  õîõèðîã÷ À.Ä ø¿¿ãäýã÷ Á.Á ãîìäîë ñàíàëã¿é, ø¿¿õ õóðàëä îðîëöîõã¿é ãýñýí õ¿ñýëò ø¿¿õýä èð¿¿ëñýí /õýðãèéí 69/ áàéõ òóë шийтгэх тогтоол гарах үед шүүгдэгчээс гаргуулах төлáºðã¿é байна ãýæ ¿çëýэ.

 

2.Ял, эрүүгийн хариуцлага, бусад асуудлын талаар:

 

Шүүгдэгч Á.Á íü 2017 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû ºäºð Äàðõàí ñóìûí 7 äóãààð áàãèéí íóòàã äýâñãýð çàõûí óðä òàëä àðõèäàí ñîãòóóðñàí ¿åäýý À.Ä ìàðãàëäàн çîäîæ, ýð¿¿ë ìýíäýä íü õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëæ, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь хавтаст хэрэгт авагдаж, шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан шүүгдэгчийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “...хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна, хөнгөн ял оногдуулж өгнө үү.” гэх мэдүүлэг, õîõèðîã÷ А.Д ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “ìèíèé í¿¿ð ð¿¿ ìºðãºж, áè ãàçàð óíàñàí. Òýãýýä áîñîîä èðñýí ÷èíü Á íàìàéã çààìäàæ í¿¿ð, òîëãîé ðóó 2-3 óäàà öîõèîä авсан. Тэгээд намайг чирээд  õóäàëäààíû òºâèéí òýíä î÷îîä ìèíèé öýýæ ð¿¿ õýä õýä öîõèæ, õºë ð¿¿ õàâñàð÷ óíàãààä òîëãîé ò¿ð¿¿ã¿é ºøèã뺺ä áàéñàí.” гэх мэдүүлэг /õýðãèéí 10-11/, гýð÷ Ì.Í ìºðäºí áàéöààëòûí øàòàíä ºãñºí: “… Ä ò¿ëõýýä óíàãààñàí ÷èíü Ä áîñîîä èðýõýýð íü Á í¿¿ð ð¿¿ íü 2-3 óäàà öîõèîä àâñàí þì.” ãýõ ìýä¿¿ëýã /õýðãèéí 14-15/,  Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Íýãäñýí ýìíýëýãèéí òîäîðõîéëîëò /õýðãèéí 17/, “…À.Ä áèåä òàðõè äîðãèëò, õàìðûí çóëãàðàëò, 纺ëºí ýäèéí íÿöðàë ãýìòýë òîãòîîãäëîî.” ãýõ 2017 оны 9 дүгээр сарын 28-íû ºäðèéí 964 äóãààðтай øèíæýý÷èéí ä¿ãíýëò /õýðãèéí 18/ áîëîí хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь нотлогдож байх тул шүүгдэгч Á.Á гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

 

Эрүүгийн хариуцлага нь эрүүгийн хуульд заасан ял, албадлагын арга хэмжээнээс бүрддэг ба шүүгдэгч Á.Á нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх насанд хүрсэн, хэрэг хариуцах чадвартай байна.

Шүүгдэгч Á.Á эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдсонгүй.

Шүүгдэгч Á.Á үйлдсэн гэмт хэрэг нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт хамаарч байх тул  хэргийг хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэж, ø¿¿ãäýã÷ Á.Á Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хуралдааныг явуулж, прокурорын санал болгож, шүүгдэгчийн хүлээн зөвшөөрсөн хэмжээний хүрээнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр шийдвэрлэсэн болохыг дурдах нь зүйтэй.

 

Шүүгдэгч нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, хохирогчид төлөх төлбөргүй, хураасан болон битүүмжилсэн эд хөрөнгөгүй, ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàæ èðñýí ç¿éëã¿é áîëîõûã тус тус äóðäàæ,

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5, 36.1, 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасíыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.Шүүгдэгч Á.Á Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñаí “õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëàõ” ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.

 

2.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 дугаар ç¿éëèéí 1 дэх õýñýãò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Б.Á 450 íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé áóþó 450000 /äºðâºí çóóí òàâèí мянга/ òºãðºãººð òîðãîõ ÿë øèéòãýñ¿ãýé.

 

3.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 4, Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1.6-ò çààñíààð òîðãóóëèéí ÿëûí 450000 òºãðºãèéã 2018 îíû 6 äугаар ñàðûí 30-íы ºäðèéí äîòîð òºëæ áàðàãäóóëàõûã ø¿¿ãäýã÷ Á.Á ¿¿ðýã áîëãîñóãàé.

4. Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 5 äàõü õýñýãò çààñíààð òîðãîõ ÿëûã ø¿¿õýýñ òîãòîîñîí õóãàöààíä áèåë¿¿ëýýã¿é áîë ø¿¿õ áèåëýãäýýã¿é òîðãîõ ÿëûí  15 íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé òºãðºãèéã íýã õîíîã õîðèõ ÿëààð òîîöîæ ñîëèõûã ø¿¿ãäýã÷ Á.Á анхааруулсугай.

5.Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1.4, 1.7, 1.8-ò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ íü ýíý õýðýãò öàãäàí õîðèãäîîã¿é, шийтгэх тогтоол гарах үед õîõèðîã÷èä òºëºõ òºëáºðã¿é, ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàæ èðñýí ç¿éëã¿é, хураасан болон áèò¿¿ìæèëñýí эд хөрөнгөгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

6. Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéí 1.5-ò çààñíààð øèéòãýõ òîãòîîë õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë ø¿¿ãäýã÷ Á.Á авсан õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýã õýâýýð ¿ðãýëæë¿¿ëñ¿ãýé.

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч,  өмгөөлөгч òîãòîîëûã ýñ çºâøººðâºë тогтоолыг ãàðäóóëñан буюу хүргүүлснээс õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бè÷èõ ýðõòýéã äóðäñóãàé.

8.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар дàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàñàí, ýñýðã¿¿öýë áè÷èãäñýí òîõèîëäîëä шийтгэх òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿лсүгэй.

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ÅЪÍÕÈÉ ШҮҮГЧ                                    ß.ÒÓÓË