МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааныг шүүгч З.Болдбаатар даргалж,

Нарийн бичгийн дарга ×.Àìàðæàðãàë,

            Улсын яллагч Ø.Íàñàíæàðãàë,

Шүүгдэгч Г.У, ò¿¿íèé ºì㺺ëºã÷ Í.Öýðýí÷èìýä нарыг оролцуулан тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 2.2 äóãààð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýãò çààñíûã æóðàìëàí ìºí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 17.3 дóãààр зүйлийн 1 äýõ õýсэãò çààñан гэмт хэрэгт úðºº÷èí îâãèéí Ãàíáàòûí Óëàì-Îðãèõûã õîëáîãäóóëàí ÿллах дүгнэлт үйлдэж èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 201725021415 äóãààðòàé õýðãèéã 2018 îíû 06 äóãààð ñàðûí 06-íû ºäºð õ¿ëýýí àâ÷ õÿíàí õýëýëöýâ.

 

Шүүгдэгчèéí áиеийн байцаалт:

 

Õîëáîãäñîí ãýìò õýðãèéí òàëààð: /ÿëëàõ ä¿ãíýëòýä áè÷èãäñýíýýð/

Яллагдагч Г.Унь Сүхбаатар дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Экс төвийн орчим 2014 оны 01 дүгээр сарын 19-ны өдөр хохирогч Р.Ням-Очирын 05-09 УНЧ улсын дугаартай “Ниссан Мурано” маркийн автомашиныг 29.000.000 төгрөгөөр худалдаж авна гэж итгэл төрүүлэн хуурч мэхлэн авч залилсан,

мөн 2016 оны 07 дугаар сарын 27-ноос 10 дугаар сарын хооронд Сүхбаатар дүүргийн 4 дүгээр хороо 1 дүгээр 40 мянгат гудамжны 77 дугаар байрны 02 тоотоос болон уг байрны гаднаас 3 удаагийн үйлдлээр хохирогч Д.Буянхишигийн нийт 10.000.000 төгрөгийг бодит байдлыг нуух замаар, урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглаж залилсан гэмт хэрэгт õîëáîãäæýý.

 

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò äàðààõ íîòëîõ áàðèìòóóäûã øèíæëýí ñóäëàâ. ¯¿íä: 

Ø¿¿ãäýã÷ Г.Уø¿¿õ õóðàëäààíä “…Ням-Очир нь тухайн үед хогийн уут үйлдвэрлэдэг байсан манай үйлдвэр дээр ирж үзэж танилцсан. Тэгээд би түүний нэг авто машиныг 29.000.000 төгрөгөөр худалдаж авахаар болсон. Машиныг худалдаж авахдаа “Нийслэлийн хот тохижилтын газартай байгуулсан “хогийн уутны” төлбөрийг хэзээ авах тухай гэрээгээ үзүүлсэн. Тэгээд миний танил багшийн ажил хийдэг доктор, профессор Цэдэн над дээр ирж уулзсан. Түүнд 10.000.000 төгрөг яаралтай хэрэгтэй байна. 14 хоногийн хугацаатай хүүтэй  өсгөж өгье гэж гуйсан.  Тэгээд би Ням-Очироос худалдаж авсан авто машиныг “Очир Ундраа” Банк бус санхүүгийн байгууллагад 19.000.000 төгрөгөөр барьцаанд тавьсан. Банк бус санхүүгийн байгууллагаас авсан 19.000.000 төгрөгөөс Цэдэн багшид 10.000.000 төгрөг бэлнээр хүлээлгэн өгсөн. Тэгээд би үлдсэн 9.000.000 төгрөгөөс 5.000.000 төгрөгийг өөрийн хогийн уут үйлдвэрлэдэг  үйлдвэртээ зарцуулаад үлдсэн мөнгийг хувийн хэрэгцээндээ зарцуулсан. Ням-Очиртой тохирсон 29.000.000 төгрөгийн төлбөрийг огт төлөөгүй. Буянхишиг намайг өөрөөс нь 10.000.000 төгрөг авсан гэж цагдаад гомдол гаргасан байсан. Би Буянхишигт 5.150.000 төгрөгөөр, 800.000 төгрөгөөр, 650.000 төгрөгөөр, 1.000.000 төгрөгөөр нийт 7.600 000 төгрөг төлсөн. Харин надад хүүтэйгээ нийлээд 10.000.000 төгрөг төлөх хэрэгтэй гэсэн. Тиймээс одоо үлдэгдэл 2.400.000 төгрөг төлөх дутуу…” ãýâ.

ò¿¿íèé ìºðäºí áàéöààëòàä ñýæèãòýí, ÿëëàãäàã÷ààð ºãñºí “…би өмнө өгсөн мэдүүлэгтээ бүх зүйлийг үнэн зөв ярьсан. Түүн дээр нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Би одоо хувиараа ажил хийж байгаа. Д.Буянхишигт өгөх 10 сая төгрөгийг нэн даруй төлж барагдуулна..., …áè òóñ àâòîìàøèíûã òóõàéí ¿åä Î÷èð-Óíäðàà ÎÌÇ ãýõ àâòî ëîìáàðäàíä 19.000.000 òºãðºãººð áàðüöààíä òàâèàä áóöààæ àâ÷ ÷àäàëã¿é àëä÷èõñàí. Òóõàéí ¿åä áè ãÿëãàð óóòíû ¿éëäâýð àæèëëóóëäàã áàéñàí. Öýäýíý ãýõ õ¿í íàäààñ “10.0 ñàÿ òºãðºã áàéíà óó? Ýíý ìºíãèéã ÷èíü õ¿¿òýé áîäîîä ºñãººä ºãüå” ãýæ õýëæ áàéñàí áà Öýäýíý ãýõ õ¿íä 10.0 ñàÿ òºãðºã ºãñºí áà ¿ëäñýí ìºíãèéã íü õóâèéí õýðýãöýýíäýý çàðöóóëñàí…” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-87, 142/

 

Хîõèðîã÷ Д.Б“…Тэгээд Улам-Оргих намайг мөнгөтэй болсныг мэдчихээд ажилчдынхаа цалинг өгөх гэсэн юм.Түр мөнгө зээлчих захирлыг ирэхээр хүүтэй өсгөөд өгье гээд надаас 2016 оны 07 дугаар сарын 27,28-ны үеэр 5 сая төгрөгийг манай гэрт ирээд бэлнээр аваад явсан, би түүнд итгээд өгсөн. Дараа нь 2016 оны 08 дугаар сарын сүүлээр Улам-Оргих манай өвөө нас барчихлаа, ээж надаас мөнгө нэхээд байна, чи надад 2.625.000 төгрөг зээлчих гээд тэгэхээр нь би мөн адил итгээд ээж Ганчимэгийнх нь Хаан банкны 5011142197 дугаарын данс руу нь хийсэн. Дараа нь 2.375.000 төгрөгийг мөнгө хэрэг болчихлоо, ах нас барчихлаа хамт ажилладаг хүний хүүхэд нас барчихлаа мөнгө зээлээч гээд л цувуулаад авсан ... хамгийн сүүлд Улам-Оргихтой хамт явж байхад Г.Унь зээлчих, барилгын ажилчид цалингаа нэхээд үнэхээр хэцүү байна гээд ятгаад байхаар нь зээлэхээр болоод тухайн үед ойрхон байсан. 3-р эмнэлгийн урд талын ХААН банкнаас би өөрөө орж мөнгө аваад Г.Улам-Оргихоор Сүхбаатар дүүргийн 4 дүгээр хорооны 77-р байранд хүргүүлчхээд гэрийнхээ үүдэнд түүнд мөнгөө өгсөн. Улам-Оргих надаас 10 сая төгрөгийг авсан. Тэгээд 10.0 сая төгрөгийг хүүтэй нь эргүүлж өгнө гэсэн боловч одоо болтол өгөөгүй. Одоогийн байдлаар түүнээс 5.150.000 төгрөгийг надад төлж барагдуулсан байгаа...” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-20, 63, 180/,

 

Хîõèðîã÷ Р.О“…2014 оны 1 сард би “Асар-Өргөө” ХХК-èéí барилгын ажлыг хийж өгөөд ажлын хөлсөнд нь Гранд марк-2, РАУ-4, Ниссан мурано зэрэг машинууд авсан юм. Тэгээд эдгээр машинуудыг зарж мөнгө гаргаж авах хэрэгтэй болоод Мурано гэдэг машиныг ...Улам-Оргих гэдэг залуу зээлээр худалдаж авахаар болсон. Тэгээд 2014 оны 1 дүгээр сарын 19-ний өдөр надад өөрийнх нь ажиллуулдаг үйлдвэр байдаг гэж надад Кино үйлдвэрийн орчим байдаг үйлдвэр танилцуулсан. Тэгэхээр нь би тэр залууд итгээд Ниссан мурано 05-09 УНЧ улсын дугаартай машиныг 29 000 000 төгрөгт зарахаар болоод 2014 оны 1 дүгээр сарын 27-ны өдөр 20 000 000 төгрөгийг, 2014 оны 3 дугаар сарын 01-ний өдөр 9 000 000 төгрөгийг төлөхөөр тохиролцож зарсан. Тэгээд тэрнээс хойш удахгүй өгнө гэсээр өгөөгүй, би цагдаагийн байгууллагад өргөдөл гаргасан...” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-125/,

 

Гэрч Г.Ганчимэгèéí “...Улам-Оргих миний картыг ашигладаг юм. Тэр мөнгийг бол миний дансанд хийлгээд надаар авахуулаад би ажилчдын цалин гээд надаас зээлсэн байсан. Áè òýð ìºíãºíººñ 500,000 төгрөгийг аваад үлдсэн ìºíãèéã Улам-Оргиход шилжүүлсэн санаãäàæ байна. Энэ мөнгийг хүнээс зээллээ л гэж хэлсэн…” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 125/,

 

Ãýð÷ Н.Батбаярûí “…Би Улам-Оргих гэдэг хүнтэй Тэрэлжид гадаадын хөрөнгө оруулалттай жуулчны баазын барилгын карказ, угсралтын ажлыг тохирч авч хийсэн. Г.Уажил хийлгэж байгаа хүнээс тохирч ажил аваад надтай тохирч манай бригадаар ажил хийлгүүлээд өөрөө дунд нь зуучлах маягийн ажил хийсэн юм. Урьд нь яг энэ байдлаар Бэлхэд надаар нэг ажил хийлгүүлж байсан, тэгж танилцаж байсан юм. Өөрөөр харилцаа холбоо байхгүй. Улам-Оргихоос 10 хоног ажилласны цалин 2 000 000 төгрөгийг нэхэмжилсэн боловч одоо хүртэл уг мөнгийг өгөөгүй байгаа.Улам-Оргиход хэлэхэд өгнө л гэдэг…” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-64/,

 

Ãэрч С.Оюунсүрэнãèéí “...Г.Угэдэг хүн Батцэцэг гэдэг эхнэрийнхээ хамтаар ирж 05-09 УНЧ улсын дугаартай Ниссан Мурано машиныг áàðüöààíä тавьж, 2014 оны 1 ä¿ãýýð сарын 29-ний ºдөр 19.0 сая төгрөг зээлж авсан…” гэсэн мэдүүлэг /хх-ийн 181/,

 

Ø¿¿ãäýã÷èéí èðãýíèé ¿íýìëýõíèé ëàâëàãàà /õõ-23/, îðøèí ñóóãàà ãàçðûí òîäîðõîéëîëò /õõ-108/, Óðüä ÿë øèéòãýãäñýí ýñýõèéã øàëãàõ õóóäàñ /õõ-26/, Õààí áàíêíû äåïîçèò äàíñíû äýëãýðýíã¿é õóóëãà /õõ-35, 38-39, 41-43, 48-49, / Дамно ХХК-ний авто машин техникийн үнэлгээний тайлан /хх-129-130/, хохирлын мөнгө төлсөн баримт /хх-139/, /̺ðäºí áàéöààëòûí àæèëëàãààã äóóñãàæ, õýðãèéí ìàòåðèàëûã áàéöààí øèéòãýõ àæèëëàãààíä îðîëöîã÷èä òàíèëöóóëñàí òýìäýãëýë /õõ-182-183/ çýðãèéã øèíæëýí ñóäàëñàí áîëíî.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, хууль ёсны, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж, хязгаарласан хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.

 

Ø¿¿ãäýã÷ Г.Унь Сүхбаатар дүүргийн 6 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Экс төвийн орчим 2014 оны 01 дүгээр сарын 19-ны өдөр хохирогч Р.Нын 05-09 УНЧ улсын дугаартай “Ниссан Мурано” маркийн автомашиныг 29.000.000 төгрөгөөр худалдаж авна гэж итгэл төрүүлэн хуурч мэхлэн авч залилсан,

мөн 2016 оны 07 дугаар сарын 27-ноос 10 дугаар сарын хооронд Сүхбаатар дүүргийн 4 дүгээр хороо 1 дүгээр 40 мянгат гудамжны 77 дугаар байрны 02 тоотоос болон уг байрны гаднаас 3 удаагийн үйлдлээр хохирогч Д.Бн нийт 10.000.000 төгрөгийг бодит байдлыг нуух замаар, урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглаж залилсан áîëîõ íü äýýð äóðüäñàí õîõèðîã÷ Д.Б, хохирогч Р.Н, ãýð÷ Г.Ганчимэг, Н.Батбаяр, С.Оюунсүрэн íàðûí ìýä¿¿ëã¿¿ä, òóñ õýðýãò ø¿¿ãäýã÷ Г.Уын ñýæèãòýí, ÿëëàãäàã÷, ø¿¿ãäýã÷ýýð ¿éëäñýí õýðãýý õ¿ëýýí ìýä¿¿ëñýí ìýä¿¿ëã¿¿ä, õýðýãò öóãëàðñàí áîëîí òàëóóäûí ø¿¿õ õóðàëäààíààð øèíæëýí ñóäàëæ, õýëýëö¿¿ëñýí áè÷ãèéí áóñàä íîòëîõ áàðèìòóóäààð òóñ òóñ íîòëîãäîí òîãòîîãäñîí.

Ø¿¿ãäýã÷ Г.Ун äýýðõ ¿éëäë¿¿ä íü Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 17.3 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí ãýìò õýðãèéí øèíæèéã á¿ðýí àãóóëñàí, ïðîêóðîðîîñ ò¿¿íèéã ¿éëäë¿¿äèéã Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 2.2 äóãààð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýãò “ýíý õóóëèéí òóñãàé àíãèä çààñàí íýã ãýìò õýðãèéí øèíæèéã õýä õýäýí óäààãèéí ¿éëäýë, ýñ ¿éëäýõ¿éãýýð õàíãàñàí áàéâàë ¿ðãýëæèëñýí ãýìò õýðýã ¿éëäñýíä òîîöíî.” ãýæ çààñíûã  æóðàìëàí Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 17.3 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð ç¿éë÷èëæ, ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí õýðãèéí ç¿éë÷ëýë çºâ áàéíà.

Èéìä ø¿¿ãäýã÷ Г.Уûã Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí 17.3 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñàí áóþó Çàëèëàõ ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöîæ, õóóëüä çààñàí ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãà õ¿ëýýëãýõ íü ç¿éòýé ãýæ ø¿¿õ ä¿ãíýâ.

 

Ø¿¿ãäýã÷ Г.У íü ìºðäºí áàéöààëò áîëîí ø¿¿õèéí øàòàíä õîõèðîã÷ Ä.Áò ó÷ðóóëñàí 10.000.000 òºãðºãèéã íºõºí òºëñºí áàéõ òóë ò¿¿íèéã õîõèðîã÷ Ä.Áò òºëºõ òºëáºðã¿é ãýæ ¿çëýý.

Õàðèí õîõèðîã÷ Р.Оó÷ðóóëñàí 29.000.000 òºãðºãèéã òºëæ áàðàãäóóëààã¿é áàéõ òóë ø¿¿ãäýã÷ Г.Уîîñ 29.000.000 òºãðºãèéã ãàðãóóëæ, õîõèðîã÷ Ã.Íÿì-Î÷èðò îëãîõ íü ç¿éòýé áàéíà. 

 

Шүүгдэгч Г.Уын дээрх үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйл¿¿äýä заасан ял хүндрүүлэх нөхцөл байдàë òîãòîîãäñîíã¿é.

Õàðèí ø¿¿ãäýã÷ Г.Уûí ¿éëäñýí ãýìò õýðýãòýý ãýìøèæ áàéãàà, ìºí ò¿¿íèé õóâèéí áàéäàë áîëîí õîõèðîã÷ Ä.Áóÿíõèøèãò ó÷ðóóëñàí õîõèðëîî íºõºí òºëñºí, õîõèðîã÷ Р.Оó÷ðóóëñàí õîõèðëîî íºõºí òºëºõºº èëýðõèéëæ áàéãàà çýðãèéã õóóëüä çààñàí õºíãºð¿¿ëýõ íºõöºë áàéäàëä òîîöîæ, ø¿¿õýýñ ø¿¿ãäýã÷ Г.Уûã Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 7.1 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéã æóðàìëàí Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí  17.3 äóãààð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñýãò çààñíààð õîðèõ ÿëûã îíîãäóóëàõã¿éãýýð òýíñýæ, Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 7.3 äóãààð ç¿éëèéí 2.1 äýõ õýñýãò çààñàí ãýìò õýðãèéí õîð óðøãèéã àðèëãàõ òàëààð àðãà õýìæýý àâàõ ¿¿ðãèéã õ¿ëýýëãýõ íü ç¿éòýé ãýæ ¿çýâ.

 

Õýðýãò áèò¿¿ìæëýãäýí èðñýí õºðºíãºã¿é, ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàæ èðñýí ç¿éëã¿é, ø¿¿ãäýã÷ Г.У íü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.1, 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

 1.Ø¿¿ãäýã÷ Г овогт Гын Улам-Оûã Ýð¿¿ãèéí åðºíõèé àíãèéí 2.2 äóãààð ç¿éëèéí 3 äàõü õýñýãò çààñíûã æóðàìëàí ìºí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 17.3 дóãààр зүйлийн 1 äýõ õýñýãò çààñàí гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2.Ýð¿¿ãèéí åðºíõèé àíãèéí 7.1 ä¿ãýýð ç¿éëèéí 1 äýõ õýñãèéã æóðàìëàí ìºí õóóëèéí тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дýõ хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ãí Óûã õîðèõ ÿë îíîãäóóëàõã¿éãýýð 2 /õî¸ð/ æèëèéí õóãàöààãààð òýíññ¿ãýé.

 

3.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 3, 7.3 äóãààð ç¿éëèéí 2.1 äýõ õýñýãò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Г.Уîä ãýìò õýðãèéí õîð óðøãèéã àðèëãàõ òàëààð àðãà õýìæýý àâàõ ¿¿ðãèéã õ¿ëýýëãýñ¿ãýé.

 

4.Ã.У нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

5.Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1-д зааснààð шүүгдэгч Г.Уîîñ 29.000.000 /õîðèí åñºí ñàÿ/ төгрөг гаргуулан хохирогч Ð.Íÿì-Î÷èð /ðåãèñòðèéí äóãààð ×Á 84061714/-ò олгосугай.

 

6.Øийтгэх тогтоолыг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

 

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.1, 38.2 дугаар зүйл¿¿äýд зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч нар шийтгэх тогтоолыг гардан авсан буюу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг тайлбарласугай.

 

8.Шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч Г.У-д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй. 

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                            З.БОЛДБААТАР