ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

          Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Ç.Áîëäáààòàð äàðãàëæ,

          íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà В.Бадмаагарав,

          óëñûí ÿëëàã÷ Х.Еркебулан,

          õîõèðîã÷ Ж.Д,                                                                                               

          ø¿¿ãäýã÷ Яã îðîëöóóëàí тус шүүхийн танхимд íýýëòòýé хийсэн шүүх хуралдаанаар Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýãò çààñàí ãýìò õýðýãò Б овогт Чын Аг õîëáîãäóóëàí ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 1809021680632 äóãààðòàé õýðãèéã 2018 îíû 10 äóãààð ñàðûí 02-íû ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, õÿíàí õýëýëöýâ.

 

          Ø¿¿ãäýã÷èéí áèåèéí áàéöààëò:

         

          Õîëáîãäñîí õýðãèéí òàëààð: /ÿëëàõ ä¿ãíýëòýä áè÷èãäñýíýýð/

Яллагдагч Я.Ань 2018 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр, Сэлхийн 6 дугаар гудамжны 84 тоот гэрт хамтран амьдрагч буюу хохирогч Ж.Дтэй хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж, улмаар гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэн түүний нүүрэн тус газар гараараа хэд хэдэн удаа цохиж, эрүүл мэндэд нь дух, зүүн хөмсөг, баруун доод зовхи, хамар, хүзүү, дээд уруулын дээд хэсэгт зулгаралт, цус хуралт, зөөлөн эдийн няцрал бүхий хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

         

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Ø¿¿õ õóðàëäààíààð äàðààõ íîòëîõ áàðèìòûã øèíæëýí ñóäëàâ.

Ш¿¿ãäýã÷ Я.Аø¿¿õ õóðàëäààíä “...Би өөрийгөө Батмөнхийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай гэж үзэхгүй байна. Тухайн үед Батмөнх намайг багалзуурдаж дарсан учраас миний амьсгал давчдаад байсан. Би өөрийнхөө биеийг хамгаалахын тулд Батмөнхийн нүүр рүү түлхсэн. Миний буруутай үйлдлээс болж Батмөнхийн эрүүл мэндэд гэмтэл учраагүй. Надад хүч хэрэглэсэн учраас би өөрийгөө хамгаалсан...” ãýâ.

ò¿¿íèé ìºðäºí áàéöààëòàä ñýæèãòýí, ÿëëàãäàã÷ààð мэдүүлсэн: “…Батмөнх бид хоёр охидуудаа сургуульд нь хүргэж өгдөг байсан. Тэр өдөр охиддоо өөрсдөө сургуульдаа явцгаасан. Би охидоо сургууль руу нь гаргачхаад, буцаад орондоо орж хэвтсэн. Манай 18 настай хүү Жаргалан орон дээрээ унтаж байсан. Батмөнх миний хажуугаар орж хэвтэх гээд, бэлгийн харьцаанд орох гээд байхаар нь би чи хүүхдийнхээ хажууд бэлгийн харьцаанд орох гээд байдаг чи мэдрэл муутай юм уу гээд, уурлаад Батмөнхийг түлхэж босгосон юм. Тэгтэл Батмөнх миний дээрээс гараараа хоолой дараад, ам руу гараа чихээд байхаар нь би гараа сарвалзуулаад, хоёр цохиод Батмөнхийн хамарнаас нь цус гарсан. Тэгээд Батмөнх босоод, цагдаа дуудаж байсан…” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-42/,

 

Хохирогч Ж.Д ø¿¿õ õóðàëäààíä “...Манай том хүү Жаргалан тархины хорт хавдраар өвдсөн. Би хүүхдээ Солонгос улс руу авч явж эмчлүүлсэн. Би өмнө хоёр удаа цагдаагийн байгууллагад гомдол гаргаж байна. Би өмнө шүүх эмнэлэгт үзүүлж байсан. Ариунаа намайг газар унагачхаад дээрээс дэвсэлж алчихъя гэж хэлж байсан. Ариунаа байнга надаас сална би өөр хүнтэй болсон гэж хэлдэг. Манайх хоёр гэртээ. Манай том хүү Жаргалан амарч байсан учраас би эхнэр Ариунааг нөгөө гэртээ орж амаръя гэж хэлэхэд намайг түлхээд би өөр хүнтэй болсон гэж хэлсэн. Би Ариунаатай 20 гаруй жил хамт амьдрахдаа нэг ч удаа гар хүрч байгаагүй. Гомдол санал нэхэмжлэх зүйл байхгүй...” ãýâ.

түүний мөрдөн байцаалтад хохирогчоор мэдүүлсэн: “…Манай эхнэр А нь “би өөр хүнтэй болсон чадахгүй, чи наад асуудлаа гадуур шийд. Чи гэр орноос зайлаад өг тэгвэл би хэдэн хүүхэдтэйгээ тайван амьдармаар байна” гэхээр нь би эхнэрт хандан “чи намайг урьд нь таньдаг цагдаатайгаа хуйвалдаж байгаад намайг гэр бүлийн хүчирхийллээр баривчлуулсан. Одоо намайг баривчлуулж шоронд оруулна гэж загнадаг болсон уу” гэхэд Я.А“чи одоо намайг цохиод ав, чамайг шоронд оруулна” гэхээр нь би “чи дандаа ингэж хуулийг урдаа барьж болохгүй, хууль адил тэгш үйлчлэх ёстой” гэж хэлээд өөрийн гар руу нулимаад Ч.А урдаас салаавч гаргахад Я.Аминий төмсөг рүү өшиглөж, нүүр ам, хүзүү, хоолой маажихаар нь би биеэ хамгаалахаар Ариунааг цээж рүү нь түлхсэн. Тэгсэн чинь Ариунаа хүүхдийн хуванцар тоглоомыг барьж байгаад миний дух руу цохисон…”  ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-8-9, 19-20/,

 

Гýð÷ Ж.Жаргалын “...2018 оны 4 дүгээр сарын 24-ний өглөө байсан ба цагийг нь сайн санахгүй байна. Би гэртээ унтаж байхад аав, ээж хоёр хоорондоо хэрэлдээд аав, ээжийг “цувдаагаа унжуулсан янхан минь” гээд орилоод ээж аавыг “цаашаа бай нүүрэнд битгий хүрээд бай” гээд хоорондоо маргалдаад байсан. Тэгэхээр нь би унтаж байсан болохоор “болиоч та хоёр, аав зүгээр байгаач” гэж хэлээд харахад ээж орон дээрээ сууж байсан ба аав хажууд нь өвдөглөөд суучихсан ээжийн нүүр рүү салаавч гаргаад нүүр рүү нь гараараа түлхээд байсан. Тэгсэн чинь ээж аавыг цаашаа бай гээд нүүрийг нь самардсан. Тэгэхэд аавын хамар хэсгээс цус гарсан. Миний харснаар ээж, аавын нүүрийг самардаж харагдсан …” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ 29-30/,

 

Õ¿íèé áèåä õèéãäñýí ø¿¿õ ýìíýëãèéí øèíæèëãýýíèé ¹5375 òîîò àêòûí “…Батмөнхийн биед дух, зүүн хөмсөг, баруун доод зовхи, хамар, хүзүү, дээд уруулын дээд хэсэгт зулгаралт, цус хуралт, зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл тогтоогдлоо. ...Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн хэд хэдэн удаагийн үйлчиллээр үүсгэгдэх ба хэрэг болсон гэх хугацаанд үүсгэгдэх боломжтой. ...Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. ...Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтад нөлөөлөхгүй…” ãýñýí ä¿ãíýëò, /õõ 33/,

 

ø¿¿ãäýã÷èéí иргэний үнэмлэхний лавлагаа /хх-48/, оршин суугаа газрын тодорхойлолт /хх-46/, Урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-45/,  Хувийн байдлыг тогтоосон баримт /хх-49-50/ Мөрдөн байцаалтын ажиллагааг дуусгаж, хэргийн материалыг байцаан шийтгэх ажиллагаанд оролцогчид танилцуулсан тэмдэглэл /хх-59-61/ зэргийг шинжлэн судалсан болно.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, хууль ёсны, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж, хязгаарласан хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.

Øүүгдэгч Я.Ань 2018 оны 04 дүгээр сарын 24-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 20 дугаар хорооны нутаг дэвсгэр, Сэлхийн 6 дугаар гудамжны 84 тоот гэрт хамтран амьдрагч буюу хохирогч Ж.Дтэй хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж, улмаар гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж, түүний нүүрэн тус газар гараараа цохиж, эрүүл мэндэд нь “...дух, зүүн хөмсөг, баруун доод зовхи, хамар, хүзүү, дээд уруулын дээд хэсэгт зулгаралт, цус хуралт, зөөлөн эдийн няцрал...” бүхий хөнгөн хохирол учруулсан болох нь дээр дурьдсан хохирогч Ж.Дийн мэдүүлýг, Õ¿íèé áèåä õèéãäñýí ø¿¿õ ýìíýëãèéí øèíæèëãýýíèé ¹5375 актын дүгнэлт,  шүүгдэгч Ч.Асэжигтэн, яллагдагч, шүүгдэгчээр үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч мэдүүлсэн мэдүүлэг, хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн бусад нотлох баримтуудаар тус тус нотлогдож тогтоогдсон.

Ø¿¿ãäýã÷ Ч.Аººðèéí õàìòðàí àìüäðàã÷ Ж.Дийг çîäîæ, ò¿¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä хөнгөн хохирол учруулñàí ¿éëäýë íü Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýãò çààñàí “õ¿íäð¿¿ëýõ íºõöºë áàéäàëòàéãààð áóþó ãýð á¿ëèéí õ¿÷èðõèéëýë ¿éëäýæ, õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëñàí” ãýìò õýðãèéí øèíæèéã á¿ðýí àãóóëñàí, ïðîêóðîðîîñ ç¿éë÷èëæ èð¿¿ëñýí õýðãèéí ç¿éë÷ëýë òîõèðñîí áàéõ òóë Ч.Аäýýðõ ãýìò õýðãèéã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöîæ, õóóëüä çààñàí ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãà õ¿ëýýëãýõ íü ç¿éòýé ãýæ ø¿¿õ ä¿ãíýâ.

 

Хохирогч Ж.Д нь энэ хэрэгтээ холбогдуулан ямар нэгэн нэхэмжлэл гаргаагүй бөгөөд тэрээр гомдол санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэдгээ шүүх хуралдаанд илэрхийлсэн тул шүүгдэгч Ч.Абусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Ч.Адээрх үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5, 6.6 дугаар зүйлүүдэд заасан ял хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдлуудын аль аль нь тогтоогдсонгүй.

 

          Ýíý õýðýãò ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàí èðñýí ç¿éëã¿é, áèò¿¿ìæëýãäýí èðñýí ýä õºðºíãºã¿é, ø¿¿ãäýã÷ Я.Аíü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é áîëîõûã äóðüäàâ.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дахü хэсэгт заасан зүйл заалтуудыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.Ш¿¿ãäýã÷ Б овогт Чын Аг õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä хөнгөн õîõèðîë ó÷ðóóëж гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдсэн áóþó Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2 äàõü õýñýãò çààñàí ãýìò õýðýã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.

 

2.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2-ä çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Ч.А450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 /дөрвөн çóóí тавин ìÿíãà/ òºãðºãººð òîðãîõ ÿëààð øèéòãýñ¿ãýé.

 

3.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 5-ä зааснаар ÿëòàí Я.Аíü торгох ялыг биелүүлээгүй бол биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 1 /нэг/ хоногоор тооцож хорих ялаар сольж болохыг òàéëáàðëàñóãàé.

 

4.Я.А нь öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, áóñäàä òºëºõ òºëáºðã¿é, õýðýãò эд мөрийн баримтаар хураагдсан ç¿éëã¿é, áèò¿¿ìæèëñýí õºðºíãºã¿é болохыг òóñ òóñ дурдñóãàé.

 

5.Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдñóãàé.

 

6.Øèéòãýõ òîãòîîëыг óëñûí ÿëëàã÷, шүүгдэгч, өмгөөлөг÷, õîõèðîã÷ íà𠺺𺺠ãàðäàí àâñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Нийслэлийн Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýé болохыг äóðäñóãàé.

 

7.Шийтгэх тогтоолд эрх бүхий этгээд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл бичвэл тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, Ч.А-д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхийг дурдсугай.

 

 

                       

 

 

                        ÄÀÐÃÀËÀÃ×, د¯Ã×                                                Ç.ÁÎËÄÁÀÀÒÀÐ