ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

Õýðãèéí инäåêñ: 166/2018/0436/Э

 

Äàðõàí-Óóë àéìàã äàõü ñóì äóíäûí Эрүүгийн хэргийн анхан шатны ø¿¿õèéí шүүх хуралдааныг Åðºíõèé ø¿¿ã÷ ß.Òóóë äàðãàëæ,

Ш¿¿õ õóðàëäààíû íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Ц.Ганхуяг,

Улñûí ÿëëàã÷аар Аймгийн прокурорын газрын õÿíàëòûí прокурор Н.Дуламсүрэн,

Шүүгдэгч, хохирогч Ө ын өмгөөлөгч Ж.Туяа,

Шүүгдэгч, хохирогч Г ын өмгөөлөгч Н.Баярмаа,

Ø¿¿ãäýã÷, хохирогч Ө , Г  íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí òàíõèìä íýýëòòýé хèéсэн шүүх хуралдаанаар Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугааð ç¿éëèéí 1-ò çààñàí ãýìò õýðýãò Ө, Г нарт холбогдуулан ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 1818008090525 дугаартай õýðãèéã 2018 îíû 12 дугаар ñàðûí 19-íий ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, хянан õýëýëöëýý.

 

Ø¿¿ãäýã÷ нарын биеийн áàéöààëò:

 

1.Монгол Улсын иргэн, Ө 1981 оны 6 дугаар сарын 29-ний өдөр Улаанбаатар хотод төрсөн, 37 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, жолооч мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл 4, óëñààñ àâñàí ãàâüÿà øàãíàëгүй, урьд ял шийтгэлгүй.

 

2.Монгол Улсын иргэн, Г 1978 оны 6 дугаар сарын 21-ний өдөр Сэлэнгэ àéìãèéí Мандал суманд төрсөн, 40 настай, эрэгтэй, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл 4, óëñààñ àâñàí ãàâüÿà øàãíàëгүй, урьд 1 удаагийн ял шийтгэлтэй.

 

Холбогдсон хэргийн талаар: /Яллах дүгнэлтэд бичигдсэнээр/

 

Шүүгдэгч Ө , Г  нар нь 2018 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 7 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Шинэ Орчин” төвийн ачааны машины зогсоол дээр хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдан, харилцан бие биенийхээ эрх чөлөөнд халдаж, Ө  нь Г ын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол, Г  нь Ө ын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол тус тус учруулсан гэмт хэрэгò õîëáîãäæýý.

 

ТÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

1.Гэм буруугийн талаар:

 

Шүүгдэгч Ө , Г  нар нь 2018 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 7 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Шинэ Орчин” төвийн ачааны машины зогсоол дээр хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдан, харилцан бие биенийхээ эрх чөлөөнд халдаж, Ө  нь Г ын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол, Г  нь Ө ын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол тус тус учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугааð ç¿éëèéí 1-ò заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь:

 

-Шүүгдэгч, хохирогч Ө ын мөрдөн байцаалтын шатанд болон ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò өгсөн: “...хохирогчийн хувьд Г оос нэхэмжлэх зүйл байхгүй.

...гэм буруугийн тал дээр маргаан байхгүй.” ãýõ ìýä¿¿ëýã,

 

-Шүүгдэгч, хохирогч Г ын мөрдөн байцаалтын шатанд болон ø¿¿õèéí õýëýëö¿¿ëýãò өгсөн: “...хохирогчийн хувьд Ө аас нэхэмжлэх зүйл байхгүй.

...гэм буруугийн тал дээр маргаан байхгүй.” ãýõ ìýä¿¿ëýã,

 

-Гомдол мэдээллийг хүлээн авсан тэмдэглэл  /хэргийн 6/,

-Дархан-Уул аймаг дахь Цагдаагийн газарт гаргасан өргөдөл /хэргийн 7/,

-Эд зүйл, баримт бичгийг хэрэгт хавсаргах тухай мөрдөгчийн тогтоол, гэрэл зургийн үзүүлэлтүүд /хэргийн 8, 10-12/,

-Хохирогч Г ын хохирлын талаарх баримтууд /хэргийн 13/,

 

-Гэрч Б.Д-ийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “...2018 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр би өөрийнхөө 0050 ДАА улсын дугаартай автомашинтайгаа Улаанбаатар хотоос ачаа ачиж ирээд Дархан сумын 7 дугаар багт байрлах “Шинэ Орчин” захын орох, гарах хаалганы хажууханд байдаг том машин зогсдог зогсоол дээр ирж ачаагаа Самбуу, Ганболд гэж хоёр хүнээр ачсан ачаагаа 11 цагийн үед буулгуулсан.

...тэр үед 7000 дугаартай ачааны машины жолооч Өсөхбаяр гэж залуу хүрч ирээд машины бүхээгтэй ачаа руу гарч, Ганболд гэх залууг “чи эртэд утсаар юу гээд байсан бэ?” гэж маргалдаад тэр хоёр нэг нэгнийгээ заамдчихсан зогсоод байсан. Би тэгэхээр нь “та хоёр больцгоо” гэхэд нэг нэгнийгээ заамдчихсан хэрэлдээд салахгүй болохоор нь эрүүл байгаа хүмүүс арай зодолдчихгүй байлгүй гэж бодоод ачаагаа тоолоод байж байсан. Тэгсэн удалгүй Г , Ө  хоёрын хамарнаас нь цус гарчихсан байдалтай маргалдаад хоёулаа ачаан дээр зогсож байхаар нь “больцгоо, бууцгаа” гэхэд Өсөхбаяр гэх залуу ачаан дээрээс буугаад явсан.” гэх мэдүүлэг /хэргийн 24/,

 

-Гэрч Ж.Д-ийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн: “...2018 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдрийн 10 цагийн үед Дамчаагончиг гэх ачааны машин жолоочийн ачааг “Шинэ Орчин” захын зогсоол дээр надтай хамт ажилладаг Г ын хамт буулгаж байсан. Г  болохоор Дамчаагончигийн ачааны машиных нь хойд амбаарт нь байгаа ачааг нь буулгаад би буулгасан ачааг нь утасны дугаараар нь ялгаад зогсож байсан. Тэгж байхад Өсөхбаяр гэж том ачааны машины жолооч “яасан их томордог пизда вэ?” гэж хэлээд л Дамчаагончигийн ачааны машины амбаар руу гараад байгаа харагдсан.

...Ө.Г нарын хамарнаас нь цус гарчихсан байдалтай ачааны машины амбаараас бууж ирж байсан. ” гэх мэдүүлэг /хэргийн 27/,

 

-Хохирогч Ө ын рентген зургийн дүгнэлт, рентген зураг /хэргийн 29, 32/,

-Ө ын биед хамар ясны битүү хугарал, хамрын таславчийн муруйлт, зөөлөн эдийн няцрал, баруун хацар, шуу, тохойд зулгаралт гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь хатуу мохоо зүйлийн хүчин үйлчлэлээр үүсгэгдэх боломжтой. Дээрхи гэмтэл тухайн хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүсгэгдсэн байх боломжтой шинэ гэмтэл болно. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид эрүүл мэнд, ерөнхий хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтад нөлөөлөхгүй.” гэх Дархан-Уул аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2018 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдрийн 1032 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт /хэргийн 31/,

 

-Хохирогч Г ын амбулаториор эмчлүүлэгчийн картын хуулбар /хэргийн 35/,

 

-Дархан-Уул аймгийн Нэгдсэн эмнэлгийн тодорхойлолт /хэргийн 36/,

 

-Г ын биед хамар ясны хугарал, хамрын таславчийн муруйлт гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь хатуу мохоо зүйлийн нэг болон олон удаагийн үйлчлэлээр үүссэн байх боломжтой. Дээрхи гэмтэл нь хамар ясны хуучин хугарал дээр үүссэн шинэ хугарал гэмтэл болно. Уг шинэ хугарал нь тухайн хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид эрүүл мэнд, ерөнхий хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтад нөлөөлөхгүй.” гэх Дархан-Уул аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны 2018 оны 10 дугаар сарын 16-ны өдрийн 1035 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт /хэргийн 38/,

 

-Хохирогч Г ын хэрэглэсэн эмийн хуудас, өвчний түүхийн хуулбар /хэргийн 79-88/,

 

-Хохирогч Ө ын амбулаториор эмчлүүлэгчийн картын хуулбар /хэргийн 90/,

-Хохирогч Ө ын гэрэл зураг, кассын орлогын ордер /хэргийн 91-92/ болон хавтàñò хэрэгт авагдаж шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан бусад бичгийн баримтуудаар тогтоогдож байх ба шүүгдэгч нар нь хэргээ хүлээн мэдүүлж, хэргийн зүйлчлэл, гэм буруугийн талаар маргаагүй байна.

 

Шүүгдэгч Г ын үйлдсэн гэмт хэргийн улмаас хохирогч Ө ын  биед “хамар ясны битүү хугарал, хамрын таславчийн муруйлт, зөөлөн эдийн няцрал, баруун хацар, шуу, тохойд зулгаралт” бүхий гэмтэл учирсан /хэргийн 31/ бөгөөд энэ нь шүүх эмнэлгийн ãýìòëèéí çýðýã òîãòîîõ æóðìûí 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах, гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарч байгаа,

мөн шүүгдэгч Ө ын үйлдсэн гэмт хэргийн улмаас хохирогч Г ын биед “хамар ясны хугарал, хамрын таславчийн муруйлт” бүхий гэмтэл учирсан /хэргийн 38/ бөгөөд энэ нь шүүх эмнэлгийн ãýìòëèéí çýðýã òîãòîîõ æóðìûí 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах, гэмтлийн хөнгөн зэрэгт тус тус хамаарч байгаа тул тэдний үйлдлийг зүйлчилсэн хуулийн зүйл, хэсэг зөв байна.

 

Иймд шүүгдэгч Г , Ө  нарыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх хуралдааныг явуулж, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр шийдвэрлэв.

 

Хохирогч Г , Ө  нар нь “...гомдол санал, нэхэмжлэх зүйл байхгүй.” гэх мэдүүлэг шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгч байх тул шийтгэх тогтоол гарах үед шүүгдэгч нараас гаргуулах төлбөргүй байна гэж үзлээ.

 

2.Эрүүгийн хариуцлага, бусад асуудлын талаар:

 

Шүүгдэгч Ө , Г  нар нь 2018 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын 7 дугаар багийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Шинэ Орчин” төвийн ачааны машины зогсоол дээр хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдан, харилцан бие биенийхээ эрх чөлөөнд халдаж, Ө  нь Г ын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол, Г  нь Ө ын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол тус тус учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугааð ç¿éëèéí 1-ò заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь хавтàñò хэрэгт авагдаж шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судлагдсан бичгийн баримтуудаар тогтоогдож байх тул шүүгдэгч Ө , Г  нарыг гэмт хэрэг үйлдсэн ãýì áóðóóòàéä тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэстэй байна гэж шүүх үзлээ.

 

Эрүүгийн хариуцлага нь эрүүгийн хуульд заасан ял, албадлагын арга хэмжээнээс бүрддэг ба шүүгдэгч Ө , Г  нар нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх насанд хүрсэн, хэрэг хариуцах чадвартай этгээд байна.

 

Шүүгдэгч Ө  нь анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэмт хэргийн улмаас хохирогчид төлөх төлбөргүй байгаа байдлыг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1.1, 6.5 дугаар зүйлийн 1.2-т зааснаар эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд,

Шүүгдэгч Г  нь гэмт хэргийн улмаас хохирогчид төлөх төлбөргүй байгаа байдлыг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1.2-т зааснаар эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тус тус харгалзан үзлээ.

 

Шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байх тул тэдний гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, түүний хувийн байдал зэргийг харгалзан шүүгдэгч Ө , Г  нарыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, шүүгдэгч Ө т 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500000 төгрөгөөр торгох, шүүгдэгч Г од 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулахаар шийдвэрлэв.

 

Шүүгдэгч нар нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, хураасан болон битүүмжилсэн эд хөрөнгөгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдаæ èðñýí зүйлгүé, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдаад

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5, 36.1, 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасíыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.Шүүгдэгч Ө,Г нарыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1-т заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 дугаар ç¿éëèéí 1-ò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Ө-д 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500000 /таван зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ял, шүүгдэгч Г-д 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450000 /дөрвөн зуун тавин мянга/ òºãðºãººð òîðãîõ ÿë тус тус øèéòãýñ¿ãýé.

 

3.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí åðºíõèé àíãèéí 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 4, 5.3 äóãààð ç¿éëèéí 5, Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1.6-ò çààñíààð торгох ялын 500000 төгрөгийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс хойш 3 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлж барагдуулахыг шүүгдэгч Ө т, торгох ялын 450000 төгрөгийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс хойш 10 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлж барагдуулахыг шүүгдэгч Г  нарт тус тус ¿¿ðýã áîëãîæ, òîðãîõ ÿëûã ø¿¿õýýñ òîãòîîñîí õóãàöààíä áèåë¿¿ëýýã¿é áîë ø¿¿õ áèåëýãäýýã¿é òîðãîõ ÿëûí 15 íýãæòýé òýíöýõ õýìæýýíèé òºãðºãèéã íýã õîíîã õîðèõ ÿëààð òîîöîæ ñîëèõûã ø¿¿ãäýã÷ Ө , Г  нарт анхааруулсугай.

 

4.Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1.4, 1.7, 1.8, 1.9-ò çààñíààð ø¿¿ãäýã÷ Ө , Г  нар íü ýíý õýðýãò цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, õóðààñàí áîëîí áèò¿¿ìæèëñýí эд хөрөнгөгүй, ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàæ èðñýí ç¿éëã¿é, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй áîëîõûã òóñ òóñ дурдсугай.

 

5.Ýð¿¿ãèéí õýðýã õÿíàí øèéäâýðëýõ òóõàé õóóëèéí 36.8 äóãààð ç¿éëèéí 1.5-ò çààñíààð øèéòãýõ òîãòîîë õ¿÷èí òºãºëäºð áîëòîë ø¿¿ãäýã÷ Ө , Г  нарт урьд авсан õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ òàñëàí ñýðãèéëýõ àðãà õýìæýýг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

6.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1-т зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч òîãòîîëûã ýñ çºâøººðâºë тогтоолыг ãàðäóóëñан буюу хүргүүлснээс õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Äàðõàí-Óóë àéìãèéí Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бè÷èõ ýðõòýéã äóðäñóãàé.

 

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2-т зааснаар дàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàñàí, ýñýðã¿¿öýë áè÷èãäñýí òîõèîëäîëä шийтгэх òîãòîîëûí áèåëýëòèéã ò¿äãýëç¿¿лсүгэй.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                            ß.ÒÓÓË