ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

          Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Ç.Áîëäáààòàð äàðãàëæ,

          íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà В.Бадмаагарав,

          óëñûí ÿëëàã÷ Ц.Амгаланбаатар,

          õîõèðîãчийн өмгөөлөгч С.Ууганбаяр,                                                       

          ø¿¿ãäýã÷ Л.А, түүний өмгөөлөгч Ш.Бадмаараг íàðûã îðîëöóóëàí тус шүүхийн танхимд íýýëòòýé хийсэн шүүх хуралдаанаар Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 1 дэх õýñýãò çààñàí ãýìò õýðýãò Б овогт Л-ийн А-Д õîëáîãäóóëàí ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 1809021680632 äóãààðòàé õýðãèéã 2018 îíû 11 дүгээр ñàðûí 14-ний ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, õÿíàí õýëýëöýâ.

 

          Ø¿¿ãäýã÷èéí áèåèéí áàéöààëò:

 

          Õîëáîãäñîí õýðãèéí òàëààð: /ÿëëàõ ä¿ãíýëòýä áè÷èãäñýíýýð/

Яллагдагч Л.А нь 2017 оны 10 дугаар сарын 14-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 10 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Эрхэм кафед иргэн М.Б-ийн толгой руу пивоны шилээр цохиж биед хамар ясны хугарал, таславчийн мурийлт, духанд шарх, зөөлөн эдийн няцрал, тархи доргилт буюу хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

         

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Ø¿¿õ õóðàëäààíààð äàðààõ íîòëîõ áàðèìòûã øèíæëýí ñóäëàâ.

ø¿¿ãäýã÷ Л.А ø¿¿õ õóðàëäààíä “...Мөрдөн байцаалтын шатанд бүгдийг үнэн зөв мэдүүлсэн. Нэмж мэдүүлэх зүйлгүй...” ãýâ

ò¿¿íèé ìºðäºí áàéöààëòàä ñýæèãòýí, ÿëëàãäàã÷ààð ºãñºí  “…эрхэм гэдэг нэртэй кафед орж бид хоёр нэг нэг шил пиво аваад зааланд сууж уусан. Ууж байхдаа Билэгдэлгэр надаас дүүгээ гомдолгүй гэж хэлүүлээд өгөөч харилцан тохиролцож бэлгийн харилцаанд орсон гээд хэлээд өгөөч гэж гуйгаад байсан. би Билэгдэг эрийн нүүрэн тус газар руу пивоны бакал /шилэн аяга/-р нэг удаа цохисон юм…” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-3/,

 

хохирогч М.Б-ийн  “...2017 оны 10 сарын 14-ний орой Лувсан овогтой Алтангэрэл гэх найз минь дуудаад, гэрийн чинь гадаа ирчихлээ гараад ирээч гэсэн... би гэрээсээ гарсан ба бид 2 гараад Сүхбаатар дүүргийн 10 дугаар хороонд байрлах “Эрхэм” нэртэй кафед ороод бид 2 нэг нэг шил пиво зөөгчөөр нь бакаланд хундаглуулаад ууж эхэлсэн. Уугаад бараг дуусахын алдад А намайг ямар нэгэн шалтгаангүйгээр миний зүүн талын духан тус газар бакалаар цохисон... А над дээр анх ирэхдээ халамцуу ирсэн. Бид хоёр нэг нэг шил пиво дуусгаж амжаагүй байхад намайг шилээр цохиж байгаа юм... намайг ямар ч шалтгаангүй цохисон ба намайг түүнээс айгаад кафегаас тараад зугтахад миний араас хөөгөөд заналхийлсэн шүү дээ. Би тухайн үед гайгүй байлгүй гэж хөнгөмсгөөр найдсан... бид хоёрын дунд ямар ч асуудал байхгүй. Тухайн өдөр ч гэсэн зүв зүгээр л байсан...” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-24-26/,

 

ãýð÷ Б.Мөнхжаргалын “...манай нөхөр болох Б бид 2 үл ойлголцох асуудлаас болж 2017 оны 10 дугаар сарын эхээр хэсэг хугацаанд тусдаа байсан юм... 2017 оны 10 дугаар сарын 14-ний орой 23 цаг өнгөрч байхад манай нөхрийг Алтангэрэл гэдэг найз нь дуудаад Сүхбаатар дүүргийн 10 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байршилтай Эрхэм гэдэг нэртэй кафед дагуулж орсон байгаа юм... тэгээд тэр хоёр сууж байгаад А нь ууж байсан пивотой бакалаараа манай нөхрийн толгой хэсэгт нь цохиж хагалсан гэсэн. Нэг биш нилээн хэдэн удаа цохисон юм шиг байгаа юм…” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ 27-29/,

 

          гэрч Н.Бадрангуйхурцын “... тухайн өдөр 22 цаг 30 минутын орчимд байх Билэгдэлгэр ах руу багийн найз  А нь залгаад байсан түүнтэй уулзахаар болоод гэрээсээ гараад явсан юм. ...гэрээсээ гарч явсны 10-20 орчим минутын дараа миний гар утас руу Билэгдэлгэр ах залгаад зодуулчихлаа ардын эрх дээр хүрээд ир гэхээр нь гэрээсээ гараад явж байтал Сүхбаатар дүүрэг 10 дугаар хороо “Хаан хотел” зочид буудлын үүдэнд Б ахтай таарсан. ...тухайн үед надад М.Билэгдэлгэр ах хэлэхдээ багийн найз А нь ууж байсан пивоны бакалаар цохьсон гэж байсан..." ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ 41-43/,

 

          Гэрч Б.Отгонбилэгийн "... намайг 2017 оны 10 дугаар сарын 14-ний өдөр “Эрхэм” кафед ажиллаж байхад 23 цагийн үед нэг ширээн дээр хоёр эрэгтэй цуг суусан... тэгсэн чинь нэг ширээн дээр хамтдаа сууж байсан үл таних хоёр эрэгтэй хүмүүс хоорондоо маргалдаад хоорондын яриан өндөр болоод явчихсан юм. Нэг бараан өнгийн цамц өмсчихсөн залуу нь манай дүүг яаж байгаан гэж хэлээд орилоод байснаа ширээн дээр цугтаа сууж байсан эрэгтэй хүний толгой руу пивотой шилэн бакал аваад нүүр тус газар нь нэг удаа цохиод авсан чинь нүүрэндээ бакалаар цохиулсан эрэгтэй хүн нь нүүрээ дараад “Эрхэм” кафе дотроос гараад гүйсэн юм... тэр хоёр эрэгтэй хүмүүс хоорондоо танай дүүг хүчиндсэн. Чи манай дүүг хүчинддэг хэн бэ гэж орилоод хоорондоо чанга чанга дуугаар маргалдаад байснаа нэг нэгнийгээ шилэн пивотой бакалаар толгой руу цохиод авсныг санаж байна...” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ 41-43/,

 

Õ¿íèé áèåä õèéãäñýí ø¿¿õ ýìíýëãèéí øèíæèëãýýíèé ¹998 òîîò àêòûí “…М.Билэгдэлгэрийн биед тухайн үед хамар ясны хугарал, таславчийн мурийлт, духанд шарх, зөөлөн эдийн няцрал, тархи доргилт гэмтэл учирчээ. ...Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн 2 ба түүнээс дээш удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. ...Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна…” ãýñýí ä¿ãíýëò, /õõ 47/,

 

Хэргийн материалаар хийсэн ø¿¿õ ýìíýëãèéí øèíæèëãýýíèé ¹1051 òîîò àêòûí “…М.Б-ийн биед тухайн үед хамар ясны хугарал, таславчийн мурийлт, духанд шарх, зөөлөн эдийн няцрал, тархи доргилт гэмтэл учиржээ ...Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. ...Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. ...Цаашид энгийн хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтанд нөлөөлөхгүй. ...ШШҮХ-н 2018.01.05-ны 998 дугаартай дүгнэлт үндэслэлтэй. ...Б-т оношлогдож эмчлэгдсэн Арнольд Киарын хам шинж нь төрөлхийн эмгэг өвчин бөгөөд гэмтлээс үүсэхгүй…” ãýñýí ä¿ãíýëò, /õõ 54/,

 

ø¿¿ãäýã÷èéí иргэний үнэмлэхний лавлагаа /хх-67/, оршин суугаа газрын тодорхойлолт /хх-69/, Урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-68/,  Хувийн байдлыг тогтоосон баримт /хх-66-69/ Мөрдөн байцаалтын ажиллагааг дуусгаж, хэргийн материалыг байцаан шийтгэх ажиллагаанд оролцогчид танилцуулсан тэмдэглэл /хх-121-122/ зэргийг шинжлэн судалсан болно.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, хууль ёсны, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж, хязгаарласан хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.

Øүүгдэгч Л.А нь 2017 оны 10 дугаар сарын 14-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 10 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Эрхэм кафед иргэн М.Билэгдэлгэрийн толгой руу пивоны шилээр цохиж, түүний эрүүл мэндэд нь хамар ясны хугарал, таславчийн мурийлт, духанд шарх, зөөлөн эдийн няцрал, тархи доргилт буюу хөнгөн хохирол учруулсан болох нь дээр дурьдсан хохирогч М.Б, гэрч Б.М, Н.Б, Б.О нарын мэдүүлýг, Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн №1051 дугаар дүгнэлт, шүүгдэгч Д-ийн сэжигтэн, яллагдагч, шүүгдэгчээр үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч мэдүүлсэн мэдүүлэг, хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн бусад нотлох баримтуудаар тус тус нотлогдож тогтоогдсон байна.

Ø¿¿ãäýã÷ Л.А-ийн õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëñàí ¿éëäýë íü Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äугааð ç¿éëèéí 1-ä çààñàí ãýìò õýðãèéí øèíæèéã á¿ðýí àãóóëñàí, ïðîêóðîðîîñ ç¿éë÷èëæ èð¿¿ëñýí õýðãèéí ç¿éë÷ëýë òîõèðñîí áàéõ òóë Л.Алтангэрэлийг äýýðõ ãýìò õýðãèéã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöîж, хуульд заасан эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй хэдий боловч түүний хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 2.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар хөнгөн гэмт хэргийн ангилалд хамаарч байгаа бөгөөд уг гэмт хэрэг нь 2017 оны 10 дугаар сарын 14-ний өдөр үйлдэгдсэн байна.

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1-д заасан “энэ хуулийн тусгай ангид хорих ялын дээд хэмжээг нэг жил, түүнээс бага хугацаагаар тогтоосон, эсхүл зорчих эрхийг хязгаарлах ялын дээд хэмжээг нэг жил, түүнээс бага хугацаагаар тогтоосон гэмт хэрэг үйлдсэнээс хойш нэг жил өнгөрсөн” гэж,

мөн зүйлийн 2 дахь хэсэгт “гэмт хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацааг гэмт хэрэг үйлдсэн өдрөөс эхлэн анхан шатны шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр болох хүртэл тоолно...” гэж тус тус зааснаас харахад шүүгдэгч Л.А-д холбогдох хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан байна.  

Иймд шүүгдэгч Л.А-д холбогдох хэргийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2-т заасан гэмт хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэв.

 

Ø¿¿ãäýã÷ Л.А-ийн äýýðõ ¿éëäëèéí óëìààñ õîõèðîã÷ М.Б-т 2.275.470 òºãðºãèéí õîõèðîë ó÷èðñàí болох нь хэрэгт авагдсан баримтаар тогтоогдож áàéõ áºãººä óã õîõèðëûã ø¿¿ãäýã÷ýýñ ãàðãóóëæ õîõèðîã÷èä îëãîõ íü ç¿éòýé áàéíà.

Харин хохирогч нь цаашид гарах эмчилгээний зардлаа иргэний журмаар жич нэхэмжлэх эрхтэй болохыг дурьдах нь зүйтэй.    

Шүүгдэгч Л.А-ийн дээрх үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5, 6.6 дугаар зүйлүүдэд заасан ял хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдлуудын аль аль нь тогтоогдсонгүй.

 

          Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 6-д зааснаар хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн хар өнгийн цахилгаантай куртик 1 ширхэг, хүрэн бор эрээн өнгийн урдуураа цахилгаантай цамц 1 ширхэг зэргийг тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай.

         

          Хýðýãò áèò¿¿ìæëýãäýí èðñýí ýä õºðºíãºã¿é, ø¿¿ãäýã÷ Л.А íü öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é áîëîõûã тус тус äóðüäàâ.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.5 дугаар зүйлийн 1.2, 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дахü хэсэгт заасан зүйл заалтуудыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.Ш¿¿ãäýã÷ Б овогт Л-ийн А-ийг õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä õºíãºí õîõèðîë ó÷ðóóëñàí буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ãýìò õýðãийг ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöñóãàé.

 

2.Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí ерөнхий ангийн 1.10 дугаар зүйлийн 1.1, 2 дахь хэсгийг журамлан шүүгдэгч Л.А-д холбогдох эрүүгийн хэргийг хөөн хэлэлцэх хугацаа дууссан үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

3.Шүүгдэгч Л.А нь цагдан хоригдñîí õîíîãã¿é, áèò¿¿ìæëýãäñýí õºðºíãºã¿éг тус тус дурдсугай.

 

4.Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 505 дугаар зүйлийн 505.1 дэх хэсгүүдэд зааснаар шүүгдэгч Л.Алтангэрэлээс 2.275.470 төгрөгийг гаргуулж хохирогч М.Билэгдэлгэр (РД:ДД90041810)-д олгож, хохирогч М.Б нь цаашид гарсан эмчилгээний зардлаа иргэний хэргийн журмаар жич нэхэмжлэх эрхтэйг дурдсугай.

 

5.Энэ хэрэгт ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàæ èðñýí хар өнгийн цахилгаантай куртик 1 ширхэг, хүрэн бор эрээн өнгийн урдуураа цахилгаантай цамц 1 ширхэг зэргийг тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай.

 

6.Шийтгэх тогтоолыг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдñóãàé.

 

7.Øèéòãýõ òîãòîîëыг óëñûí ÿëëàã÷, шүүгдэгч, өмгөөлөг÷, õîõèðîã÷ íà𠺺𺺠ãàðäàí àâñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Нийслэлийн Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýé болохыг äóðäñóãàé.

 

8.Шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч Л.А-д авсан õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй. 

 

 

                       

 

 

                        ÄÀÐÃÀËÀÃ×, د¯Ã×                                                Ç.ÁÎËÄÁÀÀÒÀÐ