МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Өмнөговь аймаг дахь сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Л.Угтахбаяр даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар

Нэхэмжлэгч: Өмнөговь аймаг, оршин суух, ******* овогт Ж. З /регистрийн дугаар: УП*******/

Хариуцагч: Өмнөговь аймаг, оршин суух, ******* ******* *******  овогт О. Э /регистрийн дугаар: КГ*******/

Хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийг 2017 оны 08 дугаар сарын 18-ны өдөр хүлээн авч, 2017 оны 08 дугаар сарын 25-ны өдөр иргэний хэрэг үүсгэн хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.*******, хариуцагч О.Э, нарийн бичгийн дарга П.Цэнднасан оролцов. 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Нэхэмжлэгч Ж.З шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ: “Миний бие 2013 оноос Гурвантэс суманд О.Этай эцэг эхийн гэрт хамт амьдарч байсан.  Гэтэл намайг  5 сартай жирэмсэн байхад хаяж явсан. 2016 оны 03 дугаар сарын 08-нд охин ******* төрж, эрүүл өсөн бойжиж байна. Иймээс охин *******ын эцэг О.Эас хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулж өгнө үү.” гэжээ.

Нэхэмжлэгч О.Э шүүхэд ирүүлсэн хариу тайлбартаа: “Жанчив овогтой Згийн гаргасан нэхэмжлэлийг хүлээн авч үзлээ. Уншин танилцаад О.Э миний бие нэмж санал оруулах зүйл байхгүй. Згийн ******* нь миний хүүхэд мөн болохоор нэхэмжлэлийн шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч байна.” гэжээ.

Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Ж.******* шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа: .....................

Хариуцагч О.Э шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа: .................

 Шүүх хуралдаанаар хавтаст хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримт болох нэхэмжлэл, Ж.Згийн иргэний үнэмлэхийн хуулбар, Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Эрүүл мэндийн төвийн эрхлэгч З.*******ийн тодорхойлолт, З.*******ын  төрсний гэрчилгээний хуулбар, Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Гоёот багийн засаг даргын 2017 оны 08 дугаар сарын 15-ны өдрийн 172 тоот тодорхойлолт, хариуцагчийн 2017 оны 09 дүгээр сарын 08-ны өдөр гаргасан хариу тайлбар зэргийг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

Нэхэмжлэгч Ж.З нь хариуцагч О.Эд холбогдуулж 2016 оны 03 дугаар сарын 08-ны өдөр төрсөн охин З.*******ад хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгохыг хүссэн нэхэмжлэлийн шаардлагыг гаргажээ.

Шүүх нэхэмжлэгч Ж.Згийн нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэх үндэслэлтэй гэж дүгнэлээ.

Ж.З, О.Э нар нь гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хамтран амьдрах хугацаанд 2016 оны 03 дугаар сарын 08-ны өдөр охин З.*******ыг төрүүлсэн болох нь зохигчдын тайлбар, Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Эрүүл мэндийн төвийн эрхлэгч З.*******ийн тодорхойлолт, З.*******ын төрсний гэрчилгээний хуулбар зэргээр тогтоогдож байх тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 33 дугаар зүйлийн 33.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүх Ж.Згийн нэхэмжлэлийг хүлээн авч шийдвэрлэх үндэслэлтэй байна.

Зохигчид гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй боловч З.*******ыг эцэг О.Э нь өөрийн хүүхэд мөн гэдгийг хүлээн зөвшөөрч маргахгүй байна.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 26 дугаар зүйлийн 26.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1 дэх хэсэгт зааснаар эцэг, эхийн хэн аль нь хүүхдээ тэжээн тэтгэх үүрэгтэй бөгөөд гэрлэлтээ бүртгүүлээгүй хүмүүсийн дундаас төрсөн хүүхэд гэрлэлтээ бүртгүүлсэн гэр бүлээс төрсөн хүүхдийн адил эцэг эхээрээ тэжээн тэтгүүлэх эрхтэй. Иймд хариуцагч О.Эас хуульд заасан хэмжээгээр хүүхдийн тэтгэлэг гаргуулан охин З.*******ыг сар бүр тэжээн тэтгүүлэх үндэслэлтэй байна. Хүүхдийн тэтгэлгийн хуульд заасан хэмжээ нь тухайн тэтгэлэг авагч хүүхдийн оршин суугаа газрын бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээнээс хамааран тогтоогддог болно.

Хүүхдийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.3 дахь хэсэгт зааснаар хүүхэд нь эцэг эхийн хэн нэгнээс тусдаа амьдрах тохиолдолд тэдэнтэй байнгын харилцаатай байх эрхтэй. Иймд охин З.*******ыг хүссэн үед нь уулзаж байхыг эцэг О.Эд даалгах нь зүйтэй байна.

Нэхэмжлэгчийн нотлох баримтаар ирүүлсэн хүүхдийн төрсний гэрчилгээ нь иргэний гэр бүлийн байдлыг бүртгэх байгууллагаас олгогдож, тухайн байгууллагын тамга, албан тушаалтны гарын үсгээр баталгаажсан ба уг төрсний гэрчилгээний хуулбар нотариатчаар гэрчлэгдсэн буюу Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 44 дүгээр зүйлийн 44.2 дахь хэсэгт заасан бичмэл нотлох баримтын шаардлага хангасан байх тул шүүх нотлох баримтаар үнэлж шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгосон болно.

Өмнөговь аймгийн Гурвантэс сумын Эрүүл мэндийн төвийн эрхлэгч З.*******ийн  тодорхойлолтоор зохигчдын охин З.******* нь одоо эхийн асрамжинд амьдарч, эрүүл бойжиж байгаа болохыг нотолсон баримт болно.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 57 дугаар зүйлийн 57.1 дэх хэсэгт зааснаар улсын тэмдэгтийн хураамжийг хариуцагчаас гаргуулан улсын төсөвт оруулах үндэслэлтэй байна. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн хэмжээг тогтоохдоо нэхэмжлэлийн үнийн дүнгээс тооцох бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 63 дугаар зүйлийн 63.1.5 дахь хэсэгт зааснаар хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох нэхэмжлэлийн үнийг “тогтмол хугацаанд төлөгдөх тэтгэлэг шаардсан нэхэмжлэлд уг тэтгэлгийн нэг жилийн хугацаанд төлбөл зохих дүн”-гээр тодорхойлно. Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч О.гын төлөх хүүхдийн тэтгэлгийн хэмжээ нь тухайн хүүхдийн оршин суугаа газрын бүс нутагт тогтоосон амьжиргааны доод түвшингийн 50 хувиар сар бүр төлнө. Хүн амын амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээг Үндэсний статистикийн хорооноос тогтоодог бөгөөд тус хорооны 2017 оны тогтоолоор Өмнөговь аймагт хүн амын амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээг 166.200 төгрөг байхаар тогтоожээ. Үүнээс дүгнэвэл хариуцагч О.Э нь охин З.*******ад сар бүр 166.200 төгрөгийн 50 хувь болох 83.100 төгрөгийг тэтгэлэгт төлөхөөр байна. Нэхэмжлэлийн үнийн дүнг тодорхойлвол жилд 997.200 төгрөг төлөх ба Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч уг дүнгээс тооцож  28.483 төгрөгийг улсын тэмдэгтийн хураамжид төлөхөөр байна.

Иймд Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 57 дугаар зүйлийн 57.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэлийн шаардлага бүрэн хангагдсан тохиолдолд улсын тэмдэгтийн хураамжийг хариуцагчаар нөхөн төлүүлөх бөгөөд хариуцагч О.Эас улсын тэмдэгтийн хураамжид 28.483 төгрөгийг гаргуулан орон нутгийн төсвийн орлогод оруулах үндэслэлтэй байна.

Монгол Улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн  115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2, 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд тус тус заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, 40.1.2 дахь хэсэгт зааснаар хариуцагч Өмнөговь аймаг, Гурвантэс сумын 3-р багт оршин суух, ******* ******* *******  овогт Октябрын Э /регистрийн дугаар: КГ*******/-аас 2016 оны 03 дугаар сарын 08-ны өдөр төрсөн охин З.*******ыг 11 нас хүртэл тэтгэлэг авагч хүүхдийн оршин суугаа газрын бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн 50 хувиар, 11-16 нас /суралцаж байгаа бол 18 нас/ хүртэл болон насанд хүрсэн боловч хөдөлмөрийн чадваргүй бол тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны баталгаажих түвшингийн хэмжээгээр сар бүр тэтгэлэг гаргуулан тэжээн тэтгүүлсүгэй.

2. Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.2 дахь хэсэгт зааснаар хариуцагч Н.Азбилэг нь зөвхөн цалин хөлснөөс өөр орлогогүй бол хариуцагчаас гаргуулах хүүхдийн тэтгэлгийн хэмжээ нь түүний цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын 50 хувиас хэтэрч болохгүйг Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албанд мэдэгдсүгэй.

3. Хүүхдийн эрхийг хамгаалах тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.3 дахь хэсэгт зааснаар 2016 оны 03 дугаар сарын 08-ны өдөр төрсөн охин З.*******ыг хүссэн үед нь уулзаж байхыг эцэг О.Эд даалгасугай.

4. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн 41 дүгээр 41.1.1 дэх хэсэгт зааснаар нэхэмжлэгч Ж.З нь улсын тэмдэгтийн хураамжинд 28.483 төгрөг төлөхөөс чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.

5. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 56 дугаар зүйлийн 56.1, 57 дугаар зүйлийн 57.1 дэх хэсэг, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1 дэх хэсэгт зааснаар хариуцагч О.Эас 28.483  төгрөгийг гаргуулан орон нутгийн төсвийн орлогод оруулсугай.

6. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.2, 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэр нь танилцуулан сонсгосноор хуулийн хүчинтэй болох бөгөөд зохигчид эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор анхан шатны шүүхээр дамжуулан Өмнөговь аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

           ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                   Л.УГТАХБАЯР