ÌÎÍÃÎË ÓËÑÛÍ ÍÝÐÈÉÍ ªÌͪªÑ

 

          Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí àíõàí øàòíû ø¿¿õèéí ø¿¿õ õóðàëäààíûã ø¿¿ã÷ Ç.Áîëäáààòàð äàðãàëæ,

          íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà О.Бадмаараг,

          óëñûí ÿëëàã÷ Ж.Бат-Эрдэнэ,                                                                     

          ø¿¿ãäýã÷ Б.Х, түүний өмгөөлөгч С.Энх-Эрдэнэ íàðûã îðîëöóóëàí òóñ ø¿¿õèéí õóðàëäààíû òàíõèìä íýýëòòýé õèéñýí ø¿¿õ õóðàëäààíààð Ñ¿õáààòàð ä¿¿ðãèéí Ïðîêóðîðûí ãàçðààñ Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äóãààð ç¿éëèéí 2, мөн хуулийн тусгай ангийн 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2-т çààñàí ãýìò õýðýãò Ч овогт Б-ийн Х-ийг õîëáîãäóóëàí ÿëëàõ ä¿ãíýëò ¿éëäýæ èð¿¿ëñýí ýð¿¿ãèéí 1809041390954 äóãààðòàé õýðãèéã 2018 îíû 11 дүгээр ñàðûí 16-íû ºäºð õ¿ëýýí àâ÷, õÿíàí õýëýëöýâ.

 

          Ø¿¿ãäýã÷èéí áèåèéí áàéöààëò:

 

          Õîëáîãäñîí õýðãèéí òàëààð: /ÿëëàõ ä¿ãíýëòýä áè÷èãäñýíýýð/

Яллагдагч Б.Х нь 2018 оны 8 дугаар сарын 24-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 12 дугаар хороо, Хангайн 18 дугаар гудамжны 739а тоот, гэртээ гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж эхнэр Г.О-ийг зодож улмаар эрүүл мэндэд нь баруун нүдний дээд, доод зовхи, зүүн нүдний дээд зовхи, зүүн чих, зүүн шанаа, зулайн хуйх, уруулын зөөлөн эдийн няцрал, цус хуралт, нурууны шарх, цус хуралт, баруун, зүүн шилбэний цус хуралт бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан,

          мөн эхнэр Г.О-ийг 2014 оны 01 дүгээр сарын 05-ны өдөр Дорнод аймгийн Хэрлэн сум 1 дүгээр багт, 2017 оны 5 дугаар сарын 17-ны өдөр Дорнод аймгийн Чойбалсан суманд, 2018 оны 8 дугаар сарын 24-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 12 дугаар хороо, Хангайн 18 дугаар гудамжны 739а тоотод тус тус зодож харгис хэрцгий харьцсан, догшин авирлан гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэх гэмт хэргийг байнга үйлдсэн гэмт õýðýãò õîëáîãäæýý.

         

ÒÎÄÎÐÕÎÉËÎÕ íü:

Ø¿¿õ õóðàëäààíààð äàðààõ íîòëîõ áàðèìòûã øèíæëýí ñóäëàâ.

ø¿¿ãäýã÷ Б.Х ø¿¿õ õóðàëäààíä “...Тухайн хэрэг гарсан гэх өдөр төрсөн өдөр болсон. Эхнэртэйгээ хамт архи уусан. Тэгээд эхнэрээ зодсон. Би үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч байна...” ãýâ

ò¿¿íèé ìºðäºí áàéöààëòàä ñýæèãòýí, ÿëëàãäàã÷ààð ºãñºí  “…2018 оны 8 дугаар сарын 24-ний өдрийн орой би Сүхбаатар дүүргийн 12 дугаар хороо 19-739а тоотод эхнэр Г.О-той архи хувааж уусан. Тухайн өдөр миний төрсөн өдөр болж байсан. Удалгүй хэвтэж байсан чинь намайг өшиглөж цохиод байсан. Би Г.О-ийг цохиод байхаар нь одоо чи ингээд болох юм биш үү гэж хэлсэн чинь Г. би чамд өмнө нь зодуулж байсан болохоор одоо би чамайг согтуу байгаа дээр чинь зодно гэж хэлээд үргэлжлүүлэн цохиод байхаар би нүүр рүү 5-6 удаа гараараа цохиод, хоолны модон хусуураар нуруу руу нь 2-3 удаа цохиод дараа нь орондоо ороод унтаж байтал цагдаа ирсэн. ...Тухайн үед би архи согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн байсан. Дунд зэргийн согтолттой байсан. ...би Г.О-ийн нүүрэн тус газар руу нь баруун гараараа 5-6 удаа цохисон. Нуруун тус газар руу нь модон хусуураар 2-3 удаа цохиж гэмтээсэн. ...Би Г.О-ийн биед учруулсан гэмтлүүдийг хүлээн зөвшөөрч байна …” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-42/,

 

хохирогч Г.О-ийн “…Би Б.Хүрэлсүхтэй танилцаад 6 жил хамт амьдарч байсан. Б.Хүрэлсүх нь миний нөхөр, одоогоор салсан. ...2018 оны 08 дугаар сарын 24-нөөс 25-ны өдрийг шилжих шөнө Б.Хүрэлсүхийн төрсөн өдөр болж байсан. Энэ үед орой ажлаасаа 21 цаг өнгөрөөд Сүхбаатар дүүргийн 12 дугаар хороо, Хангайн 19-739 тоот нийтийн байрандаа ирсэн. Энэ байрандаа ороод удаагүй 4-5 хоног болж байсан чинь Б.х халамцуу архи ууж байсан. Дараа нь архинаасаа надад нэг удаа хийж өгөхөөр би аваад уусан. Бид хоёр хэсэг юм ярьж сууж байгаад би Б.х-д одоо амарлаа гэж хэлээд орондоо орж хэвтсэн. Тухайн үед Б.Х бас орондоо орж хэвтсэн. Би хэвтэж байгаад удаагүй орноосоо босохдоо Б.Х-ийн хөлөн дээр нь санамсаргүй гишгэсэн чинь Б.Х уурлаад миний нүүр, ам, нуруу, толгой руу цохиж зодсон. Энэ үед зугтаах гээд гарах гэтэл Б.Х намайг гэрээс гаргахгүй хаалга түгжээд намайг зодож байгаад унтаад өгсөн. ...Б.Хүрэлсүх өөрийнхөө найзуудтайгаа намайг хардаж надтай маргалдаж, муудалцсан. ...намайг хүүхдээ төрүүлээд сар гарантай бие сул байхад гар хүрч зоддог байсан. ...Тухайн өдөр намайг Б.Х нүүр, ам, нүд, нуруу зэрэг бие маань хөх няц болсон байсан. Б.х уг гэмтлүүдийг баруун гараараа нүүр рүү хүчтэй олон удаа цохисон. Тэгээд нуруу руу зузаан төмөр шанага, модон хусуураар маш хүчтэй цохисон. Мөн миний гарыг хөх няц болтол базаж гэмтэл учруулсан. ...Намайг удаа дараа нялх биетэй байхад бас зодож байсан учир гомдолтой байна…”  ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-30-33/,

 

Ø¿¿ãäýã÷ Б.Х-ийн ãýð÷ýýð ìýä¿¿ëñýí “...Би энэ үед Г.О цохиж зодоод байхаар нь би одоо чи болж байгаа юм биш үү, чи яасан гэж хүн цохиод байгаа юм гэж хэлээд би Г.О-ийг 5-6 удаа цохисон. Тэгээд би Г.О-ийг цохиж байгаад нойр хүрээд унтаад өгсөн. ...Би тухайн үед Г.О-ийн нүүр рүү нь баруун гараараа 5-6 удаа цохиж гэмтээсэн. Бас хоолны модон хусуураар Г.О-ийн нуруунд нь 2-3 удаа цохисон. Би Г.О-ийн биед гэмтэл учруулсан үйлдлээ хүлээн зөвшөөрч байна…” ãýñýí ìýä¿¿ëýã /õõ-35/,

 

             Õ¿íèé áèåä õèéãäñýí ø¿¿õ ýìíýëãèéí øèíæèëãýýíèé ¹10530 òîîò àêòûí “…О-ийн биед баруун нүдний дээд, доод зовхи, зүүн нүдний дээд зовхи, зүүн чих, зүүн шанаа, зулайн хуйх, уруулын зөөлөн эдийн няцрал, цус хуралт, нурууны шарх, цус хуралт, баруун, зүүн шилбэний цус хуралт бүхий гэмтлүүд тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн үйлчлэлээр, тухайн хэргийн хугацаанд үүсгэгдсэн шинэ гэмтлүүд байна. Дээрх гэмтэл нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид гэмтэл нь ерөнхий хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөхгүй…” ãýñýí ä¿ãíýëò, /õõ 43/,

 

ø¿¿ãäýã÷èéí иргэний үнэмлэхний лавлагаа /хх-51/, оршин суугаа газрын тодорхойлолт /хх-50/, Урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хх-45/,  Мөрдөн байцаалтын ажиллагааг дуусгаж, хэргийн материалыг байцаан шийтгэх ажиллагаанд оролцогчид танилцуулсан тэмдэглэл /хх-111-112/ зэргийг шинжлэн судалсан болно.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, хууль ёсны, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хасаж, хязгаарласан хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.

Прокуророос шүүгдэгч Б.Х-ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2, мөн хуулийн тусгай ангийн 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан эрүүгийн хэрэг үүсгэж, яллагдагчаар татаж, яллах дүгнэлт үлдэж ирүүлсэн хэргээс Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2 дахь хэсэгт заасан хэргийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.19 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1-д заасан “гэмт хэргийн шинжгүй” гэсэн үндэслэлээр хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж шүүх үзэв.

Хэрэгт авагдсан баримтаас харахад шүүгдэгч Б.Х-ийн 2014 оны 1 дүгээр сарын 04-05-нд шилжих шөнө Дорнод аймгийн Хэрлэн сумын 1 дүгээр багийн Цэнхэрийн 48 тоотод иргэн О-ийн нүүрэн тус газар нь цохиж бие махбодид нь хөнгөн гэмтэл учруулсан хэргийг “Эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгох” тухай Прокурорын 2014 оны 01 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 05/26 дугаар тогтоолоор,

мөн 2017 оны 05 дугаар сарын 17-ны өглөө 10 цагийн орчимд Дорнод аймгийн Чойбалсан сумын 4 дүгээр багийн нутаг “Хөх нуур” гэх газарт иргэн Г.О-тэй хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж улмаар нүүрэн тус газар нь гараараа цохиж бие махбодид нь хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан хэргийг “Эрүүгийн хэргийг хэрэгсэхгүй болгох тухай” Прокурорын 2017 оны 6 дугаар сарын 19-ний өдрийн 5/125 дугаар тогтоолоор тус тус хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэсэн байх бөгөөд энэ нь 2015 оны шинэчлэн найруулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2-т заасан гэр бүлийн хамаарал бүхий харилцаатай хүнийг байнга, харгис хэрцгий харьцсан, догшин авирласан, тарчлаасан гэх хүндрүүлэх нөхцөл байдалд хамаарахгүй юм.

Өөрөөр хэлбэл түүний дээрх 2 үйлдлийг хэрэгсэхгүй болгосон прокурорын хүчин төгөлдөр тогтоол, шийдвэр байсаар атал энэхүү үйлдлүүдийг 2015 оны шинэчлэн найруулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэгт буруутгаж, яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн нь хууль зүйн үндэслэлгүй байна.

Иймд прокуророос Б.Х-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй.

 

Харин шүүгдэгч Б.Х нь 2018 оны 8 дугаар сарын 24-ний өдөр Сүхбаатар дүүргийн 12 дугаар хороо, Хангайн 18 дугаар гудамжны 739а тоот, гэртээ эхнэр Г.Одончимэгийг зодож улмаар эрүүл мэндэд нь баруун нүдний дээд, доод зовхи, зүүн нүдний дээд зовхи, зүүн чих, зүүн шанаа, зулайн хуйх, уруулын зөөлөн эдийн няцрал, цус хуралт, нурууны шарх, цус хуралт, баруун, зүүн шилбэний цус хуралт бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь дээр дурьдсан хохирогч Г.О мэдүүлýг, шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шүүх эмнэлгийн шинжээчийн №10530 дугаартай дүгнэлт, шүүгдэгч Б.Х-ийн сэжигтэн, яллагдагч, шүүгдэгчээр үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч мэдүүлсэн мэдүүлэг, хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн бичгийн бусад нотлох баримтуудаар нотлогдож тогтоогдсон.

Ø¿¿ãäýã÷ Б.Х-ийн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 10.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдалтайгаар буюу гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж эхнэр Г.О-ийн хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан ¿éëäýë íü Ýð¿¿ãèéí õóóëèéí òóñãàé àíãèéí 11.6 äугааð ç¿éëèéí 2 дахь хэсэгт ãýìò õýðãèéí øèíæèéã á¿ðýí àãóóëñàí, ïðîêóðîðîîñ түүний энэхүү үйлдлийг ç¿éë÷èëæ èð¿¿ëñýí õýðãèéí ç¿éë÷ëýë òîõèðñîí áàéõ òóë Б.Х-ийг äýýðõ ãýìò õýðãèéã ¿éëäñýí ãýì áóðóóòàéä òîîöîæ, õóóëüä çààñàí ýð¿¿ãèéí õàðèóöëàãà õ¿ëýýëãýõ íü ç¿éòýé ãýæ ø¿¿õ ä¿ãíýâ.

 

Хохирогч Г.О нь энэ хэрэгт холбогдуулан ямар нэгэн нэхэмжлэл гаргаагүй бөгөөд тэрээр гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй гэдгээ илэрхийлсэн байх тул шүүгдэгч Б.Хүрэлсүхийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Б.Х-ийн дээрх үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5, 6.6 дугаар зүйлүүдэд заасан эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдлуудын аль аль нь тогтоогдсонгүй.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 6-д зааснаар хэрэгт ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàí ирсэн модон 25 см урт бариултай, 10 см өргөн иштэй хоолны жижиг модон хусуур 1 ширхгийг тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгаж, шүүгдэгч Б.Х нь öàãäàí õîðèãäñîí õîíîãã¿é, õýðýãò áèò¿¿ìæëýãäýí èðñýí ýä õºðºíãºã¿é болохыг тус тус дурдав.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.14 дүгээр зүйлийн 2, 36.2, 36.3, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дахü хэсэгт заасан зүйл заалтуудыг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

 

1.Прокуророос шүүгдэгч Б-ийн Х-д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн холбогдох 11.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлснийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.19 дүгээр зүйлийн 1.1 дэх хэсэгт зааснаар хэрэгсэхгүй болгосугай.

 

2.Øүүгдэгч Б-ийн Х-ийг гэр бүлийн хүчирхийлэл үйлдэж, хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай. 

 

3.Шүүгдэгч Б.Х-ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар 320 (гурван зуун хорин) цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ялаар шийтгэсүгэй.

 

4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.4 дүгээр ç¿éëèéí 4-д зааснаар шүүгдэгч Б.Х нь нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг биелүүлээгүй бол нийтэд тустай ажил хийлгэх ялын найман цагийн ажлыг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар сольдог болохыг тайлбарласугай.

 

5.Шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, õýðýãò áèò¿¿ìæëýãäñýí õºðºíãºã¿é áîëîõûã òóñ òóñ äóðäñóãàé.

 

6.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21.5 дугаар зүйлийн 6-д зааснаар хэрэгт ýä ìºðèéí áàðèìòààð õóðààãäàí ирсэн модон 25 см урт бариултай, 10см өргөн иштэй хоолны жижиг модон хусуур 1 ширхэгийг тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай.

 

7.Шийтгэх тогтоолыг уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдñóãàé.

 

8.Øèéòãýõ òîãòîîëыг óëñûí ÿëëàã÷, шүүгдэгч, өмгөөлөг÷, õîõèðîã÷ íà𠺺𺺠ãàðäàí àâñíààñ õîéø 14 õîíîãèéí äîòîð Нийслэлийн Ýð¿¿ãèéí õýðãèéí äàâæ çààëäàõ øàòíû ø¿¿õýä äàâæ çààëäàõ ãîìäîë ãàðãàõ, ýñýðã¿¿öýë áè÷èõ ýðõòýé болохыг äóðäñóãàé.

 

9.Шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, шүүгдэгч Б.Х-д авсан õóâèéí áàòàëãàà ãàðãàõ таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй. 

 

 

 

 

 

                        ÄÀÐÃÀËÀÃ×, د¯Ã×                                                Ç.ÁÎËÄÁÀÀÒÀÐ