2018         11           20                                       2018/ШЦТ/1577

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Баянзүрх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Н.Баасанбат даргалж,

шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Д.Отгонмаа, улсын яллагч О.Багшбаяр,

шүүгдэгч Э.Б нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд хийсэн шүүх хуралдаанаар Баянзүрх дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх заалтад заасан гэмт хэрэгт Э.Бг холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн 1806081431836 дугаар хэргийг хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

 

 

Үйлдсэн хэргийн талаар:

Шүүгдэгч Э.Б нь 2018 оны 10 сарын 06-ны өдөр Баянзүрх дүүргийн 18 дугаар хорооны нутаг дэвсгэрт байрлах Аризона зочид буудлын өрөөнд хохирогч Д.Аыг зодож, эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ. /яллах дүгнэлтэнд бичигдсэнээр/

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Баянзүрх дүүргийн прокурорын газраас шүүгдэгч Э.Бг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж хэргийг шийдвэрлүүлэхээр ирүүлснийг шүүх хянан шийдвэрлэх боломжтой гэж үзэн түүнд холбогдох эрүүгийн хэргийг хянан шийдвэрлэв.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт яллах болон өмгөөлөх талаас шинжлэн судлуулахаар санал болгосон болон тухайн хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад  дүгнэхэд:

Шүүгдэгч Э.Б нь хохирогч Д.Аын бие махбодид нь хөнгөн

зэргийн гэмтэл урчруулан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай болох нь хэрэгт авагдсан:

 

Хохирогч Д.Аын мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн:

Би Баянзүрх дүүргийн 18-р хороо "Аризона" зочид буудалд Лхагомбо, түүний эхнэр бас нэг нэрийг нь мэдэхгүй эрэгтэй Батбилэг нарын хамт 2018 оны 10-р сарын 04-ний өдөр орж үйлчлүүлж байхад Б нэмэгдэж ирээд тэр тав нийлээд муушиг тоглож байсан. Тэр хооронд 2 шил 0,75 литрийн "Хараа" архи уусан. Тэгж байснаа Б гэнэтхэн чи ямар их хөзөр мэддэг юм бэ гээд үгийн зөрөөгүй 2-3 удаа нүүр лүү гараараа цохиод намайг унахад дээрээс дэвсээд байсан. Танихгүй залууг салгахад түүнийг цааш нь түлхэж унагаачихаад үргэлжлүүлээд зодоод байсан. Зодож байх хоорондоо чи ямар их хөзөр мэддэг юм бэ гээд л үглээд зодоод байсан. Бг танихгүй залуу хүчээр аваад явсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн 8/,

 

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 2018 оны 10 дугаар сарын 09-ний өдрийн 12117 дугаартай:

Д.Аын биед хамар ясны хугарал, баруун нүдний доод зовхинд цус хуралт, зөөлөн эдийн няцрал, дээд уруул, доод уруул, хүзүү, баруун ташаанд цус хуралт, дух, хүзүү, баруун тохой, зүүн гарын эрхий хуруунд зулгаралт гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. Дээрх гэмтэл нь ерөнхий хөдөлмөрийн чадврын тогтонги алдалтанд нөлөөлөхгүй. Дээрх гэмтэл нь хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүсгэгдсэн байх боломжтой гэх шинжээчийн дүгнэлт /хх-ийн 15/

 

Шүүгдэгч Э.Бгийн мөрдөн байцаалтад өгсөн:

А, Лхагомбо, Батбилэг бид 4 нийлж аваад миний төрсөн өдрийг тэмдэглэнэ гэж архи уусан. Би гэррүүгээ явлаа эхнэр хүүхэд 2 хүлээж байгаа гэж хэлээд гараад явах гэтэл миний гутал, хувцасыг нуусан байсан. Би хайгаад олоогүй. Тэр 3 босож ирээд одоо чиний төрсөн өдрийг жинхэнээсээ тэмдэглэнэ гэж хэлээд бид нар гараад Лхагомбын гар утсыг ломбарданд 80,000 төгрөгөөр барьцаанд тавиад Лхагомбо надад байсан мөнгөө өгөөд дэлгүүр ороод юм авч бай би эхнэртэйгээ уулзаад ирье гэж хэлээд явсан. Бид нар дэлгүүрээс юм аваад буцаад буудлын өрөөндөө орсон. Зүгээр ууж байхаар хөзөр тоглонгоо ууя гэж хэлээд бид нар тоглож эхэлсэн. Би тоглож байгаад үлдсэн мөнгө энэ шүү гэж хэлээд бүх мөнгийг нь Лхагомбод буцаагаад өгөхөд А харчаад надад хандаж "Чи муу хулгайч, мөнгө өөртөө авч үлдээ биз дээ, чи угаасаа тийм биз дээ" гэж хэлсэн. Би юу яриад байгаа юм бэ гээд Аруу хандаж уурлаад халаасаа харуулсан. А, Батбилэг бид 3 буудалд үлдээд юм ярьж сууж байгаад Ат би хандаж сая намайг эвгүй байдалд орууллаа, энгэж болохгүй гэж хэлсэн. Тэр үгийг сонсоод А шууд надруу уурлаад бид 2 маргалдаж эхэлсэн. А намайг барьж аваад давхар хамаад орон дээр унагаасан. А унагаагаад миний баруун чихнээс нэг гараараа зулгаасан. Толгой нь цээжин дээр таарсан ба шууд миний цээжний зүүн хэсгээс хазсан. Тэр үед би

Аыг түлхээд хоёуулаа босоод би Аын нүүррүү гараараа нэг удаа цохисон чинь хамараас нь цус гарсан гэх мэдүүлэг /хх-ийн 33-35/

 

-гэмт хэргийн талаарх мэдээллийг хүлээн авсан тухай тэмдэглэл, хохирогчийн цагдаагийн байгууллагад гаргасан өргөдөл /хх-ийн 2-3/, Э.Бат- Ирээдүйгийн биед хийсэн шүүх эмнэлгийн 2018 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдрийн 12296 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт /хх-ийн 18/ зэрэг хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

 

Хавтаст хэргээс шүүгдэгч Э.Бгийн урьд ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа, оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт, ажилд томилох тушаалын хуулбар /хх-ийн 23-29/ зэрэг нотлох баримтыг шинжлэн судлав.

 

Дээрхи нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны үед хуульд заасан үндэслэл, журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлсэн, шүүгдэгчийн гэм бурууг нотлоход хангалттай байна гэж үзэв.

 

Шүүгдэгчийг тухайн гэмт хэргийг үйлдээгүй гэж үзэх үндэслэл, нотолгоогүй, мөн тус хэргийн нотлох баримтыг цуглуулах, бэхжүүлэх, шалгахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг зөрчсөн гэж үзэх үндэслэл тогтоогдоогүй байна.

 

Шүүгдэгч нь хохирогч, гэрч худал мэдүүлсэн эсхүл өөрийн гэмт хэрэг үйлдээгүйг нотлох шинэ нөхцөл байдал илэрсэн нь нотлох баримттай гэж үзвэл прокурорт хандах эрх нь нээлттэй юм.

 

Дээрх нотлох баримтууд нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авагдсан, өөр хоорондоо зөрүүгүй, энэ хэрэгт хамааралтай байх бөгөөд Баянзүрх дүүргийн прокурорын газраас Н.Гантулгыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн зүйлчлэл үндэслэлтэй байна.

 

Шүүгдэгч Э.Б нь хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь дээр дурдсан хохирогч, гэрч нарын мэдүүлэг, шинжээчийн дүгнэлт, шүүгдэгчийн үйлдсэн хэргээ хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлэг зэрэг хэрэгт цугларсан болон шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлсэн нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдсон.

 

Иймд шүүгдэгч Э.Бгийн иргэн Д.Аын бие махбодид хөнгөн зэргийн гэмтэл учруулж, хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулсан үйлдэлд нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож ял шийтгэл оногдуулах хууль зүйн үндэслэлтэй гэж дүгнэв.

 

Гэмт хэргийн улмаас хохирогчид учирсан хохиролыг хавтаст хэрэгт авагдсан баримтын хүрээнд 128.000 төгрөг гэж тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй.

Харин хохирогч нь хохиролыг нэхэмжлээгүй байх ба гомдол саналгүй болохоо хэргийн материалтай танилцахдаа илэрхийлсэн байх учир шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

 

Шүүгдэгч Э.Б нь гэмт хэргийн учир цагдан хоригдсон хоноггүй, шүүгдэгчийн эзэмшлийн эд хөрөнгийг битүүмжлээгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, нотлох баримтаар бусдад төлөх төлбөргүйг тус тус дурдах нь зүйтэй байна.

 

Шүүх шүүгдэгчид ял шийтгэл оногдуулахдаа тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, бусдад төлөх төлбөргүй зэргийг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцов.

 

Шүүгдэгчийн үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, шүүгдэгчийн хувийн байдал болон Эрүүгийн хуульд заасан хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдлууд, улсын яллагчийн санал зэргийг харгалзан торгох ял оногдуулж, тухайн ялыг Эрүүгийн хуульд зааснаар тодорхой хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэх нь зүйтэй гэж шүүх үзлээ.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2, 36.5, 36.6, 36.7, 36.8,

36.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Б овогт Эгийн Бг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.Бг дөрвөн зуун тавин нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000 төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Э.Бд оногдуулсан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн

11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу

450.000 төгрөгөөр торгох ялыг гурван сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоосугай.

 

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар торгох ялыг тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол биелүүлээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдсүгэй.

 

5. Хэрэгт битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, шүүгдэгч хэргийн учир цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.5 дугаар зүйлийн 2