Шүүх | Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Ноостын Хонинхүү |
Хэргийн индекс | 128/2014/0158/з |
Дугаар | 221/МА2016/0391 |
Огноо | 2016-06-17 |
Маргааны төрөл | Газар, |
Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал
2016 оны 06 сарын 17 өдөр
Дугаар 221/МА2016/0391
Иргэн*******Б.*******ын*******нэхэмжлэлтэй*******захиргааны*******хэргийн*******тухай
Захиргааны*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******шүүх*******хуралдааныг*******шүүгч*******Э.Халиунбаяр*******даргалж,*******шүүгч*******Э.Зоригтбаатар,*******шүүгч*******Н.Хонинхүү*******нарын*******бүрэлдэхүүнтэй,*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******Г.Отгон-Өлзий,*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч******* Б.Сувд-Эрдэнэ,*******гуравдагч*******этгээдийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ю.Сэвлэгмаа*******нарыг*******оролцуулан*******хийж,*******Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2016*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******31*******дүгээр*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрч,*******нэхэмжлэгчийн*******гаргасан*******давж*******заалдах*******гомдлоор,*******иргэн*******Б.*******ын*******нэхэмжлэлтэй,*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга,*******Улсын*******бүртгэлийн*******ерөнхий*******газарт*******тус*******тус*******холбогдох*******захиргааны*******хэргийг*******шүүгч*******Н.Хонинхүүгийн*******илтгэснээр*******хянан*******хэлэлцээд
ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:
Нэхэмжлэгч*******Б.**************шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлдээ:*******Б.**************миний*******бие*******2002*******онд*******гэр*******бүлээрээ*******амьдралын*******шаардлагаар*******Өвөрхангай*******аймгийн*******Хужирт*******сумаас*******шилжин*******ирээд*******нэг*******жил*******айлын*******хашаанд*******амьдарч*******байгаад*******2003*******оны*******9*******сард*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******37*******дугаар*******сурагчийн*******гудамж*******427*******тоот*******хашааг*******тус*******хорооны*******иргэн*******С.Дашбалжираас*******450.000*******төгрөгөөр*******худалдан*******авсан.*******/тэр*******үедээ*******газрын*******гэрчилгээ*******байхгүй*******хүүгийнхээ*******хашааг*******таллаж*******өгсөн*******гэж*******байсан/.*******Тэгээд*******бид*******нар*******2003*******оны*******10*******дугаар*******сард*******17*******дугаар*******хороо*******болон*******Газрын*******албанд*******өргөдөл*******өгөхөд*******манайхыг*******үерийн*******аман*******дээр*******буусан*******байна*******зөвшөөрөл*******өгөхгүй*******гэсэн*******шалтгаанаар*******манай*******материалыг*******хүлээж*******авахгүй*******байсан.*******Харин*******хашааныхаа*******араар*******үерийн*******далан*******хий*******гэж*******байсан.*******Манайх*******далангаа*******хийж*******чадахгүй*******байж*******байгаад*******2013*******онд*******хийчихээд*******Газрын*******албанд*******үзүүлэхээр*******газрын*******албан*******дээр*******очсон*******чинь*******манай*******10*******жил*******гаран*******амьдарсан,*******одоо*******ч*******амьдарч*******байгаа*******газрыг*******маань*******Бадарчийн**************гэдэг*******хүнд*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******захирамжаар*******өмчлөх*******эрхийн*******гэрчилгээ*******гаргуулж*******авсан*******байна.
Иймд*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******2005*******оны*******20*******дугаар*******захирамжаар*******Бадарчийн*******д*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хороо*******сурагчийн*******37-427*******тоот*******гэр*******бүлийн*******хэрэгцээний*******зориулалттай*******509.93*******м.кв*******талбай*******бүхий*******газарт*******газар*******өмчлүүлэхээр*******шийдвэрлэсэн*******захирамжийг*******хүчингүй*******болгож*******өгнө*******үү”*******гэжээ.
Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагаа*******нэмэгдүүлэхдээ:*******“Нэхэмжлэгч*******Б.*******ын*******нэхэмжлэлтэй,*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргад*******холбогдох*******захиргааны*******хэрэгт*******дараах*******үндэслэлээр*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******нэмэгдүүлж,*******хамтран*******хариуцагчаар*******Эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******газрыг*******татан*******оролцуулахыг*******хүсэж*******байна.*******Үүнд:
Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******2005*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******26-ны*******өдрийн*******20*******тоот*******захирамжаар*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнэд*******509.43*******мкв*******газрыг*******өмчлүүлэхээр*******захирамж*******гаргасан*******байна.*******Үүнийг*******д*******2008*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******17-ны*******өдөр*******Эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******газар*******өмчлөх*******эрхийн*******гэрчилгээ*******гаргасан*******байна.**************энэ*******өмчлөлийн*******гэрчилгээг*******2008*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******02-ны*******өдөр*******З.Аюурзана*******гэгчид*******бэлэглэлийн*******гэрээгээр*******шилжүүлж*******өмчлөх*******эрх*******З.Аюурзанад*******шилжсэн.*******Одоогоор*******энэ*******өмчлөл*******хүчинтөгөлдөр*******байгаа*******учир*******Эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******газраас*******олгосон*******өмчлөлийн*******асуудлыг*******давхар*******хүчингүй*******болгуулах
шаардлагатай*******байна.*******Энэ*******эрхийн*******акт*******нь*******өөр*******байгууллага*******гаргасан*******ба*******урьд*******шүүхэд*******гаргасан*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага*******дээрээ*******шаардлагагүй*******байсан*******учир*******одоо*******Эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******газрыг*******хамтран*******хариуцагчаар*******татаж*******иргэн*******З.Аюурзанад*******олгосон*******өмчлөх*******эрхийн*******гэрчилгээг*******хүчингүй*******болгож*******өгнө*******үү”*******гэжээ.
Нэхэмжлэгчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******шүүх*******хуралдаан*******дээр*******гаргасан*******хариу*******тайлбартаа:*******““Б.**************нь*******2002*******онд*******гэр*******бүлээрээ*******Өвөрхангай*******аймгийн*******Хужирт*******сумаас*******шилжиж*******ирээд*******1*******жил*******айлын*******хашаанд*******амьдарч*******байгаад*******2003*******оны*******9*******дүгээр*******сард*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******37*******дугаар*******сурагчийн*******гудамжны*******427*******дугаар*******тоот*******хашааг*******тус*******хорооны*******иргэн*******С.Дашбалжираас*******худалдан*******авсан.*******Тухайн*******үед*******528*******м.кв*******газрыг*******450.000*******төгрөгөөр*******худалдаж*******авсан.*******2003*******оны*******10*******дугаар*******сард*******Дүүргийн*******газрын*******албанд*******эзэмших*******талаар*******өргөдөл*******гаргасан.*******Дүүргийн*******газрын*******албанаас*******энэ*******газар*******үерийн*******амны*******газар*******танайхыг*******далангаа*******хийсний*******дараа*******өргөдлөө*******өг*******гэсэн*******байдаг.*******Нэхэмжлэгч*******Б.**************дахин*******Дүүргийн*******газрын*******албанд*******хандаагүй.*******Өөрсдөө*******газраа*******сунгаж*******татсан*******байдаг.*******Сунгаж*******татсан*******газрын*******ард*******талаар*******нь*******далан*******хийсэн*******байдаг.*******2014*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******11-ний*******өдөр*******Дүүргийн*******Иргэний*******хэргийн*******анхан*******шатны*******1*******дүгээр*******шүүхэд*******Ж.Аюурзана*******гэдэг*******хүн*******Б.**************гэдэг*******айлыг*******нүүлгэнэ*******үү*******гэсэн*******утгатай*******нэхэмжлэл*******гаргасан*******байсан.*******Нэхэмжлэгч*******маргаан*******бүхий*******газар*******дээр*******2003*******оноос*******хойш*******одоог*******хүртэл*******амьдарч*******байгаа.*******Далан*******барьж*******байх*******хооронд*******Б.Мөнх-эрдэнэ*******гэдэг*******хүн*******маргаан*******бүхий*******газрыг*******Ж.Аюурзана*******гэдэг*******хүнд*******худалдаж*******гэрчилгээ*******гаргуулсан*******байдаг.*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга*******Газрын*******тухай*******хуулинд*******иргэнд*******газрыг*******шууд*******өмчлөх*******заалт*******байгаа*******боловч*******маргаан*******бүхий*******газрыг*******шууд*******иргэнд*******эзэмшүүлэх*******боломжгүй.*******Яагаад*******гэхээр*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******захирамжинд*******тусгаж*******өгөөгүй*******байхад*******бүрэн*******эрхээ*******хэтрүүлэн*******өмчлөх*******эрхийн*******гэрчилгээ*******гаргасан*******нь*******хууль*******зөрчсөн*******гэж*******үзэж*******байна.*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга*******өмчлөх*******эрхийн*******захирамж*******гаргахдаа*******дүүргийн*******Засаг*******даргын*******уламжилснаар*******Нийслэлийн*******Иргэдийн*******Төлөөлөгчдийн*******Хурлын*******шийдвэрийн*******дагуу*******гаргаж*******өгөх*******ёстой.*******Гэтэл*******уг*******асуудал*******Дүүргийн*******газрын*******албанаас*******нотлох*******баримт*******гаргуулахаар*******хүсэлт*******гаргахад*******ямар*******ч*******материал*******ирээгүй.*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга*******захирамж*******гаргахдаа*******ямарч*******нотлох*******баримтгүйгээр*******энэ*******асуудлыг*******шийдвэрлэсэн*******хууль*******зөрчсөн*******байна*******гэж*******үзэж*******байгаа.*******Монгол*******Улсын*******иргэнд*******газар*******өмчлөх*******тухай*******хуулийн*******12*******дугаар*******зүйлийн*******12.1.3*******болон*******Газрын*******тухай*******хуулийн*******21*******дүгээр*******зүйлийн*******21.5.2-т*******заасан*******хуулийн*******заалтуудыг*******тус*******тус*******зөрчсөн.*******Мөн*******дүүргийн*******Засаг*******даргын*******захирамжийг*******үндэслэн*******Улсын*******бүртгэлийн*******ерөнхий*******газар*******өмчлөх*******эрхийн*******гэрчилгээ*******гаргасан.*******Дүүргийн*******Засаг*******даргын*******захирамж*******хүчингүй*******болсон*******тохиолдолд*******Улсын*******бүртгэлийн*******Ерөнхий*******газрын*******бүртгэл*******өөрчлөгдөх*******ёстой*******гэв.
Хариуцагч*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга,*******түүний*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Б.Наранбаатар*******шүүхэд*******болон*******шүүх*******хуралдаан*******дээр*******гаргасан*******тайлбартаа:*******Анх*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнийн*******гаргасан*******хүсэлтийг*******үндэслэж*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга*******2015*******оны*******20*******дугаар*******Захирамжаар*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******37*******дугаар*******сурагчийн*******гудамжны*******427*******дугаар*******тоот*******хашааны*******509.93*******м.кв*******газрыг*******гэр*******бүлийн*******хэрэгцээний*******зориулалттай*******эзэмшүүлсэн.*******Энэ*******Б.*******ын*******нэхэмжлэлд*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******37*******дугаар*******сурагчийн*******гудамжны*******427*******дугаар*******тоот*******хашаа*******нь*******манай*******мэдээллийн*******сан*******болон*******газрын*******байршлын*******кадастрын*******санд*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнийн*******бүртгэлтэй*******бусдын*******газартай*******ямар*******нэгэн*******давхцалгүй.*******Газрын*******тухай*******хуулиар*******заавал*******дүүргийн*******Засаг*******даргаас*******захирамж*******гарсны*******дараа*******Нийслэлийн*******Засаг*******дарга*******захирамж*******гаргаж*******эзэмшүүлсэн*******гэсэн*******ойлголт*******байхгүй.*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******өмчлүүлэх*******эрх*******нь*******хуулиар*******нээлттэй*******байгаа.*******2005*******оны*******үед*******2004*******оны*******кадастрын*******зургийн*******мэдээллийн*******сантай*******бүрдүүлж*******байсан.*******2005*******оноос*******нэгдсэн*******кадастрын*******мэдээллийн*******сан*******гэж*******бий*******болсон.*******Тухайн*******газарт*******амьдарч*******байсан*******айлуудын*******кадастрыг*******нь*******сэргээгээд*******баталгаажуулалт*******хийгдсэний*******дагуу*******зарим*******айлуудад*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******захирамжаар*******шууд*******өмчлүүлж*******байсан.*******Тухайн*******үед*******Иргэдийн*******төлөөлөгчдийн*******хурлаас*******өргөн*******барьсан*******газар*******зохион*******байгуулалтын*******төлөвлөгөөний*******дагуу*******иргэд*******гэр*******бүлийн*******хамтын*******хэрэгцээний*******зориулалттай*******өмчлүүлэх
батлуулах*******ёстой*******байсан.*******Тэгэхдээ*******үүнийг*******тухайн*******үед*******баримтлаагүй.*******Яагаад*******гэхээр*******зөвшөөрөлгүй*******амьдарч*******байсан*******айлууд*******нь*******нүүдэггүй*******байсан.*******Сүүлд*******нь*******олон*******жил*******амьдарсан*******айлуудад*******нь*******өмчлүүлж*******байсан.*******Иймд*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү”*******гэв.
Хариуцагч*******Улсын*******бүртгэлийн*******ерөнхий*******газрын*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******шүүхэд*******гаргасан*******хариу*******тайлбартаа:*******Нэхэмжлэлд*******дурдсан*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******Г-2202006579*******дугаартай*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хороо*******Сурагчийн*******37*******дугаар*******гудамжны*******127*******тоот*******гэр*******бүлийн*******хэрэгцээний*******зориулалттай*******510*******м.кв*******талбай*******бүхий*******газрыг*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнэд*******олгосон.*******Монгол*******Улсын*******иргэнд*******газар*******өмчлүүлэх*******тухай*******шийдвэр,*******кадастрын*******зураг*******зэрэг*******нотлох*******баримтыг*******үндэслэн*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнийн*******өмчлөлд*******бүртгэж*******16234*******тоот*******өмчлөх*******эрхийн*******гэрчилгээг*******олгосон*******байх*******бөгөөд*******2008*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******02-ны*******өдөр*******бэлэглэлийн*******гэрээгээр*******иргэн*******З.Аюурзанын*******өмчлөлд*******шилжүүлэн*******бүртгүүлж*******27276*******тоот*******гэрчилгээ*******олгогдсон*******байна.
Дээр*******дурьдсан*******бүртгэлийн*******нотлох*******баримт*******бичгээс*******үзэхэд*******Эд*******хөрөнгө*******өмчлөх*******эрх,*******түүнтэй*******холбоотой*******эд*******хөрөнгийн*******бусад*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******тухай*******хуулийн*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.1*******дэх*******хэсэгт*******заасны*******дагуу*******бүртгэхээс*******татгалзаж*******буцаах*******үндэслэл*******байгаагүй*******бөгөөд*******мөн*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.5,*******15*******дугаар*******зүйлийн*******15.2,*******24*******дүгээр*******зүйлийн*******24.1-д*******тус*******тус*******заасны*******дагуу*******бүртгэлийг*******хийсэн*******нь*******хуулийн*******дагуу*******бүртгэсэн.*******Хэрэв*******бүртгэхээс*******татгалзаж*******буцаасан*******бол*******мөн*******хуулийн*******14*******дүгээр*******зүйлийн*******14.2*******дахь*******заалтыг*******зөрчсөн*******эс*******үйлдэл*******болох*******байсан.*******Бүртгэлийн*******байгууллага*******нь*******эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******бүртгэл*******хийж*******энэ*******талаарх*******мэдээлэл*******цуглуулах*******чиг*******үүрэг*******бүхий*******төрийн*******байгууллага*******бөгөөд*******эрх*******бүхий*******төрийн*******байгууллага,*******албан*******тушаалтны*******гаргасан*******аливаа*******шийдвэрийг*******хянах*******эрхгүй,*******талуудын*******хүсэл*******зоригоо*******илэрхийлсэн*******гэрээ*******хэлцэлд*******хөндлөнгөөс*******оролцох,*******аль*******нэг*******талд*******нь*******давуу*******үйлчлэх*******зэргээр*******гэрээний*******эрх*******чөлөөнд*******халдах*******эрхгүй,*******мөн*******хуульд*******зааснаас*******өөр*******баримт*******бичиг,*******нотлох*******баримт*******шаардах*******эрхгүй*******юм.*******Хэрвээ*******шаардсан*******бол*******энэ*******нь*******харин*******хууль*******бус*******үйлдэл,*******эс*******үйлдэл*******болох*******байсан.*******Хэрэв*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнэ,*******З.Аюурзана*******нарын*******хооронд*******байгуулсан*******гэрээ*******нь*******хууль*******зөрчсөн*******гэж*******үзэж*******буй*******бол*******иргэний*******журмаар*******асуудлаа*******шийдвэрлүүлэх*******нь*******зүйтэй*******бөгөөд*******энэ*******уг*******бүртгэлийг*******хийсэн*******бүртгэлийн*******байгууллагын*******хариуцах*******асуудал*******биш*******билээ.*******Иймд*******дээрх*******байдлыг*******харгалзан*******үзэж*******нэхэмжлэлийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү”*******гэв.
Гуравдагч*******этгээд*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******шүүхэд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“Бадарч*******овогтой**************миний*******бие*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******Сурагчийн*******37-427*******тоот*******хашааг*******1998*******онд*******Д.Адилзаяа*******гэдэг*******хүнээс*******худалдаж*******авсан.*******Д.Адилзаяа*******Монголын*******Үндэсний*******Радиод*******сурвалжлагчаар*******миний*******эгчтэй*******цуг*******ажилладаг*******байсан.*******Энэ*******хашаанд*******миний*******эцэг*******Бадарч*******амьдарч*******байгаад*******2002*******онд*******нас*******барсан.*******Ийм*******учир*******ууган*******хүү**************миний*******бие*******хуулийн*******дагуу*******өөрийн*******нэр*******дээр*******авах*******хүсэлтийг*******газрын*******өргөдөл,*******кадастрын*******зургийн*******хамт*******газрын*******албанд*******өгсөн.*******Аав*******амьдарч*******байх*******үед*******газрын*******гэрчилгээ*******өгөгдөөгүй*******байсан.*******2005*******онд*******газрын*******гэрчилгээ*******гарч*******ирсэн.*******Нэгэнт*******аав*******маань*******үгүй*******болсон*******учир*******тэр*******үед*******эхнэр*******хүүхэд*******аваагүй*******миний*******бие*******эгчийндээ*******амьдрах*******болсон*******учир*******хашаагаа*******хажуу*******айлдаа*******захиад*******явсан.*******Тогтсон*******ажил*******төрөлгүй*******байсан*******учир*******тэр*******үед*******би*******хөдөө*******ажил*******хийж*******явсаар*******нэг*******удаа*******хашаандаа*******иртэл*******Өвөрхангайн*******айл*******буучихсан*******байсан.*******Хашаагаа*******захиж*******үлдээсэн*******хажуу*******айлаасаа*******асуутал*******айл*******буулгасан*******юм*******гэж*******хэлсэн.*******Би*******өөрийн*******эзэмшлийн*******хашаагаа**************гэдэг*******хүнд*******зарсан.*******Тэгээд*******хашааг*******суллаж*******өг*******гэж*******нөгөө*******айлд*******удаа*******дараа*******очиж*******хэлж*******байсан*******боловч*******улсууд*******нь*******зугтаагаад*******уулзаж*******өгөөгүй.*******Тэр*******үед*******би*******Солонгос*******явах*******болсон*******учир*******уулзаж*******чадаагүй*******явсан.*******Солонгосоос*******ирсэн*******чинь*******хашаа*******авсан**************ирж*******уулзаад*******хашаандаа*******бууж*******чадахгүй*******байна*******гэж*******хэлсэн.*******Ийм*******учир*******нэхэмжлэгчийн*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү”*******гэжээ.
Гуравдагч*******этгээд*******З.Аюурзанын*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******шүүх*******хуралдаанд*******гаргасан*******тайлбартаа:*******“Иргэн*******З.Аюурзана*******нь*******2008*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******28-ны*******өдөр*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******гэдэг*******хүнээс*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******37*******дугаар*******сурагчийн*******гудамжны*******427*******дугаар*******тоот*******буюу*******510*******м.кв*******газрыг*******6.700.000*******төгрөгөөр*******худалдаж*******авсан.*******Тухайн*******үед*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******зарахдаа*******энэ*******айлыг*******нүүлгэж*******өгнө*******гэсэн*******байдаг.*******Тэгтэл*******энэ*******айл*******нь*******одоог*******хүртэл*******нүүгээгүй*******учраас*******хашаандаа*******амьдарч*******чадахгүй*******байгаа.*******Ийм*******учраас*******Ж.Аюурзанын*******эрх*******хөндөгдөж*******байгаа.*******Маргаан*******бүхий*******газарт*******амьдарч*******байгаа*******Б.**************болон*******н.Нэргүй*******нартай*******удаа*******дараа*******уулзаж*******байсан.*******290*******м.кв*******газрыг*******худалдаж*******авсан.*******450*******м.кв*******гэж*******ярьж*******байсан.*******Тэгтэл*******кадастрын*******зургаар*******528*******м.кв*******газар*******байгаа.*******Маргаан*******бүхий*******газрын*******кадастр*******анх*******гаргахдаа*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******гэдэг*******хүн*******2005*******онд*******Газрын*******албанд*******өргөдөл*******өгсөн.*******Энэ*******өргөдлийн*******дагуу*******кадастрын*******зураг*******бий*******болсон.*******Нэхэмжлэгч*******Б.**************гэдэг*******хүн*******2003*******оноос*******хойш*******энэ*******талаар*******явсан*******байж*******газрын*******албанд*******өргөдлөө*******өгөөгүй*******байгаа.*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******2005*******оноос*******кадастрын*******зураг*******хийлгээд*******нэгж*******талбарын*******дугаар*******аваад*******Газрын*******албаны*******санд*******бүртгүүлсэн.*******Газрын*******харилцаа,*******геодези*******зураг*******зүйн*******газраас*******маргаан*******бүхий*******газарт*******холбоотой*******лавлагаа*******гаргуулсан*******байгаа.*******Энэ*******маргаан*******бүхий*******газар*******2005*******оноос*******хойш*******18640318923284*******нэгж*******талбарын*******дугаартай*******510*******м.кв*******талбайтай*******газар*******нь*******Газрын*******харилцаа,*******геодези*******зураг*******зүйн*******газрын*******кадастрын*******мэдээллийн*******санд*******анх*******2006*******онд*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******гэдэг*******хүний*******нэр*******дээр*******бүртгэлтэй*******хэвээр*******байна*******гэсэн.*******Үүнээс*******хойш*******ямар*******нэгэн*******мэдээллийн*******сантай*******давхацсан*******зүйл*******алга.*******Иймд*******нэхэмжлэлийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******өгнө*******үү”*******гэв.
Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2016*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******31*******дүгээр*******шийдвэрээр*******Газрын*******тухай*******хуулийн*******32*******дугаар*******зүйлийн*******32.1,*******Монгол*******Улсын*******иргэнд*******газар*******өмчлүүлэх*******тухай*******хуулийн*******19*******дүгээр*******зүйлийн*******19.1.2,*******19.1.4,*******Эд*******хөрөнгө*******өмчлөх*******эрх,*******түүнтэй*******холбоотой*******эд*******хөрөнгийн*******бусад*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******тухай*******хуулийн*******24*******дүгээр*******зүйлийн*******24.1*******дэх*******заалтыг*******тус*******тус*******баримтлан*******нэхэмжлэгч*******Б.*******ын*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******2005*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******26-ны*******өдрийн*******20*******дугаар*******захирамж,*******З.Аюурзанад*******олгосон*******Г-2202006579*******дугаар*******улсын*******бүртгэлийг*******тус*******тус*******хүчингүй*******болгуулах”*******тухай*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэжээ.
Нэхэмжлэгч*******Б.**************давж*******заалдах*******гомдолдоо:*******“Нийслэлийн*******захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2016*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******шүүхийн*******шийдвэрээс*******эс*******зөвшөөрч*******дараах*******гомдолыг*******гаргаж*******найна.*******Үүнд:
1.*******Б.**************миний*******бие*******2002*******онд*******гэр*******бүлээрээ*******амьдралын*******шаардлагаар*******гэр*******бүлээрээ*******Өвөрхангай*******аймгийн*******Хужирт*******сумнаас*******шилжиж*******ирээд*******нэг*******жил*******айлын*******хашаанд*******амьдарч*******байгаад*******2003*******оны*******09*******дүгээр*******сард*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******гудамж*******Сурагчийн*******427*******тоот*******хашааг*******тус*******хорооны*******иргэн*******С.Дашбалжираас*******450.000*******төгрөгөөр*******/тэр*******үедээ*******газрын*******гэрчилгээ*******нь*******гаргаагүй*******байсан/*******авсан*******үнэ*******нь*******зөвхөн*******хашааны*******үнэ*******байсан*******.
Тэгээд*******тэр*******үедээ*******дүүргийн*******газрын*******албанд*******ирж*******өргөдөл*******өгөх*******гэтэл*******үерийн*******далангийн*******газар*******байна*******гээд*******зөвшөөрөл*******өгөөгүй*******харин*******манайхыг*******далангаа*******барьж*******дуусгаад*******зөвшөөрөл*******аваарай*******гэж*******хэлээд*******өргөдөл*******аваагүй*******тийм*******болохоор*******нь*******бид*******нар*******үерийн*******далангаа*******барьж*******дуусаад*******2013*******онд*******очтол*******өөр*******хүний*******өмчлөлийн*******гэрчилгээ*******гарсан*******байна*******гэж*******газрын*******албаны*******хүн*******хэлсэн.*******Ийм*******л*******юм*******болсон.*******Шүүх*******маш*******их*******удаж*******байж*******шийдвэрлээд *******бүтэн*******3*******сарын*******дараа*******арай*******гэж*******хэл*******ам*******болж*******байж*******шийдвэрэээ*******гаргуулж*******авсан.*******Шүүгч*******нь*******маш*******их*******хүнд*******сурталтай.*******Би*******үнэхээр*******үнэн*******зөв*******шийдвэр*******гаргасангүй*******гэж*******бодож*******байгаа*******анхнаасаа*******л*******миний*******талд*******шийдвэр*******гарахгүй*******гэдэг*******нь*******ойлгомжтой*******байсан.
2.*******Нийслэлийн*******засаг*******даргын*******захирамжаар*******манай*******газар*******өмчлөх*******газрын*******төлөвлөлтөнд*******ороогүй*******байхад*******орсон*******мэтээр*******дүгнэж*******шийдвэрлэсэн.
3.*******Дээрх*******өмчилж*******авсан*******хүмүүс*******миний*******газар*******дээр*******оршин*******суудаггүй*******байхад*******оршин*******сууж*******байсан*******мэтээр*******дүгнэж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлгүй.
4.*******Манайхыг*******газрын*******албанд*******хандаж*******байгаагүй*******гэж*******дүгнэсэн*******нь*******учир*******дутагдалтай*******байна*******учир*******нь*******бид*******нар*******хандаад*******далангаа*******барь*******гэж*******хэлсний*******дагуу*******далангаа*******хийгээд*******дараа*******нь*******очиж*******байхад*******ингэж*******дүгнэсэн*******нь*******буруу*******иймд*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хүчингүй*******болгож*******миний*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******хангаж*******шийдвэрлэж*******өгнө*******үү”*******гэжээ.
ХЯНАВАЛ:
Шүүхийн*******шийдвэр*******хууль*******ёсны*******бөгөөд*******үндэслэл*******бүхий*******байна.
Газрын*******тухай*******хуулийн*******27*******дугаар*******зүйлийн*******27.1-д*******“Газрыг*******энэ*******хуульд*******заасан*******зориулалт,*******хугацаа,*******болзолтойгоор*******гэрээний*******үндсэн*******дээр*******зөвхөн*******эрхийн*******гэрчилгээгээр*******эзэмшүүлнэ”,*******32*******дугаар*******зүйлийн*******32.1-д*******“Иргэн,*******аж*******ахуйн*******нэгж,*******байгууллага*******газар*******эзэмших*******тухай*******хүсэлтээ*******тухайн*******шатны*******Засаг*******даргад*******газрын*******асуудал*******эрхэлсэн*******төрийн*******захиргааны*******байгууллагаас*******баталсан*******загварын*******дагуу*******гаргана”,*******Монгол*******Улсын*******иргэнд*******газар*******өмчлүүлэх*******тухай*******хуулийн*******19*******дүгээр*******зүйлийн*******19.1-д*******“Газар*******өмчлөн*******авах*******эрх*******бүхий*******иргэн*******дараахь*******эрхтэй”,*******19.1.1-д*******“энэ*******хуульд*******иргэдэд*******өмчлүүлж*******болохоор*******заасан*******газраас өмчилж*******авах*******тухай*******өргөдлийг*******сум,*******дүүргийн*******Засаг*******даргад*******гаргах”*******гэж*******тус*******тус*******заажээ.
Анхан*******шатны*******шүүх*******“...*******гуравдагч*******этгээд*******Б.Мөнх-Эрдэнийн*******газар*******өмчлөхөөр*******гаргасан*******хүсэлтийг*******шийдвэрлэж*******гаргасан*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******газар*******өмчлөх*******эрх*******олгосон*******захирамж,*******бэлэглэлийн*******үндсэн*******дээр*******З.Аюурзанын*******өмчлөлд*******шилжүүлсэн*******улсын*******бүртгэл*******нь*******Газрын*******тухай*******хууль*******болон*******бусад*******хууль*******тогтоомжид*******нийцсэн*******байна”*******гэж*******зөв*******дүгнэсэн*******байна.
Иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнэ*******нь*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хорооны*******сурагчийн*******37-427*******тоот*******хаягт*******байрлах*******газрыг*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******2005*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******26-ны*******өдрийн*******20*******дугаар*******захирамжаар*******өмчлүүлсэн[1],*******улмаар*******уг*******захирамжид*******үндэслэн*******түүнд*******газар*******өмчлүүлэх*******тухай*******шийдвэр[2]*******гарсан,*******2008*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******02-ны*******өдрийн*******бэлэглэлийн*******гэрээгээр*******иргэн*******З.Аюурзанад*******шилжүүлэн*******өгч*******Г-2202006579*******улсын*******бүртгэлийн*******дугаартай*******гэрчилгээг[3]*******Улсын*******бүртгэлийн*******ерөнхий*******газрын*******Эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******газраас*******/хуучнаар/*******олгосон*******нь*******дээрх*******хуульд*******заасантай*******нийцсэн*******байна.
Нэхэмжлэгч*******Б.**************нь*******“...бид*******газрын*******албанд*******хандаад*******далангаа*******барь*******гэж*******хэлсний*******дагуу*******далангаа*******барь*******гэж*******хэлсний*******дагуу*******далангаа*******хийгээд*******дараа*******нь*******очиж*******байхад*******манайхыг*******газрын*******албанд*******хандаж*******байгаагүй*******гэж*******дүгнэсэн*******нь*******учир*******дутагдалтай”*******гэх*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авах*******боломжгүй*******байна. *******Учир*******нь:
Нэхэмжлэгчээс*******төрийн*******захиргааны*******эрх*******бүхий*******байгууллагад*******хандаж*******хуульд*******заасан*******журмын*******дагуу*******газар*******эзэмших*******хүсэлт*******гаргаагүй*******болох*******нь*******тогтоогдож*******байгаа*******талаарх*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******дүгнэлтийг*******буруутгах*******үндэслэл*******тогтоогдохгүй*******байна.
Маргаан*******бүхий*******захиргааны*******акт*******болох*******иргэн*******Б.Мөнх-Эрдэнэд*******газар*******өмчлүүлсэн*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******2005*******оны*******20*******дугаар*******захирамж*******нь*******Нийслэлийн*******иргэдийн*******Төлөөлөгчдийн*******Хурлын*******2003*******оны*******8/41*******дүгээр*******тогтоол,*******9/48*******дугаар*******тогтоолуудыг*******үндэслэсэн*******байх*******бөгөөд*******уг*******тогтоолуудаар*******нийслэлийн*******хэмжээнд*******иргэдэд*******өмчлүүлэх*******газрын*******зориулалт,*******байршил*******хэмжээг*******тогтоож,*******2004*******оны*******газар*******зохион*******байгуулалтын*******төлөвлөгөөг*******баталсан,*******дээрх*******төлөвлөгөө*******болон*******иргэдэд*******өмчлүүлэхээр*******шийдвэрлэсэн*******газарт*******гуравдагч*******этгээд*******Б.Мөнх-Эрдэнэд*******өмчлүүлсэн*******газар*******хамаарч*******байгаа*******эсэх*******нь*******нэхэмжлэлийн*******шаардлага,*******түүний*******үндэслэлтэй*******хамааралгүй*******байх*******тул*******нэхэмжлэгчийн*******“Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******захирамжаар*******манай*******газар*******өмчлөх*******газрын*******төлөвлөлтөнд*******ороогүй*******байхад*******орсон*******мэтээр*******дүгнэсэн...”*******гэх*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авах*******боломжгүй*******байна.
Эд*******хөрөнгийн*******өмчлөх*******эрх,*******түүнтэй*******холбоотой*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******тухай*******хуулийн*******13*******дугаар*******зүйлийн*******13.5-д*******“Мэдүүлэгт*******энэ*******хуулийн*******17.1-д*******заасан*******зүйлийг*******тусгах*******бөгөөд*******дараахь*******баримт*******бичгийг*******хавсаргана”,*******13.5.1-д*******“тухайн*******этгээд*******уг*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийг*******өмчлөх*******эрхтэйг*******нотолсон*******баримт*******бичиг”,*******13.5.2-д*******“газар*******өмчлөх*******эрхийг*******бүртгүүлэхэд*******тухайн*******газрын*******кадастрын*******зураг*******болон*******Монгол*******Улсын*******иргэнд*******газар*******өмчлүүлэх*******тухай*******хуулийн*******18.2-т*******заасны*******дагуу*******өмчилж*******авсан*******газрын*******үнийг*******сум,*******дүүргийн*******төсөвт*******төлсөн*******тухай*******баримт”,*******13.5.3-д*******“тухайн*******газрыг*******уг*******этгээдэд*******өмчлүүлсэн*******тухай*******эрх*******бүхий*******байгууллагын*******шийдвэр*******болон*******түүнээс*******олгосон*******гэрчилгээ”,*******13.5.4-д*******“газар*******эзэмших,*******ашиглах*******эрхийн*******гэрээ*******болон*******гэрчилгээний*******хуулбар”,*******13.5.5-д*******“барилга*******байгууламжийн*******план*******зураг,*******дөрвөн*******талаас*******нь*******бүтэн*******харуулсан*******гэрэл*******зураг”,*******13.5.6-д*******“улсын*******тэмдэгтийн*******хураамж,*******эсхүл*******үйлчилгээний*******хөлс*******төлсөн*******баримт”,*******13.5.7-д*******“өмчлөгчийн*******иргэний*******үнэмлэхийн*******хуулбар,*******өмчлөгч*******нь*******хуулийн*******этгээд*******бол*******хуулийн*******этгээдийн*******улсын*******бүртгэлийн*******гэрчилгээний*******хуулбар”,*******13.5.8-д*******“энэ*******хуулийн*******3*******дугаар*******зүйлд*******заасан*******эрхийг*******бүртгүүлэхийг*******хүссэн*******этгээдийн*******өргөдөл” гэж*******тус*******тус*******заасан*******байна.
Хавтаст*******хэрэгт*******авагдсан*******2008*******оны*******04*******дүгээр*******сарын*******02-ны*******өдрийн*******бэлэглэлийн*******гэрээ,*******Улсын*******бүртгэлийн*******ерөнхий*******газрын*******Эд*******хөрөнгийн*******эрхийн*******бүртгэлийн*******газарт*******/хуучнаар/*******гаргасан*******Эд*******хөрөнгө*******өмчлөх*******эрх,*******түүнтэй*******холбоотой*******эд*******хөрөнгийн*******бусад*******эрхийн*******улсын*******бүртгэлийн*******мэдүүлэг,*******Нийслэлийн*******Засаг*******даргын*******өмчлөх*******эрх*******олгосон*******захирамж*******зэрэг*******баримтаас*******үзвэл*******Чингэлтэй*******дүүргийн*******17*******дугаар*******хороо*******сурагчийн*******37-427*******тоот*******гэр*******бүлийн*******хэрэгцээний*******зориулалттай*******509.93*******м.кв*******газрыг*******иргэн*******З.Аюурзанын*******нэр*******дээр*******улсын*******бүртгэлд*******бүртгэсэн*******нь*******дээрх*******хуулийн*******зохицуулалтад*******нийцсэн,*******тус*******бүртгэлийн*******улмаас*******нэхэмжлэгч*******Б.*******ын*******эрх,*******хууль*******ёсны*******ашиг*******сонирхол*******зөрчигдсөн*******гэх*******үндэслэл*******тогтоогдоогүй,*******үл*******хөдлөх*******эд*******хөрөнгийг*******улсын*******бүртгэлд*******бүртгүүлэхэд*******тухайн*******хаягт*******оршин*******суудаг*******байхыг*******шаардахгүй*******байх*******тул*******нэхэмжлэгчийн*******“дээрх*******өмчилж*******авсан*******хүмүүс*******миний*******газар*******дээр*******оршин*******суудаггүй*******байхад*******оршин*******сууж*******байсан*******мэтээр*******дүгнэж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******үндэслэлгүй”*******гэх*******давж*******заалдах*******гомдол*******үндэслэлгүй*******байна.
Иймд*******дээрх*******үндэслэлүүдээр*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж,*******нэхэмжлэгчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхих*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******шийдвэрлэв.
Захиргааны*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******86*******дугаар*******зүйлийн*******86.1,*******87*******дугаар*******зүйлийн*******87.1*******дэх*******хэсэгт*******заасныг*******удирдлага*******болгон
ТОГТООХ*******нь:
*******1.*******Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2016*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******12-ны*******өдрийн*******31*******дүгээр*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж,*******нэхэмжлэгчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхисугай.
2.*******Иргэний*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******59*******дүгээр*******зүйлийн*******59.3*******дахь*******хэсэгт*******заасныг*******баримтлан*******нэхэмжлэгчээс*******давж*******заалдах*******шатны*******журмаар*******улсын*******тэмдэгтийн*******хураамжид*******төлсөн*******70200*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээсүгэй.
Захиргааны*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******86*******дугаар*******зүйлийн*******86.5*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******журам*******зөрчсөн,*******хууль*******буруу*******хэрэглэсэн*******гэж*******нэхэмжлэгч,*******хариуцагч,*******гуравдагч*******этгээд,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч,*******өмгөөлөгч*******үзвэл*******магадлалыг*******гардан*******авсан,*******эсхүл*******хүргүүлсэн*******өдрөөс*******хойш*******14*******хоногийн*******дотор*******Улсын*******Дээд*******шүүхийн*******Захиргааны*******хэргийн*******танхимд*******хяналтын*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй.
ШҮҮХ*******БҮРЭЛДЭХҮҮН:
ШҮҮГЧ *******Э.ХАЛИУНБАЯР
ШҮҮГЧ ******* *******Э.ЗОРИГТБААТАР
ШҮҮГЧ ******* *******Н.ХОНИНХҮҮ