МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

Хэргийн индекс: 180/2018/0310/Э

Хэнтий аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Ганзориг даргалж тус шүүхийн шүүх хуралдааны "А" танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанд:

Нарийн бичгийн дарга М.Сайнболд,

Улсын яллагч: Я.Сансар,

М.М нарыг оролцуулан

Хэнтий аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Я.Сансараас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Боржигон овогт М-гийн  Мд холбогдох 1839003340250 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2018 оны 11 дүгээр сарын 14-ний өдөр хүлээн авч хялбаршуулсан журмаар хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

 

Шүүгдэгчийн холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэд дурдсанаар/

Шүүгдэгч М.М нь 2018 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдөр Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын 3 дугаар баг, “Хөгнийн хоолой” гэх газар өөрийн эзэмшлийн “Прадо-120" маркийн 90-03 УБЦ улсын дугаартай автомашин жолоодож явахдаа Монгол улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 9.1 дэх хэсэгт заасан “Жолооч  хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгслийн онцлог байдал, тээж яваа ачаа замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр сонгож явна” гэсэн заалт, мөн дүрмийн 1.5 дахь хэсэгт заасан “Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь бусдад аюул учруулахгүй, хөдөлгөөнд саад, бэрхшээл, осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэсэн заалтуудыг зөрчсөний улмаас зам тээврийн осол гаргаж тус тээврийн хэрэгсэлд зорчиж явсан иргэн Б.Э, С.С нарын эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Шүүгдэгч М.М нь 2018 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдөр Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумын 3 дугаар баг, “Хөгнийн хоолой" гэх газар өөрийн эзэмшлийн  “Прадо-120” маркийн 90-03 УБЦ улсын дугаартай автомашиныг жолоодож явахдаа Монгол улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 9.1 дэх хэсэгт заасан “Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгслийн онцлог байдал, тээж яваа ачаа замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр сонгож явна” гэсэн заалт, мөн дүрмийн 1.5 дахь хэсэгт заасан “Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь бусдад аюул учруулахгүй, хөдөлгөөнд саад, бэрхшээл, осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэсэн заалтуудыг зөрчсөний улмаас зам тээврийн осол гаргаж тус тээврийн хэрэгсэлд зорчиж явсан иргэн Б.Э, С.С нарын эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан болох нь:

1. Хохирогч Б.Эын “...2018 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдөр 05 цагийн орчим хамт ажилладаг хэсэг лам нарынхаа хамт 2 машинтай Хэнтий аймгийн Биндэр сум руу уул овоо тахих ажлаар явсан. Би 90-03 УБЦ улсын дугаартай цагаан өнгийн “Прадо” маркийн машинд сууж явсан. Өмнөдэлгэр сумаас 20 гаран км газар өнхөрсөн. Би яг хэд өнхөрснийг нь мэдэхгүй байна. Нэг мэдэхэд манай машин 4 дугуйн дээрээ зогсож байсан. Би амьсгаа авч чадахгүй хөдөлж болохгүй байхаар нь замын машинд суугаад Өмнөдэлгэр сумын эмнэлэгт хүргүүлээд тэндээсээ шууд Улаанбаатар хот руу гэмтэл согог үндэсний төвд хүргүүлж эмнэлэгт хэвтсэн. Осолд орсны улмаас миний нурууны 2 дугаар үе хугарсан диск шахагдсан гэтэл учирсан...” гэх мэдүүлэг /хх 17-19 тал/
2. Хохирогч С.Сын “...Өмнөдэлгэр сумын төвөөс зүүн зүгт шороон замаар 20 орчим км явж байгаад манай машин шороон зам дээр шарваад 2 удаа өнхрөөд 4 дугуйн дээрээ зогссон. ...2018 оны 07 дугаар сарын 03-ны өдөр нурууны яс хугарсан гээд хагалгаанд орсон...” гэх мэдүүлэг /хх 21-23 тал/
3. М.Мгийн “...2018 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдөр өглөө 04 цагийн орчим Улаанбаатар хотоос Хэнтйи аймгийн Биндэр сум орохоор өөрийн эзэмшлийн 90-03 УБЦ улсын дугаартай “Прадо-120” маркийн тээврийн хэрэгсэлтэй явсан. Тэгээд өдөр 11 цагийн орчим Хэнтий аймгийн Өмнөдэлгэр сумаас зүүн тийш 23 км газарт явж байгаад замын голын ховил дээр машины жолоодлого алдсан. Машин урд тал руугаа замаасаа гараад өвсөн дээр гулгаад хөндлөн харах үед нь би тооромзлоход машин хөндлөнгөөрөө 2 удаа өнхрөөд баруун урагшаа харсан байдалтай 4 дугуйн дээрээ зогссон...” гэх мэдүүлэг /хх 24-26 тал/
4. Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээч эмчийн 368 тоот дүгнэлт

-Б.Эын биед дээр 1.2 дугаар нугалмын их биеийн дээд гадаргуу шахагдсан хугарал бүхий гэмтэл тогтоогдлоо.

-Дээрх гэмтэл нь мохоо хүчин зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэх боломжтой.

-Дээрх гэмтэл нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.3.1-д зааснаар эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хүндэвтэр зэрэгт хамаарна.

-Цаашид дээрх гэмтэл нь эрүүл мэнд, ерөнхий хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөх эсэх нь эдгэрэлт эмчилгээний үр дүнгээс хамаарна. /хх 32 тал/

5. Шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээч эмчийн 367 тоот дүгнэлт

-С.Сын биед Th10 дугаар нугалмын их биеийн урд хана шахагдсан хугарал, Тh1 дүгээр нугалмын их бие жижиг ясны сэлтэрхий бүхий шахагдсан хугарал, уг нугалмын баруун талын неврал аркны хугарал бүхий гэмтлүүд тогтоогдлоо.

- Дээрх гэмтлүүд нь мохоо хүчин зүйлийн үйлчлэлээр үүсгэгдэх боломжтой.

-Дээрх гэмтлүүд нь шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.3.1-д зааснаар эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хүндэвтэр зэрэгт

хамаарна.

-Дээрх гэмтлүүд нь амь насанд аюултай шижнийг агуулаагүй болно.

-Цаашид дээрх гэмтлүүд нь эрүүл мэнд, ерөнхий хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөх эсэх нь эдгэрэлт эмчилгээний үр дүнгээс хамаарна. /хх 42 тал/

6. Замын цагдаагийн тасгийн шинжээчийн дүгнэлт

-Прадо маркийн 90-03 УБЦ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодож явсан Боржигон овогт М-гийн М /У388061357/ нь В ангиллын 681635 үнэмлэх хүчинтэй.

-“...Прадо маркийн 90-03 УБЦ улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодож явсан Боржигон овогт М-гийн М /У388061357/ нь Монгол улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн 9.1 дэх хэсэгт заасан “Жолооч хөдөлгөөний эрчим, тээврийн хэрэгслийн онцлог байдал, тээж яваа ачаа замын болон цаг агаарын нөхцөл, хөдөлгөөний дагуу үзэгдэлтийг харгалзан тээврийн хэрэгслийн хурдыг энэ дүрэмд тогтоосон хязгаараас хэтрүүлэхгүйгээр сонгож явна” гэсэн заалт, мөн дүрмийн 1.5 дахь хэсэгт заасан “Замын хөдөлгөөнд оролцогч нь бусдад аюул учруулахгүй, хөдөлгөөнд саад, бэрхшээл, осолтой байдал бий болгохгүйгээр зорчино” гэсэн заалтуудыг зөрчсөн байх үндэслэлтэй...” гэсэн дүгнэлт /хх 56 тал/

7. Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл /хх 10-11 тал/,
8. Зам тээврийн осол, хэргийн үзлэгээр тогтоосон байдал /хх 12-14 тал/ зэрэг нотлох баримтуудаар тогтоогдож байгаа бөгөөд шүүгдэгчийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, Замын хөдөлгөөний дүрэм зөрчиж хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг байна.

Гэмт хэргийн улмаас хохирогч Б.Э, С.С нарын биед хүндэвтэр хохирол учирсан бөгөөд хохирогч нар нь гомдол санал, нэхэмжлэх зүйлгүй гэсэн тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

Шүүгдэгч нь тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн, гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлоо нөхөн төлсөн зэргийг харгалзан ял шийтгэл оногдуулах нь зүйтэй гэж шүүх үзэв.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 4, 36.1 дүгээр зүйлийн 5, 6, 8, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ НЬ:

 

1. Шүүгдэгч Боржигон овогт М-гийн Мг хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчиж хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 27.10 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч М.Мг 700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 700 000 /долоон зуун мянга/ төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар