ймг дхь Сум дундын Иргэний хэргийн хэргийн нхн штны   шүүхийн шүүгч Д.Мөнхцэцэг дрглж, хурлын тнхимд нээлттэй хийсэн хурлднр Н.Уянгбэхийн нэхэмжлэлтэй, Д.д холбогдох “4.46.607 төгрөг”  гргуулхыг  хүссэн  нэхэмжлэлтэй  хэргийг  хэлэлцэв.

              Шүүх хурлднд:

                Нэхэмжлэгч ******* *******од ******* ******* *******, ******* *******, ******* ******* , ******* *******, , , , од оршин суух, одоогоор эрхэлсэн жилгүй

                овогт Уянгбэх

                регистрийн       УГ-740440

  

            Хриуцгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.ын Г.

           

            Шүүх  хурлдны нрийн бичгийн дргр Э. нр оролцов.

                                                                           

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

     

           Нэхэмжлэгч Д.Уянгбэх шүүхэд гргсн нэхэмжлэлдээ:

           ...Нэхэмжлэлийн үндэслэл: Миний бие нь Д.тй зээлийн гэрээ бичгээр хийж нотритр гэрчлүүлэн .000 м доллрыг срын 7 хувийн хүүтэйгээр срын хугцтй 4 оны 09 дүгээр срын 0-ны өдөр зээлдүүлсэн юм. Гэрээний хугц дууссн боловч зээлийн төлбөрийг бүрэн гүйцэд төлөхгүй бйсн тул 4 оны срын -ны өдөр Д. бид нр хрилцн тохиролцож оны 0 срын 0-ний өдөр хүртэл хугцгр зээлийн гэрээг сунгж хүүд 0 м доллр төлөхөөр тохиролцсон. Миний бие гэрээний үүргийн биелэлтийг Д.гс уд др шрдж бйсн боловч элдэв шлтг зн төлөхөөс зйлсхийж өнөөдрийг хүрч бйн.

             Иймд үндсэн зээлийн төлбөр .000 м доллр 4 оны срын -ны өдрөөс оны 0 срын 0-ний өдрийг хүртэл хугцны хүүд 0 м доллр, зээлийн төлбөр төлөхгүй хугц хэтрүүлсэн 09 хоногийн лднгид 600 м доллр бүгд .800 м доллр /800*840.9/=.. төгрөг мөн доллрын хншны зөрүүний хохиролд .0.766 төгрөг /800*.4.78=4.66.404-..=.0.766/ төгрөг мөн түүнчлэн хриуцгчийг эрэн сурвлжлуулхр шүүхэд нэхэмжлэл гргхд төлсөн улсын тэмдэгтийн хурмж 70.0 төгрөг нийт 4.46.607 төгрөгийг хриуцгч Д.гс гргуулж өгнө үү!.... гэжээ.

             Хриуцгч ******* *******, , дүгээр , лол, , // , од  оршин суух / ймг, Сүхбтр , бг, , 0 од гэх хягр нэхэмжлэлд дурдсн хягтй/

              овгийн Дшзэвэгийн /регистрийн ХЛ- 640400/  шүүхэд гргсн тйлбрт:

             ...Миний бие Н.Уянгбэхийн шүүхэд гргсн нэхэмжлэлтэй тнилцл.  Би Н.Уянгбэхээс 4 оны 09 дүгээр срын 0-ны өдөр .000 доллрыг зээлсэн нь үнэн. Энэ зээлсэн мөнгөнөөсөө оны 04 дүгээр срын 0-ны өдөр, оны 04 дүгээр срын -ны өдөр тус тус .000, .000 доллр буюу .000 доллрыг төлсөн. Мөн 7 оны 0 срын 06-ны өдөр 00.000 төгрөг, 7 оны 09 дүгээр срын 0-ны өдөр 0.000 төгрөг, 6 оны 08 срын 6-ны өдөр 00.000 төгрөгийг тус тус өгсөн.  Энэ бримтуудыг  миний бие шүүхэд гргж өгөх болно. Н.Уянгбэхийн нэхэмжилсэн 4.46.607 төгрөгийг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй. Миний өгсөн мөнгөнүүдийг  бүрэн гүйцэт хсч тооцоогүй бйн.  Би бол .000 м доллрын хүүг өгчихсөн. Үндсэн зээлээс .000 доллрыг өгсөн. Одоо .000 доллрын өрийг өгөөгүй бйг үүнийг л өгнө... гэжээ.

           Нэхэмжлэгч Н.Уянгбэх шүүх хурлднд гргсн тйлбрт:

            ...Д.д 4 ******* .000 доллрыг зээлдүүлсэн. Тухйн үед Д.гийн хүүхэд нь сургуульд явх гэж бйг гээд “өнөө мргшийн дотор сургуулийн төлбөрийг нь төлөхгүй бол хүүхдийнх нь сургуульд явх нь хойшлогдох гээд бйн” гээд ярлтй мөнгө зээлүүлж туслчээ гэхэд би нэг срын хугцтй хүүгүй мөнгө зээлье гэж хэлсэн. Бнкин дээр очсон чинь тэр үед Голомт бнк 09 дүгээр срын -ны өдрөөс хойш хдглмж брьцлсн зээл олгохоо больчихсон бйн гээд Д.д “би боломжгүй юм бйн” гэхэд хугц эвдэх 400 м доллрын лдгдлыг би төлье, одоо л ндд .000 доллрыг зээлчихвэл би хүүхдээ сургуульд явуулж чдн гэж хэлээд гуйсн. Тэгээд би 400 м доллр хэтэрхий өндөр бйн, чмд ч хэцүү, ндд ч эвгүй юм бйн, би чдхгүй гэж хэлсэн чинь нмйг шлср бйгд всн. Би .000 доллр өгчихөөд бид хоёр гэрээ бйгуулсн. Нэг срын др өгнө гэсэн боловч хоёр срын др злгхд “битгий злгд бй” гэсэн. Ингээд мөнгийг өгөхгүй явср бйгд гэрээгээ мн гэрээ хийж сунгсн, гэрээний рд хвсрлтр оруулж өгсөн, 0 срын 0-ний өдөр хүртэлх хугцнд хойшлуулд хүүн дээр чинь 0 м доллр нэмж өгье гэсэн. Тэгээд 0 срын 0-ний өдөр ч өгөөгүй, 0 срд мөн өгөөгүй. 04 дүгээр срын -ны өдөр .000 м доллрыг өгсөн. Ахид .000 м доллр нэмж өгсөн. Тэгээд 6 он хүртэл мөнгө өгөөгүй, энэ хугцнд би бйнг нэхэж бйсн, би энэ ся төгрөгийг 4 м доллрын хүүнд нь вч бйг юм. Тэгээд .000 м доллрыг ндр удн нэхүүлсэн, одоо би нийт .0 доллрын 0 хувийн лднги 600 м доллрыг тухйн үеийн хнш .840 төгрөгөөр бодсон. Өнөөдрийн бйдлр доллрын хнш .40-.40 төгрөгийн хоор******* бйг, тэгэхээр одоо ндд .000 м доллр бйсн бол өнөөдөр ийм хэмжээний хншийн лдгдл учрх юм бйн гээд тооцож үзсэн.

    Д.гс .000 м доллрын хүүг 4 м доллр гэж үзээд нэг .000.000 төгрөгийг всн...  гэв.

 

                 Иргэний хэрэгт цуглрсн  нотлох бримтуудыг шинжлэн судлж

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

       Н.Уянгбэх, Д.д холбогдуулн “Зээл, лднги, доллрын хншийн зөрүү 4.46.607 төгрөг”  гргуулхр  нэхэмжлэл гргсн бйн.

       Зохигчид нь 4 оны 09 дүгээр срын 0-ны өдөр “Зээлийн гэрээ” бйгуулн .000 м доллрыг срын хугцтй, срын 7 хувийн хүүтэй, хугц хэтэрсэн тохиолдолд хоног тутмд 0. хувийн лднги тооцож төлүүлэх нөхцөлтэйгээр гэрээ бйгуулн .000 м доллрыг Д.д зээлдүүлсэн  бйн.

        Зохигчид нь “Зээлийн гэрээ” бйгуулсн эсэх, гэрээнд зснр .000 доллрын  төгрөгийг  зээл, зээлийн хүү тооцсон нөхцлөөр мрггүй бйн.

        Хрин нэхэмжлэгч үндсэн зээлийн үлдэгдэл .000 м доллр, хүү 0 м доллр, зээлийн төлбөр төлөөгүй хугц хэтрүүлсний лднги 600 м доллр бүгд .800 доллр, мөн хншийн зөрүүг хохиролд тооцон .0.766 төгрөг,   хриуцгч Д.г эрэн сурвлжлуулхд төлсөн улсын тэмдэгтийн хурмж 70.0 төгрөг нийт монгол мөнгөнд шилжүүлснээр 4.46.607 төгрөг  нэхэмжилснийг хриуцгч “... Н.Уянгбэхийн нэхэмжилсэн 4.46.607 төгрөгийг бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй. Миний өгсөн мөнгөнүүдийг бүрэн гүйцэт хсч тооцоогүй бйн. Би бол .000 м доллрын хүүг өгчихсөн. Үндсэн зээлээс .000 м доллрыг өгсөн. Одоо .000 доллрын өрийг өгөөгүй бйг үүнийг л өгнө...” гэснээр нэхэмжлэлийн шрдлгын зрим хэсгийг үл зөвшөөрч мргжээ.

          Иргэний хэрэгт вгдсн бримтс үзэхэд зохигчдын хоор******* нь 4 оны 09 дүгээр срын 0-ны өдөр “Зээлийн гэрээ” бйгуулн .000 м доллрыг срын хугцтй, срын 7 хувийн хүүтэй, хугц хэтэрсэн тохиолдолд хоног тутмд 0. хувийн  лднги тооцож төлүүлэх нөхцөлтэйгээр гэрээ бйгуулн .000 м доллрыг зээлсэн бйх б  хриуцгч Д. нь уг  зээлийн төлбөрт   оны 04 дүгээр срын 0-ны өдөр, оны 04 дүгээр срын -ны өдөр тус тус .000, .000 доллр, зээлийн хүүд 7 оны 0 срын 06-ны өдөр 00.000 төгрөг, 7 оны 09 дүгээр срын 0-ны өдөр 0.000 төгрөг, 6 оны 08 срын 6-ны өдөр 00.000 төгрөгийг тус тус төлсөн болох нь хэрэгт вгдсн бримтууд болон  хриуцгчийн шүүхэд гргсн тйлбр, нэхэмжлэгчийн шүүх хурлднд гргсн  “... Д.гс 000 м доллрын хүүг 4 доллр гэж үзээд .000.000 төгрөгийг всн...”  гэх тйлбрр нотлогдож бйн.

       Хрин нэхэмжлэгч нь “...зээлийн гэрээг 4 оны срын -ны өдрөөс оны 0 срын 0-ний өдрийг хүртэл  хугцгр сунгсн, зээлийн гэрээ сунгхд “0 м долрыг нэмж төлнө” гэсэн тул гэрээ сунгсн хугцны хүү 0 м доллр нэхэмжилж бйн” гэх боловч хэрэгт вгдсн зээлийн гэрээний р тлд тлууд “зээлийн гэрээг хугцнд нь төлж чдгүй учир... зээлийн гэрээний төлбөрийг хойшлуулв” гэсэн нь гэрээг сунгж хүүг нэмж тооцох тлр тохиролцсон гэж үзэх боломжгүй бйн.

        Мөн “...0 м доллрыг нэмж зээлээгүй, хрин гэрээ сунгхд “0 м доллрыг нэмж төлнө” гэсэн тул 0 м доллрыг нэхэмжилж бйн” гэсэн тйлбр гргж бйг боловч нь Иргэний хуулийн 8 дүгээр зүйлийн 8.-д зсн “... зээлдүүлэгч нь зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгө буюу ...шилжүүлэх...” гэсэн хуулийн дгуу зээлдэгчийн өмчлөлд мөнгийг шилжүүлээгүй,  мөн шүүхэд “...доллрын хншийн зөрүү .0.766 төгрөг...” нэхэмжилсэн  нь зохигчдын хоор******* бйгуулсн гэрээнд хншийн зөрүүг нөхөн төлөх тлр тохиролцоогүй, хриуцгчийг эрэн сурвлжлуулхр нэхэмжлэл гргхд төлсөн улсын тэмдэгтийн хурмж 70.0 төгрөг нь хуулир шүүхэд нэхэмжлэл гргхд төлөгдөх зрдл бйг зэргээс дүгнэхэд нэхэмжлэлийн дээрх шрдлгуудыг хнгж шийдвэрлэх үндэслэлгүй бйн.

          Хрин зээлийн гэрээний төлбөрийг хойшлуулсн хугц дууссн өдөр буюу оны 0 срын 0-ний өдрөөс хриуцгчийн зээл төлөх үүрэг үүссэн бйх тул Иргэний хуулийн дгуу “...үүрэг үүсэх үеийн хншр тооцож...”  нэхэмжлэлийн шрдлгын зрим буюу .000 доллрыг оны 0 срын 0-ний өдрийн хншр тооцож нэг м доллрыг .944,78 төгрөг буюу .944.780 төгрөг, зээлийн гэрээний дгуу нэхэмжилсэн лднгийг гүйцэтгээгүй үүргийн үнийн дүн .944.780 төгрөгийн 0 хувис хэтрэхгүй бйхр тооцож 97.90 төгрөг нийт 97.70 төгрөгийг хриуцгч Д.гс гргуулн нэхэмжлэгчид олгож, үлдэх .9.47 төгрөгийг нэхэмжлэлийн шрдлгыг хэрэгсэхгүй болгож шийдвэрлэх үндэслэлтэй бйн.

           Н.Уянгбэхийн нэхэмжлэлтэй, Д.д холбогдох “4.46.607 төгрөг”  груулхыг хүссэн хэргийг хэлэлцэх шүүх хурлдны товыг хриуцгч Д.гийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Д.т боломжит хугцнд мэдэгдсэн боловч “...Миний бие шүүх хурлднд оролцохгүй. Шүүх хурлднд мнй ийн оролцуулж, миний эзгүйд шийдвэрлэхэд ттглзхгүй...” гэсэн бйх тул Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 00 зүйлийн 00.4 дэх т зснр хриуцгчийн эзгүйд хэргийг шийдвэрлэсэн болохыг дурдв.

        Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 6 зүйлийн 6. дхь т зснр нэхэмжлэгчээс улсын тэмдэгтийн хурмжид урьдчилн төлсөн 8.90 төгрөгийг төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, нэхэмжлэл хнггдсн хэмжээгээр буюу .97.70 төгрөгийн улсын тэмдэгтийн хурмж 6.6 төгрөгийг хриуцгчс гргуулн нэхэмжлэгчид олгох нь зүйтэй.  

Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн зүйлийн .., 6, 8 дхь т зсныг удирдлг болгон ТОГТООХ нь:

. Иргэний хуулийн зүйлийн ., .4, 8 дүгээр зүйлийн 8., 8., 8 зүйлийн 8. дэх т зснр Д.гс .97.70 төгрөг гргуулн Н.Уянгбэхэд олгож, үлдэх .9.47 төгрөгийн нэхэмжлэлийн шрдлгыг хэрэгсэхгүй болгосугй.

. Иргэний хэрэг хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 7 зүйлийн 7. дэх т зснр нэхэмжлэгчийн улсын тэмдэгтийн хурмжид урьдчилн төлсөн  8.90 төгрөгийг төсвийн орлогод хэвээр үлдээж, хриуцгчс .97.70 төгрөгийн улсын тэмдэгтийн хурмж 6.6 төгрөгийг гргуулн нэхэмжлэгчид буцн олгосугй.

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 9 дүгээр   зүйлийн 9. дхь т зснр шийдвэр тнилцуулн сонсгомогц хүчинтэй   болохыг дурдсугй.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 9 дүгээр   зүйлийн 9.4 дэх т зснр шүүх хурлднд оролцсон тл энэ хуулийн 9. дхь т зсн хугц өнгөрснөөс хойш 4 хоногийн дотор шүүхэд  хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө грдн вхыг нхруулсугй.

. Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх  тухй хуулийн 9 дүгээр   зүйлийн  9. дхь т зснр мөн хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.4 дэх т зсны дгуу хүрэлцэн ирж шүүхийн шийдвэрийг вгүй бол  шүүх  хугц  өнгөрснөөс 7 хоногийн дотор бтлгт шууднгр хүргүүлэн, мөн хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.6 дхь т зснр шийдвэрийг грдн вснд тооцсугй.

6. Иргэний хэрэг шүүхэд хянн шийдвэрлэх тухй хуулийн 9 дүгээр   зүйлийн 9.7 дхь т зснр энэ хуулийн 9 дүгээр зүйлийн 9.4 дэх т зсны дгуу шийдвэрийг грдн вгүй нь гомдол гргх хугцг хуульд зсн журмын дгуу тоолоход сд болохгүйг дурдсугй.

7. Иргэний  хэрэг  шүүхэд  хянн  шийдвэрлэх  тухй  хуулийн  0 зүйлийн 0. дхь т зснр зохигч, гурвдгч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу нхн штны шүүхийн шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл грдн вснс хойш 4 хоног дотор ймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн двж  злдх  штны  шүүхэд двж злдх гомдол  гргх  эрхтэй.

 

 

                            ДАРГАЛАГЧ  ШҮҮГЧ                              Д.МӨНХЦЭЦЭГ