2018 оны 02 сарын 28 өдөр

Дугаар101/ШШ2018/00716

Ула*******баатар хот

 

            

    МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

     Б*******зүрх дүүргийн иргэний хэргийн *******х******* шатны шүүхийн шүүгч Н.Сар*******гүн даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралда*******ы т*******химд хийсэн хуралда*******аар

 

     Нэхэмжлэгч:............... тоотод оршин суух, Б.М/РД: ............................/ нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч: ............................... тоотод байрлах, “Б” ХХК-д /РД: ................/  холбогдох

            Б.М болон “Б” ХХК-ийн хооронд 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр байгуулагдс******* хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээнээс татгалзаж, “Л” ХХК-ийн 100 хувийн хувьцаа болон ашигт малтмалын хххххх дугаар тусгай зөвшөөрөл эзэмших эрхийг буца******* иргэн Б.Мт шилжүүлэхийг даалгах тухай нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хэлэлцэв.

           Шүүх хуралда*******д: нэхэмжлэгч Б.М,

            Нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч С.Батболд, Д.Нямдорж,

            Хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч С.Эрдэнэбат,

            Шүүх хуралда*******ы нарийн бичгийн дарга Э.Мягмарнар******* нар оролцов.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Нэхэмжлэгч Б.М шүүхэд гаргас******* нэхэмжлэлдээ болон шүүх хуралда*******д гаргас******* тайлбартаа:

   *******ий бие Б.М өөрийн 100 хувь хувьцааг нь д*******гаараа эзэмшдэг “Л” ХХК-ийн нийт хувьцааг, комп*******ийн нэр дээрх тусгай зөвшөөрөл, эд хөрөнгийн хамт 5,500,000 ам.доллараар худалдахаар “Б” ХХК-ийн захирал Т******* Их*******тай 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээ”-г байгуулс*******.

Талуудын хооронд байгуулагдс******* гэрээний 5.2, 6.1, 7.12-д зааснаар гэрээ байгуулснаас хойш ажлын 5 хоногийн дотор “Б” ХХК нь урьдчилгаа 1,000,000 ам.долларыг шилжүүлэх, миний зүгээс хувьцааг тус комп*******ийн нэр дээр шилжүүлэхэд шаардлагатай баримт бичгийг бүрдүүлж, холбогдох байгууллагад хүргүүлэх үүргийг тус тус хүлээсэн бөгөөд хувьца*******ы үлдэгдэл төлбөр болох 4,500,000 ам.долларыг 2013 оны 5 дугаар сарын 5-ны өдрийн дотор төлөхөөр тохиролцсон.

Ингээд миний бие гэрээгээр хүлээсэн үүргээ бүрэн биелүүлж, “Л” ХХК- ийн 100 хувийн хувьцааг, тус комп*******ийн эзэмшлийн ашигт малтмал ашиглалтын хххххх дугаар тусгай зөвшөөрлийн хамт “Б” ХХК-ийн нэр дээр шилжүүлсэн боловч Б” ХХК нь гэрээ байгуулснаас хойш өнөөдрийг хүртэл зөвхөн 3,300,000 ам.долларыг төлж, үлдэгдэл 2,200,000 ам.долларын төлбөрийг төлөлгүй иргэн миний эрх ашгийг хохироосоор байна.

           *******ий хувьд 2013 оноос хойш хувьца*******ы үлдэгдэл төлбөрийг төлж барагдуулах талаар “Б” ХХК-иас удаа дараа шаардаж, тус комп*******ийн Захирал Т******* Их*******тай БНХАУ болон Монгол улсад 50-60 удаагийн уулзалтыг зохион байгуулсны дүнд “Б” ХХК нь 2,200,000 ам.долларын төлбөрт өөрсдийн эзэмшлийн б*******к болон зочид буудлын хувьцааг шилжүүлэх амлалтуудыг өгсөн боловч уг амлалтууд нь огт хэрэгжээгүй юм.

Ийнхүү “Б” ХХК нь гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхгүй болох нь тодорхой болсон учир миний бие Монгол улсын Иргэний хуулийн 204 дүгээр зүйлийн 204.1-д заасныг баримтл******* талуудын хооронд байгуулагдс******* гэрээний 9.1, 11.2-т заасны дагуу гэрээнээс татгалзаж буйгаа 2016 оны 11 дүгээр сарын 24-ний өдөр тус комп*******ид бичгээр мэдэгдсэн болно.

Уг мэдэгдлийн дагуу “Б” ХХК нь 2016 оны 12 дугаар сарын 4-ний өдөр ирүүлсэн хариу алб******* бичигтээ “Талуудын хооронд байгуулс******* гэрээгээр хүлээсэн үүргээ бүрэн биелүүлсэн” хэмээн огт үндэслэлгүй, худал тайлбарыг өгсөн нь тус комп*******и иргэн намайг залил******* мэхэлсээр ирсэн болохыг нотолж байгаагийн сацуу “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээ”-гээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхээс с*******аатайгаар зайлсхийж байгааг илэрхийлж байна.

Иймд Монгол улсын Иргэний хуулийн 205 дугаар зүйлийн 205.1-д заасныг баримтл******* “Монгол улсын иргэн Б овогтой М болон “Б” ХХК-ийн хооронд 2012 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр байгуулагдс******* “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээ”-нээс татгалзаж байгаа бөгөөд “Л” ХХК-ийн 100%-ийн хувьцаа болон ашигт малтмалын хххххх дугаар тусгай зөвшөөрөл эзэмших эрхийг буца******* иргэн Б.Мт шилжүүлэхийг “Б” ХХК-д даалгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь х*******г******* шийдвэрлэж өгнө үү гэв.

 

 

Хариуцагч “Б” ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч С.Эрдэнэбат шүүхэд гаргас******* тайлбартаа болон шүүх хуралда*******д гаргас******* тайлбартаа:

Тус шүүхэд хянагдаж байгаа Б.Мын нэхэмжлэлтэй, “Б” ХХК-д холбогдох иргэний хэрэгт хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч миний бие дараах тайлбарыг гаргаж байна.

Нэхэмжлэгч нь хувьцаа худалдах худалд******* авах гэрээнээс татгалзаж, “Л” ХХК-ийн 100 хувийн хувьцааг, хххххх тусгай зөвшөөрөл эзэмших эрхийг буца******* шилжүүлэхийг даалгах нэхэмжлэлийн шаардлага гаргажээ. Уг нэхэмжлэлийн шаардлагыг хариуцагчийн зүгээс хүлээн зөвшөөрөх үндэслэлгүй бөгөөд уг марга******* бүхий хувьцаа худалдах худалд******* авах гэрээ нь өөрөө дуусгавар болсон болно.

2016 оны 11 дүгээр сарын 24-ний өдрийн мэдэгдэл, 2016 оны 12 дугаар сарын 15-ны өдрийн нэхэмжлэл, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгчийн 2017 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдрийн 17/32 тоот зэрэгт нэхэмжлэгч нь татгалзах эрхээ эдлэхээр нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргас******* атлаа Иргэний хуулийн 205 дугаар зүйлийн 205.1 дэх заалтыг өөрт ашигтайгаар, хуульд зааснаас өөрөөр буюу буруугаар тайлбарл******* гэрээнээс татгалзахын хажуугаар гэрээний нийт төлбөрт авс******* 3.300.000 ам.долларыг ч буца******* өгөхгүй мэтээр тайлбарлажээ.

Хариуцагч талын зүгээс нэхэмжлэгч талыг гэрээнээс татгалзах үндэслэлгүй буюу дуусгавар болсон гэрээнээс татгалзах хууль зүйн үндэслэл байхгүй гэж маргаж байгаа ба нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлагынхаа үндэслэл болгоод буй Иргэний хуулийн 205 дугаар зүйлийн 205.1 дэх заалтыг буруу тайлбарл******* хэрэглэснийг зөвтгөх үүднээс гаргаж байна.

Ийнхүү хуулийг зөвтгөн тайлбарлаж буй нь хариуцагч нэхэмжлэгчээс 3.300.000 ам.долларыг буца******* авна гэсэн утга биш бөгөөд нэхэмжлэгч гэрээнээс татгалзаж байгаа тохиолдолд түүний үр дагаврыг мөн үнэн зөв ойлгох ёстой гэдэг шаардлагаар ийнхүү тайлбар хийж байна.

Иргэний хуулийн 205 дугаар зүйлийн 205.1 дэх заалтыг хэрэглэж байгаа тохиолдолд түүнээс гарах эрх зүйн үр дагавар нь харилц******* буца******* олгох харилцаа өөрчлөгдөх “г*******цх*******” үр дагаврыг агуулна. Өөрөөр хэлбэл гэрээнээс татгалзс******* гэрээний зүйлийг харилц******* буца******* өгөх үүрэг гэрээний талуудын хооронд үүсч нэхэмжлэгч нь гэрээнээс татгалзах эрхийг эдэлсэн атлаа түүнээс ург******* гарч гэрээний үүргийг биелүүлэхгүй гэж тайлбарлаж буй нь хууль зөрчсөн үндэслэлгүй болно.

Нэхэмжлэгч нь энэхүү үндэслэлийнхээ тайлбарыг Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1 дэх заалтын агуулгаар зөвтгөсөн нь үндэслэлгүй болно. Учир нь Иргэний хуулийн 189 дүгээр зүйлийн 189.1-д “гэрээний талууд хуулийн хүрээнд гэрээг чөлөөтэй байгуулах, түүний агуулгыг өөрсдөө тодорхойлох эрхтэй” гэж заас******* бөгөөд ийнхүү заахдаа хууль тогтоогч нь “хуулийн хүрээнд” гэх шаардлагыг тавьс*******.

Харин гэрээнээс татгалзс*******аас үүсэх харилц******* буцаах үүргийг байхгүй болгож буй байдал нь хуулийн хүрээнд бус үндэслэл болно. Гэрээнээс татгалзах нь хүчин төгөлдөр байгуулагдс******* гэрээг хууль буюу гэрээнд заасны дагуу гэрээний нэг талын хүслээр буцаах тухай харилцааг ойлгох бөгөөд энэхүү шинжээрээ ч гэрээ цуцлах гэх харилца*******аас ялгагддаг.

Гэтэл гол шинж болсон харилц******* буцаах үүргийг үгүйсгэж, үүнээс татгалз*******а гэж үзээд буй нэхэмжлэгч талын тайлбар нь хуулиас хальс******* үндэслэлгүй болохыг *******хаарч үзнэ үү.

Хамгийн гол нь гэрээнээс татгалзах харилцаа нь дээрх шиг онцлогтой ба хариуцагч талын зүгээс нэхэмжлэгчийг гэрээнээс татгалзах хууль зүйн үндэслэлгүй гэж татгалзлынхаа үндэслэлийг болгож байгаа болно.

Энэхүү хариу тайлбараараа нэхэмжлэгч нь гэрээнээс татгалзах эрхээ шүүхэд х*******даж байгаа бол тухайн эрхээ зөв ойлгон, түүнээс гарах эрх зүйн үр дагаврыг ухамсарл******* нэхэмжлэлийн шаардлагаа үндэслэх ёстой гэдгийг тайлбарлахыг зорьсон болно. Дуусгавар болсон гэрээнээс ямар үндэслэлээр татгалзаад байгаа ойлгомжгүй юм.

Хариуцагч “Б******* *******” ХХК нь нэхэмжлэгч Б.Мт нийт 3.500.000 ам.доллар өгсөн байгаа. 2013 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдрийн хувьцаа худалдах, худалд******* авах нэмэлт гэрээгээр гэрээний үнийг 1.500.000 ам доллар болгож, хариуцагчийн өгсөн мөнгө 1.500.000 ам доллар болсон тул гэрээг дуусгавар болгосон гэв.

 

Зохигчдын тайлбар, хэрэгт байгаа болон шүүх хуралда*******аар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

             Нэхэмжлэгч Б.М нь Б.М болон “Б” ХХК-ийн хооронд 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр байгуулагдс******* хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээнээс татгалзаж, “Л” ХХК-ийн 100 хувийн хувьцаа болон ашигт малтмал ашиглалтын хххххх дугаар бүхий тусгай зөвшөөрөл эзэмших эрхийг буца******* иргэн Б.Мт шилжүүлэхийг даалгах тухай нэхэмжлэлийг шүүхэд гаргажээ.

 

Нэхэмжлэгч Б.М нь хариуцагч “Б******* *******” ХХК-тай 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээ” байгуул******* өөрийн д*******гаар эзэмшдэг “Л” ХХК-ийн 100 хувийн энгийн эрхийн хувьцааг хариуцагч “Б******* *******” ХХК-д худалд*******, худалд******* авагч “Б******* *******” ХХК нь нэхэмжлэгч Б.Мт гэрээ байгуулснаас хойш ажлын 5 хоногийн дотор 1.000.000 ам доллар, 4.500.000 ам долларыг 2013 оны 5 дугаар сарын 5-ны дотор, нийт 5.500.000 ам долларыг төлөхөөр тус тус харилц******* тохирчээ.

Талуудын хооронд байгуулагдс******* дээрх гэрээ нь хуулиар тогтоосон хэлбэрийг зөрчөөгүй, тэдний хүсэл зоригийн илэрхийлэл болсон хүчин төгөлдөр хэлцэл гэж үзэхээр байна.

/1 дүгээр хавтасны 11-40, 43-49 дүгээр тал/

 

            Нэхэмжлэгч Б.М нь хариуцагч “Б******* *******” ХХК-д гэрээ байгуулс******* өдрөө буюу 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр “Комп*******ийн эрх шилжүүлэх” гэрээний дагуу эрхээ шилжүүлсэн ба талууд хувьцаа худалдах, худалд******* авах болон комп*******ийн эрх шилжүүлэх гэрээ байгуулс*******тай холбоотой маргаагүй болно.

/1 дүгээр хавтасны 45 дугаар тал/

 

Гэрээний гол эд хөрөнгө болох Д*******дговь, аймгийн Б*******жаргал******* Сүмбэр дэхь Мөнхтийн цага******* дөрвөлжин нэртэй газарт орших, 240 гектар талбай бүхий уурхайн талбайд ашигт малтмал ашиглах хххххх дугаар бүхий тусгай зөвшөөрлийг эзэмшигч нь “Л” ХХК болох нь тогтоогдсон болно.

/1 дүгээр хавтасны 12-17 дугаар тал/

 

Нэхэмжлэгч Б.М нь “хариуцагч Б******* ******* ХХК хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээний дагуу 5.500.000 ам доллар төлөх ёстойгоос 3.300.000 ам доллар төлсөн. Үлдэх 2.200.000 ам долларыг төлөөгүй. Иймд гэрээнээс татгалзаж байна гэж,

Хариуцагч “Б******* *******” ХХК “Гол хөрөнгийн нөөц гэрээний 9.2.3-т заас******* хэмжээнд хүрэхгүй байгаа тул гэрээний талууд нэмэлт гэрээ байгуул******* гэрээг дуусгавар болгосон тул нэхэмжлэлийг зөвшөөрөхгүй” гэж тус тус тайлбарлаж байна.

 

“Л” ХХК-ийн хувьцаа эзэмшигч Б.М нь “Б” ХХК-тай 2013 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр “Хувьцаа шилжүүлэх гэрээг гүйцэтгэсэн тухай тэмдэглэл”-ийг болон 2013 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдөр “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээний нэмэлт гэрээ”-г байгуул******* 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдрийн “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээ”-ний үнэ 5.500.000 ам долларыг 1.500.000 ам доллар болгон өөрчилж, худалд******* авагч “Б******* *******” ХХК-ийн төлсөн мөнгө 1.500.000 ам доллар болсон гэж хариуцагч “Б******* *******” ХХК татгалзлын үндэслэлээ тайлбарлалаа.

/1 дүгээр хавтасны 143-154 дүгээр тал/

 

Нэхэмжлэгч Б.М нь “Б” ХХК-тай 2013 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр байгуулс******* гэх “Хувьцаа шилжүүлэх гэрээг гүйцэтгэсэн тухай тэмдэглэл” болон 2013 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдөр байгуулс******* гэх “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээний нэмэлт гэрээ“-н дэхь Б.М гэж зурс******* гарын үсгийг өөрийнх биш гэж маргас******* ба 2017 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 6823 дугаар захирамжаар дээрх гэрээ болон тэмдэглэл дэхь гарын үсэг Б.Мынх мөн эсэх талаар дүгнэлт гаргах шинжээчээр Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнг шинжээчээр томилсон байна.

 

2017 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдрийн 6823 дугаар захирамжаар хариуцагч “Б******* *******” ХХК-иас дээрх гэрээ, тэмдэглэлийн эх хувийг гаргуулахаар шийдвэрлэсэн ба хариуцагч тал талуудын хооронд 2013 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдөр байгуулс******* гэх “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээний нэмэлт гэрээ”-г 2017 оны 4 дүгээр сарын 27-ны өдөр эх хувиар нь шүүхэд ирүүлсний дагуу хэргийг шинжилгээний байгууллагад хүргүүлжээ.

/2 дугаар хавтасны 222-225 дугаар тал/

 

Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн 2017 оны 6 дугаар сарын 30-ны өдрийн 3276 тоот дүгнэлтэд:

-“Шинжилгээнд ирүүлсэн 2 дугаар хавтаст хэргийн бару******* дээд талдаа 224, 225 гэж хар өнгийн будагчтай бичигч хэрэгслээр дугаарлас******* хуудас дахь 2013.09.18-ны өдрийн “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээний нэмэлт гэрээ” гэсэн баримт дээрхи шинжилж буй уйгаржин монгол бичгээр үйлдсэн гарын үсэг нь харьцуулах шинжилгээнд харьц*******гуй чөлөөт болон туршилтын загвараар ирүүлсэн Б.Мын зурс******* гэх гарын үсгийн загваруудтай тохирохгүй байна гэжээ.

/3 дугаар хавтасны 16-21 дүгээр тал/

 

 Хариуцагч “Б******* *******” ХХК нь 2017 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдрийн захирамжаар шаардс******* нотлох баримтыг ирүүлэх үүргээ бүрэн биелүүлээгүй, Б.Мын “Б” ХХК-тай 2013 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр байгуулс******* гэх “Хувьцаа шилжүүлэх гэрээг гүйцэтгэсэн тухай тэмдэглэл”-ийг 2017  оны 8 дугаар сарын 4-ний өдөр шүүхэд эх хувиар нь ирүүлсэн тул 2017 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдрийн захирамжийн биелэлтийг х*******гах үүднээс мөн өдрийн 13097 дугаар захирамжаар уг тэмдэглэл дэхь гарын үсэг Б.Мынх мөн эсэх талаар шинжээч томилсон байна.

/3 дугаар хавтасны 60-61, 140-142 дугаар тал/

 

            Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн шинжээчийн 2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн 6480 тоот дүгнэлтэд:

            -“Шинжилгээнд ирүүлсэн 3 гэж дугаарлас******* хавтаст хэрэгт үзлэг хийхэд 60, 61 гэж дугаарлас******* хуудсуудад х*******з үсгээр бичигдсэн 2013.5.2 гэсэн огноотой баримтын “B******* *******” гэсний ард байх шинжилж буй Б.Мын гэх гарын үсэг нь харьцуулах загвараар ирүүлсэн Б.Мын гэх гарын үсгийн туршилтын загваруудтай тохирохгүй байна” гэжээ.

            /3 дугаар хавтасны 156-161 дүгээр тал/

 

            Нэхэмжлэгч Б.М болон “Б” ХХК-ийн хооронд 2013 оны 5 дугаар сарын 2-ны өдөр “Хувьцаа шилжүүлэх гэрээг гүйцэтгэсэн тухай тэмдэглэл” болон 2013 оны 9 дүгээр сарын 18-ны өдөр “Хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээний нэмэлт гэрээ” тус тус байгуулс******* гэх боловч уг тэмдэглэл болон гэрээн дэхь Б.М гэж зурагдс******* гарын үсэг Б.Мынх биш болох шинжээчийн дүгнэлтүүдээр тогтоогдлоо.

            Иргэний хуулийн 42 дугаар зүйлийн 42.2-т зааснаар энгийн хэлбэртэй бичгийн хэлцэл нь хүсэл зоригоо илэрхийлэгч этгээд гарын үсэг зурснаар хүчин төгөлдөр болох ба дээрхи гэрээ болон тэмдэглэлд гэрээний 1 тал болох худалдагчыг гарын үсгээ зурж, хүсэл зоригоо илэрхийлсэн гэж үзэх боломжгүй нөхцөл байдал бий болсон байна.

 

2017 оны 7 дугаар сарын 26-ны өдөр хариуцагч “Б” ХХК-ийн захирал байс******* С******* ******* *******ы [email protected] цахим шууд*******гийн хаягт Б.Мын орчуулагчаар ажиллаж байс******* гэх Д.Болороос 2013 оны 8 дугаар сарын 30-ны өдөр ирүүлсэн гэх цахим шууд*******д үзлэг хийсэн ба үүнийг худалдагч гэрээг дуусгавар болох хүсэлт илэрхийлсэн гэж үзэхгүйгээс гадна уг шууд*******г Б.Мыг явуулс******* гэж үзэх боломжгүй.

            /3 дугаар хавтасны 33-37, 42-51 дүгээр тал/

 

Хариуцагч “Б******* *******” ХХК-ийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч нь гэрээний 9.2.3-т заас******* хэмжээнд гол хөрөнгийн нөөц хүрэхгүй болох нь БНХАУ-ын Өвөрмонголын геологи, ашигт малтмалын хайгуулын комп*******ийн дүгнэлт, Б*******бэйчин ХХК-тай байгуулс******* гэрээ, Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөлийн 2017 оны 2 дугаар сарын 24-ний өдрийн дүгнэлт зэрэг баримтуудаар тогтоогдоно гэж тайлбарлас******* болно.

-2 дугаар хавтасны 17-118 дугаар талд авагдс******* баримтаар нөөц тодорхойлсон гэх боловч энэ нь БНХАУ-ын Өвөрмонголын геологи, ашигт малтмалын хайгуулын комп*******ид технологийн туршилт хийлгэхээр Монгол улсын хилээр 500кг литийг нэвтрүүлсэн тухай гаалийн хилээр нэвтрүүлэх бара*******ы мэдүүлэг байна. 

 

Ашигт малтмалын тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.1.5-д зааснаар ашигт малтмал эрэх гэж ашигт малтмалын хэтийн төлөв бүхий талбайд эрдсийн хуримтлал байгаа эсэхийг тогтоох зорилгоор хийлгэж байгаа геологийн судалга*******ы ажлыг, 4.1.6-д зааснаар ашигт малтмал хайх гэж эрдсийн хуримтлалын байршил, тоо хэмжээг нарийвчл******* тогтоох зорилгоор газрын гадаргуу, түүний хэвлийд геологи, хайгуулын судалгаа хийж, түүний нөөц, баялгийг ашиглах боломжийг судл******* техник, эдийн засгийн үнэлгээ хийхийг, 4.1.15-д зааснаар ”хайгуулын тусгай зөвшөөрөл” гэж энэ хуулийн дагуу ашигт малтмал эрэх, хайх эрх олгосон баримт бичгийг, 4.1.16-д зааснаар”ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл” гэж энэ хуулийн дагуу ашигт малтмал ашиглах эрх олгосон баримт бичгийг  тус тус ойлгоно.

-Б*******бэйчин ХХК-тай 2014 оны 7 дугаар сарын 20-ны өдөр байгуулс******* “Геологи эрэл хайгуулын гэрээ”-гээр  Д*******дговь аймгийн Мөнхтийн цага******* дөрвөлж гэх газарт ховор элементийн эрэл хайгуулын ажил гүйцэтгэх гэрээ байгуулс******* ба уг гэрээний дагуу гүйцэтгэсэн ажлын тайл******* байхгүйгээс гадна тус комп*******и Ашигт малтмалын тухай хуульд заасны дагуу зохих зөвшөөрөл авс******* эсэх нь тодорхойгүй, энэ талаархи баримтгүй байна.

/1 дүгээр хавтасны 175-184 дүгээр тал/

 

-Ашигт малтмал, газрын тосны газрын Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөл нь 2017 оны 2 дугаар сарын 2 дугаар сарын 24-ний өдөр “Д*******дговь аймгийн Б*******жаргал*******, аймгийн сумдын нутагт орших 010559 тоот ашиглалтын тусгай зөвшөөрөлтэй Мөнхтийн цага******* дөрвөлжингийн ховор металлын ордыг ил болон далд аргаар ашиглах техник эдийн засгийн үндэслэл хэлэлцсэн тухай” дүгнэлт гарс******* байна.

/4 дүгээр хавтасны 63-70 дугаар тал/

 

Талуудын хооронд 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр байгуулс******* гэрээний 6 дугаар зүйлийн 6.5-д “Худалд******* авагч нь 2013 оны 5 дугаар сарын 5-ны өдрөөс өмнө “Л” ХХК-ийн эзэмшлийн хххххх дугаар бүхий ашигт малтмалын ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн талбайд хяналтын хайгуулын ажил гүйцэтгэж худалдагчийн өгсөн тоо баримт, материалын үнэн зөв байдлыг тулг******* үзнэ” гэж заас******* ба худалд******* авагч буюу хариуцагч “Б******* *******” ХХК гэрээнд заас******* дээрхи хугаца*******ы явцад уг эрхээ хэрэгжүүлсэн эсэх нь тодорхойгүй, энэ талаарх  баримтгүй байх тул ашигт малтмалын нөөц бага, худалдагчийн өгсөн нөөцийн талаархи тоо баримт гэрээний 9.2.3-т заас******* хэмжээнд хүрээгүй гэх хариуцагч талын тайлбар үүгээр үгүйсгэгдэж байна.

 Нэхэмжлэгч Б.М нь хариуцагч “Б******* *******” ХХК-иас гэрээний төлбөрт 2012 оны 11 дүгээр сарын 2-ны өдөр өөрийн д*******саар 200.000.000 төгрөг, Д.Энхээгийн д*******саар 2012 оны 11 дүгээр сарын 2-ны өдөр 5.347.935 ю*******ь, н.Болорын д*******саар 2013 оны 8 дугаар сарын 14-ний өдөр 4.640.000 ю*******ь, 2013 оны 8 дугаар сарын 19-ний өдөр 1.500.000 ю*******ь, Х.Батбаатарын д*******саар 2013 оны 4 дүгээр сарын 17-ны өдөр 400.000 ам доллар, 2015 оны 12 дугаар сарын 28-ны өдөр 3.000.000 ю*******ь, нийт 3.300.000 ам доллар хүлээн авс******* хэмээн баримтаа ирүүлжээ. 

/3 дугаар хавтасны 23-31 дүгээр тал/

 

Хариуцагч “Б******* *******” ХХК нь нэхэмжлэгч Б.Мт 3.500.000 ам доллар өгсөн гэж энэ талаархи баримтуудыг ирүүлжээ.

Хариуцагч “Б******* *******” ХХК нь нэхэмжлэгч Б.Мт 3.500.000 ам доллар өгсөн гэх боловч энэ нь баримтаар тогтоогдоогүй, Б.Мт бус өөр иргэнд өгсөн, шилжүүлсэн мөнгийг нэхэмжлэгчид хүлээлгэн өгсөн гэж үзэхгүй тул нэхэмжлэгч Б.Мын хүлээн зөвшөөрсөн хэмжээгээр буюу 3.300.000 ам долларын хэмжээнд шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэв.

Б.М нь иргэн С******* ******* *******-аас 6.140.000 ю*******ь буюу 1.000.000 ам доллар зээлсэнээ хүлээн зөвшөөрч үүнийгээ авс******* 3.300.000 ам доллартаа оруул******* тооцсон талаараа тайлбарлас******* болно.

/2 дугаар хавтасны 200-203, 3 дугаар хавтасны 178-198 дугаар тал/

 

Нэхэмжлэгч Б.М нь хариуцагч “Б******* *******” ХХК-д 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр байгуулс******* гэрээний 5.2-т заас******* “Төлбөрийг 2 хувааж гүйцэтгэнэ. Эхний төлбөр 1.000.000 ам долларыг энэхүү гэрээний 6.1-т заас******* хугаца*******д шилжүүлнэ. Үлдэгдэл 4.500.000 ам долларыг 2013 оны 5 дугаар сарын 5-ны дотор төлж барагдуулна” гэж заасны дагуу дээрхи үүргээ биелүүлэхийг мэдэгдэж байс******* нь, мөн гэрээнээс татгалзах мэдэгдлээ хүргүүлж байс******* нь тогтоогдлоо.

Гэрээнээс аль нэг тал татгалзаж байгаа тохиолдолд Иргэний хуулийн 204 дүгээр зүйлйн 204.1-т заасны дагуу нөгөө талдаа мэдэгдэх үүрэгтэй бөгөөд мэдэгдэхэд хуулиар хэлбэрийн шаардлага тавиагүй тул мэдэгдсэн байдлыг тогтоосон нотолгооны хүрээнд дүгнэлт өгсөн болно.  

/1 дүгээр хавтасны 8-10, 50 дугаар тал/

 

Хүчин төгөлдөр байгуулагдс******* гэрээг хууль буюу гэрээнд заасны дагуу гэрээний аль нэг талын хүсэл зоригоор буцаахыг гэрээнээс татгалзах гэх бөгөөд гэрээнээс татгалзаж болохгүй буюу Иргэний хуулийн 225 дугаар зүйлийн 225.4-т заас******* үндэслэл байхгүй байх ба Иргэний хуулийн 205 дугаар зүйлийн 205.1-д “Хууль буюу гэрээнд заасны дагуу аль нэг тал нь гэрээнээс татгалзс******* бол талууд гэрээний гүйцэтгэлийг биет байдлаар нь, түүнчлэн гэрээ биелсэнээс олсон ашгийг харилц******* буцааж өгөх үүрэгтэй“ гэж заасны дагуу гэрээний 1 тал болох худалдагч гэрээнээс татгалзаж байх тул “Л” ХХК-ийн 100 хувийн хувьцаа болон ашигт малтмал ашиглалтын хххххх дугаар бүхий тусгай зөвшөөрөл эзэмших эрхийг иргэн Б.Мт буца******* шилжүүлэхийг хариуцагч “Б” ХХК-д даалгаж, нэхэмжлэгч Б.Маас 3.300.000 ам доллар буюу 8.209.014.000 төгрөг гаргуул******* хариуцагч “Б” ХХК-д олгох үндэслэлтэй.

Нэхэмжлэгч нь 1 ам долларын х*******шийг Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 63 дугаар зүйлийн 63.2-т заасны дагуу нэхэмжлэл гаргах үеийн Монгол б*******кнаас зарлас******* алб******* ёсны х*******ш 2.487,58 төгрөгөөр тодорхойлсон болно.

/1 дүгээр хавтасны 3 дугаар тал/

 

Монгол улсын Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1, 116, 118 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Иргэний хуулийн 243 дугаар зүйлийн 243.1, 205 дугаар зүйлийн 205.1-д заасныг баримтл******* Б.М болон “Б” ХХК-ийн хооронд 2012 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдөр байгуулагдс******* хувьцаа худалдах, худалд******* авах гэрээнээс нэхэмжлэгч Б.М татгалзс******* тул “Л” ХХК-ийн 100 хувийн хувьцаа болон ашигт малтмал ашиглалтын хххххх дугаар бүхий тусгай зөвшөөрөл эзэмших эрхийг иргэн Б.Мт буца******* шилжүүлэхийг хариуцагч “Б” ХХК-д даалгаж, нэхэмжлэгч Б.Маас 3.300.000 ам доллар буюу 8.209.014.000 төгрөг гаргуул******* хариуцагч “Б” ХХК-д олгосугай.

 

2. Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 57 дугаар зүйлийн 57.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1-т тус тус зааснаар нэхэмжлэгч Б.Мын улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 68.566.400 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч “Б” ХХК-иас  41.203.020 төгрөгийг гаргуулж нэхэмжлэгч Б.Мт олгосугай.

 

3. Шүүхээс гарах шийдвэрийн биелэлтийг баталгаажуулах арга хэмжээ авс******* тус шүүхийн шүүгчийн 2017 оны 1 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 1235 дугаар бүхий захирамжаар хариуцагч “Б” ХХК, гүйцэтгэх захирал Т******* Их*******д “Л” ХХК-ийн хувьцааг бусдад шилжүүлэхгүй, худалдахгүй байхыг, мөн Д*******дговь, , Б*******жаргал******* Сүмбэр, Мөнхтийн цага******* дөрвөлжин нэртэй газарт орших, 240 гектар талбай бүхий уурхайн талбайд ашигт малтмал ашиглахыг зөвшөөрсөн улсын бүртгэлийн 9011121124 тоот гэрчилгээтэй, “Л” ХХК-д олгосон ашигт малтмал ашиглалтын хххххх дугаар бүхий тусгай зөвшөөрлийг бусдад шилжүүлэхгүй, худалдахгүй байхыг тус тус даалгас******* ба уг захирамж Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т заас******* хугаца*******д буюу давж заалдах болон хяналтын журмаар гомдол гаргах хугаца*******д хүчинтэй хэвээр байхыг дурьдсугай.

 

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч *******х******* шатны шүүхийн шийдвэрийг гард******* авс******* өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах эрхтэй бөгөөд Иргэний хэрэг шүүхэд хян******* шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7-д зааснаар шийдвэрийг т*******илцуул******* сонсгож, 7 хоног өнгөрснөөс хойш 14 хоногийн дотор шүүх хуралда*******ы оролцогч талууд шүүхэд хүрэлцэн ирж шийдвэрийг өөрөө гард******* авах үүргээ биелүүлээгүй нь давж заалдах журмаар гомдол гаргах хугацааг тоолоход саад болохгүй бөгөөд шүүх хуралда*******д оролцоогүй талд шийдвэрийг гардуулснаар гомдол гаргах хугацааг тоолохыг дурьдсугай.

 

 

 

 

 

 

                           ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                     Н.САРАНГҮН