| Шүүх | Сүхбаатар аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ |
|---|---|
| Шүүгч | Нэргүй Баярбаатар |
| Хэргийн индекс | 174/2022/0058/Э |
| Дугаар | 2022/ШЦТ/57 |
| Огноо | 2022-03-22 |
| Зүйл хэсэг | 11.6.1., |
| Улсын яллагч | М.Ханджав |
Сүхбаатар аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол
2022 оны 03 сарын 22 өдөр
Дугаар 2022/ШЦТ/57
Version:1.0 StartHTML:0000000269 EndHTML:0000108804 StartFragment:0000039121 EndFragment:0000108764 SourceURL:file://bayrbaatar/Users/Public/ОДÐОО%202022/ШИЙТГÐÐ¥%20ТОГТООЛ/Цахим%20Ñан/2022.03.29%20Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам%2011.6%20.docx
2022 оны 03 дугаар Ñарын 29-ний өдөр          2022/ШЦТ/57                 Баруун-Урт Ñум
Â
МОÐГОЛ УЛСЫРÐÐРИЙРӨМÐӨӨС
Сүхбаатар аймаг дахь Ñум дундын Ñрүүгийн Ñ…Ñргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Ð.БаÑрбаатар даргалж,
Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ð.ÐнхÑаруул,
УлÑын Ñллагч М.Ханджав
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нарыг оролцуулан Ñ‚ÑƒÑ ÑˆÒ¯Ò¯Ñ…Ð¸Ð¹Ð½ шүүх хуралдааны Ртанхимд нÑÑлттÑй ÑвуулÑан Ñрүүгийн шүүх хуралдаанаар Прокурорын газрын Ñ…Ñналтын прокурор М.Ð¥Ð°Ð½Ð´Ð¶Ð°Ð²Ð°Ð°Ñ Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар Ñллах дүгнÑлт үйлдÑж ирүүлÑÑн Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд холбогдох Ñрүүгийн 2230000000071 дугаартай хÑргийг 2022 оны 03 дугаар Ñарын 14-ний өдөр хүлÑÑн авч Ñ…Ñнан Ñ…ÑлÑлцÑв.
ШүүгдÑгчийн биеийн байцаалтын талаар:
Монгол УлÑын иргÑн, 1986 оны 09 дүгÑÑÑ€ Ñарын 25-ны өдөр Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан Ñуманд төрÑөн, 25 наÑтай, ÑÑ€ÑгтÑй, бүрÑн Ð±ÑƒÑ Ð´ÑƒÐ½Ð´ боловÑролтой, мÑргÑжилгүй, ÑрхÑлÑÑн ажилгүй, ам бүл 3, ÑцÑг Ñхийн хамт Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан Ñумын 4 дүгÑÑÑ€ баг “ДÑнжийн задгай†гÑÑ… газарт оршин Ñуух, /РД:ЛД96092511/  Ч Ц.
ХолбогдÑон Ñ…Ñргийн талаар /Ñллах дүгнÑлтÑÑÑ€/:
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам  нь 2022 оны 01 дүгÑÑÑ€ Ñарын 29-ний орой 19 цагийн орчимд Ñогтууруулах ундааны зүйл Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑÑн үедÑÑ Ð¡Ò¯Ñ…Ð±Ð°Ð°Ñ‚Ð°Ñ€ аймгийн Мөнххаан Ñумын 4 дүгÑÑÑ€ баг, Хонхорын задгай тоотод гÑÑ€ бүлийн хамаарал бүхий харилцаатай хүн болох төрÑөн ÑÑж Ш.ÐаранцÑцÑгийг зодож Ñрүүл мÑндÑд нь баруун нүдний доод зовхинд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ð°Ð»Ñ‚, баруун дÑÑд араа болон үүдÑн 2 шүдний Ñулрал бүхий хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулж Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑан гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñгт холбогджÑÑ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Шүүхийн Ñ…ÑлÑлцүүлÑгт талуудын Ñ…Ò¯ÑÑлтÑÑÑ€ хавтаÑÑ‚ Ñ…ÑÑ€Ñгт цугларÑан дараах нотлох баримтуудыг шинжлÑн Ñудлав. Үүнд:
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам шүүхийн Ñ…ÑлÑлцүүлÑгт мÑдүүлÑхдÑÑ: ГÑм буруугаа ойлгоÑон шүүх хуралдаанд мÑдүүлÑг өгөхгүй.
  Хохирогч Ш.ÐаранцÑцÑгийн: “...Би Мөнххаан Ñумын 4 дүгÑÑÑ€ багийн нутаг Хонхорын задгай тоотод гÑртÑÑ Ð³Ð°Ð½Ñ†Ð°Ð°Ñ€Ð°Ð° амьдардаг. 2022 оны 01 дүгÑÑÑ€ Ñарын 29-ний орой 19 цаг 30 минутын үед Мөнххаан Ñумын төвд гÑртÑÑ Ð±Ð°Ð¹Ñ…Ð°Ð´ миний айлд өргүүлÑÑн Ñ…Ò¯Ò¯ Чинбат овогтой ЦÑÑ€Ñнбадам нь архи ууÑан орж ирÑÑд “та нар намайг тоохгүй байна, та нар том юмаа†гÑÑ…Ñд нь би “миний Ñ…Ò¯Ò¯ өргөж авÑан аав, ÑÑж рүүгÑÑ Ñваа†гÑÑ…Ñд “та нар тоохгүй байна†гÑÑд миний баруун нүүр лүү баруун гараараа цохиÑон. Цохих үед нь би муужраад унахад намайг хүзүүн дÑÑÑ€ÑÑÑ Ð´Ð°Ñ€Ð¶ байгаад миний шилÑн хүзүү Ñ€Ò¯Ò¯ алгадахад манай бага охин Ц.Ðмаржаргал орж ирж ÑалгаÑан. ТÑгÑÑд Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь хувцÑаа өмÑөөд гÑÑ€ÑÑÑ Ð³Ò¯Ð¹Ð³ÑÑд гарÑан. Миний баруун нүд хөхөрч хавдÑан. Ðүдний дотор талд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ñан. Мөн миний хамар хөндүүрлÑж өвдөнө, Ñ…ÑлÑÑ Ñ…Ð°Ð·Ð°Ð°Ð´ Ñ…Ó©Ñ…Ó©Ñ€Ñөн байÑан, мөн цÑÑжин дотуур хөндүүрлÑж өвдөж байна. Урьд өмнө нь маргалдаж муудаж байгаагүй. Мөн намайг зодож цохиж байгаагүй. Тухайн үед архи Ñогтууруулах ундааны зүйл Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑÑн байÑан. Би Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó© 11 хүүхÑд төрүүлÑÑн. Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь манай хамгийн бага Ñ…Ò¯Ò¯ байгаа юм. Багад нь 05 Ñартай байхад нь Мөнххаан Ñумын иргÑн Чинбат гÑÑ… хүнд өргүүлÑÑн. ТÑрнÑÑÑ Ñ…Ð¾Ð¹Ñˆ манайхаар Ñар шинÑÑÑ€ ирж золгодог байÑан. Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó© бол хотод ажил хийгÑÑд Ñвдаг. Манайхаар бол 2012 Ð¾Ð½Ð¾Ð¾Ñ Ñ…Ð¾Ð¹Ñˆ ирж уулздаг болÑон. Би өөрийн бага хүүдÑÑ Ð·Ð¾Ð´ÑƒÑƒÐ»Ñандаа гомдолтой байна. Ðамайг наÑтай хүн гÑж бодохгүй миний нүүрний гоо Ñайханд халдÑанд гомдолтой байна. Одоо миний баруун нүд хөхөрч хавдаад тагларÑан юм харах муутай байна. Би ÑмчилгÑÑ Ñ…Ð¸Ð¹Ð»Ð³ÑÑд гарÑан зардлаа нÑÑ…Ñмжилж байна...†гÑÑ… мÑдүүлÑг /Ñ…Ñ…-ийн 07-08/,
ГÑрч Ц.Ðмаржаргалын: “.... Би орой 19 цаг 30 минутын үед гÑртÑÑ Ð±Ð°Ð¹Ñ…Ð°Ð´ манай хашааны хаалга онгойлгоод Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь архи ууÑан ÑÑжийн гÑÑ€ лүү орж байÑан. Би гÑÑ€ лүүгÑÑ Ð¾Ñ€Ð¾Ð¾Ð´ гÑртÑÑ Ð³Ð°Ð» түлж байхад манай хажуу талын ÑÑжийн гÑрт түр тар гÑÑд юм унах шиг болохоор нь би ÑÑжийнх Ñ€Ò¯Ò¯ ороход баруун орон дÑÑÑ€ Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь манай ÑÑж Ш.ÐаранцÑцÑгийг цохиод унагааÑан, ÑÑж орны доор нүүрÑÑ Ð´Ð°Ñ€Ð°Ð°Ð´ унаÑан дÑÑÑ€ нь Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам ÑууÑан байхаар нь би Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамыг чи Ñаж байгаа юм Ð±Ñ Ð³ÑÑ…Ñд Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь би цохиогүй ÑÑж Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó© ор мөргөөд унаÑан гÑÑ…ÑÑÑ€ нь би “чи битгий худлаа Ñ…ÑлÑÑд бай, чи намайг орж ирÑÑ…Ñд цохиж байÑан ш дÑцгÑÑ…Ñд Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь гÑÑ€ÑÑÑ Ð³Ð°Ñ€Ð°Ð°Ð´ гүйÑÑн. ТÑгÑÑ…ÑÑÑ€ нь би тухайн үед нь цагдаагийн байгууллагад мÑдÑгдÑÑн. Тухайн үед Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь архи Ñогтууруулах ундааны зүйл Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑÑн байÑан. ÐилÑÑн Ñогтуу байÑан. Манай ÑÑжийн баруун нүд нь хөхөрч хавдÑан, нүдний дотор талд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ñан, хамар өвдөж байÑан. Мөн шүд нь хөдөлÑөн байÑан. Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь урьд өмнө нь бид нартай маргалдаж муудаж байгаагүй. Би ÑÐ½Ñ Ñ‚Ð°Ð»Ð°Ð°Ñ€ Ñайн мÑдÑхгүй байна. Би Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó© давхар биетÑй жирÑмÑÑн. Манай нөхөр хөдөө байдаг болохоор бид Ñ…Ñд хашаандаа Ñ…ÑдүүлÑÑ Ð±Ð°Ð¹Ð´Ð°Ð³. Өчигдрийн ÑÐ²Ð´Ð»Ð°Ð°Ñ Ð±Ð¾Ð»Ð¶ миний нойр хүрÑхгүй айдаÑтай байгаа. Манай хоёр хүүхÑд мөн шөнөдөө айгаад унтаж чадахгүй уйлаад байна...†гÑÑ… мÑдүүлÑг /Ñ…Ñ…-ийн 12-13/,
Шүүхийн шинжилгÑÑний албаны шинжÑÑчийн 2022 оны 01 дүгÑÑÑ€ Ñарын 31-ний өдрийн 112 дугаартай: “...Ш.ÐаранцÑцÑгийн биед баруун нүдний дÑÑд доод зовхинд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ð°Ð»Ñ‚, баруун дÑÑд араа болон үүдÑн 2 шүдний Ñулрал бүхий гÑмтÑл тогтоогдлоо. УчирÑан гÑмтÑл нь шүүх ÑмнÑлгийн гÑмтлийн зÑÑ€Ñг тогтоох журмын 2.4.1-д зааÑнаар Ñрүүл мÑндийг түр хугацаагаар ÑарниулÑан тул гÑмтлийн хөнгөн зÑÑ€Ñгт хамаарна. Цаашид Ñрүүл мÑнд, хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөхгүй...†гÑÑ… дүгнÑлт /Ñ…Ñ…-ийн 20-21/,
Яллагдагч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын: “... Би тухайн үед Ñогтуу байÑан. Ðамайг Ñогтуу орж ирлÑÑ Ð³Ñж уурлахаар нь “та нар намайг хүнд өргүүлÑÑн, ер нь намайг тоодоггүй†гÑÑд уурандаа цохичихÑон. Би өөрийн буруутай үйлдлÑÑ Ñ…Ò¯Ð»ÑÑн зөвшөөрч маш их гÑмшиж байна. ÐÑж рүүгÑÑ Ð¾Ñ‡Ð¸Ð¶ уучлалт гуйÑан...†гÑÑ… мÑдүүлÑг /Ñ…Ñ…-ийн 35-36/
Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын оршин Ñуугаа газрын хаÑгийн бүртгÑлийн лавлагаа / Ñ…Ñ…-ийн 39 Ñ…/
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын иргÑний үнÑмлÑхийн хуулбар /Ñ…Ñ…-ийн 40 Ñ…/
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын Ñрүүгийн хариуцлага хүлÑÑж байÑан ÑÑÑхийг шалгах Ñ…ÑƒÑƒÐ´Ð°Ñ /Ñ…Ñ…-ийн 43 Ñ…// зÑÑ€Ñг болно.
ÐÑг. ГÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн гÑм буруугийн талаар:
1.1. ШүүхÑÑÑ Ñ‚Ð¾Ð³Ñ‚Ð¾Ð¾Ñон үйл баримт
Шүүх Ñ…Ñргийн бодит байдлыг тогтоох зарчмын дагуу Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуулийн 1.7 дугаар зүйлийн 3 дахь Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар талуудын мÑтгÑлцÑÑний үндÑÑн дÑÑÑ€ шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь 2022 оны 01 дүгÑÑÑ€ Ñарын 29-ний орой 19 цагийн орчимд Ñогтууруулах ундааны зүйл Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑÑн үедÑÑ Ð¡Ò¯Ñ…Ð±Ð°Ð°Ñ‚Ð°Ñ€ аймгийн Мөнххаан Ñумын 4 дүгÑÑÑ€ баг, Хонхорын задгай тоотод гÑÑ€ бүлийн хамаарал бүхий харилцаатай хүн болох төрÑөн ÑÑж Ш.ÐаранцÑцÑгийг зодож Ñрүүл мÑндÑд нь баруун нүдний доод зовхинд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ð°Ð»Ñ‚, баруун дÑÑд араа болон үүдÑн 2 шүдний Ñулрал бүхий хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулÑан үйл баримт буюу Ñ…Ñргийн нөхцөл байдлыг тогтоолоо.
ДÑÑрх үйл баримт нь Ñллах болон өмгөөлөх талуудын шүүх хуралдаанаар шинжлÑн Ñудалж, Ñ…ÑлÑлцүүлÑÑн дараах нотлох баримтуудаар хангалттай нотлогдон тогтоогдож байна. Үүнд:
Хохирогч Ш.ÐаранцÑцÑгийн “ ... миний айлд өргүүлÑÑн Ñ…Ò¯Ò¯ Чинбат овогтой ЦÑÑ€Ñнбадам нь архи ууÑан орж ирÑÑд “та нар намайг тоохгүй байна, та нар том юмаа†гÑÑ…Ñд нь би “миний Ñ…Ò¯Ò¯ өргөж авÑан аав, ÑÑж рүүгÑÑ Ñваа†гÑÑ…Ñд “та нар тоохгүй байна†гÑÑд миний баруун нүүр лүү баруун гараараа цохиÑон. Цохих үед нь би муужраад унахад намайг хүзүүн дÑÑÑ€ÑÑÑ Ð´Ð°Ñ€Ð¶ байгаад миний шилÑн хүзүү Ñ€Ò¯Ò¯ алгадахад манай бага охин Ц.Ðмаржаргал орж ирж ÑалгаÑан...†гÑÑ…,
ГÑрч Ц.Ðмаржаргалын “...ÑÑжийн гÑрт түр тар гÑÑд юм унах шиг болохоор нь би ÑÑжийнх Ñ€Ò¯Ò¯ ороход баруун орон дÑÑÑ€ Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь манай ÑÑж Ш.ÐаранцÑцÑгийг цохиод унагааÑан, ÑÑж орны доор нүүрÑÑ Ð´Ð°Ñ€Ð°Ð°Ð´ унаÑан дÑÑÑ€ нь Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам ÑууÑан байхаар нь чи Ñаж байгаа юм Ð±Ñ Ð³ÑÑ…Ñд би цохиогүй ÑÑж Ó©Ó©Ñ€Ó©Ó© ор мөргөөд унаÑан гÑÑÑн... гÑÑ…  мÑдүүлгүүд,
Шүүхийн шинжилгÑÑний албаны шинжÑÑчийн 2022 оны 01 дүгÑÑÑ€ Ñарын 31-ний өдрийн 112 дугаартай: “...Ш.ÐаранцÑцÑгийн биед баруун нүдний дÑÑд доод зовхинд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ð°Ð»Ñ‚, баруун дÑÑд араа болон үүдÑн 2 шүдний Ñулрал бүхий гÑмтÑл тогтоогдлоо. УчирÑан гÑмтÑл нь шүүх ÑмнÑлгийн гÑмтлийн зÑÑ€Ñг тогтоох журмын 2.4.1-д зааÑнаар Ñрүүл мÑндийг түр хугацаагаар ÑарниулÑан тул гÑмтлийн хөнгөн зÑÑ€Ñгт хамаарна. Цаашид Ñрүүл мÑнд, хөдөлмөрийн чадварт нөлөөлөхгүй...†гÑÑ… дүгнÑлт зÑргÑÑÑ€ нотлогдон тогтоогдож байх бөгөөд шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь шүүхийн Ñ…ÑлÑлцүүлÑгт гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн гÑм буруугийн талаар маргаагүй болно.
1.2. Оролцогчийн Ñрхийн Ñ…ÑÑ€Ñгжилт
Мөрдөгч дÑÑÑ€ дурдÑан нотлох баримтуудыг Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуульд зааÑан үндÑÑлÑл журмын дагуу цуглуулж, бÑхжүүлÑÑн байх бөгөөд ÑдгÑÑÑ€ нь Ó©Ó©Ñ€ хоорондоо агуулгын зөрөөгүй, ÑÐ½Ñ Ñ…ÑÑ€Ñгт хамааралтай, ач холбогдолтой, Ñ…Ñргийн бодит байдлыг тогтоож Ñ…Ñргийг ÑцÑÑлÑн шийдвÑрлÑÑ…Ñд хангалттай байх тул шүүхийн шийдвÑрийн үндÑÑлÑл болгон үнÑлÑв.
Мөрдөн шалгах ажиллагаагаар Ñ…Ñргийн бодит байдал буюу болж өнгөрÑөн үйл Ñвдлыг хуульд зааÑан арга Ñ…ÑÑ€ÑгÑлÑÑÑ€ боломжит Ñ…ÑмжÑÑнд ÑÑргÑÑн тогтооÑон, Ñ…Ñргийн оролцогч нарын хуулиар хамгаалагдÑан Ñрхийг хаÑаж буюу Ñ…Ñзгаарлах байдлаар шүүхÑÑÑ Ò¯Ð½Ð´ÑÑлÑл бүхий тогтоол гаргахад Ñөргөөр нөлөөлөхүйц Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуулийг ноцтой зөрчÑөн нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.
1.3. Талуудын гаргаÑан дүгнÑлт
УлÑын ÑллагчааÑ: ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь 2022 оны 01 дүгÑÑÑ€ Ñарын 29-ний өдөр 19 цаг 30 минутын үед Ñогтууруулах ундааны зүйл Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑÑн үедÑÑ Ð¡Ò¯Ñ…Ð±Ð°Ð°Ñ‚Ð°Ñ€ аймгийн Мөнххаан Ñумын 4 дүгÑÑÑ€ багийн нутаг дÑвÑгÑÑ€ Хонхорын задгай тоотод гÑÑ€ бүлийн хамаарал бүхий харилцаатай хүн болох төрÑөн ÑÑ… Ш.ÐаранцÑцÑгийг зодож, Ñрүүл мÑндÑд нь баруун нүдний доод зовхины Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ð°Ð»Ñ‚, баруун дÑÑд араа болон үүдÑн 2 шүдний Ñулрал бүхий хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулÑан гÑмт Ñ…Ñргийг үйлдÑÑн болох нь хавтаÑÑ‚ Ñ…ÑÑ€Ñгт авагдÑан хохирогч, гÑрч нарын мÑдүүлÑг шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын Ñллагдагчаар өгÑөн мÑдүүлÑг, шинжÑÑчийн дүгнÑлт болон шүүхийн Ñ…ÑлÑлцүүлÑгт шинжлÑн ÑудалÑан бичгийн нотлох баримтуудаар нотлогдож байх тул шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамыг Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑан гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн гÑм буруутайд тооцох дүгнÑлтийг гаргав.
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам: ГÑм буруугаа хүлÑÑн зөвшөөрч байна гÑв.
1.4. Хууль зүйн дүгнÑлт
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь гÑмт Ñ…Ñргийг гÑм буруугийн шууд Ñанаатай Ñ…ÑлбÑÑ€ÑÑÑ€ үйлджÑÑ. ÐÐ½Ñ Ð³Ñмт Ñ…ÑÑ€Ñг гарахад нийгÑмд тогтÑон Ñ…Ò¯Ð¼Ò¯Ò¯Ñ Ñ…Ð¾Ð¾Ñ€Ð¾Ð½Ð´Ñ‹Ð½ харьцааны, Ñ‘Ñ Ñуртахууны Ñ…Ñм Ñ…ÑмжÑÑг үл тоомÑорлоÑон нөхцөл байдал шалтгаалÑан гÑж үзнÑ.
ТÑÑ€ÑÑÑ€ буÑдын Ñрх, Ñрх чөлөөнд хууль буÑаар халдаж болохгүй, өөрийн үйлдлийн хууль Ð±ÑƒÑ ÑˆÐ¸Ð½Ð¶Ñ‚Ñйг буюу буÑдын биед халдаж гараараа цохиход гÑмтÑл учирч болохыг ухамÑарлаж мÑдÑÑÑÑ€ атлаа Ñогтууруулах ундааны зүйл Ñ…ÑÑ€ÑглÑÑÑн үедÑÑ Ñ‚Ó©Ñ€Ñөн ÑÑж Ш.ÐаранцÑцÑгийг зодож түүний Ñрүүл мÑндÑд нь баруун нүдний дÑÑд доод зовхинд Ñ†ÑƒÑ Ñ…ÑƒÑ€Ð°Ð»Ñ‚, баруун дÑÑд араа болон үүдÑн 2 шүдний Ñулрал бүхий хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулÑан үйл баримт тогтоогдож байна.
ДÑÑрхÑÑÑ Ð½ÑгтгÑн дүгнÑвÑл, шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамыг “хүний Ñрүүл мÑндÑд хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулах†гÑмт Ñ…Ñргийг үйлдÑÑн гÑм буруутайд тооцож, шүүгдÑгчид Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар Ñрүүгийн хариуцлага хүлÑÑлгÑÑ… хууль зүйн үндÑÑлÑлтÑй байна.
Â
Хоёр: Ðрүүгийн хариуцлагын талаар:
2.1. Талуудын гаргаÑан Ñанал,
УлÑын Ñллагч: ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам гÑм буруугаа хүлÑÑн зөвшөөрч байгаа байдал болон түүний ажил хөдөлмөр ÑрхÑлж байгаа, шүүгдÑгчийн хувийн байдлыг харгалзан үзÑж Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд 600 нÑгжтÑй Ñ‚ÑнцÑÑ… Ñ…ÑмжÑÑний буюу 600,000 төгрөгөөр торгох Ñл оногдуулах, уг торгуулийн Ñлыг 90 хоногийн дотор Ñ…ÑÑÑгчлÑн төлүүлÑÑ… Ñаналыг гаргаж байна. ÐÐ½Ñ Ñ…Ñргийн ÑƒÐ»Ð¼Ð°Ð°Ñ Ð½Ñг хүний Ñрүүл мÑндÑд хөнгөн хохирол учирÑан. ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам ÑÐ½Ñ Ñ…ÑÑ€Ñгт цагдан хоригдоогүй. Урьд авÑан хувийн баталгаа гаргах таÑлан ÑÑргийлÑÑ… Ñ…ÑмжÑÑг Ñ…ÑвÑÑÑ€ үргÑлжлүүлÑÑ… Ñаналтай. Ð¥ÑÑ€Ñгт Ñд мөрийн баримтаар хураагдаж ирÑÑн болон битүүмжлÑгдÑÑн Ñд хөрөнгө байхгүй. ШүүгдÑгчÑÑÑ Ð³Ð°Ñ€Ð³ÑƒÑƒÐ»Ð°Ñ… Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… ажиллагааны зардалгүй гÑÑ… дүгнÑлт гаргав.
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам: Ð¥ÑлÑÑ… зүйлгүй гÑв.
2.2. Ðрүүгийн хариуцлага
Шүүх гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн ÑтгÑÑдÑд Ñрүүгийн хариуцлага хүлÑÑлгÑÑ…Ñд Ðрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.1 дүгÑÑÑ€ зүйлийн 2 дахь Ñ…ÑÑÑгт “Ðрүүгийн хариуцлага хүлÑÑлгÑÑ…Ñд гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн нөхцөл байдал, учирÑан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн хүний хувийн байдал зÑргийг шүүх харгалзан үзнцгÑж зааÑан нөхцөл байдлыг үндÑÑлÑÑ… учиртай.
Хувийн байдал гÑдÑгт хувь хүний төлөвшил, зан араншин, гÑÑ€ бүлийн байдал, ажил ÑрхлÑлтийн байдал, урьд гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг, зөрчил үйлдÑж байÑан ÑÑÑÑ…, гÑмт үйлдÑлдÑÑ Ñ…Ð¸Ð¹Ð¶ буй оюун дүгнÑлт буюу гÑм буруугаа ойлгон ухамÑарлаÑан ÑÑÑÑ… нөхцөл байдлуудыг хамааруулан ойлгоно.
ШүүгдÑгчийн хувийн байдлын талаар хавтаÑÑ‚ Ñ…ÑÑ€Ñгт авагдÑан Ñрүүгийн хариуцлага хүлÑÑж байÑан ÑÑÑхийг шалгах хуудÑаар тогтоогдÑон байдал, үйлдÑÑн Ñ…ÑргÑÑ Ð°Ð½Ñ…Ð½Ð°Ð°Ñаа үнÑн зөвөөр мÑдүүлж, хохирогчтой ÑвлÑÑ€ÑÑн, хохирогч гомдолгүй гÑÑÑн зÑÑ€Ñг нь баримтаар тогтоогдож байна.
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд Ñл шийтгÑл оногдуулахад Ðрүүгийн хуулийн 6.5, 6.6 дугаар зүйлд зааÑан хөнгөрүүлÑÑ… болон хүндрүүлÑÑ… нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд Ñрүүгийн хариуцлага хүлÑÑлгÑхдÑÑ Ò¯Ð¹Ð»Ð´ÑÑн гÑмт Ñ…Ñргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, Ñ…ÑÑ€ Ñ…ÑмжÑÑ, хохирогчтой ÑвлÑÑ€ÑÑн хохирогч гомдолгүй гÑÑÑн, шүүгдÑгчийн хувийн байдал, гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн нөхцөл байдал зÑргийг харгалзан шүүх шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамыг хүний Ñрүүл мÑндÑд хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулах гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн гÑм буруутайд тооцож, түүнд Ñрүүгийн хариуцлага хүлÑÑлгÑÑ… хууль зүйн үндÑÑлÑлтÑй байх тул Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар 500 нÑгжтÑй Ñ‚ÑнцÑÑ… Ñ…ÑмжÑÑний буюу 500.000 төгрөгийн торгох Ñл шийтгÑÑ… нь гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑгдÑÑн нөхцөл байдал, учирÑан хохирлын Ñ…ÑÑ€ Ñ…ÑмжÑÑ, шүүгдÑгчийн гÑм бурууд тохирÑон бөгөөд Ñрүүгийн хариуцлагын нийгÑмшүүлÑÑ… зорилгод бүрÑн нийцнÑ.
Ðрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑныг баримтлан шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын хөрөнгө, цалин хөлÑ, орлого олох буÑад боломжийг харгалзан оногдуулÑан торгох Ñлыг 90 хоногийн дотор Ñ…ÑÑÑгчлÑн төлөхөөр тогтоож, торгох Ñлыг шүүхÑÑÑ Ñ‚Ð¾Ð³Ñ‚Ð¾Ð¾Ñон хугацаанд биелүүлÑÑгүй бол шүүх биелÑгдÑÑгүй торгох Ñлын арван таван нÑгжтÑй Ñ‚ÑнцÑÑ… Ñ…ÑмжÑÑний төгрөгийг нÑг хоногоор тооцож хорих Ñлаар Ñолихыг түүнд мÑдÑгдÑв.
2.3 Хохирол, хор уршгийн талаар
Ðрүүгийн хуулийн 2.5 дугаар зүйлийн 1-Ñ‚ “ÐÐ½Ñ Ñ…ÑƒÑƒÐ»Ð¸Ð¹Ð½ туÑгай ангид зааÑан гÑмт Ñ…Ñргийн ÑƒÐ»Ð¼Ð°Ð°Ñ Ñ…Ò¯Ð½Ð¸Ð¹ амь наÑ, Ñрүүл мÑнд, Ñд хөрөнгөд шууд учирÑан үр дагаврыг гÑмт Ñ…Ñргийн хохиролд тооцно.†гÑж зааÑан бөгөөд шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамын үйлдлийн ÑƒÐ»Ð¼Ð°Ð°Ñ Ñ…Ð¾Ñ…Ð¸Ñ€Ð¾Ð³Ñ‡ Ш.ÐаранцÑцÑгийн биед хөнгөн хохирол учирÑан бөгөөд Ñ‚ÑÑ€ÑÑÑ€ гомдолгүй, нÑÑ…ÑмжлÑÑ… зүйлгүй гÑж Ñ…ÑÑ€Ñгт мÑдүүлжÑÑ. Иймд шүүгдÑгч Ц.ЦÑÑ€Ñнбадамыг ÑÐ½Ñ Ñ‚Ð¾Ð³Ñ‚Ð¾Ð¾Ð»Ð¾Ð¾Ñ€ буÑдад төлөх төлбөргүй гÑж үзлÑÑ.
2.4. БуÑад аÑуудлаар
ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь ÑÐ½Ñ Ñ…Ñргийн ÑƒÐ»Ð¼Ð°Ð°Ñ Ñ†Ð°Ð³Ð´Ð°Ð½ хоригдоогүй, Ñ…ÑÑ€Ñгт битүүмжлÑгдÑÑн болон хураагдÑан Ñд зүйлгүй, иргÑний хувийн бичиг баримт авагдаагүй, Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… ажиллагааны зардалтай холбоотой баримт ирÑÑгүй. ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд  урьд авÑан хувийн баталгаа гаргах таÑлан ÑÑргийлÑÑ… арга Ñ…ÑмжÑÑг Ñ…ÑвÑÑÑ€ үргÑлжлүүлнÑ.
Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуулийн 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдÑд зааÑныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:
1. ШүүгдÑгч Шарнууд овогт Чинбатын ЦÑÑ€Ñнбадамыг хүний Ñрүүл мÑндÑд хөнгөн хохирол Ñанаатай учруулах буюу Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑан гÑмт Ñ…ÑÑ€Ñг үйлдÑÑн гÑм буруутайд тооцÑугай.
2. Ðрүүгийн хуулийн туÑгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дÑÑ… зааÑнаар шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамыг 500  /таван зуу/ нÑгжтÑй Ñ‚ÑнцÑÑ… Ñ…ÑмжÑÑний буюу 500.000 /таван зуун мÑнга /төгрөгөөр торгох Ñлаар шийтгÑÑүгÑй.
3. Ðрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑныг баримтлан шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд оногдуулÑан торгох Ñлыг 90 хоногийн дотор Ñ…ÑÑÑгчлÑн төлөхөөр тогтооÑугай.
4. Ðрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам нь торгох Ñлыг шүүхÑÑÑ Ñ‚Ð¾Ð³Ñ‚Ð¾Ð¾Ñон хугацаанд биелүүлÑÑгүй бол шүүх биелÑгдÑÑгүй торгох Ñлын арван таван нÑгжтÑй Ñ‚ÑнцÑÑ… Ñ…ÑмжÑÑний төгрөгийг нÑг хоногоор тооцож хорих Ñлаар Ñолихыг мÑдÑгдÑүгÑй.
5. Шүүхийн шатанд шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадамд таÑлан ÑÑргийлÑÑ… арга Ñ…ÑмжÑÑ Ð°Ð²Ð°Ð°Ð³Ò¯Ð¹ болохыг дурдÑугай.
6. ШүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам ÑÐ½Ñ Ñ…Ñргийн ÑƒÐ»Ð¼Ð°Ð°Ñ Ñ†Ð°Ð³Ð´Ð°Ð½ хоригдоогүй, Ñ…ÑÑ€Ñгт Ñд мөрийн баримтаар хураагдÑан болон битүүмжлÑгдÑÑн Ñд зүйлгүй, иргÑний хувийн бичиг баримт авагдаагүй, Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… ажиллагааны зардалтай холбоотой баримт ирÑÑгүй, шүүгдÑгч Ч.ЦÑÑ€Ñнбадам ÑÐ½Ñ Ñ‚Ð¾Ð³Ñ‚Ð¾Ð¾Ð»Ð¾Ð¾Ñ€ буÑдад төлөх төлбөргүй буюу Ш.ÐаранцÑцÑг  нÑÑ…ÑмжлÑÑ… зүйлгүй гÑÑнийг Ñ‚ÑƒÑ Ñ‚ÑƒÑ Ð´ÑƒÑ€Ð´Ñугай.
7. Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар шийтгÑÑ… тогтоол уншиж ÑонÑгоÑноор хүчинтÑй болохыг мÑдÑгдÑүгÑй.
8.Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 4 дÑÑ… Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар шүүгдÑгч, хохирогч, түүний хууль Ñ‘Ñны төлөөлөгч, Ñ‚ÑдгÑÑрийн өмгөөлөгч, улÑын Ñллагч, дÑÑд шатны прокурор шийтгÑÑ… тогтоолыг ÑÑ Ð·Ó©Ð²ÑˆÓ©Ó©Ñ€Ð²Ó©Ð» гардан авÑÐ½Ð°Ð°Ñ Ñ…Ð¾Ð¹Ñˆ 14 хоногийн дотор Сүхбаатар аймгийн ÐÑ€Ò¯Ò¯, ИргÑний Ñ…Ñргийн давж заалдах шатны шүүхÑд давж заалдах гомдол гаргах, ÑÑÑргүүцÑл бичих ÑрхтÑй болохыг тайлбарлаÑугай.
9. Ðрүүгийн Ñ…ÑÑ€Ñг Ñ…Ñнан шийдвÑрлÑÑ… тухай хуулийн 37.1 дүгÑÑÑ€ зүйлийн 2 дахь Ñ…ÑÑÑгт зааÑнаар ÑÐ½Ñ Ñ‚Ð¾Ð³Ñ‚Ð¾Ð¾Ð»Ð´ давж заалдах гомдол, ÑÑÑргүүцÑл гаргаÑан тохиолдолд тогтоолын биелÑлтийг түдгÑлзүүлÑүгÑй.
Â
ДÐРГÐЛÐГЧ ШҮҮГЧ                     Ð.БÐЯРБÐÐТÐÐ