МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Багахангай, Налайх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн эрүүгийн шүүх хуралдааныг шүүгч Д.Чинзориг даргалж,

нарийн бичгийн дарга А.Номин-Эрдэнэ,

улсын яллагч С.Эрдэнэбаяр,

шүүгдэгч Б.Содбаяр нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар:

Налайх, Багахангай дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 98 дугаар зүйлийн 98.1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Бэсүд овогт Баасанхүүгийн Содбаярт холбогдох 2016 0108 0255 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2016  оны 7 дугаар сарын 08-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Монгол улсын иргэн, 1995  оны 4 дүгээр сарын 27-ны өдөр Налайх дүүрэгт төрсөн, 21 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, гагнуурчин мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл 5, эхнэр, 2 хүүхэд, хадам аавын хамтаар Улаанбаатар хот, Налайх дүүрэг, 2 дугаар хороо, Нарлагийн 8 дугаар гудамж, 08 тоотод оршин суух бүртгэлтэй, одоо Налайх дүүргийн 2 дугаар хороо, 9 дүгээр байр, 84 тоотод түр оршин суух, урьд ял шийтгэлгүй, регистрийн УД95042711 дугаартай, Бэсүд овогт Баасанхүүгийн Содбаяр нь 2016 оны 5 дугаар сарын 23-наас 24-нд шилжих шөнө Налайх дүүргийн 2 дугаар хорооны 9 дүгээр байрны 84 тоотод оршин суух өөрийн гэртээ Г.Мөнхтуяаг хардан хэрэлдэж, маргалдаж байхыг хадам аав Х.Ганпүрэв нь хараад охиноо өмөөрч цээжинд нь гараараа цохиход түүний эсэргүүцэн цээжин тус газар нэг удаа өшиглөж бие махбодид хүндэвтэр гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт яллах, өмгөөлөх талаас шинжлэн судлуулсан болон хэрэгт хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цугларсан дараах нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитой шинжлэн судлаад ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шүүгдэгч Б.Содбаяр нь 2016 оны 5 дугаар сарын 23-наас 24-нд шилжих шөнө Налайх дүүргийн 2 дугаар хорооны 9 дүгээр байрны 84 тоотод оршин суух өөрийн гэртээ Г.Мөнхтуяаг хардан хэрэлдэж, маргалдаж байхыг хадам аав Х.Ганпүрэв нь хараад охиноо өмөөрч цээжинд нь гараараа цохиход түүний эсэргүүцэн цээжин тус газар нэг удаа өшиглөж бие махбодид хүндэвтэр гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэгт гэм буруутай болох нь:

Шүүгдэгч Б.Содбаярын шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “Мэдүүлэг өгөхгүй.” гэх, 

Шүүгдэгч Б.Содбаярын мөрдөн байцаалтад сэжигтэн, яллагдагчаар өгсөн “ 2016 оны 5 дугаар сарын 23-ны өдөр би өглөө 09 цаг гэхэд Улаанбаатар хотод барилга дээр ажил хийж байсан учир ажилдаа яваад орой 23 цагийн үед Налайх дүүргийн 2 дугаар хороо 9 дүгээр байр 84 тоотод байрлах гэртээ ирсэн. Гэртээ ирэхэд манай эхнэр байхгүй, хоёр хүүхэд хадам Ганпүрэвтэй хамт байсан. Тэгээд эхнэрийг асуутал “Хонгорзултай уулзах гээд гараад явчихсан байна” гэхээр нь би “Тайхар” бааранд Хонгорзул урьд ажиллаж байсан учир тэнд байж магадгүй гээд очтол Хонгорзул манай эхнэр Мөнхтуяа хоёр нэг залуутай сууж байсан. Тэгэхээр нь би Мөнхтуяаг дуудаж гаргаж ирээд чи хоёрхон сартай хүүхэдтэй байж архи дарс ууж явлаа гичий янханаар нь хараачихсан чинь өөдөөс чамд ямар хамаатай юм гээд хэрэлдсэн. Тэгээд би хэрэлдэж байгаад гэр рүүгээ явчихсан чинь Мөнхтуяа араас дагаж орж ирсэн. Тэгээд бид хоёр гэрт орж ирээд дахиж хэрэлдээ намайг “зайл” гэж хөөж туугаад намайг маажих гээд үснээс зулгаахаар нь би тавиулаад түлхсэн чинь Мөнхтуяа ор руу уначихсан. Тэгээд бид хоёр зууралдаж байтал манай хадам аав уурлаж босож ирээд намайг гараа атгаж байгаад нэг удаа цохисон. Тэгэхээр нь би зөрүүлээд гар хөлөө зэрэг явуулаад баруун хөлөөрөө тийрээд өшиглөсөн. Гараар бол цохигдоогүй, харин баруун хөлөөр тийрч өшиглөхөд хадам аав Ганпүрэвийг зүүн хавирга орчимд нь өшиглөсөн. Тэгээд хадам аав доошоо сөхрөөд уначихсан тэгэнгүүт нь эхнэр хоёр ноцолдохоо болиод би аав Ганпүрэвээс уучлалт гуйгаад гэрээс гараад явчихсан. ...би 2016 оны 6 дугаар сарын 22-ны өдөр сэжигтнээр өгсөн мэдүүлэгтээ үйлдсэн хэргийнхээ талаар нэгд нэгэнгүй үнэн зөвөөр мэдүүлсэн тул надад өөр нэмж ярих зүйл байхгүй.” гэх мэдүүлэг,

/хх-ийн 30-35 дугаар тал/

Хохирогч Х.Ганпүрэвийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...Би өөрийн охин Мөнхтуяа, хүргэн Содбаяр, зээ хүү Билгүүнжаргал, /сар гарантай/, охин Цэлмүүн нарын хамт Налайх дүүргийн 2 дугаар хороо, 9 дүгээр байрны 84 тоотод оршин суудаг болоод 2 жил гаруй хугацаа болж байна. 2016 оны 5 дугаар сарын 23-ны орой би гэртээ 2 жаахан хүүхдээ хараад байж байтал манай охин Мөнхтуяа орой 22 цагийн үед “хүнээс юм авна” гээд гэрээс гараад явсан. Тэгээд шөнө 1-2 цагийн үед гаднаас манай охин Мөнхтуяа, хүргэн Содбаяр хамт гаднаас маргалдсан байдалтай орж ирээд гэрт орж ирээд хоорондоо хардалтаас болоод хэрэлдээд байх шиг байсан. Тэгээд манай охиныг янз бүрээр хэлсэн бололтой манай охин Мөнхтуяа уурлаад Содбаяраас зууралдаад авсан. Тэгсэн чинь Содбаяр Мөнхтуяаг ор руу түлхээд унагачихаад орон дээр зууралдаад авцгаасан. Тэгэхээр нь би очиж уурлаад Содбаярын цээж орчимд гараа атгаж байгаан нэг удаа цохисон. Тэгтэл Содбаяр орон дээрээ дээшээ харж хэвтэж байгаад над руу баруун хөлөөрөө нэг удаа зүүн талын хавирга орчимд нэг удаа тийрээд өшиглөсөн. Тэгээд би хавиргаа дараад доошоо суусан чинь Мөнхтуяа босож ирээд “чи хавиргыг нь хугалачихлаа шүү дээ” гээд хэрүүл маргаанаа өндөрлөсөн. Тэгээд маргааш өглөө нь эмнэлэг дээр очоод үзүүлтэл миний зүүн талын 8, 9 дүгээр хавирга хугарсан байсан. ...Надад одоо ямар нэг гомдол санал, нэхэмжлэх зүйл огт байхгүй. Хэргийг хөнгөн шийдэж өгнө үү гэж хүсэж байна.” гэх мэдүүлэг,

/хх-ийн 8-11 дүгээр тал/

Гэрч Г.Мөнхтуяагийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2016 оны 5 дугаар сарын 23-ны өдөр би Налайх дүүргийн 2 дугаар хороо 9 дүгээр байр 83 тоотод байрлах гэртээ байж байгаад би өөрийн найз Хонгорзул руу залгаад хаана байгааг нь асуутал гэртээ байна гэхээр нь би Хонгорзулын надад өгнө гэсэн хувцсыг авахаар Хонгорзулын гэрт очисон. Тэгсэн чинь Хонгорзулын найз нь гээд нэг танихгүй залуу Хонгорзултай хамт байж байсан. Тэгээд бид гурав юм ярьж байгаад гадагшаа гарч нэг газар орж суухаар болоод “Тайхар” бааранд ороод юм ярьж суунгаа нэг, нэг пиво захиалаад дөнгөж задлаад сууж байтал гаднаас манай нөхөр Содбаяр орж ирээд “гараад ир” гээд дуудаад байхаар нь гараад очтол Содбаяр намайг Хонгорзултай хамт явж байсан залуутай хардаад уурлаад архи ууж янхандлаа гэх мэтээр намайг доромжилсон. Тэгээд бид хоёр хэрэлдээд шууд гэр лүүгээ явцгаасан. Тэгээд гэрт ороод хэрүүл үргэлжлээд би чамтай хоёр гурван хоног ойртоогүй болохоор өөр хүнтэй унтах гээд байгаа юм уу гээд есөн шидээр нь хэлж доромжлоод байхаар нь би уурлаад Содбаярыг алгадаад авсан чинь намайг үсдээд буйдан руу түлхээд унагаачихсан. Тэгэхээр нь би зууралдаад автал манай аав Пүрэвдорж босож ирээд намайг өмөөрөөд Содбаярыг “яаж байгаа юм чи” гэж хэлээд нэг удаа гараараа цохитол Содбаяр зөрүүлж гараараа нэг цохиод хөлөөрөө жийгээд өшиглөчихсөн чинь манай аав шалан дээр уначихсан. Тэгээд босож чадахгүй байсан. Тэгээд бид хоёр зууралдахаа болиод аавыг босгоод орон дээр хэвтүүлсэн. Тэгээд Содбаяр гэр лүүгээ явчихсан. Харин маргааш өглөө нь би аавыг Налайхын эмнэлэгт үзүүлэхэд 8, 9 дүгээр хавирганууд  нь хугарсан байна гэж байсан. Тэгээд би цагдаагийн байгууллагад өргөдөл бичиж өгсөн.” гэх мэдүүлэг,

/хх-ийн 12-14 дүгээр тал/

Гэрч Т.Хонгорзулын мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...2016 оны 5 дугаар сарын 23-ны өдөр 23 цагийн үед манай найз Мөнхтуяа над руу залгаад “чи нөгөө өгнө гээд байсан дээгүүр өмсөх юм аа өгөхгүй юм уу” гэхээр нь “ирээд ав” гээд надаас ирж авсан. Энэ үед Мөнхтуяагаас түрүүлээд манай нэг эрэгтэй найз манайд ирчихсэн надтай юм яриад сууж байсан юм. Тэгээд бид 3 манайд байж байгаад удалгүй гараад ганц пиво уучихая гээд “Тайхар” баар руу ороод нэг нэг пиво захиалаад дөнгөж сууж байтал Мөнхтуяагийн нөхөр нь “Тайхар” бааранд орж ирээд Мөнхтуяаг аваад гарсан. Тэгээд би араас нь гартал тэр хоёр хоорондоо янхан, гичийгээ дуудалцаад хэрэлдээд зогсож байсан. Тэгээд тэр хоёр гэр рүүгээ яваад өгсөн. Би ч гэртээ харьж амарсан. Тэр өдрийн маргааш нь над руу Мөнхтуяа залгаад Содбаярыг аавынх нь хавиргыг өшиглөөд хугалчихлаа гээд ярьж байсан.” гэх мэдүүлэг,

/хх-ийн 15-16 дугаар тал/

Шүүхийн Шинжилгээний Үндэсний Хүрээлэнгийн шүүх эмнэлгийн үзлэг хийсэн 2016 оны 5 дугаар сарын 07-ны өдрийн №279 дүгээр:

1. Х.Ганпүрэвийн биед зүүн 8-9-р хавирганы далд хугарал гэмтэл тогтоогдлоо.
2. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн 1 удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэх боломжтой.
3. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.3.1-д заагдсанаар эрүүл мэндийг удаан хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хүндэвтэр зэрэгт хамаарна.
4. Цаашид энгийн хөдөлмөрийн чадвар алдалтанд тогтонгид нөлөөлөхгүй." гэх дүгнэлт,

/хх-ийн 25 дугаар тал/

Нийслэлийн Налайх дүүргийн 2 дугаар хорооны Засаг даргын тодорхойлолт,

/хх-ийн 36 дугаар тал/

Иргэний үнэмлэхийн лавлагаа,

/хх-ийн 37 дугаар тал/

Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас,

/хх-ийн 38 дугаар тал/ зэрэг хавтаст хэрэгт хамааралтай Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуульд заасан журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байх тул Б.Содбаярт Налайх, Багахангай дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 98 дугаар зүйлийн 98.1 дэх хэсэгт зааснаар ял шийтгэл оногдуулах нь үндэслэлтэй байна.

Хэрэгт битүүмжлэгдэн ирсэн эд хөрөнгө болон эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, шүүгдэгч Б.Содбаяр нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хохирогч Х.Ганпүрэв нь мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгтээ “...Надад одоо ямар нэг гомдол санал, нэхэмжлэх зүйл огт байхгүй...” гэсэн тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

Шүүгдэгч Б.Содбаяр нь анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудсаар /хх-38/ тогтоогдсон болно.

Шүүгдэгч Б.Содбаярт ял оногдуулахдаа анх удаа хүндэвтэр гэмт хэрэг үйлдсэн, үйлдсэн гэмт хэрэгтээ чин санаанаасаа гэмшиж, гэмт хэргийн улмаас учруулсан хохирлыг барагдуулсныг ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцсон бөгөөд ял хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй болно.  

Монгол Улсын Эрүүгийн Байцаан Шийтгэх хуулийн 283, 286, 290 дүгээр зүйлийн 290.3, 294-297, 298 дугаар зүйлүүдэд заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Бэсүд овогт Баасанхүүгийн Содбаярыг бусдын бие махбодид хүндэвтэр гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 98 дугаар зүйлийн 98.1-д зааснаар Б.Содбаярт 251 /хоёр зуун тавин нэг/ цагийн хугацаагаар албадан ажил хийлгэх ялаар шийтгэсүгэй.

3. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 50 дугаар зүйлийн 50.3 дахь хэсэгт зааснаар албадан ажил хийлгэх ял эдлэхээс санаатайгаар зайлсхийвэл ялтны эдлээгүй үлдсэн ялын найман цагийн ажлыг нэг хоног баривчлах ялаар тооцож солихыг ялтан Б.Содбаярт мэдэгдсүгэй.

4. Шүүгдэгч цагдан хоригдсон хоноггүй, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн эд зүйлгүй, бусдад төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурдсугай.

5. Шийтгэх тогтоолд давж заалдах гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээд шийтгэх тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор давж заалдах гомдол, эсэргүүцлийг Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гаргах эрхтэй болохыг дурдсугай.

6. Шийтгэх тогтоол нь танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болох ба давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл гаргасан тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хүчин төгөлдөр болтол Б.Содбаярт урьд авсан бусдын батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                          Д.ЧИНЗОРИГ