Шүүх | Ховд аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх |
---|---|
Шүүгч | Бямбажавын Гантөгс |
Хэргийн индекс | 153/2016/0070/Э |
Дугаар | 66 |
Огноо | 2016-09-27 |
Зүйл хэсэг | 215.2., |
Улсын яллагч | А.Анхбаяр |
Ховд аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол
2016 оны 09 сарын 27 өдөр
Дугаар 66
Ховд аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх хуралдааныг шүүгч Б.Гантөгс даргалж, нарийн бичгийн дарга М.Өнөрмаа, улсын яллагч А.Анхбаяр, шүүгдэгч Б.Батцоож, шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Н.Оюунчимэг, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Ц.Хүдэр нарыг оролцуулан тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Ховд аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 215 дугаар зүйлийн 215.2-д зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн эрүүгийн 201621000177 дугаартай шүүгдэгч Бошгот овогт Баярсайханы Батцоожид холбогдох 153/2016/0070/Э индекстэй эрүүгийн хэргийг 2016 оны 09 дүгээр сарын 06-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.
Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт
Монгол улсын иргэн 1996 оны 01 дүгээр сарын 10-ны өдөр Ховд аймгийн Зэрэг суманд төрсөн. 20 настай, эрэгтэй, яс үндэс-захчин, ам бүл 4, аав ээж ахын хамт, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, урьд өмнө ял шийтгэл эдэлж байгаагүй гэх, Ховд аймгийн Зэрэг сумын Гүвээ багт оршин суудаг, ПЕ:96011011 регистрийн дугаартай Бошгот овогт Баярсайханы Батцоож
Холбогдсон хэргийн талаар: /яллах дүгнэлтэд дурдсанаар /
Шүүгдэгч Б.Батцоож нь Ховд аймгийн Жаргалант сумаас Манхан сум явах чиглэлд засмал зам дээр 2016 оны 07 дугаар сарын 10-ны өдөр 16 цагийн орчимд өөрийн төрсөн аав Х.Баярсайханы эзэмшлийн 42-01 ХОҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн портер маркийн автомашин жолоодож яваад Монгол улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 9.2, 2.7.а-д заасныг тус тус зөрчиж зам тээврийн осол гаргасны улмаас иргэн З.Бааст, Х.Наранцэцэг нарын биед хүнд зэргийн гэмтэл, иргэн Х.Хүрэлцэцэг, Д.Цэцэгсүрэн, Ц.Батболд нарын биед хүндэвтэр зэргийн гэмтэл тус тус учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.
ТОДОРХОЙЛОХ нь:
Шүүхийн хэлэлцүүлгээр хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:
Шүүгэгч Б.Батцоож шүүхийн хэлэлцүүлэгт: 2016 оны 07 дугаар сарын 10-ны өдөр Ховд аймгийн Жаргалант сумаас гарч яваад нойр хүрээд үүрэглээд замын хажуу талын хашлага мөргөсөн. Тэгээд эмнэлгийн байгууллага цагдаа дуудсан.Надад ямар нэгэн гомдол санал байхгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй гэв.
Хэрэг учралын газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт: /хх 4-8 х/
Зам тээврийн осол, хэрэг үзлэгээр тогтоосон байдал /хх 9 х/
Осол хэрэг гарсан газар дээр хийсэн хэмжилтийн бүдүүвч /хх 10 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Ц.Хүдэр шүүхийн хэлэлцүүлэгт: “Миний охин 9 настай Х.Хүрэлцэцэг нь 2016 оны 07 дугаар сарын 10-ны өдөр ... 15 цагийн орчим Ховд аймгаас Зэрэг сумын чиглэлд явж байгаад зам тээврийн осолд орсон...” /хх 16 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Х.Наранцэцэгийн өгсөн: “... модон овоо даваад уначихсан байна лээ нэг мэдэхэд нэг мэдэхэд тас хийх чимээ гараад би зам тээврийн осолд ороод эмнэлэг дээр ухаан орсон. Зам тээврийн осол болох үед Б.Батцоож тээврийн хэрэгсэл жолоодож явсан...” гэх мэдүүлэг /хх 19 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Ц.Батболдын өгсөн: “... Б.Батцоожийн давхар кабинтай портер маркийн 42-01 ХОҮ улсын дугаартай машинтай явж байсан юм. Тэгээд Ховд аймгийн төвөөс гараад 25 км орчим газарт засмал замын хашлага төмрийг мөргөөд эргэж хараад зогссон байсан. эсрэг талын урсгалдаа ороод хашлага төмөр мөргөсөн байсан...” гэх мэдүүлэг /хх 22 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч З.Баастын өгсөн: “... Би зам тээврийн осолд орж БӨЭТ-д хүргэгдэж ирсэн. Батцоож тээврийн хэрэгсэл жолоодож явсан...” /хх 25 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Д.Цэцэгсүрэнгийн өгсөн: “... Б.Батцоож тээврийн хэрэгсэл жолоодож явсан...” гэх мэдүүлэг /хх 28 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд гэрч Х.Баярсайханы өгсөн: “... Би унтаж явсан болохоор ямар хурдтай явсан, зогсоох арга хэмжээ авсан эсэх талаар мэдэхгүй байна. Харин согтууруулах ундааны зүйл хэрэглээгүй байсан...” гэх мэдүүлэг /хх 31-32 х/
Мөрдөн байцаалтын шатанд гэрч Б.Отгонсүрэнгийн өгсөн: “... тээврийн хэрэгсэл явж байсан чиглэлийн замын зүүн гар тал руу унасан...” гэх мэдүүлэг /хх 33 х/
Шинжээч эмч Т.Энэбишийн 2016 оны 07 дугаар сарын 25-ны өдрийн 310 дугаартай дүгнэлт:
Шинжээч эмч Т.Энэбишийн 2016 оны 07 дугаар сарын 26-ны өдрийн 313 дугаартай дүгнэлт:
Шинжээч эмч Т.Энэбишийн 2016оны 07 дугаар сарын 28-ны өдрийн 326 дугаартай дүгнэлт:
Шинжээч эмч Т.Энэбишийн 2016 оны 07 дугаар сарын 25-ны өдрийн 308 дугаартай дүгнэлт:
Шинжээч эмч Т.Энэбишийн 2016 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдрийн 405 дугаартай дүгнэлт:
Шинжээч М.Аригуунтөгсийн 2016 оны 08 дугаар сарын 01-ний өдрийн 10525 дүгнэлтэд:
Шинжээч эмч Г.Ганхүүгийн 2016 оны 08 дугаар сарын 05-ны өдрийн 10508 дугаартай дүгнэлт:
2016 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдрийн 34 дугаартай шинжээчийн дүгнэлтэд:
Шүүгдэгч Б.Батцоож нь Ховд аймгийн Жаргалант сумаас Манхан сум явах чиглэлд засмал зам дээр 2016 оны 07 дугаар сарын 10-ны өдөр 16 цагийн орчимд өөрийн төрсөн аав Х.Баярсайханы эзэмшлийн 42-01 ХОҮ улсын дугаартай цагаан өнгийн портер маркийн автомашин жолоодож яваад Монгол улсын замын хөдөлгөөний дүрмийн 9.2, 2.7.а-д заасныг тус тус зөрчиж зам тээврийн осол гаргасны улмаас иргэн З.Бааст, Х.Наранцэцэг нарын биед хүнд зэргийн гэмтэл, иргэн Х.Хүрэлцэцэг, Д.Цэцэгсүрэн, Ц.Батболд нарын биед хүндэвтэр зэргийн гэмтэл тус тус учруулсан үйлдэлд Ховд аймгийн Прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 215 дугаар зүйлийн 215.2-д зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн нь үндэслэлтэй, хэргийн зүйлчлэл тохирсон байна.
Шүүгдэгч Б.Батцоож нь ядарсан үедээ тээврийн хэрэгсэл жолоодон хөдөлгөөнд аюул саад бий болохыг мэдсэн боловч хөнгөмсөгөөр найдсан болгоомжгүйгээр тээврийн хэрэгслийн хурдыг хасаж, зогсоох арга хэмжээ авч чадаагүйгээс шалтгаалан зам тээврийн осол гарсан байна. Тухайлбал:
Шүүгдэгч Б.Батцоож шүүхийн хэлэлцүүлэгт: 2016 оны 07 дугаар сарын 10-ны өдөр Ховд аймгийн Жаргалант сумаас гарч яваад нойр хүрээд үүрэглээд замын хажуу талын хашлага мөргөсөн. Тэгээд эмнэлгийн байгууллага цагдаа дуудсан гэх мэдүүлэг, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Ц.Хүдэр шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэг, хэрэг учралын газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /хх 4-8 х/ зам тээврийн осол, хэрэг үзлэгээр тогтоосон байдал /хх 9 х/ осол хэрэг гарсан газар дээр хийсэн хэмжилтийн бүдүүвч /хх 10 х/ мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Ц.Хүдэрийн /хх 16 х/ мөрдөн байцаалтын шатанд хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Х.Наранцэцэгийн /хх 19 х/ Ц.Батболдын /хх 22 х/ З.Баастийн /хх 25 х/ Д.Цэцэгсүрэнгийн /хх 28 х/ мөрдөн байцаалтын шатанд гэрч Х.Баярсайханы /хх 31-32 х/ мөрдөн байцаалтын шатанд гэрч Б.Отгонсүрэнгийн /хх 33 х/ Шинжээч эмч Т.Энэбишийн 2016 оны 07 дугаар сарын 25-ны өдрийн 310 дугаартай дүгнэлт /хх 35 х/ Шинжээч эмчийн 2016 оны 07 дугаар сарын 26-ны өдрийн 313 дугаартай дүгнэлт /хх 47 х/ Шинжээч эмчийн 2016оны 07 дугаар сарын 28-ны өдрийн 326 дугаартай дүгнэлт /хх 51-52 х/ Шинжээч эмчийн 2016 оны 07 дугаар сарын 25-ны өдрийн 308 дугаартай дүгнэлт /хх 56 х/ Шинжээч эмчийн 2016 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдрийн 405 дугаартай дүгнэлт /хх 60 х/ Шинжээчийн 2016 оны 08 дугаар сарын 01-ний өдрийн 10525 дүгнэлтэд /хх 67 х/ Шинжээч эмчийн 2016 оны 08 дугаар сарын 05-ны өдрийн 10508 дугаартай дүгнэлт /хх 72 х/ 2016 оны 08 дугаар сарын 07-ны өдрийн 34 дугаартай шинжээчийн дүгнэлт /хх 76 х/ зэрэг баримтуудаар шүүгдэгчийг тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын болон ашиглалтын журам зөрчсөн гэмт хэрэг үйлдсэн нь тогтоогдсон гэж шүүх дүгнэв.
Иймд шүүгдэгчийг тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын болон ашиглалтын журам зөрчих гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 215 дугаар зүйлийн 215.2-д зааснаар ял шийтгэл оногдуулах үндэслэлтэй байна.
Шүүгдэгч нь анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь “ЦЕГ-ын МСТТ-ийн лавлагааны санд бүртгэгдээгүй” тухай тэмдэглэл бүхий ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудсаар тогтоогдож байна.
Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 55 дугаар зүйлийн 55.1.2, 55.1.3-д зааснаар шүүгдэгч нь гэмт хэргийн улмаас учрах хор уршгийг зайлуулсан, гэмт хэрэг үйлдэж учруулсан хохирлоо сайн дураараа нөхөн төлсөн буюу гэм хорыг арилгасан тул ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцож түүнд оногдуулах хорих ялыг биечлэн эдлүүлэх шаардлагагүй гэж үзэж тэнсэж, хянан харгалзахаар шийдвэрлэв. Харин Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 48 дугаар зүйлийн 48.2-д зааснаар шүүгдэгч Б.Батцоожийг тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг хасах нэмэгдэл ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон үеэс эхэлж тоолох нь зүйтэй.
Хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч З.Бааст нь цаашид гарах хохирлоо Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэл гаргах эрхтэйг нээлттэй үлдээж, хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Х.Наранцэцэг, Ц.Батболд, Д.Цэцэгсүрэн, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Ц.Хүдэр нар нь гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй гэснийг дурдаж,
Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 134 дүгээр зүйлийн 134.10-д зааснаар 2016 оны 08 дугаар сарын 22-ны өдрийн мөрдөн байцаагчийн эд хөрөнгө битүүмжлэх тогтоолыг хүчингүй болгож, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүйг дурдаж, шүүгдэгч Б.Батцоожийн №998178 дугаартай жолоочийн үнэмлэхийг шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албанд хүргүүлэхээр шийдвэрлэв.
Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 283, 284 дүгээр зүйлийн 284.1, 286, 290 дүгээр зүйлийн 290.1, 294, 295, 296 , 297, 298, 299 дүгээр зүйлүүдийг удирдлага болгон
ТОГТООХ нь:
1. Шүүгдэгч Бошгот овогт Баярсайханы Батцоожийг тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний аюулгүй байдлын болон ашиглалтын журам зөрчсөн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Эрүүгийн хуулийн 215 дугаар зүйлийн 215.2-д зааснаар Б.Батцоожийг тээврийн хэрэгслийн жолоодох эрхийг 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар хасаж, 2 /хоёр/ жил 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар хорих ялаар шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 52 дугаар зүйлийн 52.5-д зааснаар шүүгдэгч Б.Батцоожид оногдуулсан хорих ялыг жирийн дэглэмтэй эрэгтэйчүүдийн хорих ангид эдлүүлсүгэй.
4. Хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч З.Бааст нь цаашид гарах хохирлоо Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэл гаргах эрхтэйг нээлттэй үлдээж, хохирогч, иргэний нэхэмжлэгч Х.Наранцэцэг, Ц.Батболд, Д.Цэцэгсүрэн, хохирогчийн хууль ёсны төлөөлөгч Ц.Хүдэр нар нь гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй гэснийг дурдсугай.
5. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 48 дугаар зүйлийн 48.2-д зааснаар шүүгдэгч Б.Батцоожийг тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийг 1 /нэг/ жилийн хугацаагаар хассан нэмэгдэл ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц биелүүлсүгэй.
6. Эрүүгийн хуулийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1,61.4-д зааснаар шүүгдэгч Б.Батцоожид оногдуулсан 2 /хоёр/ жил 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар хорих ялыг тэнсэж 2 /хоёр/ жилийн хугацаагаар хянан харгалзаж, түүнд хяналт тавьж ажиллахыг Ховд аймгийн Цагдаагийн газарт даалгасугай.
7. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 134 дүгээр зүйлийн 134.10-д зааснаар 2016 оны 08 дугаар сарын 22-ны өдрийн мөрдөн байцаагчийн эд хөрөнгө битүүмжлэх тогтоолыг хүчингүй болгож, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүйг дурдаж шүүгдэгч Б.Батцоожийн №998178 дугаартай жолоочийн үнэмлэхийг шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албанд хүргүүлсүгэй.
8. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 299 дүгээр зүйлийн 299.3-д зааснаар шийтгэх тогтоол нь танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрх бүхий этгээдүүд шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 304 дүгээр зүйлийн 304.1-д зааснаар тогтоолыг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Ховд аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.
9. Давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол биелүүлэх хүртэл шүүгдэгч Б.Батцоожид авсан батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Б.ГАНТӨГС