Баян-Өлгий аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Д.Азжаргал даргалж,

Нарийн бичгийн дарга Ц.С

Улсын яллагч Б.Б

Хохирогч Ш.Д

Шүүгдэгч Д.Ы нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулж, Баян-Өлгий аймгийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Х овогт Дийн Ыд холбогдох 1713000000109 дугаартай эрүүгийн хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Шүүгдэгч: Х овогт Дийн Ы, Монгол Улсын иргэн, 1992 оны 9 дүгээр сарын 22-ны өдөр төрсөн, 25 настай, эрэгтэй, яс үндэс казах, дээд боловсролтой, уран зургийн багш мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, БаянӨлгий аймгийн Ө сумын  дүгээр багт оршин суух хаягтай, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан мэдрэл бүрэн, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай, РД:00000

Шүүгдэгч Д.Ыгийн холбогдсон хэргийн талаар:

Шүүгдэгч Д.Ы нь 2017 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдөр Баян-Өлгий аймгийн Ө сумын 1 дүгээр багийн нутаг  дэвсгэрт байрлах өөрийн хашаандаа хэрүүл маргааны улмаас эцэг Ш.Дийн баруун нүд рүү гараараа нэг удаа цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

1. Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар:

Шүүгдэгч Д.Ы нь 2017 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдрийн 14 цагийн үед, Баян-Өлгий аймгийн Ө сумын 1 дүгээр багийн нутаг  дэвсгэрт байрлах  өөрийн хашаандаа, машин засварлахад туслаагүй гэх шалтгааны улмаас эцэг Ш.Дийн баруун нүдэн тус газар нь гараараа нэг удаа цохиж эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь:

1. • Шүүгдэгч Д.Ын мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүх хуралдааныхэлэлцүүлэгт өгсөн “Аав машины мотор өргөж байгаад алдаж газар унагаасан. Тэрээр зөв өргөөгүй. Үүнээс болж маргалдаж зодсон. Би аавыгаа уурандаа зодсон. Би гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна....“ гэх мэдүүлэг /хх-ийн 30-32 дугаар хуудас болон шүүх хуралдааны тэмдэглэл/,
   • Хохирогч Ш.Дийн мөрдөн байцаалтын шатанд болон шүүх хуралдаандөгсөн: “ ... Миний хүзүү өвдөөд юм өргөж чадахгүй байгаа. Түүнээс болоод тайл алдаад юм өргөж чадахгүй байгаа. Надад ямар нэгэн гомдол санал байхгүй...” гэх мэдүүлэг /ххийн 8-11-р хуудас болон шүүх хуралдааны тэмдэглэл/,
   • Гэрч М.Хийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн “...2017 оны 11 дүгээрсарын 28-ны өдрийн 14 цагийн үед байх хүү бид хоёр хашаан дотроо ойр зуурын ажил хийж байсан  ба хүү маань машин засаж байсан. Тэр үед нөхөр болох Ш.Д нь гэрээс гарч ирээд хашаан дотор сууж байгаад гараад явах гэж байхаар нь би нөхөртээ хандаж “өнөөдөр бас хаашаа явах гэж байгаа юм бэ, хүү Д.Ыд машины моторыг өргөхөд туслаач” гэж хэлэхэд “миний хүзүү өвдөж байна” гэж хэлсэн. Би тийм асуудал байхгүй гэж хэлээд газраас жижиг чулуу аваад нөхөр Ш.Д рүү шидэхэд түүний биеийг оноогүй. Энэ үед хүү Д.Ы хажуунаас гүйж ирээд Ш.Дийн нүдэн тус газар гараараа нэг удаа цохисон” гэх мэдүүлэг /хх-ийн14-15 дугаар хуудас/
   • Баян-Өлгий аймгийн Шүүхийн шинжилгээний албаны шижээчийн дүгнэлтэнд:“1.Иргэн Ш.Дийн биед нүдний алимны доргилттой, баруун нүдэнд битүү хавдартай, баруун дээд ба доод зовхинд цус хуралттай зөөлөн эдийн бэртэл гэмтэл тогтоогдлоо.
2. Дээрх гэмтэл нь хатуу мохоо зүйлийн нэг удаагийн давтамжтайгаар үүссэн,шинэ гэмтэл байна. Бүх гэмтэл нь 1-10 хоногт үүссэн гэмтэл болно.
3. Иргэн Ш.Дийн эрүүл мэндийг түр сарниулах, гэмтлийн зэрэг тогтоохжурмын 2,4 заалтыг агуулах гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарах болно.
4. Ерөнхий хөдөлмөрлөх чадвар алдалтад нөлөөлөхгүй болно”  гэхшинжээчийн дүгнэлт / хх-ийн 21-р хуудас/ зэргээр нотлогдон тогтоогдож байна.

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжилсэн дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн, уг нотлох баримтуудыг үгүйсгэх нотлох баримт хэрэгт авагдаагүйн дээр шүүгдэгч нь өөрийн гэм бурууг хүлээн зөвшөөрч байгаагаар давхар нотлогдож байх тул энэ хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай, үнэн зөв гэж шүүх үнэллээ.

Шүүгдэгч Д.Ын үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байх тул түүнийг “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учруулах” гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй гэж дүгнэлээ.

Мөн уг гэмт хэрэг нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлд заасан хялбаршуулсан журмаар хянан шийдвэрлэх зарим гэмт хэрэгт хамаарч байх бөгөөд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан хялбаршуулсан журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх тусгай журмыг зөрчөөгүй хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа хуульд заасан журмын дагуу явагдсан байна.

%1.    Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх тухай:

Шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдсан баримт болон хэрэгт авагдсан шүүгдэгчийн хувийн байдлыг тодорхойлсон баримтуудыг үндэслэн шүүгдэгч Д.Ыд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, үйлдсэн гэмт хэрэгтээ гэмшсэн, гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн зэрэг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1.1, мөн зүйлийн 3 дахь хэсэгт заасны дагуу ял хөнгөрүүлэх нөхцөл байдлыг харгалзан үзэх нь зүйтэй байна.

Иймд шүүгдэгч Д.Ын үйлдсэн гэмт хэргийн шинж, хохирол, гэмт хэ үйлдсэн нөхцөл байдал, эрүүгийн хариуцлага хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал, шүүгдэгчийн ажил хөдөлмөр эрхлэлт, хөрөнгө орлого зэрэг хувийн байдлыг харгалзан түүнд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ялын хөнгөн ял болох торгох ялыг сонгон, хуульд заасан ялын бага хэмжээгээр буюу 450 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгож эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхээр шийдвэрлэв.

Эрүүгийн хуулийн 5.3 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэгт зааснаар 1 нэгж нь 1 төгрөгтэй тэнцэх ба 450 нэгж нь 450000 төгрөгтэй тэнцэх юм.

Шүүх шүүгдэгчийн эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, хөрөнгө орлого зэрэг хув байдлыг харгалзан шүүхээс оногдуулсан 450000 төгрөгийн торгох ялыг 5 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоов.

Харин шүүхээс тогтоосон хугацаанд шүүгдэгч нь торгох ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг анхааруулах нь зүйтэй.

Энэ гэмт хэргийн улмаас шүүгдэгч Д.Ы нь цагдан хоригдсон хоноггүй, бусдад төлөх төлбөргүй, түүнээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болно.

Торгох ялын биелэлтийг хангах зорилгоор шүүгдэгчийн өмчлөлийн Nokia-2610 маркийн 1 ширхэг гар утсыг битүүмжилсэн  прокурорын  тогтоолыг хэвээр үлдээх нь зүйтэй байна.

Шүүгдэгч Д.Ыд хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээ авагдсан бөгөөд шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлж, хэргийн хамт ирүүлсэн шүүгдэгчийн хувийн бичиг баримтыг өөрт нь буцаан олгохоор шийдвэрлэв.

Шүүхийн тухай хуулийн 31  дүгээр зүйл, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17.5 дугаар зүйлийн 5,  36.1, 36.2, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь :

1. Шүүгдэгч Х овогт Дийн Ыг “Хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохиролучруулсан” гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгчД.Ыг 450 “дөрвөн зуун тавин” нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450000 /дөрвөн зуун тавин мянган/ төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгчД.Ыд оногдуулсан торгох ялыг 5 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоосугай.
4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгчД.Ы нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй тохиолдолд хорих ялаар солихыг анхааруулсугай.
5. Энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдоогүй,бусдад төлөх төлбөргүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдсугай.
6. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Д.Ыд урьд авсан хувийнбаталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.
7. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц Д.Ын эрүүл мэндийн даатгалынгэрчилгээ, иргэний үнэмлэх зэргийг өөрт нь буцаан олгож, түүний өмчлөлийн гар утас битүүмжилсэн прокурорын тогтоолыг хэвээр үлдээж, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын мэдэлд шилжүүлсүгэй.
8. Шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд шүүгдэгч, хохирогч,тэдний өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар эс зөвшөөрвөл гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Баян-Өлгий аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

           ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                     Д.АЗЖАРГАЛ