Монгол Улсын Шүүхийн шийдвэрийн цахим сан

Шийдвэрийн мэдээлэл

Шүүх	Архангай аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх
Шүүгч	Бямбасүрэнгийн Отгонцэцэг
Хэргийн индекс	160/2020/0328/Э
Дугаар	2021/ШЦТ/18
Огноо	2021-01-08
Зүйл хэсэг	11.4.1.,
Улсын яллагч	С.Батсүх

Холбоотой шийдвэрүүд

Архангай аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол

2021 оны 01 сарын 08 өдөр

Дугаар 2021/ШЦТ/18

МОНГОЛУЛСЫННЭРИЙНӨМНӨӨС

АрхангайаймагдахьсумдундынЭрүүгийнхэргийнанханшатнышүүхийншүүххуралдааныгтусшүүхийншүүгчБ.Отгонцэцэгдаргалж,
ШүүххуралдаанытэмдэглэлийгнарийнбичгийндаргаМ.Энх-Амгалангаархөтлүүлж,
Улсыняллагч:С.Батсүх
Шүүгдэгчийнөмгөөлөгч:В.У
Шүүгдэгч:О.*******
Хохирогчийнөмгөөлөгч:Г.Энхбаярнарыгоролцууланшүүххуралдаанытанхимднээлттэйхийсэншүүххуралдаанаар

АрхангайаймгийнПрокурорынгазраасЭрүүгийнхуулийнтусгайангийн11.4дүгээрзүйлийн1дэххэсэгтзаасангэмтхэрэгтяллахдүгнэлтүйлдэжирүүлсэн*******овогтОын*******адхолбогдох1912007800031дугаартайэрүүгийнхэргийгхянанхэлэлцэв.
Шүүгдэгч:МонголУлсыниргэн,1965оны11дүгээрсарын17-ныөдөрАрхангайаймгийнсумандтөрсөн,55настай,эрэгтэй,бүрэндундболовсролтой,малынбагаэмчмэргэжилтэй,малчин,амбүл4,эхнэр,2хүүхдийнхамтАрхангайаймгийн *******сумын*******баг,“Өндөрхөх”гэхгазароршинсууххаягтай,улсаасавсангавьяашагналгүй,ялшийтгэлэдэлжбайгаагүй,*******овогтОын*******,/РД:*****/,

Холбогдсонхэргийнталаар:/Яллахдүгнэлтэдбичигдсэнээр/

ШүүгдэгчО.*******нь2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрАрхангайаймгийн*******сумынХөөвөрбагийн“*******хошуу”гэхгазариргэнМ.*******“малхулгайхийсэн”гэхшалтгаанаармаргалдажулмаарбаруунгарыгмушгиж,эрүүлмэндэдньбаруунбугуйнзөөлөнэдийнняцрал,голчийнмэдрэлдарагдлаасүүссэнбаруунбугуйнсувгийнхамшинжбүхийхүндэвтэрхохиролсанаатайучруулсангэхгэмтхэрэгтхолбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХнь:

Шүүхийнхэлэлцүүлэгтдараахьнотлохбаримтуудыгшинжлэнсудлав.

Эрүүгийн1912007800031дугаартайхэргээсмөрдөнбайцаалтыншатандөгсөн:
*ХохирогчМ.*******өгсөн:“...2019оны10дугаарсарын07-ныөдрин18цагийнорчимдАрхангайаймгийн*******сумынХөөвөрбаг,*******хошуугэхгэзартгэртээганцаараабайжбайхадгаднаасманайсаахалтайлынМонхорбуюуО.*******гэххүнньхаламцуухандуугэрийнбосгоалхажоржирээдямарнэгэнмэндийнзөрүүгүй,шууднадруудайраад,гараарааминийтолгойныбарууншанаахэсэгт1удаа,толгойныардагзхэсэгт1удаацохиодавахаарньбитүүнийгарыгньбариадавахүедминийбаруунталынгарыгхүчтэйхөшижмушгиадбигазартхөлийнхөөхоёрөвдгөндээрсөхөрчунасан.Түүнийдарааүргэлжлүүлээдминийарнуруухэсэгрүү2удаагараараацохисон.ТухайнүедманайнөхөргэрийнгаднаасоржиржтаарчтүүнийгсалгахүедО.*******ньминийүснээсүсдэжбарьжаваадтавилгүйхэсэгзууралдажбайгаадсалсанюм.2019оны08дугаарсарын09-нийөдөрүнээгээсаажбайхадманайөвөлжөөндээрхэдэнадуу,мөнманайсувайголдууүхрүүдхамтбэлчижбайсанюм.ТэгсэнО.*******ынхүүболохБоргэждууддагзалууньбараанзүсмийнморьтойманайөвөлжөөндээрбэлчижбайсанадуугаатуужавахүедээманайүхрийнзахадзожигдуу,хоёулахнаабэлчээдбайдаг2бяруугадууруугаатууждөхүүлээдөөрийнхөөадуутайхамтнийлүүлээдтуугаадявжбайсан.Тэгсэннэгбярууньсалааднаашаагэррүүгээгүйгээдирсэн.Нөгөөбяруугньхамттуугаадаваадявсан.МаргаашньманайнөхөрБорынтуугаадаваадявсанбяруугааавахгээдочихүедбяруучбайхгүй,Борчбайхгүйбайсанбатүүнээсхойшбяруумааньбайхгүйболсон.Бяруутуугаадаваадявахүедбүрийтасарчбайсан.Гэхдээболойрорчнызүйлбүрэнхарагдажбайсан.МинийбодлоорБорманайбяруугхулгайхийхзорилгооравчявсан.ТүүнийгньтэрүедээМонхортхэлүүлсэн,түүнээсболжөссанаж,намайгцохижзодсон.Намайгцохижзодожбайхүедээчамайгалаадхүүрэндчинь5саятөгрөг,амьдынсүгнүүдээгээдагсраадбайсанбатанайбяруугманайххулгайхийжавсантөлбөрмөнгийгньчамдөгөхгүйхуулиндхахуульөгнө,хуульчиньгуульболсон,танайхоринморийгбугуйлдаадхулгайхийгээддуусгана,танарюуолждолоохюмгэрийнхүнчиньгэрчхийдэггүйюмгээдманайнөхрийгнадаассал,энэтэрээгээдлзөндөөагсарчөгсөн.Бишүүхэмнэлэгийншинжээчийндүгнэлтэйтанилцсан,саналнийлжбайна.БиУлаанбаатархотоднарийнмэргэжпийнэмчидүзүүлнэ.Минийгарболодоогболтолэдгэрээгүйбайна.Мөнтархи,нуруу,ууцааүзүүлнэ.Түүнийдараашинжээчиддахинүзүүлнэ.Тухайнмаргаанболохүедманайгэртманайнөхөр,4дүгээрангийнхүүхэд,хоёрнялххүүхэдболон*******нарбайсан.Минийбиеөмнөхшигээхэвийнажлаахийжчадахгүйбайгааучраасэмчилгээхийлгэнэ.Одоогоорхэдэнтөгрөгнэхэмжлэхээмэдэхгүйбайна...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн17-18ху/,
*ХохирогчМ.*******дахинөгсөн:“...Минийөмнөньөгсөнмэдүүлэгүнэнзөв.БиөмнөөгсөнмэдүүлэгтээУлаанбаатархоторжэмнэлэгтүзүүлнэгэжмэдүүлсэн.Гэхдээодоозавзаймуутай,ганцгэр,мөнгөтөгрөгбайхгүйучраасУлаанбаатархоторжэмнэлэгтүзүүлжамжихгүйучраасдахиншинжилгээгаргуулаххүсэлгүйбайна.ХаринөмнөньАрхангайаймагоржэмнэлэгтүзүүлсэн,наашаа,цаашааявсан,эмтарианымөнгөтөгрөггээднийтдээ530.000мянгантөгрөгзарцуулсан.ТиймээсбиО.*******аас530.000мянгантөгрөгнэхэмжилжбайна.Мөнмашихгомдолтойбайна.Угнэхэмжилжбайгаамөнгөтэйхолбоотойбаримтуудыгбицуглуулжбайсанболовчхүүхдүүдтоглоодураадхаячихсанбайналээ.Аймгийнтөврүү2удаа,сумынтөврүү2-3удааявжүзүүлсэн,эмтариаавсангээднийтдээяг530.000төгрөгболсон.Биилүүмөнгөнэхээгүй...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн19-20ху/,
*ХохирогчМ.*******дахинөгсөн:“...Минийөмнөньөгсөнмэдүүлэгүнэнзөв.Бианхмэдүүлэгөгөхүедээцагхугацаагааандууржхэлсэнбайна.Тухайнасуудалболохүед5дахьөдөрбайсанбөгөөдсургуулийнхүүхэдирсэнбайсан.Мөнтэрүедманайнөхөркалендарьдээронсарыгньмартчихажмагадгүйгээдтэмдэглэжбайсан.Бастухайнасуудлаасхойшажпынэхнийөдөрбуюу1дэхөдөрсумынхааэмчидүзүүлжтодорхойлолтхийлгэжавчбайсан.ИнгээдцагхугацаагаанарийнтооцожүзэхэдО.*******ньнамайг2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрзодсонбайна.Манайнөхрийнтэмдэглэжбайсанхуанлинаасүзэхэд2019оны10дугаарсарын25-ныөдрийгтэмдэглэсэн,сумынэмчидүзүүлсэнтодорхойлолтыгүзэхэд2019оны10дугаарсарын2-ныөдөрүзүүлсэнбайсан.Тиймучраасцагхугацаанытухайдэргэлзэхзүйлгүй...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн21-22ху/,

*ХохирогчМ.*******дахинөгсөн:“...Минийөмнөньөгсөнмэдүүлэгүнэнзөв.Тухайнмаргаандөнгөжболжөнгөрсөнийдараасумынхааэмнэлэгтхугацааалдалгүйүзүүлж,тодорхойлолтхийлгэжаваадэмчилгээбичүүлжавсан.Тэрүедээболнутгийнайл,саахалтнутагладагхүмүүсучраасяахав,гарудахгүйзүгээрболчихбайхгэжбодсонболовчгэмтсэнгармааньуламихөвчиноржэдгэхньбитгийхэлбүүрдордсон.Ингээд2019оны12дугаарсаргаргаадхуулийнбайгууллагадхандахболсон.Тэрнээсбиштухайнхугацааалдсангэххоорондболгархуруугаабэртээжгэмтээчихээдямарчхамаагүйхүнээсмөнгөнэхээдбайгаазүйлбайхгүй.Бичлэгхийсэнгэххүүхэдмааньөөрөө11настайжааханхүүхэдюм.Тэгээдтухайнүедбичлэгхийсэнгарутасньэвдэрсэн.Түүнийдараа3настайдүүньгарутасныхньсимкартыгньхүртэлзажилсан.Тиймээстухайнгарутсыгхаясан,одооболбайхгүй.О.*******лнамайгцохижзодсон.Нилээнихсогтуубайхшигбайсан.ГэхдээО.*******ньөөрийнхөөхийсэнүйлдлээболмэдэжбайсан.Би2019оны12дугаарсарынэхээрАрхангайаймагНэгдсэнэмнэлэгтгэмтсэнгарааүзүүлсэнбатүүнийхээзураг,хариугаваадшүүхэмнэлэгтүзүүлсэн,шүүхэмнэлэгньминийкартнаасхуулбарлажөгсөн.МанайгэрторжирээдтанайүхрийгавсаняадагюмгээдбарьжавахаарньбиөөдөөсньгараарааэсэргүүцэлүзүүлэхэдО.*******минийгарыггараараабарьжаваадгарынархэсэгрүүбуюуэсрэгтийшньхүчтэймушгисан,тэгээдлгаргэмтсэн.Тухайнүедхэрвээбиөргөдөлөгсөнболгарбитгийхэлтолгойтархихүртэлгэмтэлтэйбайсан.Минийбиеөмнөньгэмтэжбэртэжбайсанзүйлбологтбайхгүй,архагхуучгэхээрөвчингүйамьдралахуйгаазалгуулдаггармааньлбайгааюм.Бимашихгомдолтойбайна.Битухайнасуудлаасболжзарлагадсанмөнгөтөгрөгнийхагасхугасөөртбайгааматериалааөөрийнхөөөмгөөлөгчөөрдамжууланзохихгазартньхүргүүлнэ...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн23-25ху/,

*ГэрчГ.өгсөн:“...М.Баярсайханньболманайэхнэр,харинО.*******болманайсаахалтайлынхүнбайгааюм.2019оны10дугаарсарын07-ныөдөрхүүгийнхээөвөлжөөрүүморьтойганцаарааявжбайхадманайсаахалтайлынО.*******морьтойявжбайгаадтаарцгаасан.тэгэхээрньбитүунтэймэндмэдээдсайнбайнауугэхэдминийөөдөөсчиминийхүүгхулгайдшаасанбайнатанайбяруугавсанбайсанчяадагюм,өөрийнхөө20морийггаргаадирбибугуйлдажбайгаадустгаад,дуусгаадөгьегэхээрньбитүүндхандажчиингэжболохгүй.Чибидхоёрөрөөөвөлжөө,хараахаваржааулсхоорондооингэжөсөрхөөдяахав.Айлаймагулсхоорондооэвтэйнайртайбайялгэжбибодожявдаг,тэрнээсбишхулгайхийгээдбайгэдэггүй.Хуульньүнэнзөвийголоодөгнөбизгэхэднададхандаадхуульгэдэгчиньгуульболсон,гэрчбайхгүй,гэрийнхүнчиньбяруухулгайхийсэнасуудалдээргэрчболохгүй.ХулгайхийсэнбайсанчтөлбөрийгчиньтөлөхгүйгэхээрньбитүүндхандажхуулийнгазартулааннүүрээрээтулъягэжярьцгаажявсаарбайгаадАрхангайаймгийн*******сумынХөөвөрбаг,*******хошуугэхгазартманайгэрийнгадааирсэн.ТэгээдбимориноосообуужшээгээдгэрийнгадааүлдэжО.*******манайхурууорсон.Бибиезасчдуусаадгэртээяваадорохүедманайэхнэргазартунасан,харинО.*******дээрээсньдарсанзууралдажбайхаарньО.*******ыгдээлнийхньзахнаастатажарайгэжсалгажавсан.ТэгсэнО.*******танайханболамьдынсүгнүүд,танарболчадахгүй,танай20морийгхулгайхийждуусгана,алнатална,таэхнэрээсээсалбиэхнэрийгньчиньалнагээдярихярихгүйзүйлихяриадбайхаарньбиаргаабараадчинийаавыгнасбарсанбайхадбичамдяажтусболжбайлаагэхэдхариновоозөөлөрсөн,тэгээдманайхаасявсан.Тэгсэнээ2ахижманайдирээдгэророндоржирээддахиадэлдэвзүйляриадагсраадбайсан.Харингэхдээболэлдэвзодоонцохионболсонзүйлболболоогүй.Одооболманайэхнэрийнгарньөвдөөдгэрорныажлаахийжчадахгүйбайна.Мөнсаяханөөрийнхөөхүүтэйнамайгбэлчээрдээрявжбайхадхүртэлнадруудайраадчамайгмориндчиньчиргүүлээдтавьсанбайхадхэнчамайгалсангэхюмгээдлдайраадбайсан.Тэгсэнхүүтанайүхрийгавсангэжхэнгэрчлэхюмгээддарамталцгаагаадбайсан.МинийзүгээсО.*******ыгцохижзодсонзүйлболбайхгүй.ХаринманайэхнэрийггазартунагасанбайхаарО.*******ындээлнийзахандээрээсньбарьжаваадтатажсалгасан,түүнээсөөрзүйлболбайхгүй.О.*******болэрүүлшахуулзөвзүгээрявжбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн26-27ху/,
*ГэрчГ.дахинөгсөн:“...Биуншижбичижчадна,бүрэндундболовсролтой.М.Баярсайханньманайэхнэрбайгааюм.Манайэхнэрлэхлээдцагдаадмэдүүлэгөгөхдөө2019оны10дугаарсарын07-ныөдөрболсонгэжандуурчхэлээдтэрцагхугацаагаарлявсанбайна.Угньтухайнмаргаанболохүедцагхугацаагньмартчихажмагадгүйгээдөөрийнхөөкалендарьдээртухайнасуудалдболсонөдрийгдугуйлжтэмдэглэсэнюм.Тэгээдтухайнтэмдэглэсэнцагхугацаагаахарахад2019оны10дугаарсарын25-ныөдөргэжтэмдэглэсэнбайсан.Тиймээстухайнасуудалнь2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрболсон...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн31ху/,
*НасандхүрээгүйгэрчТ.өгсөн:“...ӨнгөрсөннамархичээлороодхагасбүтэнсайныамралтаараахөдөөөвөөболохГ.дочсонбайсан.ТэгээднэгөдөргэртээбайжбайхадгаднаасМонхоргэждууддагахсогтууоржирээдүхрийгчиньавсанюм,амьдынсүгнүүдээгэжхэлээдэмээгийнтолгойрууямарчбайсаннэгудаацохиодэмээггазартунагааж,нуруундээрньгараараацохиодбайсан.ТэгсэнөвөөгаднаасоржирээдМонхорахыгтатажаваадорныурдаваачаадсуулгасан.ТэгсэнМонхоргэхах20гаранморьдоогаргаадхойтоннамардуусгажөгнөөө,5адуугаргаадир3адуугньбугуйлданагээдлярьжбайсан.Тэгээдбизурагтүзээданзаараагүй.БиөвөөэмээгийндээхөдөөзаримдааочсонбайжбайхадтэрМонхоргэждууддагахоржирдэгбайсан.Тэгээдлбитаньдагболсон.Манайөвөөгийнойрхойнсаахалтбайдагайл.Монхорахадэмээгцохиулсаныдарааэмээгийнхамраасньцусгоожоодбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн33ху/,
*О.*******ынгэрчээрөгсөн:“...2019оны10дугаарсарын20-ныүеэршигсанажбайна.Учирньманайхямарчлбайсанхуц,ухнаа2019оны10дугаарсарын17-ныүеэршигсанажбайна,тавьсанюм.ТэгээдманайхүүхдийгмалынхулгайдшалгаадбайсанучраастэднийгэрточиходГ.томбанди,бэртэйньхамтбайсанюм.Тэгэхээрньбиаавчиньхаанабайнагэхэдаавурдадуухашижбайнагэжхэлсэн.ТэгэхээрньбиГ.ЭрдэнэчулуунтайочижуулзаадчиайлаймагбайжхүүхэдхулгайдшаагаадгэхутгабүхийзүйлярилцаадхугасархихуваажуугаадГ.гэртньочсон.ГэхдээболМ.Баярсайхангцохижзодсонзүйлбологтболоогүй.Би2019оны10дугаарсарын07-ныүеэртэднийдочоогүй,харин10дугаарсарын20-ныүеэрлочсон.Ямарчлбайсанбитэднийгэрээрочиходхагасбүтэнсайнөдөртаарчбайсан.Дээрээсньманайх2019оны10дугаарсарын17-ныөдөрхуц,ухнаатавьсан.Тэрөдрөөс2-3хоногийндараалбайсан.Би2019оны10дугаарсарын20-ныүеэрд1удааочсон.2019оны12дугаарсарын10-дгарсанбайхад1удаалбуусан,түүнээсөөрочоогүй.БиТ.*******гцохижзодоогүй,ганцхоёрхатууүгхэлэхньхэлжбайсан.Түүнийгээбихүлээнзөвшөөрчбайна.Одооболбиягямарзүйлярьснаасанахгүй,мартсанбайна...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн34-35ху/,
*ГэрчЭ.өгсөн:“...М.Баярсайханньминийээжбайгааюм.ХаринО.*******болтөрөлсадангийнхарилцаахолбообайхгүй,айлаймаглхүмүүсбайгааюм.2019оны10дугаарсарынсүүлээршигсанажбайна.Ямарчбайсансургуулийнхүүхэдтараадхүүхдээаавээждээрээавчирчөгөөд,тэрдалимандааөөрийнхөөөвөлжөөндээрэхнэрийнхамтсоломбуулгажбайхадманайсаахалтайлынО.*******ньхойдзүгээсээморьтойирээдтанаряахгээдбайгаапиздаануудуугээднамайгзаамдаадавахаарньбитүүндхандажтауулзаххүнтэйгээлуулз,биөрхтусгаарласантусдааамьдралтайхүнгэжхэлээдхаринО.*******ньманайаавынхурууяваадаавтайуулзаадхээрбайжбайсан.Тэгээдбитухайнүедгэртээхарьжмашинаатавиадмотоцикльаваадөвөлжөөнбарьсанбайсанөөрийнхөөгэртирсэн.Тэгээдтэрөдрөөдахижаавындочоогүй.МаргаашньөглөөньочиходманайээжгараагэмтээчихлээО.*******минийгарыгмушгичихлаагэжярьжбайсанбаминийхарахадурьдөдөрзүгээрбайсангарынхньхуруутэрөглөөтахийжмурийсанбайдалтайбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн36-37ху/,
*ГэрчТ.өгсөн:“...М.Баярсайханньминийхадамээжюм.2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрбуюу5дахьөдөрсургуулийнхүүхдээавч,хадамаав,ээждээрээавчирчөгөөдөвөлжөөндээрээнөхрийнхамточижсоломбуулгажбайхадманайсаахалтайлынО.*******ньхойдзүгээсморьтойирээдмориноосообуужирээдманайнөхрийгзаамдаадтанаряахгээдбайгаапиздагуудвэгээдэлдэвюмяриадбайсан.Манайнөхөрхариудньбиөрхтусдаагарсанхүн,тауулзаххүнтэйгээлуулзгэхэдО.*******ньманайаавынхрууяваадөгсөн.Маргаашөглөөньнөхрийнхамтхадамаавындочиходхадамээжийнгарньэвгүйболчихсонгээдбиүсийгньсамнажөгсөн.Тэгэхэдсулүсзөндөөихбайсан.мөнүнээгээсаажчадахгүйбайсанучраасбиүнээгньсаажөгсөн.Урдөдөрньманайхадамээжийнгарньзүгээрбайсан.Соломхамжөгөөд,бидэндтуслаадбайсан.О.*******адзодуулснаасболоододоохүртэлгарньзүгээрболохгүйбайгаа...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн38-39ху/,
*ГэрчБ.өгсөн:“...2019оны10дугаарсарын28-ныөдөрМ.Баярсайхангэхэмэгтэйхүниржүзүүлсэнбатухайнүедбаруунгарынсарвуугааатгажчадахгүйихөвдөлттэй,толгойбасихөвдсөнзовуурьтайбайсан.Рентгендгарынхаазургийгхаруулж,нарийноноштодруулахшаардлагатайгэжявуулсан.Тухайнүедүүсэнгэмтэлньшинэгэмтэлбайсанбаүүсээд2-3хоноглөнгөрсөнгэмтэлбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн40ху/,
*ГэрчБ.дахинөгсөн:“...Минийөмнөньөгсөнмэдүүлэгүнэнзөв.БиМ.*******биеийнбайдлыгүзэж2019оны10дугаарсарын28-ныөдөртодорхойлолтбичижөгсөн.Энэтодорхойлолтынцагхугацаа,огнооньМ.*******биеийгүзсэнгэхцагхугацаатайтохирчбайгаа.БиМ.*******гажилдээриржбиеээүзүүлсэнцагхугацаандньтэрдорньтодорхойлолтхийжөгсөн.М.Баярсайхангээднастайэмэгтэйхүноржирээдбиеийнбайдлааүзүүлэхгэхэдньямаршалтгааныулмаасхандажбайгааталаарньасуухадтэрэмэгтэйхүннададхандаад2-3хоногийнөмнөгэртээбайжбайхадгаднаасхүноржирээдгарыгминьмушгисан.Тэгээдгарөвдөөдбайнагэжүзүүлээдтодорхойлолтхийлгээдявсан....”гэхмэдүүлэг/хх-ийн91ху/,
*ГэрчБ.дахинөгсөн:“...Минийөмнөньөгсөнмэдүүлэгүнэнзөв.БиМ.Баярсайхангэххүнийг2019оны10дугаарсарын28-ныөдөрбиеийнбайдлыгньүзээдтэрдорньөөрийнтамгатэмдэгтэйтодорхойлолтыгхийжөгсөн.Харинэмчийнхөтөлдөгэрүүлмэндийнүзлэгийнмаягт,бүртгэлдээрбичиж,бүртгэхээмартсанбайна.Түүнээсөөрзүйлбайхгүй.О.*******,М.Баярсайханнарыгтанихгүй...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн95-96ху/,
*ГэрчЖ.өгсөн:“...О.*******тайханилжсуугаад30жиламьдарчбайна.ХаринМ.Баярсайханболманайсаахалтайлынхүнюм.Тухайнмаргаанболдогөдөрманайнөхөргэрээсээ13цагийнорчимдархидарсуугаагүймалдявнагээдмордожяваад15цагөнгөрчбайхадгэртэээрүүлоржирсэн.Элэгтүрүүмуутайучрааснэгихархидарсуугаадбайдаггүйхүнбайгааюм.Гэророндооагсамсогтуутавиадбайдаггүй,төлөвтомоотойзантай,уурлажуцаарлаадбайдаггүй,занааштайбөгөөдманайнөхөрньсумынсайнмалчин,аймгийнаваргамалчин,сумыналдартуяач,аймгийналдартуяачзэрэгцолшагналааршагнагдажбайсанхүнбайгааюм.ОлонжилайлаймагнутаглажбайгааучраасМ.*******өсхонзонгийнасуудалбайхгүй...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн41-42ху/,
*ГэрчЖ.дахинөгсөн:“...Минийөмнөньөгсөнмэдүүлэгүнэнзөв.Хагасбүтэнсайнөдөршиглсанажбайна.Сургуулийнхүүхдүүдгэртээирцгээсэнбайсан.Гэхдээхэрхэн,яажмаргалдсанталаарболбимэдэхгүй.ЯмарчлбайсанманайтөрсөндүүболохЖ.ДолжинньМ.Баярсайхандочсонгэхөдрийноройньманайдирээдээжийнбиемуудаадбайнахамтявахуугээдявсан.Тиймээстэртэрөдөрлмаргаанньболсонбайх.М.Баярсайхан,О.*******нарынмаргаанньхэдэноныхэдэнсарынхэднийөдөрболсныгмэдэхгүйбайна.МанайхадамээжАрхангайаймгийнТанаарцатгэхэмнэлэгтягхэдхоногхэвтсэнталаарньболмэдэхгүйбайна.Ямарчлбайсанбиднийгэргэхгээдочихүедэмнэлгээсээгараад1юмуу2хоножбайсанбайх.Ямарчлбайсанэмнэлгээсгарсанбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн97-98ху/,
*ГэрчЗ.өгсөн:“...О.*******ах2000оноосхойшморьуяжахтайгаахамтнийлжолонжилнөхөрлөсөнюм.Манайахюунхүнзодох,биехаамуутайэлгээрнасбарахаадөхөжбайсанхүнбайгааюм.Тиймбайжхүнзодсонгэхээрсанаанднэглорохгүйбайна.Занаашныхувьдболхүнтэйихэвтэй,маргалдаадбайдаггүй,төлөвтомоотой,хүндихтусархуулхүнбайгааюм...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн43-44ху/,
*ГэрчЛ.өгсөн:“...О.*******бидхоёрболтөрөлсадангийнхолбоотой.ХаринМ.Баярсайханбидхоёрболтөрөлсадангийнхарилцаахолбообайхгүй,нэгнутгийнтаньдагхүмүүсбайгааюм.Биболсонхэргийнталаармэдэхгүйбайна.1996ондӨвөрхангайаймгийнХархоринсумаасО.*******гэхайлмалтайгааирээдтүүнээсхойшодоогхүртэлайлаймагнутаглажбайна.О.*******ньморьмалуядаг,нутгийнхаахүмүүсийндунднэрхүндсайтай,биехаамуутайучраасархидарсуудаггүй,төлөвтомоотойхүнбайгааюм.Мөннамайгбайнгалтусалждэмждэг,нутгийнсайханахбайгааюм.О.*******болонМ.Баярсайханнарынхоорондтаарамжгүйхарьцаабайдагэсэхийгбимэдэхгүйбайна...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн45-46ху/,
*ГэрчЛ.дахинөгсөн:“...Бинүдээрболхараагүй,М.Баярсайхан,О.*******нарынмаргаанболсонөдрийнмаргаашхадамээжийгэргэхээрявахуугээдО.*******,Должин,Энхтуяаэгчнарявцгаагаадоройдооирцгээсэн.Манайхтэрөдөрньнэггэрээөвөлжөөндөөбариаднүүдэлхийсэн.Тэрнээсөөрмэдэхзүйлбайхгүй.Маргаанболсонгэхцагхугацаагмэдэхгүйбайна.ХадамээжАрхангайаймгийнТанаарцатгэхэмнэлэгтхэвтэжбайгаадаймгийнтөвдгарсанбайсан.Тэгээдманайхэргэхгээдявсан.Минийтооцожбайгаагаарболманайхадамээжтэднарыгаймагтөөрдээрньочихоос10гаруйхоногийнөмнөхэвтсэншигсанажбайна.Хадамээжэмнэлэгтхэдхоногхэвтсэн,эмнэлгээсгараадхэдхоножбайсанталаармэдэхгүйбайна...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн92-94ху/,
*ГэрчП.Батбаярынөгсөн:“...Очирбатын*******ыгбитанина.Бид2000оноосхойшодоогхүртэлнайзнөхдийнхолбоотойбайгаа.*******суманднутагладаг,манаймалчиннайзбайгааюм.*******ньАрхангайаймгийналдартуяач,мөнаймгийнсайнмалчин,Монголулсынулаанзагалмайнийгэмлэгийннигүүлсэнгүйманлаймалчинзэрэгцолтэмдгээршагнагдажбайсан,нийгмийнидэвхитэйзүтгэлтэнмалчинхүнбайгааюм.ТүүнийгОчирбатын*******гэдэг,ээжньАлтангэрэлгэжхүнбайсанюм.*******ньАрхангайаймгийнсумандтөржөссөн,одоогхүртэлтөрсөнаймагтааажиллажамьдарчбайна.*******ньАрхангайаймгийнсумын10жилийнЕБС-д8дугаарангихүртэлсуралцажтөгсөөдАрхангайаймгийнХөдөөажахуйнтехникмэргэжпийнсургуульдмалынэмчийнсургуульдсуралцажбайгаадтөгссөн.ҮүнийдарааАрхангайаймгийнсумынТоглохбагтмалынбагаэмчээражиллажбайгаадиргэнийцэргийнүүргээбиелүүлжцэргийналбахаасанхүнбайгааюм.*******ньтөлөвдаруу,ажилсаг,олондоонэрхүндтэй,нийтэч,олонхүмүүстэйнайзнөхөд,ядарсанхүмүүсттусчсэтгэлтэйхүнбайгааюм.Хааяаархиуудагболовчзалуудааархидарсуужбайгаагүй50насгараадархиамсажэхэлсэн,саябагазэрэгархидарсууснаасболоодхэрэгтхолбогдчихсонбайх.Түүнээсэнэтэндхүнтэймаргалдаадяваадбайдагхүнбиш,архийгтэрбүруугаадбайдаггүй,ховоруудаг.*******морьмалуядагучраасАрхангайаймгийн*******,,Хашаат,*******,Эрдэнэбулгансумдыннутагттанилнайзнөхөдихтэй,морьуядагхүмүүсболонуяачнардундаанэрхүндтэйтөдийгүйАрхангайаймгийнЗасагдаргабайсангэххүнийхурданморийгхүртэлсойжбайсанхүнюм...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн47-49ху/,
*ГэрчЖ.өгсөн:“...О.*******болманайхүргэнах.ХаринМ.*******болтөрөлсадангийнхарилцаахолбообайхгүй.О.*******ахньахдүүдээтусдэмтэй,гэрбүлээудирдаадзөвсайханлавчяваахүн,архидарснэгихуугаадбайдаггүй,төлөвтомоотойхүнбайгааюм.М.БаярсайханболонО.*******ахнарынмаргааныгболмэдэхгүй.Нарийнонсарыгньболмэдэхгүйбайна.ГэхдээямарчлбайсанманайээжийнбиемуудаадямарчбайсаночихгүйболболохгүйбайхгэжбодоодбиО.*******гэхайлдочиходО.*******ахгэртээбайхгүйбайхаарньгэртээбиирээдбайжбайхадГ.ЭрдэнэчулуунньнадуруузалгаадО.*******ньманайдбайнаМ.*******жааханмаргаадбайнагэхээрньбиөөтиймүүгээдээжийнбиетааруусандаргаадбайнагэжхэлсэн.Тэрнээсөөрзүйляриагүй.ТүүнийдарааГ.ЭрдэнэчулуунахахижманайхуруузалгаадМонхормордоодявчихлааажаагийнбиеяасанбэгайгүйюугэжасуусан.ТэгсэнтөдудалгүйО.*******ахнадруузалгаадээжийнбиегайгүйюумаргаашөглөөэртхэнявцгааягэжярьсан.ТэгээдбидтэрхоёрынмаргалдсангэхөдрийнмаргаашньАрхангайаймагЭрдэнэбулгансумынтөвдээждээрочсон.Тэрүедманайээжхувийнэмнэлэгт7билүү10хоногхэвтээдгэртээгарчирээдулсынэмнэлэгтхэвтэхгэжбайсан.Тэрүедээжойройрхонхэвтээдбайсанучраасцагхугацаагньболсанахгүйбайна.Танаарцатгэхэмнэлэгтхэвтэжбайгаадэмнэлгээсээгарсанөдрийнхөөоройньээжийнбиеахижихмуудажсандаргасантулэмнэлгээсгараадгэртээ1хоносонбуюуэмнэлгээсгарсанөдрийнхньмаргаашньбидявжочсон.ТиймээсманайээжийнТанаарцатэмнэлгээсгарсанөдөрньМ.Баярсайхан,О.*******нармаргасангээдбайгаамаргаанболсон.ТэрөдөрО.*******ахньГ.Эрдэнэчулуунахындявжбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн99-101ху/,
*ГэрчЖ.өгсөн:“...О.*******болманайхадамээжийнтөрсөндүүньбайгааюм.ХаринМ.*******болтөрөлсадангийнхарилцаахолбообайхгүй.О.*******ахньбайдагэнгийнхүн,морьлуяхихсонирхолтойхүнбайгааюм.Маргаанболсонгэхцагхугацаагньмэдэхгүй.ЯмарчлбайсанманайнөхөрЛ.СансарбатньмалдявжирчихээдО.*******ахМ.Баярсайханэгчхоёр*******сумурууцагдааддуудагдсангэнэгэжлярьжбайсан.Тэднийгмаргалдсангэхөдрийгмэдэхгүйбайна.Мэдэхзүйлбайхгүй.МанайхлнүүхгэжбайхүедманайэгчДолжинзалгаадО.*******ахбидхоёрявахгэжбайнагэжлярьжбайсан.Гэхдээболягхэдэнсарынхэднийөдөргэдгийгболмэдэхгүйбайна.Ямарчбайсан2019оны10дугаарсардбайсанюм.Манайхадамээжэмнэлэгтхэдхоногхэвтсэнталаармэдэхгүйбайна.Одоогоосхэдэнсарынөмнөболохоормартсанбайна...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн102-104ху/,

*ШинжээчБ.Отгонжаргалынөгсөн:“...Би2019оны12дугаарсарын05-ныөдрийн565тоотдүгнэлтийгмөрдөгчцагдаагийнахлахдэслэгчЖ.Баттамирын2019оны12дугаарсарын04-нийөдрийнтогтоолоориргэнМ.*******биедньүзлэгхийж,поликлиникийнүзлэгийнкарт,рентгензургийгүндэслэжгаргасан.Минийгаргасандүгнэлтүнэнзөв.Тогтоолдгэмтсэнцагхугацаагбичээгүйбайсан.Харинкартанд2019оны10дугаарсарын28-ныэмчийнүзлэгбичигдсэнбайсантулцагхугацаагтухайнцагхугацаандгэмтсэнбайхболомжтойгэжгаргасан.М.Баярсайханнь2019оны12дугаарсарын03-ныөдөрмэсзаслынэмчидүзүүлсэнбөгөөд2019оны12дугаарсарын03-ндбаруунгарынбугуй,сарвуунырентгензурагавахуулжирсэнбайсан.Рентгензургийгшинжээчөөрөөхараадуншихболомжтой.Тухайлбалясныхугарлынзурагтодорхойилхарагддаг.Манайдрентгензургийггэрэлтүүлэнхардагаппаратбайдаг.Дүрсоношлогооныэмчболбиедаасаннарийнмэргэжлийнэмчмөнболовчгэмтэл,мэсзаслынэмчболонбусадчиглэлийнэмчнаррентгензургийгхараадуншижболно.М.Баярсайханньбаруунгарынбугуй,сарвуунырентгензурагавахуулсанболовчтухайнүедрентгенийэмчээрбичүүлээгүйбайсанбаугзурагтгарсарвуундямарнэгэнхугаралбайгаагүйулшуудхараадбичсэнюм.Дээрхгэмтэлньмохоозүйлийнцохихцохигдох,үеэрэвгүйхөших,ахуйнхүрээндямарнэгэнүйлдэлхийхүедээхүнөөртөөгэмтэлучруулахболомжтой....”гэхмэдүүлэг/хх-ийн105-107ху/,

*О.*******ыняллагдагчаарөгсөн:“...Битусгаргасаншийдвэртэйсаналнийлэхгүйбайгаабөгөөд2019оны10дугаарсарын20-ныүеэршигсанажбайна.Учирманайхямарчлбайсанхуцухнаа2019оны10дугаарсарын17-ныүеэршигсанажбайна,тавьсанюм.ТэгээдманайхүүхдийгмалынхулгайдшаагаадбайсанучраастэднийгэрточиходГ.томбанди,бэртэйньхамтбайсанюм.Тэгэхээрньбиаавчиньхаанабайнагэхэдаавурдадуухашижбайнагэжхэлсэн.ТэгэхээрньбиГ.ЭрдэнэчулуунтайочижуулзаадчиайлаймагбайжхүүхэдхулгайдшаагаадгэхутгабүхийзүйлярилцаадхугасархихуваажуугаадГ.гэртньочсон.ГэхдээболМ.Баярсайхангцохижзодсонзүйлбологтболоогүй.Тухайнүедманайхүүхдийгхулгайнхэрэгтгүтгэсэнбайсанучраасбиэлдэвзүйлярьсанбайжболно.Ямарчлбайсанцохижзодоогүй.ТэгсэнгэнэтГ.Эрдэнэчулуунньнададээжчиньбиетааруубайнагэжхэлээдбишуудлгараадявсанөөрзүйлболболоогүй.Тухайнөдөрньбигэртээбайсанбигэрээсгардагчхүнбиш.Битухайнүедсогтууруудахундаахэрэглээгүйбайсан.Гэртээ2литрайраглуусанбайсан.МөнГ.гаргажирсэнталшилархийглхуваажуусан.Одоо3-4сарболжбайгааучраасярьсанхэлсэнзүйлээболмартсанбайна.Тэрнээсболболсонүйлявдалыгболмашсайнсанажбайна.ТэднийгэрийнтэрхавьдбайдагучраасмалдявангааГ.хаароржяагаадхулгайнхэрэгтманайхүүхдийггүтгэсэнталаарярилцъялгэжбодожочсон.Би1965ондАрхангайаймгийнсумандтөрж,1972ондсуманд10жилийнсургуульдсуужерөнхийболовсролэзэмшижулмаармалынбагаэмчмэргэжлээр1983оноос1985оныхоорондсумынТоглохбагтэмчээр,1985оноос1988оныхоорондцэргийналбахаасан,цэргийналбандбайхдааариунцэврийндаргалагчхийжбайсан,1988оноос1990оныхоорондсумынТуяанэгдэлдсуваймалмаллаж,1990ондгэрбүлтэйболжтүүнэсхойшмалмаллажбайна.Минийхөдөлмөрийгулстөрөөсүнэлжмянгатмалчин,сумынсайнмалчин,аймгийнаваргамалчин,сумыналдарт,аймгийналдартуяач,монголынулаанзагалмайннийгэмлэгийнманлаймалчинзэрэгцолтэмдгээршагнагдажбайсан,ялшийтгэлгүйхүнбайгааюм.Биөөрийнсарындундажорлогоотодорхойхэлжмэдэхгүйбайна.Г.ЭрдэнэчулуунгэхайлдГ.Эрдэнэчулуун,М.Баярсайхан,нэгжааханхүүхэдутасбариадсуужбайсан.ТэрүөдМ.Баярсайханнөгөөхүүхдээбичлэгхийгээрээгэжхэлжбайсан.Тиймээстухайнбичлэгтлнэгзүйлбайгаабайх.ГэртГ.Эрдэнэчулуунэхлэжорсон,биараасньорсон...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн58-60ху/,

*О.*******ыняллагдагчаардахинөгсөн:“...Бисонсгожбайгаазүйлангийгхүлээнзөвшөөрөхгүйбайна.УчирньбиМ.*******гзодоогүй,биедньгэмтэлучруулаагүй.Хатууүгхэлчихээдгарсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн180-183ху/,

*“Тана-Арцат”эмнэлэгтиргэнН.Тугалхүүгийнхэвтэнэмчлүүлсэнталаархбаримтандүзлэгхийсэнтухайтэмдэглэл,гэрэлзургийнүзүүлэлтүүд/хх-ийн28-30ху/,
*Архангайаймгийн*******сумынзасагдаргын2020оны02дугаарсарын06-ныөдрийн1/27дугаартайтодорхойлолт/хх-ийн63ху/,
*БовогтОын*******/РД:А******/-ыниргэнийүнэмлэхнийлавлагаа/хх-ийн64ху/,
*Ялшийтгэгдсэнэсэхийгшалгаххуудас/хх-ийн66ху/,
*Архангайаймгийн*******сумын*******багийнзасагдаргын2020оны01дүгээрсарын21-нийөдрийн19дугаартайтодорхойлолт/хх-ийн67ху/,
*Эдзүйлдүзлэгхийсэнтухайтэмдэглэл/хх-ийн88-89ху/,
*Шинжээчийнмэдүүлгийгтанилцуулсантухайтэмдэглэлүүд/хх-ийн ху/,
Хавтастхэргийнматериалыгоролцогчнарттанилцуулсантухайтэмдэглэлүүд/хх-ийн108-109ху/,
*ХохирогчМ.*******биедучирсангэмтлийнзэргийгтогтоосонАрхангайаймгийнШүүхийншинжилгээнийалбанышинжээчийн2019оны12дугаарсарын06-ныөдрийн565дугаартай
1.   М.*******биедбаруунгарындундхурууны3-рүенийсуналтгэмтэлтогтоогдлоо.
2.   Дээрхгэмтэлньмохоозүйлийнцохих,цохигдохүйлчлэлээрүүснэ.
3.   Хэрэгболохүеийнцагхугацаандүүсэхболомжтой.
4.   ДээрхгэмтэлньГэмтлийнзэрэгтогтоохжурмын2.4.1-дзааснаарэрүүлмэндийгтүрхугацаагаарсарниулахтулгэмтлийнХӨНГӨНзэрэгтхамаарна.
5.   Цаашидерөнхийхөдөлморийнчадварынтогтонгиалдалтанднөлөөлөхгүйгэхдүгнэлт/хх-ийн137ху/,
*Эмчийнбичилтхийсэнталаархбаримт,эмнэлгээрүйлчлүүлсэнкартынхуулбархэсгүүд/хх-ийн138-141ху/,
*ХохирогчМ.*******эмнэлгээрүйлчлүүлсэнталаархбаримтууд,зургууд/хх-ийн145-153ху/,
*Рентгэнзургууд/хх-ийн155-156,170ху/,
*Буянтайачтанэмнэлгийноношилгоо/хх-ийн158ху/,
*ХохирогчМ.*******биедучирсангэмтлийнзэргийгтогтоосонАрхангайаймгийнШүүхийншинжилгээнийалбанышинжээчийн2020оны03дугаарсарын25-ныөдрийн145дугаартай
1.   ШинжээчэмчБ.Отгонжаргалынгаргасаншинжээчийн№565тоотдүгнэлтийн1,2,3ба4-расуултынхариултуудүндэслэлтэй,5-расуултынхариултүндэслэлгүйбайна.
2.   ИргэнБоржгоновогтМандахын*******/АИ63081501/биед,баруунгарын3-рбуюудундхурууны3-рүе,3,4-рхурууны1-рүенийсуналтгэмтэлучирч,3-рбуюудундхурууныхөдөлгөөнхагаснугалсанбайрлалдхязгаарлагдаж,үзүүрийнүе,дундүе,алгахурууныүехөдөлгөөнгүйболж,атгах,тэнийлгэххөдөлгөөнхязгаарлагдсан,4-рхуруубуюуядамхурууныхөдөлгөөнхагаснугалсанбайрлалдбагахэмжээгээрхязгаарлагдаж,дундүебаалгахурууныүенийхөдөлгөөнбагазэрэгхязгаарлагдсанбайна.Бугуйнүендгэмтэлтогтоогдсонгүй.
3.   Дээрхгэмтлүүдньмохоозүйлийнцохих,цохигдохболонүеэрхөших,хөшигдөхүедүүсэхболомжтой.
4.   Баруунгарын3-рбуюудундхурууны3-рүе,3,4-рхурууны1-рүенийсуналтгэмтэлнь*Шүүхэмнэлгийнгэмтлийнзэрэгтогтоохжурам*-ын2-4-1-дзааснааргэмтлийнхөнгөнзэрэгт,3-рбуюудундхурууныхөдөлгөөнхагаснугалсанбайрлалдхязгаарлагдаж,үзүүрийнүе,дундүе,алгахурууныүехөдөлгөөнгүйболж,атгах,тэнийлгэххөдөлгөөнхязгаарлагдсан,4-рхуруубуюуядамхурууныхөдөлгөөнхагаснугалсанбайрлалдбагахэмжээгээрхязгаарлагдаж,дундүебаалгахурууныүенийхөдөлгөөнбагазэрэгхязгаарлагдсаннь*Шүүхэмнэлгийнгэмтлийнзэрэгтогтоохжурам*-ын4.Ерөнхийхөдөлмөрийнчадваралдалтынхувьхэмжээгтогтооххүснэгтийн15.Дээдмөч.90-ийн1,2-дзааснаарерөнхийхөдөлмөрийнчадварыг5-10%тогтонгибайдлааралдагдуулахгэмтлийнхөнгөнзэрэгтхамаарна.
5.   Учирсангэмтэлньхуучингэмтэлбайхтулгэмтэлучирсанцагхугацаагнарийнтогтоохболомжгүй.ИргэнМ.*******Поликлиникийнүзлэгийнкартанд,2019.10.28-ндамбулаторидүзүүлэхдээбаруунгарынсарвуубугуйгаарөвдөнөгэсэнзовиуртайбайсан,2019.12.03-ндмэсзаслынэмчийнүзлэгийноношинд*Баруунгарыншуунызөөлөнэдийнняцрал*гэсэнбайгааньдээрхгэмтэлхэрэгболсонгэхцагхугацаандүүссэнбайхболомжтой.
6.   Баруунгарындундмэдрэл,тохойнмэдрэлийнгэмтэлбайгааэсэхийгтогтоохмэдрэлийнцахилгаанбичлэгхийлгээгүйбайхтулдээрхмэдрэлүүдгэмтэлтэйгэжүзэхүндэслэлгүйгэхдүгнэлт/хх-ийн159-160ху/,
*ХохирогчМ.*******биедучирсангэмтлийнзэргийгтогтоосонШүүхийншинжилгээнийҮндэснийхүрээлэнгийншинжээчийн2020оны09дүгээрсарын10-ныөдрийн1076дугаартай
1.Б.Отгонжаргалын2019.12.06-нийөдрийн565тоотдүгнэлтийн1-рхариулт,С.Хишигмаагийн2020.03.25-ныөдрийн145тоотдүгнэлтийн1,2-рхариултынбаруун3,4-рхурууныүенийсуналтгэмтэлгэснээсбусадхариултуудтухайнүедээүндэслэлтэйбайна.
2.М.Баярсайхандучирсангэмтэлньтухайнцагхугацаандүүссэнбайхболомжтой.
3.М.*******биедтухайнүедбаруунбугуйнзөөлөнэдийнняцрал,голчийнмэдрэл/n.medianus/-ийндарагдлаасүүссэнбаруунбугуйнсувгийнхамшинж/саграltunnelsyndrome/,3.4-рхурууныүенийхөдөлгөөнийхязгаарлагдалгэмтэлучирчээ.ҮүнийулмаасГССҮТөвд2020.08.21-ндбаруунбугуйнсувгийнголчийнмэдрэл/n.medianus/-ийгчөлөөлөххагалгаахийгдсэнбайна.Уггэмтэлньэрүүлмэндийгудаанхугацаагаарсарниулахтулгэмтлийнзэрэгтогтоохжурмын2.3.1-дзааснааргэмтлийнхүндэвтэрзэрэгтхамаарна.
4.   Учирсангэмтэлньмохоозүйлийнмушгих,дарах,хөших,шахаххүчнийүйлчлэлээрүүссэнбайхболомжтой.
5.   Цаашидерөнхийхөдөлмөрийнчадварынтогтонгиалдалтанднөлөөлөхгүйгэхдүгнэлт/хх-ийн166-169ху/,
*Хавтастхэргийнматериалыгоролцогчнарттанилцуулсантухайтэмдэглэлүүд/хх-ийн173-174ху/зэрэгболно.
Дээрхнотлохбаримтуудыгхуульдзаасанүндэслэл,журмындагууцуглуулж,бэхжүүлсэнбайхбөгөөдхэрэгтцугларсаннотлохбаримтынхэмжээнддүгнэлтхийж,шүүгдэгчО.*******адхолбогдохэрүүгийнхэргийгхянаншийдвэрлэхболомжтойгэждүгнэлээ.
ШүүххуралдаанааршинжлэнсудласанболонхавтастхэрэгтавагдсаннотлохбаримтуудааршүүгдэгчО.*******нь2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрАрхангайаймгийн*******сумынХөөвөрбагийн“*******хошуу”гэхгазариргэнМ.*******“малхулгайхийсэн”гэхшалтгаанаармаргалдаж,улмаарбаруунгарыгмушгиж,эрүүлмэндэдньбаруунбугуйнзөөлөнэдийнняцрал,голчийнмэдрэлдарагдлаасүүссэнбаруунбугуйнсувгийнхамшинжбүхийхүндэвтэрхохиролсанаатайучруулсангэхнөхцөлбайдалтогтоогдсонбөгөөдэнэньЭрүүгийнхуульдзаасангэмтхэрэгмөнбайна.

ДээрхгэмтхэргийгшүүгдэгчО.*******үйлдсэнболохнь:
ХохирогчМ.*******өгсөн:“...О.*******гэххүнньхаламцуухандуугэрийнбосгоалхажоржирээдямарнэгэнмэндийнзөрүүгүй,шууднадруудайраад,гараарааминийтолгойныбарууншанаахэсэгт1удаа,толгойныардагзхэсэгт1удаацохиодавахаарньбитүүнийгарыгньбариадавахүедминийбаруунталынгарыгхүчтэйхөшижмушгиадбигазартхөлийнхөөхоёрөвдгөндээрсөхөрчунасан.Түүнийдарааүргэлжлүүлээдминийарнуруухэсэгрүү2удаагараараацохисон.ТухайнүедманайнөхөргэрийнгаднаасоржиржтаарчтүүнийгсалгахүедО.*******ньминийүснээсүсдэжбарьжаваадтавилгүйхэсэгзууралдажбайгаадсалсанюм...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн17-18ху/,хохирогчМ.*******дахинөгсөн:“...Мөнмашихгомдолтойбайна.Угнэхэмжилжбайгаамөнгөтэйхолбоотойбаримтуудыгбицуглуулжбайсанболовчхүүхдүүдтоглоодураадхаячихсанбайналээ.Аймгийнтөврүү2удаа,сумынтөврүү2-3удааявжүзүүлсэн,эмтариаавсангээднийтдээяг530.000төгрөгболсон.Биилүүмөнгөнэхээгүй...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн19-20ху/,хохирогчМ.*******дахинөгсөн:“...ИнгээдцагхугацаагаанарийнтооцожүзэхэдО.*******ньнамайг2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрзодсонбайна.Манайнөхрийнтэмдэглэжбайсанхуанлинаасүзэхэд2019оны10дугаарсарын25-ныөдрийгтэмдэглэсэн,сумынэмчидүзүүлсэнтодорхойлолтыгүзэхэд2019оны10дугаарсарын2-ныөдөрүзүүлсэнбайсан.Тиймучраасцагхугацаанытухайдэргэлзэхзүйлгүй...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн21-22ху/,гэрчГ.өгсөн:“...ХулгайхийсэнбайсанчтөлбөрийгчиньтөлөхгүйгэхээрньбитүүндхандажхуулийнгазартулааннүүрээрээтулъягэжярьцгаажявсаарбайгаадАрхангайаймгийн*******сумынХөөвөрбаг,*******хошуугэхгазартманайгэрийнгадааирсэн.ТэгээдбимориноосообуужшээгээдгэрийнгадааүлдэжО.*******манайхурууорсон.Бибиезасчдуусаадгэртээяваадорохүедманайэхнэргазартунасан,харинО.*******дээрээсньдарсанзууралдажбайхаарньО.*******ыгдээлнийхзахнаастатажарайгэжсалгажавсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн26-27ху/,гэрчГ.дахинөгсөн:“...Тэгээдтухайнтэмдэглэсэнцагхугацаагаахарахад2019оны10дугаарсарын25-ныөдөргэжтэмдэглэсэнбайсан.Тиймээстухайнасуудалнь2019оны10дугаарсарын25-ныөдөрболсон...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн31ху/,насандхүрээгүйгэрчТ.өгсөн:“...ТэгээднэгөдөргэртээбайжбайхадгаднаасМонхоргэждууддагахсогтууоржирээдүхрийгчиньавсанюм,амьдынсүгнүүдээгэжхэлээдэмээгийнтолгойрууямарчбайсаннэгудаацохиодэмээггазартунагааж,нуруундээрньгараараацохиодбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн33ху/,гэрчЭ.өгсөн:“...МаргаашньөглөөньочиходманайээжгараагэмтээчихлээО.*******минийгарыгмушгичихлаагэжярьжбайсанбаминийхарахадурьдөдөрзүгээрбайсангарынхньхуруутэрөглөөтахийжмурийсанбайдалтайбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн36-37ху/,гэрчТ.өгсөн:“...Маргаашөглөөньнөхрийнхамтхадамаавындочиходхадамээжийнгарньэвгүйболчихсонгээдбиүсийгньсамнажөгсөн.Тэгэхэдсулүсзөндөөихбайсан.мөнүнээгээсаажчадахгүйбайсанучраасбиүнээгньсаажөгсөн.Урдөдөрньманайхадамээжийнгарньзүгээрбайсан.Соломхамжөгөөд,бидэндтуслаадбайсан.О.*******адзодуулснаасболоододоохүртэлгарньзүгээрболохгүйбайгаа...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн38-39ху/,гэрчБ.өгсөн:“...тухайнүедбаруунгарынсарвуугааатгажчадахгүйихөвдөлттэй,толгойбасихөвдсөнзовуурьтайбайсан.Рентгендгарынхаазургийгхаруулж,нарийноноштодруулахшаардлагатайгэжявуулсан.Тухайнүедүүсэнгэмтэлньшинэгэмтэлбайсанбаүүсээд2-3хоноглөнгөрсөнгэмтэлбайсан...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн40ху/,гэрчБ.дахинөгсөн:“...БиМ.*******биеийнбайдлыгүзэж2019оны10дугаарсарын28-ныөдөртодорхойлолтбичижөгсөн.Энэтодорхойлолтынцагхугацаа,огнооньМ.*******биеийгүзсэнгэхцагхугацаатайтохирчбайгаа...”гэхмэдүүлэг/хх-ийн91ху/,хохирогчМ.*******биедучирсангэмтлийнзэргийгтогтоосонШүүхийншинжилгээнийҮндэснийХүрээлэнгийншинжээчийн2020оны09дүгээрсарын10-ныөдрийн1076дугаартайдүгнэлт/хх-ийн166-169ху/,зэрэгнотлохбаримтуудаарнотлогдонтогтоогдожбайна.
Хэрэгтавагдсаннотлохбаримтуудыгшүүхүнэлэхдээхохирогч,гэрчидхуульсануулж,хуульдзаасанүндэслэлжурмындагууцуглуулжбэхжүүлсэнтэдгээрмэдүүлгүүдийгхарьцууланнотлохбаримтадтооцожүнэлсэнболно.
ХаринхохирогчМ.*******биедучирсангэмтлийнзэргийгтогтоохдоошинжээчийн3дүгнэлтгарсанбөгөөд АрхангайаймгийнШүүхийншинжилгээнийалбанышинжээчийн2020оны03дугаарсарын25-ныөдрийн145дугаартай,АрхангайаймгийнШүүхийншинжилгээнийалбанышинжээчийн2019оны12дугаарсарын06-ныөдрийн565дугаартайдүгнэлтүүдийгтустусшүүхнотлохбаримтадүнэлээгүйбөгөөдхаринШүүхийншинжилгээнийҮндэснийХүрээлэнгийншинжээчийн2020оны09дүгээрсарын10-ныөдрийн1076дугаартайдүгнэлтийгнотлохбаримтадүнэлсэнболно.УчирньхохирогчМ.Баярсайханньшинжээчийнөмнөхдүгнэлтүүдийндараабуюу2020оны08дугаарсарын21-ныөдөр ГССҮТөвдбаруунбугуйнсувгийнголчийнмэдрэл/n.medianus/-ийгчөлөөлөххагалгаахийгдэжүүнийдарааШүүхшинжилгээнийҮндэснийхүрээлэнгийншинжээчийндүгнэлтгарсанбайгаатулэнэхүүдүгнэлтийгшүүхнотлохбаримтадүнэлсэнболно.

ШүүгдэгчО.*******ынөмгөөлөгчВ.УдвалынЭрүүгийнхуулийн1.10дугаарзүйлийн1.1дэххэсэгтзаасанэнэхуулийнтусгайангидхорихялындээдхэмжээгнэгжил,түүнээсбагахугацаагаартогтоосон,эсхүлзорчихэрхийгхязгаарлахялындээдхэмжээгнэгжил,түүнээсбагахугацаагаартогтоосонгэмтхэрэгүйлдсэнээсхойшнэгжилөнгөрсөнбайхтулхөөнхэлэлцэххугацаадууссанмөн2020оны01дүгээрсарын10ныөдрийнЭрүүгийнхуултднэмэлт,өөрчлөлторуулахтухайхуулийгдагажмөрдөхжурмынтухайхуульхүчингүйболсонбайгаатул Эрүүгийнхуулийнерөнхийангийн1.9дүгээрзүйлийн1дэххэсгийгжурамланО.*******адхолбогдоххэргийгхэрэгсэхгүйболгожөгнөүүгэххүсэлтийгшүүххүлээнавахболомжгүйбайна. УчирньЭрүүгийнхуулийн1.10дугаарзүйлийн1дэххэсэгт”Гэмтхэрэгүйлдсэнээсхойшдарааххугацааөнгөрсөнньтогтоогдволяллагдагчаартатажболохгүйгэжмөнхуулийн2дахьхэсэгт“Гэмтхэргийнхөөнхэлэлцэххугацааггэмтхэрэгүйлдсэнөдрөөсэхлэняллагдагчаартатаххүртэлтоолно.”гэжтустусхуульчилсанбайхтулшүүгдэгчО.*******ыгхөөнхэлэлцэххугацааөнгөрөөгүйбайхадхуулийнхугацаандньЭрүүгийнхэрэгүүсгэж,түүнийгяллагдагчаартатсанбайгаатулдахинхөөнхэлэлцэххугацаатоологдохгүйболно.
ШүүгдэгчО.*******ньхохирогчМ.*******гзодсоныулмаасхохирогчийнэрүүлмэндэдучирсанбаруунбугуйнзөөлөнэдийнняцрал,голчийнмэдрэлдарагдлаасүүссэнбаруунбугуйнсувгийнхамшинжзэрэгньгэмтлийнхүндэвтэрзэрэгтхамаарахталаарШүүхийншинжилгээнийҮндэснийХүрээлэнгийншинжээчийн2020оны09дүгээрсарын10-ныөдрийн1076дугаартайдүгнэлтэддурдсанбөгөөдшүүгдэгчийнэнэүйлдэлньхүнийэрүүлмэндэдхүндэвтэрхохиролсанаатайучруулахгэмтхэргийншинжийгхангажбайна.
Хуульзүйнсайд,Эрүүлмэндийнсайдын хамтарсан2014оны12дугаарсарын05-ныөдрийнА/216/422дугаартушаалыннэгдүгээрхавсралтаарбаталсан“Гэмтлийнзэрэгтогтоохжурам-“ын2.3.Гэмтлийн“хүндэвтэр”зэрэгтамьнасандаюултайшинжагуулаагүйгэмтэлхамаарахбаэнэангиллынгэмтлийгдараахшалгууршинжээртогтооно.Үүнд:
2.3.1.Гэмтэл,түүнээсүүссэнэдэрхтнийбүтэц,үйлажиллагааныхямралньэрүүлмэндийгдөрвөндолоохоногоосдээшбуюуудаанхугацаагаарсарниулсан,2.3.2.ерөнхийхөдөлмөрийнчадварүлэмжхэмжээгээр/15-30хувь/тогтонгиалдагдсанболгэмтлийнхүндэвтэрзэрэгтхамаарахааржурамласанбайна.

Хүнийэрүүлмэндэдхүндэвтэрхохиролучруулахгэмтхэрэгньгэмбуруугийншуудсанаатайхэлбэрээрүйлдэгдэхбөгөөдгэмтхэрэгүйлдсэнхүнөөрийнүйлдлийннийгэмдаюултайшинжчанарыгухамсарлаж,түүнийгхүсэж,хүндэвтэрхохиролдзориудхүргэсэнбайдагтулшүүгдэгчО.*******ньөөрийнүйлдлийннийгмийнаюулийншинжчанарыгухамсарлаж,түүнийгхүсэж,хохирогчийнэрүүлмэндэдхүндэвтэрхохиролучруулсанньгэмбуруугийншуудсанаатайхэлбэрюм.

АрхангайаймгийнПрокурорынгазраасО.*******ынүйлдлийгхүнийэрүүлмэндэдхөнгөнхохиролучруулсангэжМонголУлсынЭрүүгийнхуулийнтусгайангийн11.4дүгээр дугаарзүйлийн1дэххэсэгтзааснаарзүйлчилж,яллахдүгнэлтүйлдсэнньүндэслэлтэй,хэргийнзүйлчлэлзөвбайна.
ИймдшүүгдэгчО.*******ыгхүнийэрүүлмэндэдхөнгөнхохиролсанаатайучруулсангэмтхэрэгүйлдсэнгэмбуруутайдтооцожэрүүгийнхариуцлагахүлээлгэхүндэслэлтэйбайна.
ХохирогчМ.БаярсайханньгэмтхэргийнулмаасөөртучирсанхохирлынталаархбаримтыггаргажөгөөгүйболовчшүүгдэгчО.*******ньхохирогчМ.Баярсайхандхохирол 3.000.000/гуравсая/төгрөгтөлсөн,хохирогчньхавтастхэргийнматериалтайтанилцахүед“саналхүсэлтгүй,хэргийгтүргэншийдүүлмээрбайна”гэсэнбайхтулшүүгдэгчийгбусдадтөлөхтөлбөргүйгэждүгнэв.
ХохирогчМ.Баярсайханньөөрийнбиеэршүүххуралдаандоролцохболомжгүйтул,түүнийгоролцуулахгүйгээрхэргийгшийдвэрлүүлэхтухайхүсэлтирүүлсэнбайхтулхохирогчийгшүүххуралдаандоролцуулахгүйгээрхэргийгшийдвэрлэсэнболно.

ШүүгдэгчО.*******адэрүүгийнхариуцлагахүлээлгэхдээшүүгдэгч ньтохиолдлыншинжтэйнөхцөлбайдлынулмаасанхудаагэмтхэрэгүйлдсэн,учруулсанхохирлоонөхөнтөлсөнзэрэгнөхцөлбайдлуудыгМонголУлсынЭрүүгийнхуулийнерөнхийангийн6.5дугаарзүйлийн1.1,1.2дахьхэсэгтзаасанэрүүгийнхариуцлагыгхөнгөрүүлэхнөхцөлбайдалдтооцож,эрүүгийнхариуцлагыгхүндрүүлэхнөхцөлбайдалтогтоогдоогүйãýìòõýðýã¿éëäэгдсэнíºõöºëáàéäàë,ó÷èðñàíõîõèðîëõîðóðøãèéíøèíæ÷àíàð,ø¿¿ãäýã÷èéíõóâèéíáàéäалзэргийгхаргалзанЭрүүгийнхуулийнтусгайангийн11.4дүгээрзүйлийн1дэххэсэгтзааснааршүүгдэгчО.*******ад600нэгжтэйтэнцэххэмжээнийбуюу600.000төгрөгөөрторгохялоногдуулж,оногдуулсанторгохялыгшийтгэхтогтоолхүчинтөгөлдөрболсонөдрөөсхойш5/тав/сарынхугацаандхэсэгчлэнтөлүүлэхээртогтоож,шийтгэхтогтоолхүчинтөгөлдөрболоххүртэлхугацаандшүүгдэгчО.*******адавсанхувийнбаталгаагаргахтаслансэргийлэхаргахэмжээгхэвээрүргэжлүүлжшийдвэрлэхньзүйтэйбайна.

Шүүгдэгчньэнэхэрэгтцагданхоригдсонхоноггүй,бусдадтөлөхтөлбөргүй,хэрэгтбитүүмжлэгдсэнэдхөрөнгөгүй,эдмөрийнбаримтаархураагдсанэдзүйлгүй,хэрэгхянаншийдвэрлэхажиллагаанызардалгүй,шүүгдэгчийнбичигбаримтшүүхэдирээгүй,хилийнхоригтавигдаагүйáîëîõûãòóñòóñäóðäàхньзүйтэйбайна.

МонголУлсынЭрүүгийнхэрэгхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн36.2дугаарзүйлийн1,2,3,4дэххэсэг,36.6,36.7,36.8,36.10,37.1,38.1дэххэсэгтзаасныгтустусудирдлагаболгон

ТОГТООХнь:

1.   ШүүгдэгчБовогтОын*******ыгхүнийэрүүлмэндэдхүндэвтэрхохиролсанаатайучруулсангэмтхэрэгүйлдсэнгэмбуруутайдтооцсугай.
2.   Эрүүгийнхуулийнтусгайангийн11.4дүгээрзүйлийн1дэххэсэгтзааснааршүүгдэгчО.*******ад600/зургаанзуу/нэгжтэйтэнцэххэмжээнийбуюу600.000/зургаанзуунмянга/төгрөгөөрторгохялааршийтгэсүгэй.
3.   Эрүүгийнхуулийнерөнхийангийн5.3дугаарзүйлийн4дэххэсэгтзааснааршүүгдэгчО.*******адшүүхээсоногдуулсанторгохялын600.000төгрөгийгшийтгэхтогтоолхүчинтөгөлдөрболсонөдрөөсхойш5/тав/сарынхугацаандхэсэгчлэнтөлүүлэхээртогтоосугай.
4.   Эрүүгийнхуулийнерөнхийангийн5.3дугаарзүйлийн5дахьхэсэгтзааснааршүүгдэгчО.*******ньшүүхээстогтоосонхугацаандторгохялыгбиелүүлээгүйболшүүхбиелэгдээгүйторгохялын15/арвантав/нэгжтэйтэнцэххэмжээнийтөгрөгийг1/нэг/хоногоортооцож,хорихялаарсолихыгмэдэгдсүгэй.
5.   Эрүүгийнхэрэгхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн36.8дугаарзүйлийн1.4,1.7,1.8,1.9дэххэсгүүдэдзааснааршүүгдэгчО.*******ньэнэхэрэгтцагданхоригдсонхоноггүй, бусдадтөлөхтөлбөргүй,хэрэгтбитүүмжлэгдсэнэдхөрөнгөгүй,эдмөрийнбаримтаархураагдажирсэнэдзүйлгүй,хэрэгхянаншийдвэрлэхажиллагаанызардалгүй,шүүгдэгчийнбичигбаримтшүүхэдирээгүй,хилийнхоригтавигдаагүйболохыгтустусдурдсугай.
6.   Шийтгэхтогтоолньуншижсонсгосноорхүчинтэйболохбөгөөдшүүгдэгч,хохирогчтэдгээрийнөмгөөлөгчнарньшийтгэхтогтоолыггарданавсанөдрөөсхойш,эсхүлЭрүүгийнхэрэгхянаншийдвэрлэхтухайхуулийн11.9дүгээрзүйлдзаасныдагуухүргүүлснээсхойш14хоногийндоторАрхангайаймгийнЭрүү,Иргэнийхэргийндавжзаалдахшатнышүүхэддавжзаалдахгомдолгаргах,улсыняллагч,дээдшатныпрокурорэсэргүүцэлбичихэрхтэйгдурдсугай.
7.   Тогтоолдгомдолгаргасан,эсэргүүцэлбичигдсэнтохиолдолдтогтоолынбиелэлтийгтүдгэлзүүлж,шийтгэхтогтоолхүчинтөгөлдөрболоххүртэлхугацаандшүүгдэгчО.*******адавсанхувийнбаталгаагаргахтаслансэргийлэхаргахэмжээгхэвээрүргэлжлүүлэхээртогтоосугай.

ДАРГАЛАГЧ,ШҮҮГЧ Б.ОТГОНЦЭЦЭГ