МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС Хэргийн индекс: 171/2016/0211/Э/ Дархан-Уул аймаг дахь Сум дундын Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Г.Гэрэлт-Од даргалж, Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Ө.Ягаанцэцэг, Улсын яллагчаар Аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор А.Оргилбаяр, Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч Д.Оюунчимэг, Хохирогч А.Цэцэгмаа, Шүүгдэгч Б.Жаргалсайхан нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Дархан-Уул аймгийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-д заасан гэмт хэрэгт сэжигтнийг яллагдагчаар татах тогтоол баталж ирүүлсэн Боржигон Базарын Жаргалсайханд холбогдох эрүүгийн 201609000562 дугаартай хэргийг 2016 оны 10 дугаар сарын 28-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв. Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт: Монгол Улсын иргэн, 1956 оны 11 дүгээр сарын 01-ны өдөр Дархан-Уул аймагт төрсөн, 61 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, гагнуурчин мэргэжилтэй, тэтгэвэрт, ам бүл 2, эхнэрийн хамт Дархан-Уул аймаг, Дархан сум , 5 дугаар баг, Залуучуудын 6-52 тоотод оршин суудаг, урьд ял шийтгэлгүй, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, ухаан мэдрэл бүрэн, хэрэг хариуцах чадвартай, Боржигон Базарын Жаргалсайхан, /РД: ТИ56110171/, /холбоо барих утасны дугаар: 95170306/, Холбогдсон гэмт хэргийн талаар: Шүүгдэгч Б.Жаргалсайхан нь 2016 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Дархан сум 5 дугаар баг Залуучуудын 6-р гудамжны 52 тоотод гэртээ эхнэр А.Цэцэгмаатай маргалдаж эрх чөлөөнд нь халдаж хутгаар гуя тус газар хатгаж биед нь хөнгөн зэргийг гэмтэл учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ. ТОДОРХОЙЛОХ нь: Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд: Шүүгдэгч Б.Жаргалсайханы хэрэг бүртгэлтэд болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “... Манай эхнэр Цэцэгмаа 2016 оны 10 дугаар сарын 11-ний 20 цагийн орчим гэртээ халамцуу орж ирэхдээ нэг шил 0.75-ын “Хараа” нэртэй архи авч ирээд бид хоёр хувааж уугаад хоол хийх гэтэл ногоо арилгахаас болоод хоорондоо маргалдсан. Манай эхнэр “чи өөрөө хоолоо хий” гэхэд нь би “чи тэнэж явах дуртайгаараа өөрөө хий” гэж хэлээд ногоо арилгаад сууж байсан шар иштэй хутгаараа шидтэл Цэцэгмаагийн баруун шилбэ хэсэгт онож цус гарч эхэлсэн. Би босоод хөвөн тавьж боогоод байж байтал цагдаа ирээд намайг аваад явсан” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 15 дугаар хуудас/, шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “...миний буруутай үйлдлээс болж энэ хэрэг гарсан. Хийсэн хэрэгтээ гэмшиж байна. 60 нас хүрсэн хойноо ийм хэрэг хийж байгаад өөрөөсөө ичиж байна. Цаашдаа дахин ийм зүйл гаргахгүй” гэх мэдүүлэг, Хохирогч А.Цэцэгмаагийн хэрэг бүртгэлтэд болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “... 2016 оны 10 дугаар сарын 11-ний орой 20 цагийн орчим би гэртээ нэг шил архи авч орсон. Тухайн архийг манай найз Болороо авч өгөөд нөхөртэйгээ уугаарай гэж хэлсэн. Намайг гэртээ ороход манай нөхөр Жаргалсайхан гэртээ ганцаараа хаалгаа янзлаад сууж байсан. Тухайн авч орсон архиа ууж дуусгаад бид хоёр хоорондоо хоол хийхээс болж маргалдсан. Тэгтэл манай нөхөр Жаргалсайхан над руу төмс арилгаад сууж байсан хутгаараа миний зүүн хөл рүү хатгасан” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 17 дугаар хуудас/, шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн: “... Би энэ хүнтэй суугаад 40 жил болж байна. Манай хүн надад гар ерөөсөө хүрч үзээгүй, ... Миний биеийн байдал зүгээр байгаа. Нөхөртөө гомдол санал, нэхэмжлэх үйл байхгүй. Эмчилгээний зардал нэхэмжилсэн зүйл байхгүй. Би нөхөртэйгээ сайн дураараа эвлэрсэн, дарамт шахалтад орсон зүйл байхгүй. Одоо бид хоёрын харилцаа маш сайн байгаа” гэх мэдүүлэг, Гэрч Ж.Золжаргалын хэрэг бүртгэлтэд өгсөн: “... ээж намайг гэрээсээ дуудахад нь яваад ороход аав чинь миний гуя руу хутгаар хутгалчихлаа гэж хэлсэн. Би эмнэлэг дуудахад цагдаагийн машин цуг хүрээд ирсэн” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 24 дүгээр хуудас/, Гэрч Ж.Туулцэцэгийн хэрэг бүртгэлтэд өгсөн: “... Золжаргал над руу утсаар залгаад аав Жаргалсахан ээж Цэцэгмааг хутгалчихлаа гэж хэлэхэд нь нөхрийнхөө хамт яваад очтол манай аав, ээж хоёр юу ярьж байгаагаа мэдэх сөхөөгүй согтуу байсан” гэх мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 25 дугаар хуудас/, 2016 оны 10 дугаар сарын 14-ны өдрийн 1099 дугаартай шинжээчийн: “... А.Цэцэгмаагийн биед зүүн гуян дахь шархны сорви тогтоогдлоо. Дээрхи гэмтэл нь хурц ир үзүүртэй багажийн хүчин үйлчлэлээр үүсгэгдэх боломжтой. Уг гэмтэл нь ГЗТЖ-ын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах хөнгөн зэргийн болно” гэх дүгнэлт /хавтаст хэргийн 19 дүгээр хуудас/, Эд мөрийн баримтанд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /хавтаст хэргийн 23 дугаар хуудас/, Ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудас /хавтаст хэргийн 36 дугаар хуудас/ болон хавтаст хэрэгт авагдсан бусад бичгийн баримтуудыг шинжлэн судаллаа. Шүүгдэгч Б.Жаргалсайхан нь 2016 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Дархан сум 5 дугаар баг, Залуучуудын 6-р гудамжны 52 тоотод гэртээ эхнэр А.Цэцэгмаатай хувийн таарамжгүй харьцааны улмаас маргалдаж эрх чөлөөнд нь халдаж хутгаар гуя тус газар хатгаж биед нь хөнгөн зэргийг гэмтэл санаатай учруулсан болох нь хохирогч Б.Мөнхцэцэгийн хэрэг бүртгэлтийн шатанд болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн мэдүүлэг, гэрч Ж.Золжаргал, Ж.Туулцэцэг нарын мэдүүлэг, шүүх эмнэлгийн дүгнэлт зэрэг хавтаст хэрэгт авагдсан, шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Шүүгдэгч Б.Жаргалсайханы үйлдсэн хэрэг нь Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1-д заасан гэмт хэргийн бүрэлдэхүүнийг бүрэн хангаж байх бөгөөд түүнд холбогдох хэргийн зүйлчлэл зөв байна. Хохирогч А.Цэцэгмаа нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт гаргасан: “...Би энэ хүнтэй суугаад 40 жил болж байна. Манай хүн надад гар ерөөсөө хүрч үзээгүй, ... Миний биеийн байдал зүгээр байгаа. Нөхөртөө гомдол санал, нэхэмжлэх үйл байхгүй. Эмчилгээний зардал нэхэмжилсэн зүйл байхгүй. Би нөхөртэйгээ айн дураараа эвлэрсэн, дарамт шахалтад орсон зүйл байхгүй. Одоо бид хоёрын харилцаа маш сайн байгаа ” гэх мэдүүлгээр Б.Жаргалсайханаас нэхэмжлэх зүйлгүй, гомдолгүй, шүүгдэгчтэй эвлэрсэн гэж үзэх үндэслэлтэй байна. Иймд шүүгдэгч Б.Жаргалсайханыг бусдын бие махбодод хөнгөн гэмтэл санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, хөнгөн гэмт хэрэг анх удаа үйлдсэн бөгөөд учруулсан хохирлоо бүрэн төлсөн, гэм хорыг арилгасан, хохирогч А.Цэцэгмаа нь шүүгдэгчтэй сайн дураараа эвлэрсэн байх тул Б.Жаргалсайханыг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөхөөр шийдвэрлэлээ. Б.Жаргалсайхан нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт битүүмжлэгдсэн болон хураасан хөрөнгөгүй болохыг дурдаж, эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн 1 ширхэг бариул хэсэгтэй шар товгортой хутгыг Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 88 дугаар зүйлийн 88.1.1-т зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгахаар шийдвэрлэв.

Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 283, 284, 285, 286, 290, 294, 298, 248 дугаар зүйлийн 248.1-д заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь: 1.Шүүгдэгч Боржигон Базарын Жаргалсайханыг бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай. 2.Монгол Улсын Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.1, 208 дугаар зүйлийн 208.1.3-д заасныг баримтлан Боржигон Базарын Жаргалсайханд холбогдох эрүүгийн 201609000562 дугаартай хэргийг хэрэгсэхгүй болгож, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 71 дүгээр зүйлийн 71.1-д зааснаар Б.Жаргалсайханыг эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлсүгэй. 3.Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, иргэний бичиг баримтгүй, битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгч бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг дурдаж, Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 88 дугаар зүйлийн 88.1.1-т зааснаар эд мөрийн баримтаар хураагдсан бариул хэсэгтэй шар товгортой хутга /1 ширхэг/-ийг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц устгасугай. 4.Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 301 дүгээр зүйлийн 301.1-д зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц шүүгдэгч Боржигон Базарын Жаргалсайханд авсан бусдын батлан даалтад өгөх таслан сэргийлэх арга хэмжээг хүчингүй болгосугай. 5.Шийтгэх тогтоол танилцуулан сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд тогтоолыг шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч эс зөвшөөрвөл тогтоолыг гардаж авснаас хойш 14 хоногийн дотор Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч болон дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай. ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ Г.ГЭРЭЛТ-ОД