МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

          ******* аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Г.Мөнхбат даргалж тус шүүхийн “Б” танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанд:

          Нарийн бичгийн дарга Б.Цэрэнбат

          Улсын яллагч Ч.Отгонбаатар

          Шүүгдэгч ******* нарыг оролцуулан ******* аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн Тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн *******д холбогдох эрүүгийн 22201101 дугаартай хэргийг 22 оны 0 дүгээр сарын 12-ны өдөр хүлээн авч хэлэлцэв.

 

          Монгол Улсын иргэн, ******* оны ******* дугаар сарын *******-ний өдөр ******* аймгийн ******* суманд төрсөн, ******* настай, ******* боловсролтой, мэргэжилгүй, малчин, , нөхөр, хүүхдийн хт ******* аймгийн сумын   дугаар баг Дэрт-2 гэх газарт оршин суух, улсаас авсан шагналгүй, урьд ял шийтгүүлж байгаагүй, овогт

          Шүүгдэгч ******* нь /яллах дүгнэлтэд дурдсанаар/ 22 оны ******* дугаар сарын -ны өдрийн 01 цагийн орчимд ******* аймгийн сумын дүгээр баг, - тоот хашаанд байх монгол гэрт архи, согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн байхдаа иргэн Д. хувийн тааржгүй байдлын улмаас маргалдан, зодож, эрүүл мэндэд нь хрын таславчийн мурийлт, дух, зулайн хуйх, баруун өвдөгт зулгаралт, баруун бугалга, гуя, зүүн өвдөгт цус хуралт бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

          Шүүхийн хэлэлцүүлгээр дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав.Үүнд:

 

         Шүүгдэгч ******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ “ Би ******* сарын 1-нд нөхөртэйгөө хөдөөнөөс мотоциклтой ирээд дүүгийнхээ машинтай гадуур явсан. Ажлаа жуулаад харих гэтэл дүү том пиво гаргахаар нь уусан. гарч ажлаас нь авна гэхээр нь зд нь дайгдаад бууя гэтэл “ уулзаад явахгүй юу” гэсэн. Тэгээд ажлаас нь очоод автал тэр 2 дэлгүүрээс пиво авсан. Бид хэд ээжийнд очиж ууж дуусаад рах гэтэл Цэдэн “ганц удаа уулзчихаад рах гээд байгаа юм уу манайд очъё” гэсэн. Тэгэхээр нь “манайд нэг архи байгаа, тэрийг ууя” гэхэд Цэдэн “ьдралдаа хараа ууж үзээгүй” гээд байхаар нь миний дургүй хүрээд цохисон” гэв.

 

 

 

          Хохирогч Н.ийн “Би Тэмүүлэл дэлгүүрт ажилладаг юм. Манай нөхөр өөрийн эгч болох , нарын хт найг ажил тарах үеэр ирж авсан. Манай ажил 2 цаг гэж тарсан. Тэгээд дэлгүүрээс нэг том пиво аваад гийн ээжийн гэр рүү очсон. Тэгээд гэрт нь нэг том пиво хувааж уугаад дуусч байтал 2 лаазтай пиво гаргаж ирээд дахиад хувааж уусан. Тэгтэл дахиад нэг том пиво гаргаж ирээд уусан. Тэгээд нөхөртэйгөө гэр рүүгээ явъя гэтэл “хөдөө авч явах гэж байгаа ганц шил архи байгаа, ууя” гээд хараа гэдэг нэртэй архи гаргаад ирсэн. Тэгэхээр нь би “одоо болно, хараа уухгүй” гэж хэлтэл найг “чи яасан баян хүүхэн бэ, хараа уудаггүй гэнэ ээ” гээд л нүүр рүү шууд алгадсан. Тэгээд найг үсдээд нүүр рүү хэд хэдэн удаа гараараа цохисон. Тэгтэл манай нөхөр салгаад бид 2 гэр рүүгээ харьсан. Миний толгой руу хэд хэдэн удаа цохиж, үснээс зулгааж чирсэн. Миний хар мурийсан, өвдөг, гар, гуянд зулгаралт үүссэн, толгой маш их өвдөж байгаа. Миний үснээс чирээд гадаа гарч шороон дээр чирсний улмаас миний бие нил шарх болсон. Би өөдөөс нь хариу үйлдэл гаргаж зодолдсон зүйл байхгүй. Би гомдолтой байна. Миний бие өвдөөд байна. Хуулийн дагуу шийдүүлмээр байна” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 27/

 

          Гэрч Д.ийн “22 оны ******* дугаар сарын 1-ний өдөр 21 цаг өнгөрч байхад манай эгч түүний нөхөр нар хөдөөнөөс ирсэн гээд бид эхлээд уулзсан. Уулзаад 1 том пиво хувааж уусан. Тэгээд 2 цаг өнгөрч байхад манай эхнэр ийн ажил нь тарах цаг болоод бид очиж авсан. Дэлгүүрээс нэг том пиво аваад бид манай ээжийн хашаа руу явсан. Тэр хашаанд хүн байгаагүй юм. Тэгээд нэг том пивоо ууж дуусаад, дахиад 2 лааз пиво, 1 том пиво -үүлээ хувааж уусан. Тэгтэл эгч хараа нэртэй архи гаргаж ирээд “энийг уучхаад арцгаая” гэсэн. Тэр хооронд нь ахтай гадаа гарч бие засчхаад эргэтэл л манай эхнэрийн үснээс нь зулгаасан, хоорондоо маргалдаад, хашхиралдаад гадаа гараад ирсэн. манай эхнэрийн нүүр рүү хэд хэд алгадаад байхаар нь би очиж салгасан. Тэгээд эхнэрээ аваад гэр рүүгээ явсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн 2/

 

          Гэрч Б.н “Би эхнэртэйгээ хт суманд ьдардаг юм. 22 оны ******* дугаар сарын 1-ний өдөр бид 2 хөдөөнөөс аймгийн төв дээр ирсэн. Тэгээд дүү  ийн машиныг түр гуйж авсан юм. Бид 2 ажлаа жуулчхаад 21 цагийн үед ийн машиныг өгөх гээд уулзсан. Тэгтэл 1 том пиво аваад ирсэн. Тэгээд эхнэр бид хувааж уучхаад ажлаас нь очиж авсан. Тэгээд хад хөгшний гэрт нь очиж 2 том пиво бас 2 лаазтай пиво хувааж уусан. Тэгтэл Цэдэн, 2 нэлээн согтчихсон “нэмж архи ууя” гээд байсан. Тэр хооронд би той хт гадаа гарч бие засаад тхи татаад зогсож байтал гэрт хашхираад байхаар нь очтол манай эхнэр ийн үснээс нь зулгаагаад гэрээс гараад ирсэн. очиж салгаад эхнэр ээ аваад явсан” гэх мэдүүлэг /хх-ийн *******/

 

******* аймгийн шүүхийн шинжилгээний албаны шинжээчийн 22 оны ******* дугаар сарын 2-ны өдрийн 2******* тоот “Н.ийн биед хрын таславчийн мурийлт, дух, зулайн хуйх, баруун өвдөгт зулгаралт, баруун бугалга, гуя, зүүн өвдөгт цус хуралт гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь мохоо хүчин зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. Дээрх гэмтлүүд нь хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой шинэ гэмтлүүд байна. Эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2..1-д зааснаар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хаарна. Цаашид ерөнхий хөдөлмөрийн чадвар тогтонги алдалтад нөлөөлөхгүй” гэх дүгнэлт /хх-ийн 16-17/ 

Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хх-ийн /

Гомдол, мэдээллийг гэмт хэргийн шинжтэй үндэслэлээр харьяаллын дагуу шилжүүлэх тухай эрх бүхий албан тушаалтны санал /хх-ийн 2/

Шүүгдэгчийн хувийн байдалтай холбоотой бусад бичгийн баримтууд зэргийг  шинжлэн судлав.

 

          Хэрэгт авагдсан болон шүүхийн хэлэлцүүлэгт судлагдсан дээрх баримтуудыг мөрдөн байцаалтын шатанд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу цуглуулж, бэхжүүлж авсан байх тул шүүх нотлох баримтаар үнэлж шийдвэрлэлээ.

 

          Хэрэгт авагдсан баримтуудаар хохирогч Д.Цэдэн нь 22 оны ******* дугаар сарын 1-ний өдрөөс -ны өдөрт шилжих шөнө 01 цагийн орчимд ******* аймгийн сумын дүгээр баг, - тоот хашаанд бусдад зодуулсны улмаас эрүүл мэндэд нь “хрын таславчийн мурийлт, дух, зулайн хуйх, баруун өвдөгт зулгаралт, баруун бугалга, гуя, зүүн өвдөгт цус хуралт” бүхий гэмтэл авсан үйл баримт тогтоогдож байна.

          Хохирогч Д.ийн эрүүл мэндэд  учирсан “хрын таславчийн мурийлт, дух, зулайн хуйх, баруун өвдөгт зулгаралт, баруун бугалга, гуя, зүүн өвдөгт цус хуралт” бүхий гэмтэл нь мохоо хүчин зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдсэн, гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хаарч байгаа болох нь шинжээчийн 22 оны ******* дугаар сарын 2-ны өдрийн 2******* дугаартай дүгнэлтээр нотлогдож байна.

 

          Хохирогч Д.ийн биед учирсан дээрх хөнгөн зэргийн гэмтлийг шүүгдэгч ******* нь 22 оны ******* дугаар сарын 1-ний өдрөөс -ны өдөрт шилжих шөнө 01 цагийн орчимд ******* аймгийн сумын дүгээр баг, - тоот хашаанд алгадах, үсдэж чирэх байдлаар учруулсан болох нь хохирогч Д.Цэдэн, гэрч Д., Б. нарын мэдүүлгээр тогтоогдож байна.

 

          Шүүгдэгч *******гийн хохирогч Д. зодож эрүүл мэндэд хөнгөн зэргийн гэмтэл учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн  хуулийн 11.6 дугаар зүйлд заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангасан бөгөөд түүнд холбогдуулан Эрүүгийн хуулийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байна гэж шүүх дүгнэлээ.

 

          Иймд шүүгдэгч *******г хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож шийдвэрлэлээ.

 

          Шүүгдэгч *******гийн үйлдэлд эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдохгүй байх тул шүүгдэгчийн хувийн байдлыг харгалзан Эрүүгийн хуулийн Тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан ялаас торгох ялыг сонгон оногдуулж, уг ялыг сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр шийдвэрлэлээ.

 

          Шүүгдэгч нь энэ хэргийн улмаас цагдан хоригдоогүй, хэрэгт хураан авсан, битүүмжлэгдсэн эд зүйлгүй, хохирогч хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй болохыг тус тус дурдав.

 

          Хохирогч Д.Цэдэн нь хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй боловч өөрт учирсан хохирлын баримтаа бүрдүүлэн иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх журмаар нэхэмжлэлээ хангуулах эрхтэй болохыг заах нь зүйтэй.

                        

          Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.1, 6.2 дугаар зүйлийн 1, 2, , дэх хэсэг, 6.6, 6.7, 6.8, 6.10, 6.1, 8.1, 8.2 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ НЬ:

 

          1. Шүүгдэгч овогт г хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

          2. Эрүүгийн хуулийн Тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч овогт д 0 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 0.000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулж шийтгэсүгэй.

 

          . Эрүүгийн хуулийн Ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дэх хэсэгт  зааснаар шүүгдэгч ******* нь энэхүү шийтгэх тогтоолоор оногдуулсан торгох ялыг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсноос хойш сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлөхөөр тогтоосугай.

 

          .Эрүүгийн хуулийн Ерөнхий ангийн . дугаар зүйлийн дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч нь шүүхээс оногдуулсан торгох ялыг тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 1 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 1 хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг шүүгдэгчид мэдэгдсүгэй.

 

          . Шүүгдэгч нь энэ хэргийн улмаас цагдан хоригдоогүй, хэрэгт хураагдсан зүйлгүй, битүүмжилсэн хөрөнгөгүй, хохирогч хохирол төлбөр нэхэмжлээгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

          6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6. дугаар зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар хохирогч Д.Цэдэн нь өөрт учирсан хохирлын баримтаа бүрдүүлэн иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх  журмаар нэхэмжлэх эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

          7. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч *******д урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

          8.  Энэхүү шийтгэх тогтоол нь уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох ба шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч нар гардуулсан  буюу Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 11. дүгээр зүйлд зааснаар хүргүүлснээс хойш 1 хоногийн дотор Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргах, улсын яллагч дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                            Г.МӨНХБАТ