МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Төв аймаг дахь Сум дундын иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Д.Мөнхбүрэн даргалж, тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар,

Нэхэмжлэгч: Төв аймаг, Зуунмод сум, Номт 1 дүгээр баг, Цэлмэг хотхон 12 дугаар байр, А тоотод оршин суух Солоон барга овогт Доржпаламын Мөнхзул /ХД84020162/-ын нэхэмжлэлтэй

Хариуцагч: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, 5 дугаар хороо монел, 1 дүгээр гудамж, 6 тоотод түр оршин суух Алаг адуутан овогт Цэрэндолгорын Сүхбат /ФА83092711/-д холбогдох

Хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох тухай нэхэмжлэлийг 2018 оны 6 дугаар сарын 12-ны өдөр хүлээн авч, 2018 оны 6 дугаар сарын 19-ний өдөр иргэний хэрэг үүсгэснээр хянан хэлэлцэв.

 

Шүүх хуралдаанд: нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул, нэхэмжлэгчийн өмгөөлөгч Б.Баярмагнай, хариуцагч Ц.Мөнхзул, хариуцагчийн өмгөөлөгч С.Сансартуяа, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Г.Бадам нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

Нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул нь шүүх хуралдаанд гаргасан үндсэн нэхэмжлэлдээ:

“Миний бие 2006 онд Ц.Сүхбаттай танилцаж, 2013 оноос нэг дор хамт амьдарч, 2015 оны 11 дүгээр сарын 27-ны өдөр хууль ёсоор гэрлэлтээ батлуулан 2015 оны 7 дугаар сарын 27-ны өдрийг хүртэл хугацаанд хамтран амьдарсан юм. Би Ц.Сүхбаттай анх суухдаа Г.Мөнхсолонгыг 2 настай байхад нь танилцаж, түүнтэй сууснаас хойш хүү, охин 2-оо төрүүлэн сайн сайхан амьдарч байсан юм. ... Хүүхдүүддээ хуульд заасан тэтгэлгийг нь гаргуулахаар энэхүү нэхэмжлэлийг гаргаж байгааг хүлээн авч шийдвэрлэж өгнө үү” гэжээ.

Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад буюу 2017 оны 11 дүгээр сарын 06-ны өдөр нэхэмжлэгч нь гэрлэлт цуцлуулж, 2 хүүхдээ өөрийн асрамжид авах, хүү Сүлд, охин Амина нарт хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох, тэтгэлгийг 2016 оны 10 дугаар сараас эхлэн нөхөн гаргуулах, сар бүр тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амьжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр нэмэгдэл зардал гаргуулах, С.Аминагийн цэцэрлэгийн төлбөр 150,000 төгрөг, байр түрээслэх хөлс 250,000 төгрөгийг гаргуулахаар” нэхэмжлэлийн шаардлагаа нэмэгдүүлсэн байна.

Хариуцагч Ц.Сүхбат  нь шүүх хуралдаанд гаргасан хариу тайлбартаа:

Нэхэмжлэгчийн гэрлэлт цуцлуулах шаардлагыг хүлээн зөвшөөрч байна. Мөн охин

 

С.Аминаг эхийн асрамжид үлдээж, хуульд зааснаар хүүхдийн тэтгэлгийг төлнө. Бусад шаардлагын хувьд талууд эвлэрэн хэлэлцэж, тохиролцсоноор шийдвэрлэж өгнө үү” гэв.

Нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул, хариуцагч Ц.Сүхбат нар харилцан тохиролцож дараах нөхцлөөр эвлэрлийн гэрээ байгуулснаа шүүхэд ирүүлжээ.

Үүнд: 1.Хариуцагч Ц.Сүхбат нь охин С.Аминад сар бүр хуульд заасан тэтгэмжийг төлнө.

2. Хариуцагч Ц.Сүхбат нь энэхүү гэрээг хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж эхэлсэн өдрөөс 36 сарын турш нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул охин С.Амина нарт байрны түрээсийн төлбөр сар бүр 100,000 /нэг зуун мянган төгрөг/-ийг төлнө” гэжээ.

 

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн талуудын тайлбар, хавтаст хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудыг шинжлэн судлаад

ҮНДЭСЛЭХ НЬ:

Нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул нь хариуцагч Ц.Сүхбатад холбогдуулан хүүхдийн тэтгэлэг тогтоолгох үндсэн нэхэмжлэлээ нэмэгдүүлж, гэрлэлт цуцлуулах, 2 хүүхдийн асрамж, нэмэгдэл зардал гаргуулах, тэтгэлгийг нөхөн гаргуулах шаардлагыг гаргажээ.

Хэрэг хянан шийдвэрлэх шүүх хуралдааны үеэр зохигчид нэхэмжлэлийн шаардлагыг гэрлэлт цуцлуулах, охин С.Амина, хүү С.Сүлдийг эхийн асрамжид үлдээх, охин С.Аминад тэтгэлэг тогтоолгох болгон өөрчлөн шаардсан нэхэмжлэлийн шаардлагын хүрээнд хэргийг хянан шийдвэрлэв.

Нэхэмжлэлийн бусад шаардлагаа талууд харилцан тохиролцож, эвлэрсэн эвлэрлийн гэрээг бичгээр үйлдэн, талууд гарын үсгээр баталгаажуулан шүүхэд ирүүлсэн байна.

Нэхэмжлэгч нь Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1 дэх хэсэгт зааснаар шаардах эрхтэй байна.

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 25 дугаар зүйлийн 25.2.2, 38 дугаар зүйлийн 38.1 дэх хэсэгт зааснаар зохигч нь өөрийн шаардлага болон татгалзлын үндэслэл болж байгаа нотлох баримтыг өөрөө гаргаж өгөх, цуглуулах үүрэгтэй.

Зохигчид 2006 онд танилцаж, гэр бүлийн харилцаатай байсан ба нэхэмжлэгч дагавар охины хамт 2012 оноос нэг гэрт хамтран амьдарч, иргэний гэр бүлийн байдлын гэрлэсний бүртгэлд 2014 оны 11 дүгээр сарын 26-нд бүртгэж №4101000099 дугаартай гэрлэлтийн гэрчилгээ олгожээ. /хх-9 дахь хуудас/

Нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул, хариуцагч Ц.Сүхбат нар нь гэрлэлтээ бүртгүүлсний дараа 2016 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдөр охин С.Амина нар төрсөн, эрүүл бойжиж байгаа болох нь хүүхдийн төрсний гэрчилгээ, зохигчдын гэрлэлтийн гэрчилгээ, өрхийн эмчийн тодорхойлолтоор тогтоогдож байна. /хх-7, 9, 10 дахь хуудас/

Зохигчид хамтран амьдрах хугацаандаа хоорондын үл ойлголцлын улмаас 2016 оны 7 дугаар сарын 27-ны өдрөөс тусдаа амьдарсан.

Д.Мөнхзул, Ц.Сүхбат нарт шүүхээс тус шүүх дэх эвлэрүүлэн зуучлагчийн тусламжтай эвлэрэх хугацаа өгч, хуулийн дагуу зохих ажиллагаа явагдсан боловч амжилтгүй болж, шүүхээр гэрлэлтээ цуцлуулахаар тохирсон, талуудын хүсэл зориг зэргийг харгалзан нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж, гэрлэлтийг цуцлах үндэслэлтэй гэж дүгнэв.

Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.5 дахь хэсэгт зааснаар насанд хүрээгүй хүүхдийн асрамж, тэтгэлгийн талаар зохигчид хэлэлцэн тохиролцох эрхтэй бөгөөд Ц.Сүхбат нь 2018 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрөөс эхлэн 36 сарын турш нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул, охин С.Амина нарт байрны түрээсийн төлбөрт сар бүр 100,000 /нэг зуун мянган төгрөг/-ийг төлөхөөр харилцан тохиролцсон нь бусдын эрх, хуулиар хамгаалагдсан ашиг сонирхлыг хөндөөгүй, хуульд харшлаагүй байна. /хх-222 дахь хуудас/

Гэр бүлийн тухай хуулийн 4 дүгээр зүйлийн 4.5 дахь хэсэгт “Хүүхдийг гэр бүлийн дотор эрүүл чийрэг өсгөн хүмүүжүүлэх, хөгжүүлэх, түүний эрх, ашиг сонирхлыг нь нэн тэргүүнд хамгаалахыг эрхэмлэнэ”, Хүүхдийн эрхийн тухай хуулийн 5 дугаар зүйлийн 5.3 дахь хэсэгт “Хүүхэд эцэг эхтэйгээ амьдрах, тэдний анхаарал халамжид байх, эцэг эхээсээ буюу хэн нэгнээс нь тусдаа амьдрах үед тэдэнтэй байнгын харилцаатай байх, эцэг, эх нь гэрлэлтээ цуцлуулсан, тусдаа амьдрах үед хэнтэй нь амьдрах тухай үзэл бодол, саналаа илэрхийлэх эрхтэй” гэж заасан тул хүүхдийн эрхийг зөрчихгүй байхыг нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул, хариуцагч Ц.Сүхбат нарт сануулав.

Эцэг Ц.Сүхбаттай охин С.Аминаг 3 нас хүртэл сар бүр өдрийн цагаар уулзах, хамт байх, охин С.Аминаг 3 нас хүрснээс хойш сар бүр хоногоор уулзах, хамт байхаар талууд харилцан тохиролцсон болохыг шийдвэрт дурдах нь зүйтэй байна.  

Нэхэмжлэлийн шаардлагыг хангаж шийдвэрлэсэн тул улсын тэмдэгтийн хураамжийг хуульд заасан журмын дагуу хуваарилан шийдвэрлэв.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1, 116, 118, 132 дугаар зүйлийн 132.6 дахь хэсэгт заасныг удирдлага болгон

      ТОГТООХ НЬ:

1. Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.1 дэх хэсэгт зааснаар Солоон барга овогт Доржпаламын Мөнхзул /ХД84020162/, Алаг адуутан овогт Цэрэндолгорын Сүхбат /ФА83092711/ нарын гэрлэлтийг цуцалсугай.
2. Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.5 дахь хэсэгт зааснаар 2016 оны 9 дүгээр сарын 27-ны өдөр төрсөн охин С.Амина, 2013 оны 6 дугаар сарын 07-ны өдөр  төрсөн хүү С.Сүлдийг эх Д.Мөнхзулын асрамжид үлдээсүгэй.
3. Гэр бүлийн тухай хуулийн 40 дүгээр зүйлийн 40.1.1, 40.1.2-т заасныг баримтлан охин С.Аминаг 11 нас хүртэл тухайн бүс нутагт тогтоосон амжиргааны доод түвшингийн 50 хувиар, 11-16 нас /суралцаж байгаа бол 18 нас/ хүртэл нь тухайн бүс нутагт тогтоогдсон амжиргааны доод түвшингийн хэмжээгээр сар бүр эцэг Ц.Сүхбатаар тэжээн тэтгүүлсүгэй.
4. Эцэг Ц.Сүхбаттай охин С.Аминаг 3 нас хүртэл сар бүр өдрийн цагаар уулзах, хамт байх, охин С.Аминаг 3 нас хүрснээс хойш сар бүр хоногоор уулзах, хамт байх боломж олгохоор зохигч талууд харилцан тохиролцсон болохыг дурдсугай.
5. Охин С.Аминаг 3 нас хүртэл сар бүр өдрийн цагаар, С.Аминаг 3 нас хүрснээс хойш амралтын өдрүүдээр хоногоор эцэг Ц.Сүхбаттай уулзуулах, хамт байх боломжийг олгохоор талууд харилцан тохиролцсон болохыг дурдсугай.
6. Охин С.Аминаг нарын аюулгүй орчинд амьдрах, эцэг эхтэйгээ хамт байх, тэдний анхаарал халамжид байх, тэжээн тэтгүүлэх болон хуульд заасан бусад эрхийг зөрчихгүй байхыг эх Д.Мөнхзул, эцэг Ц.Сүхбат нарт сануулсугай.
7. Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.5 дахь хэсэгт зааснаар хариуцагч Ц.Сүхбат нь 2018 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрөөс эхлэн 36 сарын турш нэхэмжлэгч Д.Мөнхзул, охин С.Амина нарт байрны түрээсийн төлбөрт сар бүр 100,000 /нэг зуун мянган төгрөг/-ийг төлөхөөр харилцан тохиролцсон зохигч талуудын эвлэрлийг баталгаажуулсугай.
8. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 58 дугаар зүйлийн 58.3-д, 63 дугаар зүйлийн 63.1.5-д заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч улсын тэмдэгтийн хураамжаас чөлөөлөгдсөн болохыг дурдсугай.
9. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 60 дугаар зүйлийн 60.1, 56 дугаар зүйлийн 56.1, Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.2-т зааснаар улсын тэмдэгтийн хураамжид 70,200 төгрөг, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 63 дугаар зүйлийн 63.1.5-д зааснаар хүүхдийн тэтгэлэгт ногдох тэмдэгтийн хураамжийг нэг жилийн хугацаанд төлбөл зохих дүнгээр тооцон 28,483 төгрөг, нийт 98,683 төгрөгийг хариуцагч Ц.Сүхбатаас гаргуулан улсын орлогод оруулсугай.
10. Гэр бүлийн тухай хуулийн 14 дүгээр зүйлийн 14.9 дэх хэсэгт зааснаар уг шийдвэрийн хувийг шийдвэр хүчин төгөлдөр болсноос хойш ажлын гурван өдрийн дотор гэрлэлтийг бүртгэсэн Иргэний гэр бүлийн бүртгэлийн байгууллагад хүргүүлэхийг шүүгчийн туслах Б.Эрдэнэцэцэгт даалгасугай.
11. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 119 дүгээр зүйлийн 119.4, 119.7, 120 дугаар зүйлийн 120.2 дахь хэсэгт зааснаар шийдвэрийг гардан аваагүй нь гомдол гаргах хугацааг хуульд заасан журмын дагуу тоолоход саад болохгүй ба шийдвэрийг гардан авснаас хойш 14 хоногийн дотор Төв аймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах  эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

     ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                Д.МӨНХБҮРЭН