МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

******* дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Э.Энхжаргал даргалж,

нарийн бичгийн дарга Б.Эрдэнэпүрэв, 

улсын яллагч Д.Аянагүл,

хохирогч Г.******* /цахимаар/,

шүүгдэгч Ц.*******, Х.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

 

*******, ******* дүүргийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Д.Аянагүлийн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж илүүлсэн ******* овогт *******ын *******, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн *******овогт *******ын ******* нарт холбогдох эрүүгийн 270000002 дугаартай хэргийг -ний өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгч нарын биеийн байцаалт:

, -ны өдөр Улаанбаатар хотод төрсөн, тай, , бүрэн дунд боловсролтой, Хүнд машин механизмын оператор мэргэжилтэй, “” ХХК-д операторчин ажилтай, ам бүл 1, ******* дүүрэг, , ны тоотод оршин суух,

урьд ******* дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 21 оны 10 дугаар сарын 04-ний өдрийн 152 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөг буюу 500.000 төгрөгөөр торгох ял шийтгүүлсэн,  

******* овогт *******ын ******* /РД: /,

 

, -ний өдөр Улаанбаатар хот, ******* дүүрэгт төрсөн, тай, , бүрэн дунд боловсролтой, гагнуурчин мэргэжилтэй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл 6, аав, ээж, 2 дүү нарын хамт ******* дүүрэг, , ны тоотод оршин суух, урьд ял шийтгэл үгүй,

*******овогт *******ын ******* /РД: УД9133/.

 

            Холбогдсон хэргийн талаар:

Шүүгдэгч Ц.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ ******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Баян- *******” баарны үүдэнд 22 оны 09 дүгээр сарын 29-нөөс 30-нд шилжих шөнө “ их том болжээ” хэмээн Х.*******тэй маргалдаж, улмаар түүний нүүрэн тус газарт гараараа 3 удаа цохиж, биед нь нүүрэнд шapx, доод урууланд язрал, толгойн хуйх, нүүрэнд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл бүхий эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт,

Шүүгдэгч Х.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ ******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Баян-*******” баарны үүдэнд 22 оны 09 дүгээр сарын 29-нөөс 30-нд шилжих шөнө Ц.*******т зодуулсан уурандаа түүний найз болох хохирогч Г.ын эзэмшлийн улсын дугаартай маркийн тээврийн хэрэгслийн урд салхины шилийг чулуугаар цохин хагалсны улмаас бусдад бага хэмжээнээс дээш буюу 400.000 төгрөгийн хохирол учруулж, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

   Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судалсан болно. Үүнд:

 

   Шүүгдэгч Ц.******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “Өмнө өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв, нэмж ярих зүйл байхгүй” гэв.

 

   Шүүгдэгч Х.******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “Өмнө өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв, нэмж ярих зүйл байхгүй гэв.” гэв.

 

   Хохирогч Г.******* шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “Х.******* миний машины шилийг цохиж хагалсан боловч Ц.******* миний хохирол болох 600.000 төгрөгийг төлж барагдуулсан. Хэрэв Х.*******, Ц.******* хоёр хоорондоо тохиролцож, Х.******* нь Ц.*******аас хохирол төлбөр нэхэмжлэхгүй гэвэл надад нэхэмжлэх зүйл, гомдол санал байхгүй” гэв.  

 

            Улсын яллагч шүүх хуралдаанд шүүгдэгч Ц.*******ыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайг, шүүгдэгч Х.*******ийг бусдын эд хөрөнгийг хууль бусаар устгасны улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайг тус тус нотлох байр сууринаас оролцож дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

 

1. 22 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл (хавтаст хэргийн 02 дахь тал),
2. Хохирогч Х.*******ийн мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 05 дахь тал),
3. Гэрч Г.ын мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 10 дахь тал),
4. Яаралтай тусламжийн хуудас (хавтаст хэргийн 16-17 дахь тал),
5. Нийслэлийн Шүүхийн шинжилгээний газрын ******* дүүргийн Шүүхийн шинжилгээний хэлтсийн шинжээчийн 22 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн 406 дугаар дүгнэлт (хавтаст хэргийн 18-19 дэх тал),
6. Шүүгдэгч Ц.*******ын яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 38-39 дэх тал),
7. Хохирогч Г.ын мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 10 дахь тал),
8. “” ХХК-ийн 22 оны 10 дугаар сарын 01-ний өдрийн авто техникийн үнэлгээний тайлан (хавтаст хэргийн 23-24 дэх тал),
9. Шүүгдэгч Х.*******ийн яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 45-46 дахь тал) зэрэг болно.

 

              Харин шүүгдэгч Ц.*******, Х.*******, хохирогч Г.******* нар хавтаст хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаас нотлох баримт шинжлүүлээгүй болно.

 

            Шүүгдэгч нарын гэм буруугийн талаар:

 

Шүүх прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд, шүүгдэгч нарын холбогдсон хэрэгт гэм буруу, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ шүүхийн хэлэлцүүлэгт тогтоогдсон үйл баримт, шинжлэн судалсан болон хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудыг үндэслэн дүгнэвэл:

 

1. Шүүгдэгч Ц.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ ******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Баян- *******” баарны үүдэнд 22 оны 09 дүгээр сарын 29-нөөс 30-нд шилжих шөнө “ их том болжээ” хэмээн Х.*******тэй маргалдаж, улмаар түүний нүүрэн тус газарт гараараа 3 удаа цохиж, биед нь нүүрэнд шapx, доод урууланд язрал, толгойн хуйх, нүүрэнд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл бүхий эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан болох нь:

 

• Хохирогч Х.*******ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...22 оны 09 дүгээр сарын 29-ний шөнө 00 цагийн үед ******* дүүргийн 1 дүгээр хороо “Баян-*******” бааранд орсон юм. Тэгээд би хэсэг сууж байгаад гарч тамхи татахаар баарнаас гараад баарны үүдэн дээр тамхи татаад зогсож байсан над руу хоёр үл таних залуу хүрч ирээд  “чи хаанаас ирсэн юм бэ, том болжээ” гээд өөдөөс үг хаяад өдөөд байхаар нь би уур хүрээд “хэний хаанаас ирэх нь та нарт ер нь ямар хамаа байна” гээд маргалдсан чинь жижиг намхан нуруутай, гэзэг үстэй залуу шууд миний нүүр лүү гараараа 3 удаа цохиод зүүн талын нүд, зүүн талын хацарт маань гэмтэл учруулсан. Удаагүй ардаас нь найзууд нь гарч ирээд над руу дайрах гээд байсан. Тэгэхээр нь би цагдаад дуудлага өгсөн. Тэгтэл тэр залуу тэндаас явах гээд зугтаагаад машин дотроо суучихаар нь би тэд нарыг явуулахгүй санаатай араас нь явж очоод машиных нь урд салхины шилийг гараараа цохиж бага зэрэг цууруулсан, удаагүй цагдаа нар ирээд намайг цохисон залууг аваад явсан юм” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 05 дахь тал),
• Гэрч Г.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Ц.******* ах баарны үүдэнд зогсож байсан шар үстэй нэлээн согтсон ахтай гэнэт л хэрэлдэж маргалдаад эхэлсэн. Тэгээд Ц.******* ах тэр шар үстэй ахтай муудалцаад түүний нүүр рүү 2-3 удаа гараараа цохисон...” (хавтаст хэргийн 10 дахь тал),
• 22 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдрийн 7579 дугаартай Яаралтай тусламжийн хуудас (хавтаст хэргийн 16-17 дахь тал),
• Нийслэлийн Шүүхийн шинжилгээний газрын ******* дүүргийн шүүхийн шинжилгээний хэлтсийн шинжээчийн 22 оны 10 дугаар сарын 03-ны өдрийн 406 дугаартай “Х.*******ийн биед нүүрэнд шарх, доод урууланд язрал, толгойн хуйх, нүүрэнд зөөлөн эдийн няцрал гэмтэл тогтоогдлоо. Дээрх гэмтэл нь мохоо зүйлийн олон удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. Дээрх гэмтэл нь Гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Цаашид хөдөлмөрийн ерөнхий чадварт нөлөөлөхгүй. Дээрх гэмтэл нь тогтоолд дурдагдсан хэрэг болсон гэх цаг хугацаанд үүссэн байх боломжтой” гэх дүгнэлт (хавтаст хэргийн 18-19 дэх тал),

• Шүүгдэгч Ц.*******ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд яллагдагчаар өгсөн: “Би тогтоолтой уншиж танилцлаа. Надад яллагдагчаар татсан тогтоолыг хүлээн зөвшөөрч байна. ...баарнаас гарах гээд явж байтал үүдэнд зогсож байсан нэг танихгүй казак залуу “би Оросоос сая ирсэн, та нар хэн бэ” гээд хэрүүл маргаан өдөөд байхаар нь би очоод түүнтэй уулзааж “Монголд байж чи юу яриад байгаа юм бэ” гээд  хоорондоо муудалцаад би түүний нүүр рүү гараараа 2-3 удаа цохиж газар унагаачхаад баарнаас гарч яваад гадаа ын улсын дугаартай маркийн тээврийн хэрэгсэл дотор орж суугаад жолоо барих хүн ирэхийг хүлээгээд байж байтал нөгөө надад зодуулсан залуу баарнаас “Би цагдаа дуудсан та нар наанаа байж бай, битгий явах гээд бай” гэж орилж гарч ирээд Г.ын машины урд салхины шилийг газраас чулуу аваад 2 удаа цохиж шилийг нь хагалж цууруулсан, тэгэхээр нь Г.******* бид хоёр машинаас бууж гарч ирээд “чи яагаад хүний машины шил хагалж байгаа юм бэ, бид нар явах гээгүй байна, тэр дуудсан цагдаа чинь ирэхээр учир зүйгээ олъё” гээд хоорондоо маргалдаад байж байтал удаагүй цагдаа нар ирээд намайг зөрчил гаргасан гэж үзээд аваад явчихсан юм. ...Дээрх гэмтлүүдийг би түүний нүүр рүү гараараа цохиж зодсоны улмаас учруулсан. Би хохирлоо төлж барагдуулах болно. Гэхдээ баримттай танилцаж байж төлнө” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 38-39 дэх тал) зэрэг хавтаст хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна.

 

2. Шүүгдэгч Х.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ ******* дүүргийн 1 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулдаг “Баян-*******” баарны үүдэнд 22 оны 09 дүгээр сарын 29-нөөс 30-нд шилжих шөнө Ц.*******т зодуулсан уурандаа түүний найз болох хохирогч Г.ын эзэмшлийн улсын дугаартай маркийн тээврийн хэрэгслийн урд салхины шилийг чулуугаар цохин хагалсны улмаас бусдад бага хэмжээнээс дээш буюу 400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан болох нь:

 

• Хохирогч Г.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Би өмнө өгсөн гэрчийн мэдүүлэгт болсон асуудлын талаар дэлгэрэнгүй ярьсан, одоо үүн дээрээ нэмж тухайн шөнө Ц.******* ахыг аваад өөрийнхөө улсын дугаартай маркийн машин дотроо ороод машин барих хүн ирэхийг хүлээгээд сууж байтал Ц.******* ахад цохиулсан казах миний машин руу хүрч ирээд газраас юм авах шиг болоод авсан зүйлээрээ урд салхины шилийг маань 2 удаа хүчтэй цохиж хагалж цууруулсан. Үүнийг би үнэлгээний компаниар үнэлүүлэхэд 400.000 төгрөгөөр үнэлэгдсэн, дээрээс нь шинээр шил авч солиулахад 100.000 төгрөг, үнэлгээ хийлгэсэн 36.000 төгрөг, нийтдээ 536.000 төгрөгийн хохирол одоогоор учирсан байна” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 08 дахь тал),
• “” ХХК-ийн 22 оны 10 дугаар сарын 01-ний өдрийн авто техникийн үнэлгээний “Хохирогч Г.ын эзэмшлийн улсын дугаартай маркийн тээврийн хэрэгслийн эвдрэлийн үнэлгээ 400.000 төгрөг” гэх хохирлын үнэлгээний тайлан (хавтаст хэргийн 23-24 дэх тал),
• Шүүгдэгч Х.*******ийн  мөрдөн шалгах ажиллагаанд яллагдагчаар өгсөн: “Би тогтоолтой уншиж танилцлаа. Надад яллагдагчаар татсан тогтоолыг хүлээн зөвшөөрч байна. Намайг баарнаас гараад Ц.*******ын сууж байсан хар өнгөтэй машинд оччихоод тэр машин асаад хойшоогоо явах гээд ухарч байхаар нь би явуулахгүй санаатай машиных нь урд салхины шилийг баруун гараараа 2 удаа цохиж хагалж цууруулсан. Тэрнээс би тэр машины шилийг хагалъя гэж хагалаагүй. Би үнэлгээтэй танилцсан, хохирлын хувьд би өөрөө ч гэсэн эрүүл мэндээрээ хохирч Ц.*******т зодуулсан, үүнийгээ бас тухайн хүмүүстэйгээ ярилцаж байж шийдмээр байна” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 45-46 дахь тал) зэрэг хавтаст хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан дээрх нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой, хоорондоо агуулгын зөрүүгүй, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу цуглуулж бэхжүүлсэн байх тул хэргийг хянан шийдвэрлэхэд хангалттай, үнэн зөв гэж үнэлж, шүүхийн шийдвэрийн үндэслэл болгов.

 

Шүүгдэгч Ц.*******, Х.******* нар нь бүрэн дунд боловсролтой, монгол хэл, бичиг мэддэг бөгөөд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч нар өөрийгөө өмгөөлөх хүсэлтийг шүүхэд бичгээр гаргасан тул шүүх хуралдааныг өмгөөлөгчгүйгээр явуулж, шүүгдэгч нарын өөрийгөө өмгөөлөх эрхийг хангасан болохыг тэмдэглэв.

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг бөгөөд гэмт этгээд хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдалд гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр халдаж, энэхүү үйлдлийн улмаас хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байх субьектив болон объектив шинжийг хангахыг шаарддаг.

 

            Хууль зүйн хувьд шүүгдэгч Ц.*******ын үйлдэл нь идэвхтэй, ухамсартай үйлдэл бөгөөд хохирогч Х.*******ын эрх чөлөөнд халдаж, хөнгөн зэргийн гэмтэл учруулж, хор уршигт зориуд хүргэсэн байх тул түүнийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр хүний эрүүл мэндэд хохирол учруулсанд тооцно. Мөн шүүгдэгч Ц.*******ын үйлдлийн улмаас хохирогчийн биед эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах хөнгөн гэмтэл учирсан нь шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон байх тул хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан гэж үзнэ. Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл баримтаас дүгнэхэд шүүгдэгч Ц.******* нь хүнийг гадаад байдлаар нь дүгнэн “ их том болжээ” хэмээн хохирогч Х.*******тэй маргалдаж, түүний биед халдаж, эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна.

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь өмчлөх эрхийн эсрэг гэмт хэрэг бөгөөд гэмт этгээд нь бусдын эд хөрөнгөд халдаж санаатайгаар устгасан, гэмтээсэн үйлдлийг ойлгох бөгөөд дээрх хууль бус үйлдлийн улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учирсан байх субьектив болон объектив шинжийг хангахыг шаарддаг.

 

            Хууль зүйн хувьд шүүгдэгч Х.*******ийн үйлдэл нь идэвхтэй, ухамсартай үйлдэл бөгөөд хохирогч Г.ын эд хөрөнгөд хохирол учруулж, хор уршигт зориуд хүргэсэн байх тул түүнийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр бусдын эд хөрөнгөд хохирол учруулсанд тооцно. Шүүгдэгч Х.******* нь хохирогчийн эд хөрөнгө болох автомашины урд талын салхины шилийг чулуугаар цохисны улмаас шил нь цуурсан хэдий ч шилийг нь сольж, улмаар тээврийн хэрэгслийг зориулалтын дагуу ашиглах боломжтой байх тул шүүгдэгчийг бусдын эд хөрөнгийг хууль бусаар гэмтээсэн гэж үзэх үндэслэлтэй. Шүүхээс тогтоосон хэргийн үйл баримтаас дүгнэхэд шүүгдэгч Х.******* нь Ц.*******т зодуулсан уурандаа түүний найз болох хохирогч Г.ын машиныг явуулахгүй саад хийх зорилгоор түүний эд хөрөнгөд хууль бусаар халдаж, гэмтээсний улмаас хуульд заасан бага хэмжээнээс дээш (300 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 300.000 төгрөгөөс дээш) 400.000 төгрөгийн хохирол учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан эд хөрөнгө устгах, гэмтээх гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна.

 

Иймд улсын яллагчийн дүгнэлтийг хүлээн авч, шүүгдэгч Ц.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн, шүүгдэгч Х.*******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан бусдын эд хөрөнгийн хууль бусаар гэмтээсний улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэмт буруутайд тус тус тооцов.

 

            Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаар

 

            Шүүгдэгч Ц.*******ын гэм буруутай үйлдлийн улмаас хохирогч Х.*******ийн биед хөнгөн хохирол учирсан бөгөөд хохирогч нь баримтаар нэхэмжилсэн зүйлгүй, шүүхийн хэлэлцүүлгийн явцад “нүүрэндээ оёдол тавиулсан, гомдол санал, нэхэмжлэх зүйл байхгүй” гэж мэдүүлсэн тул шүүгдэгч Ц.*******ыг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

 

            Харин шүүгдэгч Х.*******ийн гэм буруутай үйлдлийн улмаас хохирогч Г.ын эд хөрөнгөд 400.000 төгрөгийн бодит хохирол учирсан болох нь хохирлын үнэлгээний тайлангаар тогтоогдсон байх бөгөөд хохирогч Г.******* нь мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад баримтаар нийт 611.000 төгрөг /хохирлын үнэлгээ 400.00 төгрөг+үнэлгээ хийлгэсэн төлбөр 36.000 төгрөг+шил 100.000 төгрөг+ бензин 75.000 төгрөг/ нэхэмжилсэн ба шүүхийн хэлэлцүүлгийн явцад “Энэ маргаан Ц.*******аас болж үүссэн тул тэрбээр миний хохирол болох 600.000 төгрөгийг төлж барагдуулсан. Хэрэв Х.*******, Ц.******* хоёр хоорондоо тохиролцож, Х.******* нь Ц.*******аас хохирол төлбөр нэхэмжлэхгүй гэвэл надад нэхэмжлэх зүйл, гомдол санал байхгүй” гэж мэдүүлсэн бөгөөд шүүгдэгч Х.******* нь хохирогчийн хувьд “шүүгдэгч Ц.*******аас нэхэмжлэх зүйлгүй, тохиролцсон” гэж мэдүүлсэн тул шүүгдэгч Х.*******ийг бусдад төлбөргүй гэж үзэв.

 

            Шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:

 

Шүүх хуралдаанд улсын яллагч “Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******т 3 цагийн нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулах, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Х.*******т 7 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 7.000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулах” гэсэн дүгнэлт гаргасан бөгөөд уг ялын дүгнэлттэй холбогдуулан шүүгдэгч нар санал, тайлбар гаргаагүй болно.

 

Шүүгдэгч Ц.******* нь урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудсаар Цагдаагийн ерөнхий газрын бүртгэлийн санд 1 удаа ял шийтгэгдэж, уг ялыг биелүүлж, дуусгавар болсон, шүүгдэгч Х.******* нь урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудсаар Цагдаагийн ерөнхий газрын бүртгэлийн санд бүртгэгдээгүй буюу ял шийтгэлгүй байх бөгөөд шүүгдэгч Ц.*******т эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2-т заасан “учруулсан хохирлыг төлсөн”-ийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөлд, шүүгдэгч Х.*******т эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1-д заасан “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн”-ийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөлд тус тус тооцсон ба шүүгдэгч нарт мөн хуулийн 6.6 дугаар зүйлд заасан хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй.

 

Шүүх шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал /хэн аль нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн байсан, гэмт хэрэг гарахад шүүгдэгч Ц.*******ын буруутай үйлдэл нөлөөлсөн/, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар /хохирогч Х.*******ийн эрүүл мэндэд хөнгөн учирсан, хохирогч Г.ын эд хөрөнгөд 400.000 төгрөгийн хохирол учирсан, хохирогч Х.*******, Г.******* нар нь гомдол саналгүй гэх/, хувийн байдал /шүүгдэгч нар нь эрхэлсэн тодорхой ажилтай, торгох ял биелэгдэх боломжтой, гэм буруугаа хүлээж, гэмшиж байгаа байдал/ эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал зэргийг тал бүрээс нь харгалзан эрүүгийн хариуцлагыг ялгамжтай оногдуулах нь зүйтэй гэж үзэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******ыг 800 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800.000 төгрөгөөр торгох ял шийтгэж, тухайн ялыг 3 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Х.*******ийг 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 төгрөгөөр торгох ял шийтгэж, тухайн ялыг 3 сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тус тус тогтоож шийдвэрлэв.

 

Шүүгдэгч нар нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг анхааруулж, урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлж шийдвэрлэв.

 

Шүүгдэгч Ц.*******, Х.******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан, битүүмжлэгдсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй гэж үзэв.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1, 4, 36.6, 36.7, 36.8, 37.1 дүгээр зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1. ******* овогт *******ын *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан,

*******овогт *******ын *******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан бусдын эд хөрөнгийг хууль бусаар гэмтээсний улмаас бага хэмжээнээс дээш хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******ыг 800 (найман зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800.000 (найман зуун мянга) төгрөгөөр торгох ял,

 Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Х.*******ийг 500 (таван зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 (таван зуун мянга) төгрөгөөр торгох ял тус тус шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Ц.*******т оногдуулсан 800 (найман зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 800.000 (найман зуун мянга) төгрөгөөр торгох ялыг 3 (гурав) сарын хугацаанд,

шүүгдэгч Х.*******т оногдуулсан 500 (таван зуу) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 (таван зуун мянга) төгрөгөөр торгох ялыг 3 (гурав) сарын хугацаанд тус тус хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож, уг хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15 (арван тав) нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 1 (нэг) хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг тус тус мэдэгдсүгэй.

 

4. Шүүгдэгч Ц.*******, Х.******* нар нь цагдан хоригдсон хоноггүй, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан, битүүмжлэгдсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

5. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.5-д зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Ц.*******, Х.******* нарт урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

 

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийтгэх тогтоол уншин сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

 

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл прокурор, дээд шатны прокурор, оролцогч шийтгэх тогтоол гардан авсан буюу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                  Э.ЭНХЖАРГАЛ