Дорнод аймаг дахь сум дундын анхан шатны шүүх /Эрүүгийн хэрэг/ийн Шийтгэх тогтоол

2022 оны 12 сарын 09 өдөр

Дугаар 2022/ШЦТ/373

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС 

Дорнод аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч П.Пагма даргалж

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Г.Болормаа 

Улсын яллагч М.Бамбадорж

Шүүгдэгч *******ийн өмгөөлөгч Б.Солонго

Шүүгдэгч *******, *******, ******* нарын өмгөөлөгч М.Энхтуяа

Шүүгдэгч *******ы өмгөөлөгч Т.Энхболд

Шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарыг оролцан тус шүүхийн шүүх хуралдааны А танхимд нээлттэй явсан эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаанаар:

Дорнод аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэг, 3.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус заасныг журамлан мөн хийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4-т заасан гэмт хэрэгт холбогдан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн овогт *******, овогт *******, овогт *******, овогт *******, овогт нарт холбогдох эрүүгийн 2221000000404 дугаартай хэргийг 2022 оны 12 дугаар сарын 02-ны өдөр хүлээн авч хянаад хялбаршсан журмаар хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгч: Улсын иргэн, 1983 оны 02 дугаар сарын 03-ны өдөр Дорнод аймгийн суманд төрсөн, 39 настай, эрэгтэй, боловсролгүй, мэргэжилгүй, малчин, ам бүл 4, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт Дорнод аймгийн сумын 4 дүгээр баг, 19 дүгээр талбайд оршин суух, гавьяа шагналгүй, ял шийтгэлгүй, овогт /РД: /.

Шүүгдэгч: Улсын иргэн, 1992 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдөр Дорнод аймгийн  суманд төрсөн, 30 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл 6, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт Дорнод аймгийн сумын 4 дүгээр баг, тоотод оршин суух, гавьяа шагналгүй, ял шийтгэлгүй, овогт ******* /РД: /.

Шүүгдэгч: Улсын иргэн, 1989 оны 01 дүгээр сарын 21-ний өдөр Дорнод аймгийн суманд төрсөн, 33 настай, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, жолооч мэргэжилтэй, хувиараа тээврийн ажил эрхэлдэг, ам бүл 6, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт Дорнод аймгийн сумын 10 дугаар баг, тоотод оршин суух, гавьяа шагналгүй, ял шийтгэлгүй, овогт ******* /РД: /.

Шүүгдэгч: Улсын иргэн, 1999 оны 01 дүгээр сарын 04-ний өдөр Дорнод аймгийн суманд төрсөн, 23 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, “” ХХК-д туслах ажилтай, ам бүл 3, эхнэр, хүүхдийн хамт Дорнод аймгийн сумын 10 дугаар баг, тоотод оршин суух, гавьяа шагналгүй, ял шийтгэлгүй, овогт ******* /РД: /.

Шүүгдэгч: Улсын иргэн, 1994 оны 02 дугаар сарын 25-ны өдөр Дорнод аймгийн суманд төрсөн, 28 настай, эрэгтэй, бага боловсролтой, мэргэжилгүй, малчин, ам бүл 4, эхнэр, хүүхдүүдийн хамт Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг гэх газарт оршин суух, гавьяа шагналгүй, ял шийтгэлгүй, овогт ******* /РД: /.

Шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нар нь бүлэглэн Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг “ ” гэх газарт үйл ажиллагаа явдаг “ ” ХХК-ийн труба төмөр хадгалах хашаанаас 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр , , 23-98 улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл ашиглан удаа дараагийн үйлдлээр нийт 205 ширхэг труба төмрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар хулгайлж бусдад 18,422,284 (арван найман сая дөрвөн зуун хорин хоёр мянга хоёр зуун наян дөрөв) төгрөгийн хохирол учрсан,

шүүгдэгч ******* нь ганцаараа Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг “ ” гэх газарт үйл ажиллагаа явах “ ” ХХК-ийн труба төмөр хадгалах хашааны гадна талд хураалттай байсан труба төмрөөс 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2 удаагийн үйлдлээр нийт 40 ширхэг труба төмрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар хулгайлж бусдад 3,594,592 (гурван сая таван зуун ерэн дөрвөн мянга таван зуун ерэн хоёр) төгрөгийн хохирол учрсан,

мөн , нартай бүлэглэн Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг “ ” гэх газарт үйл ажиллагаа явах “ ” ХХК-ийн труба төмөр хадгалах хашаанаас 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэл ашиглан 64 ширхэг труба төмрийг 3 удаагийн үйлдлээр хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар хулгайлж бусдад 5,751,360 (таван сая долоон зуун тавин нэгэн мянга гурван зуун жар) төгрөгийн хохирол учрсан гэх гэмт хэрэгт тус тус холбогджээ. /Яллах дүгнэлтэд бичсэнээр/

ТОХОЙЛОХ нь:

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах яллах болон цагаатгах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

Шүүгдэгч ******* шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “Өмнө нь өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна” гэв. 

Шүүгдэгч ******* шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “Өмнө нь өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна” гэв. 

Шүүгдэгч ******* шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “Өмнө нь өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна” гэв. 

Шүүгдэгч ******* шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “Өмнө нь өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна” гэв. 

Шүүгдэгч ******* шүүх хуралдаанд мэдүүлэхдээ: “Өмнө нь өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв тул нэмж хэлэх зүйл байхгүй. Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна” гэв. 

Иргэний нэхэмжлэгч байглагын төлөөлөгч мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Манай компани нь дээрх труба төмөр 1 бүрийг 130,000 төгрөгөөр үнэлнэ. Гэхдээ “Вендо” ХХК-ийн 1 ширхэг труба төмрийг 89,865 төгрөгөөр үнэлсэн дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрнө. Манай байглагын зүгээс 227 ширхэг труба төмрийг хүлээн авсан. Тиймээс 205 ширхэг труба төмөр болон 40 ширхэг труба төмрийг хүлээн авч хохиролгүй болсон. Цаашид хохиролгүй болсон тул нэхэмжлэх зүйлгүй, шүүх хуралд оролцохгүй...” гэжээ. /1-р хх-ийн 29-30, 129-130, 131-132/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Намайг тэнд очиход *******, дүү гэх залуучууд мөн тэр айлын хүн болох гэх залуу нар байсан. ...ингээд тэд нар машин дээр 200 орчим ширхэг трубаг ачиж шөнө 01, 02 цагийн орчимд дууссан. эхлээд надад өвс ачна гэж хэлж  байсан. Тэгээд труба төмөр ачсан. Би гаас “яагаад труба төмөр ачих болсон бэ” гэхэд “ гэх хүнээс труба авч байна” гэж хэлсэн...” гэжээ. /1-р хх-ийн 160-161/

Гэрч ******* мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...2022 оны 03 дугаар сарын эхэн үеэр үүрээр 05 цагийн орчим , , бас нэг танихгүй ахын хамтаар 2 Портер машинтай ирсэн. ... ах, ах нар надад хандаж “Ахын дүү машинаараа трубанд явалцаад өгчих, ах нь тэгж байгаад труба зарж борлж байгаад мөнгө төгрөг өгнө” гэж хэлсэн. ...би өөрийн улсын дугаартай тээврийн хэрэгсэлтэй 2 удаа ахын гэрийн хойд талд аваачиж бгасан. ...энэ үед 200 орчим труба бгасан байдалтай байсан...” гэжээ. /1-р хх-ийн 149-151/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...Би 2022 оны 03 дугаар сарын эхэн үеэр байх //, нарын хамт труба хадгалах хашаанаас очиж труба төмөр ачсан. Гэхдээ ийг // бол сайн танихгүй, харин г таньдаг байсан. Анх таарахад “ юм ачаад өгчих гэж гуйгаад байна, хоёулаа ачаад өгчихье” гэхээр нь л тус болох зорилгоор ачиж өгсөн. Тэгээд ч труба хадгалах хашаан дээр очоод хойд талд нь зогсоод хашааных нь хойд хэсэгт нүхэнд байсан труба төмөрнөөс , нар ачсан. Тэгэхэд нь би хамт ачилцаж өгөөгүй. Харин хоёр удаа труба ачихад нь машинаараа явж өгсөн. Би хөлс гэж нэг ч төгрөг аваагүй. Нутгийн хүмүүс болохоор нэгэндээ туслах зорилгоор явсан. Мөн ийг уг труба төмрийг авах ёстой юм байх гэж бодоод янз бүрийн юм асуугаагүй өөрөө ч надад хэлээгүй, хэрэв хулгай гэдгийг мэдсэн бол би туслахгүй байсан. Тэгээд ч нутгийн иргэд тэр чигээрээ труба төмрөөр хашаа барьж хэрэгцээндээ хэрэглэсэн байдаг болохоор санаанд орсонгүй. ...Мөн буцах замдаа ганцаараа 10 ширхэг труба төмөр ачсан. Гэхдээ би ачилцаж өгөөгүй...” гэжээ. /1-р хх-ийн 195-197, 198-199/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...2022 оны 03 дугаар сарын эхээр найз хамтаар газрын 19 дүгээр талбайн ШТС-аас бензин авахаар ирсэн чинь //-тай таарсан. “чи машинаараа нэг юм гэрт бгаад өгөөч” гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь би гоос “юу бгах гээд байгаа юм бэ” гэхэд “труба аваад гэртээ бгах гэсэн юм” гэж хэлсэн. ...гийн хамтаар труба хадгалах хашаа руу очиход хашааны хойд талд нэлээд олон труба гаргасан байсан. Бид хоёр тэндээс 20 ширхэг труба төмөр ачиж гийн гэрийн гадаа бгасан. Бид хоёр улсын дугаартай машинтай явсан...” гэжээ. /1-р хх-ийн 203, 206/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд мэдүүлэхдээ: “...2022 оны 03 дугаар сарын эхэн үеэр // над руу залгаад “Та труба худалдаж авах уу” гэсэн. Тэгэхээр нь би хаанаас авсан труба болох талаар асуухад нь “би ажил хийсэн цалиндаа авсан труба, ямар нэгэн хулгай байхгүй, би нэг ширхгийг нь 80,000 төгрөгөөр зарна, труба гэрийн гадаа байгаа” гэж хэлсэн. Би тэр труба төмрийг худалдаж авахаар болж ярьсан өдрөөс хойш 10 хоногийн дараа той яриад хөдөө гэрийнх нь гаднаас труба төмрүүдийг ачаад 4,000,000 төгрөг өгөхөөр болж 1,000,000 төгрөг бэлнээр дансанд нь хийж, үлдсэн 3,000,000 төгрөгт нь цоо шинэ мотоцикл өгсөн...” гэжээ. /1-р хх-ийн 36-37/

Гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл /1-р хх-ийн 14/

Хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /1-р хх-ийн 15-17, 103-105, 2-р хх-ийн 86-88/

Мэдүүлгийг газар дээр нь шалгасан тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /1хх-ийн 18-20, 106-108, 109-111, 112-114, 2-р хх-ийн 89-91/

Хөрөнгийн үнэлгээний “Вендо” ХХК-ийн үнэлгээний тайлан /1-р хх-ийн 46-53, 55-62, 216-223, 246-250, 2-р хх-ийн 1-3/

Прокурорын 2022 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдрийн “Эд хөрөнгө битүүмжлэх тухай” 22, 23, 24, 25 тоот тогтоол /1-р хх-ийн 115-116, 118-119, 121-122, 124-125/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /1-р хх-ийн 163-164/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /1-р хх-ийн 167-168/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /1-р хх-ийн 171-172, 174/

мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /1-р хх-ийн 180-181/

Гэрч ы мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 99-101/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 104-106/

Гэрч мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 109-111/

Хөрөнгийн үнэлгээний “Вендо” ХХК-ийн авто машин техникийн үнэлгээний тайлан, гэрэл зургийн үзүүлэлт /1-р хх-ийн 228-230, 233-235, 238-239, 2-р хх-ийн 6-8/

улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээний хбар /1-р хх-ийн 231/

улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээний хбар /1-р хх-ийн 236/

улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээний хбар /1-р хх-ийн 240/

улсын дугаартай, Kia Bongo Frontier маркийн тээврийн хэрэгслийн мэдээлэл /2-р хх-ийн 9/

*******ын яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 25-27/

*******ын яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 28-30/

яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 31-33/

*******ы яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /2-р хх-ийн 34-35/

*******ийн яллагдагчаар өгсөн мэдүүлэг /1-р хх-ийн 68-69, 2-р хх-ийн 36-38/

иргэний үнэмлэхийн болон оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагааны хбар /2-р хх-ийн 41-42/

*******ы иргэний үнэмлэхийн болон оршин суугаа хаягийн лавлагааны хбар /2-р хх-ийн 45, 47/

*******ын иргэний үнэмлэхийн болон оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагааны хбар /2-р хх-ийн 49, 50/

*******ын иргэний үнэмлэхийн болон оршин суугаа газрын хаягийн бүртгэлийн лавлагааны хбар /2-р хх-ийн 53, 56/

*******ийн иргэний үнэмлэхийн болон оршин суугаа хаягийн бүртгэлийн лавлагааны хбар /2-р хх-ийн 58, 60/

Эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /2-р хх-ийн 44, 48, 52, 57, 61/

Иргэний нэхэмжлэгч байглагын төлөөлөгч гийн Дорнод аймгийн Прокурорын газарт гаргасан хүсэлт /2-р хх-ийн 155/ болон тухайн хэрэгт хамааралтай, хьд заасан журмын дагуу цуглж, бэхжүүлж авсан бусад нотлох баримтууд болно.

Шүүгдэгч овогт *******, овогт *******, овогт *******, овогт *******, овогт нар нь 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг “ ” гэх газарт үйл ажиллагаа явдаг “ ” ХХК-ийн труба төмөр хадгалах хашаанаас , , улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгслүүдийг ашиглан удаа дараагийн үйлдлээр нийт 205 ширхэг труба төмрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар авч бусдад 18,422,284 төгрөгийн хохирол учрсан гэмт хэргийг бүлэглэж үйлдсэн,

шүүгдэгч ******* нь ганцаараа 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг “ ” гэх газарт үйл ажиллагаа явах “ ” ХХК-ийн труба төмөр хадгалах хашааны гадна талд хураалттай байсан труба төмрөөс улсын дугаартай, Kia Bongo Frontier маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 2 удаагийн үйлдлээр 40 ширхэг труба төмрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар авч бусдад 3,594,592 төгрөгийн хохирол учрсан, мөн , нартай бүлэглэн 2022 оны 03 дугаар сарын эхээр Дорнод аймгийн сумын 6 дугаар багийн нутаг “ ” гэх газарт үйл ажиллагаа явах “ ” ХХК-ийн труба төмөр хадгалах хашаанаас улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгсэл ашиглан 3 удаагийн үйлдлээр 64 ширхэг труба төмрийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар авч бусдад 5,751,360 төгрөгийн хохирол учрсан гэмт хэргийг тус тус үйлдсэн болох нь шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарын шүүхийн хэлэлцүүлэгт болон мөрдөн шалгах ажиллагаанд үйлдсэн хэргээ хүлээсэн мэдүүлэг,

мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн иргэний нэхэмжлэгч байглагын төлөөлөгч гийн “...“Вендо” ХХК-ийн 1 ширхэг труба төмрийг 89,865 төгрөгөөр үнэлсэн дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрнө. Манай байглагын зүгээс 227 ширхэг труба төмрийг хүлээн авсан. Тиймээс 205 ширхэг труба төмөр болон 40 ширхэг труба төмрийг хүлээн авч хохиролгүй болсон...” гэх, гэрч гийн “...тэд нар машин дээр 200 орчим ширхэг трубаг ачиж шөнө 01, 02 цагийн орчимд дууссан. эхлээд надад өвс ачна гэж хэлж  байсан. Тэгээд труба төмөр ачсан. Би гаас “яагаад труба төмөр ачих болсон бэ” гэхэд “ гэх хүнээс труба авч байна” гэж хэлсэн...” гэх, гэрч ын “...труба хадгалах хашаан дээр очоод хойд талд нь зогсоод хашааных нь хойд хэсэгт нүхэнд байсан труба төмөрнөөс , нар ачсан. Тэгэхэд нь би хамт ачилцаж өгөөгүй. Харин хоёр удаа труба ачихад нь машинаараа явж өгсөн. Би хөлс гэж нэг ч төгрөг аваагүй. Нутгийн хүмүүс болохоор нэгэндээ туслах зорилгоор явсан. Мөн ийг уг труба төмрийг авах ёстой юм байх гэж бодоод янз бүрийн юм асуугаагүй өөрөө ч надад хэлээгүй, хэрэв хулгай гэдгийг мэдсэн бол би туслахгүй байсан...” гэх, гэрч ийн “...2022 оны 03 дугаар сарын эхэн үеэр // над руу залгаад “Та труба худалдаж авах уу” гэсэн. Тэгэхээр нь би хаанаас авсан труба болох талаар асуухад нь “би ажил хийсэн цалиндаа авсан труба, ямар нэгэн хулгай байхгүй, би нэг ширхгийг нь 80,000 төгрөгөөр зарна, труба гэрийн гадаа байгаа” гэж хэлсэн. Би тэр труба төмрийг худалдаж авахаар болж ярьсан өдрөөс хойш 10 хоногийн дараа той яриад хөдөө гэрийнх нь гаднаас труба төмрүүдийг ачаад 4,000,000 төгрөг өгөхөөр болж 1,000,000 төгрөг бэлнээр дансанд нь хийж, үлдсэн 3,000,000 төгрөгт нь цоо шинэ мотоцикл өгсөн...” гэх мэдүүлэг, гэрч , , , , , , нарын мэдүүлгүүд, гэмт хэргийн талаарх гомдол, мэдээлэл хүлээн авсан тэмдэглэл, хэргийн газрын үзлэг хийсэн тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт, мэдүүлгийг газар дээр нь шалгасан тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт, хөрөнгийн үнэлгээний “Вендо” ХХК-ийн үнэлгээний тайлан болон хавтаст хэрэгт авагдсан бичгийн бусад нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

Шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нар нь бүлэглэн удаа дараагийн үргэлжилсэн үйлдлээр машин механизм ашиглаж бусдын өмчлөлд байгаа эд хөрөнгө, эд юмсыг хувьдаа ашиг олох шунахайн сэдэлт, зорилгоор бусдын амь нас, эрүүл мэндэд хохирол учрахгүйгээр буюу хүч хэрэглэхгүйгээр, бусдын эзэмшил, өмчлөлөөс нууц далд аргаар, хь бусаар өөрсдийн эзэмшил, өмчлөлд авч өөрсдөдөө захиран зарцах эрхийг бий болгосон байх бөгөөд дээрх гэмт хэргийг бүлэглэж үйлдэхдээ өөрсдийн үйлдлийн хь бус шинжийг ухамсарлан бусдын эд хөрөнгөд хохирол учрахыг мэдсээр байж зориуд хохирол, хор уршигт хүргэж үйлдсэн нь гэм буруугийн санаатай хэлбэртэй, төгссөн гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангажээ.

Шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарт холбогдох хэргийн талаар мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хийн 16.2 дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлыг хангалттай шалгаж тодрсан, Дорнод аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос зүйлчилж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл тохирсон байх тул шүүгдэгч , *******, *******, *******, ******* нарыг бусдын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар авах гэмт хэргийг үргэлжилсэн үйлдлээр машин механизм ашиглан бүлэглэж үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, эрүүгийн хариуцлага гарцаагүй байх, эрүүгийн хариуцлага нь гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байх, эрүүгийн хариуцлагын зорилго зорилт, гэм буруугийн болон шударга ёсны зарчимд тус тус нийцүүлэн шүүгдэгч нарт эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй байна.

Шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нар гэмт хэргийн улмаас учрсан хохирлыг төлсөн нь Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2-т зааснаар эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдал болохоос гадна шүүгдэгч нар гэмт хэргийг бүлэглэж үйлдсэн нь Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.2-т зааснаар эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал болно.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт “Шүүх хялбаршсан журмаар хэргийг хянан шийдвэрлэх үндэслэл тогтоогдвол шүүгдэгчийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, ... прокурорын саналын хүрээнд шүүгдэгчийн эрх зүйн байдлыг дордахгүйгээр эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх тухай шийдвэр гаргана” гэж заасан ба шүүх хуралдаанд улсын яллагч нь шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарт Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 6.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.3-т заасныг журамлан мөн хийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4-т зааснаар тус бүр 1 жилийн хугацаагаар хорих ял оногдах, түүнчлэн гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгслийн үнэд шүүгдэгч *******аас 3,913,367 төгрөгийг, шүүгдэгч *******аас 2,952,800 төгрөгийг, шүүгдэгч *******аас 5,872,165 төгрөгийг, шүүгдэгч *******өөс 5,207,451 төгрөгийг тус тус гаргж улсын орлого болгох албадлагын арга хэмжээ авах санал тус тус гаргасан бөгөөд шүүхээс шүүгдэгч нарын гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч гэмшиж байгаа, бусдад төлөх төлбөргүй, хохирогч нь гомдол саналгүй гэх нөхцөл байдлыг харгалзан прокурортой тохиролцсон саналын хүрээнд Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 6.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.3-т заасныг журамлан мөн хийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4-т зааснаар шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарт тус бүр 1 жилийн хугацаагаар хорих ял оногдж, оногдсан хорих ялыг нээлттэй хорих байглагад эдлүүлж шийдвэрлэх нь гэм буруугийн болон шударга ёсны зарчимд нийцнэ гэж дүгнэлээ.

Мөн эрүүгийн хийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгсэл, уналга, галт зэвсэг, зэвсэг, зэвсгийн чанартай зүйл, тусгай зориулалтын техник хэрэгслийг хураан авч хадгалах, устгах, улсын орлого болгох, гэмт хэргийн хохирол нөхөн төлөхөд зарцах талаар Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлд заасан бөгөөд шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгсэл , улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгсэл , улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгсэл , улсын дугаартай, Kia Bongo Frontier маркийн тээврийн хэрэгсэл ын өмчлөлийнх болох нь хавтаст хэрэгт авагдсан тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээний хбар, гэрч, шүүгдэгч нарын мэдүүлэг зэргээр тогтоогдож байх тул прокурорын саналын хүрээнд гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгслийн үнэд шүүгдэгч *******аас 3,913,367 төгрөгийг, шүүгдэгч *******аас 2,952,800 төгрөгийг, шүүгдэгч *******аас 5,872,165 төгрөгийг, шүүгдэгч *******өөс 5,207,451 төгрөгийг тус тус гаргж улсын орлого болгохоор шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч *******өөс гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан улсын дугаартай, Kia Bongo Frontier маркийн тээврийн хэрэгслийн үнэ 3,464,951 төгрөг дээр түүний , нартай бүлэглэн 64 ширхэг труба төмрийг хулгайлсан үйлдэлд ашигласан улсын дугаартай, Hyundai Porter маркийн тээврийн хэрэгслийн үнэ 5,227,500 төгрөгөөс түүнд оногдох хэсгийг буюу 1,742,500 төгрөгийг нэмж нийт 5,207,451 төгрөгийг гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгслийн үнэд гаргсан болно.

Шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарын үйлдсэн гэмт хэргийн улмаас хохирогч “ ” ХХК нь 309 ширхэг труба төмөр алдаж, 27,768,236 төгрөгийн эд хөрөнгийн хохирол хүлээсэн байх боловч шүүгдэгч нар нь хь бусаар авсан 309 ширхэг труба төмрийг буцааж өгсөн байхаас гадна мөрдөн шалгах ажиллагааны шатанд иргэний нэхэмжлэгч байглагын төлөөлөгч нь “шүүгдэгч нарт гомдол саналгүй, нэхэмжлэх зүйлгүй” гэж мэдүүлсэн байх тул шүүгдэгч нарыг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан улсын дугаартай Hyundai Porter маркийн, улсын дугаартай Hyundai Porter маркийн, улсын дугаартай Hyundai Porter маркийн, улсын дугаартай Kia Bongo Frontier маркийн тээврийн хэрэгслийг тус тус битүүмжилсэн прокурорын 2022 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 22, 23, 24, 25 тоот тогтоолыг хүчингүй болгож, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал гараагүй, шүүгдэгч нар нь цагдан хоригдоогүй болохыг тус тус дурдаж, шүүгдэгч нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авч, баримт бичгээр ирсэн шүүгдэгч нарын иргэний үнэмлэхийн лавлагааны хбарыг Дорнод аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын Цагдан хорих байранд хүргүүлэх нь зүйтэй байна.

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хийн 17.4 дүгээр  зүйлийн 5 дахь хэсэг, 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 3, 4 дэх хэсэг, 36.6, 36.7, 36.8, 36.10 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч овогт *******, овогт *******, овогт *******, овогт *******, овогт нарыг Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 2.2 дугаар зүйлийн 3 дахь хэсэг, 3.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус заасныг журамлан мөн хийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4-т заасан бусдын эд хөрөнгийг хүч хэрэглэхгүйгээр, нууцаар, хь бусаар авах гэмт хэргийг үргэлжилсэн үйлдлээр машин механизм ашиглан бүлэглэж үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцсугай.

2. Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 6.7 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.3-д заасныг журамлан мөн хийн тусгай ангийн 17.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгийн 2.4-т зааснаар шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, нар нарт тус бүр 1 /нэг/ жилийн  хугацаагаар хорих ял шийтгэсүгэй.

3. Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 5.6 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарт тус тус оногдсан 1 жилийн хорих ялыг нээлттэй хорих байглагад эдлүүлсүгэй.

4. Эрүүгийн хийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлийн 3, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч нарын гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгслийн үнэд шүүгдэгч *******аас 3,913,367 /гурван сая есөн зуун арван гурван мянга гурван зуун жаран долоо/ төгрөгийг, шүүгдэгч *******аас 2,952,800 /хоёр сая есөн зуун тавин хоёр мянга найман зуу/ төгрөгийг, шүүгдэгч *******аас 5,872,165 /таван сая найман зуун далан хоёр мянга нэг зуун жаран тав/ төгрөгийг, шүүгдэгч *******өөс 5,207,451 /таван сая хоёр зуун долоон мянга дөрвөн зуун тавин нэг/ төгрөгийг тус тус гаргж улсын орлого болгосугай.

5. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болмогц гэмт хэрэг үйлдэхэд ашигласан тээврийн хэрэгслүүдийг битүүмжилсэн прокурорын 2022 оны 11 дүгээр сарын 22-ны өдрийн 22, 23, 24, 25 тоот тогтоолыг хүчингүй болгож, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдаж ирсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардал гараагүй, шүүгдэгч нар нь цагдан хоригдоогүй, бусдад төлөх төлбөргүй, иргэний нэхэмжлэгч байглагын төлөөлөгч нь нэхэмжлэх зүйлгүй гэсэн болохыг тус тус дурдаж, баримт бичгээр ирсэн шүүгдэгч нарын иргэний үнэмлэхийн лавлагааны хбарыг Дорнод аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газрын Цагдан хорих байранд хүргүүлсүгэй.

6. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд шүүгдэгч *******, *******, *******, *******, ******* нарт авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсугай.

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хийн 38.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг, 38.2 дугаар зүйлд зааснаар прокурор, дээд шатны прокурор, оролцогч нар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл шийдвэрийг гардаж авснаас хойш, эсвэл энэ хийн 11.9 дүгээр зүйлд заасны дагуу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Дорнод аймгийн эрүү, иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд тус шүүхээр дамжан гомдол гаргах, эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг мэдэгдсүгэй.

8. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол, эсэргүүцэл гаргасан бол шүүхийн шийдвэрийн биелэлт түдгэлзэхийг дурдсугай.

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                   П.ПАГМА