Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн Шийтгэх тогтоол

2023 оны 01 сарын 19 өдөр

Дугаар 2023/ШЦТ/26

 

 

МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Хэргийн индекс: 166/2023/0022/Э

 

Дархан-Уул аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Н.Идэр даргалж,

Шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга М.Мөнхбат,

Улсын яллагч Дархан-Уул аймгийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Ч.Мядагбадам,

Шүүгдэгч ******* , түүний өмгөөлөгч Б.Чинбаатар нарыг оролцуулан тус шүүхийн танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар Дархан-Уул аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх заасан гэмт хэрэгт******* овогт*******ийн*******д холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн 2218000000464 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2023 оны 01  дүгээр сарын 06-ны өдөр хүлээн авч 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдөр хянан хэлэлцэв.

               

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

 

Монгол Улсын иргэн,******* овогт*******ийн******* /РД:******* /, 1998 оны 04 дүгээр сарын 11-ний өдөр******* суманд төрсөн, 24 настай, эмэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой,******* мэргэжилтэй, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, ам бүл-7, нөхөр хүүхдүүдийн хамт******* тоотод оршин суух хаягтай, хэрэг хариуцах чадвартай, урьд ял шийтгэлгүй,

 

Прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн агуулга:

 

Шүүгдэгч ******* нь 2022 оны 03 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2022 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд цахим хэрэгсэл ашиглан нийт 22 удаагийн үйлдлээр бусдыг хуурч, зохиомол байдлыг зориулаад бий болгох, бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж эзэмшигчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авч бусдад нийт 1.149.500 төгрөгийн хохирол учруулсан  залилах гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шүүгдэгч *******ийн мэдүүлсэн: “...Би мөнгөө хоол хүнсэндээ зарцуулсан.  Хохирогч нарт 105,000 төгрөг буцааж өгсөн. Үлдэгдэл хохирлыг төлж барагдуулна. Маргаашаас эхлээд төлж эхэлнэ. Нөхөр ажил хийсэн цалин нь буух гэж байгаа. Үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрч байна.” гэх мэдүүлэг,

 

Эрүүгийн 2218000000464  дугаартай хэргээс:

Улсын яллагч: Хохирогчийн мэдүүлэг /1 дэх хавтас хэргийн 8-9, 12 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 19 дэх тал/, хохирогчын мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 43, 45 дахь тал/, Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 50 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 51 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 52 дахь тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 68-69, 71 дэх тал/, Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 76 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 77 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 78 дахь тал/, хохирогч Т.Адилбишийн мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 91, 94 дэх тал/, Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 99 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 100 дахь тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 115 дахь тал/, Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 121 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 122 дахь тал/, хохирогч Ш.Шижирбаярын мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 135 дахь тал/, Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 141 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 142 дахь тал/, хохирогчгийн мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 156 дахь тал/, Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 162 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 163 дахь тал/, хохирогч Ж.Бямбасайханы мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 181, 185 дахь тал/, Хаан банк дахьы эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 190 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 191 дахь тал/, ******* болоны нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 192 дахь тал/, хохирогчгийн мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 210, 214 дэх тал/, Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 219 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 220 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 221 дэх тал/, хохирогч Б.Эрдэнэбатын мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 234 дэх тал/, Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 240 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 241 дэх тал/, хохирогчгийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 06 дэх тал/, Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 12 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 13 дахь тал/, хохирогчын мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 28, 31 дэх тал/, Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 36 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 37 дахь тал/, ******* болонын нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 38 дахь тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 60-61, 64 дэх тал/ Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 76 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 77-78, 86-97 дахь тал/, *******ийн Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 99 дэх тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн  121 дэх тал/, Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 127 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 128 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 129 дэх тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 146, 150 дахь тал/, Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 155 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 156 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 157 дахь тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 173, 177 дахь тал/, Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 182 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 183 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 184 дахь тал/, хохирогчгийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 200-201, 204 дэх тал/, Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 209 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 210 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 211 дэх тал/, хохирогчийн мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 228-229, 231 дэх тал/, Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 236 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 237 дахь тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 238 дахь тал/, хохирогч Б.Гоомаралын мэдүүлэг /3 дахь хавтаст хэргийн 02, 04 дэх тал/, Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 9 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 10 дахь тал/, хохирогч Б.Уранзаяагийн мэдүүлэг /3ХХ-ийн 26-27, 29 дэх тал/, Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 35 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 34 дэх тал/, ******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /3 дахь хавтаст хэргийн 36 дахь тал/, хохирогчын мэдүүлэг /3 дахь хавтаст хэргийн 50-51, 52 дахь тал/,  Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 56 дахь тал/, хохирогч А.Баттуяагийн мэдүүлэг /3 дахь хавтаст хэргийн 69-70  дахь тал/, Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 74 дахь тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 75 дахь тал/, гар утсанд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /3 дахь хавтаст хэргийн 85, 86-90  дэх тал/,

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн дансанд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /3 дахь хавтаст хэргийн 91-99 дэх тал/, Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 102-154 дэх тал/ зэрэг нотлох баримтуудыг,

 

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч: Гурав дахь хавтас хэргийн 216-220 дугаар хуудаст авагдсан шүүгдэгчийн гэр бүл, хувийн байдалтай холбоотой баримтуудыг тус тус шинжлэн судлуулав.

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан болон хэрэгт авагдсан дээрх нотлох баримтууд нь хэрэгт хамааралтай, хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу хэрэгт цуглуулж бэхжүүлсэн, шүүгдэгч, гэрч, хохирогч нараас мэдүүлэг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны журам, шаардлага зөрчөөгүй, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан буюу хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул шүүх нотлох баримтыг хэрэг хянан шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой, хамаарал бүхий талаас нь үнэлж, прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн хэргийн хүрээнд шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаар дүгнэлт хийж холбогдох хэргийг хянан шийдвэрлэх нотлох баримтаар үнэлэв.

Шүүгдэгч *******д холбогдсон гэмт хэрэгт гэм буруу, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг тус тус баримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт тогтоогдсон үйл баримт, шинжлэн судалсан болон хэрэгт цугларсан дээрх нотлох баримтуудыг үндэслэн дүгнэхэд:

 

Гэм буруугийн талаар:

 

Гэм буруугийн шүүх хуралдаанд улсын яллагч дүгнэлтдээ: “Шүүгдэгч ******* нь 2022 оны 03 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2022 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд цахим хэрэгсэл ашиглан нийт 22 удаагийн үйлдлээр бусдыг хуурч, зохиомол байдлыг зориулаад бий болгох, бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж эзэмшигчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авч бусдад нийт 1.149.500 төгрөгийн хохирол учруулсан залилах гэмт хэрэг үйлдсэн хэрэгт авагдсан бичгийн нотлох баримтуудаар тогтоогдож байх тул Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн  гэм буруутайд тооцуулах саналтай байна.  Хохирогч 56,000 төгрөгийг хохирлыг нэхэмжлэхгүй, хохирогчт 150,000 төгрөгийг буцаан олгосон, хохирогч 65,000 нэхэмжлэхгүй гэсний дагуу нийт хохирлоос 271,000 төгрөгийг хасаж үлдэгдэл 878,500 төгрөгийг шүүгдэгчээс гаргуулж хохирогч нарт олгуулах саналтай байна.” гэв.

 

Шүүгдэгч *******, түүний өмгөөлөгч Б.Чинбаатар нар нь гэмт хэргийн зүйлчлэл, гэм буруугийн талаар маргаж мэтгэлцээгүй болно.

 

Шүүгдэгч ******* нь 2022 оны 03 дугаар сарын 02-ны өдрөөс 2022 оны 05 дугаар сарын 09-ний өдрийг хүртэлх хугацаанд нийт 22 удаагийн үргэлжилсэн үйлдлээр цахимд эд зүйл зарна гэсэн зар байршуулан бусдыг хуурч, зохиомол байдлыг зориулаад бий болгох, бодит байдлыг нуух замаар төөрөгдөлд оруулж иргэн Т.Мөнхсаруулаас 27.000 төгрөг,ээс 26.000 төгрөг,ээс 56.000 төгрөг,аас 56.000 төгрөг,аас 28,000 төгрөг,гээс 80.000 төгрөг,аас 20.000 төгрөг,ээс 20.000 төгрөг,гаас 20.000 төгрөг,аас 65.000 төгрөг,гаас 40.000 төгрөг,аас 100.000 төгрөг,ээс  150.000 төгрөг,оос 42.500 төгрөг,ээс 50.000 төгрөг,ээс 50.000 төгрөг,гоос  25.000 төгрөг,ээс 50.000 төгрөг,аас 65.000 төгрөг,гаас 24.000 төгрөг, Ц.Уянгаас 115.000 төгрөг,гаас 40.000 төгрөгийг тус тус дансаар шилжүүлэн авч нийт 1.149.500 төгрөгийн хохирол учруулсан залилах гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь хэрэгт авагдсан:

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 04 дүгээр сард би фейсбүүк зар дээрээс урьдчилгаа 20.00 төлөөд удахгүй ирэх пүүз захиалаарай гэсэн зарын дагуу Gerelee гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн Jessie Oyuk гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 20.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Миний хохирол барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтас хэргийн 8-9, 12 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 19 дэх тал/,

 

Хохирогчын мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 21, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн  “...Би энэ оны 03 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс “хүүхдийн 3 төрлийн сойз хямд зарна” гэсэн зарын дагуу Gerelee гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 27.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Би 27,000 төгрөгийн хохирлоо барагдуулж аваагүй.” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 43, 45 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 50 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 51 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 52 дахь тал/,

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 03 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс хүүхдийн сойз зарна гэсэн зарын дагуу Gerel гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 26.000 төгрөг шилжүүлсэн. Алдсан 26.000 төгрөгөө авмаар байна. ...” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 68-69, 71 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 76 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 77 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 78 дахь тал/,

 

Хохирогч Т.Адилбишийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 4 дүгээр сард фэйсбүүк зар дээрээс 7-14 хоногийн дотор захиалгаар пүүз ирнэ гэсэн зарын дагуу ямар хаяг байсныг нь санахгүй байна. Фэйсбүүк хаяг руу өөрийн Tamirhuu Adilaa гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 56.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Надад гомдол санал байхгүй. Миний алдсан мөнгө нэг их өндөр биш болохоор. Хохирол төлбөр төлөгдөөгүй байгаа.” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 91, 94 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 99 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 100 дахь тал/,

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдөр мэдүүлсэн “...Би он сар өдрийг нь сайн санахгүй байна. Фейсбүүк дээр гутлын зураг тавьчихсан байхаар нь холбогдсон. Харин ямар хаягтай хүн байсныг нь санахгүй байна. Пүүз авахаар тохиролцоод 56.000 төгрөг шилжүүлсэн нь үнэн. Тэгээд залилуулсан. Би мөнгөө буцааж авч чадаагүй пүүзээ ч авч чадаагүй...” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 115 дахь тал/

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 121 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 122 дахь тал/,

 

Хохирогч Ш.Шижирбаярын мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдөр мэдүүлсэн “...Энэ оны 3 дугаар сард би фэйсбүүкээр 2022 оны 04 дүгээр сарын 03-нд ирэх захиалга авна гэсэн зарын дагуу Mongol gedegshde гэх фэйсбүүк хаягтай ба өөрийн Shijiree Joy гэх хаягаар холбогдож 28.000 төгрөгийн захиалга өгч бараагаа авч чадаагүй...” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 135 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 141 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 142 дахь тал/,

 

Хохирогчгийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдөр мэдүүлсэн “...Энэ оны 03 дугаар сард фейсбүүкээр хүүхдийн сойзны захиалга авч байна гэсэн зарын дагуу хаягийг нь сайн санахгүй байна. Би өөрийн гэх хаягаараа байх 100 ширхэг сойз захиалж тоот данс руу 80.000 төгрөг шилжүүлсэн. Тэгээд юу ч авч чадаагүй...” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 156 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 162 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 163 дахь тал/,

 

Хохирогч Ж.Бямбасайханы мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 16, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 04 дүгээр сард би фейсбүүк зар дээрээс пүүз захиалга авч байна гэсэн зарын дагуу Gerelee гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн Jargal Byamba Saihan гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 20.000 төгрөг шилжүүлсэн. Алдсан 20.000 төгрөгөө авмаар байна. ...Миний хохирол барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 181, 185 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьы эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 190 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 191 дахь тал/,

 

******* болоны нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 192 дахь тал/,

 

Хохирогчгийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17-ны өдөр мэдүүлсэн “...Би энэ оны 04 дүгээр сард би фейсбүүк зар дээрээс пүүз зарна гэсэн зарын дагуу хаягийг нь сайн санахгүй байна. Фейсбүүк хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 20.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Миний хохирол төлбөр барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 210, 214 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 219 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 220 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /1 дэх хавтаст хэргийн 221 дэх тал/,

Хохирогч Б.Эрдэнэбатын мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 20-ны өдөр мэдүүлсэн “...Энэ оны 4 сард Туркээс бараа ирлээ гэсэн утгатай фэйсбүүк зарын дагуу Gerelee  гэсэн хаягаас өөрийн  Бадрах Эрдэнэбат  гэсэн хаягаар холбогдож куртик захиалж 65.000 төгрөг шилжүүлсэн. Тэгээд тэрийгээ авч чадаагүй. 65.000 төгрөгөө нэхэмжилж байна.” гэх мэдүүлэг /1 дэх хавтаст хэргийн 234 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 240 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /1 дэх хавтаст хэргийн 241 дэх тал/,

 

Хохирогчгийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдөр мэдүүлсэн “...Би гэсэн фейсбүүк хаягаар холбогдож хослол авахаар тохиролцож найзын дугаарын данснаас дугаарын данс руу 40.000 төгрөг шилжүүлсэн. Миний дансанд тухайн үед шилжүүлсэн мөнгө байгаагүй учраас би найзад бэлэн 40.000 төгрөг өгөөд шилжүүлж, залилуулсан одоо тухайн мөнгөө авч чадаагүй гомдолтой байна...” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 06 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 12 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 13 дахь тал/,

 

Хохирогчын мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 16, 12 дугаар сарын 18-ны өдөр тус тус мэдүүлсэн ...Би энэ оны 04 дүгээр сард би фейсбүүк зар дээрээс хослол зарна, бүх хослолууд байна гэсэн зарын дагуу Gerelee гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 100.000 төгрөг шилжүүлсэн. Би 100.000 төгрөгөө авмаар байна. ...Миний хохирол одоогоор барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 28, 31 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 36 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 37 дахь тал/,

 

******* болонын нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 38 дахь тал/,

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 05 дугаар сарын 11-ний өдөр мэдүүлсэн “...100 ширхэг хүүхдийн сойз, аймаг руу 50 ширхэг хүүхдийн сойз авахаар захиалаад , аймаг руу тавьж явууллаа гээд машины дугааруудыг явуулсан гээд чатаар чатлахаар нь Хаан банкны тоот дугаарын данс руу хүүхдийн сойзны үнэ болох 150.000 төгрөг шилжүүлсэн, явуулсан бараанаас болохоор надад 100 ширхэг сойз ирэх байснаас 30 ширхэг, аймагт 50 ширхэг сойз ирэх байснаас 16 ширхэг захиалсан бараа дутуу тэгээд утсаар холбоо барих гээд залгаж чатлахад ямар нэгэн холбоо бариагүй. ...150.000 төгрөгийн бараа захиалснаас 3,1 хувь нь ирсэн.” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 60-61, 64 дэх тал/

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 76 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 77-78, 86-97 дахь тал/,

 

*******ийн Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 99 дэх тал/,

 

Хохирогч мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр мэдүүлсэн “...Би энэ оны 04 дүгээр сард би фейсбүүк зар дээрээс хүүхдийн сойз зарна. 750 төгрөг гэсэн зарын дагуу ямар хаяг байсныг нь санахгүй байна. Фейсбүүк хаяг руу өөрийн Baasnaa Lkhagva гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 42.500 төгрөг шилжүүлсэн...” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн  121 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 127 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 128 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 129 дэх тал/,

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 04 дүгээр сард би фейсбүүк зар дээрээс гутлын захиалга авч байна гэсэн зарын дагуу хаягийг нь сайн санахгүй байна. Фейсбүүк хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 50.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Миний хохирол төлбөр барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 146, 150 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 155 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 156 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 157 дахь тал/,

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 05 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс захиалга өгвөл 20 хоногт ирнэ гэсэн зарын дагуу Saraa гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн Munhuu Chuluuntsetseg гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 50.000 төгрөг шилжүүлсэн. Миний хохирол барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 173, 177 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 182 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 183 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 184 дахь тал/,

 

Хохирогчгийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 18-ны өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 05 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс пүүзний захиалга авч байна. 14-21 хоногт ирнэ гэсэн зарын дагуу хаягийг нь сайн санахгүй байна. Фейсбүүк хаяг руу өөрийн Baasandorj Gantsolmon гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 25.000 төгрөг шилжүүлсэн. ... Миний хохирол барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 200-201, 204 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 209 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 210 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 211 дэх тал/,

 

Хохирогчийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 08-ны өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 05 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс хямд пүүз зарна гэсэн зарын дагуу Sarantuya гэсэн фейсбүүк хаяг байсан шиг санагдаж байна. Тэр хаяг руу өөрийн Boogii Boogii гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 50.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Миний хохирол барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /2 дахь хавтаст хэргийн 228-229, 231 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 236 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /2 дахь хавтаст хэргийн 237 дахь тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /2 дахь хавтаст хэргийн 238 дахь тал/,

 

Хохирогч Б.Гоомаралын мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 18, 12 дугаар сарын 08-ны өдөр мэдүүлсэн “Би энэ оны 05 дугаар сард би фэйсбүүк зар дээрээс роллер 100.000 төгрөгөөс хямдраад 65.000 төгрөг гэж байна гэсэн зарын дагуу ямар хаяг байсныг нь санахгүй байна. Фэйсбүүк хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 65.000 төгрөг шилжүүлсэн. Өөрийн залилуулсан 65.000 төгрөгөө авмаар байна.” гэх мэдүүлэг /3 дахь хавтаст хэргийн 02, 04 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 9 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 10 дахь тал/,

 

Хохирогч Б.Уранзаяагийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 17, 12 дугаар сарын 09-ний өдөр тус тус мэдүүлсэн “...Би энэ оны 05 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс захиалга өгвөл 20 хоногт ирнэ гэсэн зарын дагуу хаягийг нь сайн санахгүй байна. Фейсбүүк хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай 24.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Миний хохирол барагдаагүй.” гэх мэдүүлэг /3ХХ-ийн 26-27, 29 дэх тал/,

 

Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 35 дахь тал/,

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 34 дэх тал/,

 

******* болон нарын Хаан банк дахь эзэмшлийн дансны хуулганд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /3 дахь хавтаст хэргийн 36 дахь тал/,

 

Хохирогчын мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 18-ны өдөр мэдүүлсэн “...Би энэ оны 05 дугаар сард би фейсбүүк зар дээрээс хүүхдийн роллер хямд зарна гэсэн зарын дагуу ямар хаяг байсныг нь санахгүй байна. Фейсбүүк хаяг руу өөрийн гэсэн хаягаар чат бичиж холбогдоод тухайн тоот дугаарын данс руу ийм утгатай эхлээд 65.000 төгрөгөөр, дараа нь 50.000 төгрөг хийж нийтдээ 115.000 төгрөг шилжүүлсэн. ...Миний хохирлыг шүүхээр барагдуулж өгнө үү.” гэх мэдүүлэг /3 дахь хавтаст хэргийн 50-51, 52 дахь тал/,

 

Хаан банк дахьын эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 56 дахь тал/,

 

Хохирогч А.Баттуяагийн мөрдөн байцаалтад 2022 оны 11 дүгээр сарын 19-ний өдөр мэдүүлсэн “Би 5 дугаар сард фэйсбүүкт шаар захиалга байна удахгүй бууна гэсэн утгатай зар байсан бөгөөд тухайн Sarantuya гэсэн хаяг руу Altankhuu Battuya гэсэн хаягаас холбогдож 20 ширхэг шаар захиалж 40.000 төгрөг шилжүүлж залилуулсан.” гэх мэдүүлэг /3 дахь хавтаст хэргийн 69-70  дахь тал/,

 

Хаан банк дахьгийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 74 дахь тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 75 дахь тал/,

 

Гар утсанд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт /3 дахь хавтаст хэргийн 85, 86-90  дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн дансанд үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл /3 дахь хавтаст хэргийн 91-99 дэх тал/,

 

Хаан банк дахь *******ийн эзэмшлийн тоот дансны  хуулга /3 дахь хавтаст хэргийн 102-154 дэх тал/ зэрэг хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

 

Залилах гэмт хэрэг нь бусдын эд хөрөнгийг хуурч мэхлэх, итгэл эвдэх аргаар шууд өөрийн мэдэлд авах, буцааж өгөхгүй, хариу төлбөр огт хийхгүй гэсэн субьектив санаа зорилготой байдаг бөгөөд, бодит байдлыг гуйвуулах, худал хэлэх зэргээр бусдын эд хөрөнгийг эзэмших, өмчлөх эрхийг өөртөө авах хэлбэрээр илэрдэг бол үйлдлийн арга нь хуурамч мэдээллээр төөрөгдүүлэх, урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглах, худал амлах, хуурамч бичиг баримт ашиглаж төөрөгдүүлэх зэрэг аргаар үйлдэгддэг.

Хэргийн үйл баримт, цугларсан нотлох баримтуудаас үзвэл шүүгдэгч ******* нь дээрх нэр бүхий иргэдийг цахим хэрэгсэл ашиглан хуурч, зохиомол байдлыг зориудаар бий болгох, бодит байдлыг нуух замаар төөрөгдөлд оруулж, 1.149.500 төгрөгийг шилжүүлэн авч өөрийн хувийн хэрэгцээнд зарцуулж, хохирогч нарын хөрөнгийг залилсан нөхцөл байдал тогтоогдож байна.

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан нийгэмд аюултай гэм буруутай үйлдэл, эс үйлдэхүйн улмаас хохирол, хор уршиг учирсныг гэмт хэрэгт тооцох бөгөөд шүүгдэгч *******д холбогдох хэргийн зүйлчлэл зөв, түүний үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан залилах гэмт хэргийн шинжийг хангасан байх тул улсын яллагчийн гаргасан саналыг хүлээн авч, түүнийг цахим хэрэгсэл ашиглан бусдыг хуурч, зохиомол байдлыг зориулаад бий болгох бодит байдлыг нуух замаар бусдыг төөрөгдөлд оруулж эзэмшигчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авсан, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан залилах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

 

Гэмт хэргийн шалтгаан нөхцөлийг шүүгдэгчийн шунахайн сэдэлт, амар хялбар аргаар амьдрах, орлого олох гэсэн зорилгын улмаас үйлдэгдсэн байна гэж дүгнэлээ.

 

Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаар:

 

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэргийн улмаас хүний амь нас, эрүүл мэнд, эд хөрөнгө, бусад эрх, эрх чөлөө, нийтийн болон үндэсний ашиг сонирхол, аюулгүй байдалд шууд учирсан үр дагаврыг гэмт хэргийн хохиролд, мөн хуулийн тусгай ангид заасан гэмт хэрэг үйлдэж хохирол учруулсны улмаас үүссэн үр дагаврыг гэмт хэргийн хор уршигт тооцно.

Дээрх гэмт хэргийн улмаас нэр бүхий хохирогч нарт 1.149.500 төгрөгийн хохирол учирсан ба хохирогч 56.000 төгрөг, 65.000 төгрөгийн хохирол нэхэмжлэхээс татгалзсан бөгөөд хохирогч т 150.000 төгрөгийг буцаан олгосон байх тул шүүгдэгчээс 878.500 төгрөг гаргуулж хохирогчд 27.000 төгрөг,ид 26.000 төгрөг,ид 56.000 төгрөг,т 28.000 төгрөг,д 80.000 төгрөг,д 20.000 төгрөг,т 20.000 төгрөг,д 20.000 төгрөг,ад 65.000 төгрөг,д 40.000 төгрөг,т 100.000 төгрөг,ид 42.500 төгрөг,т 50.000 төгрөг,т 50.000 төгрөг,д 25.000 төгрөг,т 50.000 төгрөг,д 24.000 төгрөг, Ц.Уянгад 115.000 төгрөгд 40.000 төгрөг тус тус олгох нь зүйтэй гэж үзлээ.

Яллах дүгнэлтэд хохирогчт учирсан 50.000 төгрөгийн хохирлыг 30.000 төгрөг гэж зөрүүтэй бичсэнийг залруулан тооцсон болно.

 

Эрүүгийн хариуцлага, бусад асуудлын талаар:

 

Эрүүгийн хариуцлагын шүүх хуралдаанд улсын яллагч саналдаа: “Шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон тул түүнд ял шийтгэл халдаах нь зүйтэй.  Шүүгдэгчид ял оногдуулахад хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй. Шүүгдэгч нь гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрсөн, хохирлыг барагдуулахаа илэрхийлж байгаа нөхцөл байдлыг харгалзан үзээд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 1 жилийн хугацаатай зорчих эрх хязгаарлах ял оногдуулах саналтай байна. Шүүгдэгч нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан болон битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй болохыг дурдаж шүүгдэгчид урьд авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэх саналтай байна.” гэв.

 

Эрүүгийн хариуцлагын шүүх хуралдаанд шүүгдэгчийн өмгөөлөгч гаргасан тайлбартаа: “Шүүгдэгчийн хувьд гэм буруугаа ойлгож гэмшиж байна гэж ойлгож байна. Төрөөд удаагүй байгаа, анх удаа гэмт хэрэгт холбогдсон байдал, гэмт хэргийн шинж, хохирлын хэр хэмжээг зэргийг харж үзээсэй гэж хүсэж байна. Хохирол төлбөрийн хувьд шүүгдэгчийн нөхөр ажил хийгээд хохирлыг төлөх боломжтой байгаа. Иймд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан 4 төрлийн хариуцлагаас хувийн байдлыг харгалзан үзээд хохих ял оногдуулахгүйгээр тэнсэж өгнө үү. Шүүгдэгчийн жирэмсэн байдлыг харгалзан үзнэ үү.” гэв.

 

Эрүүгийн хариуцлага нь эрүүгийн хуульд заасан ял, албадлагын арга хэмжээнээс бүрддэг ба шүүгдэгч ******* нь эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх насанд хүрсэн, хэрэг хариуцах чадвартай этгээд байна.

Шүүгдэгч *******д эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд харгалзан үзэх хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдсонгүй. 

Ял шалгасан хуудсаар шүүгдэгч нь урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй хувийн байдалтай байна.

Эрүүгийн хариуцлагын зорилго нь гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг цээрлүүлэх, гэмт хэргийн улмаас зөрчигдсөн эрхийг сэргээх, хохирлыг нөхөн төлүүлэх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг нийгэмшүүлэхэд оршдог.

Шүүгдэгчийн бага насны хүүхэдтэй хувийн байдал, хохирлоос зарим хэсгийг төлсөн, үлдэгдэл хохирлыг нөхөн төлөхөө илэрхийлсэн зэрэг нөхцөл байдлуудыг харгалзан үзэж шүүгдэгчид хорих ял оногдуулахгүйгээр 6 сарын хугацаагаар тэнсэх боломжтой гэж шүүх дүгнэв.

Шүүхээс шүүгдэгч *******д ял шийтгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг баримтлан гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал, учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар, гэмт хэрэг үйлдсэн хүний хувийн байдал, эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх болон хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг тал бүрээс нь харгалзан  Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсгийг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хорих ялыг оногдуулахгүйгээр 6 сарын хугацаагаар тэнсэж, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.3 дугаар зүйлийн 1, 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад зааснаар шүүгдэгч *******д оршин суух газар, ажил, сургуулиа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж байгаа эрх бүхий байгууллагад урьдчилан мэдэгдэх үүрэг хүлээлгэх албадлагын арга хэмжээг авч, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч ******* нь тэнссэн хугацаанд шүүхээс хүлээлгэсэн үүргийг биелүүлээгүй зөрчсөн бол шүүх тэнссэн шийдвэрийг хүчингүй болгож, ял оногдуулахыг мэдэгдэж шийдвэрлэв.

 

Шүүгдэгч ******* энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт хураасан авсан, битүүмжилсэн хөрөнгө, орлогогүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй болохыг дурдаж, шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч *******д урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхээр шийдвэрлэв.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1, 2, 4 дэх хэсэг, 36.6, 36.7, 36.8 дугаар зүйлийн 1, 4 дэх хэсэг, 36.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэг, 36.13 дугаар зүйлийн 1, 2, 4 дэх хэсэг, 37.1 дүгээр зүйлийн 1, 2 дахь хэсэгт заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

 

1.Шүүгдэгч******* овогт*******ийн*******ийг цахим хэрэгсэл ашиглан бусдыг хуурч, зохиомол байдлыг зориулаад бий болгох, бодит байдлыг нуух замаар төөрөгдөлд оруулж эзэмшигчийн эд хөрөнгийг шилжүүлэн авсан, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан залилах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасныг журамлан мөн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хорих ялыг оногдуулахгүйгээр шүүгдэгч *******ийг 6 /зургаа/ сарын хугацаагаар тэнссүгэй.

 

3.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.3 дугаар зүйлийн 1, 2 дахь хэсгийн 2.5 дахь заалтад зааснаар шүүгдэгч *******д тэнссэн хугацаанд оршин суух газар, ажил, сургуулиа өөрчлөх, зорчин явахдаа хяналт тавьж байгаа эрх бүхий байгууллагад урьдчилан мэдэгдэх үүрэг хүлээлгэх албадлагын арга хэмжээг авч биелэлтэд хяналт тавихыг Дархан-Уул аймаг дахь Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх газарт даалгасугай.

 

4.Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.1 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч ******* нь тэнссэн хугацаанд шүүхээс хүлээлгэсэн үүргийг биелүүлээгүй зөрчсөн бол шүүх тэнссэн шийдвэрийг хүчингүй болгож, ял оногдуулахыг мэдэгдсүгэй.

5.Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 510 дугаар зүйлийн 510.1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч *******ээс 878.500 төгрөг гаргуулж хохирогчд 27.000 төгрөг,ид 26.000 төгрөг,ид 56.000 төгрөг,т 28.000 төгрөг,д 80.000 төгрөг,д 20.000 төгрөг,т 20.000 төгрөг,д 20.000 төгрөг,ад 65.000 төгрөг,д 40.000 төгрөг,т 100.000 төгрөг,ид 42.500 төгрөг,т 50.000 төгрөг,т 50.000 төгрөг,д 25.000 төгрөг,т 50.000 төгрөг,д 24.000 төгрөг,ад 115.000 төгрөг,д 40.000 төгрөг тус тус олгосугай.

 

6.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4, 1.7, 1.8, 1.9 дэх заалтад зааснаар хэрэгт шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт хураан авсан битүүмжилсэн хөрөнгө, орлогогүй, эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

7.Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэр уншиж сонсгосноор хүчинтэй болох бөгөөд мөн хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.5 дахь заалтад зааснаар шүүгдэгч *******д урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үлдээсүгэй.

 

8. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч, хохирогч, тэдгээрийн хууль ёсны төлөөлөгч, өмгөөлөгч тогтоолыг эс зөвшөөрвөл тогтоолыг гардуулсан буюу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

 

9. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 37.1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар давж заалдах гомдол гаргасан, эсэргүүцэл бичигдсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлсүгэй.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                     Н.ИДЭР