МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Л.Энхжаргал даргалж, тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд хийсэн хуралдаанаар, 

Нэхэмжлэгч: Монгол улсын иргэн ИА- регистрийн дугаартай, тоотод оршин суух - овогт П-ийн Эийн нэхэмжлэлтэй,

Хариуцагч: Баянзүрх дүүрэг, 10 дугаар хороо, Энхтайваны өргөн чөлөө 57-д байрлах “Бт холбогдох

Ажилгүй байсан 7 сарын цалинтай тэнцэх олговорт 4,545,935 төгрөг гаргах, эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын дэвтэрт нөхөн бичилт хийлгэхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэлтэй иргэний хэргийг хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд: Нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Г.Хандмаа, хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч Я.Болортуяа, шүүх хуралдааны нарийн бичгийн даргаар Г.Биндэръяа нар оролцов.

ТОДОРХОЙЛОХ НЬ:

 

Нэхэмжлэгч шүүхэд гаргасан нэхэмжлэл болон нэхэмжлэгчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан гаргасан тайлбартаа:

Миний бие П******* овогтой Э нь 2018 оны 08 дугаар сарын 27-ны өдрийн 128/шш20118/0522 тот Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр болон Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2018 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 221/ма2018/0572 тоот магадлалаар Баянзүрх дүүргийн ******* ******* ******* ******* *******, ******* ******* ******* , хариуцсан мэргэжилтний албан тушаалд эгүүлэн тогтоосон. Уг шүүхийн шийдвэр, магадлалыг хариуцагч БЗД-ийн ЗДТГ-ын дарга 2019 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдрийн 567 тоот тушаалаар биелүүлж, урьд эрхэлж байсан ил албан тушаалд эгүүлэн томилсон. Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр, магадлалыг хариуцагч биелүүлэхгүй удсанаас надад нийт 7 сарын 4,546,935 төгрөгийн цалин, мөн хугацааны нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгал төлөгдөөгүй хохирол учирсан болно. Иймд ил албан тушаалд эгүүлэн томилсон Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн шийдвэр болон магадлалыг хариуцагч биелүүлэх хүртэлх хугацааны 7 сарын цалин 4,545,935 төгрөгийн цалин хөлсийг хариуцагчаас  гаргж дээрх хугацааны нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн дэвтэрт нөхөн бичилт хийлгэхийг хариуцагчид даалган шийдвэрлэж намайг хохиролгүй болгож өгнө үү гэв.

Хариуцагч шүүхэд гаргасан хариу тайлбар болон хариуцагчийн итгэмжлэгдсэн төлөөлөгч шүүх хуралдаанд гаргасан тайлбартаа:

Хариуцагчийн зүгээс дээрх нэхэмжлэлийн шаардлагыг дараах үндэслэлээр бүхэлд нь эс зөвшөөрч байна. Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 08 дугаар сарын 27-ны өдрийн 0512 дугаартай шийдвэр, Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2018 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 0572 дугаартай магадлалаар З.П*******, Н.Т, П.Э, Ц.А нарын нэхэмжлэлтэй, дүүргийн ******* ******* ******* газарт холбогдох захиргааны хэргийг тус тус хянан шийдвэрлэсэн. Дээрх шүүхийн шийдвэрээр П.Эийн гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь ханг *******, хөдөө хариуцсан мэргэжилтний албан тушаалд эгүүлэн томилох, илгүй байсан хугацааны цалин болох 10,406,975 төгрөгийг олгахаар шийдвэрлэсэн ба 2018 оны 12 дугаар сарын 03-ны өдөр шүүхийн шийдвэр нь хийн хүчин төгөлдөр болсон байдаг. Үүний дагуу дүүргийн ******* ******* ******* ******* ******* 2019 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдрийн Б/67 дугаар тушаалаар П.Эийг дүүргийн ******* ******* *******, ******* ******* ******* , хариуцсан мэргэжилтнээр томилсон ба илгүй байсан хугацааны цалин хөлсийг олгон нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт нөхөн бичилтийг хийлгэж шүүхийн шийдвэрийг биелүүлсэн. Дээрх хугацаанд хариуцагчийн зүгээс шүүхийн шийдвэрийн биелүүлэхээр холбогдох иллагааг гүйцэтгэсээр ирсэн ба Дүүргийн ******* ******* 2019 оны 03 дугаар сарын 06-ны өдрийн “******* ******* ******* ******* бүтэц, лын байрны жагсаалтыг шинэчлэн батлах тухай” А/82 дугаар захирамжаар *******, ******* ******* хэлтэст , хариуцсан мэргэжилтний албан тушаал нэмэгдэж тус албан тушаалд П.Эийг томилсон. Мөн түүнчлэн нэхэмжлэгчийн нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын дэвтэрт 2018 оны 08 дугаар cap хүртэлх бүх хугацааны нөхөн бичилтийг хийсэн ба илгүй байсан хугацааны цалин хөлс болох 9,384,442 төгрөгөөс 3,051,115 төгрөгийг Нийслэлийн шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ******* дансанд тушаасан. Ийнхүү хариуцагч захиргааны байглагаас шүүхийн шийдвэрийг биелүүлж холбогдох иллагааг хийн шүүхийн шийдвэрийн үлдэгдэл олговрыг олгохоор илл байгаа бөгөөд дахин 7 сарын цалин буюу 4,585,815 төгрөгийг гаргах үндэслэлгүй, мөн боломжгүй тул нэхэмжлэгчийн гаргасан нэхэмжлэлийн шаардлагыг бүхэлд нь хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү гэв.

 

Шүүх хуралдаанаар зохигчдын гаргасан тайлбар, хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг шинжлэн судлаад,

ҮНДЭСЛЭХ нь:

 

Нэхэмжлэгч П.Э нь хариуцагч “Бт холбогдан илгүй байсан 7 сарын хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 4,545,935 төгрөг гаргах, эрүүл мэнд, нийгмийн даатгалын дэвтэрт нөхөн бичилт хийлгэхийг хариуцагчид даалгах тухай нэхэмжлэлийн шаардлагыг шүүхэд гаргасныг хариуцагч бүхэлд нь хүлээн зөвшөөрөхгүй гэж маргасан.

              Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 8  дугаар сарын 27-ны өдрийн  0522 дугаар шийдвэрээр П.Эийг Баянзүрх дүүргийн ******* ******* ******* ******* *******, ******* ******* ******* *******, хөдөө хариуцсан мэргэжилтний ил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоож, илгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговорт 10,406,975 төгрөг олгож шийдвэрлэснийг, Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2018 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 0572 дугаар магадлалаар холбогдох хийн зүйл заалтад өөрчлөлт орж, бусад заалтыг хэвээр үлдээн шийдвэрлэжээ. /х.х-ийн 9-27 дахь талд/

Хөдөлмөрийн тухай хийн 36 дугаар зүйлийн 36.1.2-т зааснаар лаас үндэслэлгүй халагдсан илтныг өмнө нь эрхэлж байсан ил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоох тухай шүүхийн шийдвэр хүчин төгөлдөр болсон бол ил олгогч нь Хөдөлмөрийн тухай хийн 36 дугаар зүйлийн 36.1-д зааснаар илтныг урьд илл байсан ил, албан тушаалд нь эгүүлэн авах үүрэгтэй байна.

Хариуцагч “Баянзүрх дүүргийн ******* ******* ******* газар” Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 8  дугаар сарын 27-ны өдрийн  0522 дугаар шийдвэр, Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2018 оны 10 дугаар сарын 31-ний өдрийн 0572 дугаар магадлалыг үндэслэн 2019 оны 03 дугаар сарын 18-ний өдрийн “П.Эийг илд томилох тухай” Б/67 дугаар тушаалаар нэхэмжлэгч П.Эийг тус ******* *******, ******* ******* ******* , хариуцсан мэргэжилтнээр томилсон болох нь зохигчдын тайлбар, хэрэгт авагдсан уг тушаалын хбараар тогтоогдож байна. /х.х-ийн 5 дахь талд/

Хөдөлмөрийн тухай хийн 128 дугаар зүйлийн 128.1.5-д “энэ асуудлаар гарсан маргааныг шүүхээр хянан шийдвэрлэнэ” гэж, 69 дүгээр зүйлийн 69.1 дэх хэсэгт “энэ хийн 36.1.2-т заасны дагуу илтныг ил, албан тушаалд нь эгүүлэн тогтоосон бол түүнд илгүй байсан бүх хугацаанд нь урьд авч байсан дунд цалин хөлстэй тэнцэх олговор, хэрэв бага цалинтай ил хийж байсан бол зөрүүтэй тэнцэх олговрыг олгоно” гэж зохицсан.

Хийн дээрх зохицалтаар нэхэмжлэгч П.Эийн илд эгүүлэн тогтоож шийдвэрлэсэн анхан шатны шүүхийн шийдвэр гарсан өдрөөс хойш шүүхийн шийдвэр биелэгдэж илд эгүүлэн томилсон өдөр хүртэлх 6 сар 13 хоногийг илгүй байсан хугацаа гэж үзэх үндэслэлтэй.

Хөдөлмөрийн тухай хийн 129 дүгээр зүйлийн 129.1 дэх хэсэгт хөдөлмөрийн маргааныг шийдвэрлэх хөөн хэлэлцэх хугацааг зохицсан.

Нэхэмжлэгч П.Эийг лаас үндэслэлгүй халагдсаны улмаас илгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговор гаргах шаардах эрх анхан шатны шүүхийн шийдвэр гарснаас хойш түүнийг илд эгүүлэн тогтоосон 2019 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдөр хүртэл үргэлжлэх ба уг хугацаанаас хойш хьд заасан хугацааны дотор нэхэмжлэгч нь нэхэмжлэлээ гаргасан байна.

Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 8  дугаар сарын 27-ны өдрийн 0522 дугаар шийдвэрээр П.Эийг “Бын *******, ******* ******* ******* *******, хөдөө хариуцсан мэргэжилтний ил, албан тушаалд эгүүлэн тогтоосон шийдвэр гарснаас хойш буюу 2019 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдөр урьд эрхэлж байсан ил, албан тушаалд томилогдох хүртэлх хугацааны илгүй байсан хугацааны цалин хөлстэй тэнцэх олговрыг хариуцагч тал олгоогүй болох нь талуудын тайлбараар тогтоогдож байна.

Анхан шатны шүүхийн шийдвэрээр нэхэмжлэгчийг лаас үндэслэлгүй халагдсан болохыг тогтоосон өдрөөс эхлэн ил олгогчид Хөдөлмөрийн тухай хийн 5 дугаар зүйлийн 5.2 дахь хэсэгт заасан үүрэг үүссэн байх тул Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхээс маргааныг шийдвэрлэж, магадлал хийн хүчин төгөлдөр болсноор шүүхийн шийдвэрийг биелүүлсэн тул нэхэмжлэлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэх хариуцагчийн татгалзал үндэслэлгүй байна.

Иймд, шүүх нэхэмжлэгчид 2018 оны 8 дугаар сарын 27-ны өдрөөс 2019 оны 3 дугаар сарын 18-ны өдрийг хүртэлх 6 сар 13 хоногийн /амралт, нийтээр амрах баярын өдрийг оролцаагүй/ илгүй байсан үеийн цалин хөлстэй тэнцэх олговрыг хариуцагч “Бс гаргах хь зүйн үндэслэлтэй гэж үзэв.

Нэхэмжлэгчид олгох цалин хөлсний олговрыг тооцохдоо Нийслэл дэх Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийн 2018 оны 8  дугаар сарын 27-ны өдрийн  0522 дугаар шийдвэрт дурдсан 740,995 төгрөгөөр тооцоход 6 сар 13 хоног /740,995х6=4,445,970/ төгрөг, /740,995:22=33,681/, /33,681х13=437,853/ төгрөг нийт 4,883,823 төгрөг гарч байх ба шүүх нэхэмжлэгчийн нэхэмжлэлийн шаардлага болох 4,546,935 төгрөгийн хэмжээнд ханг шийдвэрлэв.

Дурдсан үндэслэлүүдээр, хариуцагчаас 4,546,935 төгрөгийг гаргж, нэхэмжлэгчид олгож, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалыг нөхөн төлүүлж, дэвтэрт зохих бичилт хийхийг хариуцагчид даалг шийдвэрлэх нь зүйтэй гэж үзэв.

 

Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 115 дугаар зүйлийн 115.1, 115.2.1 дэх хэсэг, 116, 118 дугаар зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

 1. Хөдөлмөрийн тухай хийн 69 дүгээр зүйлийн 69.1, 128 дугаар зүйлийн 128.1.5 дахь хэсэгт заасныг тус тус баримтлан “Бс 4,546,935 төгрөгийг гаргж, нэхэмжлэгч П.Эт олгосугай.

2. Хөдөлмөрийн тухай хийн 46 дугаар зүйлийн 46.2 дахь хэсэгт заасныг баримтлан нэхэмжлэгч П.Э болон ил олгогчийн төлбөл зохих шимтгэлийг хьд заасан хувь хэмжээгээр тооцон суутг, нийгмийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэлийг төлүүлэх, дэвтэрт зохих нөхөн бичилт хийхийг “Бт даалгасугай.

3. Улсын тэмдэгтийн хураамжийн тухай хийн 7 дугаар зүйлийн 7.1.1, Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 56 дугаар зүйлийн 56.1 дэх хэсэгт заасныг тус тус баримтлан нэхэмжлэгч П.Эээс улсын тэмдэгтийн хураамжид төлсөн 87,700 төгрөгийг улсын орлогод хэвээр үлдээж, хариуцагч “Бс 87,700 төгрөгийг гаргж, нэхэмжлэгч П.Эт олгосугай.

4. Иргэний хэрэг шүүхэд хянан шийдвэрлэх тухай хийн 120 дугаар зүйлийн 120.2-т зааснаар зохигч, гуравдагч этгээд, тэдгээрийн төлөөлөгч буюу өмгөөлөгч нь шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл гард авсан өдрөөс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах журмаар гомдол гаргах эрхтэй болохыг тайлбарласугай.