МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

  дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Ц.Мөнх-Эрдэнэ даргалж,       

 шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Ганзаяа,                

улсын яллагч Намуун,  

шүүгдэгч Л.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн хуралдаанаар,    

 

Тээврийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр ирүүлсэн ******* овогт ******* *******д холбогдох эрүүгийн ******* тоот дугаартай хэргийг 202 оны 5 дугаар сарын 22-ны өдөр хүлээн авч, хянан хэлэлцэв.   

 

Монгол Улсын иргэн, *******990 оны 5 дугаар сарын *******6-ны өдөр Архангай аймгийн ******* суманд төрсөн, 2 настай, эмэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, хувиараа хөдөлмөр эрхэлдэг, ам бүл , нөхөр, хүүхдийн хамт Улаанбаатар хот, ******* дүүрэг, ******* дугаар хороо, *******-******* тоотод оршин суудаг, улсаас авсан гавьяа шагналгүй, урьд ял шийтгэл эдэлж байгаагүй, ******* овогт ******* ******* /РД:АЗ9005*******600/.

 

Холбогдсон хэргийн талаар

  

Шүүгдэгч Л.******* нь 202 оны дугаар сарын 20-ны өдөр 09 цаг 45 минутын орчимд дүүргийн ******* дүгээр хороо, хорооллын байрны зүүн талын замд “Тоёота Акуа” маркийн 94-9******* улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцохдоо Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн **************.*******4-т “Бусдад саад учруулахааргүй газарт, аюулгүй байдлыг хангасан нөхцөлд ухрах үйлдэл хийхийг зөвшөөрнө. Шаардлагатай тохиолдолд ухрах үйлдлийг бусдын тусламжтайгаар гүйцэтгэх бөгөөд жолооч аюулгүй байдлыг хангах үүргээс чөлөөлөгдөхгүй.” гэсэн заалтыг зөрчсөний улмаас ухрах үйлдэл хийхдээ явган зорчигч С.ыг мөргөж эрүүл мэндэд нь хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

  Нэг. Шүүгдэгчийн гэм буруугийн талаарх дүгнэлт: 

 

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудын хүсэлтээр хэрэгт авагдсан яллах болон цагаатгах талын дараах нотлох баримтуудыг тал бүрээс нь бүрэн, бодитойгоор шинжлэн судлав. Үүнд:   

 

*******02 тусгай дугаарын утсанд дуудлага, лавлагааны хуудас /хавтаст хэргийн 2 дугаар хуудас/, Зам тээврийн осол, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, үзлэгээр тогтоогдсон байдал, хэмжилтийн бүдүүвч болон гэрэл зургууд /хавтаст хэргийн 4-************** дүгээр хуудас/, мөрдөн байцаалтад хохирогч С.ын өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн *******5 дугаар хуудас/, мөрдөн байцаалтад иргэний хариуцагч Э.ын өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 5 дугаар хуудас/, Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 202 оны дугаар сарын -ны өдрийн дугаартай Хүний биед хийсэн шүүх эмнэлгийн шинжилгээний дүгнэлт /хавтаст хэргийн 54-56 дугаар хуудас/, Тээврийн цагдаагийн албаны Мөрдөн шалгах хэлтсийн ахлах мөрдөгч, цагдаагийн ахмад Э.ын гаргасан 202 оны 4 дүгээр сарын 25-ны өдрийн дугаартай “Мөрдөгчийн магадлагаа” /хавтаст хэргийн *******0 дугаар хуудас/, шүүгдэгч Л.*******аас гаргаж өгсөн хохирол төлсөн баримтууд /хавтаст хэргийн 49-5******* дүгээр хуудас/, шүүгдэгч Л.*******ы тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийн лавлагаа /хавтаст хэргийн 46 дугаар хуудас/, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газраас ирүүлсэн хохирогч С.ын эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардлын төлбөрийн мэдээлэл /хавтаст хэргийн 2 дугаар хуудас/

 

            Шүүгдэгчийн хувийн байдалтай холбоотой:

            - эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудас /хавтаст хэргийн 86 дугаар хуудас/

            - иргэний үнэмлэхийн лавлагаа /хавтаст хэргийн 4******* дугаар хуудас/ зэрэг хэрэгт цуглуулж бэхжүүлж авсан нотлох баримтуудыг шинжлэн судалсан болно.  

 

 Хэрэгт авагдсан яллагдагч, хохирогч, иргэний хариуцагч нарын мэдүүлгийг авахдаа Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журам шаардлагыг зөрчөөгүй, нотлох баримтууд нь энэ хэрэгт хамааралтай хуульд заасан үндэслэл журмын дагуу байх тул шүүх эдгээр баримтыг хэргийг шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой, хамаарал бүхий талаас нь үнэлж хууль ёсны гэж үзэж дүгнэлээ.

 

Дээрх нотлох баримтуудаас дүгнэхэд шүүгдэгч Л.******* нь 202 оны дугаар сарын 20-ны өдөр 09 цаг 45 минутын орчимд дүүргийн ******* дүгээр хороо, хорооллын байрны зүүн талын замд “Тоёота Акуа” маркийн 94-9******* улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцохдоо Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн **************.*******4-т “Бусдад саад учруулахааргүй газарт, аюулгүй байдлыг хангасан нөхцөлд ухрах үйлдэл хийхийг зөвшөөрнө. Шаардлагатай тохиолдолд ухрах үйлдлийг бусдын тусламжтайгаар гүйцэтгэх бөгөөд жолооч аюулгүй байдлыг хангах үүргээс чөлөөлөгдөхгүй.” гэсэн заалтыг зөрчсөний улмаас ухрах үйлдэл хийхдээ явган зорчигч С.ыг мөргөж эрүүл мэндэд нь хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэргийн үйл баримт тогтоогдож байна.

  

Хэргийн зүйлчлэл болон нотлох баримтын талаарх хууль зүйн дүгнэлт

 

Улсын яллагч шүүхийн хэлэлцүүлэгт: “...шүүгдэгч Л.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт заасан авто тээврийн хэрэгслийн жолооч хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулах...” гэх санал,

 

            шүүгдэгч Л.******* нь шүүх хуралдаанд гаргасан мэдүүлэгтээ: “...Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна...”  гэх саналыг тус тус гаргав.

            Шүүгдэгч Л.******* нь 202 оны дугаар сарын 20-ны өдөр 09 цаг 45 минутын орчимд дүүргийн ******* дүгээр хороо, хорооллын байрны зүүн талын замд “Тоёота Акуа” маркийн 94-9******* улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцохдоо Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн **************.*******4-т “Бусдад саад учруулахааргүй газарт, аюулгүй байдлыг хангасан нөхцөлд ухрах үйлдэл хийхийг зөвшөөрнө. Шаардлагатай тохиолдолд ухрах үйлдлийг бусдын тусламжтайгаар гүйцэтгэх бөгөөд жолооч аюулгүй байдлыг хангах үүргээс чөлөөлөгдөхгүй.” гэсэн заалтыг зөрчсөний улмаас ухрах үйлдэл хийхдээ явган зорчигч С.ыг мөргөж эрүүл мэндэд нь хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэргийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасны хялбаршуулсан журмаар хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тусгай журмын дагуу хянан хэлэлцээд тус хуулийн **************.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасан дараах нөхцөл байдлуудыг хянан үзлээ. Үүнд:

Шүүгдэгч Л.******* нь 202 оны дугаар сарын 20-ны өдөр 09 цаг 45 минутын орчимд дүүргийн ******* дүгээр хороо, хорооллын байрны зүүн талын замд “Тоёота Акуа” маркийн 94-9******* улсын дугаартай тээврийн хэрэгслийг жолоодон замын хөдөлгөөнд оролцохдоо Монгол Улсын Замын хөдөлгөөний дүрмийн **************.*******4-т “Бусдад саад учруулахааргүй газарт, аюулгүй байдлыг хангасан нөхцөлд ухрах үйлдэл хийхийг зөвшөөрнө. Шаардлагатай тохиолдолд ухрах үйлдлийг бусдын тусламжтайгаар гүйцэтгэх бөгөөд жолооч аюулгүй байдлыг хангах үүргээс чөлөөлөгдөхгүй.” гэсэн заалтыг зөрчсөний улмаас ухрах үйлдэл хийхдээ явган зорчигч С.ыг мөргөж эрүүл мэндэд нь хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэргийг үйлдсэн болох нь *******02 тусгай дугаарын утсанд дуудлага, лавлагааны хуудас /хавтаст хэргийн 2 дугаар хуудас/, Зам тээврийн осол, хэргийн газарт үзлэг хийсэн тэмдэглэл, үзлэгээр тогтоогдсон байдал, хэмжилтийн бүдүүвч болон гэрэл зургууд /хавтаст хэргийн 4-************** дүгээр хуудас/, мөрдөн байцаалтад хохирогч С.ын өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн *******5 дугаар хуудас/, мөрдөн байцаалтад иргэний хариуцагч Э.ын өгсөн мэдүүлэг /хавтаст хэргийн 5 дугаар хуудас/, Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн 202 оны дугаар сарын -ны өдрийн дугаартай Хүний биед хийсэн шүүх эмнэлгийн шинжилгээний дүгнэлт /хавтаст хэргийн 54-56 дугаар хуудас/, Тээврийн цагдаагийн албаны Мөрдөн шалгах хэлтсийн ахлах мөрдөгч, цагдаагийн ахмад Э.ын гаргасан 202 оны 4 дүгээр сарын 25-ны өдрийн дугаартай “Мөрдөгчийн магадлагаа” /хавтаст хэргийн *******0 дугаар хуудас/, шүүгдэгч Л.*******аас гаргаж өгсөн хохирол төлсөн баримтууд /хавтаст хэргийн 49-5******* дүгээр хуудас/, шүүгдэгч Л.*******ы тээврийн хэрэгсэл жолоодох эрхийн лавлагаа /хавтаст хэргийн 46 дугаар хуудас/, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газраас ирүүлсэн хохирогч С.ын эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний зардлын төлбөрийн мэдээлэл /хавтаст хэргийн 2 дугаар хуудас/ зэрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдсон гэж дүгнэв.

 

- Прокурорын яллагдагчид оногдуулах ялын төрөл, хэмжээ, ялаас чөлөөлөх, ял оногдуулахгүй тэнсэж, албадлагын арга хэмжээ хэрэглэх тухай 202 оны 5 дугаар сарын *******9-ний өдрийн ******* дугаартай саналд: Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулах саналыг шүүгдэгч Л.*******д танилцуулж шүүгдэгч нар хүлээн зөвшөөрч гарын үсэг зурсан, 

                

Шүүгдэгч Л.******* нь хохирогчид хохирол нөхөн төлж хэргийн үйл баримт, гэмт хэргийн зүйлчлэлийн талаар маргаагүй бөгөөд гэм буруугаа сайн дураар хүлээн зөвшөөрсөн байх тул Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасан нөхцөлүүдийг бүрэн хангасан байна гэж шүүх үзлээ.  

 

Иймд прокуророос зүйлчилсэн хуулийн зүйл, хэсэг тохирсон байх тул шүүгдэгч Л.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцож, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх үндэслэлтэй гэж шүүх дүгнэв.

 

Хохирлын талаар:      

 

Энэ хэргийн улмаас хохирогч С. нь хавтаст хэргийн 92 дугаар талд “...*******,*******50,000 төгрөг эмчилгээнд авсан, гомдол санал байхгүй...” гэх хүсэлт өгсөн байх тул шүүгдэгчийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзэв.

 

Хоёр: Эрүүгийн хариуцлага оногдуулах талаарх шүүхийн дүгнэлт:

 

Улсын яллагч шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: “...Шүүгдэгч Л.*******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар 500,000 төгрөгөөр торгох саналтай байна...” гэсэн /шүүх хуралдааны тэмдэглэл/, 

шүүгдэгч Л.*******д шүүх хуралдаанд гаргасан дүгнэлтдээ: “...Гэм буруугаа хүлээн зөвшөөрч байна...” гэсэн санал хүсэлтийг тус тус гаргажээ.

 

 Шүүгдэгч Л.*******д холбогдох хэрэг нь Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************.4 дүгээр зүйлийн 4 дэх хэсэгт заасан нөхцөл байдлыг бүрэн хангасан, улсын яллагчаас Л.*******д торгох ялын саналаа танилцуулж, гарын үсэг зуруулсныг шүүгдэгч эрүүгийн хариуцлагыг хүлээн зөвшөөрсөн байх тул улсын яллагчийн шүүгдэгчид танилцуулсан эрүүгийн хариуцлагын саналын хүрээнд шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага оногдуулах нь зүйтэй.

Иймд шүүхээс Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Л.*******д 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулах нь үндэслэлтэй гэж үзлээ.

 

Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5. дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар Л.*******д оногдуулсан 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500.000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял оногдуулж, 90 хоногийн хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг дурдъя.

 

  Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, бусдад төлөх төлбөргүй, шүүгдэгч нь цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй.

 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************.4 дүгээр зүйлийн 5, 6.2, 6., 6.6, 6.*******, 6.8, 6.*******0, 6.*******, *******.******* дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсгүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон  

ТОГТООХ нь:

           

*******. Шүүгдэгч ******* овогт ******* *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт заасан авто тээврийн хэрэгслийн жолооч хөдөлгөөний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүнд нийцүүлэн гаргасан захиргааны хэм хэмжээний актыг зөрчсөний улмаас хүний эрүүл мэндэд хүндэвтэр хохирол учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

 

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 2*******.*******0 дугаар зүйлийн ******* дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Л.*******д 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ял шийтгэсүгэй.   

 

 . Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5. дугаар зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар Л.*******д оногдуулсан 500 /таван зуун/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 500,000 /таван зуун мянган/ төгрөгөөр торгох ялыг /гурав/ сарын хугацаанд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоож, энэ хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг дурдсугай.    

 

  4. Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн зүйлгүй, эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, шүүгдэгч нь бусдад төлөх төлбөргүй, цагдан хоригдсон хоноггүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

  5. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6.*******0 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэр уншиж сонсгосноор хүчин төгөлдөр болохыг дурдсугай.

 

  6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн **************.4 дүгээр зүйлийн ******* дахь хэсэгт зааснаар шүүхийн шийдвэрт талууд, оролцогч гагцхүү Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн тохиолдолд давж заалдах гомдол, эсэргүүцэл гаргаж болохыг дурдсугай. 

 

  *******. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн *******.******* дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт зааснаар анхан шатны шүүхийн шийдвэрт гомдол, эсэргүүцэл гаргасан бол шүүхийн шийдвэрийн биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хүчин төгөлдөр болтол Л.*******д авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.   

  

 

 

           ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                             Ц.МӨНХ-ЭРДЭНЭ