МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

Налайх дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүгч Э.Энхжаргал даргалж,

шүүх хуралдааны нарийн бичгийн дарга Б.Эрдэнэпүрэв,

 улсын яллагч Д.Цэцэг-Эрдэнэ,

хохирогч М.*******,

гэрч Д.*******,

шүүгдэгч В.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн хуралдааны танхимд нээлттэй хийсэн шүүх хуралдаанаар

Налайх, Багахангай дүүргийн прокурорын газрын хяналтын прокурор Д.Цэцэг-Эрдэнийн Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх  хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн овогт гийн *******д холбогдох эрүүгийн 2307000000068 дугаартай хэргийг 2023 оны 03 дугаар сарын 20-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүгдэгчийн биеийн байцаалт:

Монгол Улсын иргэн, *******-ны өдөр, *******од төрсөн, *******тай, эмэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, ******* мэргэжилтэй, *******т *******аар ажилладаг, ам бүл 4, нөхөр, 2 хүүхдийн хамт , тоотод оршин суух бүртгэлтэй боловч , тоотод оршин суух, урьд ял шийтгэл үгүй.

овогт гийн ******* /РД: /.

Холбогдсон хэргийн талаар:

Шүүгдэгч В.******* нь 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 23 цагийн орчим , тоот гэртээ согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ М.*******тэй хувийн таарамжгүй харилцаа үүсгэн маргалдаж, улмаар гэрээсээ гаргах зорилгоор түүний цээжний зүүн далны доод хэсэгт 1 удаа хутгалж, эрүүл мэндэд нь цээжний зүүн хэсэгт хатгагдаж зүсэгдсэн шарх гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэгт холбогджээ.

           

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

Шүүх прокуророос шүүхэд шилжүүлсэн эрүүгийн хэргийн хүрээнд, шүүгдэгч В.*******д холбогдсон хэрэгт гэм буруу, эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ Эрүүгийн хуулийн хууль ёсны, шударга ёсны, гэм буруугийн зарчмыг тус тус баримтлан шүүхийн хэлэлцүүлэгт тогтоогдсон үйл баримт, шинжлэн судалсан болон хэрэгт цугларсан нотлох баримтуудыг үндэслэн дараах дүгнэлтийг хийв.

Нэг. Гэм буруугийн талаар:

1.1. Шүүхийн хэлэлцүүлэгт талуудаас гаргасан тайлбар, мэдүүлэг:

Шүүгдэгч В.******* нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “...Өмнө өгсөн мэдүүлэг үнэн зөв. Нэмж ярих зүйл байхгүй.” гэв.

Хохирогч М.******* нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “...Гомдол саналгүй. Тухайн 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 18 цагийн үед явж байгаад нутгийн залуутайгаа таараад танихгүй айлд орсон. Би нэг шил архи өвөртлөөд явж байгаад аягалаад өгтөл ах дулаан газар очиж ууя гээд энэ айлд очсон. Эднийд ороод ууж эхэлж байтал надтай цуг явсан Төмрөө гээд залуу гараад яваад өгчихсөн. Тэгээд гараад явсных нь дараа эдний нөхөр ******* гэх залуу энэ хоёр хүн хоолны хэрүүл хийсэн. Би залуу хүмүүс байж ийм хөөрхөн хүүхдийнхээ хажууд хэрэлдэж зодолдож болохгүй гэдгийг хэлсэн. Энэ хоёр хоолноос болж хэрэлдээд босоод зодолдоход нь би очиж салгасан. ******* унтаагүй цуг ууж байсан. ******* махаа янзалж байсан учраас би *******г хутгалсан гэж бодож байгаа. Хөргөгчийнхөө өмнө махаа янзалж байсан. Их хурдан болсон.” гэв.

            Гэрч Д.******* нь шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлэхдээ: “...Тэрийг би сайн мэдэхгүй. Би Налайхад архи ууж явж байгаад орой 18 цагийн автобусаар харьсан. Тэгээд тасраад унасан байсан. Надад үнэхээр мэдэх зүйл байхгүй байна. Шөнө босоод хүүхдүүдээсээ ээж нь хаашаа явсан юм гэтэл манай охин ээжийг цагдаа аваад явсан гэж хэлсэн. Өөр надад мэдэх зүйл байхгүй.” гэв.

            1.2. Шүүх хуралдаанаар тогтоогдсон хэргийн үйл баримтын талаар:

Шүүгдэгч В.******* нь 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 23 цагийн орчим , тоот гэртээ согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ М.*******тэй хувийн таарамжгүй харилцаа үүсгэн маргалдаж, улмаар гэрээсээ гаргах зорилгоор түүний цээжний зүүн далны доод хэсэгт 1 удаа хутгалж, эрүүл мэндэд нь цээжний зүүн хэсэгт хатгагдаж зүсэгдсэн шарх гэмтэл бүхий хөнгөн хохирол санаатай учруулсан үйл баримт буюу хэргийн нөхцөл байдал хэрэгт авагдсан дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Үүнд:

 

- Хохирогч М.*******ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдөр 15 цагийн үед усанд явчихаад буцахдаа дэлгүүрээс 200 граммын хараа нэртэй 1 шил архи аваад тэрийгээ гэртээ ирээд ганцаараа уусан. 18 цагийн үед унтахаасаа өмнө дахиад ганц юм авчихъя гэж бодоод дэлгүүр ороод 0,33 литрийн хараа нэртэй архи 1 шилийг аваад буцаад гэр рүүгээ алхаж явтал Төмөрөө нэг эмэгтэйн хамт явж байгаад таараад архиа хувааж уухаар болоод гудамжинд уух гэтэл хүйтэн байна манайд очъё гэхээр нь зөвшөөрөхөд хамт явсан эмэгтэй нь дэлгүүрээс 2,5 литрийн том савтай пиво авч гарж ирээд Төмөрөөтэй хамт явсан эмэгтэй буюу сүүлд танилцсан *******гийн гэрт очиход түүний нөхөр ******* гэж залуу байсан. Ингээд бид дөрвүүлээ 1 шил архийг, пивотой хамт ууж дуусгаад сууж байтал Төмөрөө эхнэр дуудаад байна гээд гараад яваад өгсөн. Би Д.*******тэй хоорондоо ойр зуурын юм яриад сууж байтал ахтай сайхан танилцлаа ганц юм авчихаач гэхээр нь би нээх тоохгүй сууж байтал Д.******* манай эхнэр тамхинд явах гэж байна та ганц шил юм авчихаач гэхээр нь би надад бэлэн мөнгө алга картанд байгаа гэхдээ картаа гэртээ үлдээсэн байна мобайл банкаар шилжүүлж болно гэсэн чинь ******* тэгвэл та манай эхнэртэй хамт явчихаач гэхээр нь зөвшөөрөөд В.*******гийн хамт доошоо дэлгүүр ороод 1 шил 0,5 литрийн Хараа нэртэй архи авчираад тэрийгээ хуваагаад уугаад сууж байтал Д.******* хоол хийсэнгүй гээд В.******* руу уурлаад хоорондоо маргалдахаар нь би миний дүү нар битгий хэрэлдэж бай, нялх нойтон хүүхэдтэй байж айлгаад гэхэд намайг хоорондоо хэрэлдээд нэлээн хурцдаад эхлэхээр нь эвлэрүүлэх гээд сууж байтал хоорондоо заамдалцаад авахаар нь би голоор нь ороод салгаад шууд гэр рүүгээ явсан. Ингээд гэртээ ороод хувцсаа тайлахад зүүн далны доод хэсгээс цус гарч байхаар нь хартал хутгалуулсан байсан.

...В.******* нь намайг гэмтлийн эмнэлэгт хэвтэж байхад буюу хэрэг болсны маргааш нь над руу залгаад ахаа уучлаарай би таныг хатгачихлаа гэж хэлсэн. В.******* өөрөө намайг хутгалснаа мэдэж байгаа...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 5, 7 дахь тал),

 

• Хохирогч М.*******ийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд дахин өгсөн: “...Намайг Госпитальд хэвтэн эмчлүүлж байхад В.******* гэх эмэгтэй хаанаас миний дугаарыг олсон юм бүү мэд над руу залгасан. Тэгэхдээ надад “ахаа уучлаарай би таныг хатгачихсан байна, таны бие гайгүй юу” гэж хэлсэн тэгэхээр нь би түүнд “би зүгээрээ гайгүй, гэхдээ чи яаж байгаа юм бэ” гэж хэлж ярьсан, бид хоёр үүнээс өөр зүйл ерөөсөө ярилцаагүй. Би одоо чамд гомдол санал гээд байх зүйл алга, чамаас мөнгө төгрөг авах гээд байгаа зүйл ч байхгүй шүү гэж хэлсэн. Би бол гэртээ орж ирээд хувцсаа тайлах хүртлээ өөрийгөө хутгалуулсныг мэдээгүй, зүв зүгээр л байгаад байсан, харин гэртээ ороод хувцсаа тайлж чадахгүй эхнэрээрээ хувцсаа тайлуултал миний дотуураа өмсөж байсан цамц цус болчихсон байхаар нь гайхаад бүх хувцсаа тайлтал би хутгалуулчихсан байсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 118 дахь тал),

 

• Гэрч Д.*******гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өглөө 10 цагт гэрээсээ гараад Налайх дүүрэгт иртэл найзуудтайгаа таараад гурвуулаа 3 шил 0,75 литрийн Хараа нэртэй архи хувааж уугаад би нэлээн согтсон, гэртээ 18 цагийн үед гэртээ ирсэн. Тэгээд унтаж байхад эхнэр В.*******, манай хорооны Төмөр гэх залуу болон сүүлд нэрийг нь мэдсэн М.******* нарын хамт орж ирсэн. 1 шил архи болон пиво гаргаж ирэхээр нь тэр архинаас нь задлаад ууж байснаа санаж байна. Тэрнээс хойш юу болсныг огт санахгүй байгаа. Тэгээд сэртэл эхнэр байхгүй байсан. Том хүүгээсээ асуухад цагдаа ирээд аваад явсан, хамт архи уусан хүнтэйгээ зодолдоод тэр хүн ээжийг цасаар булсан гэж хэлсэн. Удалгүй эхнэр ирээд нөгөө хүн хутгалуулсан гээд 3 оёо тавиулсан гэнэ. Би хутгалснаа мэдэхгүй байна гэж хэлсэн” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 16 дахь тал),

 

• Насанд хүрээгүй гэрч Т.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Хэзээ гэдгийг санахгүй байна манай гэрт танихгүй хүмүүс орж ирээд архи уугаад аав тасраад унтаад өгсөн. Тэгсэн чинь ээж танихгүй ахаас танай аавыг хэн гэдэг юм гэхэд чи наад үгээ өөрөөсөө асуу гэж хэлээд сандал дээр сууж байхад нь жийгээд унагасан. Тэгсэн чинь ээж босож ирээд яв гээд түлхээд гэрээс гаргасан. Би очоод хаалга онгойлгоод хартал ээжийг газар унагаад цасаар булж байсан. Би ээжийн утсыг аваад буцаж ирээд хартал нөгөө танихгүй ах хашааны банзыг түлхээд гараад явсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 18 дахь тал),

 

• Гэрч Г.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний шөнө 23 цаг 50 минутын үед манай нөхөр М.******* нь гаднаас царай нь цонхийсон байдалтай орж ирсэн. Малгайгаа ширээн дээр тавиад куртикээ тайлах гэснээ тайлж чадахгүй байгаа бололтой гараа хөдөлгөж чадахгүй зогсоод байсан чинь манай охин босоод очоод ханцуйнаас нь татаж өгч байгаа харагдсан. Тэгснээ гэнэт өө цус байна гээд л сандарсан байдалтай хэлсэн. Би очтол зүүн далнаас нь цус гоожоод хувцас нь тэр чигтээ цус болсон байхаар нь шууд эмнэлэгт дуудлага өгсөн. М.*******ээс юу болсон юм бэ гэж асуухад хаана яаж хутгалуулснаа мэдэхгүй байсан. Гэхдээ хүмүүстэй таараад нэг айлд очсон. Эхнэр, нөхөр 2 хоорондоо муудалцаад байхаар нь битгий муудалц гээд салгасан. Эхнэрт нь муудалцаж болохгүй талаар нь хэлж байснаасаа хойш юу болсныг санахгүй байна гэж хэлсэн. Тэгээд л ирээд аваад шууд Налайх дүүргийн эмнэлэг дээр ирсэн. ...Цустай болохоор нь хогийн саванд хийгээд шатаасан. Зузаан куртикны гаднаас нь зүүн дал руу нь нэвт хатгасан цооролт үүссэн байсан...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 20 дахь тал),

 

• Гэрч Б.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Тухайн өдөр буюу 2023 оны 01 дүгээр сарын 19-ний өдөр би чиглэлд хөдөлгөөнт эргүүлийн үүрэг гүйцэтгэж 24 цагаар хонож ажилласан. Тэгэхэд шөнө 00 цагийн орчимд -аас “, Гандан-Уулд хүн зодуулсан байна” гэсэн дуудлага мэдээллийг өгсөн. Үүнийх нь дагуу , тоотод очиход В.******* гэх эмэгтэй согтуу түүний нөхөр гэх эрэгтэй согтуу тасарчихсан унтаж байсан, дээрээс нь өөрсдийнх нь хүүхэд бололтой хоёр бага насны хүүхэд бас байсан. Тухайн үед В.******* “Намайг сая хамт архи ууж байсан танихгүй эрэгтэй зодчихоод зугтаагаад явчихлаа” гэж хэлсэн байсан, тэгэхэд түүний биед бол ил харагдах гэмтэл шарх байгаагүй харин үс нь сэгсийж арзайсан байдалтай байсан. Нөхрийг нь сэрээх гэж үзэхэд сэрэхгүй бүр тасарчихсан байсан. Дээрээс нь нөхрийнх нь биед ч гэсэн ил харагдах гэмтэл шарх болон цус нөж болсон зүйл анзаарагдаж харагдаагүй. Тэгэхэд -аас давхар “Налайх дүүргийн дугаар гудамжинд согтуу эрэгтэй хүн урд талын хашаанаас гарч ирээд машин өшиглөж цохичхоод явчихлаа” гэсэн дуудлага бас ирсэн тэгээд очиж шалгахад нэг эмэгтэй хүн “түрүүн нэг эрэгтэй хүн учиргүй машин өшиглөж цохичхоод цаашаа яваад өгчихлөө, гэхдээ надад ямар нэгэн гомдол санал алга шалгуулах шаардлагагүй” гэж хэлж байсан. Тэгэхээр нь уг согтуу эрэгтэйг хайгаад Гандан-Уулаар явж байтал -аас дахиж “ тоотод манай нөхөр гаднаас хутгалуулаад ороод ирлээ” гэсэн дуудлага өгсний дагуу очиж шалгахад иргэн М.******* нь цээжин хэсэгтээ хутгалуулчихсан байсан түүнээс юу болсон талаар асуухад “би юу болсноо сайн санахгүй байна, өөрийгөө хутгалуулчихлаа гэж мэдээгүй, сая гэртээ ирээд л хутгалуулснаа анзаарч мэдлээ” гэж хэлсэн. Тэгэхээр нь эмнэлэг дуудаж М.*******ийг өгч явуулаад буцаж хутгалсан хүнийг нь хайгаад В.*******гийнд очиж “энэ таныг түрүүн зодсон хүн мөн үү” гээд М.*******ийн зургийг нь үзүүлэхэд “энэ түрүүн намайг зодсон хүн мөн байна” гэж хэлсэн. Ингээд В.*******г М.*******эд зодуулснаасаа болж түүнийг хутгалсан байж болзошгүй гэж үзсэн учир В.*******г хэлтэс рүү авч явсан юм. В.*******г авч явахаасаа өмнө М.*******ийг хутгалсан байж болзошгүй хутгийг түүний гэрт нь болон хашаан дотор нь хайгаад олоогүй, В.******* ч өөрөө хутга хаана байгааг хэлэхгүй, мэдэхгүй, санахгүй байна л гээд байсан. Тэгээд хутга олдохгүй болохоор нь үргэлжлүүлж хайхаа болиод явсан.” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 100-101 дэх тал),

• Гэрч Г.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Уг өдөр би томилгоот 24 цагийн жижүүрийн үүрэг гүйцэтгэж хоносон. Эхлээд бол хүн зодуулсан талаар дуудлага мэдээлэл орж ирсэн, үүнийх нь дагуу хөдөлгөөнт эргүүлийн чиглэлийг явуулсан тэгтэл чиглэл дуудлага өгсөн Гандан-Уул тоотод очиж шалгахад зодуулсан биш хутгалуулсан хүн байна гэсэн мэдээллийг өгч, хутгалсан хүн нь , тоотод оршин суух В.******* гэх эмэгтэй байж болзошгүй байна талаар мэдээллээд чиглэл холбогдогч В.******* гэх эмэгтэйг хэлтэс рүү авчирсан. Ингээд Городок руу бүрэлдэхүүн болох мөрдөгч, цагдаагийн дэслэгч Э.гийн удирдсан бүрэлдэхүүн очиж шалгаж хэргийн газрын үзлэг хийж ажилласан юм. Миний санаж байгаагаар шөнө 00 цаг өнгөрч байхад л анх ирсэн эхэндээ бол гэмт хэргийн шинжтэй гэж дуудлага мэдээлэл байгаагүй, очиж шалгахад гэмт хэргийн шинжтэй болох нь тогтоогдож цаашаа шалгалтын  ажиллагаа үргэлжилсэн. Тухайн үедээ уг дуудлага мэдээлэлд тодорхой бус мэдээлэлтэй, хэн, хэзээ, яагаад хутгалуулсан нь тодорхойгүй байсан учраас мөрдөгч Э.гийн удирдсан бүрэлдэхүүн очиж шалгаж мэдээллийг тодорхой болгосны дараа уг дуудлага мэдээллийг сан бүхий программд шивж оруулсан юм. Шивж оруулахад шөнө 02 цаг өнгөрч байсан учраас уг цагаараа дуудлага мэдээллийг бүртгэсэн гэж орсон юм” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 103 дахь тал),

• Гэрч С.гийн мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Би Налайх дүүргийн цагдаагийн хэлтсийн Шуурхай удирдлагын тасагт дуудлага хүлээн авагч, жижүүрийн цагдаагаар ажилладаг. Тиймээ, би тухайн өдөр жижүүрийн томилгоот үүрэг гүйцэтгэж 24 цагаар иргэдээс ирүүлсэн дуудлага, мэдээллийг хүлээн авч ажилласан. Уг дуудлага мэдээллийг хүлээж авсан, гэхдээ яг хэдэн цагт хүлээж авснаа санахгүй байна, шөнө дунд л болж байсан. Тэгэхдээ хохирогчийн эхнэр Д. гэх хүнээс “манай нөхөр гаднаас хутгалуулчихсан юм шиг байдалтай орж ирлээ” гэх дуудлага өгсөн, бүрэлдэхүүнийг яаралтай явуулсан, бүрэлдэхүүнд мөрдөгч, дэслэгч Э., шинжээч Ш. нар жолоочийн хамт явж ажилласан. Би дуудлага, мэдээлэлд явсан бүрэлдэхүүнийг ахалж байсан мөрдөгч Э. дуудлага, мэдээлэлд очоод мэдээллээ тодорхой өгөөгүй, цаг алдаж оройтсоны улмаас уг дуудлага мэдээлэл оройтож манай санд бүртгэгдэж орсон юм” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 104 дэх тал),

• Гэрч Б.ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд өгсөн: “...Би яг тэр шөнө юу болсон талаар санахгүй байна. Дээрээс нь би юм санахдаа муу, их мартамхай хүн байгаа юм. Манай машины толь энэ өвөл эвдрэхийн хувьд эвдэрсэн. Тэгээд солиулж байсан. Гэхдээ яагаад эвдэрсэн, яагаад солиулсныг үнэхээр санахгүй байна. Манай хашаанд би нөхөр, хүүхдээсээ гадна, төрсөн аав, ээжтэйгээ хамт амьдардаг. Манай аав, ээж хоёр Ховд аймаг руу ямаа самнахаар явсан. Зун 6 дугаар сард ирнэ...” гэх мэдүүлэг (хавтаст хэргийн 107 дахь тал),

•  Нийслэлийн шүүхийн шинжилгээний газрын Налайх дүүргийн шүүхийн шинжилгээний хэлтсийн шинжээчийн 2023 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдрийн 56 дугаар “ийн *******ийн биед цээжний зүүн хэсэгт хатгагдаж зүсэгдсэн шарх гэмтэл тогтоогдлоо. Уг гэмтэл ир үзүүртэй зүйлийн нэг удаагийн үйлчлэлээр үүсгэгдэнэ. Дээрх гэмтэл нь гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-д зааснаар эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах тул гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна. Хэрэг болсон гэх цаг хугацаатай тохирч байна. Ерөнхий хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтанд нөлөөлөхгүй” гэх дүгнэлт (хавтаст хэргийн 22-23 дахь тал),

• 2023 оны 01 дүгээр сарын 20-ны өдрийн Яаралтай тусламжийн хуудас (хавтаст хэргийн 26 дахь тал),

• Хэргийн газрын нөхөн үзлэг хийсэн тухай тэмдэглэл, гэрэл зургийн үзүүлэлт (хавтаст хэргийн 94-95 дахь тал) эрэг нотлох баримтуудаар нотлогдон тогтоогдож байна.

 

Дээрх нотлох баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоож чадсан, мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулиар тогтоосон нотлох баримт цуглуулах, бэхжүүлэх талаарх журам, шаардлагыг зөрчсөн болон хэргийн оролцогчийн эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг зөрчсөн, хязгаарласан зөрчил тогтоогдоогүй тул шүүх тэдгээр баримтыг хууль ёсны, үнэн зөв баримтууд гэж үнэлсэн болно.

Шүүгдэгч нь бүрэн дунд боловсролтой, монгол хэл, бичиг мэддэг бөгөөд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 34.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар өөрийгөө өмгөөлөх хүсэлтийг бичгээр гаргасан тул шүүх хуралдааныг өмгөөлөгчгүйгээр явуулж, шүүгдэгчийн өөрийгөө өмгөөлөх эрхийг хангасан болохыг тэмдэглэв.

1.3. Эрх зүйн дүгнэлт:

Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг нь хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдлын эсрэг гэмт хэрэг бөгөөд гэмт этгээд хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдалд гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр халдаж, энэхүү үйлдлийн улмаас хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан байх субьектив болон объектив шинжийг хангахыг шаарддаг.

          Хууль зүйн хувьд шүүгдэгч В.*******гийн үйлдэл нь идэвхтэй, ухамсартай үйлдэл бөгөөд хохирогч М.*******ийн эрх чөлөөнд халдаж, хөнгөн зэргийн гэмтэл учруулж, хор уршигт зориуд хүргэсэн байх тул түүнийг гэм буруугийн санаатай хэлбэрээр хүний эрүүл мэндэд хохирол учруулсанд тооцно. Шүүгдэгч В.*******гийн үйлдлийн улмаас хохирогчийн биед эрүүл мэндийг түр хугацаагаар сарниулах хөнгөн гэмтэл учирсан нь шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон байх тул хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан гэж үзнэ. Өөрөөр хэлбэл шүүгдэгч В.******* нь согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ хохирогч М.*******тэй хувийн таарамжгүй харилцаа үүсгэн маргалдаж, гартаа хутга барьсан үедээтүүний биед халдаж, эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учруулсан үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэргийн шинжийг бүрэн хангаж байна.

 

Иймд улсын яллагчийн дүгнэлтийг хүлээн авч, шүүгдэгч В.*******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох хууль зүйн үндэслэлтэй байна гэж шүүх дүгнэв.

         1.4. Гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол, хор уршгийн талаар:

            Гэмт хэргийн улмаас хохирогч М.*******ийн биед хөнгөн хохирол учирсан бөгөөд хохирогч нь мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад баримтаар 156.550 төгрөгийг нэхэмжилсэн боловч шүүхийн хэлэлцүүлэгт “156.550 төгрөгийг нэхэмжлэхгүй, гомдол саналгүй” гэх мэдүүлгийг өгсөн тул шүүгдэгчийг хохирогч М.*******эд төлөх төлбөргүйд тооцов.

            Иргэний нэхэмжлэгч Ж. нь “Хохирогч М.*******эд эрүүл мэндийн даатгалын сангаас тусламж үйлчилгээ үзүүлсэн 489.500 төгрөгийн зардлыг гаргуулах” гэсэн нэхэмжлэлийн шаардлага гаргасан.

           Иргэний хуулийн 513 дугаар зүйлийн 513.1 дэх хэсэгт “Бусдын амь нас, эрүүл мэндэд гэм хор учруулсантай холбогдуулан төлсөн нийгмийн даатгал, нийгмийн хангамжийн буюу бусад хуулийн этгээд нь гэм буруутай иргэн болон хуулийн этгээдээс төлбөр, тусламжаа буцаан нэхэмжлэх эрхтэй” гэж, Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.1 дэх хэсэгт “Дараах зардлыг доор дурдсан этгээдээр нөхөн төлүүлнэ: 12.1.1. гэмт хэрэг, зөрчлийн улмаас эрүүл мэнд нь хохирсон даатгуулагчийн эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээний зардлын төлбөрийг холбогдох хууль хяналтын байгууллага хариуцан буруутай этгээдээр эрүүл мэндийн даатгалын байгууллагад нөхөн төлүүлнэ” гэж тус тус хуульчилжээ.

          Хохирогч М.*******ийн биед бусдын буруутай үйлдлийн улмаас гэмтэл учирсан байх бөгөөд Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас 489.500 төгрөгийн эмчилгээний зардал гарсан байх тул хуульд заасны дагуу гэм буруутайд тооцогдсон шүүгдэгч В.*******гаас уг зардлыг гаргуулж, Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газарт олгох нь зүйтэй байна.

            Хоёр. Эрүүгийн хариуцлагын талаар:

Шүүх хуралдаанд улсын яллагч “Шүүгдэгч В.*******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 280 цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулах” гэсэн дүгнэлт гаргасан ба уг ялын дүгнэлттэй холбогдуулан шүүгдэгч, хохирогч нар санал, тайлбар гаргаагүй болно.

          Шүүгдэгч В.******* нь урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байсан эсэхийг шалгах хуудсаар Цагдаагийн ерөнхий газрын бүртгэлийн санд бүртгэгдээгүй буюу ял шийтгэлгүй байх ба шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд Эрүүгийн хуулийн  ерөнхий ангийн 6.5 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1-д заасан “тохиолдлын шинжтэй нөхцөл байдлын улмаас анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн”-ийг эрүүгийн хариуцлагыг хөнгөрүүлэх нөхцөл байдалд тооцож, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 6.6 дугаар зүйлд заасан эрүүгийн хариуцлагыг хүндрүүлэх нөхцөл байдал тогтоогдоогүй. 

Шүүх шүүгдэгч В.*******д эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхэд гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл байдал (согтууруулах ундааны зүйл хэрэглэсэн үедээ маргаан үүсгэж, хутга ашиглаж гэмтэл учруулсан байдал), учирсан хохирол, хор уршгийн шинж чанар (хохирогчийн эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирсан, хохирогч гомдолгүй гэх тайлбар), хувийн байдал (анх удаа гэмт хэрэг үйлдсэн, эрхэлсэн тодорхой ажилгүй, *******т ажиллаж өдөрт нь цалингаа тооцуулж авдаг) зэргийг харгалзан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар түүнд 280 цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял оногдуулж шийдвэрлэв.

Шүүгдэгч нь нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй оногдуулсан нийтэд тустай ажил хийлгэх ялын найман цагийг хорих ялын нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг анхааруулж, урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлж шийдвэрлэв.

        Шүүгдэгч В.******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан, битүүмжлэгдсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй байна.

     Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.2 дугаар зүйлийн 1, 4, 36.6, 36.7, 36.8, 37.1 дүгээр зүйлд заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1. овогт гийн *******г Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол санаатай учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 11.6 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч В.*******г 280 (хоёр зуун наян) цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ял шийтгэсүгэй.

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.4 дүгээр зүйлийн 4, 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч В.*******д оногдуулсан 280 (хоёр зуун наян) цаг нийтэд тустай ажил хийлгэх ялыг биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй үлдсэн нийтэд тустай ажил хийлгэх ялын 8 (найм) цагийг 1 (нэг) хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдсүгэй.

4. Шүүгдэгч В.******* нь цагдан хоригдсон хоноггүй, хохирогчид төлөх төлбөргүй, энэ хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан, битүүмжлэгдсэн зүйлгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй болохыг тус тус дурдсугай.

5. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1 дэх хэсэг, 513 дугаар зүйлийн 513.1 дэх хэсэг, Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуулийн 12 дугаар зүйлийн 12.1.1-т зааснаар шүүгдэгч В.*******гаас 489.500 (дөрвөн зуун наян есөн мянга таван зуу) төгрөгийг гаргуулж Эрүүл мэндийн даатгалын ерөнхий газарт олгосугай.

6. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.8 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.5-д зааснаар шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч В.*******д урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.

7. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 36.10 дугаар зүйлийн 4 дэх хэсэгт зааснаар шүүхийн шийтгэх тогтоол уншин сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

   8. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 38.2 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл прокурор, дээд шатны прокурор, оролцогч шийтгэх тогтоол гардан авсан буюу хүргүүлснээс хойш 14 хоногийн дотор Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсугай.

 

 

ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                                         Э.ЭНХЖАРГАЛ