2023/ШЦТ/144

 

 

 

                   МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

 

 

Арх*******нг*******й *******йм*******г д*******хь сум дундын Эрүүгийн хэргийн *******нх*******н ш*******тны шүүхийн шүүх хур*******лд**************ныг тус шүүхийн шүүгч П.Г*******ндолгор д*******рг*******лж

Улсын ялл*******гч: А.А      

Шүүгдэгч: Г.Л

Шүүх хур*******лд**************ны н*******рийн бичгийн д*******рг*******: Э.Д*******в************** н*******рыг оролцуул*******н тус шүүхийн шүүх хур*******лд**************ны т*******нхимд нээлттэй хийсэн шүүх хур*******лд**************н**************р Арх*******нг*******й *******ймгийн Прокурорын г*******зр**************с Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 11.6 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н гэмт хэрэгт холбогдуул*******н ялл*******х дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Б овогт Гын Лт холбогдох эрүүгийн 2312000000147 тоот хэргийг хялб*******ршуулс*******н журм**************р хян*******н хэлэлцэв.

 

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 1993 оны 05 дуг**************р с*******рын 19-ний өдөр Арх*******нг*******й *******ймгийн Ц*******хир сум*******нд төрсөн, 30 н*******ст*******й, эрэгтэй, бүрэн бус дунд боловсролтой, мэргэжилгүй, хувийн м*******л************** м*******лл*******д*******г, *******м бүл 4, эхнэр 2 хүүхдийн х*******мт Арх*******нг*******й *******ймгийн Ц*******хир сумын ................ гэх г*******з*******р оршин суух х*******ягт*******й, урьд ял шийтгэл эдэлж б*******йг**************гүй, улс**************с *******вс*******н г*******вья******* ш*******гн*******лгүй, Б овогт Гын Л /РД:АХ................/

 

Холбогдсон хэргийн т*******л**************р:

 

Шүүгдэгч Г.Л нь Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 11.6 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н гэмт хэрэгт холбогджээ.

 

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

 

            Шүүгдэгчийн гэм буруугийн т*******л**************р

Х*******вт*******ст хэрэгт *******в*******гдс*******н болон шүүх хур*******лд**************н**************р шинжлэн суд*******лс*******н нотлох б*******римтууд**************р Арх*******нг*******й *******ймгийн Ц*******хир сумын Х*******н-уул б*******гийн нут*******г С*******лхит гэх г*******з*******р 2023 оны 05 дуг**************р с*******рын 05-н**************с 06-нд шилжих шөнө хохирогч М.Бл нь бусд*******д зодуулж, түүний эрүүл мэндэд нь хөнгөн хохирол учирс*******н гэх үйл б*******римт тогтоогдож б*******йх бөгөөд Эрүүгийн хуульд з**************с*******н гэмт хэрэг мөн б*******йн*******.

 

Шүүгдэгч Г.Л нь Арх*******нг*******й *******ймгийн Ц*******хир сумын Х*******н-уул б*******гийн нут*******г С*******лхит гэх г*******з*******р 2023 оны 05 дуг**************р с*******рын 05-н**************с 06-нд шилжих шөнө хохирогч М.Блын нүүрэн тус г*******з*******р нь г*******р**************р************** цохиж нүдний зовхи, х*******мрын нуруунд цус хур*******лт бүхий эрүүл мэндэд хөнгөн зэргийн гэмтэл с*******н**************т*******й учруулс*******н гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруут*******й болох нь хохирогч М.Блын“...Би 2023 оны 05 с*******рын 05-ны өдөр хөдөөнөөс Ц*******хир сумын төв орж ирээд *******хынх************** хүү Будыг эмнэлэгт үзүүлээд гэрт нь хүргэж өгчхөөд Г гэдэг *******йлд очоод Лх*******гвын ээжтэй хууч хөөрч б*******йг**************д т*******н*******й бэр Б.Бт*******й Т*******ри*******т сум руу хоёул************** явс*******н юм уу? Бын эхнэр Б.Үүрийнтуя******* тэгж ярьж б*******йн******* гэж *******суус*******н өөр зүйл болоогүй. Тэгээд орой н*******м*******йг хөдөө гэртээ х*******ри*******д унт*******ж б*******йх*******д нэг хүн цохиод *******вс*******н сэрээд өндийгөөд х*******рс*******н чинь Лх*******гв*******, Нямын эхнэр Б.Үүрийнтуя*******, Б*******яр************** н*******р м*******н*******й гэрт ороод ирсэн б*******йс*******н. Лх*******гв******* н*******м*******йг з**************мд*******ж б*******йг**************д зодсон миний х*******мр**************с м*******ш их хэмжээний цус г*******рс*******н. Одоо миний зүүн т*******лын нүд хөхөрсөн, Б*******руун т*******лын ш*******н************** доошоо ирүүгээ хүртэл х*******вд*******ж хөхөрсөн, б*******руун т*******лын нүд цус хурч х*******вд*******ж т*******г болсон, х*******р*******хгүй б*******йн*******. Мөн х*******м*******р хөхөрч битүү х*******вдс*******н м*******ш их өвчтэй б*******йн*******. Би зүгээр б*******йж б*******йг**************д зодуулс*******н тул гомдолтой б*******йн*******...” гэх мэдүүлэг/хх-ийн 6-7 дуг**************р т*******л/, гэрч Б.Үүрийнтуя*******гийн”...М.Бл эгчийн г*******дн******* м*******шинт*******й очоод зогссон чинь Г.Л эхлээд м*******шин**************с бууг**************д гэрт орсон *******р**************с нь бид н*******рыг гэрт орсон чинь Г.Л, М.Бл эгчийн х*******м*******р нүүрэн хэсэгт г*******р**************р************** цохисон х*******мр**************с нь цус г*******рч б*******йс*******н. Тэгээд бид н*******р Г.Лыг с*******лг**************д *******в**************д явс*******н...” гэх мэдүүлэг/хх-ийн 10-11 дүгээр т*******л/, гэрч Д.Б*******тб*******ярын”...2023 оны 05 дуг**************р с*******рын 05-ны орой 22 ц*******гийн үед гэртээ н*******м*******йг б*******йх*******д м*******н*******й Г.Л, н.Б, Б.Үүрийнтуя******* н*******р орж ирээд дээд хотонд *******йлд очин гэхээр нь би м*******шинд нь сууг**************д явс*******н чинь М.Бл гээд *******йлын г*******д************** ирээд Г.Л түрүүлээд м*******шин**************с бууг**************д *******йлд орсон н*******м*******йг м*******шин**************с бууг**************д *******р**************с нь гэрт орсон чинь Г.Л нь М.Бл гэдэг хүнийг нүүрэн тус г*******з*******р нь цохиж х*******мр**************с нь цус г*******рг*******с*******н б*******йх**************р нь би с*******лг**************д гэрээс *******в**************д г*******рс*******н...” гэх мэдүүлэг/хх-ийн 18-19 дүгээр т*******л/, өөрийн гэм бурууг хүлээн мэдүүлсэн ялл*******гд*******гч Г.Лын мэдүүлэг, хохирогчийн биед хөнгөн хохирол учирс*******н болохыг тогтоосон Арх*******нг*******й *******ймгийн Шүүхийн шинжилгээний *******лб*******ны 2023 оны 05 дуг**************р с*******рын 10-ны өдрийн 154 дуг**************рт*******й шинжээчийн дүгнэлт зэрэг нотлох б*******римтууд**************р нотлогдон тогтоогдож б*******йн*******.

 

 Шүүгдэгч Г.Л нь хохирогчийн эрүүл мэндэд нүдний зовхи, х*******мрын нуруунд цус хур*******лт бүхий хөнгөн хохирол с*******н**************т*******й учруулс*******н үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн 11.6 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэг з**************с*******н гэмт хэргийг шинжийг х*******нг*******ж б*******йн*******, шүүгдэгч өөрийн үйлдэл хууль бус болохыг ух*******мс*******рл*******ж, түүнийг хүсч үйлдсэн, хохирол хор уршигт зориуд хүргэсэн, уг гэмт хэргийг гэм буруугийн с*******н**************т*******й хэлбэрээр үйлдсэн гэж үзлээ.

 

Арх*******нг*******й *******ймгийн прокурорын г*******зр**************с шүүгдэгч Г.Лын хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол с*******н**************т*******й учруулс*******н үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 11.6 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************сн**************р ялл*******х дүгнэлт үйлдсэн нь үндэслэлтэй, зүйлчлэл тохирсон, х*******вт*******ст хэрэгт *******в*******гдс*******н болон т*******луудын хүсэлтээр шүүх хур*******лд**************н**************р шинжлэн суд*******лс*******н дээрх нотлох б*******римт нь хуульд з**************с*******н үндэслэл, журмын д*******гуу цуглуулж, бэхжүүлсэн,  хэрэг хян*******н шийдвэрлэх *******жилл*******г**************нд оролцогчдын хуули*******р х*******мг**************л*******гдс*******н эрхийг х*******сс*******н, хязг**************рл*******с*******н зөрчил тогтоогдоогүй, эдгээр б*******римтууд нь хэрэгт х*******м**************р*******лт*******й, *******ч холбогдолтой, үйл б*******римтыг х*******нг*******лтт*******й тогтоож ч*******дс*******н,  хэргийг шийдвэрлэх боломжтой б*******йн******* гэж  шүүх дүгнэв.

 

Шүүгдэгч нь өөрт холбогдох хэргийг хялб*******ршуулс*******н журм**************р хян*******н шийдвэрлүүлэх хүсэлтийг с*******йн дур**************р г*******рг*******с*******н, хэрэг хян*******н шийдвэрлэх *******жилл*******г**************нд өмгөөлөгчгүй оролцох хүсэлтээ бичгээр илэрхийлсэн бөгөөд хууль бус**************р хэрэг хүлээлгэсэн нөхцөл б*******йд*******л тогтоогдохгүй б*******йг************** болно.

Иймд шүүгдэгч Г.Лыг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол с*******н**************т*******й учруулс*******н гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруут*******йд тооцож эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэх үндэслэлтэй б*******йн*******.

 

Хохирогч М.Блын эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол учирс*******н болох нь шинжээчийн дүгнэлтээр тогтоогдсон, хохирогч мөрдөн б*******йц**************лтын ш*******т*******нд мэдүүлэг өгөхдөө гомдол с*******н*******л, нэхэмжлэх зүйлгүй гэж мэдүүлсэн тул шүүгдэгчийг энэ тогтоолоор бусд*******д төлөх хохирол төлбөргүй б*******йн******* гэж дүгнэв.

 

Шүүгдэгчид эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэх т*******л**************р:

Шүүхээс шүүгдэгчид эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэхдээ гэмт хэрэг үйлдсэн нөхцөл б*******йд*******л, учирс*******н хохирол, хор уршгийн шинж ч*******н*******р, гэмт  хэрэг үйлдсэн хүний хувийн б*******йд*******л, эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хөнгөрүүлэх, хүндрүүлэх нөхцөл б*******йдлыг т*******л бүрээс нь х*******рг*******лз*******н үзэхээр хуульчилс*******н, шүүгдэгч Г.Лт Эрүүгийн хуульд з**************с*******н эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хүндрүүлж оногдуул*******х нөхцөл б*******йд*******л *******ль *******ль нь тогтоогдохгүй б*******йх б******* *******нх уд************** гэмт хэрэг үйлдсэнг эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хөнгөрүүлэн оногдуул*******х нөхцөл б*******йд*******лд тооцов.  

Шүүгдэгч нь өөрийн гэм буруу болон прокурорын сонсгосон ял, эрүүгийн х*******риуцл*******гыг хүлээн зөвшөөрсөн үндэслэлээр Эрүүгийн хэрэг хян*******н шийдвэрлэх тух*******й хуулийн 17.4 дүгээр зүйлд з**************сны д*******гуу хэргийг  хялб*******ршуулс*******н журм**************р шийдвэрлүүлэхээр шүүхэд ирүүлсэн,  шүүгдэгч нь дээрх гэмт хэрэг үйлдсэн болох нь х*******вт*******ст хэрэгт *******в*******гдс*******н нотлох б*******римтууд**************р нотлогдсон, гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруу, прокурорын сонсгосон ялыг хүлээн зөвшөөрсөн, хохирогчтой эвлэрсэн тул хэргийг хялб*******ршуулс*******н журм**************р хян*******н шийдвэрлэж, түүнийг хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол с*******н**************т*******й учруулс*******н гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруут*******йд тооцож  эрүүгийн х*******риуцл*******г******* хүлээлгэх үндэслэлтэй б*******йн*******.  

 

Прокурорын с*******н*******л болгож, шүүгдэгчийн хүлээн зөвшөөрсөн торгох ял нь Эрүүгийн хуульд нийцсэн б*******йх бөгөөд шүүгдэгч тух*******йн эрүүгийн х*******риуцл*******гын хууль зүйн үр д*******г*******врыг ух*******мс*******рл*******н ойлгосон б*******йх тул прокурорын с*******н*******лын хүрээнд торгох ял оногдуулж, шүүгдэгчийн орлого олох боломжийг х*******рг*******лз*******н оногдуулс*******н торгох ялыг 3 с*******рын хуг*******ц**************нд хэсэгчлэн төлүүлэхээр шийдвэрлэж, шүүхээс тогтоосон хуг*******ц**************нд торгох ялыг биелүүлээгүй бол торгох ялын *******рв*******н т*******в*******н нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ял**************р солих болохыг мэдэгдэж, шүүгдэгч нь энэ хэрэгт ц*******гд*******н хоригдсон хоноггүй, бусд*******д төлөх төлбөргүй, түүнээс г*******ргуул*******х хэрэг хян*******н шийдвэрлэх *******жилл*******г**************ны з*******рд*******лгүй, хэрэгт эд мөрийн б*******римт**************р хур**************гдс*******н болон битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй болохыг тус тус дурд*******ж шийдвэрлэв.

 

Монгол Улсын Шүүхийн тух*******й хуулийн 22 дуг**************р зүйлийн 22.1.4 дэх хэсэг, Эрүүгийн хэрэг хян*******н шийдвэрлэх тух*******й хуулийн 17.4 дүгээр зүйлийн 5, 7, 8 д*******хь хэсэг, 36.2 дуг**************р зүйлийн 1, 2, 4, 36.8, 36.10 дуг**************р зүйлийн 4 дэх хэсэг, 37.1, 38.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэг, 38.2 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт тус тус з**************сныг удирдл*******г******* болгон

 

ТОГТООХ нь:

 

1. Шүүгдэгч Б овогт Гын Лыг Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 11.6 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************с*******н хүний эрүүл мэндэд хөнгөн хохирол с*******н**************т*******й учруулс*******н гэмт хэрэгт гэм буруут*******йд тооцсуг*******й.

 

2. Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн тусг*******й *******нгийн 11.6 дуг**************р зүйлийн 1 дэх хэсэгт з**************сн**************р шүүгдэгч Г.Лыг 450/дөрвөн зуун т*******вь/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000/дөрвөн зуун т*******вин мянг*******/ төгрөгөөр торгох ял**************р шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий *******нгийн 5.3 дуг**************р зүйлийн 4 дэх хэсэгт з**************сн**************р шүүгдэгч Г.Л нь шүүхээс оногдуулс*******н 450/дөрвөн зуун т*******вь/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 450.000/дөрвөн зуун т*******вин мянг*******/ төгрөгөөр торгох ялыг шийтгэх тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болсноос хойш 3/гур*******в/ с*******рын хуг*******ц**************нд хэсэгчлэн төлүүлэхээр тогтоосуг*******й.

 

4. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий *******нгийн 5.3 дуг**************р зүйлийн 5 д*******хь хэсэгт з**************сн**************р шүүгдэгч Г.Л нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хуг*******ц**************нд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын 15/*******рв*******н т*******в/ нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг 1/нэг/ хоногоор тооцож хорих ял**************р солихыг мэдэгдсүгэй.

 

5. Шүүгдэгч Г.Л нь энэ хэрэгт ц*******гд*******н хоригдсон хоноггүй, бусд*******д төлөх төлбөргүй, хэрэгт эд мөрийн б*******римт**************р хур**************гдс*******н болон битүүмжлэгдсэн хөрөнгөгүй, шүүгдэгчээс г*******ргуул*******х хэрэг хян*******н шийдвэрлэх *******жилл*******г**************ны з*******рд*******лгүй болохыг тус тус дурдсуг*******й.

 

6. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй бөгөөд шүүгдэгч, хохирогч н*******р шийтгэх тогтоолыг г*******рдуулс*******н, эсхүл Эрүүгийн хэрэг хян*******н шийдвэрлэх тух*******й хуулийн 11.9 дүгээр зүйлд з**************сны д*******гуу хүргүүлсэнээс хойш 14 хоногийн дотор Эрүүгийн хэрэг хян*******н шийдвэрлэх тух*******й хуулийг ноцтой зөрчсөн гэсэн үндэслэлээр Арх*******нг*******й *******ймгийн Эрүү, Иргэний хэргийн д*******вж з**************лд*******х ш*******тны шүүхэд д*******вж з**************лд*******х гомдол г*******рг*******х, улсын ялл*******гч, дээд ш*******тны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй болохыг дурдсуг*******й.

 

7. Гомдол г*******рг*******х эрх бүхий этгээд д*******вж з**************лд*******х журм**************р гомдол г*******рг*******с*******н, улсын ялл*******гч эсэргүүцэл бичсэн тохиолдолд шийтгэх тогтоолын биелэлтийг түдгэлзүүлж, тогтоол хуулийн хүчин төгөлдөр болох хүртэлх хуг*******ц**************нд шүүгдэгч Г.Лт *******вс*******н хувийн б*******т*******лг************** г*******рг*******х т*******сл*******н сэргийлэх *******рг******* хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхээр тогтоосуг*******й.

 

 

 

 

 

ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                   П.ГАНДОЛГОР