МОНГОЛ УЛСЫН НЭРИЙН ӨМНӨӨС

******* аймаг дахь сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг шүүгч Зоригоогийн Нандинцэцэг даргалж,

  Нарийн бичгийн дарга Ч.Алтанзул

  Улсын яллагч Э.*******

  Шүүгдэгч Д.******* нарыг оролцуулан тус шүүхийн шүүх хуралдааны танхимд нээлттэй явуулж, ******* аймгийн Прокурорын газрын хяналтын прокуророос Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн Д.*******д холбогдох *******3*******30003107 дугаартай эрүүгийн хэргийг хянан хэлэлцэв.                        

Шүүгдэгч: Монгол Улсын иргэн, 75 оны 11 дүгээр сарын 13-ны өдөр ******* аймгийн ******* суманд төрсөн, настай, тусгай дунд боловсролтой, оператор мэргэжилтэй, ам бүл-5, хүүхдүүдийн хамт амьдардаг, ******* хот ******* дүүрэг *******-р хороо *******-р байрны ******* тоотод оршин суух хаягтай, урьд эрүүгийн хариуцлага хүлээж байгаагүй, хэрэг хариуцах чадвартай овогт гийн ******* /регистрийн дугаар: /            

Шүүгдэгч Д.******* нь *******0************** оны 0 дугаар сарын *******-ны өдрөөс *******0************** оны 07 дугаар сарын *******9-ний өдрийн хооронд “Хорхой өвсний сүлжээнд элсүүлнэ” гэж  худал хэлж хохирогч Б.г хуурч, бодит байдлыг нуух замаар төөрөгдөлд оруулан, өөрийн Хаан банкны ************** дугаарын дансаар дамжуулан 1,17,0 /нэг сая зургаан зуун арван долоон мянга таван зуун мянган/ төгрөгийг шилжүүлэн авч залилсан гэмт хэрэгт холбогджээ. 

Шүүгдэгчийн холбогдсон хэрэг нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан залилах гэмт хэрэгт хамаарч  байна.

Шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн, хэрэгт цугларсан яллах болон цагаатгах нотлох баримтуудыг шинжлэн хэлэлцээд

                                                 ТОДОРХОЙЛОХ нь:

1.1 Шүүгдэгч овогт гийн ******* нь *******0************** оны 0 дугаар сарын *******-ны өдрөөс *******0************** оны 07 дугаар сарын *******9-ний өдрийн хооронд ******* аймгийн сумын иргэн Б.тай утсаар холбогдож “Хорхой өвсний сүлжээнд элсүүлнэ”, Хорхой өвсний сүлжээний бараа бүтээгдэхүүний агуулахыг хамтарч суманд ажиллуулъя, ” бараа бүтээгдэхүүний үнэ шилжүүлээч“,  гэж хэлэн *******0************** оны 0 дугаар сарын *******-ны өдөр 3750 төгрөгийг, *******0************** оны 0 дугаар сарын *******7-ны өдөр 5,000 төгрөгийг, *******0************** оны 07 дугаар сарын *******9-ний өдөр 9*******,000 төгрөг нийт 1,17,0 /нэг сая зургаан зуун арван долоон мянга таван зуун/ төгрөгийг өөрийн ХААН банкны эзэмшлийн ************** дансаар дамжуулан авсан боловч Б.д  амласан бараа бүтээгдэхүүнүүдээ шилжүүлээгүй, мөн Хорхой өвсний сүлжээнд элсүүлэлгүй мөнгийг өөрийн өмчлөлд авсан хэргийн үйл баримт нь  хэрэгт авагдаж шүүх хуралдаанаар хэлэлцэгдсэн дараах нотлох баримтуудаар тогтоогдож байна. Тухайлбал:  

Д.*******д бараа бүтээгдэхүүний үнийг төлөх, хорхой өвсний сүлжээнд элсэх зорилгоор мөнгө шилжүүлсэн тухайгаа шууд тусган мэдүүлсэн хохирогч Д.гийн “ *******0************** оны 0 сарын *******0-дын үеэр миний дугаарын утас руу...танихгүй дугаараас эмэгтэй хүн залгаад өөрийгөө ******* гэж танилцуулаад, би *******ых таны дугаарыг эгчээс авсан юм. Хорхой өвсний сүлжээ хийдэг юм. ******* нутагтаа энэ сүлжээг хийх гээд өөрийг чинь судалсан чинь өөрөө хүний итгэл даачихмаар, худал хэлэхгүй, дажгүй хүн байна. Та агуулах л хий, би хүмүүсээ явуулаад та гаргаж өгөөд түүнээсээ хувь хишиг хүртээд, хүнд дараа болохгүй ажил хий гэсэн утгатай зүйлийг надад *******-3 удаа ярихаар нь би агуулах юм бол ажлынхаа хажуугаар хийе гэж хэлсэн юм. Тэгээд байж байтал нөгөө ******* гэж хүн та манай сүлжээнд орох хэрэгтэй, орохын тулд элсэлтийн мөнгө гэж 375.0 төгрөгийг тушаа гэхээр нь Д.******* гэх хүний ************** тоот данс руу *******0************** оны 0 дугаар сарын *******-ны өдөр хийсэн. Тэгээд маргааш нь буюу *******0************** оны 0 дугаар сарын *******7-ны өдөр дахиж холбогдоод та 375.0 төгрөгийн багцаа ахиулах юм бол 10 ширхэг нүүрний эспрей бэлгэнд авна. Та багцаа ахиул гэхээр нь би дахин нөгөө данс руу мөн өдрөө 5.00 төгрөг шилжүүлснээс хойш ******* бид ******* чат бичээд холбоотой байсан.

Тэгээд *******0************** оны 07 дугаар сарын сүүлээр мөнгөжүүлсэн ус, алтжуулсан ус гээд нэг бүтээгдэхүүн гарсан байна. Түүнийг та агуулахаараа зарна энэ их чанартай сайн бүтээгдэхүүн учраас эрэлт ихтэй байгаа. Монголд үйлдвэрээ оруулах гэж байгаа та эртхэн элссэн дээр, тэгэхгүй бол эгнээ байраа алдах гээд байна. Одоо хамгийн бага багцаар элс яваандаа би багцыг нь ахиулж өгнө гэхээр нь *******0************** оны 07 дугаар сарын *******9-ны өдөр Д.******* гэх хүний ************** тоот данс руу 9*******.000 төгрөг шилжүүлсэн. эгч рүү утасдаж, танай энэ хүн чинь яагаад дахин дахин мөнгө нэхээд байна гэж уурлахад эгч “******* битгий мөнгө зээлүүл, эгч нь ярьж хэлье” гэснээс хойш ******* надаас мөнгө нэхэхээ больсон. Тэгээд би ******* гэх хүнд залилуулснаа мэдээд мөнгө нэхэхэд ******* надад бараагаа аймгаар том машинтай аваад явж байна. Хотод очиж сургалтаа хийчхээд, наана чинь очиж сүлжээгээ хийнэ гэж хэлээд намайг залилсан. ...Би Д.******* гэх хүний дансанд нийт 3 удаагийн гүйлгээгээр 1,17,0 төгрөг шилжүүлж залилуулсан...гэсэн мэдүүлгээр,

Б.гийн Хаан банкны дугаарын дансаас Д.*******ы ************** дугаарын данс руу нийт 1,17,0 төгрөгийн гүйлгээ хийснийг нотолсон депозит дансны  дэлгэрэнгүй хуулгаар,

Б. Д.******* руу бараа бүтээгдэхүүн авах зорилгоор мөнгө  шилжүүлсэн  талаар мэдүүлсэн гэрч Ж.гийн “...*******0************** оны 0 дугаар сарын сүүлээр манай ээж сүлжээнд ороод агуулах хийвэл болмоор юм байна гээд хоорондоо ярьж байсан. Эхэндээ бол ямар хүнтэй холбогдоод ямар сүлжээнд ороод байгааг нь мэдээгүй юм. Тэгээд сүүлд манай ээж гийн утасны дугаар, нэрийг нь эгч ******* гэх хүнд өгсөн гэдгийг нь мэдсэн. Тэгсэн чинь ******* гэх хүн нь манай ээжээс бараа бүтээгдэхүүн өгнө, их мөнгө олдог сүлжээнд элсүүлнэ гэж 3 удаа нийт 1,17,0 төгрөгийг өөрийнхөө Хаан банкны ************** гэсэн данс руу шилжүүлэн авч манай ээжийг залилсан. Тэр ******* гэдэг эмэгтэйг танихгүй, манай ээж ч сайн танихгүй утсаар ярьж холбогдож байсан...” гэсэн мэдүүлгээр,

Б.г Хорхой өвсний сүлжээнд элсүүлээгүй тухай мэдүүлсэн гэрч Б.ын мэдүүлгээр тогтоогдож байна.

1.*******. Энэ хэрэгт Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.******* дугаар зүйлд заасан нотолбол зохих байдлуудыг хангалттай шалгаж тодруулсан, мөрдөн байцаалтын явцад оролцогчийн хуулиар хамгаалагдсан эрхийг хассан, хязгаарласан, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлагыг зөрчсөн гэх ноцтой зөрчил тогтоогдоогүй байна.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад хохирогч, гэрч нараас мэдүүлгийг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан журмын дагуу бэхжүүлж авсан, мэдүүлгийн агуулга зөрүүгүй, хохирогч, гэрчийн мэдүүлэг нь хэрэгт хамааралтай хэргийн үйл баримтыг нотолсон байна.

Шүүх хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 1.1 дүгээр зүйлийн 13 дахь хэсэгт заасныг баримтлан үнэлсэн бөгөөд хэргийн үйл баримтыг нотолж байгаа баримтууд нь тухайн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдолтой төдийгүй шүүгдэгчийн үйлдлийг хангалттай нотолж чадсан, хууль ёсны баримтууд байна.

1.3. Залилах гэмт хэргийн хувьд гэмт этгээд өөрийн үйлдлийг хууль ёсны гэсэн хуурамч сэтгэгдлийг өмчлөгчид төрүүлж өмчлөгчөөс эд хөрөнгийг нь сайн дурын үндсэн дээр өөртөө шилжүүлэн авдаг бөгөөд ингэхдээ гэмт үйлдлээ хэрэгжүүлж эхлэхээс өмнө тухайн эд хөрөнгө, түүнийг эзэмших, өмчлөх эрхийг буцааж өгөхгүй байх, хариу төлбөрийг хийхгүй байх санаа зорилгыг агуулдаг болно.

Өөрөөр хэлбэл, гэмт этгээд бусдыг хуурч, эсхүл баримт бичиг, эд зүйл, цахим хэрэгсэл ашиглаж, эсхүл зохиомол байдлыг зориудаар бий болгох, сүсэг бишрэлийг далимдуулах, бодит байдлыг нуух замаар төөрөгдөлд оруулж, эсхүл нэр хүнд, урьдын харилцааны явцад бий болсон итгэлийг урвуулан ашиглаж эзэмшигч, өмчлөгчийн эд хөрөнгө, эд хөрөнгийн эрхийг шилжүүлэн авдаг.

Д.******* нь Б.д бараа бүтээгдэхүүний агуулах байгуулах, Хорхой өвсний сүлжээнд элсүүлэх, бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлнэ гэх зэргээр итгэл үнэмшил төрүүлэн түүнээс 1,17,0 төгрөгийг шилжүүлэн авсан. Ийнхүү шилжүүлж авсан мөнгөөрөө бараа бүтээгдэхүүн аваагүй, түүнтэй байгуулсан гэрээгээ биелүүлэх талаар ямар нэгэн үйлдэл хийгээгүй  байдалд дүгнэлт хийхэд гэрээний харилцаагаар халхавчлан бусдын эд хөрөнгийг залилан мэхэлж авч 1,17,0 төгрөгийн шилжүүлэхгүй байх гэмт санаа зорилго төрж, хохирогчийг төөрөгдүүлэх замаар бусдын эд хөрөнгийг авсан нь  залилах гэмт хэргийн шинжтэй байна.

Иймд шүүгдэгч Д.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан буюу бусдын эд хөрөнгийг залилан мэхэлж авсан  гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох нь зүйтэй байна.

Шүүгдэгч нь гэмт хэргийн улмаас учирсан хохирол нийт 1,17,0 төгрөгийг хохирогчид нөхөн төлсөн нь  хохирогчид мөнгө шилжүүлсэн баримтаар тогтоогдож байх тул түүнийг бусдад төлөх төлбөргүй гэж үзлээ.

*******. Шүүгдэгчид эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх талаар:     

*******.1 Эрүүгийн хуулийн 1. дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Энэ хуульд заасан гэмт хэрэг үйлдсэн нь шүүхээр тогтоогдсон гэм буруутай хүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэнэ” гэж заасныг баримтлан шүүгдэгч  Д.*******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон тул түүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэх нь зүйтэй. 

 Шүүгдэгчид холбогдох хэргийг хялбаршуулсан журмаар шийдвэрлүүлэхээр шүүхэд шилжүүлсэн шүүгдэгчид прокурорын сонсгосон Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 00 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 00,000 төгрөгөөр торгох  ял оногдуулах санал нь Монгол Улсын Эрүүгийн хуулийн 1.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан “Эрүүгийн хариуцлага нь тухайн хүн, хуулийн этгээдийн үйлдсэн гэмт хэрэг, гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар хэр хэмжээ, гэм буруугийн хэлбэрт тохирсон байна” гэсэн зарчмыг зөрчөөгүй байна.     

Түүнчлэн Эрүүгийн хуулийн  5.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Эрүүгийн хариуцлагын  зорилго нь гэмт хэрэг үйлдсэн хүн, хуулийн этгээдийг цээрлүүлэх, гэмт хэргийн улмаас зөрчигдсөн эрхийг сэргээх, хохирлыг нөхөн төлүүлэх, гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх, гэмт хэрэг үйлдсэн хүнийг нийгэмшүүлэхэд оршино” гэж заасан эрүүгийн хариуцлагын зорилготой нийцэж байгаа тул түүнд эрүүгийн хариуцлага хүлээлгэхдээ хөнгөрүүлэх хүндрүүлэх нөхцөл байдлыг харгалзан үзэлгүйгээр Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17. дүгээр зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар прокурорын саналын хүрээнд буюу Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар 00 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 00,000 төгрөгөөр торгох ял оногдуулах нь зүйтэй байна.

 Шүүгдэгч Д.******* нь энэ хэрэгт цагдан хоригдсон хоноггүй, шүүгдэгчээс гаргуулах эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан зүйлгүй, түүнээс гаргуулах хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, шүүгдэгчийн эд хөрөнгийг битүүмжлээгүй, шүүгдэгч нь хохирогчид төлөх төлбөргүй болохыг тус тус дурдах нь зүйтэй гэж үзээд

   Монгол Улсын Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 3. дугаар зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.1, 1.*******, 1.5, 1., 3. дугаар зүйлийн , 5 дахь хэсэг, 17. дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт  тус тус удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

   1. Шүүгдэгч овогт ын *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан бусдыг хуурч эд хөрөнгийг шилжүүлэн авч залилах  гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.

*******. Монгол улсын Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 17.3 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Д.*******ыг 00 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 00,000 төгрөгөөр торгох ялаар шийтгэсүгэй.

 

3. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн дэх хэсэгт зааснаар шүүгдэгч Д.*******д оногдуулсан 00 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр буюу 00,000 төгрөгөөр торгох ялыг тогтоол хүчинтэй болсноос хойш 3 сарын  хугацаанд хэсэгчлэн сар бүр тэнцүү хэмжээгээр төлөхөөр тогтоосугай.

. Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5 дахь хэсэгт зааснаар шүүгдэгч нь шүүхээс тогтоосон хугацаанд  торгох ялыг  биелүүлээгүй  бол биелэгдээгүй  торгох ялын 15 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг  1 хоногоор тооцож, хорих ялаар солихыг анхааруулсугай.

5. Шүүгдэгчид *******0*******3 оны 0 дугаар сарын 1-ны өдөр авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол хэвээр үргэлжлүүлсүгэй.         

. Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдсан эд зүйлгүй, шүүгдэгч нь тогтоол гарахын өмнө цагдан хоригдоогүй, түүнээс гаргуулах эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны зардалгүй, хохирогчид төлөх төлбөргүй, шүүгдэгчийн эд хөрөнгийг битүүмжлээгүй, шүүгдэгчийн иргэний үнэмлэхийг шүүхэд ирүүлээгүй, иргэний үнэмлэхийн лавлагаа хэрэгт хавсаргагдсан болохыг тус тус дурдсугай.

7. Шийтгэх тогтоол уншиж сонсгосноор хүчинтэй болохыг дурдсугай.

. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 17. дүгээр зүйлийн 7, дахь хэсэгт зааснаар талууд оролцогчид гагцхүү Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн тохиолдолд шийтгэх тогтоолыг гардан авснаас эсхүл хүргүүлснээс 1 хоногийн дотор ******* аймгийн Эрүү иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч түүний дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэй, бусад тохиолдолд гомдол, эсэргүүцэл гаргахгүй болохыг тус тус дурдсугай.

 

             ДАРГАЛАГЧ, ШҮҮГЧ                            З.НАНДИНЦЭЦЭГ