Багануур дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн эрүүгийн шүүх хуралдааныг ерөнхий шүүгч Д.Оюунбат даргалж тус шүүхийн танхимд нээлттэй явуулж, Нийслэлийн Багануур дүүргийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1 дэх хэсэгт зааснаар яллагдагчаар татах тогтоол үйлдэж ирүүлсэн Б.Баатархуягт холбогдох 201601070196 дугаартай эрүүгийн хэргийг 2016 оны  11 дүгээр сарын 8-ны өдөр хүлээн авч хянан хэлэлцэв.

Шүүх хуралдаанд:

              Нарийн бичгийн дарга:                         Л. Отгончимэг  

              Улсын яллагч:                                       Х.Эрдэнэтуяа

   Шүүгдэгч:                                                    Б.Баатархуяг  нар оролцов.

           

Шүүгдэгч: Монгол улсын иргэн, 1972 оны 09 дүгээр сарын 30-ны өдөр Улаанбаатар хот Налайх дүүрэгт төрсөн, 44 настай, эрэгтэй, бүрэн дунд боловсролтой, эксковаторын машинч мэргэжилтэй, энэ хэрэгт татагдах үедээ бусдын мал маллаж байсан, ам бүл ганцаараа,  Багануур дүүргийн 5 дугаар хороо Нарийн нуурын хэсэгт оршин суух,

Шүүгдэгч Б.Баатархуяг нь Налайх дүүргийн шүүхийн 2005 оны 03 дугаар сарын 23-ны өдрийн 30 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 91 дүгээр зүйлийн 91.1-д зааснаар 12 жилийн хорих ял шийтгүүлж Баянзүрх дүүргийн шүүхийн 2013 оны 3 дугаар сарын 28-ны өдрийн 205 дугаартай шүүгчийн захирамжаар 2 жил 3 сар 14 хоногийн хорих ялаас хугацаанаас өмнө тэнсэн суллагдсан,

Багануур дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2015 оны 09 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 94 дугаартай шийтгэх тогтоолоор эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 3 сар 10 хоногийн хугацаагаар баривчлах ял шийтгүүлж  2015 оны 12 дугаар сарын 31-ны өдөр хугацаа дуусч суллагдсан, Халбин овгийн Батчулууны Баатархуяг /РД:УГ72093016/

 

Б.Баатархуяг нь бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэгт холбогджээ.

ТОДОРХОЙЛОХ нь :

Шүүхийн хэлэлцүүлэгт дараах нотлох баримтуудыг шинжлэн судлав. Үүнд:

Шүүгдэгчийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт мэдүүлсэн

Би Арцсэд ахын гэрт 2016 оны 08 дугаар сарын 09-ний өдөр  22 цагийн үед ороход Ч.Мөнхбаяр тэднийд байсан. Бид гурав хамтдаа 1 шил архи хувааж уугаад, хөзөр тоглосон. Би хожигдож Мөнхбаяртай хоорондоо маргалдсан. Мөнхбаярыг түлхэж унагаж, зүүн нүд рүү нь гараараа нэг удаа цохичихоод гараад явсан. Би гаднаас согтуу орж ирсэн болохоор болсон үйл явдлыг сайн санахгүй байна. Мөнхбаярт эмчилгээний зардалд 200 000 төгрөг өгсөн гэв. /шүүх хуралдааны тэмдэглэл/

 Хохирогч Ч. Мөнхбаярын мөрдөн байцаалтад өгсөн мэдүүлэгт  

“...2016 оны 08 дугаар сарын 09-ний орой 22 цагийн үед Багануур дүүргийн 1 дүгээр хороо 22 дугаар байрны 107 тоотод найз Арцсэдийн гэрт очоод юм яриад сууж байхад гаднаас зүс мэдэх Баатархуяг болон Ганбат нар орж ирсэн. Би Баатархуяг, Ганбат хоёрт мөнгө өгөөд тэднийг гаргаж 0,75 граммын Монгол стандарт архи авчруулж Арцсэд, Баатархуяг, Ганбат бид дөрөв хувааж уугаад хөзөр тоглоод сууж байтал Баатархуяг хожигдчихоод гэнэт намайг пизда минь гэж хэлэхээр нь би “чи настай хүмүүстэй хамт байж хамаагүй ингэж харааж болохгүй шүү дээ” гэж хэлтэл босч ирээд намайг түлхэж унагаахад би толгойны ар хэсгээрээ ширээний булан мөргөөд унасан, толгойноос цус гарч байхаар нь “чи яаж байгаа юм" гээд босч ирээд Баатархуягийг бариад авсан чинь миний зүүн нүд рүү гараараа цохичихсон юм. Тухайн үед Баатархуягтай хамт ирсэн Ганбат бид хоёрыг салгасан, Баатархуягт миний нүд юм харахаа больчихлоо шүү гэж хэлсэн чинь гараад явсан юм. Миний зүүн нүдний болор хазайсан, юм харахад бүүдгэр харагдаж байгаа. Хоёр жилийн өмнө зүүн нүдэндээ уян болор 450,000 төгрөгөөр суулгасан юм. Ингээд зүүн нүдний хараа овоо сайжирсан байтал энэ үйлдлээс болор нь доргиж хөдөлсөн байсан, Баатархуягаас эмчилгээний зардалд 200 000 төгрөг авсан. Одоо нэхэмжлэх зүйлгүй, гомдол саналгүй” гэжээ /хх-н 21-р тал /

 

Гэрч П.Арцсэдийн мөрдөн байцаалтын шатанд өгсөн мэдүүлэгт 

 “Би 2016 оны 08 дугаар сарын 09-ний өдөр Багануур дүүргийн 1 дүгээр хороо 22 дугаар байрны 17 тоотод гэртээ найз Мөнхбаяртай яриад сууж байтал 13 цаг өнгөрч байхад Баатархуяг нэг залуутай хамт орж ирсэн. Бид нар 0,75 граммын  Ерөөл архи хувааж уугаад миний нойр хүрээд хэвтсэн. Мөнхбаяр, Баатархуяг нөгөө танихгүй залуу гурав хөзөр тоглоод сууж байсан. Би хальт зүүрмэглээд байтал түжигнэхээр нь сэрээд харсан чинь Баатархуяг, Мөнхбаяр хоёр барьцалдчихсан зогсож байхаар нь  “хөөе хөөе боль энэ хэрүүл хийдэг газар биш” гээд гурвууланг нь гэрээсээ хөөж гаргасан. Маргааш нь буюу 2016 оны 08 дугаар сарын 10-ны өдөр 14 цагийн үед Мөнхбаяр манай гэрт орж ирээд Баатархуяг өчигдөр миний муу нүд рүү цохичихлоо суулгасан болор нь хөдөлчихсөн юм шиг байна гэж ярьж байсан” гэжээ /хх-н 23-р тал /

 

Шинжээчийн 09шэ/337  дугаартай дүгнэлтэд

1. Ч.Мөнхбаярын биед дагзанд оёдол бүхий шарх, зүүн хөмсгөнд зулгаралт гэмтэл тогтоогдлоо.
2. Тухайн гэмтэл нь шинэ гэмтэл.
3. Дээрх гэмтэл нь мохоо хүчин зүйлийн нэг удаагийн нэг удаагийн хүчин зүйлээр үүсгэгдсэн байх боломжтой.
4. Шүүх эмнэлгийн гэмтлийн зэрэг тогтоох журмын 2.4.1-т зааснаар гэмтлийн хөнгөн зэрэгт хамаарна.
5. Цаашид энгийн хөдөлмөрийн чадварын тогтонги алдалтанд нөлөөлөхгүй гэжээ /хх-н 28-р тал /  

Бэлэн мөнгө хүлээн авч хүлээлгэн өгсөн тухай тэмдэглэлд “2016 оны 11 сарын 01-ний өдөр сэжигтэн Б.Баатархуяг хохирогч Ч.Мөнхбаярт 10 ширхэг 20,000 төгрөгийн дэвсгэрт буюу нийт 200,000 төгрөгийг хүлээлгэн өгсөн” гэжээ  /хх-ийн 56-р тал /

Шүүхээс хэргийн талаар тогтоосон байдал болон тэдгээрт өгсөн дүгнэлтийн талаар:

Баатархуяг нь 2016 оны 08 дугаар сарын 09-ний орой 22 цагийн үед Багануур дүүргийн 1 дүгээр хороо 22 дугаар байрны 107 тоотод Ч.Мөнхбаярыг түлхэж унагаж ширээний булан мөргүүлж, зүүн нүд рүү нь гараараа цохиж дагзанд оёдол бүхий шарх, зүүн хөмсгөнд зулгаралт бүхий гэмтэл учруулсан нь хохирогч Ч.Мөнхбаярын “Баатархуяг хөзөр тоглож хожигдчихоод намайг пизда минь гээд түлхэж унагаахад би толгойны ар хэсгээрээ ширээний булан мөргөж толгойноос цус гарсан, босож ирээд Баатархуягийг бариад автал миний зүүн нүд рүү гараараа цохичихсон” гэсэн мэдүүлэг шинжээчийн “Мөнхбаярын дагзанд оёдол бүхий шарх, зүүн хөмсгөнд зулгаралт гэмтэл учирсан” гэсэн дүгнэлт, гэрч П.Арцсэдийн “Баатархуяг, Мөнхбаяр хоёр барьцалдчихсан зогсож байсан, маргааш нь Мөнхбаяр Баатархуяг өчигдөр миний муу нүд рүү цохичихлоо суулгасан болор нь хөдөлчихсөн юм шиг байна гэж ярьж байсан” гэсэн мэдүүлэг, яллагдагчийн гэм буруугаа хүлээсэн “Мөнхбаярыг түлхэж унагаж, зүүн нүд рүү нь гараараа нэг удаа цохисон” гэсэн мэдүүлэг зэрэг нотлох баримтуудаар хөдөлбөргүй тогтоогдож байна.

Хохирогч гэрч нарын мэдүүлгийг хууль сануулан гаргуулж бэхжүүлсэн, шүүгдэгч  Б.Баатархуягийн яллагдагчаар байцаагдахдаа гэм буруугаа хүлээн мэдүүлсэн мэдүүлэг нь хохирогчийн мэдүүлэг, шинжээчийн дүгнэлтээр давхар батлагдсан болно. Шинжээчийн дүгнэлтийн үндэслэл тодорхойлогдсон байна. Эдгээр нотлох баримтууд нь тухайн үйлдэлд хамааралтай, үйл баримтыг хангалттай нотолж байх тул хууль ёсны бөгөөд үнэн зөв нотлох баримтууд гэж дүгнэв.

            Б.Баатархуяг нь хохирогчид хүч хэрэглэх, биед гэмтэл учруулахыг хүсэж шууд санаатай хандсан нь тоглоомонд хожигдож уурласан, хохирогчийг түлхэж унагаасан,  нүд рүү нь гараараа цохисон зэрэг үйлдлүүдээр нь тогтоогджээ.

Хохирогч Баатархуягийн биед учирсан гэмтлийг шинжээч хөнгөн зэргийн гэмтэл гэж дүгнэсэн байна.       

Иймд Б.Баатархуягийг Эрүүгийн хуулийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1 дэх хэсэгт заасан бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл санаатай учруулсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцох үндэслэлтэй байна.

Шүүгдэгч бусдын эрүүл мэндэд учруулсан гэм хорыг арилгасан нь хохирогчийн “эмчилгээний зардал 200 000 төгрөгийг Баатархуягаас авсан тул нэхэмжлэх зүйлгүй” гэсэн тайлбараар тогтоогдсон ба энэ нь Эрүүгийн хуулийн 55 дугаар зүйлийн 55.1.3 дэх хэсэгт заасан ял хөнгөрүүлэх нөхцөл мөн. Хохирогч Мөнхбаяр шүүхэд өгсөн бичгийн тайлбартаа “Баатархуягаас нэхэмжлэх зүйлгүй, гомдол саналгүй, бид эвлэрсэн” гэсэн ба шүүгдэгчийн онц хүнд болон хүндэвтэр гэмт хэрэгт шийтгүүлсэн  ялтай байдал арилаагүй байх тул “хөнгөн гэмт хэрэг анх удаа үйлдсэн гэм буруутай этгээд хохирогчтой сайн дураараа эвлэрсэн, гэм хорыг арилгасан бол эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлж болно” гэсэн Эрүүгийн хуулийн 71 дүгээр зүйлийн заалтыг хэрэглэх боломжгүй байна.

Тухайлбал:

Шүүгдэгч Б.Баатархуяг нь Налайх дүүргийн шүүхийн 2005 оны 03 дугаар сарын 23-ны өдрийн 30 дугаартай шийтгэх тогтоолоор Эрүүгийн хуулийн 91 дүгээр зүйлийн 91.1-д зааснаар 12 жилийн хорих ял шийтгүүлж 2013 оны 3 сарын 28-ны өдөр 2 жил 3 сар 14 хоногийн ялаас хугацааны өмнө тэнсэн суллагдсан, 2015 оны 7 сарын 12-нд уг ялыг эдэлж дууссан, 2015 оны 7 сарын 22-ны өдөр бусдын бага бус хэмжээний эд хөрөнгийг хулгайлсан гэмт хэргийг орон байранд нэвтэрч үйлдсэн гэм буруутайд тооцогдож Багануур дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2015 оны 09 дүгээр сарын 21-ний өдрийн 94 дугаартай шийтгэх тогтоолоор эрүүгийн хуулийн 145 дугаар зүйлийн 145.2-т зааснаар 3 сар 10 хоногийн хугацаагаар баривчлах ял шийтгүүлж 2015 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдөр хугацаа дуусч суллагдсан зэрэг нь ял шийтгэгдсэн эсэхийг шалгах хуудасны тэмдэглэл /хх-45/,  30, 94  дугаартай шийтгэх тогтоол /хх-46-53/ зэргээр тогтоогджээ. Иймд Эрүүгийн хуулийн 91.1 дэх хэсэгт заасан онц хүнд гэмт хэрэгт ялгүйд тооцох хугацаа нь Эрүүгийн хуулийн 78 дугаар зүйлийн 78.5 дахь хэсэгт “ялаа эдэлж дууссан этгээд ялгүй болох хугацаанд гэмт хэрэг шинээр үйлдвэл ялгүй болох хугацаа тасрах бөгөөд сүүлчийн гэмт хэрэгт оногдуулсан үндсэн ба нэмэгдэл ялаа эдэлж дууссаны дараа түрүүчийн гэмт хэрэгт ялгүй болох хугацааг хамтатган эхэлж тоолно” гэж заасны дагуу 2015 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрөөс эхлэн тоологдож 2025 оны 9 дүгээр сарын 21-нд ялгүй болох юм.

 

Б.Баатархуяг нь энэ хэрэгт 1 хоног цагдан хоригдсон.  Энэ хэрэгт хураагдсан эд мөрийн баримтгүй, байцаан шийтгэх ажиллагааны зардал тодорхойлогдож ирээгүй зэргийг дурдах нь зүйтэй.

 

Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн  283 дугаар зүйл,  290 дүгээр зүйлийн 290.3 дахь хэсэг, 294-298 дугаар зүйлүүдэд заасныг тус тус удирдлага болгон

ТОГТООХ нь:

1. Шүүгдэгч Халбин овгийн Батчулууны Баатархуягийг бусдын бие махбодид хөнгөн гэмтэл учруулах гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсугай.
2. Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 99 дүгээр зүйлийн 99.1  дэх хэсэгт зааснаар Халбин овгийн Батчулууны Баатархуягийг гурван /3/ сарын хугацаагаар баривчилах ялаар шийтгэсүгэй.
3. Эрүүгийн хуулийн 51 дүгээр зүйлийн 51.1 дэх хэсэгт зааснаар баривчлах ялыг нийгмээс тусгаарлан тодорхой дэглэм бүхий байранд ганцаарчлан байлгаж эдлүүлэхийг мэдэгдсүгэй.
4. Эрүүгийн хуулийн 59 дүгээр зүйлийн 59.1, 59.2 дахь хэсэгт зааснаар Б.Баатархуягийн цагдан хоригдсон 1 хоногийг баривчлах ялын нэг хоногтой тэнцүүлж ял эдэлсэн хугацаанд оруулан тооцсугай.
5. Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч Б.Баатархуягт цагдан хорих таслан сэргийлэх арга хэмжээ авсугай.
6. Иргэний хуулийн 497 дугаар зүйлийн 497.1, 505 дугаар зүйлийн 505.1 дэх хэсэгт зааснаар Б.Баатархуяг нь хохирогч Ч.Мөнхбаярт гэм хорын хохирол 200 000 /хоёр зуун мянган/ төгрөг төлснийг дурдсугай.
7. Б.Баатархуягт холбогдох иргэний бичиг баримт шүүхэд шилжиж ирээгүй,  эд хөрөнгө битүүмжлэгдээгүй, эд мөрийн баримтаар хураан ирүүлсэн зүйлгүй, энэ хэрэгт гарсан байцаан шийтгэх ажиллагааны зардал тодорхойлогдож ирээгүй болохыг тус тус дурдсугай.
8. Эрүүгийн байцаан шийтгэх хуулийн 303 дугаар зүйлийн 303.1, 304 дүгээр зүйлийн 304.1 дэх хэсэгт зааснаар шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрвөл тогтоолыг гардуулснаас хойш 14 хоногийн дотор ялтан болон хохирогч, тэдгээрийн өмгөөлөгч, хууль ёсны төлөөлөгч нар Нийслэлийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхэд давж заалдах гомдол гаргах, улсын яллагч, дээд шатны прокурор мөн хугацаанд эсэргүүцэл бичих эрхтэйг мэдэгдсүгэй.
9. Тогтоолд давж заалдах гомдол гаргах болон эсэргүүцэл бичигдвэл биелэлтийг түдгэлзүүлж Б.Баатархуягт авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлсүгэй. 

                            ДАРГАЛАГЧ ШҮҮГЧ                                                  Д.ОЮУНБАТ