Монгол Улсын Шүүхийн шийдвэрийн цахим сан

Шийдвэрийн мэдээлэл

Шүүх	Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүх
Шүүгч	Намжилын Долгорсүрэн
Хэргийн индекс	128/2021/0842/3
Дугаар	221/МА2025/0540
Огноо	2025-08-20
Маргааны төрөл	Төрийн хяналт шалгалт, Бусад,

Холбоотой шийдвэрүүд

Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн Магадлал

2025 оны 08 сарын 20 өдөр

Дугаар 221/МА2025/0540

“Х*******и”*******ХХК-ийн

гомдолтой*******захиргааны*******хэргийн*******тухай

Захиргааны*******хэргийн*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүхийн*******давж*******заалдах*******журмаар*******хэргийг*******шийдвэрлэсэн

Шүүх*******бүрэлдэхүүн:

Шүүх*******хуралдаан*******даргалагч*******шүүгч:*******Г.Билгүүн*******

Бүрэлдэхүүнд*******оролцсон*******шүүгч*******С.Мөнхжаргал

Илтгэсэн*******шүүгч*******Н.Долгорсүрэн

Давж*******заалдах*******гомдол*******гаргасан*******хэргийн*******оролцогч:*******Гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ч.Г

Гомдлын*******шаардлага:*******“Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******Хяналт*******шалгалтын*******газрын*******улсын*******байцаагч*******Л.А-ын*******үйлдсэн*******2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******00414*********дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******хүчингүй*******болгуулах”*******тухай

Давж*******заалдах*******гомдол*******гаргасан*******шүүхийн*******шийдвэр:*******Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2025*******оны*******06*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдрийн*******436*******дугаар*******шийдвэр*******

Гомдол*******гаргагч:*******“Х*******и”*******ХХК

Хариуцагч:*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газар

Гуравдагч*******этгээд:*******И.О

Давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуралдааны*******оролцогчид:*******гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ч.Г,*******хариуцагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ч.Л,*******гуравдагч*******этгээд*******И.О*******нар,

Шүүх*******хуралдааны*******нарийн*******бичгийн*******дарга*******П.Цэрэндаваа

Хэргийн*******индекс:*******128/2021/0842/3

ТОДОРХОЙЛОХ*******нь:

1.*******Гомдол*******гаргагч*******“Х*******и”*******ХХК-иас*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******Хяналт*******шалгалтын*******газрын*******улсын*******байцаагч*******Л.Ад*******холбогдуулан*******“2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******00414*********дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******хүчингүй*******болгуулах”-аар*******маргасан*******байна.

2.*******Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2025*******оны*******06*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдрийн*******436*******дугаар*******шийдвэрээр:*******Нийгмийн*******даатгалын*******тухай*******хуулийн 16*******дугаар*******зүйлийн*******1,*******17*******дугаар*******зүйлийн*******1,*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******10.17*******дугаар*******зүйлийн*******2,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******4.15*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасныг*******баримтлан*******нэхэмжлэгч*******Х*******и*******ХХК-ийн*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******зарим*******хэсгийг*******хангаж,*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******Хяналт*******шалгалтын*******газрын*******улсын*******байцаагчийн*******2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******4149********дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******Х*******и*******ХХК-аас*******гаргуулахаар*******шийдвэрлэсэн*******нөхөн*******төлбөрийн*******хэмжээг*******5,208,116.4*******төгрөг*******болгон*******багасгаж,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагын*******үлдэх*******хэсгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэжээ.

3.*******Давж*******заалдах*******гомдлын*******агуулга:*******Гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ч.Гоос*******дараах*******үндэслэлээр*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******эс*******зөвшөөрч*******байна.

3.1.*******...Шүүгч*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагаа*******явуулсан*******тухайд:*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******Хяналт*******шалгалтын*******газрын*******улсын*******байцаагчийн*******2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******4149********дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******"Х*******и"*******ХХК*******нь*******2018*******оны*******08*******дугаар*******сараас*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******хооронд*******И.О-Э-ийн*******хөдөлмөрийн*******Хөлс,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогын*******хэмжээг*******санаатайгаар*******бууруулсан*******гэх*******үндэслэлээр*******шийтгэл*******ногдуулсан.

Зөрчил*******шалгах*******шийдвэрлэх*******ажиллагаа*******нь*******зөрчил*******илрүүлэх,*******зөрчил*******гарсан*******эсэхийг*******тогтоох,*******нотлох*******баримт*******цуглуулах,*******зөрчил*******гаргасан*******этгээдийг*******олж*******тогтоох,*******зөрчлийн*******хэргийг*******шүүхэд*******шилжүүлэх*******эсэхийг*******шийдэх*******үйл*******явц*******бөгөөд*******энэ*******ажиллагааг*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******эрх*******бүхий*******байгууллагын*******албан*******тушаалтан*******хийдэг.*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******6*******дугаар*******зүйлд*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтны*******жагсаалтыг*******тусгасан*******бөгөөд*******нийгмийн*******даатгалын*******байцаагч*******Зөрчлийн*******тухай*******хуульд*******заасан*******нийгмийн*******даатгалын*******хууль*******тогтоомж*******зөрчсөн*******зөрчлийг*******шалган*******шийдвэрлэхээр*******заасан.*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******Хяналт*******шалгалтын*******газрын*******улсын*******байцаагч*******нь*******"Х*******и"*******ХХК-д*******2018*******оны*******08*******дугаар*******сараас*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарын*******хооронд*******гарсан*******зөрчилд*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагаа*******явуулан*******зөрчил*******гарсан*******гэж*******үзэж*******шийтгэлийн*******ногдуулсан.*******

3.2.*******Гэтэл*******Нийслэл*******дэх*******захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүх*******хариуцагчийн*******тогтоосон*******зөрчил*******дээр*******нэмж*******“Х*******и"*******ХХК*******нь*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******зөрчил*******гаргасан*******байна*******гэж*******үзэн*******шинээр*******зөрчил*******илрүүлж*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааг*******явуулсан*******байна.*******Нэхэмжлэгчийн*******зүгээс*******хариуцагчийн*******гаргасан*******захиргааны*******актын*******хүрээнд*******буюу*******2021*******оны*******01*******сар*******хүртэл*******хугацаанд*******нийгмийн*******даатгалын*******хууль*******тогтоомж*******зөрчсөн*******эсэх*******асуудлаар*******нотлох*******баримт,*******тайлбар*******гарган*******мэтгэлцэж*******байсан*******бөгөөд*******захиргааны*******актад*******огт*******дурдагдаагүй*******асуудлаар*******буюу*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******зөрчил*******гарсан*******эсэх*******талаар*******шүүх*******дээр*******ямар*******нэгэн*******мэтгэлцээн*******өрнөөгүй*******болно.*******

Шүүгч*******нь*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааг*******өөрөө*******явуулахгүй*******бөгөөд*******маргалдагч*******талуудын*******аль*******нэг*******талд*******нь*******орохгүйгээр*******хэргийг*******хянан*******хэлэлцэх*******үүрэгтэй*******байтал*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтантай*******нэгэн*******адилаар*******зөрчил*******илрүүлэх,*******зөрчил*******гарсан*******гэж*******тогтоох*******эрхгүй.

3.3.*******Ажлаас*******халах*******тушаал*******гарах*******хүртэл*******хугацаанд*******заавал*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******төлөх*******ёстой*******гэж*******үзсэн*******нь*******үндэслэлгүй*******тухайд:*******

Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******хуулийн*******18*******дугаар*******зүйлийн*******18.1*******дэх*******хэсэгт*******зааснаар*******даатгуулагч*******болон*******ажил*******олгогч*******нь*******даатгуулагчийн*******цалин*******хөлс,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогоос*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******тодорхой*******хувиар*******тооцон*******төлөх*******үүрэгтэй*******байна.*******Тодруулбал,*******даатгуулагчийн*******хөдөлмөрийн*******гэрээний*******дагуу*******ажилласаны*******дагуу*******олгох*******цалингаас*******хамаарч*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийн*******хэмжээ*******өөр*******өөр*******байх*******ба*******хэрэв*******даатгуулагч*******тухайн*******сард*******цалин*******аваагүй*******тохиолдолд*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******тооцогдохгүй.*******

"Х*******и"*******ХХК-ийн*******ажилтан*******И.О*******нь*******2021*******оны*******02*******дугаар*******сарын*******22-ны*******өдрөөс*******хойш*******хөдөлмөрийн*******гэрээг*******цуцлах*******тушаал*******гаргах*******хүртэл*******хугацаанд*******буюу*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******29-ний*******өдөр*******хүртэл*******ажилдаа*******ирээгүй,*******ажлаа*******хийгээгүй*******тул*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******И.Од*******олгох*******цалин*******бодогдоогүй.*******Түүнчлэн,*******И.О-Э-ийг*******ажлаас*******үндэслэлгүй*******халсан*******талаар*******шүүхийн*******шийдвэр*******гараагүй,*******түүний*******гаргасан*******нэхэмжлэл*******хэрэгсэхгүй*******болсон*******тул*******ажилгүй*******байсан*******үеийн*******цалин*******хөлсийг*******олгох,*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******нөхөн*******төлөх*******үүрэг*******үүсээгүй.*******Тиймээс*******И.О-Э-ийн*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******төлөөгүй*******гэж*******буруутгах*******нь*******үндэслэлгүй*******юм.*******

3.4.*******Шүүхээс*******И.О-Э-ийн*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******төлөөгүй*******гэж*******үзсэн*******нь*******үндэслэлгүй*******тухайд:*******

Дээр*******дурдсанчлан,*******хариуцагчийн*******шийтгэлийн*******хуудас*******нь*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сар*******хүртэлх*******хугацаанд*******гаргасан*******зөрчилд*******хамаарч*******байсан*******тул*******нэхэмжлэгчийн*******зүгээс*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******И.О-Э-ийн*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******төлж*******байсан*******талаарх*******баримтыг*******хэрэгт*******гаргаж*******өгөөгүй*******байсан.*******"Х*******и"*******ХХК*******нь*******И.О-Э-ийн*******2021*******оны*******4*******дүгээр*******сар*******хүртэлх*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******төлсөн*******бөгөөд*******энэ*******талаар*******тус*******байгууллагад*******ажиллаж*******байсан*******нягтлан*******бодогч*******Ө.Г-ийн*******гэрчийн*******мэдүүлэгт*******тусгагдсан.*******Гэтэл*******шүүхээс*******үүнийг*******анхаарч,*******энэ*******талаар*******нэхэмжлэгчээс*******тодруулаагүй*******хэрнээ*******зөрчил*******гаргасан*******гэж*******үзэж*******байгаа*******нь*******үндэслэлгүй*******байна.*******Иймд,*******Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2025*******оны*******06*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдрийн*******128/ШШ2025/0436*******тоот*******шийдвэрийн*******зарим*******хэсгийг*******хүчингүй*******болгож,*******нэхэмжлэлийн*******шаардлагыг*******бүхэлд*******нь*******хангаж*******өгнө*******үү”*******гэжээ.

ХЯНАВАЛ:

1.*******Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******118*******дугаар*******зүйлийн*******118.3-д*******зааснаар*******хэргийг*******бүхэлд*******нь*******хянаад,*******дараах*******байдлаар*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж,*******гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхиж*******шийдвэрлэлээ.*******

2.*******Гомдол*******гаргагч*******“Х*******и”*******ХХК-иас*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******Хяналт*******шалгалтын*******газрын*******улсын*******байцаагч*******Л.Ад*******холбогдуулан*******“2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******00414*********дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******хүчингүй*******болгуулах”*******шаардлага*******бүхий*******гомдол*******гаргажээ.

2.1.*******Маргаан*******бүхий*******2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******00414*********дугаартай*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******“Х*******и”*******ХХК-ийг*******“...ажилтан*******И.О-Э-ийн*******2018*******оны*******8*******дугаар*******сараас*******2021*******оны*******1*******дүгээр*******сарын*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******төлөх*******орлогыг*******санаатайгаар*******бууруулсан”*******зөрчил*******гаргасан*******үндэслэлээр*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******10.17*******дугаар*******зүйлийн*******2-т*******зааснаар*******2,000,000*******төгрөгөөр*******торгох*******шийтгэлийг*******оногдуулж,*******6,814,135*******төгрөгийн*******нөхөн*******төлбөрийг*******гаргуулахаар*******шийдвэрлэжээ.

2.2.*******Дээрх*******шийтгэлийн*******хуудсыг*******эс*******зөвшөөрч,*******гомдол*******гаргагч*******“Х*******и”*******ХХК-аас*******“...нөхөн*******төлбөрийг*******тооцохдоо*******борлуулалтын*******орлогоос*******тооцож,*******цалин*******тогтоосныг*******хүлээн*******зөвшөөрөхгүй,*******...И.О*******нь*******гар*******дээр*******авах*******цалин,*******хөлсөө*******илүү*******авахын*******тулд*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******багаар*******төлөх*******хүсэлт*******гаргасныг*******харгалзан*******үзэхгүйгээр*******ажил*******олгогчийн*******төлөх*******шимтгэл*******болон*******ажилтны*******төлөх*******шимтгэлийг*******хамтад*******нь*******зөвхөн*******ажил*******олгогчоос*******гаргуулахаар*******тооцож,*******алданги*******тооцсон*******нь*******үндэслэлгүй,*******...хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******нэгэнт*******дуусчихсан*******зөрчилд*******ажиллагаа*******явуулсан”*******гэж,*******хариуцагчаас*******“...ажилтнаас*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******багаар*******төлөх*******хүсэлт*******гаргасан*******нь*******Нийгмийн*******даатгалын*******тухай*******хууль*******зөрчих*******үндэслэл*******болохгүй,*******...хөдөлмөрийн*******гэрээнд*******борлуулалтын*******орлогоос*******тооцож*******урамшуулал*******олгоно*******гэж*******зохицуулсны*******дагуу*******цалинг*******нэмэгдүүлж*******тооцсон,*******...хөөн*******хэлэлцэх*******хугацааг*******тооцохдоо*******зөрчил*******үйлдсэн*******өдрөөс*******зөрчлийн*******гомдол*******мэдээлэл*******хүлээн*******авч*******шалгах*******ажиллагаа*******эхэлсэн*******өдрийн*******хооронд*******тооцдог*******тул*******хугацаа*******хэтрүүлээгүй”*******гэж,*******гуравдагч*******этгээдээс*******“...борлуулалтын*******орлогоос*******тооцож,*******цалин*******урамшууллаа*******авдаг*******байсан...”*******гэж*******тус*******тус*******тайлбарлан*******маргасан.

3.*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******хуулийн*******24*******дүгээр*******зүйлийн*******24.1.1-д*******“ажил*******олгогч*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******ногдох*******цалин*******хөлсний*******сан,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогыг*******нуусан*******буюу*******хэмжээг*******нь*******санаатайгаар*******бууруулсан*******бол”,*******31*******дүгээр*******зүйлд*******31.1-д*******“Дараах*******тохиолдолд*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаагүй*******байна”,*******31.1.1-д*******“энэ*******хуулийн*******24.1-д*******заасан*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******нөхөн*******төлүүлэх”,*******31.1.2-т*******“энэ*******хуулийн*******24.1.1,*******24.1.2,*******24.1.3-т*******заасан*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлд*******тооцсон*******алданги,*******торгуулийг*******төлүүлэх”*******гэж,*******

Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******10.17*******дугаар*******зүйлийн*******2-т*******“Ажил*******олгогч*******нь*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******төлөхөөс*******зайлсхийх*******зорилгоор*******шимтгэл*******ногдох*******орлогыг*******нуусан,*******эсхүл*******хэмжээг*******нь*******санаатайгаар*******бууруулсан*******нь*******эрүүгийн*******хариуцлага*******хүлээлгэхээргүй*******бол*******учруулсан*******хохирол,*******нөхөн*******төлбөрийг*******гаргуулж*******хүнийг*******хоёр*******зуун*******нэгжтэй*******тэнцэх*******хэмжээний*******төгрөгөөр,*******хуулийн*******этгээдийг*******хоёр*******мянган*******нэгжтэй*******тэнцэх*******хэмжээний*******төгрөгөөр*******торгоно”*******гэж*******тус*******тус*******заасан.

4.*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******1.5*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******Зөрчлийг*******хуулийн*******этгээд*******үйлдсэн*******бол*******энэ*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******торгох*******шийтгэлийн*******хэмжээг*******арав*******дахин*******нэмж*******дүйцүүлэн*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацааг*******тогтооно*******гэж*******заасны*******дагуу*******гомдол*******гаргагч*******нь*******цалин*******хөлс,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогоос*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******төлөөгүй*******зөрчил*******үйлдсэн*******нь*******илэрхий*******нотлогдсон*******тул*******улсын*******байцаагчаас*******“Х*******и”*******ХХК-ийг*******2000*******нэгж*******буюу*******2.000.000*******төгрөгөөр*******торгож*******шийдвэрлэсэн*******байгаа*******энэ*******тохиолдолд*******торгох*******шийтгэлийн*******хэмжээ*******хоёр*******мянган*******нэгж*******тул*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******1.5*******дугаар*******зүйлийн*******3*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******торгох*******шийтгэлийн*******хэмжээг*******арав*******дахин*******нэмж*******дүйцүүлэн*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацааг*******тооцоход*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******1.5*******дугаар*******зүйлийн*******1.2*******дахь*******хэсэгт*******энэ*******хуульд*******хүнд*******таван*******зуугаас*******дээш*******арван*******мянган*******нэгжтэй*******тэнцэх*******хэмжээний*******төгрөгөөр*******торгох*******шийтгэл*******оногдуулахаар*******заасан*******зөрчил*******үйлдсэнээс*******хойш*******нэг*******жил*******өнгөрсөн*******гэх*******зохицуулалтад*******хамаарах*******төдийгүй*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******хуулиар*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******нөхөн*******төлүүлэх,*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлд*******тооцсон*******алданги,*******торгуулийг*******төлүүлэх*******тохиолдолд*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацааг*******тоолохгүй*******гэж*******заасан.*******

5.*******Энэхүү*******маргааны*******тухайд,*******И.Оэс*******Нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******төлөх*******эрх*******зөрчигдсөн*******тухай*******шалгуулахаар*******анх*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сарын*******15-ны*******өдөр*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газарт*******гаргасан*******гомдол,*******“Х*******и”*******ХХК-иас*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдөр*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******хяналт,*******шалгалтын*******хэлтэст*******хүргүүлсэн*******“...шалгалтын*******хугацааг*******хойшлуулж*******өгнө*******үү”*******гэх*******хүсэлт,*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газраас*******И.Од*******хүргүүлсэн*******2021*******оны*******07*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******6/35*******тоот*******албан*******бичиг,*******2021*******оны*******08*******дугаар*******сарын*******26-ны*******өдөр*******Нийгмийн*******даатгалын*******ерөнхий*******газрын*******хяналт,*******шалгалтын*******газрын*******дарга*******Д.Ганзоригт*******хүргүүлсэн*******хүсэлт*******зэрэг*******хэрэгт*******авагдсан*******бичгийн*******нотлох*******баримтуудаас*******үзэхэд*******дээрх*******гомдлыг*******гаргаж,*******шалгалтын*******ажиллагаа*******эхлүүлснээр*******зөрчлийг*******илрүүлсэн*******байх*******бөгөөд*******цалин*******хөлс,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогыг*******санаатайгаар*******бууруулсан*******зөрчилд*******шийтгэл*******ногдуулан,*******нөхөн*******төлүүлэхээр*******шийдвэрлэсэн*******нь*******хууль*******тогтоомжид*******нийцсэн*******байх*******бөгөөд*******хөөн*******хэлэлцэх*******хугацаа*******хэтрүүлсэн*******гэж*******үзэх*******үндэслэлгүй*******байна.

6.*******Түүнчлэн,*******Нийгмийн*******даатгалын*******тухай*******хуулийн*******4*******дүгээр*******зүйлийн*******2-т*******“Нийгмийн*******даатгалд*******дор*******дурьдсан*******ажилтан*******албан*******журмаар*******даатгуулна”*******гээд*******1/өмчийн*******бүх*******хэвшлийн*******аж*******ахуйн*******нэгж,*******байгууллага,*******төрийн*******бус,*******шашны*******болон*******бусад*******байгууллага,*******иргэнтэй*******байгуулсан*******хөдөлмөрийн*******гэрээ*******болон*******Иргэний*******хуулийн*******343,*******359*******дүгээр*******зүйлд*******заасан*******гэрээний*******дагуу*******ажиллаж*******байгаа*******Монгол*******Улсын*******иргэн,*******гадаадын*******иргэн,*******харьяалалгүй*******хүн;*******гэж,*******16*******дугаар*******зүйлийн*******1-д*******“Энэ*******хуулийн*******4*******дүгээр*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******даатгуулагчийн*******болон*******ажил*******олгогчийн*******тухайн*******сард*******төлбөл*******зохих*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******нийгмийн*******даатгалын*******төрөл*******бүрээр*******энэ*******хуулийн*******15*******дугаар*******зүйлийн*******1*******дэх*******хэсэгт*******заасан*******хувь*******хэмжээгээр*******сар*******бүр*******тооцож,*******тухайн*******сард*******нь*******багтаан*******нийгмийн*******даатгалын*******сангийн*******дансанд*******шилжүүлнэ”,*******17*******дугаар*******зүйлийн*******1-д*******“Ажил*******олгогч*******болон*******энэ*******хуулийн*******4*******дүгээр*******зүйлийн*******2*******дахь*******хэсэгт*******заасан*******даатгуулагч*******нь*******шимтгэл*******төлөх*******талаар*******дор*******дурдсан*******үүрэг*******хүлээнэ”:*******гээд*******1/*******хөдөлмөрийн*******хөлсний*******сан,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлого*******болон*******түүнд*******оногдох*******шимтгэлийг*******үнэн*******зөв*******тодорхойлж,*******тогтоосон*******хугацаанд*******төлөх*******гэж*******тус*******тус*******заасны*******дагуу*******ажил*******олгогч*******даатгуулагчийн*******цалин*******хөлс,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогоос*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийг*******сар*******бүр*******тооцон*******суутгаж,*******ажил*******олгогчийн*******цалин*******хөлсний*******сан,*******түүнтэй*******адилтгах*******орлогоос*******тооцсон*******шимтгэлийн*******хамт*******тухайн*******сард*******багтаан*******нийгмийн*******даатгалын*******санд*******төлөх*******зохицуулалттай.

7.*******Гэтэл*******хариуцагчаас*******нөхөн*******төлөгдөх*******төлбөрийн*******хэмжээг*******тооцохдоо*******И.О-Э-ийн*******бодитоор*******авсан*******23,116,990*******төгрөгийн*******цалингаас*******тооцож,*******нөхөн*******төлбөрийн*******хэмжээг*******тодорхойлох*******ёстой*******байтал*******холбогдох*******нотлох*******баримтыг*******буруу*******үнэлж,*******тооцооллын*******алдаа*******гаргасан*******болох*******нь*******хэрэгт*******авагдсан*******цалингийн*******баримт,*******холбогдогчийн*******мэдүүлэг*******зэрэг*******баримтуудаар*******тогтоогдож*******байх*******бөгөөд*******энэ*******талаарх*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******“...хариуцагчаас*******нөхөн*******төлөгдөх*******төлбөрийн*******хэмжээг*******тогтоохдоо*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэл*******ногдох*******орлогыг*******25,800,562*******төгрөг*******гэж*******буруу*******тогтоосон*******байх*******тул*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******явцад*******нэхэмжлэгчээс*******гаргаж*******өгсөн*******цалингийн*******баримтад*******үндэслэн*******И.О-Э-ийн*******бодитоор*******авсан*******23,116,990*******төгрөгийн*******цалингаас*******тооцож,*******нөхөн*******төлбөрийн*******хэмжээг*******тодорхойлох*******ёстой*******байсан,*******нотлох*******баримт*******үнэлэх*******үүргээ*******буруу*******хэрэгжүүлсэн”*******гэх*******дүгнэлт*******үндэслэлтэй.

8.*******Тодруулбал,*******анхан*******шатны*******шүүхээс*******маргаан*******бүхий*******тохиолдолд*******хэрэглэгдэх*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******/2021*******он/*******10.17*******дугаар*******зүйл,*******2020*******оны*******4*******дүгээр*******сараас*******2021*******оны*******7*******дугаар*******сард*******хамаарах*******Нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлээс*******чөлөөлөх,*******ажилгүйдлийн*******даатгалын*******сангаас*******дэмжлэг*******үзүүлэх*******тухай*******2020*******оны*******хууль,*******Улсын*******Их*******Хурлын*******2020*******оны*******4*******дүгээр*******сарын*******09-ний*******өдрийн*******Коронавируст*******халдвар*******/COVID-19/-

ын*******цар*******тахлын*******үед*******иргэдийн*******эрүүл*******мэнд,*******орлогыг*******хамгаалах,*******ажлын*******байрыг*******хадгалах,*******эдийн*******засгийг*******идэвхжүүлэх*******багц*******арга*******хэмжээний*******тухай*******21*******дүгээр*******тогтоолыг*******тус*******тус*******зөв*******тайлбарлан*******хэрэглэж,*******“...3,472,077.60*******төгрөгийн*******шимтгэлээс*******50*******хувиар*******алданги*******тооцоход*******1,736,038.8*******төгрөг,*******нийт*******5,208,116.4*******төгрөгийн*******нөхөн*******төлбөрийг*******“Х*******и”*******ХХК*******төлөх*******ёстой*******байсан”*******гэж*******дүгнэн*******маргаан*******бүхий*******шийтгэлийн*******хуудаст*******өөрчлөлт*******оруулж*******шийдвэрлэсэн*******нь*******хуульд*******нийцжээ.

9.*******Түүнчлэн,*******Зөрчлийн*******тухай*******хуулийн*******2.1*******дүгээр*******зүйлийн*******1-д*******“Хууль,*******захиргааны*******хэм*******хэмжээний*******актыг*******зөрчсөн,*******энэ*******хуульд*******шийтгэл*******оногдуулахаар*******заасан*******үйлдэл,*******эс*******үйлдэхүйг*******зөрчил*******гэнэ”*******гэж,*******Зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******1.4*******дүгээр*******зүйлийн*******1.1-д*******“"зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх”*******гэж*******зөрчлийн*******хэрэг*******бүртгэлт,*******түүнд*******тавих*******прокурорын*******хяналт,*******зөрчил*******шүүхээр*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааг;*******1.2-т*******“зөрчлийн*******хэрэг*******бүртгэлт”*******гэж*******зөрчил*******үйлдсэн*******хүн,*******хуулийн*******этгээдийг*******тогтоох,*******шийтгэл*******оногдуулах*******эсэхийг*******шийдвэрлэх*******зорилгоор*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтны*******явуулах*******энэ*******хуульд*******заасан*******ажиллагааг”*******гэж*******тус*******тус*******заасан.

10.*******Анхан*******шатны*******шүүхээс*******хэрэгт*******авагдсан,*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******явцад*******нэхэмжлэгчээс*******гаргаж*******өгсөн*******цалингийн*******баримтад*******үндэслэн*******2018*******оны*******08*******дугаар*******сараас*******2021*******оны*******01*******дүгээр*******сарыг*******дуусталх*******хугацаанд*******И.О-Э-ийн*******бодитоор*******авсан*******цалин*******болон*******шимтгэл*******төлөгдсөн*******цалин,*******шимтгэл*******төлөгдөх*******цалингийн*******хувь*******хэмжээг*******тус*******тус*******нэгтгэн*******дүгнэж,*******нийт*******23,116,990*******төгрөгийн*******цалингаас*******тооцож,*******нөхөн*******төлбөрийн*******хэмжээг*******багасгаж*******шийдвэрлэсэн*******болох*******нь*******шүүхийн*******шийдвэрийн*******8-9*******дэх*******талд*******авагдсан*******нийгмийн*******даатгалын*******шимтгэлийн*******тооцоолол*******хийсэн*******хүснэгт,*******талуудын*******тайлбар*******болон*******хэрэгт*******авагдсан*******бичгийн*******нотлох*******баримтуудаар*******тогтоогдож*******байх*******бөгөөд*******гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******гаргасан*******“...анхан*******шатны*******шүүх*******хариуцагчийн*******тогтоосон*******зөрчил*******дээр*******нэмж*******2021*******оны*******03*******дугаар*******сард*******зөрчил*******гаргасан*******байна*******гэж*******үзэн*******шинээр*******зөрчил*******илрүүлж*******зөрчил*******шалган*******шийдвэрлэх*******ажиллагааг*******явуулсан,*******...шүүгч*******эрх*******бүхий*******албан*******тушаалтантай*******нэгэн*******адилаар*******зөрчил*******илрүүлэх,*******зөрчил*******гарсан*******гэж*******тогтоох*******эрхгүй”*******гэх*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хүлээн*******авах*******үндэслэл*******тогтоогдсонгүй.

11.*******Иймд*******анхан*******шатны*******шүүх*******маргааны*******үйл*******баримтад*******үндэслэл*******бүхий*******дүгнэлт*******хийж,*******2021*******оны*******10*******дугаар*******сарын*******06-ны*******өдрийн*******00414*********дугаар*******шийтгэлийн*******хуудсаар*******“Х*******и”*******ХХК-аас*******гаргуулахаар*******шийдвэрлэсэн*******6,814,135*******төгрөгийн*******нөхөн*******төлбөрийн*******хэмжээг*******5,208,116.4*******төгрөг*******болгон*******багасгаж,*******гомдлын*******шаардлагын*******үлдэх*******хэсгийг*******хэрэгсэхгүй*******болгож*******шийдвэрлэсэн*******нь*******зөв,*******гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгчийн*******давж*******заалдах*******гомдолд*******дурдсан*******үндэслэлээр*******шийдвэрийг*******хүчингүй*******болгох*******хууль*******зүйн*******үндэслэл*******тогтоогдохгүй*******байх*******тул*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээх*******нь*******зүйтэй*******гэж*******шүүх*******бүрэлдэхүүн*******үзлээ. *******

Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******119*******дүгээр*******зүйлийн*******119.2,*******120*******дугаар*******зүйлийн*******120.1*******дэх*******хэсгийг*******тус*******тус*******удирдлага*******болгон*******ТОГТООХ*******нь:*******

1.*******Нийслэл*******дэх*******Захиргааны*******хэргийн*******анхан*******шатны*******шүүхийн*******2025*******оны*******06*******дугаар*******сарын*******05-ны*******өдрийн*******436*******дугаар*******шийдвэрийг*******хэвээр*******үлдээж,*******гомдол*******гаргагчийн*******итгэмжлэгдсэн*******төлөөлөгч*******Ч.Гын*******давж*******заалдах*******гомдлыг*******хангахгүй*******орхисугай.

2.*******Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******48*******дугаар*******зүйлийн*******48.3-д*******заасныг*******баримтлан*******гомдол*******гаргагчаас*******давж*******заалдах*******гомдол*******гаргахдаа*******төлсөн*******70200*******төгрөгийг*******улсын*******орлогод*******хэвээр*******үлдээсүгэй.

Захиргааны*******хэрэг*******шүүхэд*******хянан*******шийдвэрлэх*******тухай*******хуулийн*******113*******дугаар*******зүйлийн*******113.5*******дахь*******хэсэгт*******зааснаар*******давж*******заалдах*******шатны*******шүүх*******хуулийг*******зөрүүтэй*******хэрэглэсэн,*******хэрэг*******хянан*******шийдвэрлэх*******ажиллагааны*******ноцтой*******зөрчил*******гаргасан,*******хуулийг*******Улсын*******дээд*******шүүхийн*******албан*******ёсны*******тайлбараас*******өөрөөр*******тайлбарлаж*******хэрэглэсэн*******гэж*******хэргийн*******оролцогчид,*******тэдгээрийн*******төлөөлөгч,*******өмгөөлөгч*******үзвэл*******магадлалыг*******гардан*******авсан*******эсхүл*******хүргүүлсэн*******өдрөөс*******хойш*******таван*******хоногийн*******дотор*******Улсын*******Дээд*******шүүхийн*******Захиргааны*******хэргийн*******танхимд*******хяналтын*******журмаар*******гомдол*******гаргах*******эрхтэй.*******

*******ШҮҮГЧ ******* Г.БИЛГҮҮН

******* ШҮҮГЧ *******С.МӨНХЖАРГАЛ

******* ШҮҮГЧ *******Н.ДОЛГОРСҮРЭН